Przykładowy zbiór efektów kształcenia na studiach II stopnia dla
Transkrypt
Przykładowy zbiór efektów kształcenia na studiach II stopnia dla
PRZYKŁADOWY ZBIÓR EFEKTÓW KSZTAŁCENIA NA STUDIACH II STOPNIA DLA KIERUNKU STUDIÓW OCHRONA ŚRODOWISKA 1. Umiejscowienie kierunku w obszarze Ochrona Środowiska realizowana jako między obszarowy kierunek kształcenia obejmuje wybrane elementy głównie z: obszarów studiów przyrodniczych (OP) oraz rolniczych, leśnych i weterynaryjnych (OR). Oparcie studiów z zakresu ochrony środowiska na naukach podstawowych: (nauki o Ziemi, nauki biologiczne) oraz naukach aplikacyjnych jakim są nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne pozwoli zrealizować zasadnicze aspekty kształcenia: w zakresie wykorzystanie wiedzy w praktyce. Studia te obejmują: studia I stopnia przygotowujące absolwentów na poziomie inŜyniera i studia II stopnia na poziomie magistra. Umiejscowienie kierunku Ochrona Środowiska w obszarach nauk przyrodniczych o charakterze podstawowym i przyrodniczych o charakterze aplikacyjnym daje moŜliwości poznania struktury i funkcjonowania środowiska przyrodniczego w ekosystemach naturalnych oraz ekosystemach sztucznych utworzonych przez człowieka w celu zabezpieczenia jego potrzeb. Taka lokalizacja kierunku ma swoje głębokie uzasadnienie merytoryczne i organizacyjne. Gospodarcze wykorzystanie naturalnych zasobów środowiska przyrodniczego (np. rolnicze, leśne, przemysłowe, transportowe, rekreacyjne) wywiera presję nie tylko na środowisko eksploatowane, ale takŜe inne bliŜej i dalej sąsiednie, łącznie ze środowiskiem globalnym. Ochrona Środowiska jest kierunkiem, który moŜna organizować w obszarze nauk przyrodniczych, ale moŜe to być takŜe kierunek między obszarowy w układach nauki przyrodnicze – nauki ścisłe, nauki przyrodnicze – nauki społeczne, nauki przyrodnicze – nauki rolnicze, nauki przyrodnicze – nauki techniczne, nauki przyrodnicze – nauki medyczne. Przy czym zawsze zasadniczy trzon winny stanowić nauki przyrodnicze. W deskryptorach dotyczących obszaru nauk przyrodniczych jest podbudowa z nauk podstawowych (biologia, chemia, fizyka, matematyka). Relacje kierunku Ochrona Środowiska do innych kierunków z obowiązującej listy ministerialnej: ― bezpośrednie relacje: kierunek Ochrona Środowiska jest zbieŜny merytoryczne z następującymi kierunkami: ochrona środowiska, inŜynieria środowiska; ― relacje pośrednie: biologia, geografia, chemia, biotechnologia, rolnictwo, leśnictwo, ogrodnictwo, architektura krajobrazu, gospodarka przestrzenna. Warunki wejścia na II stopień Kandydat na studia II stopnia: Wiedza: ― zna przedmiot, metody badawcze oraz procedury stosowane w ochronie środowiska; ― wyjaśnia koncepcje ekologii, ochrony środowiska i zrównowaŜonego rozwoju; ― opisuje strukturę i funkcjonowanie układów przyrodniczych; ― rozróŜnia problemy środowiskowe w skali globalnej, regionalnej i lokalnej; Umiejętności: korzysta z róŜnych źródeł informacji o środowisku; posługuje się oprogramowaniem systemowym; orientuje się w podstawach prawnych i ekonomicznych ochrony środowiska; rozróŜnia formy ochrony przyrody; współpracuje z otoczeniem; Kompetencje społeczne: ― zna język angielski na poziomie B2; ― wykazuje zdeterminowanie w działaniach na rzecz ochrony środowiska. ― ― ― ― ― 2. Cel studiów Celem studiów II stopnia Ochrona Środowiska jest: 1. zapoznanie studenta z moŜliwościami wykorzystania środowiska przyrodniczego naturalnego i przekształconego w technologiach rolniczych; 2. zaznajomienie studenta z proekologicznymi technologiami produkcji roślinnej, zwierzęcej, Ŝywności i energii odnawialnej; 3. nabycie przez studenta umiejętności oceny technologii rolniczych i przemysłowych z punku widzenia wpływu na środowisko, doboru metod do prostych zadań badawczych, tworzenia projektów, raportów, a takŜe dyskusji ze specjalistami w mowie i na piśmie. 3. Deskryptory obszarowe uwzględniane w opisie kierunku Do opisu programu wykorzystano wszystkie efekty kształcenia z obszaru nauk przyrodniczych i wszystkie z obszaru studiów rolniczych, leśnych i weterynaryjnych. 4. Efekty kształcenia 4.1. Ogólne efekty kształcenia W wyniku kształcenia na poziomie 7-tym (studia II stopnia, profil ogólno akademicki) kierunku Ochrona środowiska absolwent: • dostrzega wielowątkowość zjawisk i procesów zachodzących w róŜnych elementach środowiska; • zna źródła migracji i losy wybranych substancji w środowisku; • wyjaśnia oddziaływania współczesnych technologii produkcji roślinnych i zwierzęcych na środowisko; • wykonuje proste zadanie badawcze; • wykorzystuje metody statystyczne i proste modele do opisu środowiska; • przewiduje wpływ antropopresji oraz skutków przyrodniczych zjawisk ekstremalnych na środowisko; • ocenia wagę informacji o stanie środowiska; • potrafi uzasadniać wybór danej metodologii; 2 • zna język angielski na poziomie C1. 4.2. Szczegółowe efekty kształcenia Tabela 1 Szczegółowe efekty kształcenia na kierunku Ochrona środowiska i ich odniesienie do efektów dla obszaru nauk przyrodniczych i studiów rolniczych, leśnych i weterynaryjnych Objaśnienie oznaczeń w symbolach: K – kierunkowe efekty kształcenia W – kategoria wiedzy U – kategoria umiejętności K (po podkreślniku) - kategoria kompetencji społecznych (KS) OP2 – efekty kształcenia w obszarze nauk przyrodniczych dla studiów II stopnia OR2 – efekty kształcenia w obszarze studiów rolniczych, leśnych i weterynaryjnych dla studiów II stopnia Efekty OPIS KIERUNKOWYCH EFEKTÓW Odniesienie efektów kształcenia kształcenia dla KSZTAŁCENIA dla Po zakończeniu studiów II stopnia na obszarów nauk przyrodniczych i kierunku kierunku Ochrona środowiska absolwent: studiów rolniczych… (K) WIEDZA K_W01 opisuje zjawiska i procesy fizyczne oraz OP2_W01; OR2_W01; chemiczne związane z dyspersją i przemianami OR2_W08 zanieczyszczeń w atmosferze, hydrosferze, geosferze i biosferze, zwłaszcza w rejonach wiejskich K_W02 objaśnia mechanizmy reakcji organizmów OP2_W02; OR2_W03; Ŝywych na stresy w środowisku OR2_W04 K_W03 posiada wiedzę statystyczną na temat stawiania OP2_W04 hipotez, analizy wyników i wnioskowania OP2_W06; OR2_W02 K_W04 rozróŜnia mechanizmy i procedury administracyjno – finansowe w ochronie środowiska K_W05 charakteryzuje wykorzystanie bioindykatorów OP2_W05; OR2_W03; w badaniach środowiskowych OR2_W04; OR2_W05 K_W06 identyfikuje ekstremalne zjawiska OP2_W01; OR2_W03; przyrodnicze, w tym meteorologiczne oraz ich OR2_W07 wpływ na środowisko geograficzne K_W07 wyjaśnia przyczyny i skutki degradacji OP2_W02; OR2_W03; fizycznej, chemicznej i biologicznej gleb OR2_W04 K_W08 charakteryzuje źródła emisji, drogi migracji OP2_W02; OR2_W07 oraz sutki depozycji gazowych i pyłowych zanieczyszczeń powietrza pochodzenia rolniczego i przemysłowego K_W09 tłumaczy oddziaływania współczesnych OP2_W03; OR2_W06; technologii produkcji roślinnych na środowisko OR2_W08 (np. chemiczne środki ochrony roślin i intensyfikacji produkcji, GMO) 3 K_W010 K_W11 K_W12 K_W13 K_U01 K_U02 K_U03 K_U04 K_U05 K_U06 K_U07 K_U08 K_U09 K_U10 K_U11 K_U12 opisuje oddziaływania współczesnych technologii produkcji zwierzęcej na środowisko (np. choroby odzwierzęce, antybiotyki, emisje gazów, GMO) zna metody zdobywania najnowszych informacji naukowych o środowisku przyrodniczym zna metodologię przygotowania i napisania pracy naukowej rozpoznaje podstawowe terminy w języku obcym (j. angielskim) w zakresie ochrony środowiska UMIEJĘTNOŚCI przeprowadza analizy statystyczne danych liczbowych z wykorzystaniem informatycznych technik obliczeniowych wykorzystuje samodzielnie i pod okiem opiekuna podstawowe metody do badań środowiska (atmosfery, hydrosfery, geosfery, biosfery) ocenia jakość i zagroŜenia środowiska w oparciu o stan biosfery, a zwłaszcza symptomy zakłóceń metabolizmu bioindykatorów przewiduje skutki ekstremalnych zjawisk przyrodniczych, w tym meteorologicznych wykonuje samodzielnie i w zespole proste zadanie badawcze przygotowuje wytyczne do przeprowadzania rekultywacji gleb zdewastowanych na skutek degradacji fizycznej, chemicznej i biologicznej wykorzystuje najnowsze technologie do ograniczania dyspersji zanieczyszczeń w środowisku inicjuje stosowanie zasad bezpiecznego przechowywania oraz stosowania chemicznych środków: ochrony roślin i intensyfikacji produkcji roślinnej analizuje zasady bezpiecznego obchodzenia się ze zwierzętami oraz przechowywania i stosowania specyfików w produkcji zwierzęcej korzysta z cudzych osiągnięć intelektualnych z poszanowaniem praw autorskich w celu przygotowania opracowania naukowego posługuje się specjalistyczną terminologią w zakresie ochrony środowiska w języku polskim i angielskim stosuje zasady warsztatu pracy naukowej lub 4 OP2_W03; OR2_W06; OR2_W08 OP2_W03; OR2_W08 OP2_W03; OP2_W04; OP2_W07; OP2_W08 OP2_W07 OP2_U05; OR2_U03 OP2_U01; OP2_U04; OP2_U06; OP2_U10; OR2_U01; OR2_U04 OP2_U03; OP2_U07; OR2_U01 OP2_U07; OR2_U05 OP2_U06; OP2_U10; OR2_U04; OR2_U05 OP2_U08; OR2_U05; OR2_U06 OR2_U06 OP2_U12; OR2_U07 OP2_U12; OR2_U07 OP2_U03; OP2_U07; OP2_09; OR2_U05 OP2_U02; OP2_09; OR2_U02; OP2_U03; OP2_U07; K_K01 K_K02 K_K03 K_K04 K_K05 K_K06 K_K07 K_K08 K_K09 projektowej samodzielnie i w zespole KOMPETENCJE SPOŁECZNE jest świadomy zmienności występującej w środowisku oraz wynikającej z tego potrzeby przestrzegania zasad dobrej praktyki w badaniach naukowych jest wraŜliwy na przestrzeganie rygorystycznych wymagań związanych z bezpieczeństwem Ŝywnościowym otwarty na tworzenie i przekazywania informacji o stanie środowiska i ewentualnych zagroŜeniach środowiskowych chętny do studiowania literatury związanej ze specjalnością naukowej, w ramach której przygotowuje pracę magisterską organizuje i przeprowadza rzetelnie badania związane z pracą magisterską wykazuje krytyczna postawę wobec plagiatu szanuje własności intelektualne autorów pozycji, które cytuje w swoich pracach jest przygotowany do prezentacji pracy magisterskiej oraz obrony i uzasadnienia przyjętej metodologii i metod badań własnych, a takŜe wniosków wynikających z tych badań koordynuje pracę zespołu, w szczególności w zakresie przydziału obowiązków i zarządzania czasem OP2_U11; OR2_U01 OP2_K02; OR2_K03 OP2_K07; OR2_K02 OP2_K01; OR2_K03 OP2_K04; OP2_K09; OR2_K04 OP2_K08; OR2_K02 OP2_K08; OR2_K02 OP2_K08; OR2_K02 OP2_K06;OR2_04 OP2_K03; OP2_K05; OP2_K10; OR2_K01 5. Szczególne wymagania − Studia o profilu ogólnoakademickim powinny trwać 3 semestry. − Przynajmniej 60% zajęć winny stanowić ćwiczenia audytoryjne, laboratoryjne, projektowe, terenowe itp. DuŜa część tych zajęć powinna być związana z tematem i badaniami z zakresu pracy magisterskiej. 6. ECTES Zespół uwaŜa, Ŝe nie naleŜy przypisywać punktów do poszczególnych efektów kształcenia lub ich grup. Decyzję o liczbie punktów ECTS pozostawilibyśmy w gestii uczelni na tyle, ile przewiduje to prawo (studia II stopnia muszą dać moŜliwość zdobycia 90 punktów ECTS w ciągu 3 semestrów, a rocznie 60, przy czym w semestrze ma być 30 (30±3) punktów ECTS. W przypadku, gdy student kończył studia o profilu ogólno akademickim trwające 6 semestrów winien mieć obowiązek uzyskania 30 punktów ECTS uczestnicząc w zajęciach z I stopnia na zasadach ogólnych (jeśli są to studia niepłatne to student nie moŜe ponosić kosztów uzupełniania wybranych efektów kształcenia). 7. Powołanie się na wzorce międzynarodowe 5 − University of British Columbia – Vancouver Canada, School of Environmental Health • MSc program • PhD program − Study Portals is the European Study-Choice platform. • • • • • • Ecology, Biodiversity and Meteorology Environmental Chemistry and Toxicology Environmental Technology Environmental Earth Sciences and Geology Hydro and Water Management Soil Science and Soil Ecology − Subject benchmark statements Earth sciences, environment al sciences and environmental studies. http// www.qaa.ac.uk/academicinfrastructure/benchmark/statements/earthscience.asp (data przeglądania 31.01.2011) 8. Analiza zgodności przygotowanego wzorca z deskryptorami właściwymi dla opisu poziomu (pośrednio z KRK, ERK, dublińskimi) obszarowymi Uwzględniono wszystkie deskryptory z ERK oraz wszystkie z zakresu wiedzy, umiejętności i kompetencji personalnych i społecznych dla przyrodniczego obszaru i studiów rolniczych, leśnych i weterynaryjnych. Wykorzystanie efektów kształcenia z w/w obszarów zaprezentowano w tab. 2 i 3. Tabela 2 Efekty kształcenia dla II stopnia studiów w obszarze nauk przyrodniczych i ich odniesienie do szczegółowych efektów kształcenia na między obszarowym (nauki przyrodnicze oraz studia rolnicze, leśne i weterynaryjne) kierunku Ochrona środowiska Efekty kształcenia w obszarze nauk przyrodniczych na II stopniu OP2_W01 OP2_W02 OPIS EFEKTÓW KSZTAŁCENIA W OBSZARZE NAUK PRZYRODNICZYCH – II stopień WIEDZA Ma zaawansowaną wiedzę z zakresu tych nauk ścisłych, z którymi związane są studia kierunkowe (np. biofizyka, biochemia, biomatematyka, geochemia, biogeochemia, geofizyka, itd.) Ma pogłębioną wiedzę z wybranej, kierunkowej dyscypliny nauki umoŜliwiającą dostrzeganie związków i zaleŜności w 6 Efekty kształcenia dla kierunku Ochrona środowiska – II stopień K_W01; K_W06 K_W02; K_W07; K_W08 OP2_W03 OP2_W04 OP2_W05 OP2_W06 OP2_W07 OP2_W08 OP2_U01 OP2_U02 OP2_U03 OP2_U04 OP2_U05 OP2_U06 OP2_U07 OP2_U08 OP2_U09 przyrodzie Wykazuje znajomość aktualnie dyskutowanych w literaturze kierunkowej problemów danej dyscypliny naukowej Wykazuje znajomość statystyki na poziomie prognozowania (modelowania) przebiegu zjawisk i procesów przyrodniczych, oraz znajomość specjalistycznych narzędzi informatycznych Wykazuje znajomość zasad planowania badań z wykorzystaniem technik i narzędzi badawczych stosowanych w studiowanej dyscyplinie naukowej Ma wiedzę na temat sposobów pozyskiwania i rozliczania funduszy na realizację projektów naukowych i aplikacyjnych z zakresu studiowanej dyscypliny Wykazuje znajomość słownictwa specjalistycznego w języku angielskim, obowiązującego w studiowanej dyscyplinie nauki Ma wiedzę o prawie autorskim UMIEJĘTNOŚCI Stosuje zaawansowane techniki, właściwe dla studiowanej dyscypliny naukowej Biegle wykorzystuje literaturę naukową studiowanej dyscypliny w języku ojczystym, oraz posługuje się językiem angielskim na poziomie C1 Wykazuje umiejętność krytycznej analizy i selekcji informacji, zwłaszcza ze źródeł elektronicznych Planuje i wykonuje zadania badawcze lub ekspertyzy pod kierunkiem opiekuna Stosuje metody statystyczne oraz techniki i narzędzia informatyczne do opisu zjawisk i analizy danych o charakterze specjalistycznym Zbiera i interpretuje dane empiryczne i na tej podstawie formułuje odpowiednie wnioski Wyciąga wnioski oraz formułuje sądy na podstawie danych pochodzących z róŜnych źródeł Wykazuje umiejętność ustnej prezentacji prac badawczych z wykorzystaniem róŜnych środków komunikacji werbalnej Wykazuje umiejętność napisania pracy badawczej w języku polskim oraz krótkiego 7 K_W09; K_W10; K_W11; K_W12 K_W03; K_W12 K_W05 K_W04 K_W11 K_W12 K_U02 K_U11 K_U03; K_U10; K_U12 K_U02 K_U01 K_U02; K_U05 K_U03; K_U04; K_U05; K_U10; K_U12 K_U06 K_U10; K_U11 OP2_U10 OP2_U11 OP2_U12 OP2_K01 OP2_K02 OP2_K03 OP2_K04 OP2_K05 OP2_K06 OP2_K07 OP2_K08 OP2_K09 OP2_K10 doniesienia naukowego w języku angielskim na podstawie własnych badań Wykazuje umiejętność pracy w zespole i kierowania pracami niewielkiego zespołu w zakresie studiowanej dyscypliny Samodzielnie planuje własna karierę zawodową/naukową Wykazuje umiejętność postępowania w nagłych stanach zagroŜenia Ŝycia i zdrowia zespołów ludzkich i obiektów KOMPETENCJE SPOŁECZNE Wykazuje zrozumienie złoŜonych zjawisk i procesów przyrodniczych Konsekwentnie stosuje i upowszechnia zasadę ścisłego, opartego na danych empirycznych interpretowania zjawisk i procesów przyrodniczych w pracy badawczej i działaniach praktycznych Jest odpowiedzialny za powierzany sprzęt i własną pracę oraz szanuje pracę innych Ma nawyk korzystania z obiektywnych źródeł informacji naukowej oraz posługiwania się zasadami krytycznego wnioskowania przy rozstrzyganiu problemów praktycznych Ma świadomość umiejętności niezbędnych do pełnienia roli kierowniczej w zakresie zrealizowanych studiów Systematycznie aktualizuje wiedzę przyrodniczą i jej praktyczne zastosowania Wykazuje odpowiedzialność za ocenę zagroŜeń wynikających ze stosowanych technik badawczych i tworzenie warunków bezpiecznej pracy WdraŜa i rozwija zasady etyki zawodowej Wykazuje inicjatywę i samodzielność w działaniach W ocenie pracy współpracowników zachowuje postawę obiektywną K_U02; K_U05 K_U12 K_U08; K_U09 K_K03 K_K01 K_K09 K_K04 K_K09 K_K08 K_K02 K_K05; K_K06; K_K07 K_K04 K_K09 Tabela 3 8 Efekty kształcenia dla II stopnia studiów w obszarze studiów rolniczych, leśnych i weterynaryjnych i ich odniesienie do szczegółowych efektów kształcenia na międzyobszarowym (nauki przyrodnicze oraz studia w obszarze rolniczym, leśnym i weterynaryjnym) kierunku Ochrona środowiska Efekty kształcenia na studiach w obszarze rolniczym, leśnym i weterynaryjnym na II stopniu OR2_W01 OR2_W02 OR2_W03 OR2_W04 OR2_W05 OR2_W06 OR2_W07 OR2_W08 OR2_U01 OPIS EFEKTÓW KSZTAŁCENIA NA STUDIACH W OBSZARZE ROLNICZYM, LEŚNYM I WETERYNARYJNYM – II stopień WIEDZA ma zaawansowaną wiedzę ogólną z zakresu biologii, chemii matematyki i fizyki oraz nauk pokrewnych dostosowaną do kierunku studiów ma podstawową wiedzę ekonomiczną prawną i społeczną ma ogólną orientacją a w niektórych przypadkach specjalistyczną wiedzę o rozwiązywaniu problemów związanych z kierunkiem kształcenia ma ogólną a w niektórych obszarach pogłębioną wiedzę na temat biosfery, chemicznych i fizycznych procesów w niej zachodzących, podstaw techniki i kształtowania środowiska dostosowaną do kierunku studiów ma pogłębioną wiedzą o funkcjonowaniu organizmów Ŝywych na róŜnych poziomach organizacji, przyrody nieoŜywionej oraz o technicznych zadaniach inŜynierskich dostosowanych do kierunku studiów wykazuje się zawansowaną znajomością podstawowych metod, technik, technologii, narzędzi i materiałów zmierzających do wykorzystania i kształtowania potencjału przyrody w celu poprawy jakości Ŝycia człowieka ma zaawansowaną wiedzę o roli i znaczeniu środowiska przyrodniczego, jego zagroŜeniach i walki z nimi w społeczeństwie globalnym ma zaawansowaną wiedzą na temat stanu i kompleksowego działania czynników determinujących funkcjonowanie i rozwój obszarów wiejskich UMIEJĘTNOŚĆ wykazuje umiejętność znajdowania, zrozumienia, analizy i twórczego wykorzystywania potrzebnych informacji pochodzących z róŜnych źródeł i w 9 Efekty kształcenia dla kierunku Ochrona środowiska – II stopień K_W01 K_W11 K_W02; K_W05; K_W06; K_W07 K_W02; K_W05; K_W07 K_W05 K_W09; K_W10 K_W06; K_W08 K_W01; K_W09; K_W10; K_W11 K_U02; K_U03; K_U12 róŜnych formach OR2_U02 wykazuje umiejętność precyzyjnego, zwięzłego i K_U01 właściwego porozumiewania się z róŜnymi podmiotami w formie werbalnej, pisemnej i graficznej OR2_U03 rozumie i stosuje odpowiednie technologie K_U01 informatyczne w zakresie pozyskiwania i przetwarzania informacji oraz posługiwania się współczesnym językiem obcym w tym fachowym na poziomie biernym i czynnym OR2_U04 samodzielnie planuje, przeprowadza i twórczo K_U02; K_U05 ocenia poprawność wykonanego zadania z zakresu szeroko rozumianego rolnictwa OR2_U05 dokonuje samodzielnej wielostronnej analizy K_U04; K_U05; problemów wpływających na produkcję i jakość K_U06; K_U10 Ŝywności, zdrowie zwierząt i ludzi, stan środowiska naturalnego i zasobów naturalnych oraz znajomością zastosowania specjalistycznych technik ich optymalizacji dostosowanych do kierunku i profilu studiów OR2_U06 wykazuje się umiejętnością doboru i modyfikacji K_U06 standardowych działań (w tym technik i technologii) dostosowanych do zasobów przyrody w celu poprawy jakości Ŝycia człowieka, zgodnych z kierunkiem i profilem studiów OR2_U07 ocenia słabe i mocne strony podjętych działań w tym K_U06; K_U08; K_U09 ich oryginalności rozwiązujących zaistniałe problemy zawodowe dla nabrania doświadczenia i doskonalenia umiejętności inŜynierskich KOMPETENCJE SPOŁECZNE OR2_K01 posiada kompetencje do samodzielnego kierowania K_K09 zespołami ludzkimi rozwiązującymi nietypowe problemy OR2_K02 ma świadomość znaczenia zawodowej i etycznej K_K02; K_K05; odpowiedzialności za produkcję zdrowej Ŝywności , K_K06; K_K07 dobrostan zwierząt oraz kształtowanie i stan środowiska naturalnego OR2_K03 wykazuje znajomość moŜliwości podjęcia działań K_K01; K_K03 zmierzających do ograniczenia ryzyka działalności w zakresie szeroko rozumianego rolnictwa i środowiska OR2_K04 wykazuje się zdolnością do podejmowania działań K_K04; K_K08 zwiększających aktywność zawodową i społeczną środowiska społecznego, w którym się znajduje Autorzy przykładowych zestawów efektów kształcenia: • dla nauk przyrodniczych i ścisłych - prof. dr hab. Jerzy Bolałek, prof. dr hab. ElŜbieta Lonc i prof. dr hab. Jerzy Siepak • dla nauk przyrodniczych i nauki rolniczych - prof. dr hab.Tadeusz Filipek i prof. dr hab. Jerzy Bolałek 10