Jidysz 1 - Judaistyka

Załącznik nr 7
OPIS PRZEDMIOTU/MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS)
Nazwa przedmiotu/modułu w języku polskim
Język jidysz
Nazwa przedmiotu/modułu w języku angielskim
Yiddish Language
Jednostka prowadząca przedmiot
Zakład Studiów Żydowskich, IFP
Kod przedmiotu/modułu
21-FL-J-S1-E3-Jid1
Rodzaj przedmiotu/modułu (obowiązkowy lub fakultatywny)
obowiązkowy
Kierunek studiów
Filologia, specjalność judaistyka
Poziom studiów (I lub II stopień lub jednolite studia magisterskie)
I
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
2
Semestr (zimowy lub letni)
zimowy
Forma zajęć i liczba godzin
konwersatorium, 60 h w semestrze
imię, nazwisko, tytuł/stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia
Agnieszka Ilwicka, magister
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych
dla przedmiotu/modułu oraz zrealizowanych przedmiotów,
znajomość języka polskiego
Cele przedmiotu
Wprowadzenie do języka, literatury i kultury jidysz. W pierwszym semestrze nauki
studenci opanowują alfabet jidysz, umiejętność czytania i pisania oraz rozumienia
prostych wypowiedzi ustnych. Poznają tło historyczne i socjologiczne
rozpowszechnienia się języka jidysz oraz dowiadują się, dlaczego obecnie znajduje
się on na liście języków ginących UNESCO. Studenci mogą uczestniczyć w
projekcie ratowania i ochrony dziedzictwa kultury jidysz na Dolnym Śląsku.
Zakładane efekty kształcenia
Student:
- ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu
badań nad językiem, piśmiennictwie i kulturze
języka jidysz w systaemie nauk
humanistycznych, ze szczególnym
uwzględnieniem studiów żydowskich. Rozumie
w podstawowym zakresie powiązania pomiędzy
wiedzą o języku i kulturze jidysz a innymi
dziedzinami studiów żydowskich, szczególnie
badaniami filologicznymi nad językami
żydowskimi,
- ma wiedzę o źródłach informacji dotyczących
języka, literatury i kultury jidysz,
- ma uporządkowaną wiedzę o systemie
fonologicznym, gramatycznym i leksykalnym
języka jidysz, a także o ich historycznej
zmienności. Ma wiedzę o wpływie i powiązaniach
języka jidysz z językami słowiańskimi,
szczególnie z językiem polskim, ma podstawową
wiedzę o przechodzeniu od struktury języka
polskiego do struktury języka jidysz,
- ma wiedzę o ogólnych mechanizmach
rządzących używaniem języka jidysz; zna
podstawowe narzędzia i metody opisu zjawisk
językowych,
- potrafi tworzyć w języku jidysz proste teksty
ustne należące do określonego gatunku (opis,
dialog itp), właściwe dla określonej sytuacji
komunikacyjnej; przygotowując wypowiedź
potrafi skorzystać ze słowników i dostępnych
podręczników,
- rozumie potrzebę ustawicznego uczenia się
języka ,
- potrafi pracować w zespole, przyjmując w nim
różne role, dzieli się posiadaną wiedzą i
umiejętnościami
- umie odpowiednio określić priorytety służące
realizacji zadań w czasie nauki języka jidysz;
potrafi gospodarować czasem i realizować
określone zadania w wyznaczonych terminach.
Symbole kierunkowych
efektów kształcenia, np.:
K-W01, K-W03, K-W08, K-W07,
K-U10, K-K01, K-K02, K-K03
Treści programowe
Język jidysz jako jeden z języków żydowskich, charakterystyka tła historycznego i
socjologicznego.
Specyfika alfabetu żydowskiego (wprowadzenie ośmiu liter pisanych i
drukowanych). Podstawowe zwroty (powitania i pożegnania). Jidysz a ekspresja
uczuciowa i wartość spontaniczności wypowiedzi.
Czas teraźniejszy, odmiana podstawowych czasowników. Pieśni ludowe w języku
jidysz (na przykładzie Az der rebe zingt).
Wprowadzenie kolejnych ośmiu liter. Odmiana nieregularnych czasowników: zajn i
hobn; rodzajniki. Jidysz jako element rzeczywistości żydowskiego sztetl (piosenka
Afn propeczik).
Wprowadzenie kolejnych ośmiu liter; przypadki w jidysz: nominative; porządek
słów w zdaniu, tworzenie pytań. Podstawowe rzeczowniki – nazwy przedmiotów z
otoczenia. Jednomyślność czy różnomyślność? – stosunek do zgadzania i
niezgadzania się z rozmówcą w języku jidysz.
Zasoby internetowe w języku jidysz: słowniki, prasa, literatura. Wprowadzenie
słownictwa związanego z rzeczywistością wirtualną.
Wprowadzenie siedmiu liter. Przeczenia; liczba mnoga rzeczowników, formy
bezosobowe me/men. Słownictwo dotyczące części ciała i zdrowia. Humor
żydowski.
Wprowadzenie sześciu liter. Accusative; zdrobnienia; przymiotnik. Słownictwo
związane z wyglądem. Opis siebie i wybranych postaci. Wzorce ekspresji
uczuciowej w języku jidysz. Wiersz Arona Cejtlina: Kinder fun Majdanek. Język
jidysz a doświadczenie Zagłady. Kolokwium.
Słownictwo dotyczące pogody. Tryb rozkazujący. Czasowniki nieregularne. Wiersz
Rejzl Żychlińskiej: Dos weter. Nowoczesna poezja jidysz – wprowadzenie.
Powtórka.
Zalecana literatura (podręczniki)
Sheva Zucker: Yiddish. An Introduction to the Language, Literature & Culture, t. 1,
New York 1994.
Gennadi Estraikh: Intensive Yiddish, Oxford 1995
Chanan Bordin: Wort ba wort. Materialn far onhejbers, Jerozolima 1999.
Ewa Geller: Jidysz – język Żydów polskich, Warszawa 1994
Michael Wex: Born to Kvetch. Yiddish Language and Culture in All of Its Moods,
New York 2005
Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu/modułu, sposób
sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia:
wykład:
seminarium:
laboratorium:
konwersatorium: na ocenę (podstawą – prace domowe, kolokwia, aktywność na
zajęciach)
inne:
Język wykładowy
polski/jidysz
Obciążenie pracą studenta
Forma aktywności studenta
Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem:
- wykład:
- ćwiczenia:
- laboratorium:
- inne:
Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
60 h
Praca własna studenta np.:
- przygotowanie do zajęć:
- opracowanie wyników:
- czytanie wskazanej literatury:
- napisanie raportu z zajęć:
- przygotowanie do egzaminu:
60 h
Suma godzin
120 h
Liczba punktów ECTS
4 ECTS