Tempo wzrostu gospodarczego pozostaje stabilne

Raport dla Polski
fora-analysis.org
Tempo wzrostu gospodarczego
pozostaje stabilne
Fora Analysis, Listopad 2015
ostatnim miesiącu, większość obszarów
gospodarki rozwijała się na stosunkowo
stałym poziomie. PKB wzrósł zgodnie z
oczekiwaniami o 3.6 %, a prognozy wzrostu na
najbliższe lata pozostały bez większych zmian.
W dalszym ciągu poprawia się sytuacja na rynku pracy, która znajduję swoje odzwierciedlenie w nastrojach konsumentów oraz wydatkach
konsumpcyjnych. Ponownie wzrosła produkcja
przemysłowa również przy rosnących zamówieniach z zagranicy. Martwić może natomiast nieco słabnąca aktywność sektora budowlanego. W
polityce monetarnej nie zaobserwowano większych zmian a stopy procentowe pozostały na
tym samym poziomie. Na uwagę zasługuje jednak polepszająca się sytuacja finansowa przedKondycja na rynku pracy oraz aktywności
siębiorstw, która z kolei jest wspierana przez
konsumentów
ponownie sie˛ poprawiły
wciąż ekspansywną akcję kredytową banków.
W
Stabilny wzrost PKB w III kwartale 2015
Zgodnie ze wstępnym szacunkiem Głównego Urzędu
Statystycznego, wzrost gospodarczy wyrównany sezonowo wyniósł 3,6 % r/r i pozostaje na w stosunkowo
stabilnym poziomie od I kwartału 2014 roku. Również
w stosunku do poprzedniego kwartału, tempo przyrostu PKB pozostaje bez większych zmian i wynosi 0,9
procent.
Stabilne pozostają również prognozy wzrostu dla
polskiej gospodarki. Komisja Europejska (KE) opublikowała najnowszą projekcję wzrostu gospodarczego dla
krajów członkowskich. Wzrost Produktu Krajowego
Brutto (PKB) zgodnie z oczekiwaniami KE powinien
wynosić 3,5 % w latach 2015 – 2017. Stopa bezrobocia
mierzona zgodnie z metodologią Eurostatu powinna
spaść do poziomu 6,8 % w 2017 roku z poziomu 7,6 %
w roku 2015. Konsumpcja wewnętrzna oraz inwestycje powinny pozostać głównymi motorami napędowym
ekspansji PKB w Polsce.
Bezrobocie w skali kraju spadło do 9,6 % w październiku. Pozostają jednak duże dysproporcje pomiędzy poszczególnymi regionami. W połowie województw stopa
bezrobocia we wrześniu wynosiła mniej niż 10 procent.
Z drugiej strony, do regionów o najgorszej sytuacji na
rynku pracy zaliczają się takie województwa jak Warmińsko - Mazurskie (16,0 %) oraz Kujawsko - Pomorskie
(13,0 %).
Wynagrodzenia i zatrudnienie w gospodarce rosną
w stosunkowo szybkim tempie. Zgodnie z wyliczeniami
Głównego Urzędu Statystycznego, w październiku 2015
r. nastąpił wzrost zatrudnienia w gospodarce o 1,1 %
r/r oraz o 0,3 % w porównaniu do ubiegłego miesiąca.
W tym samym czasie wzrósł również poziom średnich
wynagrodzeń: o 3,3 % w ujęciu rocznym oraz o 1,3 %
w stosunku do ubiegłego miesiąca.
W listopadzie wzrosły zarówno bieżące jak i przyszłe
nastroje konsumentów. Głównie za sprawą lepszej oceny
sytuacji gospodarczej. Osoby ankietowane oczekują
dalszej poprawy przede wszystkim na rynku pracy oraz
sytuacji finansowej gospodarstw domowych.
Wzrost zatrudnienia i wynagrodzeń znalazły swoje
W celu subskrypcji napisz na [email protected]
1
Raport dla Polski
fora-analysis.org
odzwierciedlenie również we wzroście aktywności gospodarstw domowych. Sprzedaż detaliczna liczona w
cenach stałych zwiększyła się o 3,6 % r/r w październiku br. wobec wzrostu o 2,9 % r/r w miesiącu wcześniejszym. W okresie tym najszybciej rosła sprzedaż
prasy oraz książek (18,1 %), produktów odzieżowych
(17,7 %) oraz pojazdów samochodowych (15,6 %). W
dużo mniejszym tempie zwiększyła się sprzedaż paliw
(0,5 %), żywności (4,1 %) oraz artykułów wyposażenia
mieszkań (4,5 %).
sunku do analogicznego okresu w roku 2014. W tym
samym czasie import zwiększył się o 3,6 %. Dużo szybszy wzrost wartości eksportu w stosunku do importu
spowodował wystąpienie nadwyżki handlowej w okresie
od stycznia do września w wysokości 8,9 mld złotych
(pierwsza nadwyżka handlowa w tak długim okresie od
pierwszej połowy lat ‘90). W poprzednim roku w okresie tym występował wciąż deficyt obrotów handlowych
z zagranicą, który wyniósł 7,1 mld złotych.
Produkcja przemysłowa oraz eksport w
dalszym ciagu
˛ rosna˛
Ogółem ceny dóbr i usług dla konsumentów w październiku spadły o 0,7 % r/r.
Wskaźnik PMI dla sektora przemysłowego wzrósł w
październiku br. do 52,2 z 50,9 punktów we wrześniu.
Poprawa odczytu wskaźnika PMI była spowodowana
głównie szybszym wzrostem liczby nowych zamówień
oraz wielkości produkcji. W październiku, po miesięcznej przerwie, zwiększyła się liczba nowych zamówień z
zagranicy. Ponadto, zgodnie z wynikami ankiety PMI,
rośnie zatrudnienie w sektorze przemysłowym, które
jest kontynuowane 27 miesiąc z rzędu. Jest to najdłuższy nieprzerwany okres wzrostu zatrudnienia w historii
tej ankiety (od 1998).
W październiku br. produkcja sprzedana przemysłu
po wyeliminowaniu czynników sezonowych wzrosła o
4,7 % r/r, nieco szybciej aniżeli w poprzednim miesiącu, kiedy to zarejestrowano przyrost o 4,2 %. W
ciągu ubiegłego roku nastąpiła ekspansja produkcji dla
23 spośród 34 działów przemysłu. W przeciwieństwie
do produkcji przemysłowej, w październiku nastąpił
spadek produkcji budowlano - montażowej o 2,3 %
r/r (-0,9 % we wrześniu br.). W stosunku do poziomu
sprzed roku spadła aktywność we wszystkich działach
budownictwa.
Eksport z Polski w cenach bieżących w pierwszych
dziewięciu miesiącach 2015 r. wzrósł o 6,8 % w sto-
Największy udział miały w tym kurczące się ceny
paliw, które w tym okresie zmalały o 16,4 procent.
Spadły również ceny transportu (-10,4 %), odzieży i
obuwia (-4,5 %), energii dla gospodarstw domowych
(-0,4 %) oraz artykułów wyposażenia mieszkań (-0,4
%). Z drugiej strony, w okresie ostatniego roku najszybciej rosły ceny dóbr i usług związanych z ochroną
zdrowia (2,6 %), ceny w restauracjach i hotelach (1,2
%) oraz koszty edukacji (1,0 %). Instytut BIEC szacuje,
że deflacja cen w gospodarce powinna się utrzymać
W dalszym ciagu
˛ spadaja˛ ceny dóbr i usług
W celu subskrypcji napisz na [email protected]
2
Raport dla Polski
fora-analysis.org
również najnowsze prognozy odnośnie inflacji i wzrostu
gospodarczego. Wzrost gospodarczy w Polsce na poziomie 3.4% jest oczekiwany aż do 2017 roku. W tym
samym czasie inflacja powinna stopniowo piąć się do
góry. Jednak jeszcze w tym roku ceny będą spadały, a
cel inflacyjny nie zostanie osiągnięty nawet w 2017 roku.
Niepewność w globalnej gospodarce wraz z
Głównym motorem napędowym ma być konsumpcja,
optymistyczna˛ prognoza˛ wzrostu PKB w
która jest wspierana zarówno przez niską inflację, niPolsce wpłyneły
˛ na pozostawienie stóp
procentowych przez NBP na niezmienionym skie ceny surowców oraz polepszający się rynek pracy.
Warto zauważyć jednak, że w porównaniu do lipcowej
poziomie
prognozy NBP obniżył nieznacznie wzrost PKB jak i
Rada Polityki Pieniężnej (RPP) pozostawiła stopy pro- inflacji.
centowe w listopadzie na niezmienionym poziomie. Stopa referencyjna wynosi więc nadal 1,5 procent, natoRynek kredytowy przychylny dla
miast korytarz stóp procentowych ma odchylenie 100
˛
punktów bazowych. Rada uznała, że zagrożenia i okazje przedsiebiorstw
w światowej gospodarce są dość dobrze zbalansowane Akcje kredytowe na rynku polskim ciągle wzrastają, co
i to przede wszystkim przemawiało za brakiem zmian wspiera wzrost gospodarczy ze względu na inwestycje,
w polityce monetarnej. Z jednej strony istnieje nie- jak i konsumpcję. Największe zmiany zostały zaobpewność, co do globalnego wzrostu, na który wpływa serwowane na rynku kredytów mieszkaniowych. Banki
zwłaszcza spowolnienie w Chinach i pozostałych wscho- stanowczo zaostrzyły kryteria przyznawania kredytów.
dzących gospodarkach. Z drugiej, popyt wewnętrzny Po części ma to związek ze wzrostem cen nieruchojest stabilny i stale stymulowany przez polepszającą mości oraz spadkiem jakości kredytobiorców. Bardziej
się sytuację na rynku pracy, wzrost wynagrodzeń i wymagające warunki zniechęciły część konsumentów,
spadające ceny na rynkach surowców. Warto jednak za- co z kolei w znacznym stopniu odbiło się na popycie
uważyć, że pierwszy raz w oświadczeniu RPP pojawiły na kredyty mieszkaniowe.
się obawy przedsiębiorstw, co do wzrostu aktywności
gospodarczej za granicą oraz ich negatywnego wpływu
na gospodarkę polską.
przynajmniej w okresie najbliższych kilku miesięcy, a
możliwe jest jedynie spowolnienie spadku cen. Jednym
z czynników, który powinien hamować wzrost cen jest
słabnący wzrost oraz popyt w chińskiej gospodarce.
W segmencie kredytów dla przedsiębiorstw nie odnotowano istotnych zmian. Popyt pozostał na podobnym
poziomie, co w poprzednich kwartałach. Nie pomogły
nawet obniżki kosztów kredytów, które banki zaadaptowały po uprzedniej podwyżce w II kwartale br. Na
uwagę zasługuje fakt, że większość popytu ponownie
stanowiły potrzeby związane z finansowaniem inwestycji.
Fakt ten potwierdza również sytuacja finansowa
przedsiębiorstw. Jej poziom jest jednym z najlepszych
od 2000 roku. Skumulowany wynik finansowy netto nieznacznie spadł w porównaniu do analogicznego okresu
w 2014 roku. Głównym powodem był szybszy wzrost
Za pozostawieniem stóp procentowych przemawiały kosztów działalności operacyjnej niż przychodów. DoW celu subskrypcji napisz na [email protected]
3
Raport dla Polski
fora-analysis.org
prowadziło to do spadku o prawie 8 % na wyniku z
działalności operacyjnej. Końcowy wynik netto jednak
wzrósł o blisko 3 %.
Wśród kredytów konsumpcyjnych nie zaobserwowano ani znaczących zmian w popycie, ani w warunkach
kredytowych. Zmiany dotknęły jednak koszty kredytów.
O ile banki pozostawiły oprocentowanie kredytów na
niezmienionym poziomie, to dokonały wzrostu kosztów poza odsetkowych. Było to zapewne rezultatem
zwiększonej konkurencyjności wśród banków, jaką odnotowano w II kwartale br.
Patrząc na IV kwartał 2015 r. banki przewidują
wzrost popytu we wszystkich sektorach. Warunki kredytowe powinny pozostać takie same, za wyjątkiem
sektora kredytów mieszkaniowych, gdzie prognozowane
jest dalsze zaostrzanie polityki kredytowej.
Rachunek bieżacych
˛
obrotów w bilansie
płatniczym pozostał bez zmian
Według danych za wrzesień, rachunek obrotów bieżących pozostał na podobnym poziomie jak w poprzednim
miesiącu. Pomimo polepszenia się sytuacji handlu zagranicznego (+370 mln netto w porównaniu z -791 mln
w poprzednim miesiącu) końcową wartość przeważył
debet na saldzie dochodów pierwotnych. Wyniósł on
6.8 mld złotych. Rachunek finansowy z kolei znowu
zmienił znak na negatywny. Z gospodarki wypłynęło 3
mld złotych, głównie za sprawą inwestycji portfelowych
oraz bezpośrednich inwestycji zagranicznych.
W celu subskrypcji napisz na [email protected]
4