Procedury Postepowania Przeciwepidemicznego
Transkrypt
Procedury Postepowania Przeciwepidemicznego
PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W PABIANICACH PROCEDURA POSTĘPOWANIA PRZECIWEPIDEMICZNEGO NA WYPADEK WYSTĄPIENIA ZACHOROWAŃ NA CHOROBY SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNE ORAZ NA WYPADEK ATAKU BIOTERRORYSTYCZNEGO (Zaktualizowana na dzień 10 września 2014 roku) ZATWIERDZIŁ Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Pabianicach Małgorzata Sumińska PABIANICE 2014 Podstawy do opracowania procedury: Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (tj. Dz. U. z 2013 roku, poz. 947 ze zmianami) Ustawa o Państwowej Inspekcji Sanitarnej z dnia 14 marca 1985 roku (tj. Dz. U. Nr 212 z 2011 roku, poz. 1263 ze zmianami) Wojewódzki plan działania na wypadek wystąpienia epidemii dla województwa łódzkiego Wytyczne Głównego Inspektora Sanitarnego Wytyczne Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie Zalecenia organizacji międzynarodowych, takich jak WHO i innych Procedura obejmuje wykaz działań, jakie należy podjąć w przypadku zaistnienia sytuacji kryzysowej związanej z wystąpieniem zachorowań na choroby szczególnie niebezpieczne oraz na wypadek ataku bioterrorystycznego. 2 SPIS TREŚCI Lp. Temat Strona 1. Zgłaszanie zachorowań 4 2. Koordynowanie działań 5 - Podejmowanie decyzji administracyjnych 3. Postępowanie z chorym - Transport chorego - Hospitalizacja chorego - Diagnostyka 4. Postępowanie z materiałem zakaźnym. - Transport materiału zakaźnego - Przeprowadzanie zabiegów dezynfekcyjnych - Utylizacja materiału zakaźnego 5. Zadania służby sanitarnej. - Monitorowanie sytuacji epidemiologicznej - Przeprowadzanie dochodzenia epidemiologicznego - Podejmowanie działań zapobiegawczych 6. Stosowanie środków ochrony osobistej 7. Powoływanie personelu do pracy przy epidemii 6-7 8-9 9 - 10 11 11-12 8. Wykaz miejsc, które mogą zostać przeznaczone do leczenia, izolowania i poddawania kwarantannie 12 9. Wykaz telefonów jednostek współdziałających 13 10. Spis załączników 14 3 1. Zgłaszanie zachorowań. Zgłoszenia o podejrzeniach/zachorowaniach na choroby zakaźne przyjmowane są: w dni robocze – przez PSSE w Pabianicach w godzinach od 730 do 1500 – lista oraz telefony kontaktowe – załącznik nr 1 w dni wolne od pracy oraz w dni robocze (poza godzinami pracy) przez PSSE w Pabianicach – telefony alarmowe – załącznik nr 1 Dokonywanie zgłoszeń. Zgłoszenia zachorowań do PSSEw Pabianicach dokonują lekarze w przypadku: podjęcia podejrzenia wystąpienia niebezpiecznej choroby zakaźnej (definicje chorób – załącznik nr 2) podejrzenia ataku bioterrorystycznego (wykaz jednostek chorobowych, zespołów objawów oraz zdarzeń, których wystąpienie powoduje uruchomienie systemu wczesnego powiadamiania stanowi załącznik nr 6. Sytuacje te mogą być oznakami niebezpiecznej choroby zakaźnej lub ataku bioterrorystycznego) Jeżeli na miejscu zdarzenia znajduje się inna osoba niż lekarz, to należy wezwać pogotowie ratunkowe, opisując objawy występujące u pacjenta. Informacje na temat bioterroryzmu oraz aktualnej sytuacji epidemiologicznej kraju można znaleźć na stronach internetowych: Głównego Inspektoratu Sanitarnego (adres: www.gis.gov.pl) Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie (adres: www.pzh.gov.pl) 4 2. Koordynowanie działań. Podejmowanie decyzji administracyjnych Koordynatorem działań na terenie powiatu pabianickiego, w zakresie przedstawionym w procedurze, jest Starosta Pabianicki, do którego przekazywane są meldunki od wszystkich służb, inspekcji oraz podmiotów biorących leczniczych, udział w postępowaniu przeciwepidemicznym (schemat powiadamiania – załącznik nr 7) Stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii na obszarze powiatu pabianickiego lub jego części ogłasza i odwołuje Starosta Pabianicki w drodze rozporządzenia, na wniosek Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Pabianicach. Podstawy prawne postępowania w razie wystąpienia stanu zagrożenia epidemicznego i epidemii zawarte są w ustawie z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (tj. Dz. U. z 2013 roku, poz. 947 ze zmianami) oraz w ustawie z dnia 18 kwietnia 2002 roku o stanie klęski żywiołowej (tj. Dz. U. z 2014 roku, poz. 333 ze zmianami). Służby współpracujące w zabezpieczaniu zdarzenia, takie jak: Policja, Państwowa Straż Pożarna, Straż Miejska i inne uruchamiane są przez Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego, na polecenie Starosty Pabianickiego.. W miarę potrzeby do współdziałania są również angażowane przez Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego inne służby i inspekcje (np. Inspekcja Weterynaryjna, Inspekcja Ochrony Środowiska). CENTRUM ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO: Całodobowy telefon informacyjno -koordynacyjny: 987 telefon: 42/ 225-40-39 wew. 139; 722-304-404 fax: 42/ 215-91-66 e-mail: [email protected] 5 Postępowanie z chorym na chorobę zakaźną lub podejrzanym o chorobę zakaźną. Transport chorego. Transport chorego zabezpiecza FALCK MEDECYNA Region Łódzki Pabianice, ul. Konopnickiej 39a telefony: centrala: - 42/ 225 57 90 - 42/ 225 57 94 fax: - 42/ 225 57 87 FALCK MEDYCYNA określi schemat postępowania w przypadku transportu pacjenta z niebezpieczną chorobą zakaźną uwzględniając elementy zawarte w procedurze w zakresie odzieży ochronnej dla personelu, środków dezynfekcyjnych, sposobu dezynfekcji, środków transportu, postępowania z odpadami zakaźnymi, powoływania personelu do pracy przy epidemii. Hospitalizacja chorego. Lekarze podstawowej opieki zdrowotnej, pogotowia ratunkowego oraz lekarze pracujący w szpitalach kierują pacjenta do szpitala zakaźnego. Do hospitalizacji osób z chorobami szczególnie niebezpiecznymi wyznaczono Wojewódzki Specjalistyczny Szpital im. Wł. Biegańskiego – jeden oddział. W przypadku wystąpienia masowych zachorowań na hospitalizację zostaną przeznaczone wszystkie oddziały obserwacyjno-zakaźne w/w szpitala oraz inne oddziały zakaźne na terenie województwa łódzkiego. Wykaz podmiotów leczniczych z oddziałami zakaźnymi i/lub oddziałami oberwacyjnozakaźnymi na terenie woj. łódzkiego – załącznik nr 8. Lekarz dyżurny szpitala zakaźnego podejmuje działania w celu ustalenia (potwierdzenia) diagnozy, w tym: zasięga opinii innych lekarzy oraz konsultantów w zakresie chorób zakaźnych i w zakresie epidemiologii; wykonuje odpowiednie badania diagnostyczne. Po ustaleniu rozpoznania lekarz: podejmuje decyzję o hospitalizacji chorego; podejmuje decyzję o izolacji chorego tj. odosobnienia zakaźnie chorego lub podejrzanego o chorobę zakaźną w celu uniemożliwienia przeniesienia zakażenia; 6 dokonuje zgłoszenia do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego – telefony kontaktowe podane w załączniku nr 1. Dyrekcja szpitala zakaźnego określi schemat postępowania w przypadku przyjęcia pacjenta z niebezpieczną chorobą zakaźną oraz w przypadku wystąpienia masowych zachorowań na choroby zakaźne uwzględniając elementy zawarte w procedurze w zakresie odzieży ochronnej, środków dezynfekcyjnych, postępowania z odpadami zakaźnymi, procedur pobierania od chorego materiału do badań diagnostycznych, izolacji zakaźnie chorego, powoływania personelu do pracy przy epidemii. Dyrekcja szpitala zakaźnego zabezpieczy rezerwy leków pierwszej pomocy. Diagnostyka. W zależności od czynnika etiologicznego, diagnostyka materiału, pobranego od chorego, będzie przeprowadzana w następujących laboratoriach: szpitalnych Państwowej Inspekcji Sanitarnej woj. łódzkiego instytutów naukowo - badawczych, np.: Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie; Wojskowego Instytutu Higieny i Epidemiologii w Puławach; Instytutu Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni innych, w tym zagranicznych. W przypadku badań wykonywanych w innych laboratoriach niż laboratoria szpitalne, lekarz zlecający badania jest zobowiązany uzgodnić ten fakt z laboratorium przeprowadzajacym badanie, a w przypadku konieczności wykonania badań za granicą, z Głównym Inspektorem Sanitarnym. 7 3. Postępowanie z materiałem zakaźnym. Transport materiału zakaźnego. Transport materiału zakaźnego do wytypowanego laboratorium zabezpiecza Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego Powiatu Pabianickiego.. Materiał zakaźny, pobrany od chorego, do transportu powinien być zabezpieczony zgodnie z załączoną instrukcją – załącznik nr 9. Przeprowadzanie zabiegów dezynfekcyjnych. Rodzaje preparatów do przeprowadzenia zabiegów dezynfekcyjnych typuje Państwowa Inspekcja Sanitarna (PSSE lub WSSE), w zależności od stwierdzonego drobnoustroju. Państwowa Inspekcja Sanitarna nie przeprowadza dezynfekcji. Dezynfekcję przeprowadzają wyspecjalizowane firmy. Za poprawne przeprowadzenie dezynfekcji odpowiada właściciel obiektu. Do czasu ustalenia rodzaju drobnoustroju, należy stosować preparaty o szerokim spektrum działania, niszczące bakterie, w tym prątki gruźlicy, wirusy, grzyby oraz spory. Wykaz środków dezynfekcyjnych z uwzględnieniem stężenia ich roztworów przedstawia załącznik nr 10. Stsosowane mogą być preparaty dezynfekcyjne zarejestrowane na terenie kraju. Sposób przeprowadzania dezynfekcji Dezynfekcja powierzchni. Dezynfekowaną powierzchnię należy pokryć środkiem dezynfekcyjnym poprzez przetarcie, spryskanie lub polanie. Środek dezynfekcyjny należy pozostawić na dezynfekowanej powierzchni, do czasu wyschnięcia, w czasie wskazanym w jego ulotce. Następnie powierzchnię dezynfekowaną należy przemyć czystą wodą. W przypadku, gdy powierzchnia przeznaczona do dezynfekcji jest zabrudzona materiałem biologicznym, dezynfekcję należy wykonać dwukrotnie, dezynfekując powierzchnię przed usunięciem zabrudzenia biologicznego i po jego usunięciu. Po dezynfekcji powierzchnię należy przemyć czystą wodą. UWAGA – w przypadku obecności na powierzchni proszku należy zachować ostrożność i dezynfekować poprzez polanie powierzchni środkiem dezynfekcyjnym, a w przypadku stosowania środków dezynfekcyjnych pod ciśnieniem, należy przed dezynfekcją przykryć dezynfekowaną powierzchnię np. ligniną, a następnie zastosować środek dezynfekcyjny. 8 Dezynfekcja narzędzi i drobnych przedmiotów W celu przeprowadzenia dezynfekcji narzędzi i drobnych przedmiotów należy zanurzyć je w środku dezynfekcyjnym na okres konieczny do zadziałania środka dezynfekcyjnego, a następnie umyć w czystej wodzie i osuszyć. Dezynfekcja sprzętu i ubrań Dezynfekcję można przeprowadzić w komorach dezynfekcyjnych. Wykaz szpitali na terenie województwa łódzkiego, wyposażonych w komory dezynfekcyjne załącznik nr 11. Utylizacja materiału zakaźnego Postępowanie z odpadami niebezpiecznymi i ich unieszkodliwianie regulują: Ustawa z dnia 14 grudnia 2012r. o odpadach (tj. Dz. U. z 2013 roku, poz. 21 ze zmianami) Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (tj. Dz. U. z 2013 roku, poz. 1232 ze zmianami) W świetle powyższych aktów prawnych materiał zakaźny powinien być poddany procesom, które skutecznie zabijają znajdujące się w nim drobnoustroje np. spalaniu lub sterylizacji. Wykaz firm prowadzących utylizację odpadów medycznych przedstawia - załącznik nr 12. 5. Zadania służby sanitarnej. Monitorowanie sytuacji epidemiologicznej: śledzenie sytuacji epidemiologicznej w województwie łódzkim; przyjmowanie zgłoszeń o zachorowaniach na choroby zakaźne; dokonywanie analiz sytuacji epidemiologicznej; powiadamianie Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego Starostwa Pabianickiego o wystąpieniu masowych zachorowań oraz zachorowań na niebezpieczne choroby zakaźne. Przeprowadzanie dochodzenia epidemiologicznego. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Łodzi, po uzyskaniu informacji o masowych zachorowaniach na choroby zakaźne oraz zachorowaniu lub podejrzeniu na niebezpieczną chorobę zakaźną, powołuje Zespół pracowników, zachorowania kierowanych przez kierownika Sekcji Epidemiologii PSSE w Pabianicach. Zespół przeprowadza 9 dochodzenie epidemiologiczne, mające na celu ustalenie źródła zakażenia oraz dróg szerzenia się zakażenia. O wynikach dochodzenia epidemiologicznego Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Pabianicach powiadamia Starostę Pabianickiego poprzez Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego Starostwa Powiatowego w Pabianicach. Podejmowanie działań zapobiegawczych. Na podstawie dochodzenia epidemiologicznego oraz danych z monitoringu sytuacji epidemiologicznej na terenie województwa łódzkiego, Zespół dokonuje oceny sytuacji epidemiologicznej i podejmuje działania zapobiegawcze, skierowane w zależności od drobnoustroju na źródło zakażenia, drogi szerzenia lub wrażliwą populację. W celu wprowadzenia postępowania p/epidemiologicznego Państwowa Inspekcja Sanitarna: wydaje decyzje administracyjne (PSSE, ) wnioskuje do Starosty o uruchomienie, w miarę potrzeb, innych służb, straży oraz inspekcji przedstawia projekty rozporządzenia Staroście i wnioskuje o ich wydanie wnioskuje do Starosty o wprowadzenie na terenie powiatu pabianickiego lub jego części stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Pabianicach dla celów postępowania przeciwepidemicznego: utrzymuje rezerwę środków ochrony indywidualnej i środków dezynfekcyjnych dla potrzeb PSSE w Pabianicach - załącznik nr 13 wnioskuje do Starosty o wyznaczenie punktów szczepień wnioskuje do Starosty o wyznaczenie dodatkowych obiektów szpitalnych, które pełnić będą rolę szpitali zakaźnych w przypadku masowych zachorowań wnioskuje do Starosty o wyznaczenie obiektów, przeznaczonych na kwarantannę osób z kontaktu z chorymi określa środek i sposób przeprowadzania dezynfekcji, dezynsekcji i deratyzacji 10 6. Stosowanie środków ochrony osobistej. Zgodnie z Kodeksem Pracy pracodawca ma obowiązek wyposażyć pracownika w środki ochrony indywidualnej, w celu zabezpieczenia go przed zakażeniem. Środki ochrony indywidualnej posiadane przez PSSE w Pabianicach stanowią załącznik nr 13. 7. Powoływanie personelu do pracy przy epidemii. Na podstawie ustawy z dnia 5 grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (tj. Dz. U. z 2013 roku, poz. 947 ze zmianami) stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii na obszarze powiatu lub jego części ogłasza i odwołuje Starosta Pabianicki w drodze rozporządzenia, na wniosek Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Pabianicach. Zgodnie z art. 47.1 pracownicy podmiotów leczniczych, osoby wykonujące zawody medyczne oraz osoby, z którymi podpisano umowy na wykonywanie świadczeń zdrowotnych, mogą być skierowani do pracy przy zwalczaniu epidemii. Do pracy przy zwalczaniu epidemii mogą być skierowane także inne osoby, jeżeli ich skierowanie jest uzasadnione aktualnymi potrzebami podmiotów, kierujących zwalczaniem epidemii. Zgodnie z Art. 47.2 skierowanie do pracy przy zwalczaniu epidemii następuje w drodze decyzji. Zgodnie z Art. 47.3 skierowaniu do pracy, niosącej ryzyko zakażenia przy zwalczaniu epidemii, nie podlegają: osoby, które nie ukończyły 18 lat, bądź skończyły 60 lat. kobiety w ciąży lub osoby wychowujące dzieci w wieku do 18 lat, w tym osoby samotnie wychowujące dzieci do lat 18. osoby, u których orzeczono częściową lub całkowitą niezdolność do pracy. inwalidzi oraz osoby z orzeczonymi chorobami przewlekłymi osoby, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 31 lipca 1981r. o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe (Dz. U. Nr 20, poz. 101 ze zmianami) oraz posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej. Decyzję o skierowaniu do pracy przy zwalczaniu epidemii na terenie powiatu, w którym osoba skierowana posiada miejsce pobytu lub jest zatrudniona, wydaje właściwy Starosta, a w razie skierowania do pracy na obszarze innego województwa, minister właściwy do spraw zdrowia. 11 . 8. Wykaz miejsc, które mogą zostać przeznaczone do leczenia, izolowania i poddawania kwarantannie 8.1. Podmioty lecznicze z oddziałem zakaźnym i/lub obserwacyjno - zakaźnym (załącznik nr 8) 8.2. Obiekty użyteczności publicznej – pełniące rolę miejsc izolacji i kwarantanny (wymienione w pkt. 3.2. „Wojewódzkiego Planu działania na wypadek wystąpienia epidemii dla województwa łódzkiego“) 12 9. WYKAZ TELEFONÓW JEDNOSTEK WSPÓŁDZIAŁAJĄCYCH Lp. Stanowisko służbowe Numer telefonu służbowego fax 42/ 66 41 408 Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania sekr. 42/ 66 41 409 1. Kryzysowego Łódzkiego Urzędu 42/ 66 41 410 Wojewódzkiego e-mail: [email protected] fax 42/ 66 41 443 Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa 2. sekr. 42/ 66 41 417 i Zarządzania Kryzysowego ŁUW e-mail: [email protected] centr. 42/ 25 16 011 Dyrektor Wojewódzkiego sekr. 42/ 25 16 050 3. Specjalistycznego Szpitala fax 42/ 251 60 55 im. Wł. Biegańskiego w Łodzi e-mail: [email protected] tel. 42/ 63 15 100 do 102 Łódzki Komendant Wojewódzki 42/ 63 15 200 4. Państwowej Straży Pożarnej w Łodzi fax 42/ 63 15 108 e-mail: [email protected] fax 42/ 66 51 780 Komendant Wojewódzki Policji 5. sekr. 42/ 66 52 200 w Łodzi e-mail: [email protected] Urząd Marszałkowski w Łodzi sekr. 42/ 29 19 870 Dyrektor Departamentu 6. fax 42/ 29 19 871 Polityki Zdrowotnej e-mail: [email protected] Lekarz Województwa tel. 42 66 42 003 Dyrektor Wydziału 7. fax 42 66 42 051 Polityki Społecznej ŁUW e-mail: ps@ lodz.uw.gov.pl tel/fax: 42/ 61 61 482 Państwowy Inspektor Sanitarny MSW 42/ 71 13 570 8. na obszarze województwa łódzkiego kom.: 48/ 601 861 740 e-mail: [email protected] centr. 42/ 25 16 265 fax: 42/ 25 16 180 Konsultant Wojewódzki 9. pok. ordynatora 42/ 25 16 098 ds. Chorób Zakaźnych e-mail: [email protected] Konsultant Wojewódzki tel. 42/ 25 39 992 10. ds. Epidemiologii e-mail: [email protected] sekr. 42/ 63 61 565 Dyrektor Wojewódzkiej Stacji centr. 42/ 63 63 700 11. Ratownictwa Medycznego fax: 42/ 63 61 419 e-mail: [email protected] tel. 42/ 664 14 45 Lekarz Koordynator Ratownictwa fax: 42/ 664 14 49 12. Medycznego dla woj. łódzkiego 42/ 664 14 50 e-mail: [email protected] 13 10. SPIS ZAŁĄCZNIKÓW Tytuł Nr Strona Wykaz numerów telefonów Państwowego Wojewódzkiego Inspektora 1. Sanitarnego w Łodzi i Państwowych Powiatowych Inspektorów Sanitarnych woj. łódzkiego 15-16 Wykaz numerów telefonów osób funkcyjnych wykonujących zadania w dziedzinie bezpieczeństwa i porządku na terenie powiatu pabianickiego 17-19 1A 2. Definicje szczególnie niebezpiecznych chorób zakaźnych 20-29 3. Wykaz zakażeń i chorób zakaźnych – załącznik do ustawy z dnia 5 grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi 30-33 4. W yt y c z n e d o t yc z ą c e wirusem Ebola 34-41 zasad ochrony przed zakażeniem Wytyczne dotyczące zasad ochrony przed wirusami grypy ptaków oraz wirusem A(H1N1)pmd09 personelu medycznego, obsługi karetek i innych 5. osób w placówkach służby zdrowia narażonych na bezpośredni kontakt z chorym lub podejrzanym o zakażenie wirusami grypy ptaków oraz wirusem A(H1N1)pmd09 42-44 Wykaz jednostek chorobowych, zespołów objawów oraz zdarzeń, których wystąpienie powoduje uruchomienie systemu wczesnego powiadamiania, 6. mogących być oznakami niebezpiecznej choroby zakaźnej lub ataku bioterrorystycznego 45-46 7. Schemat powiadamiania i współpracy w przypadku niebezpieczną chorobą zakaźną oraz bioterroryzmem zagrożenia 8. Wykaz podmiotów leczniczych z oddziałami zakaźnymi i/lub oddziałami obserwacyjno-zakaźnymi na terenie województwa łódzkiego 48 9. Pakowanie, oznakowywanie oraz dokumentacja wymagana przy transporcie materiału zakaźnego oraz próbek do celów diagnostycznych 49-51 10. Wykaz środków dezynfekcyjnych 47 52 11. Wykaz szpitali na terenie województwa łódzkiego wyposażonych w komory dezynfekcyjne 53 12. Wykaz firm utylizujących odpady medyczne na terenie województwa łódzkiego 54 13. Zasady postępowania z przesyłką niewiadomego pochodzenia. 14. Wojewódzkie Centra Zarządzania Kryzysowego województw graniczących z województwem łódzkim. 55-58 59 14 Załącznik Nr 1 WYKAZ NUMERÓW TELEFONÓW PAŃSTWOWEGO WOJEWÓDZKIEGO INSPEKTORA SANITARNEGO W ŁODZI I PAŃSTWOWYCH POWIATOWYCH INSPEKTORÓW SANITARNYCH WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Nr WSSE, PSSE, GSSE Adres Nr kier. Telefon Fax e-mail 1 2 3 4 5 6 7 WSSE Łódź 90-046 Łódź ul. Wodna 40 42 25 36 219 [email protected] PSSE Bełchatów 97-400 Bełchatów ul. Okrzei 49 44 0506 PSSE Brzeziny PSSE Kutno PSSE Łask PSSE Łęczyca PSSE Łowicz 95-060 Brzeziny ul. Reformacka 3 99-300 Kutno ul. Kościuszki 14 98-100 Łask ul. Warszawska 38 99-100 Łęczyca ul. Mickiewicza 18 99-400 Łowicz ul. Podrzeczna 24 0507 PSSE Łódź 93-189 Łódź ul. Przybyszewskiego 10 PSSE Opoczno PSSE Pabianice PSSE Pajęczno 26-300 Opoczno Pl. Kościuszki 9 95-200 Pabianice ul. Kilińskiego 10/12 98-330 Pajęczno ul. Żeromskiego 5 05 0501 0502 0503 0504 0505 0508 0509 0510 cen. 25 36 200 sek. 25 36 210 cen. 73 31 355/57 dyr. 73 31 358 wew. 121; sek.. 122 sek. 87 43 330 cen. 87 43 160 cen. 35 57 100 dyr. 35 57 102 dyr. 67 52 315 cen. 67 52 294 sek. 72 12 188 dyr. 72 18 809 cen. 83 76 494 sek. 83 75 971 73 31 358 [email protected] 87 43 330 [email protected] 35 57 101 [email protected] 67 52 294 [email protected] 72 18 809 [email protected] 83 03 261 [email protected] sek. 25 39 902 cen. 25 39 900 25 39 901 [email protected] 44 sek. 75 52 329 75 52 329 [email protected] 42 sek. 21 52 776 21 52 776 [email protected] 34 sek. 31 11 031 dyr. 31 13 495 31 11 031 [email protected] 46 24 43 24 46 42 PWIS/PPIS/Z-cy Tel. kom. 8 PWIS w Łodzi Urszula Sztuka-Polińska 603 885 600 Z-ca PWIS w Łodzi Grzegorz Grande 601 260 170 Elżbieta Świerczyńska-Musiał 501 534 597 Elżbieta Szklarek 693 333 744 Celina Marciszewska 601 214 439 Marek Graczyk 695 992 838 Wojciech Frankowski 693 457 798 Sławomir Mucha 605 695 928 PPIS w Łodzi Urszula Jędrzejczyk 602 537 770 Telefon alarmowy (w systemie 24-godzinnym) 9 697-992-297 601-814-954 (RASFF) 509-748-182 603-954-077 605-078-225 605-088-523 663-735-628 604-691-091 600-241-646 Z-ca PPIS w Łodzi Leszek Ośródka 608 539 658 Marianna Rożej 609 616 897 Małgorzata Sumińska 693 392 524 Anna Musialska 508 300 983 609-318-812 605-880-220 607-100-443 15 Nr WSSE, PSSE, GSSE PSSE 0511 Piotrków Tryb. PSSE 0512 Poddębice PSSE 0513 Radomsko Adres 97-300 Piotrków Tryb. Al. 3-go Maja 8 99-200 Poddębice ul. Mickiewicza 16 97-500 Radomsko Al. Jana Pawła II nr 9 PSSE 96-200 Rawa Maz. ul. Łowicka 15 PSSE 98-200 Sieradz Sieradz ul. POW 52 PSSE 96-100 Skierniewice Skierniewice ul. Piłsudskiego 33 97-200 Tomaszów PSSE Mazowiecki Tomaszów Maz. ul. Św. Antoniego 24 Nr kier. 44 43 44 0514 Rawa Maz. 46 0515 43 0516 0517 46 44 PSSE 98-300 Wieluń ul. POW 14 43 PSSE 98-400 Wieruszów ul. Warszawska 75 62 PSSE 98-220 Zduńska Wola ul. Łaska 13 43 PSSE 95-100 Zgierz ul. A. Struga 23 42 0518 Wieluń 0519 Wieruszów 0520 Zduńska Wola 0521 Zgierz Telefon sek. 64 77 626 cen. 64 95 063 dyr. 67 88 600 sek. 678-86-01 cen. 68 52 350 68 52 351 dyr 68 35 436 cen. 81 44 862 sek. 81 43 495 cen. 82 24 123 sek. 82 23 685 sek. 83 33 021 cen. 83 34 600 cen. 724-45-84/85 sek. 72 45 117 dyr. 72 44 935 dyr. 84 34 070 cen. 84 33 921 sek. 84 34 035 sek. 78 31 990 sek. 82 32 199 cen. 82 34 140/48/49 82 32 697 sek. 71 40 330 dyr. 71 40 332 PWIS/PPIS/Z-cy Tel. kom. Fax e-mail 64 77 626 [email protected] 67 88 601 [email protected] Łucja Wnuk 603-611-141 Marek Życiński 692-452-683 68 35 436 [email protected] Małgorzata Widawska 604-904-200 81 43 495 [email protected] 82 23 685 [email protected] 83 33 021 [email protected] 72 45 117 [email protected] 84 34 035 [email protected] 78 31 990 Krzysztof Jasiński 601-373-500 Wiktor Kowalski 601-799-470 Barbara Wieteska 501-227-714 Telefon alarmowy (w systemie 24-godzinnym) 661-616-805 607-880-455 666-046-587 501-689-705 602-689-450 609-733-252 601-823-685 509-425-343 Anna Ulrych 502-237-659 502-237-659 Barbara Sułkowska 509-876-856 509-876-857 [email protected] Ewa Żóraw 695-587-678 661-239-699 82 34 196 82 39 937 [email protected] Ewa Hetlof 507-100-577 512-185-986 71 62 322 [email protected] Andrzej Jeziorski 605 069 075 601-260-229 16 Załącznik 1a Funkcja Starosta pabianicki Pabianice, ul. Piłsudskiego 2 Prezydent Miasta Pabianic Pabianice, ul. Zamkowa 16 Komendant Powiatowy PSP Pabianice, ul. Kilińskiego 4 Komendant Powiatowy Policji w Pabianicach Pabianice, ul. Żeromskiego 18 Burmistrz Konstantynowa Łódzkiego 95-050 Konstantynów Łódzki, ul. Zgierska 2 Wójt Gminy Dłutów 95-081 Dłutów, ul. Pabianicka 25 Wójt Gminy Dobroń 95-082 Dobroń, ul. 11-listopada 9 Wójt Gminy Pabianice 95-200 Pabianice, ul. Torowa 21 Wykaz numerów telefonów osób funkcyjnych wykonujących zadania w dziedzinie bezpieczeństwa i porządku na terenie powiatu pabianickiego Nazwisko i Imię Telefon służbowy Telefon komórkowy Krzysztof Habura (42)225-40-00 w. 101 (42) 215-17-46 [email protected] w. 104 601-300-128 fax ( 42( 215-91-66 Zbigniew Dychto (42)225-46-00 (centr) [email protected] (42)225-46-15 sekret 504-014-007 Fax42)225-46-69 Andrzej Bohdanowicz [email protected] (42)225-43-00 Fax; (42)225-43-23 608-587-998 Paweł Zarychta (42)225-33-00 [email protected] (42)225-33-11 Fax: (42)225-33-64 693-997-257 Henryk Brzyszcz [email protected] (42) 211-19-03 (42) 211-12-12 Fax:(42) 211-11-68 603-392-114 (42) 211-28-17 Grażyna Maślanka-Olczyk dłutó[email protected] (44) 634-02-18 Fax (44) 634-05-21 606-774-933 Robert Jarzębak [email protected] (43) 677-26-83 (43) 677-21,30 Fax: (43) 677-26-79 (42) 213-96-60 Fax (42) 213-96-76 517-731-202 Henryk Gajda [email protected] 696-022-844 (42) 213-30-50 17 Wójt Gminy Ksawerów 95-054 Ksawerów ul.Kościuszki 3H Adam Topolski [email protected] (42) 213-80-50 fax: (42) 213-80-02 693-594-908 Wójt Gminy Lutomiersk 95-083 Lutomiersk, ul. Jana Pawła II 11 Tadeusz Borkowski [email protected] (43) 677-50-11 fax: (43) 677-50-94 604-497-772 (43) 677-52-11 Wykaz osób wchodzących w skład Powiatowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego Starosta Pabianicki Komendant Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej Powiatowy Komendant Policji Kierownik Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Pabianicach Powiatowy Lekarz Weterynarii Krzysztof Habura Pabianice, ul. Piłsudskiego 2 Pabianice, ul. Kilińskiego 4 (42) 225-40-00 w. 101, 102, 104 (42) 225-43-00 fax: (42) 225-43-23 Paweł Zarychta Pabianice, ul. Żeromskiego 18 Paweł Glapa Pabianice, ul. Piłsudskiego 2 (42) 225-33-00 (42) 225-33-11 693-997-267 (42) 225-40-39 w. 139 722-304-404 605-099-687 Małgorzata Sumińska Pabianice, ul. Kilińskiego 10/12 (42) 215-27-76 605-880-220 693-392-524 Andrzej Śmiechowicz Pabianice, ul. Karniszewicka 37 (42) 212-19-13 fax: (42) 212-12-69 502-634-951 Andrzej Bohdanowicz 18 Powiatowy Janusz Dąbek Inspektor Nadzoru Budowlanego Dyżurny Wojewódzkiego Centrum Zarządzania Kryzysowego Telefon alarmowy WCZK Telefon dyżurny PCZK Pogotowie Ratunkowe Straż Pożarna Policja Pogotowie energetyczne Straż Miejska Pabianice Konstantynów Łódzki Pabianice, ul. Traugutta 6a (42) 215-47-77 (42) 664 14 10 fax: (42) 661 14 01 722-304-404 605-223-808 999 998 112 997 112 991 (42) 204-33-42 (42) 675 33 42 (42) 675 10 00 986 (42) 225-46-60 986 (42) 211-15-17 19 Załącznik Nr 2 DEFINICJE SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNYCH CHORÓB ZAKAŹNYCH BOTULIZM (Clostridium botulinum) Kryteria kliniczne Każda osoba, u której występuje co najmniej jedna z następujących postaci klinicznych: • Botulizm pokarmowy/ przy ranny Co najmniej jedno z następujących dwóch kryteriów: - obustronne uszkodzenie nerwów czaszkowych (np. podwójne widzenie, zamazane widzenie, dysfagia, porażenie opuszkowe), - symetryczne porażenie obwodowe. • Botulizm niemowlęcy Każde niemowlę, które spełnia co najmniej jedno z następujących sześciu kryteriów: - zaparcie, - apatia, - brak apetytu, - opadanie powiek, - dysfagia, - ogólne zwiotczenie mięśni. Typ botulizmu, który zazwyczaj występuje u niemowląt (w wieku poniżej 12 miesięcy), może wystąpić również u dzieci w wieku powyżej 12 miesięcy i sporadycznie u dorosłych, u których występują zmiany anatomiczne układu pokarmowego i flory bakteryjnej. Kryteria laboratoryjne Co najmniej jedno z następujących dwóch kryteriów: - izolacja Clostridium botulinum w przypadku botulizmu niemowlęcego (z kału) lub przyrannego (z rany) (izolacja Clostridium botulinum z kału osoby dorosłej nie stanowi podstawy do rozpoznania botulizmu pokarmowego), - wykrycie toksyny botulinowej w materiale klinicznym. Kryteria epidemiologiczne Co najmniej jedno z następujących dwóch powiązań epidemiologicznych: narażenie przez to samo źródło (np. żywność, użycie tej samej igły lub innych przyrządów), narażenie przez skażoną żywność/ wodę pitną. Klasyfikacja przypadku A. Przypadek możliwy Każda osoba, które spełnia wszystkie trzy następujące kryteria: - rozpoznanie przez lekarza botulizmu, - spełnione kryteria kliniczne, - informacja (w wywiadzie) o potencjalnym narażeniu. B. Przypadek prawdopodobny Każda osoba spełniająca kryteria kliniczne i epidemiologiczne. C. Przypadek potwierdzony Każda osoba spełniająca kryteria kliniczne i laboratoryjne. 20 CHOLERA (Vibrio cholerae) Kryteria kliniczne Każda osoba, która spełnia co najmniej jedno z następujących dwóch kryteriów: biegunka, wymioty. Kryteria laboratoryjne - Izolacja Vibrio cholerae z materiału klinicznego. ORAZ - Wykazanie obecności antygenu 01 lub 0139 w izolacie. ORAZ - Wykazanie obecności enterotoksyny cholery lub genu enterotoksyny cholery w izolacie. Kryteria epidemiologiczne Co najmniej jedno z następujących czterech powiązań epidemiologicznych: narażenie przez to samo źródło, przeniesienie z człowieka na człowieka, narażenie przez skażoną żywność/ wodę pitną, narażenie środowiskowe. Klasyfikacja przypadku A. Przypadek możliwy Nie dotyczy. B. Przypadek prawdopodobny Każda osoba spełniająca kryteria kliniczne i epidemiologiczne. C. Przypadek potwierdzony Każda osoba spełniająca kryteria kliniczne i laboratoryjne. DŻUMA (Yersinia pestis) Kryteria kliniczne Każda osoba, u której występuje co najmniej jedna z następujących postaci klinicznych: • Dżuma dymienicza: - gorączka, ORAZ - nagłe wystąpienie bolesnej limfadenopatii. • Dżuma septyczna: - gorączka. • Dżuma płucna: - gorączka, ORAZ co najmniej jedno z następujących trzech kryteriów: - kaszel, 21 - ból klatki piersiowej, krwioplucie. Kryteria laboratoryjne Co najmniej jedno z następujących trzech kryteriów: - izolacja Yersiniapestisz materiału klinicznego, - wykrycie kwasu nukleinowego Yersinia pestis w materiale klinicznym (antygen F1), - wykazanie obecności swoistych przeciwciał przeciw antygenowi F1 Yersinia pestis. Kryteria epidemiologiczne Co najmniej jedno z następujących czterech powiązań epidemiologicznych: - przeniesienie z człowieka na człowieka, - przeniesienie ze zwierzęcia na człowieka, - narażenie w laboratorium (jeżeli narażenie na dżumę mogło mieć miejsce), - narażenie przez to samo źródło. Klasyfikacja przypadku A. Przypadek możliwy Nie dotyczy. B. Przypadek prawdopodobny Każda osoba spełniająca kryteria kliniczne i epidemiologiczne. C. Przypadek potwierdzony Każda osoba spełniająca kryteria laboratoryjne. GORĄCZKA Q (Coxiella burnetii) Kryteria kliniczne Każda osoba, która spełnia co najmniej jedno z następujących trzech kryteriów: gorączka, zapalenie płuc, zapalenie wątroby. Kryteria laboratoryjne Co najmniej jedno z następujących trzech kryteriów: izolacja Coxiella burnetiiz materiału klinicznego, wykrycie kwasu nukleinowego Coxiella burnetiir'w materiale klinicznym, wykazanie obecności swoistych przeciwciał przeciw Coxiella burnetii(IgG lub IgM faza II) Kryteria epidemiologiczne Co najmniej jedno z następujących dwóch powiązań epidemiologicznych: narażenie przez to samo źródło, przeniesienie ze zwierzęcia na człowieka. Klasyfikacja przypadku A. Przypadek możliwy Nie dotyczy. B. Przypadek prawdopodobny Każda osoba spełniająca kryteria kliniczne i epidemiologiczne. C. Przypadek potwierdzony Każda osoba spełniająca kryteria kliniczne i laboratoryjne. 22 GRYPA (Wirus grypy) Kryteria kliniczne Każda osoba, u której występuje co najmniej jedna z następujących postaci klinicznych: • Zachorowanie grypopodobne Nagłe wystąpienie objawów ORAZ co najmniej jeden z następujących czterech objawów ogólnych: gorączka lub stan podgorączkowy, złe samopoczucie, bóle głowy, bóle mięśniowe, ORAZ co najmniej jeden z następujących trzech objawów oddechowych: kaszel, ból gardła, duszność. • Ostre zakażenie dróg oddechowych Nagłe wystąpienie objawów ORAZ co najmniej jeden z następujących czterech objawów oddechowych: kaszel, ból gardła, duszność, nieżyt śluzowy nosa, ORAZ w opinii klinicysty, choroba ma charakter infekcyjny. Kryteria laboratoryjne Co najmniej jedno z następujących czterech kryteriów: - izolacja wirusa grypy z materiału klinicznego, - wykrycie kwasu nukleinowego wirusa grypy w materiale klinicznym, - wykrycie antygenu wirusa grypy w materiale klinicznym metodą immunofluorescencji bezpośredniej (DFA), - znamienny wzrost swoistych przeciwciał przeciw wirusowi grypy. Jeżeli to możliwe, należy określić podtyp izolatu wirusa grypy. Kryteria epidemiologiczne Powiązanie epidemiologiczne polegające na przeniesieniu z człowieka na człowieka. Klasyfikacja przypadku A. Przypadek możliwy Każda osoba spełniająca kryteria kliniczne (zachorowanie grypopodobne lub ostre zakażenie dróg oddechowych). B. Przypadek prawdopodobny Każda osoba spełniająca kryteria kliniczne (zachorowanie grypopodobne lub ostre zakażenie dróg oddechowych) i epidemiologiczne. C. Przypadek potwierdzony Każda osoba spełniająca kryteria kliniczne (zachorowanie grypopodobne lub ostre zakażenie dróg oddechowych) i laboratoryjne. 23 GRYPA PTAKÓW TYPU A/H5 LUB A/H5N1 U LUDZI Kryteria kliniczne Każda osoba, która spełnia jedno z następujących dwóch kryteriów: gorączka ORAZ oznaki i objawy ostrej niewydolności oddechowej, zgon z powodu ostrych zaburzeń oddychania bez wyjaśnionej przyczyny. Kryteria laboratoryjne Co najmniej jedno z następujących trzech kryteriów: izolacja wirusa grypy A/H5N1 z materiału klinicznego, wykrycie kwasu nukleinowego wirusa grypy A/H5 w materiale klinicznym, wykrycie znamiennego wzrostu miana swoistych przeciwciał przeciw wirusowi grypy A/H5 (co najmniej czterokrotny wzrost poziomu swoistych przeciwciał lub wysokie miano przeciwciał w pojedynczym oznaczeniu). Kryteria epidemiologiczne Co najmniej jedno z następujących czterech kryteriów: przeniesienie z człowieka na człowieka przez bliski kontakt (do 1 m) z osobą, którą uznano za przypadek prawdopodobny lub potwierdzony, narażenie w laboratorium: gdzie możliwe jest narażenie na wirus grypy A/H5N1, bliski kontakt (poniżej 1 m) ze zwierzęciem innym niż drób lub ptactwo dzikie (np. kot lub świnia), u którego potwierdzono zakażenie wirusem A/H5N1, - zamieszkiwanie lub pobyt na obszarze, na którym podejrzewa się lub potwierdzono występowanie wirusa A/H5N, ORAZ co najmniej jedno z następujących kryteriów: - bliski kontakt (do 1 m) z chorymi lub padłymi ptakami (drób hodowlany lub ptactwo dzikie) na obszarze występowania wirusa, przebywanie w domu lub gospodarstwie rolnym, w których w ciągu poprzedniego miesiąca stwierdzono obecność chorych lub padłych sztuk drobiu hodowlanego i które znajdują się na obszarze występowania wirusa. Klasyfikacja przypadku A. Przypadek możliwy Każda osoba spełniająca kryteria kliniczne i epidemiologiczne. B. Przypadek prawdopodobny - Każda osoba, u której wynik testu w kierunku wirusa grypy A/H5 lub A/H5N1, przeprowadzonego przez laboratorium nie będące krajowym laboratorium referencyjnym uczestniczącym w sieci UE wspólnotowych laboratoriów referencyjnych grypy u ludzi, był dodatni. C. Przypadek potwierdzony na poziomie krajowym Każda osoba, u której wynik testu w kierunku wirusa grypy A/H5 lub A/H5N1, przeprowadzonego przez krajowe laboratorium referencyjne uczestniczące w sieci UE wspólnotowych laboratoriów referencyjnych grypy u ludzi, był dodatni. D. Przypadek potwierdzony przez WHO Każda osoba, u której zakażenie wirusem potwierdzono laboratoryjnie w ośrodku współpracującym z WHO w zakresie wirusa H5. 24 OSPA PRAWDZIWA (Wirus ospy prawdziwej) Kryteria kliniczne Każda osoba, która spełnia co najmniej jedno z następujących dwóch kryteriów: - gorączka ORAZ wysypka w postaci pęcherzy lub twardych krost w tym samym stadium ewolucji, nasilona na dystalnych częściach ciała. - postać nietypowa, spełniająca co najmniej jedno z następujących czterech kryteriów: - zmiany krwotoczne, - płaskie zmiany o „zmeszonej" powierzchni, nie przekształcające się w pęcherze, - postać bez zmian skórnych, - postać łagodna. Kryteria laboratoryjne Kryteria laboratoryjne przypadku potwierdzonego Co najmniej jeden z następujących dwóch testów laboratoryjnych: - izolacja wirusa ospy prawdziwej z materiału klinicznego, a następnie jego zsekwencjonowanie (wyłącznie w wyznaczonych laboratoriach P4), - wykrycie kwasu nukleinowego wirusa ospy prawdziwej w materiale klinicznym, a następnie jego zsekwencjonowanie. W interpretacji wyników testów laboratoryjnych należy wziąć pod uwagę przebyte szczepienie przeciw ospie prawdziwej. Kryteria laboratoryjne przypadku prawdopodobnego Wykrycie cząsteczek wirusa z rodzaju Orthopoxmetodą mikroskopii elektronowej. Kryteria epidemiologiczne Co najmniej jedno z następujących dwóch powiązań epidemiologicznych: - przeniesienie z człowieka na człowieka, - narażenie w laboratorium Qeżeli narażenie na wirus ospy prawdziwej mogło mieć miejsce). Klasyfikacja przypadku A. Przypadek możliwy Każda osoba spełniająca kryteria kliniczne. B. Przypadek prawdopodobny Każda osoba, która spełnia kryteria kliniczne i co najmniej jedno z dwóch następujących kryteriów: - powiązanie epidemiologiczne z przypadkiem potwierdzonym u ludzi, polegające na przeniesieniu z człowieka na człowieka, - spełnione kryteria laboratoryjne przypadku prawdopodobnego. C. Przypadek potwierdzony Każda osoba spełniająca kryteria laboratoryjne przypadku potwierdzonego. W razie wystąpienia ogniska: każda osoba spełniająca kryteria kliniczne i epidemiologiczne. 25 TULAREMIA (Francisella tularensis) Kryteria kliniczne Każda osoba, u której występuje co najmniej jedna z następujących postaci klinicznych: • Postać wrzodziejąco-węzłowa tu la re mi i - owrzodzenie skóry ORAZ - okoliczna limfadenopatia. • Postać węzłowa fularem i i - powiększone i bolesne węzły chłonne, brak zmian skórnych. • Postać oczno-węzłowa fularem i i - zapalenie spojówek ORAZ - okoliczna limfadenopatia. • Postać ustno-gardłowa tularemii - limfadenopatia szyjna ORAZ co najmniej jedno z następujących trzech kryteriów: zapalenie jamy ustnej, zapalenie gardła, zapalenie migdałków. • Postać trzewna tularemii Co najmniej jedno z następujących trzech kryteriów: - ból brzucha, - wymioty, - biegunka. • Postać płucna tularemii - zapalenie płuc. • Postać duropodobna tularemii Co najmniej jedno z następujących dwóch kryteriów: - gorączka, początkowo bez wyraźnej lokalizacji objawów, - posocznica. Kryteria laboratoryjne Co najmniej jedno z następujących trzech kryteriów: - izolacja Francisella tularensisz materiału klinicznego, - wykrycie kwasu nukleinowego Francisella tularensisz materiale klinicznym, - wykazanie obecności swoistych przeciwciał przeciw Francisella tularensis. Kryteria epidemiologiczne Co najmniej jedno z następujących trzech powiązań epidemiologicznych: - narażenie przez to samo źródło, - przeniesienie ze zwierzęcia na człowieka, - narażenie przez skażoną żywność/ wodę pitną. Klasyfikacja przypadku A. Przypadek możliwy Nie dotyczy. B. Przypadek prawdopodobny Każda osoba spełniająca kryteria kliniczne i z powiązaniem epidemiologicznym. C. Przypadek potwierdzony Każda osoba spełniająca kryteria kliniczne i laboratoryjne. 26 WĄGLIK (Bacillus anthracis) Kryteria kliniczne Każda osoba, u której występuje co najmniej jedna z następujących postaci klinicznych: • Wąglik skórny Co najmniej jedno z następujących dwóch kryteriów: zmiana skórna w postaci krosty lub pęcherzyka, czarny wgłębiony strup z otaczającym obrzękiem. • Wąglik żołądkowo-jelitowy Gorączka lub stan podgorączkowy ORAZ co najmniej jedno z następujących dwóch kryteriów: nasilony ból brzucha, biegunka. • Postać wziewna wąglika Gorączka lub stan podgorączkowy ORAZ co najmniej jedno z następujących dwóch kryteriów: ostra niewydolność oddechowa, objawy poszerzenia śródpiersia w badaniu radiologicznym. • Postać oponowa /zapalenie mózgu i opon w przebiegu wąglika Gorączka ORAZ co najmniej jedno z następujących trzech kryteriów: drgawki, utrata przytomności, objawy oponowe. • Postać posocznicowa wąglika Kryteria laboratoryjne Co najmniej jedno z następujących dwóch kryteriów: izolacja pałeczek Bacillus anthracis materiału klinicznego, wykrycie kwasu nukleinowego Bacillus anthracis materiale klinicznym. Dodatni wynik badania wymazu z nosa bez objawów klinicznych nie stanowi podstawy do potwierdzenia rozpoznania przypadku. Kryteria epidemiologiczne Co najmniej jedno z następujących trzech powiązań epidemiologicznych: przeniesienie ze zwierzęcia na człowieka, narażenie przez to samo źródło, narażenie przez skażoną żywność/wodę pitną. Klasyfikacja przypadku A. Przypadek możliwy Nie dotyczy. B. Przypadek prawdopodobny Każda osoba spełniająca kryteria kliniczne i z powiązaniem epidemiologicznym. C. Przypadek potwierdzony Każda osoba spełniająca kryteria kliniczne i laboratoryjne. 27 WIRUSOWE GORĄCZKI KRWOTOCZNE (VHF) Kryteria kliniczne Każda osoba, która spełnia co najmniej jedno z następujących dwóch kryteriów: gorączka, różne postaci objawów krwotocznych, które mogą prowadzić do niewydolności wielonarządowej. Kryteria laboratoryjne Co najmniej jedno z następujących dwóch kryteriów: izolacja określonego wirusa z materiału klinicznego, wykrycie kwasu nukleinowego określonego wirusa w materiale klinicznym i określenie jego genotypu. Kryteria epidemiologiczne Co najmniej jedno z następujących dwóch kryteriów: - pobyt w okresie 21 dni poprzedzających zachorowanie w regionie w którym podejrzewa się lub stwierdzono występowanie przypadków VHF, - kontakt, w okresie 21 dni poprzedzających zachorowanie, z prawdopodobnym lub potwierdzonym przypadkiem VHF, w którym choroba rozpoczęła się w ciągu 6 miesięcy poprzedzających kontakt. Klasyfikacja przypadku A. Przypadek możliwy Nie dotyczy. B. Przypadek prawdopodobny Każda osoba spełniająca kryteria kliniczne i epidemiologiczne. C. Przypadek potwierdzony Każda osoba spełniająca kryteria kliniczne i laboratoryjne. ZESPÓŁ OSTREJ NIEWYDOLNOŚCI ODDECHOWEJ - SARS (Koronawirus SARS, SARS-CoV) Kryteria kliniczne Każda osoba, u której występuje lub występowała gorączka, ORAZ co najmniej jedno z następujących trzech kryteriów: kaszel, trudności w oddychaniu, duszność, ORAZ co najmniej jedno z następujących czterech kryteriów: zmiany radiologiczne wskazujące na zapalenie płuc, zmiany radiologiczne wskazujące na zespół ostrej niewydolności oddechowej, stwierdzenie zapalenia płuc w wyniku sekcji zwłok, stwierdzenie zespołu ostrej niewydolności oddechowej w wyniku sekcji zwłok, ORAZ brak innej diagnozy, która w pełni wyjaśniłaby chorobę. Kryteria laboratoryjne Kryteria laboratoryjne przypadku potwierdzonego Co najmniej jedno z następujących trzech kryteriów: - izolacja wirusa w hodowli komórkowej z dowolnego materiału klinicznego i oznaczenie SARS-CoV np. metodą RT-PCR, 28 - wykrycie kwasu nukleinowego SARS-CoV w co najmniej jednym z następujących trzech przypadków: co najmniej dwa rodzaje materiału klinicznego (np, wymaz z nosogardła i kał), - ten sam materiał kliniczny pobrany dwa lub więcej razy w czasie trwania choroby (np. kolejne aspiraty z nosogardła), - dwa różne testy lub powtórny test RT-PCR do którego wykorzystuje się RNA uzyskane z kolejnej ekstrakcji z wyjściowego materiału klinicznego. - znamienny wzrost miana swoistych przeciwciał przeciw SARS-CoV stwierdzony jedną z następujących dwóch metod: - stwierdzenie serokonwersji testem ELISA lub IFA w dwukrotnym badaniu surowicy krwi pobranej w fazie ostrej i w fazie rekonwalescencji, - co najmniej czterokrotny wzrost miana przeciwciał w wyniku porównania w dwukrotnym badaniu surowicy krwi pobranej w fazie ostrej z surowicą krwi pobraną w fazie rekonwalescencji. Kryteria laboratoryjne przypadku prawdopodobnego Co najmniej jedno z następujących dwóch kryteriów: pojedynczy dodatni wynik testu w kierunku przeciwciał przeciw SARS-CoV, dodatni wynik PCR w kierunku SARS-CoV jednej próbki materiału klinicznego w pojedynczym badaniu. - Kryteria epidemiologiczne Co najmniej jedno z następujących trzech kryteriów: - każda osoba, która spełnia co najmniej jedno z następujących trzech kryteriów: - pracuje w zawodzie o podwyższonym ryzyku narażenia na SARS-CoV (np. pracownicy laboratoriów, w których bada się żywe wirusy SARS-CoV lub wirusy do nich zbliżone lub przechowuje materiał kliniczny zakażony SARS-CoV; jest narażona na kontakt ze dzikimi zwierzętami lub innymi zwierzętami, które są uważane za rezerwuar SARS-CoV, z ich odchodami lub wydzielinami itd.), - miała bliski kontakt z osobą, u której potwierdzono SARS lub z kilkoma takimi osobami lub z osobą, któ ra jest w trakcie badań w kierunku SARS, wcześniejszy pobyt lub zamieszkiwanie na obszarze wystąpienia ogniska SARS. dwóch lub więcej pracowników służby zdrowia pracujących w tej samej jednostce służby zdrowia, u których występują kliniczne objawy SARS, a choroba rozpoczęła się w tym samym dziesięciodniowym okresie, - trzy lub więcej osób (pracownicy służby zdrowia i/lub pacjenci i/lub odwiedzający), u których występują kliniczne objawy SARS, choroba rozpoczęła się w tym samym dziesięciodniowym okresie i jest epidemiologicznie powiązana z zakładem opieki zdrowotnej. Klasyfikacja przypadków w okresie między epidemiami Ma zastosowanie w kraju lub na obszarze, gdzie wirus nie występuje, również podczas trwania ognisk na innych obszarach. - 29 Załącznik Nr 3 WYKAZ ZAKAŻEŃ I CHORÓB ZAKAŹNYCH stanowiący załącznik do ustawy z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (tj. Dz. U. z 2013 roku, poz. 947 ze zmianami), podlegających zgłaszaniu, zgodnie z ustawą: 1) bąblowica i wągrzyca; 2) biegunki o etiologii infekcyjnej lub nieustalonej u dzieci do lat 2; 3) błonica; 4) borelioza z Lyme; 5) bruceloza; 6) chlamydiozy i inne zakażenia nierzeżączkowe układu moczopłciowego; 7) cholera; 8) choroba Creutzfeldta-Jakoba i inne encefalopatie gąbczaste; 9) czerwonka bakteryjna; 10) dur brzuszny i zakażenia pałeczkami durowymi; 11) dur wysypkowy (w tym choroba Brill-Zinssera) i inne riketsjozy; 12) dury rzekome A, B, C i zakażenia pałeczkami rzekomodurowymi; 13) dżuma; 14) giardioza; 15) gorączka Q; 16) gruźlica i inne mikobakteriozy; 17) grypa (w tym grypa ptaków); 18) inwazyjne zakażenia Neisseria meningitidis; 19) inwazyjne zakażenia Streptococcus pneumoniae; 20) inwazyjne zakażenia Streptococcus pyogenes; 30 21) inwazyjne zakażenie Haemophilus influenzae; 22) jersinioza; 23) kampylobakterioza; 24) kiła; 25) kryptosporydioza; 26) krztusiec; 27) legioneloza; 28) leptospirozy; 29) listerioza; 30) nagminne zapalenie przyusznic (świnka); 31) nosacizna; 32) odra; 33) ornitozy; 34) ospa prawdziwa; 35) ospa wietrzna; 36) ostre nagminne porażenie dziecięce (poliomyelitis) oraz inne ostre porażenia wiotkie, w tym zespół Guillaina-Barrégo; 37) płonica; 38) pryszczyca; 39) różyczka i zespół różyczki wrodzonej; 40) rzeżączka; 41) salmonelozy inne niż wywołane przez pałeczki Salmonella Typhi i Salmonella Paratyphi A, B, C oraz zakażenia przez nie wywołane; 42) tężec; 43) toksoplazmoza wrodzona; 44) tularemia; 45) wąglik; 46) wirusowe gorączki krwotoczne, w tym żółta gorączka; 47) wirusowe zapalenia wątroby (A, B, C, inne) oraz zakażenia wywołane przez wirusy zapalenia wątroby; 31 48) włośnica; 49) wścieklizna; 50) zakażenia żołądkowo – jelitowe oraz zatrucia pokarmowe o etiologii infekcyjnej lub nieustalonej; 51) zakażenia szpitalne; 52) zakażenia wirusem zachodniego Nilu; 53) zakażenie ludzkim wirusem niedoboru odporności (HIV) i zespół nabytego niedoboru odporności (AIDS); 54) zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych lub mózgu o etiologii infekcyjnej lub nieustalonej; 55) zatrucie jadem kiełbasianym (botulizm); 56) zespół hemolityczno-mocznicowy i inne postaci zakażenia werotoksycznymi pałeczkami Escherichia coli (STEC/VTEC); 57) zespół ostrej niewydolności oddechowej (SARS); 58) zimnica (malaria). Obowiązkowej hospitalizacji podlegają zgodnie z art. 34 ust. 1 w/wymienionej ustawy: 1) osoby chore na gruźlicę w okresie prątkowania oraz osoby z uzasadnionym podejrzeniem o prątkowanie; 2) osoby chore i podejrzane o zachorowanie na: a) błonicę, b) cholerę, c) dur brzuszny, d) dury rzekome A, B, C, e) dur wysypkowy (w tym choroba Brill-Zinssera), f) dżumę, g) grypę H7 i H5, h) ostre nagminne porażenie dziecięce (poliomyelitis) oraz inne wiotkie, w tym zespół Guillaina-Barrégo, i) ospę prawdziwą, j) zespół ostrej niewydolności oddechowej (SARS), k) tularemię, l) wąglik, m) wściekliznę, 32 n) zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, o) wirusowe gorączki krwotoczne, w tym żółtą gorączkę. Osoby zdrowe, które pozostawały w styczności z chorymi na cholerę, dżumę płucną, ospę prawdziwą, wirusowe gorączki krwotoczne oraz zespół ostrej niewydolności oddechowej (SARS), podlegają obowiązkowej kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu zgodnie z art. 34 ust. 2 wyżej wymienionej ustawy, przez okres nie dłuższy niż: 1) 5 dni - w przypadku cholery, 2) 6 dni - w przypadku dżumy płucnej, 3) 21 dni - w przypadku ospy prawdziwej, 4) 21 dni - w przypadku wirusowych gorączek krwotocznych, 5) 10 dni - w przypadku zespołu ostrej niewydolności oddechowej (SARS) — licząc od ostatniego dnia styczności. Obowiązkowemu leczeniu podlegają osoby chore, zgodnie z art. 40 ust. 1 wyżej wymienionej ustawy na: gruźlicę płuc, kiłę rzeżączkę 33 Załącznik Nr 4 W YT Y C ZN E DOTYCZĄCE ZASAD OCHRONY PRZED ZAKAŻENIEM WIRUSEM EBOLA Gorączka krwotoczna Ebola (EVD) jest powodowana przez wirusy z rodziny Filoviridae. Jest to choroba występująca rzadko, jednakże charakteryzująca się bardzo wysoką śmiertelnością sięgającą ponad 90%. Wirus pojawił się w Afryce. Rezerwuar wirusów jest nieznany. Istnieje hipoteza mówiąca, że rezerwuarem wirusa Ebola są nietoperze owocożerne. DROGI SZERZENIA Przeniesienie wirusa Ebola następuje przez bezpośredni kontakt z krwią, wydzielinami i wydalinami osoby zakażonej. Transmisja wirusa Ebola możliwa jest również od osoby zmarłej z powodu zakażenia oraz od zakażonych/padłych zwierząt takich jak: małpy, nietoperze, antylopy. Po okresie inkubacji trwającym od 2 do 21 dni pojawiają się objawy grypopodobne (gorączka, dreszcze, bóle głowy, bóle mięśni i stawów, bóle gardła, osłabienie), które bardzo szybko nasilają się. Następnie pojawia się biegunka, wymioty, bóle brzucha, wysypka, zaczerwienie oczu oraz objawy krwotoczne (krwawienia zewnętrzne i wewnętrzne). Nie ma specyficznego leczenia ani szczepionki przeciwko gorączce krwotocznej Ebola. Brak skutecznego leczenia i duża zakaźność wirusa wymusza stosowanie odpowiednich zabezpieczeń przez osoby kontaktujące się lub opiekujące osobą zakażoną lub chorą (np. szczególne warunki izolacji, środki ochrony osobistej). RYZYKO ZAKAŻENIA 1. Bardzo niskie ryzyko lub brak ryzyka – przy przeciętnym kontakcie z osobą gorączkującą i pacjentem leczonym ambulatoryjnie np. stanie/siedzenie obok takiej osoby w środkach komunikacji publicznej, kontakty w recepcji. 2. Niskie ryzyko – przy bezpośrednim, bliskim kontakcie twarz-twarz z osobą gorączkującą lub pacjentem leczonym ambulatoryjnie np. wykonywanie badania klinicznego chorego pacjenta, pomiar temperatury czy ciśnienia krwi. 3. Wysokie ryzyko – przy bezpośrednim, bliskim kontakcie twarz-twarz bez odpowiedniego zabezpieczenia, w tym w szczególności twarzy, z pacjentem który kaszle, wymiotuje, krwawi z nosa, ma biegunkę lub kontakcie uszkodzonej skóry lub błon śluzowych 34 z zainfekowanymi wirusem krwią, płynami ustrojowymi, tkankami, organami pacjenta ciężko chorego lub osoby, u której potwierdzono laboratoryjnie zakażenie wirusem Ebola lub w drodze kontaktu z materiałem pobranym do diagnostyki laboratoryjnej. ROZPOZNANIE Na podstawie obrazu klinicznego oraz badania diagnostycznego. Badania diagnostyczne w kierunku zakażenia wirusem Ebola wykonywane są w Narodowym Instytucie Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie wyłącznie na zlecenie lekarza sprawującego opiekę nad pacjentem. Badania wykonuje się u osób z objawami gorączki krwotocznej, po upływie 3 dni od wystąpienia objawów. Badania wykonywane są techniką RT-PCR w laboratorium BSL-3. Materiał do badań: - krew – pobrana „na skrzep” - surowica - mocz - inny materiał Próbki od pacjentów z podejrzeniem zakażenia wirusem Ebola należy traktować jako potencjalnie bardzo zakaźne. Pobrane próbki materiału klinicznego należy odpowiednio zabezpieczyć i zapakować zgodnie z wymaganiami dotyczącymi zasad bezpieczeństwa transportu (dostępnymi na stronie www.pzh.gov.pl) i jak najszybciej wysłać do Zakładu Wirusologii NIZP-PZH w Warszawie. Każda próbka dodatnia w teście RT-PCR przesyłana jest do laboratorium referencyjnego (BSL-4), w celu dalszego różnicowania wirusa. ZAPOBIEGANIE SZERZENIU SIĘ ZAKAŻEŃ W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ Należy odradzać wyjazdy do krajów, w których występują zachorowania. 1. Informowanie podróżnych powracających z zainfekowanych krajów o: - objawach klinicznych EVD, - konieczności niezwłocznego udania się do lekarza w przypadku wystąpienia niepokojących objawów chorobowych oraz przekazania lekarzowi wszelkich możliwych informacji nt. historii odbywanej podróży oraz wskazania możliwości kontaktu z chorą osobą lub zwierzęciem. 35 2. Informowanie personelu medycznego o: - możliwości wystąpienia wśród pacjentów osoby, która powróciła z podróży z krajów objętych epidemią EVD i może być zakażona wirusem Ebola, - objawach klinicznych EVD, - konieczności dokonania przeglądu procedur zapobiegających szerzeniu się chorób zakaźnych wysoce zakaźnych i szczególnie niebezpiecznych, - konieczności sprawdzenia możliwości współpracy z ośrodkami referencyjnymi w zakresie diagnostyki i leczenia chorób wysoce zakaźnych, - konieczności ścisłego przestrzegania procedur zapewniających bezpieczeństwo epidemiologiczne pacjentów i personelu medycznego, w tym w zakresie stosowania środków ochrony osobistej, procedur dezynfekcji i sterylizacji, oraz innych wytycznych WHO w zakresie zapobiegania szerzenia się zakażeń w podmiotach leczniczych w związku z udzielaniem świadczeń medycznych, Każda osoba, która przebywała w krajach Afryki Zachodniej, gdzie występują zachorowania, posiadająca objawy, wskazujące na gorączkę krwotoczną w okresie 21 dni od dnia powrotu lub jeżeli ustalono, że miała kontakt z osobą chorą/zmarłą w wyniku tej choroby lub chorym/padłym dzikim zwierzęciem, musi być niezwłocznie przewieziona do Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala im.Wł. Biegańskiego w Łodzi lub wyznaczonego miejsca kwarantanny. MOŻLIWE WARIANTY WYDARZEŃ W ZWIĄZKU Z WYSTĄPIENIEM PRZYPADKU ZAKAŻENIA WIRUSEM EBOLA Wariant 1 - Osoba z podejrzeniem narażenia na zakażenie wirusem Ebola Obywatel, który rezydował lub przebywał turystycznie na terenach zainfekowanych krajów i podejrzewa, iż mógł mieć kontakt z osobą/zwierzęciem zakażoną/chorą na EVD powinien zostać poddany analizie, pod kątem ryzyka transmisji wirusa. Jeśli z analizy wynika, że ryzyko to jest niskie lub umiarkowane - osoba powinna zostać poinformowana o konieczności obserwowania swojego stanu zdrowia w ciągu najbliższych 21 dni (pomiar temperatury ciała 2 razy dziennie) i pozostawaniu w stałym kontakcie telefonicznym z Powiatową Stacją Sanitarno - Epidemiologiczną. Jeśli z analizy wynika, że ryzyko narażenia było wysokie (np. lekarz, którzy zakłuł się igłą w czasie pobierania krwi od osoby chorej na EVD), niezwłocznie powinno się wdrożyć postępowanie medyczne z zapewnieniem izolacji oraz innych niezbędnych środków bezpieczeństwa oraz stałe monitorowanie stanu zdrowia osoby. 36 Wariant 2 - Osoba z objawami chorobowymi wskazującymi na EVD Możliwe objawy chorobowe początkowo przypominają infekcję grypową tj.: gorączka, bóle mięśni, osłabienie, bóle głowy, gardła; następnie mogą pojawić się objawy ze strony różnych układów: pokarmowego – wymioty, biegunka, bóle brzucha, niechęć do jedzenia; nerwowego bóle głowy, dezorientacja, wyczerpanie; krążenia – przekrwienie spojówek, gardła; oddechowego – kaszel, bóle w klatce piersiowej, skrócenie oddechu oraz wysypka na skórze. W przypadku gdy rezydent lub podróżny, który przejawia ww. objawy chorobowe po powrocie do kraju, należy ustalić, czy miał kontakt ze źródłem zakażenia: jeśli nie lub ryzyko było niskie – należy wziąć pod uwagę inne jednostki chorobowe, np. malarię, biegunki podróżnych jeśli ryzyko narażenia było umiarkowane lub wysokie – należy niezwłocznie zastosować odpowiednie procedury postępowania na wypadek wystąpienia choroby szczególnie niebezpiecznej i wysoce zakaźnej Wariant 3 – Pacjenci i personel medyczny poddani narażeniu na zakażenie w związku z kontaktem z pacjentem, co do którego nie rozpoznano zakażenia wirusem Ebola Taka sytuacja ma znaczenie dla dalszego szerzenia się zakażenia w podmiocie leczniczym. Wirus będzie się szerzył w drodze bezpośrednich bliskich kontaktów osób poprzez kontakt z płynami ustrojowymi, krwią, na każdym etapie opieki medycznej (opieka pielęgniarska, diagnostyka, leczenie, badania laboratoryjne). Narażenie na zakażenie pacjentów/personelu medycznego będzie zależało od stanu zdrowia nierozpoznanego pacjenta. Ważne jest maksymalne skrócenie czasu od pierwszego kontaktu z chorym i jeszcze nie zdiagnozowanym pacjentem do momentu wystąpienia podejrzenia, iż ma się kontakt z chorym na EVD pacjentem. Mając na uwadze rozważania dotyczące możliwości wystąpienia przypadków EVD na terenie krajów UE, nie można wykluczyć także transmisji wirusa w drodze dalszych kontaktów od osoby pierwotnie zakażonej do innych osób (rodziny, znajomych, pracowników, personelu służby zdrowia itp.) zanim zostanie wzięte pod uwagę narażenie na wirusa Ebola i zostaną wdrożone specjalne procedury zapobiegające szerzeniu się zakażenia. Ocenia się, że ryzyko to jest bardzo niskie, w szczególności jeśli uczuleni na problem zostaną pracownicy służby zdrowia i osoby podróżujące. W przypadku gdy takie podejrzenie wśród personelu medycznego zostanie podjęte należy: ustalić osoby (wśród personelu oraz pacjentów), które miały kontakt z podejrzanym chorym na EVD pacjentem, monitorować zdrowie osób z kontaktu (pod kątem wystąpienia objawów), zgłosić podejrzenie wystąpienia zachorowania na EVD do właściwego Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego wprowadzić warunki izolacji z podziałem na różne typy stref (np. czysta, skażona, przejście itp.), prowadzić opiekę nad chorym pacjentem z zastosowaniem procedur ochrony osobistej zapewniających barierę przed zakażeniem również drogą kropelkową właściwie postępować z odpadami medycznymi, skażonymi płynami ustrojowymi chorego pacjenta w strefie brudnej, właściwe pobierać i transportować próbki materiału biologicznego do badań diagnostycznych z zastosowaniem przepisów w tym zakresie dla materiału szczególnie niebezpiecznego (kategoria A - UN 2814 lub UN 2800). 37 Podmiot leczniczy powinien posiadać opracowane, wdrożone i znane personelowi medycznemu i innemu personelowi procedury postępowania na wypadek przyjęcia pacjenta podejrzanego o zachorowanie na EVD. ŚRODKI OCHRONY OSOBISTEJ PREFEROWANE DLA OSÓB MAJĄCYCH KONTAKT Z OSOBĄ CHORĄ NA WIRUSOWĄ GORĄCZKĘ EBOLA W CELU ZABEZPIECZENIA SIĘ PRZED ZAKAŻENIEM W przypadku podejrzenia, że osoba jest zakażona wirusem Ebola osoby, które się z nią bezpośrednio kontaktują lub opiekują się nią, powinny zachować wszelkie dostępne środki ostrożności, aby uniknąć zakażenia. Ubiór ochronny osób, które mają kontakt z osobą podejrzaną o wirusową gorączkę Ebola to: 1. preferowany: - lekki kombinezon ochrony biologicznej jednorazowego użytku z kapturem osłaniającym włosy (lub wielorazowego użytku jeśli zapewniona jest możliwość skutecznej dekontaminacji kombinezonu przed następnym użyciem), - wyjątkowo, jeśli kombinezon nie posiada kaptura osłaniającego włosy – okrycie głowy, np. czepek chirurgiczny w pełni osłaniające włosy, - okulary/ gogle ochronne chroniące spojówkę oka przed skażeniem lub tzw. przyłbice na twarz, - półmaska/ maska filtrująca (z filtrem klasy 3 lub klasy 2) – tzw. FFP-3, FFP-2 lub, jeśli dostępna -maska wielorazowego użytku z wymiennymi filtropochłaniaczami (rodzaj filtra min. P2), - rękawice gumowe tzw. gospodarcze, zabiegowe lub rękawiczki jednorazowe (wówczas po 2 na każdą dłoń), naciągnięte na mankiety kombinezonu, - wysoka osłona na buty jednorazowego użytku (lub buty gumowe wielorazowego użytku jeśli zapewniona jest możliwość skutecznej ich dekontaminacji przed następnym użyciem). Używany sprzęt i środki ochrony indywidualnej powinny być sprawne technicznie, nieuszkodzone, posiadać aktualne terminy przydatności do użycia, posiadać atest lub certyfikat zgodności. 2. Jeśli preferowany ubiór nie jest dostępny zaleca się (zgodnie z wskazówkami WHO i CDC) użycie następujących środków ochronnych (w kolejności zakładania): - wewnętrzna warstwa odzieży jak fartuch lub zestaw składający się ze spodni i bluzy, - para rękawiczek jednorazowego użytku, - buty (buty gumowe lub długie kalosze gdy zanieczyszczona jest podłoga), - zewnętrzna warstwa odzieży jak fartuch np. wiązany od tyłu chirurgiczny jednorazowy z długimi rękawami i mankietami, - nienasiąkliwy (np. plastikowy) fartuch zakładany na wszystkie poprzednie warstwy, - druga para jednorazowych rękawiczek, - maseczka na twarz z filtrem hepa lub inna maseczka zapewniająca porównywalne zabezpieczenie lub maska chirurgiczna jeśli poprzednie są niedostępne, - okrycie głowy (czepek) osłaniający całe włosy, - okulary lub gogle, które nie ulegają zaparowaniu w czasie stosowania. 38 Opisane środki ochrony osobistej mają na celu przede wszystkim zabezpieczenie osób zdrowych przed kontaktem z krwią i innymi płynami ustrojowymi, uszkodzoną skórą i błonami śluzowymi chorego. Zabrudzoną odzież, w którą może wsiąknąć materiał zakaźny należy natychmiast bezpiecznie zdjąć i zastąpić czystą. Wśród osób, które powinny stosować odzież ochronną, wymienia się przede wszystkim: - lekarzy, pielęgniarki, personel ratownictwa medycznego i inny personel medyczny, którzy mają bezpośredni kontakt z osobą chorą, - osoby sprzątające izolatkę/ pomieszczenie, w którym przebywała/ przebywa osoba chora, - osoby które poddają procesom dekontaminacji pomieszczenia, materiały, sprzęt i narzędzia używane w trakcie opieki medycznej nad chorym, - osoby mające kontakt z odpadami medycznymi powstałymi podczas czynności medycznych wykonywanych przy pacjencie, przed zabezpieczeniem tych odpadów, - personel laboratorium, który ma kontakt z próbkami pobranymi od osoby zakażonej, - personel, który poddaje pomieszczenia i sprzęt laboratorium procesom mycia i dekontaminacji, - osoby, które uczestniczą w przemieszczaniu pacjentów lub ciał zmarłych pacjentów, lub uczestniczą w przygotowaniu ciał do pochówku, - studenci, stażyści i członkowie rodziny osoby chorej, które uczestniczą w opiece nad pacjentem (nie preferuje się zezwalania na opiekę osób bliskich). WAŻNE Szczegółowe i aktualne wytyczne WHO odnośnie zasad stosowania środków ochrony indywidualnej (Personal Protect Equipnent – PPE) dostępne są pod adresem: http://www.who.int/csr/resources/who-ipc-guidance-ebolafinal-09082014.pdf?ua=1 Należy pamiętać, iż istotne znaczenie w zapobieganiu rozprzestrzeniania się zakażenia, na co należy zwrócić szczególną uwagę, mają takie elementy jak m.in.: - właściwa higiena rąk. Noszenie rękawic nie zwalnia od właściwej higieny rąk, - ścisłe przestrzeganie szpitalnych procedur dotyczących stosowania środków ochrony osobistej, a także dekontaminacji osób opuszczających pomieszczenie, w którym izolowany jest chory, przed zdjęciem odzieży ochronnej, - bezpieczne używanie ostrych narzędzi - należy tak zorganizować swoje miejsce pracy, aby w czasie wykonywania zabiegu nie było konieczne przechodzenie z niezabezpieczonym ostrym narzędziem, aby zużyte igły od razu usuwać do właściwego pojemnika, nigdy nie nakładać osłonek na zużyte igły itp., - postępowanie z odpadami w miejscu ich wytwarzania, właściwa segregacja, bezpieczny transport do miejsca składowania (odkażenie pojemników/worków zanim opuszczą strefę skażoną), oznakowanie, bezpieczne składowanie przed odbiorem do utylizacji, - postępowanie z bielizną pościelową i zabrudzoną odzieżą roboczą personelu, odzieżą pacjenta (worki z bielizną do prania powinny być oznakowane wskazując na materiał wysoce zakaźny, powinny być odkażone przed opuszczeniem strefy skażonej, nie powinny być otwierane, powinno się zachować szczególną ostrożność i stosować restrykcyjnie szpitalne procedury postępowania z materiałem przeznaczonym do prania na każdym etapie). Wirus Ebola łatwo ginie wskutek działania mydła lub wybielacza, pod wpływem światła słonecznego lub suszenia. Pranie w pralce ubrań, które zostały skażone płynami ustrojowymi, niszczy wirusa, - przestrzeganie reżimu właściwej higieny pomieszczeń, powierzchni i sprzętu podczas opieki nad pacjentem. Skażenie powierzchni może przyczynić się do przenoszenia wirusa. 39 Należy rutynowo czyścić i dezynfekować często dotykane powierzchnie jak poręcze łóżka, stoliki z których korzysta pacjent, itp., - ograniczanie do niezbędnego minimum procedur inwazyjnych wykonywanych przy pacjencie, a także liczby osób, które uczestniczą w tych zabiegach, - postępowanie ze zwłokami osoby zmarłej -należy ściśle przestrzegać szpitalnych procedur postępowania ze zwłokami, zabezpieczenie ich w nierozrywalnym worku do transportu, odkażenie worka przed opuszczeniem strefy skażonej, poinformowanie firmy pogrzebowej o konieczności szczególnego zabezpieczenia, a także osób, które będą przygotowywać ciało do pochówku. Dla personelu pokładowego samolotów, który opiekuje się osobą chorą, a także dla osób, które na pokładzie samolotu pomagają w tej opiece i mają bezpośredni kontakt z osobą chorą, minimalne wytyczne co do środków ostrożności, w tym ochrony indywidualnej, zostały określone w wytycznych Zrzeszenia Międzynarodowych Przewoźników Lotniczych (IATA) dostępnych pod adresem: ttp://www.iata.org/whatwedo/safety/health/Documents/health-guidelines-cabin-crew-2011.pdf i są to - obok innych sugerowanych działań - przynajmniej: - wyznaczenie jednej osoby z personelu pokładowego (w razie potrzeby dwóch), wyłącznie do opieki nad osobą chorą (wskazuje się, aby była to osoba która kontaktowała się już z chorym), - jeżeli chory kaszle należy poprosić go o zachowanie higieny kaszlu (aby zasłaniał usta w czasie mówienia, kaszlu, kichania np. łokciem, osłonił usta tkaniną lub maseczką jeśli jest dostępna), - maseczka jeśli ulegnie zawilgoceniu jest nieskuteczna i należy ją wymienić na nową, a zużytą usunąć i nie używać jej ponownie; po dotknięciu maski ręką należy jak najszybciej umyć ręce, - przestrzeganie reżimu mycia rąk (należy myć ręce wodą z mydłem, nie dotykać dłońmi twarzy, ręce myć często jednorazowo przez min. 15 sekund), - zabezpieczyć chorego w torby do usuwania ew. odpadków, - wyznaczony do opieki członek personelu pokładowego lub jakakolwiek osoba w bliskim kontakcie (mniej niż 1 metr) z chorym, opiekująca się mim, powinni nosić maseczki ochronne i jednorazowe rękawiczki - jeśli są dostępne. Rękawice nie zwalniają od właściwej higieny rąk. Rękawice powinny być usuwane ostrożnie i wyrzucane, a następnie należy wodą z mydłem umyć dokładnie ręce. Jeśli ręce nie są widocznie zabrudzone można zastosować do ich dezynfekcji środek na bazie alkoholu lub inny dostępny środek do dezynfekcji rąk. ZASADY POSTĘPOWANIA Z OSOBĄ POWRACAJĄCĄ Z KRAJÓW AFRYKI ZACHODNIEJ GDZIE ODNOTOWANO PRZYPADKI GORĄCZKI KRWOTOCZNEJ EBOLA (schemat) 40 41 Załącznik Nr 5 W YT Y C ZN E DOTYCZĄCE ZASAD OCHRONY PRZED ZAKAŻENIAMI WIRUSAMI GRYPY PTAKÓW ORAZ WIRUSEM A(H1N1)pmd09 PERSONELU MEDYCZNEGO, OBSŁUGI KARETEK I INNYCH OSÓB W PLACÓWKACH SŁUŻBY ZDROWIA NARAŻONYCH NA BEZPOŚREDNI KONTAKT Z CHORYM LUB PODEJRZANYM O ZAKAŻENIE WIRUSAMI GRYPY PTAKÓW ORAZ WIRUSEM A(H1N1)pmd09. I. Wirusy grypy ptaków (H5N1, H7N9) są wirusami o niskiej zakaźności dla człowieka. Sporadycznie występujące zachorowanie wśród ludzi należy wiązać ze: znaczną ekspozycją na zakażenie ze względu na kontakt z dużą ilością materiału zakaźnego w odniesieniu do osób mających bezpośredni i zawodowy kontakt z chorym ptactwem (pracownicy ferm drobiu, weterynarze i pracownicy Inspekcji Weterynaryjnej, osoby pobierające próbki do badań, wykonujące badania materiału pobranego od chorych ptaków, wykonujące sekcje padłego ptactwa i zatrudnione przy likwidacji ognisk choroby, przy uboju sanitarnym, utylizacji ubitych ptaków, sprzątaniu i dezynfekcji ferm). II. Grypa wywołana przez wirus A(H1N1)pmd09 postępowanie z osobami z kontaktu z chorymi. a). bliski kontakt: kontakt rodzinny, przebywanie z osobą w jednym mieszkaniu, jednym pomieszczeniu w miejscu pracy, w tym samym pomieszczeniu szpitalnym, internacie, w tej samej klasie w szkole, w środkach transportu (w samolocie, autobusie, pociągu), oraz inne osoby wskazane przez chorego, jako pozostajace z nim w bliskim kontakcie; b). kontakt bezpośredni (twarzą w twarz): przebywanie z osobą chorą w odległości poniżej 2 metrów, kiedy osoba ta kicha, kaszle lub rozmawia, kontakt intymny z osobą chorą, pielęgnowanie osoby chorej, bezpośredni kontakt z wydzielinami dróg oddechowych osoby chorej. Kontakt z osobą chorą odnosi się do okresu występowania u tej osoby objawów klinicznych. 42 III. W celu ograniczenia ryzyka zakażenia personelu medycznego narażonego na kontakt z chorym lub podejrzanym o zakażenie grypą ptaków i grypą wywołaną wirusem A(H1N1)pmd09 oraz w przypadku wystąpienia chorób szczególnie niebezpiecznych i ataku bioterorrystycznego należy: 1. Ograniczyć do niezbędnego minimum liczbę personelu kontaktującego się z chorym pacjentem. 2. Wyposażyć personel w odpowiednie środki ochrony osobistej: nieprzepuszczalne kombinezony lub fartuchy typu chirurgicznego z długimi rękawami jednorazowego użytku lub wykonane z materiału umożliwiającego dezynfekcję, rękawice gumowe - wielokrotnego użytku, które mogą być poddane dezynfekcji lub rękawice jednorazowego użytku maski oddechowe - jednorazowego użytku wychwytujące z powietrza 95% lub więcej cząstek aerozolu, zaś w razie ich braku dobrze dopasowane maski chirurgiczne, ochrona oczu - gogle szczelnie przylegające do twarzy, ewentualnie plastikowe osłony twarzy lub okulary ochrona głowy - kaptur kombinezonu ochronnego lub kaptury typu chirurgicznego, obuwie ochronne - buty wielokrotnego użytku wykonane z materiałów pozwalających na ich dezynfekcję (kalosze) lub jednorazowego użytku ochraniacze na buty. 3. Zdejmowanie skażonej odzieży ochronnej powinno odbywać się tak, aby nie uległa ona zetknięciu z ubraniem spodnim lub z nieosłoniętymi częściami ciała. Po zakończeniu pracy należy: zdezynfekować i umyć rękawiczki na rękach, zdjąć wierzchni ubiór ochronny, zdjąć ochraniacze na buty lub buty ochronne, zdjąć okulary i maskę, ponownie zdezynfekować i umyć rękawiczki na rękach, zdjąć rękawiczki, umyć i zdezynfekować ręce. 4. Zużyte ubiory ochronne jednorazowego użytku stanowią odpad niebezpieczny i należy je umieścić w worku foliowym szczelnie zawiązanym, wypełnionym w 2/3 wysokości, a następnie poddać utylizacji termicznej. 43 5. Ubiory wielokrotnego użytku powinny zostać umieszczone w pojemnikach lub workach, a następnie poddane dezynfekcji i/lub praniu z zastosowaniem środków piorąco – dezynfekujących. 6. W przypadku kontaktu nieosłoniętej skóry lub śluzówek z materiałem zakaźnym należy je niezwłocznie przemyć wodą bieżącą, umyć mydłem i zdezynfekować. W przypadku podejrzenia ekspozycji kontaktowej lub drogą oddechową, należy rozważyć zastosowanie profilaktyki poekspozycyjnej z użyciem leków przeciwwirusowych (np. oseltamiwir) – wg zaleceń lekarza. 7. Stosowanie procedur mycia i dezynfekcji. Do dezynfekcji skóry, ubiorów ochronnych, pomieszczeń oraz środków transportu należy stosować środki dezynfekcyjne o udowodnionym działaniu wirusobójczym, zgodnie z zaleceniami producentów, np.: do higienicznego i chirurgicznego odkażania rąk i skóry: Manusan, Hospisept, Spitaderm, Sagrosept do odkażania powierzchni: chloramina 5%, Javel-in 1%, Medicarine 0,36%, Oxapol 2%, Virkon 2%. Szczegółowe informacje na temat środków dezynfekcyjnych i procedur ich stosowania zawarte są między innymi w opracowaniu: „Preparaty dezynfekcyjne przeznaczone do stosowania w zakładach opieki zdrowotnej pozytywnie zaopiniowane przez NIZP-PZH“, dostępnym na stronie internetowej Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie (www.pzh.gov.pl). 8. Osoby narażone na zakażenie powinny kontrolować 2 razy dziennie ciepłotę ciała, obserwować się pod kątem występowania objawów oddechowych lub zapalenia spojówek i pozostawać w stałym kontakcie telefonicznym z Powiatową Stacją Sanitarno – Epidemiologiczną. W przypadku wystąpienia gorączki w okresie do 10 dni od ekspozycji na zakażenie powinny zostać niezwłocznie poddane badaniom lekarskim. 9. Wskazane jest poddanie pracowników szczepieniom ochronnym przeciw grypie na co najmniej 2 tygodnie przed sezonem epidemicznym (szczepionką rekomendowaną na dany sezon) w celu zapobieżenia infekcjom kilkoma wirusami grypy, co sprzyja mutacjom wirusów. Ponadto szczepionki stosowane w ostatnich sezonach grypowych zawierały w swoim składzie antygeny szczepu wirusa A(H1N1)pmd09. Szczegółowe procedury ochronne dla pracowników powinien opracować i wdrożyć pracodawca. 44 Załącznik Nr 6 W YK A Z jednostek chorobowych, zespołów objawów oraz zdarzeń, których wystąpienie powoduje uruchomienie systemu wczesnego powiadamiania, mogących być oznakami niebezpiecznej choroby zakaźnej lub ataku bioterrorystycznego Jednostki chorobowe 1. Botulizm 2. Cholera 3. Dżuma 4. Gorączka Q 5. Ospa prawdziwa 6. Tularemia 7. Wąglik w postaci płucnej lub jelitowej 8. Wirusowe gorączki krwotoczne Zespoły objawów 1. Porażenia symetryczne wiotkie. 2. Choroby gorączkowe z objawami krwotocznymi, bez wyjaśnienia przyczyny, w szczególności u osób, które w okresie 3 tygodni powróciły z zagranicy. 3. Choroby gorączkowe z objawami niewydolności oddechowej u osób, które w okresie 3 tygodni powróciły z obszarów szerzenia się SARS. Zdarzenia 1. Wystąpienie w zbliżonym czasie dużej liczby niewyjaśnionych zachorowań, zespołów chorobowych lub zgonów o podobnym obrazie klinicznym, powodujących w szczególności zmiany na skórze i/lub błonach śluzowych, objawy uszkodzenia układu nerwowego, układu oddechowego, przewodu pokarmowego lub uszkodzenia wieloukładowe. 2. Pojawienie się wśród ludności niespotykanych wcześniej chorób lub zespołów o nieznanym wcześniej obrazie klinicznym. 3. Nagły, nieoczekiwany wzrost zachorowalności i umieralności z powodu znanych chorób lub zespołów chorobowych. 45 4. Zaobserwowanie braku skuteczności stosowanego zazwyczaj leczenia występujących powszechnie chorób. 5. Nawet pojedynczy przypadek choroby spowodowany niewystępującym w kraju czynnikiem, u osoby, która nie opuszczała Polski w ostatnim okresie. 6. Wystąpienie zachorowań w nietypowym dla nich sezonie i terenie geograficznym. 7. Wystąpienie u wielu chorych nietypowych dla danego czynnika zakaźnego objawów chorobowych. 8. Podobne genetyczne typy czynników etiologicznych wyizolowanych z różnych źródeł odległych w czasie i terenie. 9. Izolacja niespotykanego, atypowego czynnika zakaźnego, podejrzanego o modyfikację genetyczną lub uzyskanego ze źródeł uznanych za nieczynne. 10. Niewyjaśniony, epidemiczny wzrost zachorowań na chorobę uważaną za endemiczną. 11. Jednoczesne wystąpienie ognisk zachorowań na podobne choroby na niegraniczących ze sobą obszarach w kraju lub zagranicą. 12. Wystąpienie przypadków szerzenia się dobrze znanych chorób w sposób dla nich nietypowy. 13. Wystąpienie licznych ognisk zatruć pokarmowych, wykraczających poza granice jednego województwa. 46 Załącznik Nr 7 S CH E M AT POWIADAMIANIA I WSPÓŁPRACY W PRZYPADKU ZAGROŻENIA NIEBEZPIECZNĄ CHOROBĄ ZAKAŹNĄ ORAZ BIOTERRORYZMEM Przypadek choroby zakaźnej Bioterroryzm (np. podłożony proszek) · Lekarz I kontaktu · Szpital · Pogotowie ratunkowe Starosta Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego Policja, PSP Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny Krajowy Punkt Centralny ds. Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych Szpital Wojewoda Centrum Zarządzania Kryzysowego Wojewody Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny Główny Inspektor Sanitarny KW Policji, PSP, Lekarz Województwa NIZP - PZH lub inny instytut nauk.-bad. Szef OCK Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochr. Ludn. KG Policji GIS MSW Minister Zdrowia Minister Spraw Wewnętrznych 47 Załącznik Nr 8 WYKAZ ZAKŁADÓW PODMIOTÓW LECZNICZYCH Z ODDZIAŁAMI ZAKAŹNYMI I/LUB OBSERWACYJNO - ZAKAŹNYMI NA TERENIE WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Lp 1. 2. 3. 4. 5. 6. Nazwa zakładu pracy Wojewódzki Specjalistyczny Szpital im.Wł. Biegańskiego Szpital Wojewódzki im. Jana Pawła II w Bełchatowie Samodzielny Szpital Wojewódzki im. M. Kopernika w Piotrkowie Tryb. Szpital Powiatowy Radomsko Oddział ObserwacyjnoZakaźny Radomsko Wojewódzki Szpital Zespolony w Skierniewicach Tomaszowskie Centrum Zdrowia Sp. z o.o. Adres Telefon Liczba łóżek obserwacyjnozakaźnych zakaźnych Łódź ul. Kniaziewicza 1/5 [email protected] 42/ 25 16 011 50 75 Bełchatów ul. Czapliniecka 123 [email protected] 44/ 63 58 503 - 16 Piotrków Trybunalski ul. Rakowska 15 [email protected] 44/ 64 80 434 - 15 - 20 - 20 44/ 72 57 211 72 57 212 - 25 Razem: 50 171 Radomsko ul. Jagiellońska 36 [email protected] Skierniewice ul. Sobieskiego 4 [email protected] Tomaszów Mazowiecki ul. Jana Pawła II 35 [email protected] 44/ 68 10 831 centr.44 68 54 700 46/ 83 40 884 48 Załącznik Nr 9 PAKOWANIE, OZNAKOWANIE ORAZ DOKUMENTACJA WYMAGANA PRZY TRANSPORCIE MATERIAŁU ZAKAŹNEGO ORAZ PRÓBEK DO CELÓW DIAGNOSTYCZNYCH (wyciąg z wytycznych WHO 1997 b) Z powodu zróżnicowanego ryzyka związanego z transportem materiału zakaźnego oraz próbek do celów diagnostycznych, opracowano zróżnicowane wymagania dotyczące opakowania, oznakowania i zaopatrywania w dokumenty. Wymagania odnośnie pakowania określone zostały przez Organizację Narodów Zjednoczonych (UN) i znajdują się w dokumentach ICAO oraz IATA w formie Instrukcji Pakowania 602 i 650. Wymagania te mogą być zmieniane i aktualizowane jedynie przez te organizacje. Zatwierdzone przez UN opakowania transportowe są dostępne w handlu. Podstawowy, potrójny zestaw do pakowania. Zestaw składa się z trzech warstw i zbudowany jest w następujący sposób: 1. Opakowanie bezpośrednie - oznakowane naczynie, wodoszczelne, zawierające próbkę. Naczynie to owija się materiałem chłonnym, przeznaczonym do zaabsorbowania całej zawartości płynnej, w przypadku uszkodzenia opakowania bezpośredniego. 2. Naczynie wtórne - kolejny trwały, wodoszczelny pojemnik, chroniący opakowanie(-a) bezpośrednie. Kilka owiniętych w materiał chłonny opakowań bezpośrednich może być umieszczonych w naczyniu wtórnym. Odpowiednia, dodatkowa ilość materiału chłonnego musi zostać użyta jako otulina dla opakowań bezpośrednich. 3. Zewnętrzna paczka przesyłkowa - chroni naczynie wtórne i jego zawartość przed działaniem czynników zewnętrznych, takich jak oddziaływania mechaniczne oraz woda, w trakcie transportu. Formularze z danymi o próbkach, listy oraz innego typu informacje, pozwalające zidentyfikować lub opisać próbki, a także zidentyfikować nadawcę i odbiorcę, powinny zostać przymocowane taśmą klejącą na zewnątrz naczynia wtórnego. Kategorycznie zabronione przez międzynarodowych przewoźników powietrznych jest przewożenie „w ręku“ materiałów zakaźnych, podobnie jak używanie do tego celu przesyłek dyplomatycznych. 49 Maksymalna ilość netto materiałów zakaźnych w jednej paczce przesyłkowej nie może być większa jak 50 ml lub 50 g, jeżeli transport odbywa się samolotem pasażerskim. Przy przewozie samolotowym transportowym lub przez innego przewoźnika wielkość paczki ograniczona jest do 4 litrów lub 4 kg. Opakowania bezpośrednie, których objętość przekracza 50 ml, muszą być ustawione w naczyniu wtórnym zamknięciami do góry, a oznakowania (strzałki) wskazujące górę powinny zostać umieszczone, po obydwu przeciwległych stronach paczki przesyłkowej. Ograniczenia występujące w przypadku lotniczych przewoźników pasażerskich nie dotyczą krwi i preparatów krwiopochodnych, jeżeli nie występuje podejrzenie, że zawierają materiał zakaźny. Taka przesyłka musi jednak składać się z opakowań bezpośrednich, nie większych jak 500 ml, a ogólna objętość nie może być większa jak 4 litry, w opakowaniu zbiorczym. 50 Etykieta ostrzegawcza dla towarów niebezpiecznych Na wierzchu każdego opakowania zawierającego materiał niebezpieczny, przewożonego frachtem powietrznym, musi być umieszczona specjalna etykieta. Przy przesyłaniu kultur lub innych substancji biologicznych stosuje się następujące etykiety ostrzegawcze: Oznakowanie na zewnętrznym opakowaniu przesyłki zawierającej materiał zakaźny musi zawierać wymienione niżej elementy: 1. Międzynarodową etykietę „INFECTIOUS SUBSTANCE“ . 2. Etykietę adresową, z następującymi informacjami: Nazwa odbiorcy, adres i numer telefonu. Nazwa nadawcy , adres i numer telefonu. Określenie kogo dotyczy zagrożenie (ludzi czy zwierząt) zgodne z wymogami UN - „INFECTIOUS SUBSTANCES AFFECTING HUMANS“ lub „ ...ANIMALS“. Oraz naukową nazwę czynnika zakaźnego. Kod UN (dla ludzi UN 2814, dla zwierząt UN 2900). Potrzeby w zakresie temperatury (opcjonalnie). Jeżeli paczka przesyłkowa jest dodatkowo opakowana (np. w pojemniku z suchym lodem), obydwa opakowania muszą posiadać umieszczone na sobie wyżej wspomniane informacje, a pojemnik zewnętrzny musi mieć dodatkową etykietę ze stwierdzeniem „INNER PACKAGES COMPLY WITH PRESCRIBED SPECIFICATION“. 3. Wymagane dokumenty przesyłkowe - otrzymane od przewoźnika i przymocowane do zewnętrznego opakowania: Deklaracja o Towarach Niebezpiecznych - nadawcy przesyłki (Rycina 2 prezentuje przykład takiej deklaracji). List przewozowy (fakturę pro-forma), który zawiera adres odbiorcy, liczbę pakunków, szczegóły co do zawartości, wagę, wartość (Uwaga: stwierdzenie, że „przesyłka nie posiada wartości handlowej“ ponieważ przesyłane pozycje dostarczane są bezpłatnie). Rachunek lotniczy. 1. Zezwolenie importowe i/lub eksportowe i/lub deklarację celną, jeżeli jest konieczna. 2. Co najmniej dwie nalepki orientujące „GÓRA - DÓŁ“ (strzałki) powinny być przyklejone po przeciwnych stronach opakowania zewnętrznego, jeżeli paczka przesyłkowa zawiera w sobie opakowanie bezpośrednie przekraczające objętością 50 ml. 51 Załącznik Nr 10 WYKAZ ŚRODKÓW DEZYNFEKCYJNYCH PREPARATY O DZIAŁANIU SPOROBÓJCZYM, POZYTYWNIE ZAOPINIOWANIE PRZEZ NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY, KTÓRE MOGĄ BYĆ STOSOWANE DO CZASU USTALENIA RODZAJU ZAGROŻENIA Preparat Stężenie [%] Czas Związki aktywne Zakres działania Producent – Steż. Pojemnik A nadtlenek wodoru 10 min. B, Tbc,F,V,S Pojemnik B kwas nadoctowy Pera Safe2 1,62 20 min. B, Tbc,F,V,S Nadboran sodu, TEAD Aldesan E + aktywator3 Stęż. 10 h B, Tbc,F,V,S AG Septoma Polska Cidex Long Life + aktywator3 Stęż. 10 h B, Tbc,F,V,S AG Johnson & Johnson Medical Wielka Brytania Cidex Solution + aktywator3 Stęż. 10 h B, Tbc,F,V,S AG Johnson & Johnson Medical Wielka Brytania Gigasept FF 12,0 18 h B, Tbc,F,V,S Aldehyd bursztynowy Schulke & Mayr Niemcy Perform 2,0 1h B, Tbc,F,V,S Sekusept Pulver + 0,5% aktywatora3 2,0 6h B, Tbc,F,V,S Nadboran sodu, TAED Henkel – Ecolab Niemcy Renalina 1,0 11 h B, Tbc,F,S Renal Systems USA NU-Cidex 1 2 3 1 Johnson & Johnson Medical – Wielka Brytania Antec International Wielka Brytania Mononadsiarczan potasu, Schulke & Mayr benzoesan sodu Niemcy Kwas nadoctowy Roztwór roboczy przygotować dodając zawartość pojemnika B do pojemnika A. Preparat rozpuścić w wodzie o temperaturze 35ºC – 38ºC i zużyć bezpośrednio po przygotowaniu. Do roztworu roboczego dodać aktywator. UWAGA: Jeżeli zalecany czas działania przekracza 15 min., dezynfekowane powierzchnie zmywać wielokrotnie roztworem preparatu, utrzymując w stanie wilgotnym przez czas okreslony w tabeli. Jeżeli zalecany czas działania przekracza 1 h, stosować dezynfekcję metodą zanurzenia. Podane stężenia i czasy działania należy traktować jako minimalne. Zakres działania: Związki Aktywne: B - bakteriobójczy bez (Tbc) AG - aldehyd glutarowy Tbc - prątkobójczy (prątki gruźlicy) TAED - tetraacetyloetylenodiamina F - grzybobójczy V - wirusobójczy S - sporobójczy Po rozpoznaniu zagrożenia, rodzaj stosowanych preparatów dezynfekcyjnych określa Państwowa Inspekcja Sanitarna – PPIS lub PWIS. 52 Załącznik Nr 11 W YK A Z SZPITALI NA TERENIE WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO WYPOSAŻONYCH W KOMORY DEZYNFEKCYJNE Lp. 1. Nazwa placówki Samodzielny Publiczny ZOZ Szpital Kliniczny Nr 1 im. dr N. Barlickiego Adres Łódź, ul. Kopcińskiego 22 Telefon 42/ 67 76 950 centr. 42/ 67 76 883 epid. Liczba komór 1 42/ 27 11 000 2. Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki Łódź, ul. Rzgowska 281/289 42/ 27 11 060 1 42/ 27 11 082 44/ 64 80 434 1 3. Samodzielny Szpital Wojewódzki Piotrków Trybunalski, ul. Rakowska 15 4. Areszt Śledczy Piotrków Trybunalski, ul. Wronia 76/90 5. Tomaszowskie Centrum Zdrowia Sp. z o.o. Tomaszów Mazowiecki, ul. Jana Pawła II 35 6. Samodzielny Publiczny ZOZ Łęczyca, ul. Zachodnia 6 24/ 38 82 601 1 7. Wojewódzki Szpital Zespolony Skierniewice, ul. Sobieskiego 4 46/ 83 40 781 1 519 604 463 44/ 73 23 379 44/ 73 23 400 44/ 72 57 119 44/ 72 57 198 1 1 50 Załącznik Nr 12 W YK A Z FIRM UTYLIZUJĄCYCH ODPADY MEDYCZNE NA TERENIE WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Lp. 1. Nazwa placówki Adres ECO–ABC 97–400 Bełchatów Spółka z o.o. ul. Przemysłowa 10 Stacja Termicznego 2. Telefon/Fax Tel. 44/633–37–72 Fax 44/633–39–76 (do godziny 1600) Tel. 42/681–02–40 Unieszkodliwiania Odpadów 94–029 Łódź Fax 42/640–37–08 Medycznych ul. Mińska 2 (do godziny 1600) „TPO“ Sp. z o.o. 54 Załącznik Nr 14 ZASADY POSTĘPOWANIA Z PRZESYŁKĄ NIEWIADOMEGO POCHODZENIA Dochodzenie Państwowa Inspekcja Sanitarna Zabezpieczenie POLICJA Podejrzana przesyłka Obszaru Epidemiologiczne Podjęcie Przesyłki Państwowa Staż Pożarna Transport wskazany przez Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego w porozumieniu z Wojewódzkim Centrum Zarządzania Kryzysowego Wojskowy Instytut Higieny i Epidemiologii – Ośrodek Diagnostyki i Zwalczania Zagrożeń Biologicznych w Puławach 55 JAK POSTĘPOWAĆ W PRZYPADKU NIEWIADOMEGO POCHODZENIA. OTRZYMANIA PRZESYŁKI W przypadku otrzymania jakiejkolwiek przesyłki niewiadomego pochodzenia lub budzącej podejrzenia, z jakiegokolwiek innego powodu: brak nadawcy, brak adresu nadawcy, przesyłka pochodzi od nadawcy lub z miejsca, z którego nie spodziewamy się należ y: 1. Nie otwierać tej przesyłki! 2. Umieścić tę przesyłkę w grubym worku plastikowym, szczelnie zamknąć. 3. Worek ten należy umieścić w drugim grubym plastikowym worku, szczelnie należy zamknąć, zawiązać supeł i zakleić taśmą klejącą. 4. Paczki nie należy przemieszczać. Należy pozostawić ją na miejscu. 5. Powiadomić lokalny posterunek policji (telefon policji 997; telefon komórkowy 112) lub państwową straż pożarną (telefon 998). Służby te podejmą wszystkie niezbędne kroki w celu bezpiecznego przejęcia przesyłki. W przypadku, gdy podejrzana przesyłka została otwarta i zawiera jakąkolwiek podejrzaną zawartość w formie stałej (pył, kawałki, blok, galaretę, pianę lub inną) lub płynnej należy: 1. Możliwie nie naruszać tej zawartości: nie rozsypywać, nie przenosić, nie dotykać, nie wąchać, nie powodować ruchu powietrza w pomieszczeniu (wyłączyć systemy wentylacji i klimatyzacji, zamknąć okna). 2. Należy całą zawartość umieścić w worku plastikowym, zamknąć go i zakleić taśmą lub plastrem. 3. Należy dokładnie umyć ręce. 4. Zaklejony worek umieścić w drugim worku, zamknąć go i zakleić. 5. Ponownie dokładnie umyć ręce. 6. Bezzwłocznie powiadomić lokalny posterunek policji (nr policji 997; komórka 112) lub państwową straż pożarną (telefon nr 998) i stosować się do ich wskazówek. Po przybyciu właściwych służb należy bezwzględnie stosować się do ich zaleceń. POSTĘPOWANIE Z NIEUSZKODZONYMI PRZESYŁKAMI Decyzję o możliwości utylizacji nie otwartej i nie uszkodzonej przesyłki podejmuje Wojewoda Łódzki, po zasięgnięciu opinii Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Łodzi oraz Komendanta Wojewódzkiego Policji w Łodzi. 56 UTYLIZACJA Postępowanie z przesyłkami niebezpiecznymi i ich unieszkodliwianie regulują: Ustawa z dnia 14 grudnia 2012r. o odpadach (tj. Dz. U. z 2013 roku, poz. 21 ze zmianami) Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (tj. Dz. U. z 2013 roku, poz. 1232 ze zmianami) W świetle powyższych aktów prawnych optymalnym sposobem ich unieszkodliwiania jest ich przekształcenie termiczne. Przesyłki niewiadomego pochodzenia powinny być poddane kontroli pirotechnicznej, a następnie jeśli nie zawierają materiałów wybuchowych przetransportowane w odpowiednich opakowaniach i środkach transportu do spalarni wyznaczonych przez odpowiednie władze właściwe do zarządzania powyższymi sprawami. TRANSPORT Decyzję o sposobie i miejscu skierowania transportu przesyłek podejmuje Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego po zasięgnięciu opinii Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego. Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego powiadamia o tym fakcie Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego ŁUW. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny powiadamia Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Łodzi. 57 ROLA I ZADANIA SŁUŻB Państwowa Inspekcja Sanitarna 1. Podjęcie zgłoszenia o podejrzanej przesyłce. 2. Przeprowadzenie wywiadu epidemiologicznego z wyszczególnieniem imion i nazwisk, adresów, numerów telefonów osób bezpośrednio kontaktujących się z niebezpieczną przesyłką oraz poinformowanie o konieczności zgłoszenia się do lekarza w razie wystąpienia objawów chorobowych. 3. Ocena potencjalnej przyczyny i stopnia zagrożenia. 4. Współpraca z właściwymi organami ochrony zdrowia, Państwowej Straży Pożarnej i Policji. Policja 1. Przyjęcie zgłoszenia o podejrzanej przesyłce. 2. Zabezpieczenie terenu. 3. Działania Policji reguluje Zarządzenie Nr 1429 Komendanta Głównego Policji z 31.12.2004r. w sprawie wsprowadzenia w Policji Procedur reagowania w sytuacjach kryzysowych. Dotyczy to m. in.: izolacji i ochrony miejsca (obiektów) i terenu, pilotowania pojazdów, asysty wykonujących zadania, kontroli przestrzegania przez ludność wprowadzonych zarządzeń, ustalenia miejsca pobytu osób z kontaktu. Państwowa Straż Pożarna 1. Przyjęcie zgłoszenia o podejrzanej przesyłce. 2. Zabezpieczenie materiałów potencjalnie niebezpiecznych wg instrukcji. Sposoby zabezpieczenia ratowników: w przypadku przedmiotów nieuszkodzonych (listów, paczek, innych) – stosowanie ochrony osobistej w postaci gogli, rękawiczek lateksowych, maski chroniącej drogi oddechowe, w przypadku przedmiotów uszkodzonych (otwartych paczek, listów, innych) – stosowanie pełnej ochrony specjalistycznej (ubrania gazoszczelne). 3. Pakowanie przedmiotów. 4. Sposób zdejmowania i dezynfekcji kombinezonów wg instrukcji. 58 Załącznik Nr 15 WOJEWÓDZKIE CENTRA ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTW GRANICZĄCYCH Z WOJEWÓDZTWEM ŁÓDZKIM Lp. Województwo e-mail Wojewódzkie Centrum 1. Zarządzania Kryzysowego Telefon 22/ 82 70 455 [email protected] województwa mazowieckiego. 22/ 69 56 673 22/ 82 72 355 Fax 22/ 62 01 940 22/ 69 56 353 Wojewódzkie Centrum 2. Zarządzania Kryzysowego województwa 52/ 34 97 777 [email protected] 52/ 34 97 397 52/ 34 97 776 kujawsko-pomorskiego. Wojewódzkie Centrum 3. Zarządzania Kryzysowego 61/ 85 41 160 61/ 85 27 327 czk.poznan.uw.gov.pl 61/ 95 41 167 61/ 85 15 214 województwa wielkopolskiego. Wojewódzkie Centrum 4. Zarządzania Kryzysowego 77/ 54 24 716 [email protected] 77/ 42 23 323 województwa opolskiego. Wojewódzkie Centrum 5. Zarządzania Kryzysowego 77/ 45 24 469 32/ 25 52 195 32/ 25 62 213 [email protected] 32/ 20 77 901 32/ 25 18 887 województwa śląskiego. Wojewódzkie Centrum 6. Zarządzania Kryzysowego województwa 41/ 34 43 333 41/ 34 21 403 [email protected] 41/ 34 21 110 41/ 34 44 832 świętokrzyskiego. 59