Bursztyn

Kamienie szlachetne: Bursztyn
Bursztyn tak e: jantar, amber (łac. sucinum, czasem tak e elektrum z gr. λεκτρον - elektron) ‒
kopalna ywica drzew iglastych, a w rzadszych przypadkach ywicuj cych li ciastych drzew z grupy
bobowców.
Znanych jest około 60 odmian (gatunków). Najstarsze z nich pochodz z utworów dewo skich
(stwierdzono je w Kanadzie); najmłodsze, nie zaliczane zasadniczo do bursztynów s znajdowane w
Ameryce Południowej, Afryce, Australii i Nowej Zelandii (kopal).
Srebrna broszka z bursztynem z firmy Srebropib.
Obejrzyj bizuteria z bursztynem z oferty firmy.
Nazwa "bursztyn" pochodzi od niemieckiego bernstein (kamie , który si pali). Znany był od dawna
pod ró nymi nazwami:
* sukcynit ‒ nazwa geologiczna, pochodzi od succinum ‒ sok, ywica drzewna;
* Grecy nazywali ten kamie elektron (ηλεκτρον), co oznacza wiec cy i błyszcz cy;
* Rzymianie nazywali bursztyn lyncurium, czyli mocz rysia, albowiem według legendy złocisty
kamie powstał ze skamieniałego moczu tego drapie nika;
* succinum to łaci ska nazwa bursztynu u ywana w farmacji. Powstała od łac. succus ‒ sok;
Strona 1 / 4
(c) 2017 Bi uteria <[email protected]>
URL: http://lunasrebro.com/content/4/27/pl/bursztyn.html
Kamienie szlachetne: Bursztyn
* Egipcjanie nazywali bursztyn sokal;
* Arabowie anbar, poniewa zapach pocieranego bursztynu kojarzył si z zapachem ambry;
* Persowie nazywali kamie karuba ‒ złoty rabu ;
* Słowia ska nazwa jantar została przej ta od Litwinów, a ta od fenickiej nazwy jainitar ‒ ywica
morska.
Wła ciwo ci:
* Skład chemiczny: mieszanina kilkudziesi ciu ró nych zwi zków, o redniej zawarto ci ok. 67 do
81% w gla i ok. 1% siarki; reszt stanowi tlen i wodór. Jednym ze składników jest kwas
bursztynowy (3-8%)
* Barwa: jasno ółta do brunatnej ("bursztynowa"), bywa te mlecznobiały, niebieski, zielonkawy,
bezbarwny, czerwony i czarny
* Połysk: tłusty
* Przełam: muszlowy, schodkowy
* Przezroczysto : przezroczysty, prze wiecaj cy, do nieprzezroczystego
* Rysa: biała
* Twardo w skali Mohsa: 2,0-2,5
* G sto : 1,05-1,09 g/cm³
* Łupliwo : brak
* Luminescencja: fluoroscencja ‒ brunatnobiała do ółtozielonej, dla burmitu niebieska
* Temperatura topnienia 287 - 300 stopni Celsjusza
* Współczynnik załamania wiatła 1,539 - 1,542
Tworzy nieregularne bryłki. Najwi ksza znaleziona bryła bursztynu bałtyckiego wa y 9,75 kg.
Najcz ciej spotykany jest bursztyn ółty, rzadsze s odmiany bezbarwne, czerwone, zielonkawe, a
ich przejrzysto zale y od zawarto ci drobnych p cherzyków powietrza. Bryłki bursztynu zawieraj
niekiedy pochodz ce z okresu kredy i trzeciorz du szcz tki zwierz t lub ro lin, tzw. inkluzje. Inkluzje
stałe s reprezentowane przez ró ne minerały np. piryt, elazo, kwarc, oraz owady, rzadziej
paj czaki, drobne płazy i gady, ro liny i ich szcz tki. Inkluzje stanowi cenny materiał badawczy dla
biologów i paleontologów.
Strona 2 / 4
(c) 2017 Bi uteria <[email protected]>
URL: http://lunasrebro.com/content/4/27/pl/bursztyn.html
Kamienie szlachetne: Bursztyn
Srebrna broszka z bursztynem z firmy Srebropib.
Obejrzyj bizuteria z bursztynem z oferty firmy.
Odmiany:
* birmit
* bursztyn bałtycki
* aikait ‒ odmiana bursztynu znajdowana na W grzech i we Francji
* bursztyn dominika ski ‒ odmiana bursztynu znajdowana w osadach trzeciorz dowych w
Dominikanie na wyspie Haiti
* bursztyn japo ski ‒ odmiana bursztynu wydobywanego w północnej cz ci wyspy Honsiu, nad
brzegiem Oceanu Spokojnego
* bursztyn liba ski ‒ odmiana bursztynu znajdowana w osadach kredowych (kreda dolna) w
Strona 3 / 4
(c) 2017 Bi uteria <[email protected]>
URL: http://lunasrebro.com/content/4/27/pl/bursztyn.html
Kamienie szlachetne: Bursztyn
Libanie na Bliskim Wschodzie
* bursztyn meksyka ski ‒ odmiana bursztynu znajdowana w osadach trzeciorz dowych (oligocen
górny ‒ miocen dolny) w Meksyku
* bursztyn tajmyrski
* cyberyt
* keflachit
* keuperyt
* rumenit ‒ odmiana spotykana w Rumunii
* symetyt ‒ charakteryzuje si wyra n opalescencj ), spotykany we Włoszech
* walchowit ‒ całkowicie nieprzezroczysty, barwy be owej; wyst puje na Morawach
* krancyt ‒ odmiana spotykana w Saksonii
Wyst powanie:
* Wyst puje w utworach trzeciorz dowych: b. bałtycki, dominika ski, birma ski (birmit) ‒ odmiana
spotykana w Tajlandii, Wietnamie, Malezji, Myanmarze, chilijski, meksyka ski, australijski ‒
spotykany w Australii, grenlandzki (szraufit) ‒ spotykany na Grenlandii , sachalinski, sycylijski;
* W utworach kredowych: b. liba ski, jakucki, willeryt, retynit ‒ odmiana spotykana w Chinach,
cedaryt ‒ spotykany w Kanadzie, walchowit i neudorfit ‒ odmiany spotykane w Czechach.
Najbardziej znany ‒ sukcynit jest znajdowany w utworach trzeciorz dowych Polski, Litwy, Łotwy,
Rosji, Danii, Niemiec, Szwecji. Inne ywice kopalne s spotykane w Argentynie (ambryt), w Afryce,
na Madagaskarze.
Zastosowania:
Najbardziej ceniony w jubilerstwie bursztyn bałtycki, znany od pradziejów, po raz pierwszy wł czony
do wykazów mineralogicznych przez Breithaupta w XIX wieku, inaczej zwany jest sukcynitem.
W medycynie ludowej dym bursztynowych kadzidełek zabijał zarazki, a noszone na szyi korale
zapobiegaj bólom gardła i głowy oraz wzmacniaj tarczyc . Ogrzane grudki bursztynu stosowało
si do wyci gania z oczu ciał obcych (muszek, pyłków). Utłuczony proszek za ywano jak tabak , co
miało oczy ci zatoki i pomóc w pozbyciu si kataru.
Współczesna litoterapia stosuje bursztyn jako nalewk w leczeniu chorób tarczycy, gardła, przy
chrypce i reumatyzmie.
Wielko :
Najwi ksze bryły osi gaj wag kilku, a wyj tkowo kilkunastu kilogramów.
Unikalny ID rozwi zania: #1026
Autor: : Admin
Zaktualizowano: 2010-11-26 16:30
Strona 4 / 4
(c) 2017 Bi uteria <[email protected]>
URL: http://lunasrebro.com/content/4/27/pl/bursztyn.html