Sapa
Transkrypt
Sapa
Shape Magazyn koncernu Sapa • Nr 1 2010 › › › › JAK ALUMINIUM POMAGA ZWALCZAĆ ZMIANY KLIMATYCZNE FIFA WORLD CUP I PROFILE FIRMY SAPA MOUNTAIN TOP – MISTRZOWIE PRECYZJI ANTILLA – DOM O 27 PIĘTRACH OKO W OKO Z KOTEM JAGUAR ZWRÓCIŁ SIĘ DO SAPA O POMOC W WYKONANIU SKOMPLIKOWANEGO PROJEKTU STRONA 8› # 1 2010 SHAPE • 1 Kształtujemy przyszłość ´´ NUMERU 1 ZAWARTOSC F irmie Sapa udało się odwrócić niekorzystną tendencję ekonomiczną, z którą zmagała się w roku 2008 i w pierwszej połowie 2009. Globalny kryzys sektora finansowego oraz spowolnienie gospodarcze spowodowało znaczący spadek wielkości zamówień na profile aluminiowe. Jednak Sapa podjęła znaczny wysiłek, aby zrównoważyć ten niekorzystny trend, który dał o sobie znać zwolnieniem 1100 pracowników. Jednocześnie od 2008 r. firma zatrudniła 200 nowych specjalistów w działach sprzedaży, obsługi klienta i rozwoju produktów, zdając sobie sprawę, że podstawowym warunkiem jej ciągłego sukcesu jest zdolność rozwoju i wzmacniania związków z klientami. Dzięki tym działaniom Sapa zyskała dziś doskonały punkt wyjścia do optymalnego wykorzystania ożywienia gospodarczego, które z pewnością nadejdzie – nawet, jeśli trzeba będzie na nie jeszcze poczekać. Aby zyskać status prawdziwego globalnego gracza, Sapa zamierza wzmocnić swoją pozycję w Azji. W Sapa Heat Transfer w Szanghaju trwa w najlepsze realizacja inwestycji wartej około 500 milionów koron szwedzkich, która pozwoli niemalże podwoić wydajność. Projekt ten zakończy się w 2010 r. Dalsza ekspansja na kontynencie azjatyckim stanowi jeden z naszych podstawowych celów. Z niecierpliwością czekamy na rozpoczęcie bliższej i obustronnie korzystnej współpracy z naszymi dotychczasowymi i nowymi klientami w roku 2010! Magazyn koncernu Sapa • Nr 1 2010 › › › › JAK ALUMINIUM POMAGA ZWALCZAĆ ZMIANY KLIMATYCZNE FIFA WORLD CUP I PROFILE FIRMY SAPA MOUNTAIN TOP – MISTRZOWIE PRECYZJI ANTILLA – DOM O 27 PIĘTRACH OKO W OKO Z KOTEM JAGUAR ZWRÓCIŁ SIĘ DO SAPA O POMOC W WYKONANIU SKOMPLIKOWANEGO PROJEKTU STRONA 2 SHAPE • # 1 2010 04 „W ostatecznym rozrachunku zasób surowców zaoszczędzonych dzięki zastosowaniu aluminium znacznie przewyższa ten potrzebny na jego wyprodukowanie” – mówi w wywiadzie Patrick de Schrynmakers, Sekretarz Generalny Europejskiego Stowarzyszenia Wytwórców Aluminium (EAA). 11 Mountain Top to zakład, którego specjaliści znajdą rozwiązanie dla klienta tam, gdzie zawodzi konkurencja. Firma zajmująca się wyciskaniem aluminium dostarcza między innymi części do samolotów szpiegowskich. 16 Ostatnio bardzo wielu kierowców miewa problemy związane z korozją skraplaczy w układzie klimatyzacji. Badanie przeprowadzone przez Sapa wykazało, że najczęściej winne są myjnie samochodowe. 21 Czy nie byłoby wspaniale, gdyby Twój wózek golfowy miał wbudowaną lodówkę? Jeśli uważasz, że to dobry pomysł, powinieneś poznać Garię, luksusowy pojazd dla golfistów wyposażony w aluminiową ramę firmy Sapa. Shape Bjørn Wiggen, Prezes i Dyrektor Generalny Jaguar XJ, tak jak jego poprzednicy, prezentuje się luksusowo i wytwornie. Gdy legendarny producent samochodów potrzebował pomocy w wykonaniu skomplikowanego projektu przeszklonego dachu, zwrócił się do swojego długoletniego partnera, czyli Sapa. 8› Sapa jest międzynarodowym koncernem przemysłowym zajmującym się projektowaniem, produkcją i sprzedażą uszlachetnionych profili aluminiowych, systemów i części opartych na profilach oraz aluminiowych taśm do wymienników ciepła. Koncern Sapa zatrudnia około 13 000 pracowników na terenie całej Europy, Ameryki Północnej i Środkowej oraz w Chinach, a jego obrót wynosi około 25,1 miliarda koron szwedzkich. Shape jest magazynem dla klientów koncernu Sapa, wydawanym w czternastu językach dwa razy w roku. Magazyn Shape jest również dostępny pod adresem www.sapagroup.com 24 Redaktor naczelny: Eva Ekselius Redaktorzy: Carl Hjelm Projekt graficzny: Markus Koba Produkcja: OTW Publishing Druk: Strokirk-Landströms, Lidköping W przypadku zmiany adresu: Klienci proszeni są o powiadomienie odpowiedniej osoby kontaktowej w Sapa, pracownicy – swojego działu płac; pozostałe osoby prosimy o kontakt z działem komunikacji pod numerem +46 (0) 8 459 59 00. Kształtujemy przyszłość I NOWATORSKIE ROZWIAZANIA ˛ Cała naprzód dla nowego szybkiego katamaranu Współpraca z Austal Ships przyniosła Sapa Mass Transportation nowe, ogromne zamówienie. Kontrakt dotyczy dostawy części do szybkiego amerykańskiego katamaranu transportowego za kwotę kilku milionów dolarów na jednostkę. TRANSPORTOWCE, KTÓRE są prze- blach bocznych skorupy znaczone zarówno dla armii, kadłuba, grodzi i ścianek jak i marynarki wojennej wewnętrznych wykonanych usa należą do kategorii Joint techniką zgrzewania tarHigh Speed Vessels (jhsv). ciowego z przemieszaniem Są to szybkie katamarany (fsw). transportowe mogące rozW przypadku produkcji jednowinąć prędkość 35 węzłów stek w wielu egzemplarzach z pełnym obciążeniem. istnieje wymaganie, aby była Jednostki są przeznaczone Z pełnym obciążeniem katamaran może ona realizowana na miejscu do działania na płytkich rozwinąć prędkość 35 węzłów. w Stanach Zjednoczonych. wodach. Dlatego Sapa zajmie się wytIch zadaniem jest transwarzaniem zamówionych części w swoim nowo portowanie żołnierzy i ładunków do różnych stref zakupionym zakładzie w Connersville w stanie kryzysowych oraz dostarczanie pomocy humaniIndiana. tarnej. „Zakład przeszedł nasze wszelkie oczekiwania. W ciągu najbliższych pięciu lat powstanie dzieJestem pod wielkim wrażeniem wykonywanej tam sięć tego rodzaju katamaranów, a firma Austal ma pracy” – dodaje Chris Moyle. opcję na dwie kolejne jednostki tego typu. W ciągu następnych 20 lat amerykański „To ogromne zamówienie dowodzi, że nasza Departament Obrony zamierza zakupić 55 współpraca z tak ważnym klientem przebiega bez zarzutu, że udało nam się spełnić jego ścisłe wyma- nowych jednostek pływających. Najnowsze plany przewidują 5-letni kontrakt na dziesięć jednostek, gania i że mamy niezbędną wiedzę techniczną i doświadczenie” – cieszy się Chris Moyle, Dyrektor takich jak jednostki kategorii jhsv. „Następne kilka lat prezentuje się bardzo obieds. Kluczowych Klientów z sektora okrętowego w cująco, a na dodatek widzę inne wspaniałe możliSapa Mass Transportation. wości” – podsumowuje Chris Moyle. Zadaniem Sapa będzie dostarczenie proTekst THOMAS ÖSTBERG fili konstrukcyjnych oraz paneli pokładowych, Fakty o zgrzewaniu tarciowym z przemieszczaniem (FSW) W technice FSW narzędzie obrotowe powoli zagłębia się w obszar złącza elementów zgrzewanych, a następnie przemieszcza wzdłuż linii złącza. Wskutek tarcia narzędzia dochodzi do szybkiego rozgrzania metalu, ale w odróżnieniu od spawania, nie jest osiągana temperatura topnienia. Nacisk wywierany na narzędzie powoduje znaczne odkształcenia mechaniczne metalu, a powierzchnie zgrzewanych elementów dociska się do siebie zapobiegając rozsunięciu, co pozwala osiągnąć złącze wolne od porowatości i pęcherzy. W porównaniu ze zwykłym spawaniem technika ta umożliwia uzyskiwanie bardziej wytrzymałych i jednorodnych o minimalnym odkształceniu dzięki kurczeniu się zgrzewanych materiałów podczas stygnięcia. Zadaniem Sapa będzie dostarczenie profili konstrukcyjnych oraz paneli pokładowych, blach bocznych skorupy kadłuba, grodzi i ścianek wewnętrznych wykonanych techniką zgrzewania tarciowego z przemieszczaniem. # 1 2010 SHAPE • 3 Design RADOSNY JAGUAR Przy projektowaniu najnowszego modelu XJ, Jaguar zwrócił się do swojego długoletniego partnera, czyli firmy Sapa, o pomoc w zaprojektowaniu skomplikowanego, przeszklonego dachu. T ak jak jego poprzednicy, najnowszy model legendarnego Jaguara jest elegancki i luksusowy. Jaguar dopieścił użytkowników nowego xj kolorowym ekranem dotykowym wysokiej rozdzielczości z systemem nawigacji, nastrojowym oświetleniem wnętrza kabiny, wirtualnymi wskaźnikami i bezkluczykową stacyjką. 4 SHAPE • # 1 2010 „Skórzane siedzenia w odcieniu orzecha nerkowca i górna deska w kolorze trufli” – oto opis jednej z opcji wnętrza na oficjalnej stronie Jaguara. Brzmi tak smakowicie, aż ślinka cieknie. I oczywiście nowy model ma panoramiczny, szklany dach z elektrycznie przesuwanymi żaluzjami. Dach ten osadzono na wyciskanym, kształtowanym hydrodynamicznie bocznym profilu nad- drzwiowym firmy Sapa, co stanowi rozwiązanie opracowane specjalnie dla jaguara. Profil wykonano z wysokowytrzymałej stali 6082 hartowanej w wodzie. Mimo, że wcześniej używano jej już do zastosowań budowlanych, w tym przypadku po raz pierwszy zastosowano do niej technikę kształtowania hydrodynamicznego. › Samochody Jaguar słyną z eleganckiej, sportowej linii. Najnowszy model XJ o płynnej i nowoczesnej sylwetce to najodważniejsza w historii interpretacja specyfiki tej marki będąca dziełem Dyrektora ds. Projektów Iana Calluma. Oto wizja Jaguara XXI-go wieku. # 1 2010 SHAPE • 5 Design Dzięki zastosowaniu tej techniki firmie Sapa udało się dostarczyć profil wyciskany o skomplikowanym kształcie z zachowaniem wąskich tolerancji wymiarowych. Te aspekty stanowią punkty kluczowe w przypadku wymagającego projektu i rozmiarów panoramicznego szklanego dachu Jaguara xj. „Ten samochód musiał spełnić wszelkie światowe normy bezpieczeństwa, aby zapewnić bezpieczeństwo pasażerów w przypadku zderzenia bocznego, koziołkowania i dachowania. Dlatego oprócz eleganckiego i zgrabnego opakowania potrzebowaliśmy również wytrzymałej konstrukcji” – powiedział Mark White, Główny Specjalista ds. Technicznych w zakresie inżynierii nadwozia Jaguara i Land Rovera. WHITE Z zespołem chcieli zaprojektować samochód, który od wewnątrz stwarzałby wrażenie lekkości i wdzięku, a z zewnątrz wytworności i elegancji. Aby osiągnąć taki efekt, należało zastosować niewielki, ale wytrzymały profil naddrzwiowy dachu. Dzięki zastosowaniu techniki kształtowania hydrodynamicznego profil spełnia wymagania dotyczące bardzo wąskich tolerancji przekroju poprzecznego. Dla zachowania najwyższej precy- 6 SHAPE • # 1 2010 zji geometrycznej otwory referencyjne wybija się strumieniem wody podczas wyciskania. Otwory te zapewniają precyzyjną obróbkę maszynową wszystkich elementów z zachowaniem odpowiedniego kształtu podczas frezowania automatycznego, aby panele przednie i tylne zostały dokładnie spasowane do montażu końcowego. Szwecji i Wielkiej Brytanii pracowali razem nad rozwiązywaniem problemów projektowych. „Zintegrowanie procesów obróbki profilu bocznego, paneli oraz montażu tak, aby dostarczyć właściwy gotowy element dla Jaguara stanowiło trudne zadanie dla całego zespołu” – wspomina Barnaby Struthers, Kierownik Rejonu Sprzedaży w Sapa Automotive. „W Szwecji najtrudniejsze okazało się zapewnienie odpowiedniej geometrii profilu naddrzwiowego dachu, biorąc pod uwagę specyfikę zastosowanej stali, natomiast dla specjalistów z Wielkiej Brytanii podstawowe wyzwanie stanowiło wykonanie jak najdokładniejszych paneli aluminiowych wraz z wytrzymałymi mocowaniami montażowymi oraz opracowanie obróbki umożliwiającej uzyskanie optymalnego zespołu gotowego”. SPECJALIŚCI SAPA ZE Sapa współpracowała z dostawcą klejów nad nową formułą dwuskładnikowego strukturalnego kleju epoksydowego. Firmie Sapa, która w przeszłości dostarczała już Jaguarowi wiele profili aluminiowych i innych rozwiązań, ten projekt zajął prawie dwa lata. Tak jak w przypadku poprzednich modeli, nadwozie nowego xj jest wykonane z aluminium. Takie rozwiązanie pozwala wyprodukować lżejszy pojazd o znacznie lepszych właściwościach jezdnych i prowadzeniu, a także obniżyć poziom szkodliwych emisji. „JEDNĄ Z KORZYŚCI współpracy z Sapa jest proaktywne podejście tej firmy do wyszukiwania rozwiązań technologicznych, które sprawiają, że nasze produkty działają tak, jak chcemy” – dodaje Mark White. „Co więcej, specjalistom z Sapa bardzo zależy na dostarczaniu części opracowanych pod kątem wymagań konkretnego klienta. Dlatego, kiedy wymagamy niezmiernie wysokiej dokładności lub gdy zgłaszamy zapotrzebowanie na nową technikę obróbki, ludzie z Sapa robią wszystko, aby stworzyć rozwiązania umożliwiające wykonanie naszych nowych projektów”. „Eleganckie nadwozia i przestronne wnę- trza zapewniające maksymalną widoczność to kluczowe cechy, na których dziś skupia się większość światowych producentów samochodów” – podkreśla Struthers. Jednocześnie coraz ostrzejsze wymagania bezpieczeństwa sprawiają, że tworzenie tych kompaktowych konstrukcji nadwozia staje się prawdziwym wyzwaniem. modelu xj było zastosowanie wytrzymałego, wyciskanego bocznego profilu naddrzwiowego firmy Sapa tak, aby mimo ograniczonej przestrzeni wynikającej ze specyfiki projektu nowego Jaguara zostały spełnione wszystkie normy bezpieczeństwa. Na koniec okazało się, że jedyną techniką, która pozwoli nam wykonać ten niezmiernie skomplikowany element i dopasować go na całej długości z obu boków pojazdu, jest kształtowanie hydrodynamiczne” – dodaje Struthers. Wydaje się, że współpraca obu firm nad Jaguarem xj zaowocowała ciekawym i całkowicie nowym rozwiązaniem w dziedzinie produkcji samochodów. „Naszym zdaniem techniki kształtowania hydrodynamicznego i wyciskania odegrają znaczącą rolę w produkcji lekkich pojazdów przyTekst Cari Simmons szłości” – ocenia White. „PODSTAWOWYM ROZWIĄZANIEM w Nowy Jaguar XJ tchnie ducha śmiałości w segment samochodów luksusowych. Ten elegancki, sportowy i wysublimowany zarazem pojazd to prawdziwa mieszanka pięknego designu, zapierających dech osiągów oraz bezkompromisowej inżynierii. „Jedną z korzyści współpracy z Sapa jest proaktywne podejście tej firmy do wyszukiwania rozwiązań technologicznych, które sprawiają, że nasze produkty działają tak, jak chcemy”. MARK WHITE, GŁÓWNY SPECJALISTA DS. TECHNICZNYCH Element wsporczy dachu stanowi wyciskany boczny profil naddrzwiowy firmy Sapa wykonany w technologii kształtowania hydrodynamicznego – rozwiązania opracowanego specjalnie dla Jaguara. Aluminiowe nadwozie nowego XJ wykonano w kosmicznej technologii Jaguara, która pozwoliła odchudzić nowy model o prawie 150 kg w porównaniu z konkurentami. # 1 2010 SHAPE • 7 Antilla – dom o 27 piętrach Sześciopiętrowy garaż, wiszące ogrody od fundamentów aż po dach, kino z prawdziwego zdarzenia i cztery piętra ogrodów pod dachem i na wolnym powietrzu. To zaledwie kilka atrakcji, jakie czekają nas w Antilli, czyli 27-piętrowym wieżowcu wzniesionym na przedmieściach Bombaju (Indie) dla biznesmena Mukesha Ambani. A ntilla to prywatna rezydencja Mukesha Ambani, Prezesa Zarządu i Dyrektora Zarządzającego Reliance Industries, czyli największego indyjskiego przedsiębiorstwa prywatnego. Jego dom jest absolutnie wyjątkowy, ponieważ nie ma w nim dwóch identycznych pięter ani pod względem rozplanowania, ani materiałów zastosowanych do budowy. Pierwsze sześć pięter budynku zajmują parkingi, natomiast wyżej znajduje się hall z dziewięcioma windami oraz kilkunastoma pomieszczeniami magazynowymi i salonami, poprzez który wkraczamy do części mieszkalnej Antilli. Poprzez podwójne klatki schodowe z posrebrzanymi poręczami goście trafiają do ogromnej sali balowej, której sufit aż skrzy się od kryształowych żyrandoli. W sali znajduje się chowana gablota na dzieła sztuki, a także rząd ekranów lcd i wbudowanych głośników oraz stanowisk rozrywki. Z hallu otwiera się widok na bar z ogródkiem na świeżym powietrzu, pokoje wypoczynkowe i damskie toalety. Można również z niego przejść do pobliskiego „pomieszczenia dla osób towarzyszących”, w którym może odpocząć ochrona i asystenci. Ambani, który korzysta z usług międzynarodowego zespołu architektów i konsultantów, zlecił firmie Sapa Building System dostarczenie do rezydencji 180 par podwójnych drzwi. „To pierwszy projekt zespołu Sapa Building System na terenie Indii. Kraj ten oferuje ogromny potencjał. Liczący miliard ludzi rynek indyjski zajmuje drugie pod względem wielkości miejsce na świecie, dlatego jest niezmiernie istotny” – mówi Bernard de Bruyckere, Dyrektor ds. Rozwoju w Sapa Building System International. Tekst Carl Hjelm 8 SHAPE • # 1 2010 W SKRÓCIE Punkty kluczowe: elastyczność i doskonała opieka > Brytyjska firma Anetic aid opracowała QA4 – wielofunkcyjny system medyczny łączący w sobie stół operacyjny i wózek do transportu chorego opracowany z myślą o tzw. klinikach leczenia jednodniowego. Urządzenie to jest lekkie, wszechstronne i proste w obsłudze. Może służyć zarówno jako wózek do transportu chorego na salę operacyjną i z powrotem, jak i stół do jego operowania lub badania. System można z łatwością wyposażyć w szeroką gamę dodatkowych urządzeń dla wszystkich specjalności medycznych. Projektanci z firmy Anetic aid przyjęli ograniczenie wagi wózka do 125 kg (lub 160 kg dla wersji z zasilaniem), dzięki czemu wyciskane elementy aluminiowe firmy Sapa UK okazały się doskonałym rozwiązaniem materiałowym. Aluminium zapewnia bowiem niewielką wagę i znaczną wytrzymałość, co pozwoliło spełnić nałożone ograniczenie wagi urządzenia stanowiące podstawowe kryterium projektowe. Wschodząca gwiazda z aluminium > Lekkie aluminiowe profile schodowe w kształcie litery L opracowane przez firmę Canam Group zostały pomyślane jako szybkie i tanie rozwiązanie umożliwiające powiększenie w płaszczyźnie pionowej dostępnej powierzchni użytkowej trybun istniejących stadionów. Sprzedażą tego rozwiązania, które oczekuje już na przyznanie patentu międzynarodowego, zajmuje się firma Structal-Heavy Steel Construction, czyli oddział kanadyjskiej Canam Group. Te aluminiowe profile schodowe znajdują również zastosowanie w budowie nowych stadionów. Zastosowanie wyciskanego aluminium zamiast betonu lub stali pozwala znacznie skrócić czas realizacji zamówienia. Obróbką aluminium zajmuje się firma Sapa extrusions inc. w Connersville, skąd gotowe profile trafiają do Canam Group w kanadyjskiej prowincji Quebec. Następnie zostają zmontowane i przesłane w gotowych do montażu zespołach o różnych wielkościach. Specjaliści z firmy Structal-heavy Steel construction zastosowali to rozwiązanie, aby zwiększyć liczbę miejsc siedzących w pawilonie wychowania fizycznego i sportu na uniwersytecie Laval w mieście Quebec. Budowa nowej trybuny głównej obliczonej na 2100 miejsc zajęła mniej niż 15 tygodni. Pakiecik pełen energii > Przyzwyczailiśmy się, że gdy rozładuje się bateria w naszym laptopie lub komórce, po prostu podpinamy zasilacz czy ładowarkę i po kłopocie. Ale co zrobić, jeśli w pobliżu nie ma żadnego źródła zasilania? Pojawiło się już wiele rozwiązań tego problemu, ale niewiele odniosło prawdziwy sukces. Firma MyFC ma nadzieję to zmienić proponując technologię FuelCellSticker™. Firma opracowała ładowarkę zasilaną ogniwem paliwowym, która, pomimo mikroskopijnych rozmiarów, pozwala na kilkakrotne naładowanie wyczerpanych akumulatorów. Pierwsza wersja produkcyjna ładowarki wkrótce pojawi się w sprzedaży. Sapa dostarcza producentowi aluminiową ramę wsporczą, która mieści ogniwo paliwowe i odprowadza ciepło powstające w wyniku reakcji elektrycznej wodoru w ogniwach z tlenem w powietrzu. Pod wiatr > Anemo Team – drużyna złożona z dwóch wykładowców i ośmiu studentów pierwszego roku technologii lotniczej INHolland College w holenderskim Delft – postawiła sobie następujące wyzwanie: udowodnić, że zdołają zbudować samochód o napędzie wiatrowym, który z łatwością pomknie... pod wiatr. I udało się! Ich pojazd, pokazywany w całej Holandii, wziął nawet udział w imprezie EcoExperience towarzyszącej szczytowi klimatycznemu ONZ COP15 w Kopenhadze. Pod koniec września w Danii śmiałkowie wystartowali również w wyścigu pojazdów z napędem wiatrowym. Ich wehikuł został wyposażony w turbinę pionową, która przechwytuje wiatr z dowolnego kierunku, dostarczając tym moc mechaniczną do kół. Sponsor projektu, czyli firma Sapa Aluminium BV z holenderskiego Hoogezand, dostarczyła specjalne rury konstrukcyjne, które pozwoliły obniżyć masę pojazdu Anemo do zaledwie 90 kilogramów, dzięki czemu okazał się on najlżejszym uczestnikiem wyścigu WindTurbineRace 2009 na duńskim lotnisku Stauning. Więcej informacji o drużynie i ich nowym pojeździe można znaleźć na stronie www.teamanemo.nl. # 1 2010 SHAPE • 9 NA DRODZE KU LEPSZEMU ŚRODOWISKU Gdy Sapa Mass Transportation i Alstom Transportation łączą siły, aby zdobyć zamówienie na nowe pociągi typu EMU, z pewnością nie chodzi o kolejny ekologiczny projekt do kolekcji. To jeszcze jedno przedsięwzięcie, nad którym obie spółki pracują jako długoletni partnerzy. Z amówienie opiewające na 83 tzw. elektryczne zespoły trakcyjne (Electrical Multiple Units, emu) pochodzi od spółki Deutsche Bahn Regio ag. Alstom zajmie się budową nadwozi pociągów. Natomiast zakład Sapa w szwedzkim Finspång dostarczy profile konstrukcyjne oraz panele podłogowe i ścienne wykonane techniką zgrzewania tarciowego z przemieszaniem (fsw). Kontrakt ten zawiera również opcję na kolejne 83 składy. POCIĄGI ZAPROJEKTOWANO w ścisłym porozumieniu z dyrekcją kolei w Stuttgarcie. Każdy skład obejmuje cztery wagony i może przewozić nawet 494 pasażerów. Nowe składy będą obsługiwać sześć linii kolejowych w Stuttgarcie i okolicach, 10 SHAPE • # 1 2010 przewożąc około 330 000 pasażerów dziennie. Zamówienie zostało korzystnie ocenione z punktu widzenia ochrony środowiska. Bowiem zarówno transport publiczny, jak i zastosowanie napędu elektrycznego zamiast silnika diesla stanowią rozwiązania proekologiczne. Ponadto pociągi zostały wyposażone w liczne technologie przyjazne dla środowiska. Zastosowanie hamowania rekuperacyjnego pozwala odzyskiwać traconą podczas hamowania energię kinetyczną i odprowadzać ją z powrotem do sieci trakcyjnej pociągu w postaci energii elektrycznej. Rozwiązanie to umożliwia obniżenie zużycia energii o 40% w porównaniu ze starszymi modelami pociągów. Ponadto dotychczas nieużyteczna energia cieplna z transformatorów i przemienników służy do ogrzewania pociągu, co daje dalsze korzyści dla środowiska i oszczędność finansową. SAPA I ALSTOM współpracują od roku 1996, kiedy to firma Alstom poszukiwała nowych dostawców. O wyborze Sapa zadecydowały nowatorskie rozwiązania w dziedzinie techniki fsw oraz zastosowania tej technologii do zgrzewania wzdłużnego paneli bocznych pociągów. Pomysły te doskonale odpowiadały ambicjom Alstom w zakresie wdrożenia nowej technologii produkcji. Dziś, czyli po blisko 15 latach współpracy obie firmy stały się długoletnimi partnerami, przy czym Sapa wnosi do tandemu znaczące zasoby w zakresie wiedzy i projektowania, które umożliwiają wspólne opracowywanie nowych rozwiązań. Wartość najnowszego zamówienia wynosi 452 miliony euro, przy udziale Alstom równym 112 milionów. Produkcję nowych składów rozpoczęto w grudniu 2009 r. Gotowe pociągi będą dostarczane do klienta od lutego do grudTekst Henrik Emilson nia 2012 r. PROFILe ALUMINIUM – klucz do zrównoważonego rozwoju „Aluminium to jedno z potencjalnych rozwiązań problemu zmian klimatycznych” – mówi Patrick de Schrynmakers, Sekretarz Generalny Europejskiego Stowarzyszenia Wytwórców Aluminium (EAA). W wywiadzie przeprowadzonym przez Shape, Sekretarz wyjaśnia w jaki sposób aluminium wspiera zrównoważony rozwój. „W ostatecznym rozrachunku zasób surowców zaoszczędzonych dzięki zastosowaniu aluminium znacznie przewyższa ten potrzebny na jego wyprodukowanie”. E uropejskie Stowarzyszenie Wytwórców Aluminium (eaa) powstałe w roku 1981 zrzesza producentów aluminium z całej Europy. Patrick de Schrynmakers pełni funkcję Sekretarza Generalnego organizacji od 2000 roku. Jeśli chodzi o zalety zastosowania aluminium z punktu widzenia ochrony śrowiska, Patrick de Schrynmaker nie ma najmniejszych wątpliwości. „Niezależnie od tego, czy weźmiemy pod uwagę klimat, środowisko, energię czy też ogólnie pojęte dobro społeczne, tak czy inaczej wspólnym wyzwaniem pozostaje oszczędność zasobów naszej planety. Tak się składa, że jako materiał aluminium może znacznie przyczynić się do tej oszczędności i to na kilka sposobów” – dowodzi. Aluminium to surowiec zajmujący trzecie miejsce pod względem obfitości występowania w skorupie ziemskiej. Na dodatek wydobycie boksytów nie tylko wymaga minimalnego zużycia gruntu na poziomie najwyżej 30 km kwadratowych rocznie, ale również umożliwia całkowitą rekultywację obszarów wydobywczych po zakończeniu eksploatacji, co sprzyja optymalnemu zachowaniu lokalnych zasobów naturalnych i rolnych. Wówczas, pod warunkiem różnorodności zastosowań aluminium umożliwia zmniejszenie zapotrzebowania na kilka innych materiałów przez cały okres użytkowania produktu: E Samochody osobowe i ciężarowe wykonane z lekkiego aluminium zwiększają bezpie- Patrick de Schrynmakers, Sekretarz Generalny Europejskiego Stowarzyszenia Wytwórców Aluminium (EAA) czeństwo użytkowników dróg i pieszych, często ratując im życie, a jednocześnie zastosowanie aluminium sprawia, że samochody stają się bardziej energooszczędne, czyli mniej paliwożerne. Aluminiowe materiały opakowaniowe nie przepuszczają światła, powietrza, ani wilgoci, dlatego umożliwiają przechowywanie ważnych zasobów, takich jak pożywienie i napoje, co zmniejsza marnotrawstwo i opóźnia psucie się żywności. E W budownictwie aluminium pozwala wznosić lekkie, wytrzymałe i solidne konstrukcje. W przypadku okien, fasad i ścian osłonowych pomaga ono również zwiększyć stopień wykorzystania światła dziennego i ciepła naturalnego poprzez maksymalne zwiększenie powierzchni przeszklonych, co z kolei przekłada się na spadek zapotrzebowania na sztuczne oświetlenie i ogrzewanie. W ten sposób możemy oszczędzić ogromne ilości ener- gii. Jednocześnie aluminium nie jest zagrożone korozją, zatem konstrukcje te wymagają minimalnej konserwacji. E Aluminium w 100 procentach nadaje się do ponownego wykorzystywania właściwie w nieskończoność bez jakiejkolwiek utraty cennych właściwości, a do tego przy zastosowaniu zaledwie 5% energii niezbędnej do jego wyprodukowania. Po wyprodukowaniu każdy gram aluminium pozostaje na zawsze w obiegu jako surowiec odnawialny, pod warunkiem, że produkty aluminiowe zostaną odpowiednio zgromadzone po zakończeniu użytkowania. „Pozycja współtwórcy netto zrównoważonego rozwoju to zaszczyt, ale wiemy, że zawsze można osiągnąć więcej. Dlatego przemysł aluminiowy od dziesięcioleci działa nieprzerwanie na rzecz osłabienia własnego negatywnego wpływu na środowisko i to w obrębie całego łańcucha jakości”. Po pierwsze, wyjaśnia de Schrynmakers, wydobycie boksytów systematycznie idzie w parze z późniejszą rekultywacją gruntów, czy to w celu przywrócenia występującej tam dzikiej przyrody, czy zamiany obszarów powydobywczych w użytki rolne z pożytkiem dla społeczności lokalnych. Po drugie, wzbogacanie rud aluminium (boksytów) wymaga energii i powoduje powstawanie produktów ubocznych. Producenci aluminium na całym świecie od kilkunastu › # 1 2010 SHAPE • 11 PROFILE W przypadku okien, fasad i ścian osłonowych aluminium pomaga zwiększyć stopień wykorzystania światła dziennego i ciepła naturalnego poprzez maksymalne zwiększenie powierzchni przeszklonych, co z kolei przekłada się na spadek zapotrzebowania na sztuczne oświetlenie i ogrzewanie. Na zdjęciu instytut sztuki w Chicago. › lat działają na rzecz zmniejszenia zużycia energii, jak również obniżenia ilości i bezpiecznego usuwania produktów ubocznych. Od lat 50. xx w. ilość energii niezbędna do wytopienia 1 tony aluminium spadła o 33%. „Oczywiście nasz sektor jak każdy inny ponosi część odpowiedzialności za zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych. Do roku 2005 europejscy producenci aluminium całkowicie dobrowolnie zmniejszyli poziom emisji perfluorowęglowodorów o 80%, a co2 o 10% w porównaniu z rokiem 1990. Oznacza to całkowite obniżenie emisji gazów cieplarnianych przez sektor aluminium o 45%, czyli o więcej niż to zakłada nawet najambitniejsza dotychczasowa polityka w tej kwestii”. Zdaniem de Schrynmakersa również w dziedzinie recyklingu bez wątpienia istnieje ogromny potencjał dalszych ulepszeń. W tej dziedzinie problem nie leży w samym w recyklingu złomu, ale w jego dostępności. TEN PROCES OBEJMUJE konsumentów, którzy mogą wybrać, czy segregować odpady domowe, czy też nie. Mają w nim również udział programy selektywnej zbiórki i sortowania odpadów realizowane przez firmy, np. sektora detalicznego lub władze publiczne, albo wspólne inicjatywy w tej dziedzinie. Swój udział mają tu również firmy 12 SHAPE • # 1 2010 „Pozycja współtwórcy netto zrównoważonego rozwoju to zaszczyt, ale wiemy, że zawsze można osiągnąć więcej”. budowlane zajmujące się rozbiórką budynków i pozyskiwaniem z nich złomu aluminiowego. Wreszcie należy tu wspomnieć o firmach zajmujących się złomowaniem pojazdów, które podczas demontażu pozyskują z nich różne rodzaje złomu przeznaczonego do recyklingu. „Gdyby wszyscy uczestnicy tego procesu właściwie sortowali złom aluminiowy, nasze zadanie byłoby proste, a zarazem moglibyśmy błyskawicznie osiągnąć współczynnik odzysku zbliżony do 100%. Przemysł aluminiowy winien okazać znaczne zaangażowanie i poświęcenie, a także zaoferować swój czas, energię i inwestycje, aby nawiązać relacje z odpowiednimi firmami. Ponadto powinniśmy realizować kampanie skierowane do stosownych grup docelowych, edukować konsumentów, szkolić profesjonalistów oraz inicjować, organizować i wspierać programy zbiórki odpadów, a także starać się o wsparcie ze strony mieszkańców, itd”. „Jeśli chodzi o sektor budowlany, motoryzacyjny i transportowy, wszyscy uczestnicy łańcucha dostaw zostali już doskonale przeszkoleni, dlatego nie dziwi mnie, że w ich przypadku współczynnik odzysku aluminium oscyluje wokół 95%. Jednak w przypadku przemysłu opakowaniowego mamy do czynienia ze znacznie większą liczbą uczestników zaangażowanych na znacznie więcej sposobów, dlatego tam sytuacja jest o wiele trudniejsza. Wobec powyższego, całkowity współczynnik odzysku aluminium w postaci puszek po napojach, który w roku 2007 wyniósł w Europie 62%, stanowi znakomity wynik. Fakt, że niektóre kraje, jak np. Dania, notują współczynnik odzysku na poziomie 95%, dowodzi, że takie podejście naprawdę działa i że sama motywacja wystarczy, aby nie zboczyć z obranej drogi”. dowodzi, że starania przedstawicieli przemysłu aluminiowego idą o wiele dalej. „Chodzi o to, aby inżynierowie pracujący z aluminium już w pierwszych etapach projektowania produktu zaprzęgali swój twórczy potencjał nie tylko do wykorzystywania wspaniałych właściwości tego materiału, ale również do opracowywania produktów w sposób, który ułatwi szybki odzysk złomu do ponownego wykorzystania po zakończeniu użytkowania produktu. Zdaniem Patricka de Schrynmakersa w zakresie zrównoważonego rozwoju przed prze- JEDNAK DE SCHRYNMAKERS Aluminium w 100% nadaje się do ponownego wykorzystania właściwie w nieskończoność, a do tego przy zastosowaniu zaledwie 5% energii niezbędnej do jego wyprodukowania. Samochody osobowe i ciężarowe wykonane z lekkiego aluminium zwiększają energooszczędność i bezpieczeństwo na drodze. mysłem aluminiowym stoją trzy podstawowe cele: E Zrównoważona produkcja. Samo aluminium jest niezbędne dla każdego społeczeństwa zorientowanego na zrównoważony rozwój, dlatego z pewnością warto je produkować. Zatem wyzwanie polega na produkcji aluminium z zachowaniem najmniejszego możliwego obciążenia dla środowiska. E Zrównoważona konsumpcja. Zastosowanie aluminium w różnych produktach pozwala zaoszczędzić mnóstwo zasobów: od życia i zdrowia człowieka, poprzez energię, wodę, aż po gazy cieplarniane itd., dlatego naszym celem jest zapewnić maksymalnie dużo aluminium w każdym produkcie, oczywiście zgodnie ze zdrowym rozsądkiem. Aluminiowe materiały opakowaniowe umożliwiają przechowywanie zasobów, takich jak pożywienie i napoje, co zmniejsza marnotrawstwo i opóźnia psucie się żywności. E Zrównoważone zarządzanie zasobami. Gdy działanie aluminium w postaci danego produktu na rzecz zrównoważonego rozwoju dobiega końca, ważne jest, aby zebrać je do ponownego wykorzystania. Dlatego produkty należy projektować tak, aby ułatwić odzysk i sortowanie złomu. Natomiast programy zbiórki odpadów należy konstruować w taki sposób, aby cenny materiał trafiał ze złomowisk wprost do ośrodków recyklingu. Takie całościowe podejście przedstawiciele przemysłu aluminiowego nazywają ekodesignem. W opinii Patricka de Schrynmakersa pewien aspekt celu recyklingu często bywa niedoceniany lub błędnie rozumiany. „Dziś bardzo często spotykam się z przekonaniem, że produkt, który zawiera mnóstwo materiałów z odzysku, jest przykładem zrównoważonej produkcji. Ale tak nie jest. Produkt o największej nawet zawartości materiałów z odzysku nie sprzyja zrównoważonemu rozwojowi, jeśli po okresie użytkowania ląduje na składowisku odpadów. Dlatego właśnie my, przedstawiciele przemysłu aluminiowego, tak mocno podkreślamy, że prawdziwie odpowiedzialne i zrównoważone podejście do odzysku metali polega na maksymalnym ułatwianiu recyklingu po zakończeniu okresu użytkowania produktu”. „Aluminium to jedno z rozwiązań problemu zmian klimatu, a na pewno część codziennego życia przyszłych zrównoważonych społeczeństw i gospodarek” – kończy Patrick de Schrynmakers. Tekst Carl Hjelm Fakty na temat aluminium i zrównoważonego rozwoju Wydobycie boksytów: Minimalne wykorzystanie gruntu, 30 metrów kwadratowych rocznie; ponownie zalesianie i inne formy rekultywacji przekraczają 80%. Wzbogacanie rud aluminium: Tlenek glinu stanowi niezbędny element pośredni pomiędzy boksytami, a aluminium. Przemysł aluminiowy aktywnie pracuje nad zmniejszeniem zużycia energii i ilości produktów ubocznych oraz ich obsługą w jak najbezpieczniejszy sposób. Podstawowe dane o produkcji: Produkcja europejska: około 3 milionów ton rocznie. W Europie emisje gazów cieplarnianych w latach 19902005 udało się obniżyć o 45%, natomiast zużycie energii od roku 1950 – o 33%. Zastosowania produktu: Aluminium ma wiele wyjątkowych właściwości, które sprzyjają oszczędności zasobów, zmniejszaniu emisji, podnoszeniu wydajności, ochronie zdrowia i zapobieganiu marnowaniu żywności. Całkowite korzyści z zastosowania aluminium z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju trudno dokładnie oszacować. Recykling: Aluminium umożliwia 100% recykling. Współczynniki recyklingu w Europie wynoszą od 62 do 95%. 75% dotychczas wyprodukowanego aluminium wciąż znajduje się w użyciu. 40% aluminium używanego w Europie pochodzi z odzysku. # 1 2010 SHAPE • 13 W OBJĘCIACH NOWOCZESNEGO DESIGNU Siedziba rodzinnego imperium medialnego Berlusconich we włoskim Cologno Monzese doczekała się mistrzowskiej modernizacji z zastosowaniem spektakularnej szklanej fasady wspartej na systemie Sapa. Z ałożycielem Mediaset, największej włoskiej komercyjnej firmy nadawczej, jest premier Włoch, Silvio Berlusconi. Siedziba firmy wzniesiona w latach 70. xx w., wymagała ostatnio unowocześnienia, głównie w związku z przyjęciem nowych wymagań budowlanych w zakresie izolacji akustycznej i cieplnej. W tym celu architekt Franco De Nigris z Axistudio oraz zespół specjalistów z cns Technical Service zaprojektowali potężną, dwuwarstwową szklaną fasadę, która z wdziękiem opływa eleganckie łuki tego wyjątkowego budynku. Tafla szkła w kształcie żagla nie tylko doskonale spełnia obowiązujące normy budowlane, ale również nadaje budynkowi nowoczesny rys, nie przesłaniając jednocześnie jego architektonicznego dziedzictwa. Nowa struktura otrzymała nagrodę specjalną podczas włoskiej gali re Real Estate Awards w roku 2008. SZKLANA FASADA składa się z dwóch warstw szkła o łącznej powierzchni 1500 m2. Każdy jej panel mierzy 110 cm szerokości oraz od 220 do 300 cm wysokości. Dzięki zastosowaniu szkła sitodrukowanego, z pewnej odległości fasada sprawia wrażenie przymglonego lustra, ale z bliska staje się przezroczysta, stopniowo odsłaniając kształt oryginalnego budynku, który otula. Warstwa pośrednia pomiędzy panelami szklanymi, a budynkiem wzmacnia całą konstrukcję. Warstwa ta została wykonana z zastosowaniem sprawdzonego i odpowiednio przetestowanego systemu Ekonal e52 sg firmy Sapa Building System, którego konstrukcja nośna składa się z wielorurowych wyciskanych profili aluminiowych tworzących kolumny statyczne oraz profili rurowych służących jako poprzecznice. System Sapa umożliwia odpowiednie przenoszenie obciążeń pomiędzy wspornikami pionowymi, a poprzecznicami. ściśle współpracował z technikami z cns, aby wyjaśnić wszystkie aspekty wyjątkowego projektu nowej fasady. „Ze szczególną uwagą potraktowano kwestie wykluczenia zakłóceń atmosferycznych, ulepszenia parametrów akustycznych i zapewnienia izolacji cieplnej zgodnie z nowymi, zaostrzonymi przepisami włoskimi dotyczącymi energooszczędności budynków” – powiedział Joseph Fenucci, Dyrektor Zarządzający Sapa Building System. „Odpowiedni stopień izolacji termicznej osiągnęliśmy dzięki zastosowaniu szkła o wysokiej sprawności cieplej. Otwory w panelach szklanych umożliwiają odprowadzanie wody i wentylację, a także pomagają wyeliminować zatrzymywanie wody i tworzenie się skroplin, natomiast potrójne uszczelki zapobiegają nadmiernemu wnikaniu wody” – wyjaśnia. Powłoka szklana została zabezpieczona dwu- ZESPÓŁ INŻYNIERÓW SAPA 14 SHAPE • # 1 2010 składnikową mieszanką silikonową przetestowaną specjalnie pod kątem klejenia elementów budowlanych i stosowaną do aluminiowych profili wspornikowych poddanej specjalnemu anodyzowaniu. Zaprojektowanie tej fasady okazało się dla specjalistów z Sapa i cns trudnym zadaniem, ale system sbs Ekonal sprawdził się doskonale w realizacji projektu dla Mediaset, powiedział Fenucci i dodał: „Nasz system spełnia wymagania architektów w zakresie projektu, estetyki, niezawodności i wsparcia inżynieryjnego”. tekst cari simmons W SKRÓCIE Skanowanie świata > Zielono przez cały rok > Budowa całorocznej szklarni do użytku w Szwecji z pewnością nie jest zadaniem na jedno popołudnie. Wystarczy zapytać specjalistów ze szwedzkiej firmy Grönsta zajmującej się projektowaniem i produkcją szklarni dla szkółek roślin i centrów ogrodniczych. Ich produkty muszą między innymi wytrzymać obciążenie śniegiem rzędu 100350 kilogramów na metr kwadratowy powierzchni. Dzięki nieporównywalnym właściwościom w zakresie odporności na korozję, zdolności do odkształceń oraz niewielkiej wagi, aluminium stanowi oczywisty wybór, jeśli chodzi o materiał na profile do produkcji szklarni. „Wyjątkową zaletą profili aluminiowych jest możliwość połączenia kilku różnych funkcji w jednym profilu” – mówi Nils-Ola Pettersson, Dyrektor Generalny Spółki i Główny specjalista ds. rozwoju produktów. Dzięki ścisłej współpracy z Sapa, firmie Grönsta udało się zastosować lepsze rozwiązania projektowe, np. w postaci możliwości zastosowania okładziny plastikowej o różnej grubości na tym samym profilu poprzez dostosowanie długości śrub oraz zminimalizowanie przecieków i tworzenia się skroplin dzięki opracowaniu miseczkowatego wkładu wewnątrz profilu do odprowadzania nagromadzonej wody. Jako jeden z największych graczy na rynku skanowania wielkoformatowego, duński producent skanerów Contex A/S przyczynia się do digitalizacji sporej części świata. Około 98% produkcji Contex przeznacza na eksport. Z nowoczesnych skanerów firmy Contex korzystają punkty kopiarskie i kserograficzne, firmy inżynieryjne i budowlane, pracownie architektoniczne oraz agencje rządowe i inne instytucje zajmujące się Systemem Informacji Geograficznej (GIS) i mapowaniem w ponad 80 krajach. „Podstawy montażowe do naszych urządzeń, wykonane z wyciskanego i obrabianego aluminium dostarcza firma Sapa. Dzięki zachowaniu wąskiej tolerancji 0,1 mm możemy zapewnić precyzję niezbędną do produkcji niezmiernie dokładnych skanerów” – powiedział Søren Pedersen, inżynier w firmie Contex. „Ponadto dzięki specjalistom z Sapa udało nam się opracować i wprowadzić na rynek nową serię skanerów SD dokładnie w planowanym terminie, bez najmniejszych opóźnień czy kompromisów”. Największy skaner Contex, czyli model SD4490, może obsługiwać dokumenty o szerokości dochodzącej do półtora metra (1117,6 mm czyli 44”) i zapewnia maksymalną rozdzielczość optyczną 1200 dpi. Z panelem na słońce > W ciągu zaledwie pięciu lat niemiecka firma Renusol GmbH stała się jednym z największych europejskich dostawców systemów instalacyjnych do paneli słonecznych. Liczne systemy modułowe Renusol ułatwiają klientom montaż układów energetycznych przyjaznych dla klimatu i o niewielkim wpływie na środowisko. Od początku 2009 roku firma Sapa pełni ważną rolę dostawcy obrabianych maszynowo profili do tych systemów. Polska fabryka Sapa w Trzciance oprócz łączników dostarcza również wyciskane profile aluminiowe, z których powstają gotowe części montażowe takie jak wsporniki i kątowniki. Części te opracowuje się zgodnie z wymaganiami klienta w ścisłym porozumieniu pomiędzy technikami z firm Renusol a inżynierami ds. rozwoju produktu z Sapa. W ramach tej współpracy Sapa dostarcza również zestawy montażowe złożone z nakrętek i śrub. Harrod UK dla świata futbolu > Od stadionu Twickenham i boisk klubów Premier League, aż po Wembley, nowe bramki firmy Harrod UK skupiają uwagę wszystkich. Teraz firmy Harrod UK i Sapa opracowały wspólnie nowe dzieło, czyli wiatę znaną jako Premier Curved Team Shelter, która zadebiutowała podczas 17. mistrzostw świata w piłce nożnej w Nigerii. Podstawowym rozwiązaniem produkcyjnym okazały się tutaj profile aluminiowe firmy Sapa, które po wykonaniu wymagały odpornego wykończenia powierzchniowego. Dzięki zastosowaniu aluminium udało się również wprowadzić konstrukcję łukową, która zapewnia wytrzymałość i niewielki ciężar. Nowe wiaty są dostępne w opcji z podłogą mocowaną na stałe lub w oprawach. Klienci mogą wybrać pojedyncze, odlewane wtryskowo polipropylenowe siedzenia w kolorze czerwonym bądź niebieskim. # 1 2010 SHAPE • 15 ‘ ⁄ OD SRODKA: AMERYKA PÓLNOCNA SPECJALIŚCI od PRECYZJI Gdy w zeszłym roku spółka Sapa nabyła amerykańską firmę Indalex zajmującą się technologią wyciskania, w skład majątku wszedł również zakład Mountain Top. Dzięki zaangażowaniu w kwestię innowacji specjalistom z zakładu udało się opracować rozwiązania dla kilku klientów, którzy wcześniej odrzucili propozycje konkurencji. N azwa Mountain Top (szczyt) pojawiła się całkiem naturalnie” – wyjaśnia Dave McCallen, Dyrektor Generalny zakładu. „Po prostu nasz zakład znajduje się w miasteczku Mountain Top, które rzeczywiście leży na szczycie góry w paśmie Poconos w stanie Pensylwania. Zanim przenieśliśmy się tutaj w roku 1992, zakład nazywał się po prostu Mideast (środkowy wschód), ponieważ leżał w połowie drogi pomiędzy Nowym Jorkiem a Filadelfią”. świętował 50. rocznicę powstania. Dave McCallen powiedział, że został on założony w 1959 r. przez dwójkę przedsiębiorców w Dayton (New Jersey), którzy chcieli skupić się na niszowym rynku małoformatowej produkcji precyzyjnych elementów wyciskanych zamiast wytwarzać części, które może wykonać „ktokolwiek”. Również dziś specjaliści z Mountain Top koncentrują się na innowacji. Zakład jako jeden z pierwszych w branży produkował w całości wyciskane cylindry dla sektora urządzeń automatycznych. Jako pierwszy dostarczał również części precyzyjne dla przemysłu włókienniczego. „Co więcej, 15 czy 20 lat temu zaczęliśmy wykonywać profile o niezmiernie wąskich tolerancjach do wielkoformatowych drukarek firmy Hewlett Packard i współpraca trwa do dzisiaj”. Zdolność zapewnienia wąskich tolerancji wymiarowych to jeden z wielu atutów specjalistów z Mountain Top. Dave McCallen tłumaczy, że klienci firmy często wymagają rozwiązań o tolerancjach przekraczających normy wyznaczone przez Stowarzyszenie Wytwórców Aluminium. W 2009 R. ZAKŁAD W MOUNTAIN TOP 16 SHAPE • # 1 2010 „Klienci życzą sobie tolerancji na poziomie jednej czwartej wartości normatywnych. Jesteśmy jedną z niewielu firm sektora części wyciskanych w usa, która może w sposób ciągły zapewniać zgodność z tak wymagającymi specyfikacjami”. Kolejną dziedziną specjalizacji firmy jest precyzyjna obróbka maszynowa. W tym przypadku oznacza ona możliwość osiągania wąskich tolerancji również w dłuższych częściach. W celu zapewnienia odpowiednio wąskich tolerancji w zakładzie Mountain Top stosuje się profesjonalne urządzenia pomiarowe. Po zakończeniu produkcji klient ma do wyboru kilka opcji wykończe- niowych produktu, w tym piaskowanie, polerowanie włókninami Scotch Brite, anodyzowanie na jasne kolory i na czarno oraz wykańczanie poprzez polerowanie chemiczne na kolor zwany w Stanach Zjednoczonych Brite Dip. umożliwia spółce dostarczanie rozwiązań niedostępnych dla konkurencji. Dave McCallen wyjaśnia, że tajemnica sukcesu firmy kryje się właśnie w zaangażowaniu w kwestię innowacji. „Od samego początku jesteśmy nowatorami, a kultura organizacyjna naszej firmy obejmuje dosłownie wszystko, co robimy. Nasz spekta- ZAKRES SPECJALIZACJI ZAKŁADU MOUNTAIN TOP Do klientów Mountain Top należą takie firmy, jak Honda, Subaru, Nissan oraz producent potężnych pojazdów armii amerykańskiej i ich wersji cywilnej – czyli odpowiednio Humvee i Hummer. Mountain Top to jedyna firma na kontynencie północnoamerykańskim zajmująca się wyciskaniem, która może wykonać produkty o tolerancjach niezbędnych dla systemów radarowych dla samolotów wyposażonych w lotniczy system ostrzegania i kontroli AWACS. kularny sukces zawdzięczamy odpowiednim pracownikom, właściwym procesom oraz wysokiemu poziomowi innowacji. Nasi klienci mogą być pewni, że zawsze dostaną od nas wszystko, czego żądają. Zajmujemy się wyciskaniem, obróbką maszynową, wykańczaniem, a niekiedy nawet montażem produktów zgodnie z wymaganiami naszych klientów”. Do klientów Mountain Top należą takie firmy, jak Honda, Subaru, Nissan oraz producent potężnych pojazdów armii amerykańskiej i ich wersji cywilnej – czyli odpowiednio Humvee i Hummer. producent drzwi do autobusów Parker Origa. Firma ta przez ponad rok poszukiwała wykonawcy, który mógłby KOLEJNY KLIENT to zapewnić odpowiednie wąskie tolerancje niezbędne do wykonania jej produktów. Nikt nie sprostał zadaniu. W końcu producent zwrócił się do specjalistów z Mountain Top, którzy po wykonaniu stosownych prób w ciągu czterech miesięcy znaleźli rozwiązanie. „Po wprowadzeniu odpowiednich parametrów obróbki w celu zachowania żądanych tolerancji mogliśmy zakończyć proces i w ten sposób zapewnić ciągłość produkcji. Żaden z naszych konkurentów nie zdołał tego dokonać przez ponad półtora roku. Nasz sukces oznaczał z kolei, że firma Parker może zaoferować swoim klientom produkt, jakiego nie ma żaden z jej rywali, co oznacza, że dzięki nam osiągnęła wartość dodaną”. Od roku 2009 Dave McCallen i jego 200 kolegów z Mountain Top pracują jako część spółki Sapa. Dave określa to jako bardzo ciekawe doświadczenie, ponieważ przekształcenie to Zakład Sapa w Mountain Top, Pennsylvania. daje pomysłowym inżynierom z Mountain Top dostęp do sieci klientów i zasobów technicznych Sapa zarówno w Stanach Zjednoczonych, jak i w Europie. To samo dotyczy sprzedaży, ponieważ marka Sapa otwiera nowy rynek i nowe możliwości. Zatem co Mountain Top ma do zaoferowania nowemu właścicielowi, Sapa? „Bardzo wiele. Uważam, że Mountain Top doskonale wpisuje się w specyfikę Sapa Group. Sapa to znany innowator, którego kultura korporacyjna nie odbiega od tej panującej w Mountain Top. Odwiedziło nas już wiele osób z innych zakładów Sapa, aby poznać nasze zasoby i możliwości. Wierzę, że Mountain Top może zaoferować Sapa kulturę organizacyjną i innowacyjność, potencjał oraz bogate możliwości w zakresie obróbki maszynowej i wykańczania”. RÓWNIEŻ KLIENCI MOUNTAIN TOP skorzystają z połączenia spółki z firmą Sapa. „Dzięki temu mamy dostęp do ogromnej sieci sprzedaży w całej Europie i Ameryce Północnej. Jeśli klient zażyczy sobie profilu o wielkości przekraczającej nasze możliwości, możemy zlecić jego wykonanie innej spółce w obrębie grupy. Otwiera to przed nami wachlarz nowych możliwości, o jakich przedtem mogliśmy tylko pomarzyć”. Tekst Henrik Emilson # 1 2010 SHAPE • 17 TECHNOlOGIA DZI Długotrwały sukces pierścieni do wirników Mimo blisko półmetrowej średnicy są lekkie jak piórko. Ale aluminiowe pierścienie do wirników firmy Sapa stanowią znaczącą część setek tysięcy ciężarówek. Aby zaspokoić zapotrzebowanie rynku amerykańskiego, Sapa rozpoczęła produkcję tych części w Portland (Oregon). S apa dostarcza specjalnie produkowane aluminiowe pierścienie do wirników samochodów ciężarowych od ponad 15 lat. Produkcja ta rozpoczęła się jako wspólne przedsięwzięcie firm Scania i Sapa. Projekt okazał się sukcesem i od tamtej pory Sapa wciąż ściśle współpracuje ze swoimi klientami. Wyniki mówią same za siebie. Oprócz Scanii grupa klientów Sapa z branży motoryzacyjnej obejmuje dziś takie sławy, jak Volvo, Renault, Mack i Nissan Diesel. Przez ponad dekadę Sapa wyprodukowała przeszło 100 różnych modeli pierścieni, a w samym roku 2008 dostarczyła 180 000 sztuk tych części dla Volvo i 75 000 dla Scanii. Pierścienie wirnika służą odpowiedniemu skierowaniu strumienia powietrza i usprawniają jego przepływ z wirnika do chłodnicy, co umożliwia skuteczniejsze chłodzenie silnika. Dzięki niewielkiej wadze, dobrej stabilności i zdolności do odkształceń, aluminium okazało się doskonałym materiałem do produkcji tych części. „Przeginanie profili walcowych pozwala otrzymać doskonały okrąg, a ponadto ułatwia wyposażenie profilu w niezbędne części” – tłumaczy Laurent Andrzejewski, Dyrektor ds. Marketingu w Sapa Automotive. Przez wiele lat Sapa wysyłała gotowe pierścienie z 18 SHAPE • # 1 2010 Pierścienie wirnika służą do usprawniania przepływu strumienia powietrza z wirnika do chłodnicy. Europy do zakładów Volvo w usa. Jednak rok temu firma rozpoczęła przygotowania do rozpoczęcia produkcji na miejscu w Portland. Pierwszą zaplanowaną dostawę zrealizowano w październiku zeszłego roku. „Paletowanie pierścieni oznaczało transportowanie mnóstwa... powietrza. To nie miało najmniejszego sensu.Teraz, po rozpoczęciu produkcji w Stanach, realizacja zamówień trwa znacznie krócej. Daje nam to również możliwość oferowania części innym miejscowym producentom pojazdów o potencjalnie podobnym zapotrzebowaniu” – dodaje TEksT THOMAS ÖSTBERG Andrzejewski. W SKRÓCIE Aluminiowe drogi na wynos > Ciepło dla duszy > Tzw. „Ice Lolly” to notująca rekordy sprzedaży pompa ciepła firmy Octopus Energi AB ze szwedzkiego Skåne. Od 1980 r. firma zajmuje się produkcją systemów grzewczych zorientowanych na osłabienie negatywnego wpływu na środowisko i jednocześnie obniżenie kosztów ogrzewania. Jednak dziś wydaje się, że firma będzie mogła dodać do swojej oferty kolejny flagowy model, czyli ogromnie popularną pompę „Ice Cross” wykonaną specjalnie dla kościoła w Gdańsku. Krzyż z profili aluminiowych firmy Sapa stanął przed kościołem. Urządzenie pobiera ciepło z powietrza i przesyła je do systemu ogrzewania podłogowego w budynku. Parafianie traktują pomysłową pompę ciepła jak normalny krzyż. Zaczęli nawet ozdabiać ją figurkami i rękodziełem. Kolejną pompę ciepła w kształcie krzyża sprzedano do kościoła w Bułgarii. Warunki gruntowe mogą zmieniać się równie często, jak pogoda. Doskonale wiedzą o tym na przykład firmy budowlane, energetyczne, komunikacyjne lub organizatorzy różnych wydarzeń. Dlatego, aby móc dostać się tam, gdzie inni nie mogą dotrzeć, korzystają z tzw. Portable Roads, czyli przenośnych dróg firmy TPA. Firma TPA należy do spółki Vp plc, brytyjskiego specjalisty od wynajmu urządzeń dla sektora budowlanego, inżynierii wodno-lądowej, a także organizatorów wydarzeń i firm przemysłowych. Za pomocą systemu paneli aluminiowych Traxpanel firma TPA może zbudować drogę, która doskonale przystosowuje się do różnych rodzajów nawierzchni i może nawet słu- żyć jako podjazd dla ciężkiego sprzętu. Oprócz specjalnego wykończenia powierzchni zapewniającego optymalną przyczepność, w systemie zastosowano pomysłowe rozwiązanie, dzięki któremu panele są mocno połączone, zachowując maksymalny poziom bezpieczeństwa i niezawodności. Zapasy magazynowe przenośnej drogi firmy TPA mają długość 90 km. Firma Sapa profiles UK produkuje dla TPA aluminiowe elementy wyciskane, które następnie dostarcza w postaci gotowej do montażu. Aluminium spełnia wymagania w zakresie znacznej wytrzymałości i niewielkiej wagi, a ponadto jest odporne na korozję. Jasne perspektywy > Przy rocznych obrotach wynoszących ponad 4 miliardy euro FloraHolland cieszy się pozycją największej giełdy kwiatów ciętych i innych roślin na świecie. Działająca w sześciu miastach Holandii firma zamierza w roku 2012 ujednolicić swoją flotę liczącą 260 000 wózków obsługujących giełdę. Obecnie flota obejmuje aż 15 różnych modeli. Sapa dostarczy 2800 ton gotowych profili niezbędnych do modernizacji wózków. Natomiast pojazdy, których nie uda się zmodernizować, zostaną zezłomowane i przekute w kęsy aluminiowe w topialni Sapa w Drunen. Ta ogromna inicjatywa recyklingowa miała kluczowe znaczenie dla FloraHolland i przyczyniła się do wyboru firmy Sapa jako wykonawcy. Końcowym montażem wózków zajmie się holenderski producent Alcomij, który wraz ze współwykonawcą, czyli firmą Hoza, dostarczy dodatkowe 30 000 nowych pojazdów. Po zakończeniu projektu flota FloraHolland powiększy się do około 290 000 wózków, co umocni pozycję Holandii jako najjaśniejszej gwiazdy globalnego rynku kwiaciarskiego. Przestrzegaj własnych zasad > Globalna spółka sektora energii słonecznej daje dobry przykład. Firma REC Wafer, działająca w położonym na południe od Oslo parku przemysłowym Herøya, stała się właścicielem największego systemu paneli słonecznych w całej Norwegii. Firma zainstalowała panele o łącznej powierzchni 250 m2 w swoim nowo wybudowanym zakładzie i budynkach biurowych. Całkowita moc wyjściowa instalacji wynosi 33 kW. Spółka REC Wafer należy do Renewable Energy Corporation i jest wiodącym producentem płytek silikonowych do kolektorów słonecznych. Grupa dostarcza wszechstronny wachlarz produktów: od specjalnie oczyszczonego silikonu aż po kompletne systemy do poboru energii słonecznej. 150 modułów słonecznych zamontowanych w zakładzie w Norwegii dostarczyła siostrzana spółka REC Solar, która przy produkcji stosuje ramy aluminiowe firmy Sapa. Dzięki współpracy z Sapa Building System, producentem systemów fasadowych, drzwiowych i okiennych, nowy zakład i biura REC Wafer uzyskały wysoki stopień energooszczędności. # 1 2010 SHAPE • 19 POWIETRZNY GIGANT OTRZYMAŁ SPECJALNE WROTA Długoletnia współpraca biznesowa przynosi owoce. Ta stara prawda potwierdziła się po raz kolejny jesienią, kiedy to firma Sapa otrzymała ogromne zamówienie na profile aluminiowe do wykonania wrót hangaru. Ich szerokość wynosi 115 metrów i nic dziwnego, ponieważ zostały wykonane dla potrzeb największego samolotu pasażerskiego na świecie, czyli Airbusa A380. T rzy potężne wrota zostały podzielone na pięć sekcji, które zostaną zamontowane w hangarze na nowym lotnisku międzynarodowym w Abu Dhabi (Zjednoczone Emiraty Arabskie). Wrota zbuduje i dostarczy szwedzka firma Megadoor. Jej zadanie będzie polegać na połączeniu na miejscu 12-metrowych profili z wyciskanego aluminium, a następnie zamontowaniu gotowych wrót w hangarze. Sapa dostarcza profile aluminiowe firmie Megadoor od czasu jej powstania, czyli od lat 60. xx w. Obecne zamówienie jest największym w historii firmy. „Oczywiście kupujemy również profile aluminiowe od innych producentów, ale firma Sapa zawsze była naszym regularnym dostawcą i mamy z nią doskonałe układy biznesowe” – tłu20 SHAPE • # 1 2010 Trzy potężne wrota hangarowe dla nowego lotniska międzynarodowego w Abu Dhabi (Zjednoczone Emiraty Arabskie) dzielą się na pięć sekcji. maczy Leifh-Gunnar Ollinen, Dyrektor zakładu Megadoor w szwedzkim Skellefteå. Większość zamówienia, które w całości obejmuje około 100 ton profili, zostanie wykonana techniką wyciskania w zakładzie w szwedzkim Finspång. Poszczególne profile zostaną połączone w pary, zespawane i dostarczone do klienta w zespołach o szerokości 580 mm. Gotowe wrota hangarowe będą się składać z szeregu pionowych profili z pokryciem. W przypadku tak szerokich wrót kluczowe znaczenie ma niewielka masa aluminium. Wrota hangarowe zwykle otwiera się rozsuwając je na boki, co wymaga dodatkowej przestrzeni z obu stron i specjalnej prowadnicy w posadzce. „Jednak nasz projekt zakłada podnoszenie wrót do poziomu dachu. Oznacza to konieczność uniesienia wrót na maksymalną wysokość tylko w połowie rozpiętości skrzydeł samolotu, zaś przy końcach skrzydeł wrota mogą znajdować się znacznie niżej. Pozwoli to zaoszczędzić mnóstwo energii na klimatyzacji i ogrzewaniu” TECHNOlOGIA DZI Myjnie samochodowe sprzyjają korozji Aluminium jest ogólnie znane z odporności na korozję. Jednak w ciągu ostatnich lat niezwykle wielu właścicieli samochodów zmaga się z korozją skraplaczy w układzie klimatyzacji. Badania przeprowadzone przez Sapa wykazały, że prawdopodobną przyczyną nasilenia tego zjawiska jest stosowanie od pewnego czasu w myjniach samochodowych silnych alkalicznych środków odtłuszczających. A Airbus A380 to największy na świecie samolot pasażerski. Pierwszy komercyjny lot tego kolosa odbył się w październiku 2007 r. – tłumaczy Leifh-Gunnar Ollinen. Wrota zostaną dostarczone klientowi, czyli Abu Dhabi Aircraft Technologies, w trzech partiach w roku 2010. Sapa oczywiście ma nadzieję, że Megadoor i tym razem odniesie sukces, a współpraca obu firm będzie trwać nadal. „Rynek Megadoor na zamówienia specjalne wciąż rośnie. Spółka cieszy się doskonałą opinią szczególnie jako producent wrót hangarowych. Tego rodzaju zamówienia często wymagają zastosowania dużych i ciężkich profili, co z kolei stanowi naszą specjalność. Dlatego uważam, że obie firmy mogą wspólnie odkrywać wciąż nowe możliwości współpracy” – cieszy się Gunnar Nilsson, Dyrektor Biura Sapa w Tekst THOMAS ÖSTBERG szwedzkim Umeå. luminium zawdzięcza swoją wysoką odporność na korozję cienkiej warstwie tlenku, która tworzy się na jego powierzchni. Dlatego nawet w przypadku pojawienia się rysy powierzchniowej powłoka tlenkowa ulega samonaprawie, przywracając w ten sposób niejako wbudowane zabezpieczenie przed korozją. Niestety to naturalne zabezpieczenie nie działa we wszystkich warunkach. Tlenek zachowuje stabilność wyłącznie w środowisku o pH w zakresie od 4 do 9, ale w przypadku wystąpienia bardziej kwaśnych lub zasadowych warunków zaczyna zanikać, skutkiem czego aluminium bardzo szybko pada ofiarą korozji. „W ciągu ostatnich dwóch lat otrzymaliśmy wiele zgłoszeń dotyczących uszkodzeń skraplaczy w wyniku korozji. Ponieważ Sapa Heat Transfer dostarcza materiał do ich wykonania, chcieliśmy poznać przyczynę tego zjawiska. Jednak nie udało nam się znaleźć żadnej wady materiałowej” – tłumaczy Marja Melander, Inżynier ds. Badań w Sapa Technology. Badanie myjni samochodowych w Szwecji, usa i Chinach wykazało, że przyczyna problemu leży prawdopodobnie w zastąpieniu środków odtłuszczających na bazie rozpuszczalników nowymi, bardziej przyjaznymi dla środowiska, ale też bardziej żrącymi preparatami alkalicznymi. Wyniki te zostały ponadto potwierdzone podobnym badaniem przeprowadzonym przez Erbslöh. „Skraplacz znajduje się tuż pod osłoną chłodnicy, a to prawdopodobnie najgorsze możliwe miejsce z punktu widzenia korozji. Jest ono niezmiernie narażone na rozpryski środka myjącego, jak również na sól z nawierzchni drogi oraz sole obecne w recyrkulacyjnym obiegu wody wielu myjni samochodowych” – dodaje Marja Melander. Ponieważ w tym przypadku korozja nie wynikała z wady materiałowej, Sapa nie ponosi bezpośredniej odpowiedzialności za rozwiązanie tego problemu. Jednak Marja Melander nie zrezygnowała ze znalezienia rozwiązania, dlatego wciąż chce uświadamiać producentów samochodów i ich dostawców w tej kwestii. Sami właściciele pojazdów również mogą zmniejszyć zagrożenie, dokładnie płucząc skraplacz czystą wodą po wyjechaniu z myjni. Jednak nie powinni w tym celu używać myjki ciśnieniowej, ponieważ strumień wody może spowodować uszkodzenie mechaniczne. „Wiele osób prawdopodobnie nawet o tym nie wie do momentu, aż dojdzie do uszkodzenia. Właściciele samochodów są bardziej wrażliwi na punkcie wyglądu swoich pojazdów i szybciej zauważają na przykład uszkodzenia lakieru” – dodaje Marja Melander. Tekst THOMAS ÖSTBERG # 1 2010 SHAPE • 21 Profile sapa Sapa wspierają mistrzostwa świata w piłce nożnej Sapa odegra ważną rolę podczas letnich mistrzostw świata w piłce nożnej FIFA World Cup w RPA. Nowo wybudowany stadion w Kapsztadzie, Cape Town Stadium, na którym odbędzie się siedem meczy tej wspaniałej imprezy został zbudowany częściowo z profili aluminiowych firmy Sapa. Z budowany głównie z aluminium i szkła stadion, położony w pobliżu popularnej nadmorskiej promenady w Kapsztadzie, może pomieścić 68 000 widzów. Architekci wyposażyli stadion w szereg pomysłowych rozwiązań projektowych. Urządzenia oświetleniowe i dźwiękowe zostały ukryte wewnątrz szklanego dachu o powierzchni 33 000 m2, osadzonym na aluminiowej konstrukcji wsporczej opraco- wanej i dostarczonej przez niemiecką firmę Kompetenzcenter-Metall GmbH z Kolonii, która z kolei zastosowała wyciskane profile aluminiowe Sapa. „Nasze zadanie polegało na przedstawieniu rozwiązania, które wytrzyma bardzo silne wiatry i przesunięcia szklanego dachu wynikające z ogromnych wahań temperatury” – wyjaśnia Christoph Langen, Dyrektor Generalny Kompetenzcenter-Metall. Fakty na temat stadionu Cape Town • Do jego budowy zużyto 96 000 m2 betonu • Całkowita masa dachu wynosi 4700 ton • Na pokrycie dachu zużyto około 9000 paneli szklanych • Powierzchnia dachu wynosi 37 000 m2 • Na terenie stadionu znajduje się 500 toalet i 360 pisuarów • 115 wejściowych bramek obrotowych • 16 wind • Przy budowie obiektu pracowało ponad 2500 robotników, a wykonawcy przeszkolili blisko 1200 rzemieślników 22 SHAPE • # 1 2010 Rozwiązanie polega na oparciu poszczególnych tafli szkła na wspornikach konstrukcji bez standardowego mocowania ich na stałe do budynku. Szklana powierzchnia dachu stanowi więc swobodnie zawieszony element, przymocowany do struktury budynku w zaledwie kilku niezbędnych punktach. „W ten sposób szkło może przemieszczać się w określonych granicach. Zastosowanie takiego rozwiązania umożliwia odpowiednie rozłożenie znaczących sił działających na szklany dach, np. uderzeń wiatru lub znacznych różnic temperatur wynoszących nawet 45 stopni w ciągu dnia”. Konstrukcję wsporczą z wyciskanego aluminium wykonano w zakładzie sapa na węgrzech. producentowi przedstawiono niezmiernie ścisłe wymagania w zakresie tolerancji produkcyjnych i wykończenia powierzchni. każdy z 98 000 łączników wsporczych został opatrzony osobną dokumentacją. następnie części zapakowano i przesłano drogą morską do rpa, gdzie niemiecka firma szklarska zajęła się budową szklanego dachu. „Dla firmy tak niewielkiej, jak nasza, projekt ten stanowi kamień milowy w rozwoju. To dowód, że młoda, twórcza firma o wysokim standardzie wiedzy technicznej ma szansę wybicia się w sektorze aluminium” – cieszy się Christoph Langen. Cape Town Stadium, leżący w połowie drogi pomiędzy Górą Stołową a Atlantykiem, jest już gotowy. Teraz czas rozpocząć futbolowe święt. Tekst Luise Steinberger W SKRÓCIE Na wystawie we Frankfurcie > Węglowolne latarnie uliczne Latarnie miejskie w holenderskim Tilburgu wykonano z aluminium pochodzącego z odzysku w co najmniej 95%. > Władze holenderskiego Tilburg zamierzają do końca 2045 roku uczynić swoje miasto miejscem o zerowym stopniu emisji dwutlenku węgla. Aby osiągnąć to ambitne zamierzenie w zakresie zrównoważonego rozwoju miasta, w 2009 roku miasto zaczęło kupować od firmy Sapa tzw. węglowolne latarnie uliczne. Są one wykonane z aluminium pochodzącego z odzysku w przynajmniej 95%. Zastosowanie opatentowanych wzmocnionych profili pozwala obniżyć wagę latarni o 20%. Ponadto podjęto liczne kroki na rzecz oszczędności energii podczas procesu produkcyjnego. Pozostała emisja dwutlenku węgla będzie równoważona przez Climate Neutral Group. Dlatego Sapa otrzymała pozwolenie od rządu holenderskiego i Climate Neutral Group na opatrywanie swoich węglowolnych latarni europejskim oznaczeniem Eco-label. Jednak projekt władz Tilburga idzie o krok dalej. Zużyte miejskie latarnie aluminiowe zostaną przetransportowane do firmy Sapa, a następnie przetopione i odesłane do Tilburga jako nowe. W ten sposób pomysłodawcom udało się stworzyć obieg zamknięty surowca. Latarnia miejska Giotto będąca owocem współpracy z włoskim producentem latarni, Grechi Illuminazione, będzie jedną z atrakcji ekspozycji Sapa Pole Products podczas tegorocznej edycji frankfurckich targów Light & Building 2010, czyli największej na świecie imprezy branżowej poświęconej oświetleniu w architekturze i technologiom oświetleniowym. Sapa zaprezentuje zwiedzającym wybór produktów i rozwiązań, dzięki którym oddział spółki produkujący oświetlenie montowane na słupach stał się preferowanym partnerem największych tuzów przemysłu oświetleniowego. „Pragniemy pokazać w jaki sposób z profili aluminiowych można otrzymać innowacyjne, bezpieczne i atrakcyjne rozwiązania w dziedzinie miejskiego oświetlenia ozdobnego i użytkowego, a także systemów sygnalizacji świetlnej” – mówi Nicole le Sage, Specjalista Marketingu i Komunikacji w Sapa Pole Products. „Latarnia Giotto posłuży jako doskonały przykład strategii naszej firmy: od profili do rozwiązań”. Targi Light & Building 2010 odbędą się w centrum Frankfurt Messe w dniach 11-16 kwietnia. Organizatorzy oczekują ponad 2000 wystawców i przeszło 167 000 zwiedzających. Podziel się z nami swoją opinią i wygraj talon! Naszym celem jest ulepszanie magazynu Shape, dlatego zależy nam na opiniach naszych czytelników. Pięć osób, które prześlą nam swoje uwagi, otrzymają talon na zakupy w internetowym sklepie Amazon na kwotę 100 USD. Aby zdobyć nagrodę, należy odpowiedzieć na pytania na stronie: www.sapagroup.com/survey Zwycięski projekt > Można śmiało powiedzieć, że młoda hiszpańska projektantka Marta Guerrero ma równie wielki talent, jak wyczucie czasu. Marta wygrała konkurs pod hasłem „Sapa With You” dla projektantów mebli dzięki przyciągającemu wzrok i innowacyjnemu, wielokształtnemu komodo-regałowi ZigZag wykonanemu z różnokolorowych profili aluminiowych. Nie tylko Jej projekt okazał się doskonały – wyczucie czasu również. Marta wygrała nagrodę w postaci 3000 euro i półrocznego stażu w ośrodku ds. zastosowań Sapa w La Selva Camp, a wszystko z niedawno uzyskanym dyplomem w dziedzinie projektowania przemysłowego w kieszeni. Matteo Luppi, Dyrektor Sapa Profiles Spain przyznał, że jednym z celów konkursu było wzmocnienie związków z projektantami pracującymi dla rynku mebli, który kryje ogromny potencjał dla licznych zastosowań aluminium. W konkursie Sapa With You wzięli udział projektanci z kilku państw europejskich i z USA. ZigZag to wielokształtny komodo-regał zbudowany z różnokolorowych profili aluminiowych. # 1 2010 SHAPE • 23 Z pewnością nie jest to szablonowy wózek golfowy. Wózek golfowy Garia został zaprojektowany przez Duńczyków, wyprodukowany przez fińską firmę samochodową Valmet Automotive, z której wyjeżdżają również modele Porsche Cayman i Boxster, wyposażony we włoski zespół przeniesienia napędu wykonany przez firmę produkującą skrzynie biegów do motocykli Ducati – i do tego w aluminiową ramę firmy Sapa. GRAĆ TAK, ABY WYGRAĆ G aria oferuje ponadto mnóstwo dodatkowych, luksusowych gadżetów, jak np. wbudowaną lodówkę. Z pewnością przyda się, gdy w drodze do następnego dołka zacznie męczyć nas pragnienie. Wózek Garia, zbudowany zgodnie z najwyższymi normami obowiązującymi w motoryzacji, zostanie dopuszczony do jazdy po drogach jako pojazd o niskiej prędkości (Low Speed Vehicle, lsv), co oznacza, że gdy już pojawi się w sprzedaży w Stanach w kwietniu, będzie można nim bezpiecznie zjechać z pola golfowego i przejechać się po mieście. Mówi Anders Lynge, Dyrektor Kreatywny i projektant nowego wózka golfowego: „Garia to pojazd w całości zainspirowany samochodami, a nie wózkami: od projektu aż po technologię. 24 SHAPE • # 1 2010 Garia został pomyślany jako najwyższej jakości, wygodny i nowoczesny pojazd dla golfistów” – dodaje. „Chcieliśmy, aby był jednocześnie lekki i wytrzymały. Bardzo ważna była również odporność na korozję niezależnie od warunków atmosferycznych”. Dzięki odporności na korozję i trwałości aluminium okazało się najodpowiedniejszym materiałem. „Odporność aluminium na korozję jest istotna również dlatego, że wózki golfowe często użytkuje się na polach położonych w rejonach nadmorskich” – mówi Teija Åhlman, Dyrektor ds. Komunikacji w firmie produkującej samochody klasy premium Valmet Automotive. „Co więcej, aluminium dodaje pojazdom prestiżu i stanowi dobre rozwiązanie w przypadku lekkiego nadwozia w pojazdach pojazdu elektrycznych zasilanych z i tak już ciężkich akumulatorów”. Sapa dostarczyła Valmet Automotive rozwiązania inżynieryjne w zakresie komponentów aluminiowych i ramy pojazdu, a także dostosowania części aluminiowych do procesu produkcyjnego Valmet Automotive. Pojazdy elektryczne osadzone na ramie aluminiowej mają wiele zalet, jak np. możliwość obniżenia szkodliwych emisji i kosztów paliwa. Zobaczymy, czy okażą się równie pomocne w wyrównywaniu szans na polu golfowym. TEksT Cari Simmons