Udostępnianie zasobów
Transkrypt
Udostępnianie zasobów
ArcGIS 4: Udostępnianie informacji geograficznej w sieci Podręcznik szkoleniowy Prawa autorskie © 2015 Esri Wszystkie prawa zastrzeżone. Wersja kursu 1.1. ArcGIS 10.3 for Desktop, ArcGIS 10.3 for Server Data publikacji wersji: wrzesień 2015 r. Wydrukowano w Polsce. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie stanowią wyłączną własność Esri. To dzieło podlega ochronie z tytułu praw autorskich, które obowiązują w Stanach Zjednoczonych oraz innych międzynarodowych traktatów i konwencji w sprawie praw autorskich. Żadnej części tego dzieła nie wolno powielać, ani przekazywać w jakiejkolwiek formie bądź przy użyciu jakichkolwiek nośników elektronicznych lub mechanicznych, włączając kopiowanie i nagrywanie, ani przechowywać w jakimkolwiek systemie przechowywania i odtwarzania informacji, jeśli nie jest to wyraźnie dozwolone w formie pisemnej przez Esri.. Informacje podane w niniejszym dokumencie mogą ulec zmianie bez uprzedzenia. @esri.com, 3D Analyst, ACORN, Address Coder, ADF, AML, ArcAtlas, ArcCAD, ArcCatalog, ArcCOGO, ArcData, ArcDoc, ArcEdit, ArcEditor, ArcEurope, ArcExplorer, ArcExpress, ArcGIS, ArcGlobe, ArcGrid, ArcIMS, ARC/INFO, ArcInfo, ArcInfo Librarian, ArcLessons, ArcLocation, ArcLogistics, ArcMap, ArcNetwork, ArcNews, ArcObjects, ArcOpen, ArcPad, ArcPlot, ArcPress, ArcPy, ArcReader, ArcScan, ArcScene, ArcSchool, ArcScripts, ArcSDE, ArcSdl, ArcSketch, ArcStorm, ArcSurvey, ArcTIN, ArcToolbox, ArcTools, ArcUSA, ArcUser, ArcView, ArcVoyager, ArcWatch, ArcWeb, ArcWorld, ArcXML, Atlas GIS, AtlasWare, Avenue, BAO, Business Analyst, Business Analyst Online, BusinessMAP, CityEngine, CommunityInfo, Database Integrator, DBI Kit, EDN, Esri, Esri—Team GIS, Esri— The GIS Company, Esri—The GIS People, Esri—The GIS Software Leader, FormEdit, GeoCollector, Geographic Design System, Geography Matters, Geography Network, GIS by Esri, GIS Day, GIS for Everyone, GISData Server, JTX, MapIt, Maplex, MapObjects, MapStudio, ModelBuilder, MOLE, MPS—Atlas, PLTS, Rent-a-Tech, SDE, SML, Sourcebook·America, SpatiaLABS, Spatial Database Engine, StreetMap, Tapestry, the ARC/INFO logo, the ArcGIS logo, the ArcGIS Explorer logo, the ArcPad logo, the Esri globe logo, the Esri Press logo, the GIS Day logo, the MapIt logo, The Geographic Advantage, The Geographic Approach, The World's Leading Desktop GIS, Water Writes, www.arcgis.com, www.esri.com, www.geographynetwork.com, www.gis.com, www.gisday.com oraz Your Personal Geographic Information System to znaki towarowe, znaki usługowe lub znaki zarejestrowane w Stanach Zjednoczonych, Unii Europejskiej lub w niektórych innych jurysdykcjach. CityEngine to zarejestrowany znak towarowy firmy Procedural AG, rozprowadzony przez Esri na podstawie licencji. Inne firmy, produkty lub usługi wymienione w niniejszym tekście mogą być znakami towarowymi, znakami usługowymi lub znakami zarejestrowanymi, które należą do odpowiednich właścicieli. 2 Wprowadzenie ............................................................................................................................................... 6 Cele kursu ......................................................................................................................................................................... 6 Dodatkowe źródła ............................................................................................................................................................ 6 Udostępnianie zasobów GIS online ................................................................................................................. 8 Wprowadzenie ................................................................................................................................................................. 8 Udostępnianie zasobów ................................................................................................................................................. 10 Ułatwienie współpracy .................................................................................................................................................... 11 Jakie typy zasobów możemy udostępniać? .................................................................................................................... 12 Komu chcemy udostępniać zasoby? ............................................................................................................................... 15 Hostowanie zasobów ..................................................................................................................................................... 16 Usługi ArcGIS .................................................................................................................................................................. 17 Mapy internetowe .......................................................................................................................................................... 18 Ćwiczenie 1: Utworzenie mapy internetowej ................................................................................................................ 23 Etap 1: Zalogowanie do ArcGIS Online ....................................................................................................................... 24 Etap 2: Utworzenie nowej mapy internetowej ........................................................................................................... 24 Etap 3: Konfiguracja warstw ...................................................................................................................................... 27 Etap 4: Zapisanie i udostępnienie mapy ..................................................................................................................... 29 Podsumowanie ................................................................................................................................................................. 32 Tworzenie zasobów operacyjnych ..............................................................................................................34 Wprowadzenie ............................................................................................................................................................... 34 Przygotowanie zasobów operacyjnych .......................................................................................................................... 35 Usługa obiektowa czy usługa mapowa ........................................................................................................................... 36 Publikowanie usługi obiektowej w ArcGIS Online .......................................................................................................... 38 Okna Edytor usługi oraz Przygotowanie ......................................................................................................................... 39 Publikacja usługi obiektowej w ArcGIS for Server .......................................................................................................... 41 Udostępnianie warstw operacyjnych ............................................................................................................................. 42 Korzystanie z usług ......................................................................................................................................................... 43 Tworzenie i obsługa warstw mapy internetowej ........................................................................................................... 44 Ćwiczenie 2: Publikowanie i zastosowanie usługi obiektowej w aplikacji internetowej ................................................ 47 Etap 1: Przygotowanie warstw operacyjnych do udostępnienia................................................................................ 48 Etap 2: Publikacja hostowanej usługi obiektowej ...................................................................................................... 49 Etap 3: Rozwiązanie wyników analizy ........................................................................................................................ 50 Etap 4: Przygotowanie kolejnej warstwy operacyjnej do udostępnienia ................................................................... 53 Etap 5: Publikacja usługi mapowej ............................................................................................................................ 54 Etap 6: Rozwiązanie wyników analizy ........................................................................................................................ 56 Etap 7: Dodanie usługi do mapy internetowej ........................................................................................................... 58 Etap 8: Konfiguracja mapy internetowej ................................................................................................................... 60 Podsumowanie ............................................................................................................................................................... 63 Odpowiedzi do pytań z ćwiczenia 2................................................................................................................................ 64 Tworzenie aplikacji internetowych ...............................................................................................................65 Wprowadzenie ............................................................................................................................................................... 65 Konfiguracja usługi obiektowej wspierającej edycję ...................................................................................................... 66 3 Od map do aplikacji internetowych ............................................................................................................................... 69 Udostępnianie edytowalnych map i aplikacji ................................................................................................................. 71 Tworzenie własnych aplikacji internetowych ................................................................................................................. 72 Inne aplikacje.................................................................................................................................................................. 73 Optymalizacja usługi mapowej ....................................................................................................................................... 74 Tworzenie aplikacji w Web AppBuilder .......................................................................................................................... 75 Ćwiczenie 3: Tworzenie funkcjonalnych internetowych aplikacji mapowych ................................................................ 76 Etap 1: Zastosowanie edycji dla hostowanej usługi obiektowej ................................................................................ 77 Etap 2: Użycie mapy internetowej w aplikacji internetowej ...................................................................................... 78 Etap 3: Użycie aplikacji internetowej do edycji danych .............................................................................................. 81 Podsumowanie ............................................................................................................................................................... 83 Ćwiczenie 4: Tworzenie usługi z pamięcią podręczną .................................................................................................. 101 Etap 1: Przygotowanie mapy bazowej ..................................................................................................................... 102 Etap 2: Publikacja usługi mapowej z pamięcią podręczną w ArcGIS for Server ....................................................... 103 Etap 3: Test pamięci podręcznej usługi mapowej .................................................................................................... 107 Etap 4: Generowanie kafli pamięci podręcznej w celu utworzenia usługi mapowej ................................................ 108 Etap 5: Publikacja usługi mapowej z użyciem pakietu kafli w ArcGIS Online ........................................................... 111 Etap 6: Aktualizacja kafli .......................................................................................................................................... 112 Podsumowanie ............................................................................................................................................................. 114 Odpowiedzi do pytań z ćwiczenia 4 .............................................................................................................................. 115 Udostępnianie danych rastrowych ............................................................................................................ 116 Wprowadzenie ............................................................................................................................................................. 116 Czy konieczne jest utworzenie własnej usługi rastrowej? ............................................................................................ 117 Przeglądanie zobrazowań w ArcGIS Online .................................................................................................................. 119 Tworzenie usług rastrowych ......................................................................................................................................... 120 Zestaw danych mozaiki................................................................................................................................................. 121 Właściwości usługi rastrowej ....................................................................................................................................... 121 Publikacja usługi rastrowej ........................................................................................................................................... 123 Korzystanie z usług rastrowych .................................................................................................................................... 124 Ćwiczenie 5: Publikacja usługi rastrowej ...................................................................................................................... 125 Etap 1: Przygotowanie zestawu danych mozaiki ..................................................................................................... 126 Etap 2: Publikacja usługi rastrowej .......................................................................................................................... 127 Etap 3: Utworzenie aplikacji internetowej korzystającej z usługi rastrowej ............................................................ 129 Podsumowanie ............................................................................................................................................................. 132 Usługi geoprzetwarzania: Zdalne wykonywanie analiz przestrzennych .................................................. 133 Wprowadzenie ............................................................................................................................................................. 133 Dlaczego udostępniać usługi geoprzetwarzania? ......................................................................................................... 135 Przegląd narzędzi analitycznych ArcGIS Online ............................................................................................................ 137 Przygotowanie i uruchomienie modelu........................................................................................................................ 139 Publikacja wyników i ustawianie opcji usługi ............................................................................................................... 141 Użytkowanie usług geoprzetwarzania .......................................................................................................................... 142 Publikacja i użytkowanie usługi geoprzetwarzania ...................................................................................................... 143 Ćwiczenie 6: Tworzenie i użytkowanie usługi geoprzetwarzania ................................................................................. 145 Etap 1: Przejrzenie i uruchomienie modelu .............................................................................................................. 146 Etap 2: Uruchomienie modelu .................................................................................................................................. 148 Etap 3: Publikacja wyniku jako usługi geoprzetwarzania ........................................................................................ 150 4 Etap 4: Utworzenie mapy internetowej do zastosowania w aplikacji internetowej ................................................ 152 Etap 5: Utworzenie aplikacji internetowej w Web AppBuilder ................................................................................ 153 Etap 6: Użycie widżetu geoprzetwarzania w aplikacji internetowej ........................................................................ 155 Podsumowanie ............................................................................................................................................................. 157 Projekt końcowy .........................................................................................................................................158 Tworzenie usługi obiektowej ........................................................................................................................................ 159 Administrator ArcGIS ..................................................................................................................................................... 160 Ćwiczenie 7: Projekt końcowy ...................................................................................................................................... 162 Etap 1: Przegląd wybranych zestawów danych .......................................................................................................... 164 Etap 2: Tworzenie i udostępnianie danych operacyjnych ............................................................................................ 165 Etap 3: Tworzenie edytowalnej mapy bazowej ........................................................................................................... 166 Etap 4: Tworzenie i udostępnianie mapy bazowej ...................................................................................................... 167 Etap 5: Utworzenie mapy internetowej korzystającej z wielu map bazowych ............................................................. 168 Ćwiczenie 7: Projekt końcowy - rozwiązanie ................................................................................................................ 169 Etap 1: Przegląd wybranych zestawów danych .......................................................................................................... 169 Etap 2: Tworzenie i udostępnianie danych operacyjnych ............................................................................................ 170 Etap 3: Tworzenie edytowalnej mapy bazowej ........................................................................................................... 171 Etap 4: Tworzenie i udostępnianie mapy bazowej ...................................................................................................... 173 Etap 5: Utworzenie mapy internetowej korzystającej z wielu map bazowych ............................................................. 174 Odpowiedzi do ćwiczeń .............................................................................................................................182 Ćwiczenie 1: Ćwiczenie 2: Ćwiczenie 3: Ćwiczenie 4: Ćwiczenie 5: Ćwiczenie 6: Udostępnianie zasobów GIS online ................................................................................................ 182 Tworzenie zasobów operacyjnych.................................................................................................. 182 Tworzenie aplikacji internetowych ................................................................................................ 183 Tworzenie mapy bazowej............................................................................................................... 183 Udostępnianie danych rastrowych................................................................................................. 183 Usługi geoprzetwarzania: Zdalne wykonywanie analiz przestrzennych ........................................ 184 5 Wprowadzenie Szkolenie „ArcGIS for Server: Udostępnianie informacji geograficznej w sieci” uczy, jak udostępniać informację geograficzną tak, aby mogła być ona efektywnie wykorzystywana zarówno przez specjalistów GIS, jak i osoby, które nie pracują na co dzień z narzędziami GIS. Podczas kursu będzie można się dowiedzieć, w jaki sposób dzielić się swoimi profesjonalnymi mapami, danymi oraz ścieżkami pracy poprzez tworzenie i publikowanie wysokiej jakości usług GIS. Dostęp do usług można będzie uzyskać z poziomu komputerów, przeglądarek internetowych i urządzeń mobilnych. Cele kursu Podczas kursu dowiesz się, jak: • publikować usługi mapowe w celu dzielenia się danymi GIS • tworzyć i publikować usługi rastrowe w celu zapewnienia szybkiego dostępu do zobrazowań • projektować i tworzyć pamięć podręczną mapy, aby zwiększyć wydajność usługi mapowej • publikować usługę geoprzetwarzania, aby dzielić się modelami GIS i wynikami analiz • publikować usługę obiektową, aby umożliwić edycję danych z poziomu aplikacji internetowych • udostępniać zasoby GIS w postaci samodzielnych usług, aplikacji i map internetowych Dodatkowe źródła ArcGIS Resource Center - http://resources.arcgis.com Strona umożliwia dostęp do pomocy i wsparcia technicznego oraz kontakt ze społecznością GIS (w języku angielskim). Esri GIS Dictionary - www.esri.com/gisdictionary Internetowy słownik GIS zawierający terminy związane z systemami informacji geograficznej oraz terminologię stosowaną w oprogramowaniu Esri (w języku angielskim). 6 Ikony używane w podręczniku Uwagi wskazują wyjątki lub szczególne okoliczności, które dotyczą konkretnego zagadnienia. Wskazówki wyjaśniają pojęcia lub pomagają wykonać zadanie. Dodatkowe źródła pozwalają rozszerzyć treść tematów kursu. Dobre praktyki dostarczają profesjonalnych, branżowych wytycznych, które pomagają wyznaczyć cele i priorytety oraz zaoszczędzić czas. Szacowany czas potrzebny na wykonanie ćwiczenia. Ostrzeżenia o potencjalnych problemach lub działaniach, których należy unikać. 7 1 Udostępnianie zasobów GIS online Słowa kluczowe: Wprowadzenie usługi hostowane usługi mapa internetowa Zbieranie i tworzenie zasobów GIS wymaga od Twojej instytucji dużego wysiłku i wysokich nakładów finansowych. Możliwość dzielenia się informacją geograficzną ze zróżnicowanymi odbiorcami ma wpływ na poprawę wzajemnej współpracy. Udostępnianie map i innych zasobów GIS sprawiało często trudności użytkownikom ze stosunkowo małym doświadczeniem w pracy z systemami informacji geograficznej. ArcGIS jest platformą, która oprócz narzędzi umożliwiających tworzenie zasobów GIS dostarcza także łatwe w obsłudze funkcje umożliwiające udostępnianie zawartości online szerokiej grupie użytkowników. Informacja ta może być przetwarzana przez nieograniczoną liczbę urządzeń oraz aplikacji i wykorzystywana przez każdego, kto posiada dostęp do przeglądarki internetowej. Użytkownicy korzystający z udostępnionych map muszą być w stanie samodzielnie nawigować i zinterpretować informacje geograficzne, które zostały zamieszczone. Musisz to wziąć pod uwagę podczas projektowania swojej mapy. Tematyka •Udostępnianie zasobów GIS online •Rodzaje udostępnianych zasobów •Odbiorcy udostępnionych zasobów •Tworzenie map internetowych •Opcje hostowania zasobów •Usługi ArcGIS 8 Cele ćwiczenia Podczas tej lekcji dowiesz się, jak: • Używać ArcGIS Online do tworzenia i udostępniania map grupie • Rozróżniać warstwy mapy bazowej od warstw operacyjnych • Tworzyć, udostępniać i użytkować informację geograficzną 9 Udostępnianie zasobów Organizacja zainwestowała dużo czasu i pieniędzy, aby zgromadzić różnorodne dane i zasoby GIS. Wykorzystanie tej informacji (dokumentów mapy, geobaz czy modeli geoprzetwarzania) wymaga zastosowania oprogramowania ArcGIS for Desktop. Aby zainwestowane środki były opłacalne dobrze byłoby udostępnić zasoby GIS wszystkim osobom, także tym, które mogłyby współpracować z nami, ale nie posiadają oprogramowania ArcGIS for Desktop. ArcGIS Online umożliwia udostępnianie zasobów GIS wybranym przez Ciebie użytkownikom, m. in. współpracownikom, zarządowi Twojej instytucji czy też wszystkim użytkownikom serwisu. Użytkownicy mogą korzystać z zasobów GIS poprzez urządzenia typu desktop, tablety oraz smartfony. Możesz pomyśleć o ArcGIS Online jako o serwisie bazującym na technologii chmury, który pozwala na pracę z informacją przestrzenną i jest związany z istniejącymi narzędziami oprogramowania ArcGIS for Desktop. Bezpieczna, otwarta i konfigurowalna infrastruktura serwisu umożliwia publikację własnych zasobów i korzystanie z już udostępnionych danych do tworzenia własnych map i aplikacji WWW. Rysunek 1.1 Transparentność i łatwy dostęp 10 Ułatwienie współpracy Znajomość tematu, „komu co i jak udostępniać?” to ważny aspekt efektywnej współpracy z szerokim gronem odbiorców informacji geograficznej. W tym wypadku, znaczna ilość zasobów GIS pochodzi z oprogramowania ArcGIS for Desktop. Rysunek 1.2 Rozszerzenie ArcGIS w przedsiębiorstwie do pracy w chmurze umożliwia szerszą współpracę. W wielu przypadkach, zasoby GIS mogą być udostępniane za pomocą rozwiązania ArcGIS for Server zainstalowanego na własnej infrastrukturze sprzętowej. Inna forma to załadowanie zasobów z infrastruktury lokalnej do środowiska chmury. Tak udostępniona zawartość może być przeszukiwana i wykorzystywana przez szerszą grupę użytkowników. 11 Jakie typy zasobów możemy udostępniać? Zasoby GIS, które mogą być udostępnione za pomocą serwisu ArcGIS Online mogą zostać podzielone na pięć podstawowych kategorii: 1. Mapy: dokumenty ArcMap i pakiety map; internetowe mapy bazowe ArcGIS Online 2. Warstwy: dane dynamiczne w formie usług 3. Pliki: pliki i pakiety z danymi statycznymi 4. Narzędzia: usługi i pakiety geoprzetwarzania 5. Aplikacje: aplikacje mobilne i internetowe Rysunek 1.3 Pięć kategorii zasobów, które możemy udostępniać za pośrednictwem serwisu ArcGIS Online. Niektóre typy zasobów są statyczne, takie jak warstwy i pakiety map. Mogą być pobierane i używane przez użytkowników oprogramowania ArcGIS for Desktop. Pozostałe formy są dynamiczne, częściowo są to usługi udostępniające warstwy aplikacji ArcMap. Dane są na bieżąco aktualizowane zgodnie ze zmianą danych w usłudze. Usługi mogą być wykorzystywane na wiele sposobów, w postaci map internetowych i aplikacji, a także przez użytkowników oprogramowania ArcGIS for Desktop. 12 Typy zasobów udostępniane za pomocą ArcGIS Online Pomoc ArcGIS.com 10.2 Temat pomocy: Table 1.1 Tabela zawiera dokładny opis zasobów (elementów) udostępnianych za pomocą serwisu ArcGIS Online. Kompletna lista wspieranych elementów dostępna jest w Pomocy ArcGIS. Element WhatThis can table you add liststo ArcGIS Online? short summaries for each of the major software components in the ArcGIS system Szczegóły Większość użytkowników oprogramowania ArcGIS for Desktop słowo „mapa” kojarzy z plikiem dokumentu mapy (*.mxd, *.mxt). Serwis ArcGIS Online dostarcza dodatkowo inną formę mapy: mapę internetową. Mapy Mapę internetową tworzy się bezpośrednio w ArcGIS Online za pomocą przeglądarki internetowej. Mapa, po uprzednim zapisaniu, może zostać udostępniona a następnie wykorzystywana przez innych użytkowników. Mapa internetowa jest prosta w obsłudze i może być wykorzystywana przez osoby, które na co dzień nie zajmują się systemami GIS. Dostarczają narzędzia umożliwiające udostępnianie map szerszej grupie odbiorców niż można by uzyskać udostępniając dokumenty mapy i pakiety map z poziomu oprogramowania ArcGIS for Desktop. Pozostałe obsługiwane mapy to: • Pakiety map (*.mpk) • Scena CityEngine Web Scene (.3ws) • Pakiet kafli (.tpk) Pliki zawierające dane GIS mogą być udostępnianie za pomocą ArcGIS Online. Pliki typu shape, szablony map oraz próbki kodu, przed udostępnieniem muszą zostać spakowane. Pozostałe formaty mogą zostać załadowane w rodzimym formacie: Pliki • Pliki CSV • Plik definicji usługi (do tworzenia usługi) • Dokumenty programu Microsoft Office • Plik PDF • Plik obrazu • Pakiety warstw 13 Warstwy Warstwy to usługi, które mogą być hostowane w chmurze firmy Esri (usługi hostowane) lub w ArcGIS for Server. Usługi to warstwy GIS, które można pozyskać za pomocą protokołów internetowych. Mogą przybrać formę mapy lub usługi obiektowej. Usługa obiektowa to zbiór obiektów geograficznych. Warstwy obiektów umożliwiają wykonanie zapytań dotyczących obiektów oraz przeprowadzenie bieżącej edycji obiektów przy pomocy szablonów zapewniających sprawne jej wykonanie. Jednakże całe rozwiązanie hostujące usługi dynamiczne można utworzyć w ArcGIS for Server łącznie z: • Geoprzetwarzaniem: do geoprzetwarzania/modelowania • Geodanymi: do dostępu do geobazy • Geokodowaniem: do lokalizowania adresu • Analizami sieciowymi: do wyznaczania tras • Geometrią: do wykorzystania przez deweloperów Aplikacje Narzędzia Aplikacje (apps) często bazują na mapach internetowych, które zostały wzbogacone o narzędzia do określonego zastosowania. Wyróżniamy dwa typy aplikacji: mobilna i internetowa. Aplikacje te mogą być hostowane w ArcGIS Online lub pobierane i hostowane w środowisku serwera internetowego. Narzędzie to funkcja lub zestaw funkcji, w ArcGIS for Desktop, na mapie internetowej, lub w aplikacji. W statycznej formie, mogą nimi być: • Przykład geoprzetwarzania (.zip) • Pakiet geoprzetwarzania (.gpk) • Pakiet lokatora (.gcpk) 14 Komu chcemy udostępniać zasoby? Kiedy po raz pierwszy zapiszesz lub załadujesz zasoby do serwisu ArcGIS Online, zasoby te są Twoją własnością i są widocznie jedynie na Twoim koncie w zakładce Moje Zasoby. Aby inni użytkownicy serwisu mogli przeglądać je i korzystać z nich muszą zostać udostępnione. Istnieją trzy możliwości udostępniania zasobów. Udostępnienie grupie Grupy są najlepszym sposobem udostępniania zasobów osobom, z którymi planujesz współpracować. Jako właściciel grupy, możesz zapraszać innych, aby się do niej przyłączyli, decydujesz kto może wyszukać grupę, czy inne osoby mogą wnioskować o przyjęcie do grupy i kto może dodawać zasoby do grupy. Udostępnienie wewnątrz instytucji Udostępnianie wewnątrz instytucji jest zbliżone do udostępniania grupie – grupę stanowią osoby należąca do Twojej instytucji. W zależności od sposobu konfiguracji instytucji, użytkownicy mogą udostępniać zasoby tylko wewnątrz instytucji lub osobom do niej nienależącym. Administrator grupy instytucji kontroluje ustawienia zabezpieczeń. Udostępnienie wszystkim Zasoby mogą także zostać udostępnione wszystkim użytkownikom serwisu. Administrator konta instytucji decyduje o możliwości publicznego udostępniania zasobów. 15 Hostowanie zasobów ArcGIS Online posiada mechanizmy zapewniające bezpieczeństwo przechowywanych zasobów. Domyślnie, kiedy użytkownicy łączą się z ArcGIS Online, autoryzują się poprzez bezpieczne połączenie. Po autoryzacji transfer informacji pomiędzy chmurą Esri i klientem nie jest chroniony. Jednakże, administrator konta może kontrolować trzy ustawienia zabezpieczeń odnoszące się do konta: 1. Czy wymusić komunikację SSL dla wszystkich transakcji. 2. Czy dozwolony jest dostęp anonimowy. 3. Czy użytkownicy spoza instytucji mogą udostępniać lub mieć dostęp do zasobów. Jednakże Twoja instytucja może wymagać wyższych mechanizmów zapewniających bezpieczeństwo przechowywanych zasobów niż oferuje hostowany przez Esri ArcGIS Online. W tej sytuacji Portal for ArcGIS oferuje identyczne możliwości jak ArcGIS Online z tym, że może być on wdrożony na Twojej infrastrukturze sprzętowej i sieciowej (lokalnie i w prywatnej chmurze). Portal for ArcGIS może zostać dostosowany tak, aby jednocześnie dostarczał narzędzia ArcGIS Online niezbędne do udostępniania i współpracy, jak i odpowiadał potrzebom instytucji. 16 Opcjonalnie, ArcGIS for Server może zostać wdrożony na infrastrukturze instytucji. W przypadku ArcGIS Online użycie ArcGIS for Server umożliwia tworzenie i udostępnianie wielu usług poza hostowanymi w ArcGIS Online. Usługi ArcGIS Możesz opublikować warstwy w aplikacji ArcMap, aby utworzyć usługi internetowe. Większość użytkowników zadaje sobie pytanie czy warstwy powinny być udostępniane poprzez ArcGIS for Server lub ArcGIS Online. W obu przypadkach usługi wynikowe mogą zostać wykorzystane do zbudowania map internetowych i mogą zostać wykorzystane przez każdego użytkownika przeglądarki. Z perspektywy osoby publikującej proces udostępniania jest identyczny. Rysunek 1.6 Warstwy w aplikacji ArcMap możesz opublikować jako usługi w ArcGIS Online lub oprogramowaniu ArcGIS for Server. W celu dokonania najlepszego wyboru uwzględniającego Twoje potrzeby, powinieneś rozważyć koszty i korzyści płynące z każdego rozwiązania. Zazwyczaj użytkownicy, którzy nie zakupili ArcGIS for Server, hostują usługi w ArcGIS Online - towarzyszące koszty są akceptowalne. Przy większej liczbie warstw do hostowania usług korzystniejszym rozwiązaniem może okazać się zakup ArcGIS for Server lokalnie (lub w prywatnej chmurze). Jeśli masz dostęp zarówno do ArcGIS Online, jaki i do ArcGIS for Server, inną strategią jest tworzenie serwisów dla obu rozwiązań, zależnie od towarzyszących kosztów i sposobu wykorzystania usług. W obu przypadkach, usługi pozyskiwane zarówno z ArcGIS Online jak i z ArcGIS for Server mogą być łączone, wspólnie wyświetlane na jednej mapie internetowej. 17 Mapy internetowe Mapy internetowe utworzone w serwisie ArcGIS.com umożliwiają współpracę z użytkownikami, którzy nie mają zbyt dużego doświadczenia w pracy z danymi GIS. Mapy internetowe składają się z warstw oraz prostych w obsłudze narzędzi nawigacyjnych umożliwiających tworzenie i korzystanie z map. Warstwy to nałożone na siebie zestawy danych GIS, które potocznie nazywamy warstwami bazowymi i operacyjnymi. Mapy bazowe stanowią podkład dla danych i umożliwiają zorientowanie się użytkownikowi na jakim obszarze się znajdujemy. Warstwy operacyjne zawierają główną treść mapy. Osoba publikująca warstwy powinna sprawnie oceniać do której grupy należą dane, które chce pokazać na mapie: do grupy warstw operacyjnych czy bazowych. Wyobraź sobie, że pracujesz dla agencji, która zajmuje się utrzymaniem kempingów. Chcesz utworzyć mapę internetową umożliwiającą współpracę z osobami, które z nich korzystają. Aby utworzyć mapę wybierasz ArcGIS Online i jako warstwę podkładową wybierasz jedną z ogólnodostępnych warstw bazowych lub podczytujesz własną. Następnie dodajesz warstwę operacyjną – zazwyczaj warstwę, która została wcześniej opublikowana z poziomu aplikacji ArcMap. Po zapisaniu mapy internetowej, uzupełniasz metadane i podajesz słowa kluczowe (znaczniki). Znaczniki umożliwiają innym znalezienie Twojej mapy w serwisie. W tym wypadku, kempingi powinny znaleźć się na mapie jako warstwa operacyjna. Jednakże, nie zawsze tak musi być. W jednym projekcie kempingi mogą wystąpić jako warstwa operacyjna, w innym mogą zostać połączone z innymi danymi i być postrzegane jako warstwa bazowa. Udostępniona mapa internetowa może być następnie wykorzystywana przez różne urządzenia. Ze względu na prostotę narzędzi nawigacyjnych może być wykorzystywana przez szerokie grono użytkowników. 18 ArcGIS Online ArcGIS Online to system zarzadzania zawartością GIS oparty na chmurze, który istnieje jako Software as a Service (SaaS, z ang. oprogramowanie jako usługa). Nie instalujesz oprogramowania, aby z niego korzystać. Jest rozwiązaniem intuicyjnym i łatwym w obsłudze, umożliwia współpracę i dzielenie się informacją GIS. Użytkownicy mogą mieć dostęp do zawartości za pośrednictwem wielu urządzeń. Podczas kursu, będziesz wykorzystywać do pracy konto instytucji. ArcGIS Online umożliwia udostępnienie map internetowych wszystkim użytkownikom serwisu, określonym grupom użytkowników lub Twojej instytucji. ArcGIS Online udostępnia za darmo warstwy różnego typu, np. usługi internetowe, pliki shape, warstw i pakiety map. Możesz przeszukiwać zasoby i dodawać je do własnej mapy internetowej. Po dodaniu warstw do swojej mapy internetowej możesz skonfigurować je według własnego uznania. Rysunek 1.8 Mapa internetowa z warstwami z lokalnie dodanych plików. Po zapisaniu mapy internetowej możesz udostępnić ją innym użytkownikom korzystając z mediów społecznościowych lub e-maila. Mapa internetowa może także zostać osadzona w istniejącej stronie internetowej lub zostać przekształcona w aplikację internetową. 19 Jak prezentować dane? Warstwy w aplikacji ArcMap mogą być udostępnione w ArcGIS Online lub w ArcGIS for Server. Warstwy te mogą zarówno pełnić funkcje warstw bazowych jak i operacyjnych. Typ warstwy ma znaczący wpływ na typ usługi, którą możesz utworzyć. Ważne jest przemyślenie jak Twoje dane będą reprezentowane, ponieważ proces tworzenia zawartości mapy bazowej różni się od procesu tworzenia warstw operacyjnych. Rysunek 1.9 Organizacja warstw bazowych i operacyjnych. Warstwy bazowe Warstwy bazowe to mapy podkładowe będące tłem dla danych i wskazują odniesienie w przestrzeni warstw operacyjnych, które najczęściej są wyświetlane na nich na wierzchu. Warstwy bazowe: • Zazwyczaj są danymi ciągłymi (np. dane wektorowe typu poligon) • Mogą nimi być zobrazowania • Mogą składać się z kilku warstw • Są danymi niezmiennymi w czasie (lub bardzo rzadko zmienianymi) • Mogą zostać wyświetlone za pomocą złożonej symbolizacji. Przykłady mapy bazowej to: zdjęcia lotnicze, poligony reprezentujące gleby, mapa indeksu wegetacyjnego. Warstwy operacyjne Warstwy operacyjne przechowują dane, które są kluczowym elementem mapy. Warstwy operacyjne: • To dane wektorowe z ograniczoną liczbą obiektów • To dane kluczowe dla mapy, z którymi pracuje użytkownik mapy • Zawierają dane, które zazwyczaj są zmienne w czasie. Przykłady warstw operacyjnych to: trasy rowerowe, restauracje, przystanki autobusowe. 20 Twoje dane nie muszą być jednoznacznie zakwalifikowane do konkretnej grupy warstw. Raz mogą występować jako dane bazowe, a innym razem jako warstwy operacyjne. Przykład: Departament GIS zarządza systemem szlaków turystycznych. Szlaki na mapie udostępnionej wszystkim użytkownikom zostaną przedstawione w postaci warstwy bazowej połączonej np. z mapa topograficzną. Dla użytku wewnętrznego warstwa szlaków będzie wykorzystana jako warstwa operacyjna z możliwością aktualizacji istniejących i nowych ścieżek. 21 The basics of GIS 35 minut Ćwiczenie 1: Utworzenie mapy internetowej Twój instruktor przypisze Ci tymczasową nazwę użytkownika i hasło dostępu do ArcGIS Online do wykorzystania podczas zajęć. Dodatkowo, w ArcGIS Online, została już wcześniej utworzona grupa, w ramach której będzie można udostępniać elementy. Zapisz poniżej następujące informacje: • Nazwa użytkownika:________________________ • Hasło:____________________________________ • Nazwa grupy ArcGIS Online:__________________ Nazwa użytkownika oraz hasło są wrażliwe na duże i małe litery. Scenariusz: Pracujesz dla miasta Naperville w stanie Illinois. Jesteś odpowiedzialny za organizację dnia Rowerem do Pracy mającym na celu rozładowanie porannych korków w mieście. Podczas ćwiczenia przygotujesz mapę internetową ukazującą ścieżki rowerowe, restauracje i miejsca do odpoczynku, które będą sponsorowane przez miasto. Miejsca do odpoczynku zapewnią rowerzystom przekąski, napoje i będą pozwalały nabrać sił przed dalszą podróżą. Mapa zostanie udostępniona mieszkańcom. W tym ćwiczeniu: • Zalogujesz się do ArcGIS Online • Utworzysz mapę internetową i skonfigurujesz warstwy • Zapiszesz i udostępnisz mapę. 23 Lekcja 1 Etap 1: Zalogowanie do ArcGIS Online Ćwiczenie zostanie przeprowadzone na koncie organizacji Esri. Zalogujesz się używając loginu i hasła podanego przez instruktora. a. Otwórz przeglądarkę internetową i wpisz adres URL wskazany przez instruktora. b. Kliknij Zaloguj się (Sign In). Jeśli pojawi się ostrzeżenie dotyczące ochrony, zezwól na instalację, aby uzyskać dostęp do strony. Zostaniesz przeniesiony do unikalnej strony, która została utworzona na potrzeby tego szkolenia. c. Zaloguj się wpisując nazwę użytkownika i hasło podane przez instruktora. Etap 2: Utworzenie nowej mapy internetowej Teraz utworzysz nową mapę internetową. a. Kliknij MAPA (MAP). Zostanie wyświetlona mapa z domyślną mapą bazową. Jeśli inny uczestnik kursu wcześniej pracował z mapą na tym koncie, może być wyświetlona jego mapa. Jeśli taka sytuacja ma miejsce kliknij w prawym górnym rogu Nowa Mapa (New Map) i dalej postępuj według wskazówek. Utworzysz mapę dla Twojego obszaru zainteresowania. b. W oknie wyszukiwania wpisz Naperville, IL i naciśnij Enter. Mapa zostanie powiększona do zasięgu Naperville, IL oraz zostanie wyświetlone okno podręczne o nazwie Lokalizacja. c. Zamknij okno podręczne Lokalizacja. Teraz wybierzesz mapę bazową, która będzie odpowiednia dla Twojej mapy. Najwłaściwsza do naszego celu będzie mapa bazowa Ulice (Streets). d. Kliknij przycisk Mapa bazowa (Basemap) i wybierz Ulice (Streets). Teraz dodasz do mapy ścieżki rowerowe oraz restauracje. W tym wypadku, warstwy już istnieją - zostały uprzednio opublikowane przez innego użytkownika ArcGIS Online. e. Kliknij przycisk Dodaj (Add) 24 i wybierz Wyszukaj warstwy tematyczne (Search for Layers). Czym jest ArcGIS for Server? f. W panelu Wyszukaj warstwy tematyczne (Search for layers) ustaw następujące parametry: • Znajdź (Find): Naperville • W (In): ArcGIS Online g. Kliknij Idź (Go). h. Przewiń listę wynikową i kliknij Naperville_Bike_Routes (Features). Zostanie otwarte okno z informacjami o warstwie. i. Kliknij Dodaj do mapy (Add to map). Na mapie zostały wyświetlone sklasyfikowane ścieżki rowerowe. Teraz dodasz do mapy restauracje. j. Na liście wyników odszukaj warstwę Naperville_Restaurants (Feature) i kliknij Dodaj (Add). 25 Lekcja 1 Granatowe ikony z symbolem kawy reprezentują lokalizację restauracji na terenie miasta. k. Kliknij jeden z symboli reprezentujących kawiarnię i zapoznaj się z informacjami zawartymi w oknie podręcznym. Zauważ, że niektóre okna podręczne zawierają fotografie obiektów oraz odnośniki do stron internetowych. Okna podręczne mogą zawierać przeróżne informacje opisujące obiekty widoczne na mapie, np. wykresy, wartości atrybutów, obrazy, załączone dokumenty. l. Zamknij okno podręczne. m. W oknie Wyszukaj warstwy tematyczne (Search for layers) kliknij Zakończ dodawanie warstw (Done Adding Layers). Zauważ, że pojawił się nowy panel Szczegóły (Details). 26 Czym jest ArcGIS for Server? n. Powiększ mapę o jeden poziom korzystając z przycisku znajdującego się w lewym górnym rogu. Możesz także przytrzymać klawisz Shift oraz lewy przycisk myszy i prostokątem zasięgu wskazać obszar, który chcesz powiększyć. Etap 3: Konfiguracja warstw W tym etapie skonfigurujesz mapę i warstwy tak, aby były bardziej zrozumiałe i użyteczne dla odbiorców. a. W górnej części panelu Szczegóły (Details) kliknij przycisk Pokaż legendę mapy (Show Map Legend) Zauważ, że trasy rowerowe oznaczone pomarańczowym kolorem to trasy proponowane. Przefiltrujesz te warstwy tak, aby wyświetlone zostały tylko istniejące trasy. b. Kliknij przycisk Pokaż zawartość mapy (Show Contents of Map) . c. Przesuń kursor nad warstwę Naperville Bike Routes tak, aby pod nazwą pojawiły się przyciski. d. Wybierz Filtruj (Filter). Pole typu drogi o nazwie Route Status zawiera dwie wartości: Proposed odpowiada drogom proponowanym, a Existing drogom istniejącym. e. Korzystając z list rozwijanych utwórz wyrażenie Route Status wynosi Existing (Route Status is Existing) i wybierz Zastosuj filtr (Apply Filter). 27 Lekcja 1 Teraz Twoja mapa pokazuje tylko istniejące trasy rowerowe. Teraz chcesz, aby na mapie została pokazana lokalizacja dwóch sponsorowanych przez miasto miejsc do odpoczynku. Jeśli zamierzasz pokazać na mapie więcej punktów należy rozważyć opcję użycia w tym celu nowej warstwy. f. Kliknij przycisk Dodaj (Add) i wybierz Dodaj notatki do mapy (Add map Notes). g. W oknie dialogowym Dodaj notatki do mapy (Add Map Notes) wpisz następujące informacje: • Nazwa: Miejsca odpoczynku z okazji dnia “Rowerem do pracy” • Szablon: zostaw domyślne • Kliknij Utwórz (Create). Zauważ, że po lewej stronie pojawił się nowy panel Dodaj obiekty. Za pomocą nowego panelu możesz oznaczyć swoją mapę za pomocą kształtów (punkty, linie, poligony). Każdy z utworzonych kształtów może zawierać dodatkowo np. tekst, odnośnik umożliwiający zrozumienie wprowadzonych przez Ciebie notatek. Inni użytkownicy mapy mogą zobaczyć Twoje notatki (nie mogą ich tworzyć, może to robić tylko właściciel mapy). h. W panelu Dodaj obiekty (Add Features) kliknij Pinezka (Pushpin). 28 Czym jest ArcGIS for Server? i. Kliknij na mapie w dowolnym miejscu znajdującym się wzdłuż istniejącej trasy rowerowej. j. W oknie dialogowym Punkty (Points) wykonaj następujące czynności: • W polu opisu Description wpisz Miejsce odpoczynku #1 • Kliknij Zamknij (Close). k. Utwórz kolejny punkt na mapie i nazwij go Miejsce odpoczynku #2. Jeśli użytkownicy mapy chcieliby dodać do niej własne notatki musieliby zapisać własną kopię mapy i dopiero w niej wprowadzać modyfikacje. Etap 4: Zapisanie i udostępnienie mapy Zanim zapiszesz swoją mapę ustawisz jej zasięg tak, aby przy pierwszym otwarciu widoczny był pełen zasięg ścieżek rowerowych. a. Kliknij przycisk Szczegóły/Pokaż szczegóły mapy (Details) b. W panelu Zawartość (Details) najedź kursorem myszy na warstwę Naperville Bike Routes, kliknij przycisk Więcej opcji (trzy kropki) i z menu kontekstowego wybierz Powiększ do (Zoom to). Twoja mapa jest gotowa do zapisu i udostępnienia. c. Kliknij przycisk Zapisz mapę (Save Map) i wybierz z listy Zapisz jako (Save As). d. W oknie Zapisz mapę (Save Map) określ następujące parametry: 29 Lekcja 1 • Tytuł (Title): Naperville Mapa z okazji dnia rowerem do pracy <imię + pierwsza litera nazwiska> • Znaczniki (Tags): Naperville, Rowerem do pracy, Restauracje • Podsumowanie (Summary): Utworzona w celu promocji restauracji • Zapisz w folderze: pozostaw domyślną lokalizację. e. Kliknij Zapisz mapę (Save Map). Teraz udostępnisz mapę internetową innym użytkownikom. f. Kliknij Udostępnij (Share). Zauważ, że możesz zdecydować kto będzie mógł wyświetlać mapę: • Wszyscy (publiczny) • Twoja instytucja (Szkolenia Esri Polska) • Członkowie grupy: opcja dostępna tylko w przypadku przynależności do grupy. W naszym ćwiczeniu mapa zostanie udostępniona grupie szkoleniowej Arc4. g. Zaznacz pole obok nazwy grupy. Zauważ, że został podany link URL do Twojej mapy, który możesz np. za pośrednictwem e-maila przekazać innym osobom. Jeśli wybierzesz opcję publicznego udostępnienia mapy uaktywniona zostanie opcja Osadź w witrynie internetowej (Embed in website). Mapa internetowa może zostać przekonwertowana na aplikację internetową. Aplikacja dostarcza opcje umożliwiające dostosowanie zachowania mapy do indywidualnych potrzeb i hostowania aplikacji bezpośrednio z Twojej strony internetowej. h. Kliknij Gotowe (Done). i. Po zapisaniu mapy z menu Start (Home) wybierz Moje zasoby (My content). j. Kliknij łącze do mapy Naperville Mapa z okazji dnia rowerem do pracy. Zapoznaj się ze szczegółami mapy internetowej. Możesz wprowadzić informacje opisujące Twoją mapę, m. in. dostęp i ograniczenia, właściwości. Użytkownicy, którzy mają dostęp do mapy mogą dodawać komentarze do mapy. 30 Czym jest ArcGIS for Server? k. Kliknij Otwórz (Open) i zapoznaj się z dostępnymi opcjami. Mapa internetowa może zostać otwarta na trzy sposoby: w przeglądarce map ArcGIS.com (której właśnie używasz), w oprogramowaniu ArcGIS for Desktop lub może zostać użyta do przygotowania prezentacji. 31 Lekcja 1 Podsumowanie 1. Czy po zapisaniu mapy internetowej w ArcGIS Online mają do niej dostęp inni użytkownicy serwisu? _________________________________________________________________ _________________________________________________________________ 2. W przypadku gdy Twoje dane składają się z ciągłych poligonów i raczej nie podlegają zmianom powinny być traktowane jako warstwa operacyjna. b. Prawda. c. Fałsz. 32 Lekcja 2 2 Tworzenie zasobów operacyjnych Słowa kluczowe mapa bazowa usługa obiektowa usługa mapowa zasoby operacyjne Wprowadzenie Ważnym etapem udostępniania danych w formie usług jest określenie, które warstwy udostępniamy jako dane operacyjne. Pracując w aplikacji ArcMap wykonujemy te same procedury udostępniania danych hostowanych następnie w ArcGIS Online lub w ArcGIS for Server. Różnice pojawiają się na etapie wybierania konkretnych parametrów publikowanych usług. Podczas tego wykładu zapoznamy się z najlepszymi praktykami udostępniania danych operacyjnych, jak również przyjrzymy się zastosowaniu warstw wynikowych (usług) w mapach internetowych. Tematyka • Udostępnianie warstw aplikacji ArcMap w formie usług internetowych. • Porównanie usługi mapowej z usługą obiektową. • Rola okna Edytor usługi (Service Editor) oraz okna Przygotowanie (Analyzer) podczas publikacji usługi. • Aplikacje klienckie używające usług. • Tworzenie map internetowych z zastosowaniem usług obiektowych. Cele ćwiczenia Po ukończeniu tej lekcji będziesz wiedzieć w jaki sposób: • używać oprogramowania ArcGIS for Desktop do tworzenia i udostępniania zasobów operacyjnych, • zastosować opublikowaną usługę obiektową podczas tworzenia mapy internetowej. 34 Usługi GIS Przygotowanie zasobów operacyjnych Dowiedzieliśmy się już, że przed udostępnieniem warstw w formie usług najlepiej zorganizować dane oceniając czy warstwy będą stanowiły część składową mapy bazowej czy zasobów operacyjnych. Organizacja warstw pomaga w określeniu typu usługi publikowanej z poziomu aplikacji ArcMap. Na przykład, publikujemy dane reprezentujące linie aktywnych uskoków w Kolorado i chcemy wyświetlić tę informację na tle mapy przedstawiającej ocenę zagrożenia sejsmicznego. Mapa bazowa może przedstawiać model terenu lub topografię, jednak dane dotyczące uskoków powinny być zapisane w warstwie lub warstwach operacyjnych. Nawet po wykonaniu takiego rozróżnienia możemy nadal zadecydować gdzie opublikujemy dane i jakiego typu usługi utworzymy. Usługi mogą również korzystać z dodatkowych funkcji, które rozszerzają ich podstawowe możliwości. Rys. 2.1 Przygotowanie zasobów do udostępnienia polega na ocenie typu danych i zakresu użytkowania danych po opublikowaniu usługi. Po identyfikacji warstw, publikowanych z poziomu aplikacji ArcMap jako zasoby operacyjne, należy wybrać gdzie zostanie zapisana usługa. Proces publikacji jest podobny, niezależnie od tego czy usługa będzie hostowana przez środowisko ArcGIS for Server czy też ArcGIS Online. Wybór środowiska może jednak wpłynąć na odpowiedź na następujące pytanie: Jaki typ usługi zamierzasz utworzyć? Odpowiedź zależy od tego, w jaki sposób użytkownicy będą ostatecznie korzystać z usługi. 35 Lekcja 2 Usługa obiektowa czy usługa mapowa Dla środowiska ArcGIS for Server i ArcGIS Online wspólne są dwa typy usług (pomimo niewielkich różnic w nazewnictwie): usługa obiektowa i usługa mapowa. Usługa obiektowa zazwyczaj odpowiada warstwom operacyjnym, podczas gdy usługa mapowa koreluje z warstwami bazowymi. Istnieje pewne podobieństwo pomiędzy nimi, dlatego wybierając typ usługi należy ocenić, do jakiej funkcjonalności powinni mieć dostęp użytkownicy końcowi. W poniższym przykładzie usługa obiektowa przesyła współrzędne obiektów wektorowych do aplikacji klienta. Takie zachowanie pozwala klientowi na realizację wielu zadań, takich jak: zmiana symbolizacji, wykonywanie zapytań, a nawet edycję danych. Rys. 2.2 Porównanie usługi obiektowej z usługą mapową. Usługa mapowa tworzy natomiast wynikowy obraz, który jest przesyłany do klienta. Pomimo tego, że aplikacja kliencka wyświetla jedynie obraz danych, użytkownicy nadal mogą wykonywać pewne działania, które sprawiają wrażenie, iż usługa jest dostępna lokalnie. Przykładem mogą być okna podręczne wyświetlające informacje atrybutowe po wybraniu obiektu przez użytkownika. W przypadku znacznej liczby obiektów wektorowych, usługa mapowa zapewnia dużo większą wydajność niż usługa obiektowa, szczególnie gdy dla usługi mapowej została utworzona pamięć podręczna (cache). Jednak usługa obiektowa pozwala na większą kontrolę po stronie użytkownika końcowego, w tym możliwość edycji danych. 36 Usługi GIS Używaj usługi obiektowej gdy pracujesz z danymi, które dla danej skali odniesienia posiadają niewiele obiektów o prostej geometrii. Niewielka liczba danych punktowych będzie wyświetlana najwydajniej, po niej danych liniowych itd. Pamiętaj, że można korzystać z dwóch omówionych typów usług jednocześnie. W takim przypadku usługi będą się wzajemnie uzupełniać w zależności od wyświetlanego zakresu skali. Można utworzyć usługę mapową z docelowymi danymi dla wszystkich skali mniejszych niż określony próg wartości. Następnie można utworzyć usługę obiektową, która będzie wyświetlana dla wszystkich skali większych niż zdefiniowany próg wartości (to znaczy, kiedy użytkownicy zastosują odpowiednie powiększenie danych, aby ograniczyć liczbę przesyłanych obiektów). W dalszej kolejności można dołączyć te dwie usługi do mapy internetowej lub aplikacji internetowej, a użytkownicy będą mogli bezkonfliktowo z nich korzystać. 37 Lekcja 2 Publikowanie usługi obiektowej w ArcGIS Online Dla procesu przygotowania warstw operacyjnych do publikacji w ArcGIS Online możemy wyróżnić kilka dobrych praktyk. Na przykład, będzie to ustawienie zależności skalowych lub tworzenie szablonów obiektów do określenia symbolizacji. Podczas procesu publikacji, dostępnego z poziomu aplikacji ArcMap, możemy w oknie dialogowym Edytor usługi (Service Editor), ustawić właściwości publikowanej usługi. Dodatkowo funkcja analizatora pozwala na sprawdzenie dokumentu mapy i wyświetlenie listy problemów, które mogą uniemożliwić publikację lub obniżyć wydajność usługi. Ponadto, podczas procesu publikacji, edytor umożliwia udostępnienie usługi wybranym grupom portalu ArcGIS Online. Rys. 2.3 Okno Edytor usługi (Service Edytor) oraz okno Przygotowanie (Analyzer) wyszukują potencjalne problemy pojawiające się podczas procesu publikacji do ArcGIS Online. 38 Usługi GIS Okna Edytor usługi oraz Przygotowanie Przy domyślnym sposobie zarządzania danymi usługi w celu aktualizacji danych należy każdorazowo nadpisać usługę. Jednym ze sposobów udostępniania warstw wyświetlonych w aplikacji ArcMap jest opublikowanie ich w postaci usługi. Do tego celu służy kreator, który prowadzi użytkownika przez poszczególne etapy publikacji. Okno Edytor usługi (Service Editor) pozwala na określenie właściwości oraz przygotowanie metadanych usługi, używanych przez użytkowników do jej wyszukiwania oraz zapoznania z jej możliwościami. Funkcja analizatora, dostępna w oknie Edytor usługi, sprawdza warstwy dokumentu mapy pod kątem utrudnień w publikacji i pozwala, w razie potrzeby, na ich szybkie rozwiązanie. Edytor usługi (Service Editor) Za pomocą Edytora usługi możemy kontrolować wiele ważnych właściwości usługi. Okno dostosowuje wyświetlane treści w oparciu o rodzaj publikowanej usługi oraz miejsce jej hostowania (portal ArcGIS Online lub ArcGIS for Server). Niektóre z najważniejszych właściwości to: Funkcje (Capabilities): Typ usługi oraz przypisane jej możliwości. Opis elementu (Item Description): Metadane opisujące usługę. Udostępnianie (Sharing): Jakim użytkownikom udostępnimy usługę publikując ją w ArcGIS Online. Analizator (Analyzer) Zanim opublikujemy usługę używamy analizatora wyszukującego problemy utrudniające publikację. Analizator może wyświetlić trzy typy wiadomości opisane w poniższej tabeli. Tabela 2.1 Rodzaje komunikatów Błąd Ostrzeżenie Wiadomość Opis Co należy zrobić z tego typu błędem Problemy, które uniemożliwiają opublikowanie usługi i muszą być naprawione. Naprawić Problemy, które mogą wpływać na wygląd, wydajność lub dostęp do danych usługi. Wyróżniamy trzy poziomy ostrzeżeń: wysoki, średni, niski. Naprawić lub pozostawić jako wyjątek Sugestie dotyczące metod i najlepszych praktyk optymalizacji usługi. Naprawić lub pozostawić jako wyjątek 39 Lekcja 2 Wyniki pracy analizatora wyświetlane są w oknie Przygotowanie (Prepare). W celu ukończenia procesu publikacji możemy rozwiązać problemy lub oznaczyć je jako wyjątki. Częstym rozwiązaniem może być wybór opcji z menu kontekstowego. Zarządzanie danymi Jednym z najważniejszych ustawień, podczas publikacji usługi obiektowej, jest określenie sposobu dostępu do danych. Możemy wybrać jedno z dwóch rozwiązań: Kopiowanie danych na serwer. Kopiowanie następuje automatycznie podczas publikacji do ArcGIS Online. Rejestracja danych w serwerze. Rys 2.4 Opcje zarządzania danymi podczas publikacji usług do ArcGIS Online lub ArcGIS for Server. ArcGIS Help: About registering your data with the server and Making your data accessible to ArcGIS Server Skopiowanie danych na serwer zapewnia usłudze dostęp do danych. Kopiowanie to jedyna dostępna opcja dla publikacji do ArcGIS Online. Jeżeli zdecydujemy się zarejestrować źródło danych, dane pozostaną w oryginalnej lokalizacji, a usługa będzie odwoływać się do nich zdalnie. W serwerze możemy zarejestrować takie źródła danych jak: foldery danych, geobazy i połączenia ArcSDE. Wybierając opcję rejestracji upewnij się, że konto ArcGIS for Server posiada wystarczające uprawnienia dostępu do danych. Kopiowanie danych na serwer to najskuteczniejsza metoda zapewniająca poprawne działanie usługi (tzn. zapewnia dostęp do danych źródłowych). Jednak w przyszłości, jeśli zdecydujesz się na aktualizację danych, konieczne będzie ponowne opublikowanie usługi z oryginalnego dokumentu mapy i nadpisanie istniejącej usługi. Rejestracja danych na serwerze może być natomiast korzystna podczas publikacji danych z centralnej lokalizacji (na przykład, korzystającej zarówno z ArcSDE jak również z ArcGIS for Server w sieci lokalnej). Rejestracja danych pozwala usłudze na dostęp do najbardziej aktualnych danych bez konieczności regularnego kopiowania aktualizacji na serwer. 40 Usługi GIS Publikacja usługi obiektowej w ArcGIS for Server Publikowanie usług do ArcGIS for Server zawiera pewne różnice. ArcGIS for Server umożliwia tworzenie wielu dodatkowych typów usług, poza dwoma hostowanymi usługami charakterystycznymi dla ArcGIS Online. Ponadto, możliwa jest rejestracja lub skopiowanie danych źródłowych do serwera. Usługa obiektowa wymaga przechowywania danych w geobazie wielodostępnej zarejestrowanej w ArcGIS for Server. Rys. 2.5 Podczas publikacji do ArcGIS for Server dostępnych jest więcej funkcji dla usług mapowych. 41 Lekcja 2 Udostępnianie warstw operacyjnych Kolejną ważną decyzją podczas udostępniania warstw jest wybór typu publikowanej usługi. Jak już wspomniano, dwa typy usług, które możemy publikować zarówno do ArcGIS Online jak i do ArcGIS for Server to usługa mapowa oraz usługa obiektowa. Kiedy zdecydujemy się na publikację do jednego lub drugiego środowiska, należy pamiętać o tym, iż istnieją pewne niewielkie różnice, które trzeba rozważyć. Rys. 2.6 Dostępne typy usług w zależności od typu połączenia. ArcGIS Online Podczas publikacji mapy do ArcGIS Online tworzona jest usługa hostowana. Może to być zarówno: Warstwa obiektowa Warstwa mapowa ArcGIS for Server Podczas publikacji mapy do ArcGIS for Server publikowana jest zawsze usługa mapowa, przy czym możliwe jest opcjonalne włączenie funkcji dostępu do obiektów (feature access). Jeżeli zamierzamy utworzyć usługę mapową z funkcją dostępu do obiektów, wymaga to zapisu danych w ArcSDE oraz ich rejestracji w ArcGIS for Server. Główne etapy publikacji są takie same, niezależnie od tego czy udostępniamy dane korzystając z ArcGIS Online czy też ArcGIS for Server. Różnice występują na etapie wyboru funkcji determinujących typ tworzonej usługi. 42 Usługi GIS Korzystanie z usług Niezależnie od tego czy usługa będzie hostowana w ArcGIS Online czy ArcGIS for Server może z niej korzystać taka sama, szeroka grupa użytkowników. Rys. 2.7 Dostęp do usług dla wielu różnych typów klientów. Na przykład usługi mogą być częścią mapy lub aplikacji internetowej. Z usług mogą również korzystać aplikacje mobilne na tablety lub smartfony. Ponadto użytkownicy aplikacji ArcGIS for Desktop mogą uzyskać dostęp do usług bezpośrednio bez żadnych dodatkowych funkcji właściwych dla map internetowych lub aplikacji. 43 Lekcja 2 Tworzenie i obsługa warstw mapy internetowej Po opublikowaniu danych operacyjnych w formie usługi obiektowej, kolejnym etapem jest opracowanie mapy internetowej dla użytkowników końcowych. Wiele z poniższych elementów odnosi się przede wszystkim do warstw obiektowych (warstw wektorowych), ale niektóre z nich mogą mieć również zastosowanie jako warstwy mapowe (warstwy rastrowe). Dostęp użytkowników do warstw mapy internetowej Mapy internetowe umożliwiają użytkownikom wykonywanie na warstwach określonych zadań bez konieczności wcześniejszej konfiguracji. Tabela 2.2 Wyświetlanie tabel Wyświetla tabele atrybutów w dolnej części okna mapy. Zastosowanie filtrów Podobne do zapytania definiującego (definitione query). Stosowane do wyświetlania jedynie obiektów spełniających kryterium podane przez użytkownika. Wyświetlanie wskazówek Pobranie wskazówek od punktu do punktu oraz możliwość dodania punktów pośrednich. Pomiar powierzchni, odległości i lokalizacji Wykonanie pomiaru powierzchni i odległości, jak również pozyskanie współrzędnych dla wybranych lokalizacji. Konfiguracja mapy internetowej Ponadto, w celu zwiększenia dalszej współpracy, możliwa jest konfiguracja niektórych właściwości warstw mapy internetowej. Na przykład można wykonać jedną z następujących czynności: Utworzenie zakładek: Po zapisaniu wybranej lokalizacji użytkownicy nie muszą ręcznie wyświetlać obszaru zainteresowania. Włączenie i skonfigurowanie okien podręcznych dla każdej usługi: Wyświetlanie wybranych pól atrybutów, zdjęć, wykresów lub załączników po wskazaniu obiektu przez użytkownika. Dodanie warstwy notatek: Mapa internetowa może zawierać wiele warstw notatek, których użytkownicy mogą używać do rysowania punktów, linii, poligonów oraz dodawania tekstu. 44 Usługi GIS Przykładem może być opublikowana mapa dostępnych szlaków w pobliżu wybranego miasta. Celem mapy jest umożliwienie turystom wykonanie następujących czynności online: Zaplanowanie jednodniowej trasy wycieczki. Zaznaczenie pokonanych odcinków trasy. Zapisanie informacji o ptactwie zaobserwowanym podczas wycieczki (punkty). Dodanie zdjęć przedstawiających ciekawe miejsca. Do publikowanej mapy, dla najbardziej popularnych tras wycieczek, można również dodać zakładki. Ponadto zastosowanie mapy topograficznej, umożliwi turystom ocenę poziomu trudności trasy przed jej wyborem. W planowaniu trasy może również pomóc wbudowanie narzędzia zmierz lub zastosowanie kryterium umożliwiającego wybór tras o określonej długości. W przypadku, gdy warstwą szlaków jest usługa obiektowa, możliwa jest również konfiguracja okien podręcznych w celu wyświetlenia tylko wybranych atrybutów, na przykład takich jak długość, poziom trudności lub nachylenie szlaku. Jeżeli dodamy warstwę notatek użytkownicy będą mogli zachować swoją wersję mapy i dodać do niej informację tekstową lub geometrię punktową, liniową albo poligonową. 45 Lekcja 2 46 Usługi GIS 45 minut Ćwiczenie 2: Publikowanie i zastosowanie usługi obiektowej w aplikacji internetowej Podczas tego ćwiczenia utworzysz i udostępnisz dwie warstwy operacyjne korzystając z funkcjonalności aplikacji ArcMap. • Jedną z warstw opublikujesz w ArcGIS Online jako hostowaną usługę obiektową. Będzie to pusta usługa, do której obiekty zostaną dodane podczas edycji aplikacji internetowej przez właścicieli restauracji. • Drugą z warstw opublikujesz w ArcGIS for Server jako usługę mapową. Usługa będzie zawierała dane reprezentujące udogodnienia dostępne w parku w Naperville, z których będą korzystać zarówno rowerzyści, jak i właściciele restauracji podczas planowanego wydarzenia. Podczas tego ćwiczenia: Przygotujesz i opublikujesz warstwę w ArcGIS Online. Przygotujesz i opublikujesz warstwę w ArcGIS for Server. Dodasz opublikowane usługi do aplikacji mapowej. Skonfigurujesz aplikację mapową. 47 Lekcja 2 Etap 1: Przygotowanie warstw operacyjnych do udostępnienia a. Uruchom aplikację ArcMap i utwórz nowy pusty dokument mapy. b. W oknie Katalog (Catalog) wybierz przycisk Podłącz folder (Connect to Folder) i utwórz połączenie z folderem C:\Student\ARC4. c. Rozwiń nowe połączenie z folderem i następnie przejdź do lokalizacji: PublishingFeatureServices > Naperville.gdb > BTWD. Zwróć uwagę, że zestaw danych BTWD zawiera dwie klasy obiektów: Restrooms (Toalety) oraz SecondaryStops (PunktyPostoju). Opublikujesz te dwie klasy obiektów w celu poszerzenia funkcjonalności mapy internetowej „Rowerem do pracy”. Wybrane do publikacji zestawy danych posiadają już przypisaną właściwą definicję odniesienia przestrzennego. d. Przeciągnij klasę obiektów SecondaryStops (PunktyPostoju) do widoku mapy. W celu dokładniejszej reprezentacji danych zmienisz domyślnie zastosowaną symbolizację dla tej warstwy. e. W Tabeli zawartości (Table of contents) kliknij symbol warstwy SecondaryStops (PunktyPostoju). f. W oknie Selektor symboli (Symbol Selector) kliknij przycisk Style (Style References). g. W oknie dialogowym Style (Style References) wykonaj następujące czynności: Zaznacz styl Civic. Usuń zaznaczenie stylu Esri. Kliknij OK. h. Jako opcję wyszukiwania zaznacz Wybrane style (Referenced Styles). i. W oknie wyszukaj wpisz Store i kliknij Enter. j. Wybierz styl Convenience Store . k. Zwiększ rozmiar symbolu do 20 i kliknij OK. l. Zapisz mapę w folderze C:\Student\ARC4\PublishingFeatureServices podając nazwę PunktyPostoju.mxd 48 Usługi GIS Etap 2: Publikacja hostowanej usługi obiektowej W tym etapie warstwa SecondaryStops zostanie udostępniona jako usługa hostowana. W tym celu zalogujesz się do ArcGIS Online. a. W aplikacji ArcMap z menu Plik (File) wybierz Zaloguj (Sign in). b. Zaloguj się przy użyciu nazwy użytkownika i hasła podanego przez instruktora. c. Z menu Plik (File) wybierz Udostępnij jako (Share As) i wybierz Usługa (Services). d. W kreatorze publikacji usługi uzupełnij wymagane parametry zgodnie z poniższymi wskazówkami: Pozostaw zaznaczoną domyślnie opcję Publikuj usługę (Publish a Service) i kliknij Dalej (Next). Z rozwijalnej listy Wybierz połączenie (Choose a connection) zaznacz Moje hostowane usługi (Szkolenia Esri Polska), (My Hosted Services (Szkolenia Esri Polska)). Opcja ta jest dostępna, ponieważ jesteśmy zalogowani do portalu ArcGIS Online Podaj nazwę usługi PunktyPostoju_<Twoje imię + pierwsza litera Twojego nazwiska>, podobnie jak na poniższej grafice. Ta konwencja nazewnictwa zapewni usłudze unikalną nazwę, ArcGIS Online uniemożliwia duplikowanie nazw usług. e. Kliknij Kontynuuj (Continue). Zostało otwarte okno Edytor usługi (Service Editor) oraz zadokowane w dolnej części okna aplikacji ArcMap okno Przygotowanie (Prepare). Użyjesz wyświetlonych narzędzi do ustawienia właściwości i oceny danych przed publikacją do ArcGIS Online. f. W lewym panelu okna Edytor usługi (Service Editor) kliknij zakładkę Funkcje (Capabibities). 49 Lekcja 2 Zauważ, że zaznaczona jest opcja Mapa kafelkowa (Tiled Mapping). Nie jest to typ usługi, który chcesz zastosować do reprezentacji danych operacyjnych. W zamian włączysz dostęp do obiektów (Feature Access). g. Zaznacz opcję Feature Access oraz usuń zaznaczenie opcji Mapa kafelkowa (Tiled Mapping). Upewnij się czy nie publikujesz usługi z włączoną funkcją Mapa kafelkowa (Tiled Mapping). Jeśli opcja pozostanie zaznaczona, kafle tworzone w ArcGIS Online będą zużywać kredyty. W późniejszej lekcji dowiesz się w jaki sposób przesłać utworzone wcześniej kafle z aplikacji ArcMap do portalu ArcGIS Online przy minimalnym zużyciu kredytów. h. W panelu po lewej stronie, poniżej sekcji Funkcje (Capabilities) kliknij zakładkę Feature Access. Zauważ, że jedyną domyślnie dopuszczalną operacją dla tego typu usługi jest Zapytanie (Query). Operacje Utwórz (Create), Usuń (Delete) oraz Aktualizuj (Update) odnoszą się do edycji, które zastosujesz w późniejszym ćwiczeniu. (Operacja Sync jest stosowana do edycji offline, która nie jest omawiana podczas tego kursu.) i. Pozostaw zaznaczoną opcję Zapytanie (Query). j. Kliknij zakładkę Udostępnianie (Sharing). Nie zmieniaj na razie żadnych ustawień. Na tym etapie tworzenia usługi można wykonać ostatni krok, udostępnienie wybranym grupom. Wyeliminuje to konieczność logowania do ArcGIS Online, lokalizowania usługi oraz udostępniania jej użytkownikom. Etap udostępnienia usługi właściwym użytkownikom wykonasz jednak w dalszym ćwiczeniu. W kolejnym etapie przeanalizujesz mapę pod kątem problemów związanych z publikacją usługi. Etap 3: Rozwiązanie wyników analizy Przejdziemy teraz do analizy mapy w celu rozpoznania potencjalnych ograniczeń w publikacji usługi. a. Na górze okna Edytor usługi (Service Editor) kliknij przycisk Analizuj (Analyze) . b. W prawej górnej części okna Edytor usługi (Service Editor) kliknij przycisk Zminimalizuj lub zmaksymalizuj (minimize/maximize) 50 . Usługi GIS Możesz teraz zapoznać się z wynikami analizy dokumentu mapy w oknie Przygotowanie (Prepare). W oknie Przygotowanie (Prepare) można wyróżnić cztery poziomy rang: Błędy – muszą zostać rozwiązane przed wykonaniem publikacji. Ostrzeżenia o wysokiej randze – powinny zostać rozwiązane. Ostrzeżenia o średniej randze – powinny zostać rozwiązane. Komunikaty o niskiej randze – stanowią często pozycje do rozważenia w celu uzyskania wyższej wydajności usługi. Zauważ, iż dwa błędy o wysokiej randze dotyczą braku informacji opisowej w oknie Opis elementu (Item Description). c. Kliknij prawym przyciskiem myszy pierwszy wpis w oknie Przygotowanie (Prepare) i wybierz Pokaż stronę opisu elementu (Show Item Description Page). Błędy te oznaczają, iż usługa nie została dokładnie opisana i korzystające z niej osoby nie będą posiadać ważnych informacji ją opisujących, jak również nie będą mieć możliwości szybkiego jej wyszukania. d. Podaj poniższe informacje opisowe: Podsumowanie (Summary): Naperville Punkty postoju Znaczniki (Tags): Naperville, Dzień rowerem do pracy, Punkty postoju Opis (Description) – Pusta warstwa utworzona w celu dodania nowych punktów postoju przez właścicieli restauracji. Dobrą praktyką jest opisanie dokumentu mapy w oknie Właściwości dokumentu mapy (Map Properties) przed jego publikacją. Podana informacja zostanie wtedy automatycznie skopiowana do sekcji Opis elementu (Item Description) w oknie Edytor usługi (Service Editor). e. Po zakończeniu kliknij przycisk Analizuj (Analyze) i zminimalizuj okno Edytor usługi (Service Editor). Zauważ, że uzupełnienie informacji opisowej spowodowało usunięcie dwóch wcześniej wyświetlonych błędów. Ostrzeżenie o średniej randze informuje o kopiowaniu na serwer pełnego zasięgu ramki danych (w tym przypadku do portalu ArcGIS Online). Podczas publikacji dużej ilości danych publikacja pełnego zasięgu 51 Lekcja 2 ramki danych może być problematyczna. W analizowanym przypadku, zapisany jest tylko jeden obiekt, zatem oznaczymy ostrzeżenie jako wyjątek. f. Kliknij prawym przyciskiem Ostrzeżenie o średniej randze i wybierz Oznacz jako wyjątek (Mark As Exception). g. Ponownie wykonaj analizę mapy. Zauważ, że ostrzeżenie znajduje się nadal na liście w oknie Przygotowanie (Prepare), jednak jego stan oznaczony jest obecnie jako Wyjątek (Exception). Dzięki tej informacji wiesz, że problem został oceniony i nie będzie miał wpływu na publikację usługi. Ostatnia kwestia dotyczy wyświetlania warstwy we wszystkich zakresach skalowych. Może być to problematyczne, jeśli zdecydujesz się na publikację zbyt dużej liczby danych w danej skali. W przypadku zarządzania większą liczbą danych należy ustawić właściwe zakresy skalowe (scale range) do wyświetlania warstw. Zależności skalowe zostają wtedy przeniesione do publikowanej usługi. W tym ćwiczeniu zignorujesz wyświetlony komunikat. h. W oknie Edytor usługi (Service Editor) kliknij przycisk Podgląd (Preview). Czas wyświetlenia usługi, zarejestrowany w oknie podgląd, wynosi 0.01 sekundy (lub jest to wartość zbliżona). Wyświetlenie danych zajęło zatem niewiele czasu. Możesz korzystać z okna podglądu do symulacji użycia dowolnej usługi w chwili przesuwania lub skalowania danych i obserwować czasy opóźnienia w wyświetlaniu danych. i. Zamknij okno Podgląd (Preview). j. Na górze okna Edytor Usługi (Service Editor) kliknij przycisk Publikuj (Publish) . Po zakończeniu procesu publikacji zostanie wyświetlony komunikat informujący o pomyślnym ukończeniu publikacji usługi. k. Kliknij OK. Zauważ, że okno Edytor usługi (Service Editor) oraz okno Przygotowanie (Prepare) zostały zamknięte. l. W oknie Katalog (Catalog) rozwiń połączenie Moje Hostowane usługi (My Hosted Services) i zauważ nowo opublikowane usługę. Nazwa usługi będzie zawierała imię oraz pierwszą literę nazwiska. Jeżeli usługa nie jest widoczna, odśwież połączenie Moje Hostowane usługi (My Hosted Services). 52 Usługi GIS Etap 4: Przygotowanie kolejnej warstwy operacyjnej do udostępnienia Wykonasz teraz ponownie schemat z poprzedniego etapu, w celu opublikowania kolejnej usługi przedstawiającej informację o lokalizacji toalet. Tym razem opublikujesz usługę w ArcGIS for Server. Pomimo tego, że dane o lokalizacji toalet to dane operacyjne, nie będą one edytowane oraz nie będzie możliwa zmiana symbolizacji przez użytkowników usługi. Po utworzeniu usługa może zostać elementem odniesionym w ArcGIS Online, co ułatwi zarządzanie wszystkimi zasobami internetowymi. a. W aplikacji ArcMap otwórz nową pustą mapę (nie zapisuj zmian dla poprzedniej mapy). b. W oknie Katalog (Catalog) przejdź do C:\Student\ARC4\PublishingFeatureServices\ Naperville.gdb\BTWD. c. Dodaj klasę obiektów Restrooms zapisaną w zestawie danych BTWD do obszaru wyświetlania mapy. Dodasz teraz mapę bazową, która ułatwi orientację podczas opracowywania danych do udostępnienia. d. Kliknij strzałkę obok przycisku Dodaj dane (Add Data), wybierz Dodaj mapę bazową (Add Basemap) i dodaj mapę bazową Ulice (Streets). e. W tabeli zawartości (table of contents), kliknij symbol warstwy Restrooms w celu otworzenia okna Selektor Symboli (Symbol Selector). f. W oknie Selektor Symboli (Symbol Selector) kliknij Style (Style References) i zastosuj poniższe ustawienia: Zaznacz styl Civic. Usuń zaznaczenie stylu Esri. Kliknij OK. g. Upewnij się, że w oknie Wyszukaj (Search) zaznaczona została opcja Wybrane style (Referenced Styles). h. W polu wyszukiwania wpisz rest i kliknij Enter. i. Wybierz symbol Restroom i kliknij OK. j. Zapisz mapę w folderze C:\Student\ARC4\PublishingFeatureServices pod nazwą Toalety.mxd. 53 Lekcja 2 Etap 5: Publikacja usługi mapowej Podczas tego etapu opublikujesz warstwę Restrooms (Toalety) jako usługę mapową hostowaną w ArcGIS for Server. W celu udostępnienia danych w ten sposób należy z poziomu aplikacji ArcMap utworzyć połączenie z ArcGIS for Server. Dodatkowo do utworzenia połączenia należy odczytać nazwę komputera, na którym zainstalowano ArcGIS for Server. a. Kliknij prawym przyciskiem myszy ikonę Komputer znajdującą się na pulpicie i wybierz Właściwości (Properties). b. Odczytaj i zapisz nazwę komputera: ________________________________. c. Zamknij okno systemowe. d. Z menu Plik (File) wybierz Udostępnij jako > Usługa (Share As > Service). e. W wyświetlonym oknie dialogowym: Zachowaj ustawienia domyślne pozostawiając zaznaczoną opcję Publikuj usługę (Publish a service) i kliknij Dalej (Next). Poniżej Wybierz połączenie (Choose a connection) kliknij przycisk Utwórz połączenie (Create Service Connection) . f. W oknie kreatora Dodaj serwer ArcGIS (Add ArcGIS Server) pozostaw ustawienia domyślne Publikować usługi GIS (Publish GIS services) i kliknij Dalej (Next). g. W panelu głównym wpisz poniższy adres serwera: Adres URL serwera: http://<nazwa komputera>:6080/arcgis Podaj zapisaną wcześniej nazwę komputera. W adresie serwera nie przepisuj nawiasów <>. Nazwa użytkownika: student Hasło: student h. Upewnij się, że podane parametry są zgodne z poniższą grafiką (fragment adresu <nazwa komputera> będzie się różnił). 54 Usługi GIS i. Kliknij Zakończ (Finish). j. Powracając do okna dialogowego Publikuj usługę (Publish a Service) zmień domyślną nazwę usługi na Toalety_<imię + pierwsza litera nazwiska>. k. Kliknij Dalej (Next). Został wyświetlony panel kreatora, który nie pojawił się podczas publikacji w ArcGIS Online. Panel ten pozwala na publikację usług do nowych lub istniejących folderów. W tym przypadku zaakceptujesz domyślną lokalizację folderu. l. Zachowaj domyślną lokalizację [źródło] ([root]) i kliknij Kontynuuj (Continue). m. W otwartym oknie Edytor usługi (Service Editor) kliknij zakładkę Funkcje (Capabilities). n. Usuń zaznaczenie funkcji KML. o. Sprawdź możliwość usunięcia zaznaczenia dla funkcji Usługa mapowa (Mapping). 55 Lekcja 2 1. Dlaczego nie możesz usunąć zaznaczenia dla funkcji Usługa mapowa (Mapping)? _____________________________________________________________________________________ p. Kliknij zakładkę Opis elementu (Item Description) i podaj poniższe informacje: Podsumowanie (Summary): Toalety w Naperville. Znaczniki (Tags): Naperville, Dzień rowerem do pracy, toalety. Opis (Description): Warstwa używana do wyświetlenia lokalizacji toalet. Zanim opublikujesz usługę należy przeprowadzić analizę i naprawić wszystkie błędy. Czynność tę wykonasz w następnym etapie. Etap 6: Rozwiązanie wyników analizy a. Na górze okna Edytor usługi (Service Editor) kliknij Analizuj (Analyze). b. Zminimalizuj okno Edytor usługi (Service Editor) i zapoznaj się z wynikami analizy wyświetlonymi w oknie Przygotowanie (Prepare). Pierwszy komunikat błędu informuje o tym, iż warstwy mapy bazowej nie mogą być publikowane jako usługi. Ponieważ mapa bazowa jest już usługą, brak możliwości jej ponownej publikacji jest uzasadniony. c. Kliknij prawym przyciskiem myszy i wybierz Usuń warstwę (Remove Layer). d. Wybierz ponownie przycisk Analizuj (Analyze). Kolejna kwestia do rozwiązania to ostrzeżenie o wysokiej randze wskazuje, że źródło danych warstwy nie jest zarejestrowane w serwerze i dane zostaną skopiowane na serwer. Należy pamiętać o tym, iż pomimo konieczności kopiowania danych na serwer (online) w przypadku publikacji hostowanych usług ArcGIS Online, ArcGIS for Server pozwala wybrać pomiędzy kopiowaniem, a rejestracją danych na serwerze. W tym przypadku wybierzemy drugą metodę i zarejestrujemy dane na serwerze. e. Kliknij prawym przyciskiem na ostrzeżenie o wysokiej randze i wybierz Zarejestruj źródło danych w serwerze (Register Data Source With Server). Zauważ, że podana ścieżka to C:\Student\ARC4\PublishingFeatureServices. Otwarty w aplikacji ArcMap dokument mapy odnosi się do zasobów geobazy plikowej, dlatego też zarejestrujemy teraz ten folder. Rejestracja zapewni serwerowi stały dostęp do danych. 56 Usługi GIS f. W polu Nazwa (Name) wpisz Naperville. Jeśli posiadasz inne zasoby do udostępnienia, w celu łatwiejszego zarządzania danymi i optymalnego bezpieczeństwa, przechowuj udostępniane zasoby w jak najmniejszej liczbie lokalizacji. g. Kliknij OK. h. Wykonaj ponownie analizę dokumentu mapy. Pozostał jeszcze jeden komunikat o niskiej randze, informujący o rysowaniu danych we wszystkich zakresach skalowych. Zestaw danych nie będzie zbyt duży, dlatego możemy zignorować ten problem. i. Kliknij prawym przyciskiem komunikat o niskiej randze i wybierz Oznacz jako wyjątek (Mark As Exception). j. W oknie Edytor Usługi (Service Editor) kliknij Publikuj (Publish). Po zakończeniu publikacji wyświetlony został komunikat o poprawnym opublikowaniu usługi. k. Kliknij OK i zamknij okno dialogowe. l. W oknie Katalog (Catalog) rozwiń połączenie Serwery GIS (GIS Servers). m. Rozwiń połączenie z serwerem ArcGIS o nazwie arcgis on <nazwa komputera>_6080 (publikujący). 57 Lekcja 2 Zauważ, że ikona dla usługi mapowej Toalety różni się od ikony usługi obiektowej znajdującej się poniżej gałęzi Moje hostowane usługi (My Hosted Services). Etap 7: Dodanie usługi do mapy internetowej Opublikowana usługa zostanie teraz dodana do mapy internetowej „Naperville Mapa z okazji dnia rowerem do pracy”. Rozpoczniemy od skopiowania adresu URL usługi, który następnie zostanie wklejony jako nowy element ArcGIS Online. W dalszej kolejności utworzony element może zostać dodany do dowolnej mapy, bez konieczności ponownego wyszukiwania lub wpisywania długiego adresu URL. a. W oknie Katalog (Catalog) kliknij prawym przyciskiem usługę Toalety i wybierz Właściwości usługi (Service Properties). b. W oknie Edytor usługi (Service Editor) kliknij Mapowanie (Mapping) i wykonaj następujące czynności: • Ustaw kursor w polu adresu REST URL. • Kliknij prawym przyciskiem myszy i wybierz Zaznacz wszystko (Select All). • Kliknij ponownie i wybierz Kopiuj (Copy). • Kliknij przycisk OK, aby zamknąć okno. Teraz usługa ArcGIS for Server zostanie zarejestrowana z pozostałymi zasobami online. c. Przywróć okno przeglądarki połączonej z kontem ArcGIS Online. Jeżeli okno przeglądarki zostało zamknięte, otwórz je ponownie, przejdź do strony http://esri-pl.maps.arcgis.com i zaloguj się do portalu. d. Przejdź do zakładki Moje zasoby (My Content). e. Na stronie Moje zasoby (My Content) kliknij Dodaj Element (Add Item) i wybierz Z Internetu (From the web). f. W oknie dialogowym wykonaj następujące czynności: • Pozostaw zaznaczoną opcję Usługa internetowa ArcGIS Server (ArcGIS Server web service). • W polu URL wklej wcześniej skopiowany adres URL usługi (REST). • Wciśnij klawisz Tab (Tytuł i znaczniki powinny zostać automatycznie uzupełnione tekstem podanym podczas publikacji usługi) 58 Usługi GIS g. Kliknij Dodaj Element (Add Item). h. Przejdź do zakładki Moje zasoby (My Content) i zapoznaj się z jej zawartością. Lista powinna zawierać dwie nowe usługi oraz mapę „Naperville dzień rowerem do pracy”. Utworzone elementy będą miały dodane do nazwy Twoje dane. Portal ArcGIS Online hostuje usługę obiektową PunktyPostoju, natomiast tylko odnosi się do usługi mapowej Toalety. Usługa mapowa Toalety jest hostowana przez własny serwer www korporacji. Teraz obie usługi mogą zostać dodane do istniejącej mapy internetowej. i. Kliknij strzałkę obok mapy „Naperville Mapa z okazji dnia rowerem do pracy” i wybierz Otwórz w przeglądarce map (Open in map viewer). j. Kliknij przycisk Dodaj (Add) i wybierz Wyszukaj warstwy tematyczne (Search for Layers). k. W oknie wyszukiwania przejdź do pola W (In), rozwiń listę i wybierz Moje zasoby (My Content). 59 Lekcja 2 Obie usługi zostały wyświetlone w oknie wyników. l. Dla warstwy Toalety kliknij łącze Dodaj (Add). Usługa Toalety została dodana do mapy. m. Dodaj w ten sam sposób usługę PunktyPostoju. Pojedynczy obiekt usługi PunktyPostoju został dodany do mapy. n. Kliknij przycisk Zakończ dodawanie warstw (Done Adding Layers). o. Upewnij się czy widoczny jest pełny zasięg danych. p. Kliknij przycisk Zapisz (Save) i wybierz Zapisz (Save). Etap 8: Konfiguracja mapy internetowej W ostatnim etapie tego ćwiczenia upewnisz się czy nowe usługi zostały skonfigurowane zgodnie z założonym przeznaczeniem mapy. a. Powiększ centralną część mapy do zasięgu zbliżonego do poniższej grafiki. b. Kliknij punkt reprezentujący toalety, aby wyświetlić jego okno podręczne. Zauważ, że nie zostało wyświetlone żadne okno podręczne. 60 Usługi GIS c. Zlokalizuj na mapie symbol convenience store (sklep spożywczy). d. Kliknij symbol convenience store, który reprezentuje przykład miejsca postoju zaproponowany przez restaurację Gemato’s Wood Pit BBQ. Zauważ, że miejsce postoju zaproponowane przez restaurację Gemato’s Wood Pit BBQ posiada dwa atrybuty powiązane z usługą PunktyPostoju: 1. Nazwę restauracji. 2. Przekąski dostępne dla rowerzystów. Powyższe atrybuty są jedynymi informacjami zbieranymi przez miasto, ponieważ wiele przydatnych informacji dostarczanych jest przez inną usługę Dine Local Locations (np. dane kontaktowe). Dzięki zastosowanej symbolizacji rowerzyści będą mogli w łatwy sposób zlokalizować toalety. Dodatkowo na podstawie atrybutu Offering (Oferta) mogą również ustalić czy w danym punkcie jest dostępna woda lub przekąski. Ponadto, dla usługi PunktyPostoju można skonfigurować okna podręczne wyświetlające dodatkowe, informacje, takie jak zdjęcia restauracji lub łącza do stron internetowych. e. Zamknij okno podręczne. Utworzysz teraz zakładki przestrzenne dzięki którym użytkownicy będą mogli szybko przechodzić do różnych sekcji mapy. f. Kliknij przycisk Zakładki (Bookmarks) . g. Kliknij Dodaj zakładki (Add Bookmarks). h. Wpisz Centrum Naperville i kliknij Enter. i. Utwórz dodatkowo poniższe dwie zakładki: • Wyświetl północną część mapy i podaj nazwę zakładki Północne Naperville. • Wyświetl południową część mapy i podaj nazwę zakładki PołudnioweNaperville. 61 Lekcja 2 j. Sprawdź czy zakładki działają poprawnie wybierając każdą z nich. k. W panelu Zawartość (Contents) podświetl warstwę Naperville Restaurants, wybierz Więcej opcji (trzy kropki) i kliknij Powiększ do (Zoom to). Powiększenie do zasięgu warstwy zapewni, że użytkownicy będą widzieli cały obszar zainteresowania, kiedy pierwszy raz otworzą mapę. Ponadto mogą korzystać z zakładek pozwalających na łatwą nawigację. l. Ponownie zapisz mapę. m. Pozostaw przeglądarkę z zalogowanym kontem ArcGIS Online. n. Zamknij aplikację ArcMap bez zapisywania zmian. 62 Usługi GIS Podsumowanie 1 Zasoby operacyjne udostępniane w ArcGIS Online publikowane są zazwyczaj jako usługa mapowa. a. Prawda b. Fałsz 2 Co dzieje się z danymi podczas ich publikacji do ArcGIS Online? ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ 3 Czym jest hostowana warstwa? ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ 63 Lekcja 2 Odpowiedzi do pytań z ćwiczenia 2 Ćwiczenie 2: Publikacja i użycie usług obiektowych w mapach internetowych 1. Dlaczego nie możesz usunąć zaznaczenia opcji Usługa mapowa (Mapping)? Wszystkie pozostałe właściwości usługi tworzone są od trzonu usługi mapowej, dlatego funkcja mapowanie jest zawsze włączona. 64 Tworzenie funkcjonalnych map w internecie 3 Tworzenie aplikacji internetowych Słowa kluczowe aplikacja internetowa Wprowadzenie W poprzednim module omówione zostało w jaki sposób utworzyć usługę obiektową (publikując ją zarówno jako hostowaną usługę obiektową w ArcGIS Online, jak również jako usługę mapową z dostępem do obiektów umożliwiającą edycję danych), teraz zajmiemy się użyciem tej usługi w sesji edycyjnej. W celu użycia usługi w jak najszerszym zakresie zapoznasz się z różnymi metodami jej wdrożenia. Edytowalne usługi obiektowe możemy dodawać do map internetowych i używać ich w aplikacjach internetowych lub mobilnych. Aplikacje internetowe udostępniają często szerszą funkcjonalność. Aplikację internetową można utworzyć od podstaw lub skorzystać z łatwych w użyciu, niewymagających programowania szablonów, dostępnych na koncie ArcGIS Online. Aplikacje mobilne poszerzają korzystanie z usług obiektowych na tablety i smartfony. Jeśli jesteś programistą możesz utworzyć swoją własną aplikację mobilną od podstaw. Tematyka Tworzenie edytowalnych usług obiektowych Tworzenie edytowalnych map i aplikacji internetowych Korzystanie z szablonów oraz aplikacji Web AppBuilder for ArcGIS Opcje deweloperskie dla aplikacji internetowych oraz mobilnych Cele ćwiczenia Po ukończeniu tej lekcji będziesz wiedzieć w jaki sposób: Identyfikować opcje aplikacji internetowych, w celu korzystania z usług. Korzystać z aplikacji internetowej w celu edycji danych z zastosowaniem usługi obiektowej. Wskazać opcje korzystania z usług obiektowych. 65 Lekcja 3 Konfiguracja usługi obiektowej wspierającej edycję Zakres pracy z edytowalną usługą obiektowej nie jest skomplikowany. Rys. 3.1 Procedura organizacji pracy w zakresie konfiguracji usługi obiektowej wspierającej edycję. Etap 1: Publikacja usługi obiektowej Usługę obiektową publikujemy z poziomu aplikacji ArcGIS for Desktop, którą następnie hostujemy w ArcGIS Online lub w ArcGIS for Server. Utworzoną usługę możemy dodać do mapy lub aplikacji internetowej. Zanim opublikujemy usługę obiektową należy zapoznać się z poniższymi dobrymi praktykami: Zastosować właściwy układ współrzędnych Dla udostępnianych warstw zastosuj układ współrzędnych zgodny z układem współrzędnych usług, z którymi będą łączone. Na przykład, jeżeli planujesz używać map bazowych dostępnych w ArcGIS Online, należy dla ramki danych ustawić układ współrzędnych Web Mercator (Auxiliary Sphere). W celu nałożenia wielu usług posiadających różne układy współrzędnych, należy opublikować dane stosując najkorzystniejszy układ współrzędnych, co pozwoli na uzyskanie optymalnej wydajności. Używać domen i podtypów Ustanowienie podtypów i domen może zwiększyć przydatność mapy internetowej oraz poprawić integralność danych. Na przykład, jeśli właściciele restauracji ręcznie wpisują wartości atrybutów, takich jak „woda” lub „przekąska”, istnieje duże prawdopodobieństwo wystąpienia literówek, których poprawienie może wymagać dużo czasu. Korzystanie z podtypów oraz domen może wyeliminować ten problem. Tworzyć szablony obiektów Dodawanie nowych obiektów za pośrednictwem usługi obiektowej realizowane jest poprzez szablony obiektów. Dlatego też ważne jest, aby przed publikacją usługi utworzyć szablony w aplikacji ArcMap. 66 Tworzenie funkcjonalnych map w internecie Szablony umożliwiają tworzenie nowych obiektów oraz przypisywanie atrybutom wartości domyślnych. Usługi obiektowe wymagają utworzenia szablonu dla każdego typu obiektu. Szablony tworzone są automatycznie w momencie rozpoczęcia sesji edycyjnej w aplikacji ArcMap. Alternatywą dla utworzenia usługi obiektowej w aplikacji ArcMap jest utworzenie pustej usługi w ArcGIS Online. Możemy osiągnąć to na dwa sposoby: • Jeśli posiadamy już hostowaną usługę obiektową o wymaganym schemacie, możesz użyć jej jako szablonu dla tworzonej nowej, pustej usługi obiektowej. • Drugim rozwiązaniem dla opublikowania pustej usługi obiektowej jest skorzystanie z jednego z istniejących, publicznych szablonów dostępnych w ArcGIS Online. Kolejny sposób na utworzenie pustej usługi obiektowej dostępny jest dla deweloperów na stronie https://developers.arcgis.com. Zaloguj się korzystając z danych logowania do ArcGIS Online i uzyskaj dostęp do swojej zawartości GIS oraz możliwości tworzenia nowych usług obiektowych. Etap 2: Ustawienie/weryfikacja dostępnych funkcji usługi Edytor usługi umożliwia ustawienie uprawnień edycyjnych (tworzenie, aktualizowanie, usuwanie) dla usługi obiektowej publikowanej w ArcGIS Online lub w ArcGIS for Server. Dla usług obiektowych hostowanych w ArcGIS Online możesz modyfikować uprawnienia usługi (tak długo, jak jesteś właścicielem usługi) umożliwiając użytkownikom wykonanie dowolnej z poniższych czynności edycyjnych. Dodawanie, aktualizacja oraz usuwanie Aktualizacja tylko atrybutów Dodawanie tylko obiektów Etap 3: Dodanie do mapy/aplikacji internetowej Wiemy już w jaki sposób dodać usługę obiektową do nowej lub istniejącej mapy internetowej. Często zmiana mapy internetowej nie jest konieczna, aby przydzielić do niej dostęp edytorom. Na przykład można przydzielić dostęp edycyjny tylko do wybranych atrybutów. 67 Lekcja 3 Utworzenie jako pierwszej mapy internetowej może być pomocne, nawet jeśli zdecydujesz się, w późniejszym czasie, przekształcić ją w aplikację internetową. Różne aplikacje internetowe oraz mobilne mogą korzystać z map internetowych. Wszystkie zmiany wprowadzone w mapie internetowej znajdą odzwierciedlenie w dowolnej aplikacji, która jej używa. W momencie gdy chcemy udostępnić mapę internetową innym użytkownikom możemy skorzystać z gotowych szablonów dostępnych w ArcGIS Online lub użyć aplikacji Web AppBuilder for ArcGIS i utworzyć bardziej niestandardową aplikację internetową. Tworzenie aplikacji z szablonów lub w Web AppBuilder nie wymaga pisania kodu, chyba że konieczna jest jej dalsza rozbudowa. Utworzoną aplikację można osadzić w istniejącej stronie internetowej, hostować w ArcGIS Online lub pobrać i hostować we własnym środowisku. Etap 4: Użycie mapy internetowej oraz aplikacji internetowej lub mobilnej W chwili, gdy użytkownik edytujący łączy się z usługą obiektową, uzyskuje dostęp do ustawień i funkcji wybranych przed publikacją usługi. Podczas tworzenia obiektu przez osobę edytującą, używany jest szablon, który kontroluje narzędzie edycji oraz symbolizację. Ze względu na to, że jest to usługa obiektowa, użytkownik edytujący może lokalnie wprowadzić zmianę symbolizacji. Jeśli dodasz dodatkowe zachowania, wartości dodawanych atrybutów mogą korzystać z utworzonych podtypów lub domen. 68 Tworzenie funkcjonalnych map w internecie Od map do aplikacji internetowych Aplikacje internetowe mogą zawierać dodatkowe funkcje w porównaniu z mapami internetowymi. Ponadto mogą być również udostępniane na więcej sposobów, np. wybierając jeden z poniższych scenariuszy: Hostowane w ArcGIS Online Hostowane w Portal for ArcGIS Hostowane na własnym serwerze www Wbudowane w istniejącą stronę internetową Rys. 3.2 Opcje hostowania map i aplikacji internetowych *Wiele gotowych szablonów do tworzenia aplikacji w JavaScript Poniżej znajduje się kilka przykładów funkcji, które można wykorzystać tworząc własną aplikację internetową Edycja: proste funkcje edycyjne dla edytowalnych warstw Porównanie map: porównanie do trzech map w jednej aplikacji Profil wysokościowy: utworzenie profilu wysokościowego dla wybranego obiektu lub mierzonej linii Prosta przeglądarka map: wyświetla mapy, które dostosowują się automatycznie do pulpitu urządzeń desktopowych, mobilnych i tabletów Narzędzie Zwiń: do przeglądania nakładających się map Media społecznościowe: Twitter, Flickr, itp. 69 Lekcja 3 Szablony ArcGIS Rys 3.3 Możesz tworzyć apilkacje GIS korzystając z szablonów ArcGIS. W przypadku, gdy wymagana jest szersza funkcjonalność, niż dostępna dla mapy internetowej, należy rozważyć zastosowanie wbudowanych szablonów JavaScript. Szablony dostępne są publicznie w ArcGIS Online w momencie udostępniania mapy internetowej. Są one szybkim i łatwym sposobem na wdrożenie i udostępnienie aplikacji przez każdego użytkownika. Szablony są zorientowanymi na zadania aplikacjami JavaScript, podzielonymi ze względu na realizowane przez nie funkcje, np. lokalizacja działek, uwzględnienie czasu, media społecznościowe, profile elewacyjne. Więcej opcji aplikacji internetowych zostanie omówione w kolejnych rozdziałach. 70 Tworzenie funkcjonalnych map w internecie Udostępnianie edytowalnych map i aplikacji Warstwy operacyjne (takie jak Park Furniture na poniższej grafice) mogą zostać skonfigurowane do obsługi edycji. Usługi obiektowe wspierające edycję mogą kontrolować typ wykonywanych operacji (dodawanie, aktualizacja, usuwanie). Ponadto mogą obsługiwać również zachowania geobazy takie jak podtypy oraz domeny. W poniższym przykładzie użytkownicy przeglądarki internetowej mogą, za pośrednictwem mapy internetowej, dodawać nowe udogodnienia w parku. Rys. 3.4 Dane dotyczące udogodnień w parku mogą zostać udostępnione i następnie edytowane z poziomu mapy internetowej lub utworzonej z szablonu aplikacji. 71 Lekcja 3 Tworzenie własnych aplikacji internetowych W uzupełnieniu do predefiniowanych szablonów ArcGIS, istnieją dodatkowe narzędzia do tworzenia aplikacji internetowych wymagające lub nie dodatkowego dopisania kodu. Web AppBuilder for ArcGIS Rys. 3.5 Web AppBuilder dostarcza szerszą funkcjonalność od predefiniowanych szablonów. Kreator ten pozwala na tworzenie aplikacji internetowych bez konieczności pisania kodu. Ponadto mamy dostęp do dziesiątek widżetów gotowych do zastosowania w swojej aplikacji (bazującej na kodzie HTML), dostarczających dodatkowe możliwości konfiguracyjne. Web AppBuilder for ArcGIS posiada graficzny interfejs użytkownika (GUI), dzięki któremu w łatwy sposób możemy wykonać poniższe zadania: • Zmienić wygląd aplikacji internetowej • Dodać nową funkcjonalność dzięki zastosowaniu widżetów do geoprzetwarzania, drukowania, nawigacji i więcej • Zastosować oznaczenie organizacji (branding) • Korzystać z aplikacji internetowej w ArcGIS Online, Portal for ArcGIS, z poziomu własnego serwera www Istnieje również możliwość eksportu aplikacji w formie szablonu, w celu ponownego użycia jej projektu i funkcjonalności w nowo tworzonych aplikacjach. ArcGIS story maps Rys.3.6 ArcGIS Story Map pozwala na łączenie multimediów i map. Są to aplikacje mapowe złożone z map ArcGIS Online oraz zawartości multimedialnej (tekstu, zdjęć, materiałów wideo lub audio). Można ich używać do przesyłania zawartości multimedialnej oraz przedstawienia historii danego miejsca. Do tworzenia tego typu aplikacji mapowych nie są wymagane umiejętności programistyczne. 72 Tworzenie funkcjonalnych map w internecie Inne aplikacje Z zawartości GIS można również korzystać w istniejących natywnych aplikacjach mobilnych takich jak Collector for ArcGIS, Operations Dashboard oraz ArcGIS App, wszystkie utworzone przez Esri za pomocą Native SDK. Collector for ArcGIS to aplikacja dostępna na urządzenia z systemem Android lub iOS, która pozwala na pozyskiwanie danych, zdjęć i plików wideo, jak również planowanie tras oraz uzyskiwanie wskazówek dojazdu. Aplikacja może zostać skonfigurowana do zakresu prac danej organizacji. Aby korzystać z aplikacji wymagane jest konto ArcGIS Online dla organizacji. Operations Dashboard for ArcGIS umożliwia łączenie usług lub map internetowych z elementami informującymi o wydajności, takimi jak wykresy, dostarczającymi aktualny widok informacji geograficznej. Również ta aplikacja wymaga konta ArcGIS Online dla organizacji. ArcGIS App to darmowa aplikacja do pobrania na urządzenia mobilne z systemem iOS, Android oraz Windows Mobile. Aplikacja pozwala na przeglądanie oraz nawigację map, pozyskiwanie danych oraz wykonywanie analiz GIS. Opcje deweloperskie ArcGIS Web API i SDK umożliwiają deweloperom tworzenie aplikacji od podstaw oraz pozwalają na pełną kontrolę w zakresie wyglądu oraz dostarczanej przez aplikację funkcjonalności. ArcGIS API for JavaScript umożliwia osadzanie map i zadań w aplikacji internetowej. Mapy mogą pochodzić z ArcGIS Online lub własnego Serwera ArcGIS. API korzysta z najnowszych standardów HTML i CSS w celu zwiększenia elastyczności i wydajności zarówno dla urządzeń mobilnych jak i desktopowych. Dla deweloperów dostępne jest również natywne SDK (Runtime) wykorzystywane do tworzenia aplikacji mobilnych. SDK korzysta z map internetowych oraz usług. Rozwiązanie dostępne jest na smartfony i tablety z systemem: • iOS • Android • Windows phone 73 Lekcja 3 Optymalizacja usługi mapowej Zawartość mapy – dobre praktyki Należy usuwać nieużywane warstwy i ramki danych. Może się to wydawać oczywiste, ale każda warstwa w dokumencie mapy, która stanie się częścią usługi mapowej zużywa dodatkowe zasoby serwera. Należy wyłączać zbędne pola tabeli. Klienci rzadko muszą mieć dostęp do wszystkich pól w klasie obiektów. Należy pozostawić tylko te, które są niezbędne. Należy ustawić różne wartości skali wyświetlania warstw i etykiet. Dzięki tej metodzie użytkownik uzyskuje mniej szczegółowe informacje przy mniejszych skalach i bardziej szczegółowe przy większych skalach. Należy zastosować właściwą symbolizację. Podczas tworzenia warstw operacyjnych, należy wczytać do aplikacji ArcMap mapę bazową, aby upewnić się, że symbole warstwy operacyjnej pasują do mapy bazowej. 74 Tworzenie funkcjonalnych map w internecie Tworzenie aplikacji w Web AppBuilder Web AppBuilder umożliwia tworzenie własnych aplikacji internetowych z wykorzystaniem różnych gotowych widżetów (narzędzi, przycisków itp.). Możliwa jest także kontrola warstw, jak również układu i wyglądu aplikacji. W poniższym scenariuszu, aplikacja pozwala użytkownikom tworzyć nowe obiekty reprezentujące udogodnienia w parku korzystając z usługi ParkFurniture. Rys 3.7 Aplikacja pozwalająca na przeprowadzenie edycji za pośrednictwem hostowanej usługi obiektowej. 75 Lekcja 3 25 minut Ćwiczenie 3: Tworzenie funkcjonalnych internetowych aplikacji mapowych Podczas tego ćwiczenia będziesz kontynuować projekt „Dzień rowerem do pracy.” Utworzona w poprzednim ćwiczeniu mapa internetowa umożliwia właścicielom restauracji zaznaczenie wzdłuż tras rowerowych proponowanych punktów postoju z napojami i przekąskami. W ten sposób będą oni mogli promować swoje lokale. Teraz, za pomocą mapy internetowej i szablonu ArcGIS, utworzysz aplikację internetową, która pozwoli właścicielom restauracji dodawać proponowane przez nich lokalizacje do mapy. Podczas tej lekcji dowiesz się, jak: Ustawić dopuszczalne operacje dla warstwy. Wykonać konwersję mapy internetowej do aplikacji internetowej. Zastosować edycję w aplikacji internetowej. 76 Tworzenie funkcjonalnych map w internecie Etap 1: Zastosowanie edycji dla hostowanej usługi obiektowej a. Przywróć okno przeglądarki internetowej z portalem ArcGIS Online. Jeśli to konieczne, zaloguj się korzystając z danych logowania do konta szkoleniowego. b. Kliknij zakładkę Moje zasoby (My Content). c. Zauważ dwie utworzone wcześniej warstwy. • Toalety_<Twoje imię>, która jest usługą obiektową ArcGIS for Server. • PunktyPostoju_<Twoje imię>, która jest hostowaną usługą obiektową ArcGIS Online. W poprzednim ćwiczeniu powyższe warstwy zostały dodane do mapy utworzonej z okazji dnia rowerem do pracy. Tylko warstwa PunktyPostoju będzie edytowana – na tej warstwie właściciele restauracji będą zaznaczali punkty z napojami i przekąskami wspierając obsługę wydarzenia „Dzień rowerem do pracy”. Włączenie edycji umożliwi właścicielom restauracji tworzenie, usuwanie oraz aktualizację informacji atrybutowej dla tej warstwy. d. Kliknij łącze warstwy PunktyPostoju (nie Service Definition file – plik definicji usługi). e. Przewiń okno w dół do sekcji Właściwości (Properties) i zauważ, że funkcja edycji jest wyłączona. f. Przewiń okno do góry i kliknij przycisk Edytuj (Edit). g. Przewiń okno ponownie w dół i zwróć uwagę, że możliwa jest teraz zmiana właściwości edycji dla tej warstwy. h. Włącz opcję edycji, która pozwoli edytorom na dodawanie, aktualizację i usuwanie obiektów. W sekcji Właściwości (Properties) poniżej opcji Edycja (Editing options) znajdują się opcje do ustawienia synchronizacji i śledzenia zmian. Synchronizacja pozwala użytkownikom pomimo odłączenia od Internetu na dalszą edycję danych, które zostaną zsynchronizowane po ponownym ustanowieniu połączenia z Internetem. Śledzenie edycji umożliwia śledzenie kto stworzył i ostatnio zaktualizował dany obiekty oraz pozwala na ograniczenie edytorom uprawnień do aktualizowania i usuwania tylko tych obiektów, które sami dodali. i. Kliknij przycisk Zapisz (Save). 77 Lekcja 3 Udostępnisz teraz warstwy wybranej grupie użytkowników. Pomimo tego że sama mapa internetowa może być udostępniona konkretnej grupie użytkowników, również warstwy tej mapy muszą być udostępnione tym samym użytkownikom (o ile nie są one dostępne publicznie). j. Przejdź do zakładki Moje zasoby (My Content). k. Zaznacz pola wyboru dla następujących warstw: • Toalety_<Twoje imię> • PunktyPostoju_<Twoje imię> l. Kliknij przycisk Udostępnij (Share). Dla tego scenariusza, warstwy oraz wynikowa mapa internetowa najprawdopodobniej zostałyby udostępnione wszystkim użytkownikom (opcja: Wszyscy – publiczny). Jednak dla celów szkolenia zostaną one udostępnione tylko jednej grupie. m. Zaznacz grupę utworzoną dla tego kursu (w przypadku wątpliwości, zapytaj instruktora). n. Kliknij OK. Etap 2: Użycie mapy internetowej w aplikacji internetowej W tym etapie zweryfikujesz czy mapa internetowa zawierająca warstwy Toalety i PunktyPostoju może zostać udostępniona właścicielom restauracji. Następnie zastosujesz dostępny szablon ArcGIS, który będzie posiadał gotową funkcjonalność do przygotowania środowiska edycji w aplikacji internetowej. a. Na zakładce Moje zasoby (My Content) kliknij strzałkę obok mapy „Naperville Mapa z okazji dania rowerem do pracy_<Twoje imię>” i wybierz Otwórz w przeglądarce map (Open in map viewer). b. Kliknij przycisk Pokaż legendę mapy (Show Map Legend) . c. Porównaj swoją legendę z zamieszczoną poniżej. Dodaj brakujące warstwy i jeśli zajdzie taka potrzeba zmień kolejność wyświetlania warstw, a następnie ponownie zapisz mapę. 78 Tworzenie funkcjonalnych map w internecie W celu zmiany kolejności wyświetlania warstw, na zakładce Zawartość (Details) otwórz menu kontekstowe wybranej warstwy i przesuń ja w dół lub w górę. Następnie wyświetl legendę mapy klikając przycisk Pokaż legendę mapy (Show map legend) . Teraz możesz przejść do etapu utworzenia aplikacji internetowej, podczas którego użyjesz mapy internetowej jako zawartości wejściowej. d. Kliknij przycisk Udostępnij (Share) . e. Zaznacz pole wyboru, aby udostępnić mapę internetową grupie utworzonej dla tego kursu. Może zostać wyświetlony komunikat informujący o tym, że warstwy Naperville restaurants oraz Bike routes nie będą widoczne dla użytkowników, którzy nie należą do grupy, której warstwy zostały udostępnione. f. Jeśli zostanie wyświetlone okno dialogowe Aktualizuj udostępnianie (Update Sharing), kliknij Aktualizuj udostępnianie (Update Sharing). Zauważ, że możesz skopiować łącze mapy lub osadzić mapę w witrynie internetowej. Aby opcja osadzenia mapy w witrynie internetowej była dostępna należy udostępnić mapę w trybie Wszyscy (publiczny). g. Kliknij przycisk Utwórz aplikację internetową (Make a Web Application). 79 Lekcja 3 W oknie dialogowym Utwórz aplikację internetową (Make a Web Application), na zakładce Aplikacje konfigurowalne (Configurable apps) znajduje się lista wszystkich dostępnych szablonów do tworzenia aplikacji internetowej. h. Wyszukaj szablon Edytuj (Edit). Kliknij czarną strzałkę obok polecenia Utwórz (Publish) i wybierz Zobacz podgląd (Preview). W pełni funkcjonalny podgląd aplikacji został otworzony w nowej zakładce przeglądarki. W legendzie zostały wyświetlone edytowalne warstwy, łącznie z warstwą SecondaryStops, której jesteś właścicielem. i. Gdy zakończysz przeglądanie aplikacji zamknij zakładkę przeglądarki (lub okno w zależności od przeglądarki z której korzystasz). j. W oknie dialogowym Utwórz aplikację internetową (Make a Web Application), poniżej szablonu Edytuj (Edit) kliknij strzałkę obok polecenia Utwórz (Publish) i wybierz Utwórz (Publish). Zanim aplikacja zostanie utworzona i opublikowana należy uzupełnić podstawowe informacje opisowe. k. W polu Tytuł (Title) wpisz Dzień rowerem do pracy Edycja <imię + pierwsza litera nazwiska>. l. Upewnij się czy zostały dodane odpowiednie Znaczniki (Tags) oraz Podsumowanie (Summary) podobnie jak na zamieszczonej poniższej grafice. m. Kliknij Wykonano (Publish). Może zostać wyświetlony komunikat przypominający o konieczności udostępnienia aplikacji innym użytkownikom, zanim będzie można jej użyć. Jak również może zostać wyświetlona informacja o możliwości skonfigurowania aplikacji. n. Wykonaj następujące czynności: • Wybierz zielony schemat kolorów. • W sekcji Narzędzia (Tools) zaznacz pole wyboru, aby wyświetlić pasek narzędzi (Display Edit Toolbar). • Kliknij Zapisz (Save). 80 Tworzenie funkcjonalnych map w internecie o. Kliknij przycisk Gotowe (Done), aby przejść do strony szczegółów aplikacji. p. Kliknij przycisk Udostępnij (Share). Jeśli zajdzie taka potrzeba zaznacz pole wyboru obok grupy utworzonej dla tego kursu i kliknij OK. q. Poniżej miniatury mapy kliknij Otwórz > Wyświetl aplikację (Open > View Application). Gotowa aplikacja została otworzona w nowej zakładce. Nie zamykaj aplikacji, skorzystasz z niej w kolejnym etapie. Etap 3: Użycie aplikacji internetowej do edycji danych W tym etapie wcielisz się w rolę właściciela restauracji, który otrzymał łącze do aplikacji internetowej „Dzień rowerem do pracy”. Twoim zadaniem jest dodanie lokalizacji, którą zamierzasz sponsorować. a. Wybierz dowolne miejsce na mapie, które uważasz za korzystne dla lokalizacji stoiska, a następie powiększ wybrany fragment mapy. b. W tabeli zawartości (table of contents) kliknij warstwę SecondaryStops, aby ją wyselekcjonować. Zauważ, że narzędzie Punkt stało się aktywne. c. Utwórz kolejną proponowaną lokalizację stoiska klikając skrzyżowanie ulic w pobliżu poprzednio wybranej lokalizacji. Wyświetlone okno podręczne umożliwia zapisanie informacji atrybutowych. d. W polu Restaurant podaj dowolną nazwę restauracji. e. W polu Offering (Oferta) wybierz z rozwijalnej listy Water and Snacks (Woda i Przekąski). Zwróć uwagę, że z usługą PunktyPostoju jest powiązana domena, która jest również dostępna w utworzonej aplikacji internetowej. Ponadto, dla nowego punktu została zastosowana symbolizacja zgodna z oryginalnym szablonem, utworzonym do dodawania obiektów w tej warstwie. Jeśli zajdzie taka potrzeba kliknij ma mapie poza tym oknem, co pozwoli na poprawne dodanie punktu z zastosowaniem symbolizacji. f. Zamknij okno atrybutów. 81 Lekcja 3 g. Jeśli chcesz możesz dodać więcej stoisk stosując tę samą metodę. h. Po zakończeniu edycji dostosuj widok mapy tak, aby widoczny był pełny zasięg miasta Naperville. i. Zamknij zakładkę przeglądarki wyświetlającą aplikację internetową „Dzień rowerem do pracy”. j. Przejdź do zakładki Moja zawartość (My Content). k. Otwórz ponownie oryginalną mapę internetową „Naperville Mapa z okazji dnia rowerem do pracy”. l. Jeśli zajdzie taka potrzeba, powiększ zasięg mapy do lokalizacji, w której zostało dodane stoisko. Na mapie powinno zostać wyświetlone stoisko dodane podczas tego etapu. Jako pracownik urzędu miasta, po wysłaniu informacji do właścicieli restauracji dotyczącej nowej aplikacji internetowej, możesz monitorować status dodanych punktów postoju. Po kliknięci na wybrany punkt możesz odczytać nazwę restauracji oraz jej ofertę na stoisku. 82 Tworzenie funkcjonalnych map w internecie Podsumowanie 1. Wbudowane szablony aplikacji internetowych oraz własne aplikacje utworzone w Web AppBuilde mogą być hostowane wyłącznie w ArcGIS Online. a. Prawda b. Fałsz 2. Usługi obiektowe umożliwiają edycję. a. Prawda b. Fałsz 83 Lekcja 4 4 Tworzenie mapy bazowej Wprowadzenie Słowa kluczowe mapa z pamięcią podręczną testowa pamięć podręczna usługa mapy kafelkowej Mapy bazowe to istotne dane referencyjne dla każdej mapy, które możemy w łatwy sposób udostępniać z poziomu aplikacji ArcGIS for Desktop. Zanim jednak zainwestujemy swój czas w udostępnianie własnej mapy bazowej, można zapoznać się z mapami bazowymi dostępnymi w ArcGIS Online, utworzonymi przez pracowników Esri lub innych użytkowników portalu. Mapy bazowe są stosowane jako warstwy bazowe dla map internetowych lub map w aplikacjach internetowych lub mobilnych. Zapewniają bogaty zestaw danych podkładowych wspierający korzystanie z warstw operacyjnych. Mapy bazowe publikowane są jako usługi mapowe w ArcGIS Online lub w ArcGIS for Server. W obydwu przypadkach, dla usług map bazowych tworzona jest prawie zawsze pamięć podręczna (kafle) wpływająca na optymalizację wyświetlania. Tworzenie pamięci podręcznej obejmuje wstępne tworzenie kafli, które zapisywane są w postaci zdjęć mapy bazowej i generowane dla różnych wartości skali. Jeśli planujesz połączyć mapę bazową z inną usługą posiadającą zbudowaną pamięć podręczną, poziomy skalowe obu usług muszą być zgodne, co pozwoli na poprawne wyświetlenie obydwu map. Proces definiowania usługi w aplikacji ArcMap polega na sprawdzeniu czy posiadamy wspólny schemat kaflowania oraz czy symbolizacja poszczególnych warstw odpowiada skali wyświetlania. Tematyka Udostępnianie map bazowych w ArcGIS for Desktop Procedura organizacji pracy dla tworzenia pamięci podręcznej Gotowe mapy dostępne w ArcGIS Online Tworzenie testowej pamięci podręcznej Cele ćwiczenia Po ukończeniu tej lekcji będziesz wiedzieć w jaki sposób: Ocenić przydatność danych pod kątem zawartości mapy bazowej. 84 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną Zastosować najlepsze praktyki podczas tworzenia optymalnej pamięci podręcznej. Utworzyć testową pamięć podręczną w aplikacji ArcMap w formie pakietu kafli. 85 Lekcja 4 Udostępnianie zasobów mapy bazowej z poziomu ArcGIS for Desktop Mapy bazowe posiadają pewne cechy wspólne: Warstwy rzadko się zmieniają; Dane są zazwyczaj ciągłe (często dane rastrowe lub poligonowe dane wektorowe); Posiadają znacznie więcej warstw niż dane operacyjne; Zazwyczaj używane jako podstawa odniesienia; Zawierają tekst lub etykiety. Dane bazowe z ArcGIS for Desktop możemy publikować w formie usług mapowych hostowanych w ArcGIS Online lub w ArcGIS for Server. Rys 4.1 Publikacja danych bazowych w formie usługi mapowej w ArcGIS Online lub w ArcGIS for Server Usługa mapowa w ArcGIS for Server Usługi mapowe w ArcGIS for Server to usługi z pamięcią podręczną lub usługi dynamiczne. Jednakże, używanie usługi dynamicznej jako mapy bazowej nie jest zalecane. W większości przypadków dużo lepsze parametry wyświetlania uzyskujemy stosując usługi z pamięcią podręczną. Niemniej jednak, w chwili zmiany danych źródłowych, usługa z pamięcią podręczną musi zostać zaktualizowana (kafle muszą zostać ponownie utworzone). Usługa mapowa w ArcGIS Online Usługi mapowe w ArcGIS Online udostępniane są w formie usług map kafelkowych, nazywanych często hostowanymi usługami map kafelkowych. 86 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną Jedną z metod utworzenia takiej usługi, jest publikacja z użyciem połączenia z ArcGIS Online i zezwolenie na tworzenie kafli po przesłaniu danych do ArcGIS Online. Stosując to rozwiązanie portal ArcGIS Online zapewnia zasoby do wygenerowania i przechowywania utworzonych kafli. Alternatywą dla tego rozwiązania jest użycie ArcGIS for Desktop do utworzenia kafli, a następnie przesłanie wynikowego pakietu kafli do ArcGIS Online. W kolejnym etapie pakiet kafli publikowany jest jako usługa mapy kafelkowej. Rys. 4.2 Dwie metody udostępniania danych bazowych z ArcGIS for Desktop do ArcGIS Online. Planując strategię udostępniania map bazowych, należy rozważyć, czy zamierzamy zapisać wiele warstw w jednej mapie bazowej, czy też po niewiele warstw w wielu mapach bazowych. Mapy bazowe, w celu zapewnienia wymaganego odniesienia, mogą być łączone z innymi mapami bazowymi podczas tworzenia map i aplikacji internetowych. W takim przypadku musimy pamiętać o schemacie kaflowania używanym przez nakładane usługi mapowe z pamięcią podręczną. Schemat kafli musi zostać właściwie dopasowany i używać dokładnie tych samych wartości skalowych. 87 Lekcja 4 Procedura tworzenia pamięci podręcznej: Plan Procedura organizacji prac z pamięcią podręczną składa się z czterech etapów: • Planowanie • Projektowanie • Tworzenie testowej pamięci podręcznej • Tworzenie pamięci podręcznej Rys. 4.3 Planowanie to pierwszy etap procedury organizacji prac pamięci podręcznej Planowanie to ważny etap pozwalający na rozpoznanie jakie parametry stosować podczas tworzenia pamięci podręcznej. Niektóre punkty do rozważenia przed rozpoczęciem budowy pamięci podręcznej to: • Aktualizacja • Format kafli • Sposób zapisu • Schemat tworzenia kafli Rys. 4.4. Planowanie pamięci podręcznej mapy 88 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną Aktualizacja Częstotliwość aktualizacji należy rozważyć dla każdej z warstw składających się na usługę mapową. Na przykład, jeśli warstwy bazowe stanowią zdjęcia lotnicze oraz nałożona jest na nie granica parku, możemy założyć, że granica parku w ujęciu rocznym może ulec zmianie. Jeśli zajdzie taka sytuacja, aktualizacja pamięci podręcznej nie będzie większym problemem. Jednakże, w przypadku warstwy bazowej reprezentującej lesistość, może zaistnieć potrzeba aktualizacji pamięci podręcznej w ujęciu miesięcznym. Budowa i zastosowanie pamięci podręcznej może być czasochłonne, w takim przypadku warto rozdzielić warstwy, które mogą nigdy nie być aktualizowane, od warstw które będą podlegały aktualizacji i opublikować je jako oddzielne usługi mapowe. Następnie usługi mapowe mogą być łączone w aplikacjach klienckich. Organizowanie usług mapowych z uwzględnieniem częstotliwości ich aktualizacji pozwala w efekcie końcowym zaoszczędzić dużo czasu. Format kafli Wybór formatu kafli jest ważny ze względu na przechowywanie, wydajność oraz możliwość nakładania z innymi usługami mapowymi. Tab 4.1 PNG PNG8 PNG24 PNG32 JPEG MIXED Domyślny dla usług mapowych z warstwami wektorowymi, obsługuje przezroczystość. Obsługuje maksymalnie 256 kolorów, ograniczona obsługa przezroczystości. Obsługuje przezroczystość, maksymalnie 16 milionów kolorów. Obsługuje przezroczystość, wiele kolorów, odpowiedni przy zastosowaniu anty-aliasingu. Możliwe ustawienie poziomu kompresji, właściwy dla danych rastrowych/wiele kolorów. JPEG dla centralnej części pamięci podręcznej, PNG32 na brzegach pamięci podręcznej (obsługa przezroczystości) 89 Lekcja 4 Sposób zapisu W środowisku ArcGIS for Server istnieją dwie metody zapisu kafli: kompaktowy i rozbity. • Kompaktowy (Compact): Jeśli planujemy tworzyć pakiety kafli na serwerze testowym, a następnie kopiować je na serwer produkcyjny, należy rozważyć zastosowanie zapisu kompaktowego, który bardziej wydajnie grupuje kafle. Podczas tworzenia pakietów kafli przesyłanych do ArcGIS Online, zapis kompaktowy jest wybierany automatycznie. • Rozbity (Exploded): Sposób zapisu pozwalający na przeglądanie pojedynczych kafli. Tworzenie i kopiowanie jest bardziej czasochłonne. Schemat tworzenia kafli Schemat tworzenia kafli obejmuje zakresy skalowe, dla których tworzone są kafle, rozmiar kafla oraz początek tworzenia kafli pamięci podręcznej. Większość treści internetowych stosuje schemat kafli ArcGIS Online/Bing/Google Maps. Jednak niektórzy użytkownicy udostępniają zasoby GIS stosując własne schematy kafli odpowiadające standardom danej organizacji. Wybór właściwego schematu kafli ma znaczenie podczas nakładania wielu usług mapowych w tworzonej mapie lub aplikacji internetowej. 90 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną Skale pamięci podręcznej Projektując schemat pamięci podręcznej istotne jest określenie minimalnej i maksymalnej wartości skali w celu ustalenia dolnej i górnej granicy pamięci podręcznej. Ponadto podczas projektowania pamięci podręcznej należy pamiętać, iż każdy kolejny poziom dokładności zwiększa liczbę tworzonych kafli około czterokrotnie. Rys. 4.5 Przykład odpowiedniej maksymalnej skali zastosowanej dla mapy Rowerem do pracy. 91 Lekcja 4 Procedura tworzenia pamięci podręcznej: Projekt Po zakończonym etapie planowania pamięci podręcznej dla usługi mapowej można przejść do etapu projektowania pamięci podręcznej w aplikacji ArcMap. Jeśli planujemy łączyć naszą usługę z mapami ArcGIS Online lub Google Maps należy zastosować charakterystyczny dla tych komercyjnych usług schemat kaflowania. W przypadku niektórych organizacji może być preferowany własny schemat kaflowania zachowujący standardy danej organizacji. Rys 4.6 Etap projektu w procedurze tworzenia pamięci podręcznej. W celu prawidłowego nałożenia usług mapowych należy użyć tego samego schematu kaflowania. Schemat kaflowania zawiera poziomy dokładności (lub skale dla których będzie tworzona pamięć podręczna). Możemy wybrać poziomy szczegółowości właściwe dla naszej usługi mapowej. Tworzenie pamięci podręcznej może zająć dużo czasu i miejsca na dysku, dlatego im więcej poziomów szczegółowości tym dłuższy czas tworzenia i wymagane więcej miejsca na dysku. Ponieważ tworzenie pamięci podręcznej może zajmować dużo czasu i miejsca na dysku zaleca się jej tworzenia na serwerze testowym organizacji. Następnie przeniesienie wynikowego zestawu kafli na serwer produkcyjny (ArcGIS for Server lub ArcGIS Online). Mapy bazowe ArcGIS Online używają układu współrzędnych WGS 1984 Web Mercator (auxiliary sphere). Jeśli naszym danym został przypisany inny układ współrzędnych, możemy dodać dane do aplikacji ArcMap i ustawić we właściwościach ramki danych układ WGS 1984 Web Mercator (auxiliary sphere). Podczas publikacji danych właściwości ramki określą układ współrzędnych wynikowej usługi. Zalecane jest stosowanie układu WGS 1984 Web Mercator (auxiliary sphere) szczególnie podczas łączenia lub zamiany z dowolną usługą mapową dostępną w ArcGIS Online. 92 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną Zastosowanie odwzorowania w locie zmniejszy w tym przypadku wydajność usługi i spowoduje dłuższe generowanie kafli. Istotnym elementem, na który należy zwrócić uwagę podczas łączenia usług mapowych z pamięcią podręczną, jest przezroczystość. Formatami obsługującymi przezroczystość są PNG oraz mixed (JPEG/PNG). Ponadto należy rozważyć w jaki sposób przezroczystość jest obsługiwana w dokumencie ArcMap. Domyślnie aplikacja ArcMap stosuje kolor biały (RGB = 255. 255, 255) do obsługi przezroczystości. Jeśli mapa posiada obiekty koloru białego, po wygenerowaniu kafli będą one przezroczyste. Można ustawić niestandardowy kolor tła, którego wartość RGB nie reprezentuje obiektów mapy, np. stosując wartości zbliżone do koloru białego RGB = 254, 255, 255 lub jasnego różu RGB = 230, 0, 170). Podczas tworzenia mapy, na podstawie której będziemy generować usługę z pamięcią podręczną, zalecane jest korzystanie z funkcji warstw grupowych. Grupowanie warstw pozwala kontrolować, które warstwy są widoczne w danej skali, jak również w jaki sposób warstwy są wyświetlane (symbolizacja, etykietowanie). Warstwy mogą być dodawane lub usuwane w obrębie warstw grupowych na podstawie poziomu ich dokładności. Zarówno symbolizacja jak i opisy warstw mogą posiadać różne właściwości w zależności od skali warstwy grupowej. 93 Lekcja 4 Przygotowanie warstw bazowych Podczas publikacji usługi mapowej z pamięcią podręczną w aplikacji ArcMap, należy rozważyć grupowanie warstw bazując na poziomach skalowych, które będą mogli wyświetlać użytkownicy. W ten sposób można dokładnie kontrolować wyświetlanie obiektów, jak również zminimalizować ilość oraz czas tworzenia kafli. Rys. 4.8 Przygotowanie danych do publikacji w formie usługi mapowej. 94 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną Procedura tworzenia pamięci podręcznej: Testowa pamięć podręczna Zanim utworzona zostanie pamięć podręczna dla całej usługi mapowej, należy rozważyć utworzenie testowej pamięci podręcznej. Poniżej opisane zostały niektóre zalety tworzenia testowej pamięci podręcznej. Rys. 4.9 Etap testowej pamięci podręcznej w procedurze tworzenia pamięci podręcznej Po pierwsze, testowa pamięć podręczna tworzona jest dla niewielkiego obszaru danych. W związku z tym jest to proces o wiele szybszy niż generowanie kafli dla pełnego zasięgu danych. Po drugie, testowa pamięć podręczna daje możliwość wyświetlenia usługi jako element mapy lub aplikacji internetowej i sprawdzenie w jaki sposób usługa zostanie wyświetlona użytkownikom końcowym. Dokonanie zmian w symbolizacji lub etykietowaniu jest na tym etapie o wiele łatwiejsze niż konieczność przebudowy całej pamięci podręcznej. Zakres zmian może również obejmować dodanie lub usunięcie poziomu skalowego. Rys. 4.10 Testowa pamięć podręczna daje możliwość wybrania optymalnych parametrów. 95 Lekcja 4 Określając zasięg testowej pamięci podręcznej możemy wybrać jedną z poniższych możliwości: • Pełny zasięg mapy (zgodnie z ustawieniami ramki danych) • Bieżący zasięg mapy • Importuj zasięg z klasy obiektów W przypadku, gdy okaże się, iż konieczna jest zmiana strategii tworzenia pamięci podręcznej, należy ponownie przejść do fazy planowania i wykonać test wprowadzonych zmian. 96 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną Publikacja usługi mapowej Podczas tworzenia pamięci podręcznej mamy kontrolę nad charakterystycznymi parametrami takimi jak: schemat tworzenia kafli, format kafli oraz poziomy szczegółowości. Bazując na liczbie poziomów szczegółowości możemy oszacować rozmiar pamięci podręcznej przed jej utworzeniem. Rys. 4.11 Opcje pamięci podręcznej dostępne podczas publikacji usługi mapowej. 97 Lekcja 4 Procedura tworzenia pamięci podręcznej: Tworzenie pamięci podręcznej Po pomyślnym utworzeniu testowej pamięci podręcznej możemy przejść do tworzenia pamięci podręcznej dla całej usługi mapowej. Rys. 4.12 Etap testowej pamięci podręcznej w procedurze tworzenia pamięci podręcznej Proces tworzenia usługi mapowej z pamięcią podręczną w ArcGIS for Server różni się nieznacznie od procesu tworzenia usługi mapy kafelkowej w ArcGIS Online. Nawet jeżeli zdecydujemy się na to drugie rozwiązanie, nadal może zależeć nam na utworzeniu testowej pamięci podręcznej w ArcGIS for Server, gdzie proces ten przebiega szybciej i jest łatwiejszy. ArcGIS for Server Najprostszym sposobem na zbudowanie pamięci podręcznej jest użycie, dostępnego z poziomu aplikacji ArcMap połączenia z ArcGIS for Server oraz powiązanych z nim narzędzi do zarządzania pamięcią podręczną. Rys. 4.13 Testowa pamięć podręczna daje możliwość wybrania optymalnych parametrów. 98 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną Proces przebiega następująco: 1. Usunięcie testowej pamięci podręcznej. 2. Usunięcie usługi mapowej użytej do tworzenia testowej pamięci podręcznej 3. Zmiana ustawień ramki danych na korzystanie z pełnego zasięgu wszystkich danych. 4. Ponowne opublikowanie usługi mapowej wraz z pamięcią podręczną. Pozostaje jeszcze podjąć decyzję czy kafle zostaną od razu utworzone dla pełnego zasięgu danych czy też zastosujemy opcję tworzenia kafli na żądanie. • Wybierając opcję automatycznego tworzenia pamięci podręcznej, generowanie kafli rozpocznie się od momentu uruchomienia usługi. Za pomocą opcji Wyświetl status pamięci podręcznej możemy zapoznać się z bieżącym stanem generowania kafli. • W przypadku wybrania opcji tworzenia kafli na żądanie, podczas wyświetlenia przez użytkownika danego zasięgu, kafle tworzone są w locie i przesyłane do aplikacji klienta oraz dodawane do pamięci podręcznej serwera. Kolejne żądania zwrócą kafle z pamięci podręcznej. W ten sposób możemy uniknąć długiego czasu oczekiwania na wygenerowanie pamięci podręcznej. • Innym rozwiązaniem jest automatyczne tworzenie pamięci podręcznej dla lokalizacji częściej odwiedzanych i na wyższych poziomach skalowych. W ten sposób możemy zminimalizować prawdopodobieństwo wyświetlania przez użytkowników obszarów dla których pamięć podręczna nie została utworzona automatycznie. Rys. 4.14 Tworzenie pamięci podręcznej dla obszarów najbardziej dynamicznych jest optymalnym kompromisem pozwalającym na szybsze wyświetlanie usługi. 99 Lekcja 4 Dane bazowe również mogą ulegać zmianie w czasie. Aktualizacja pamięci podręcznej w tym przypadku jest łatwa do wykonania i może ograniczyć się do wybranego obszaru. W tym celu korzystamy z narzędzi do usuwania lub ponownego tworzenia kafli. Narzędzi tych możemy również używać podczas tworzenia skryptów do automatyzacji zadania. ArcGIS Online Publikowanie hostowanych usług wymaga konta ArcGIS Online dla organizacji. ArcGIS Online hostuje tylko usługi map kafelkowych, które możemy tworzyć stosując jedną z poniższych metod: • Publikowanie usługi map kafelkowych bezpośrednio z aplikacji ArcMap. W tym przypadku dane są przesyłane do ArcGIS Online i kafle generowane są w ArcGIS Online. • Wstępne utworzenie pakietu kafli w aplikacji ArcMap, a następnie przesłanie go do ArcGIS Online i utworzenie nowej usługi map kafelkowych. Innym sposobem do utworzenia hostowanej usługi mapowej jest użycie istniejącej, hostowanej usługi obiektowej. W ten sposób ten sam zestaw danych może zostać udostępniony zarówno w postaci usługi mapowej jak i usługi obiektowej. 100 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną 30 minut Ćwiczenie 4: Tworzenie usługi z pamięcią podręczną Podczas tego ćwiczenia utworzona zostanie usługa mapy bazowej dla siedziby Esri w Redlands, w Kalifornii. Zanim to nastąpi, za pomocą ArcGIS for Server zbudowana zostanie testowa pamięć podręczna. Następnie pakiet kafli zostanie udostępniony w ArcGIS Online i na jego podstawie zostanie utworzona usługa mapy kafelkowej. Podczas tej lekcji dowiesz się, jak: Tworzyć testową pamięć podręczną w ArcGIS for Server. Przygotować mapę bazową. Publikować usługę z pamięcią podręczną do ArcGIS for Server. Wykonać test usługi z pamięcią podręczną. Udostępnić pakiet kafli w ArcGIS Online. Aktualizować kafle. 101 Lekcja 4 Etap 1: Przygotowanie mapy bazowej a. Uruchom aplikację ArcMap, przejdź do folderu..\ARC4\BuildMapCache i otwórz dokument mapy Kampus.mxd. Zapoznaj się z tabelą zawartości (table of contents) i zwróć uwagę, że warstwy został zorganizowane w grupy. Stosowanie warstw grupowych zapewnia wyświetlanie warstw tylko w określonych skalach, jak również ułatwia zachowanie właściwej symbolizacji oraz etykiet. Zapoznaj się z warstwami grupowymi 9K oraz 4K. Zauważ, że w warstwie grupowej 9K znajduje się mniej warstw. Wyświetlanie szczegółowych warstw w mniejszych skalach mogłoby być mylące dla użytkowników oraz bardziej czasochłonne podczas tworzenia pamięci podręcznej. Upewnisz się teraz czy skale wyświetlone w aplikacji ArcMap odzwierciedlają to, co zobaczą użytkownicy w większości aplikacji po opublikowaniu dokumentu mapy. b. Kliknij w oknie skali rozwijalną listę i wybierz Dostosuj tę listę (Customize This List). Skala została już dostosowana do korzystania ze schematu ArcGIS Online/Bing/Google. Jednakże, wszystkie skale mniejsze niż 1:9028 zostały usunięte. Zauważ, że zaznaczone zostało pole Wyświetlaj tylko te skale przy powiększaniu (Only display these scales when zooming). W rezultacie, podczas tworzenia mapy bazowej, widoczne będzie dokładnie to, co będą widzieli użytkownicy usługi z pamięcią podręczną lub usługi mapy kafelkowej. c. Kliknij OK. d. Kliknij dwukrotnie przycisk Stałe pomniejszenie (Zoom Out). Zauważ, że obszar wyświetlania danych jest pusty. Dla każdej warstwy grupowej zostały ustawione zależności skalowe, dlatego też każdy zestaw warstw będzie wyświetlany tylko we właściwym zakresie skalowym. Stosowanie zależności skalowych zapewnia, że zawartość utworzona w aplikacji ArcMap zostanie odzwierciedlona w pamięci podręcznej podczas generowania kafli. e. Wyświetl dane ponownie w skali 1:9028. 102 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną Przejdziesz teraz do właściwości ramki danych i odczytasz przypisaną definicję układu współrzędnych. Jest to układ współrzędnych, którego domyślnie będą używały osoby edytujące, jako odniesienie przestrzenne dla wynikowej usługi (oraz pamięci podręcznej). f. W tabeli zawartości (table of contents), kliknij dwukrotnie ramkę danych Layers (Warstwy), aby otworzyć okno dialogowe Właściwości ramki danych (Data Frame Properties). g. Kliknij zakładkę Układ Współrzędnych (Coordiante System). 1. Jaki układ współrzędnych został zastosowany? _________________________________________________________________ h. Kliknij Anuluj (Cancel), aby zamknąć okno dialogowe. i. Wewnątrz dowolnej warstwy grupowej kliknij dwukrotnie jedną z warstw otwierając jej okno właściwości. j. Kliknij zakładkę Źródła (Source). 2. Jaki układ współrzędnych odwzorowanych został zastosowany? _________________________________________________________________ Można zauważyć, że poszczególne warstwy są przechowywane w układzie współrzędnych state plane, podczas gdy układ współrzędnych ramki danych to WGS 1984 Web Mercator (auxiliary sphere) – układ standardowy dla usług internetowych. k. Kliknij Anuluj (Cancel), aby zamknąć okno dialogowe Właściwości warstwy tematycznej (Layer Properties). l. Zwiń wszystkie warstwy grupowe. Etap 2: Publikacja usługi mapowej z pamięcią podręczną w ArcGIS for Server W tym etapie, podczas tworzenia usługi mapowej w ArcGIS for Server, utworzysz testową pamięć podręczną. Ograniczysz zasięg tworzonej pamięci podręcznej do niewielkiego obszaru, co pozwoli na przyspieszenie procesu generowania kafli. a. Z menu Zakładki (Bookmarks) wybierz Test cache area (Obszar testowej pamięci podręcznej). b. W tabeli zawartości (table of contents) kliknij dwukrotnie ramkę danych Layers (Warstwy) i otwórz okno Właściwości ramki danych (Data Frame Properties). c. Na zakładce Ramka danych (Data Frame), w sekcji Zasięg używany przez polecenie Pełny zasięg (Extent Used By Full Extent Command) kliknij opcję Inny (Other). 103 Lekcja 4 d. Kliknij Określ zasięg (Specify Extent), zaznacz Bieżący widoczny zasięg (Current Visible Extent) i kliknij OK. e. Kliknij OK w oknie dialogowym Właściwości ramki danych (Data Frame Properties). f. Kliknij Tak (Yes), jeśli zostanie wyświetlone ostrzeżenie dotyczące układu współrzędnych. g. Zapisz mapę. Przejdziesz teraz do utworzenia testowej pamięci podręcznej. h. Z menu Plik (File) wybierz Udostępnij jako > Usługa (Share as > Service). i. Zaakceptuj opcję Publikuj usługę (Publish a service) i kliknij Dalej (Next). j. Dla opcji Wybierz połączenie (Choose a connection) z rozwijalnej listy wybierz połączenie z ArcGIS for Server. k. W polu Nazwa usługi (Service name) wpisz KampusTest_<Twoje imię + pierwsza litera nazwiska>. l. Kliknij Dalej (Next), następnie kliknij Kontynuuj (Continue), aby opublikować usługę w głównym folderze. Otworzone zostało okno Edytor usługi (Service Editor). m. W oknie Edytor usługi (Service Editor) kliknij znajdującą się po lewej stronie zakładkę Funkcje (Capabilities) i usuń zaznaczenie dla opcji KML. n. Kliknij zakładkę Tworzenie pamięci podręcznej (Caching). o. W polu Wyświetl tą usługę mapową (Draw this map service) kliknij opcję Wykorzystując kafle z pamięci podręcznej (Using tiles from a cache). Zauważ, że schemat kaflowania jest automatycznie ustawiony na ArcGIS Online/Bing/Google Maps, co pozwoli na nałożenie tych map z innymi. Ponadto, mimo że skale dokumentu mapy posiadały mniejszy 104 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną zakres, poziomy szczegółowości obejmują cały zakres skali charakterystyczny dla ArcGIS Online/ Bing/Google Maps. Istnieje zatem możliwość utworzenia pamięci podręcznej dla wszystkich zakresów skalowych, jednak w tym ćwiczeniu ograniczysz pamięć podręczną do skali dokumentu mapy. p. Za pomocą suwaka ustaw poziomy skalowe zgodnie z poniższymi wskazówkami: • Maksymalny poziom skalowy = 1:1128 (poziom 19) • Minimalny poziom skalowy = 1:9028 (poziom 16) Następnie upewnisz się, czy pamięć podręczna zostanie zbudowana przy zastosowaniu niestandardowego zasięgu, który został wcześniej ustawiony dla ramki danych. q. Kliknij zakładkę Ustawienia zaawansowane (Advanced Settings). r. W polu Obszar zainteresowania dla pamięci podręcznej (Area of interest to cache) wybierz opcję Bieżący zasięg mapy (Current extent of the map). s. Wróć do zakładki Tworzenie pamięci podręcznej (Caching). t. Kliknij opcję Oblicz rozmiar pamięci podręcznej (Calculate Cache Size), w celu wyliczenia ile miejsca na dysku jest wymagane do przechowania pamięci podręcznej. u. Zachowaj ustawienie opcji Oszacowana jakość (Estimate Quality) jako Dobra (Good) i kliknij przycisk Start. 105 Lekcja 4 Narzędzie to losowo tworzy próbki kafli w celu oszacowania rozmiaru dla każdego poziomu skalowego. Proces jest zakończony, kiedy kolumna Stan (Status) wskazuje, że wszystkie poziomy skalowe są kompletne. Zauważ, że w tym przypadku całkowity rozmiar przechowywania kafli jest niewielki. v. Zamknij okno dialogowe Oblicz rozmiar pamięci podręcznej (Calculate Cache Size). Podobnie jak w przypadku publikacji dowolnej usługi rozpocznij od analizy mapy. w. Kliknij przycisk Analizuj (Analyze) i zminimalizuj okno Edytor usługi (Service Editor). Zauważ, że wyświetlonych zostało kilka ostrzeżeń, jednak nie ma błędów, które uniemożliwiają publikację usługi. Pierwszy zestaw ostrzeżeń odnosi się do ramki danych posiadającej przypisany inny układ współrzędnych geograficznych niż układ współrzędnych danych źródłowych. Ta sytuacja jest zgodna z projektem. Zamierzasz opublikować dane stosując układ współrzędnych ramki danych, pozostawiając niezmienioną definicję układu współrzędnych danych źródłowych. Ponieważ odwzorowanie danych podczas generowania pamięci podręcznej może negatywnie wpłynąć na wydajność, sytuacja ta została oznaczona jako ostrzeżenie. Innym przykładem rozwiązania tej kwestii jest zachowanie danych w preferowanym lokalnym odwzorowaniu oraz utrzymanie repliki przeznaczonej do użytku publicznego w alternatywnym odwzorowaniu – zazwyczaj WGS 1984 Web Mercator (auxiliary sphere). Dowolne zmiany danych źródłowych mogą zostać zsynchronizowane z publiczną repliką oraz analogicznie może zostać przeprowadzona aktualizacja kafli. Drugi zestaw ostrzeżeń oznacza kopiowanie danych na serwer. Ponieważ docelowo usługa zostanie opublikowana w ArcGIS Online, dane mogą zostać skopiowane do ArcGIS for Server dla celów testowych. Trzeci zestaw ostrzeżeń odnosi się do włączonej dla ramki danych funkcjonalności Maplex. Dla publikowanej usługi zostanie utworzona pamięć podręczna (wszystkie kafle zostaną wstępnie wygenerowane), dlatego też możliwe jest skorzystanie z bardziej zaawansowanego silnika etykietowania Maplex. Czwarty zestaw ostrzeżeń dotyczy zaleceń wydajnościowych warstwy, stosowania przezroczystości koloru zamiast przezroczystości warstwy. Ponownie, ponieważ dla mapy zostanie utworzona pamięć podręczna, możemy pominąć to ostrzeżenie. Ostatni zestaw ostrzeżeń obejmuje stosowanie symbolu tekstowego lub wielowarstwowego symbolu liniowego. To ostrzeżenie również zostanie pominięte. 106 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną Podsumowując, nie pojawiły się kwestie, które należy rozwiązać, dlatego możliwe jest rozpoczęcie publikacji. x. Kliknij Publikuj (Publish). y. W oknie dialogowym Kopiowanie danych na serwer (Coping Data to the Server) kliknij OK. Kopiowanie danych na serwer może potrwać kilka minut. z. Kliknij OK, aby zamknąć okno informujące o zakończeniu publikacji. Etap 3: Test pamięci podręcznej usługi mapowej Po utworzeniu pamięci podręcznej możemy przeprowadzić jej test w aplikacji ArcMap. Wcześniej należy jednak upewnić się czy tworzenie pamięci podręcznej zostało zakończone. Jeżeli wyświetlimy usługę przed zakończeniem tworzenia pamięci podręcznej zobaczymy obraz dynamiczny. a. W oknie Katalog (Catalog) rozwiń połączenie z ArcGIS for Server (arcgis on <nazwa komputera>). b. Kliknij prawym przyciskiem KampusTest_<Imię + pierwsza litera imienia> i kliknij opcję Wyświetl status pamięci podręcznej (View Cache Status). Wskazówka: Jeśli usługa nie jest widoczna kliknij prawym przyciskiem myszy połączenie z ArcGIS for Server i wybierz Odśwież (Refresh). c. Kliknij przycisk Pokaż szczegóły (Show details). Co pewien czas może zaistnieć potrzeba wybrania opcji Odśwież status (Refresh Status). Okno dialogowe Status pamięci podręcznej (Cache Status) wyświetla informację o procencie utworzonych kafli. Na podstawie tych danych można ocenić jak długo potrwa wygenerowanie wszystkich kafli. Rozmiar pamięci podręcznej lub liczba kafli wyświetlona w oknie Status pamięci podręcznej (Cache Status) mogą się nieznacznie różnić. 107 Lekcja 4 d. Kliknij przycisk Zakończ (Close). Zostanie teraz wykonany test usługi w aplikacji ArcMap. e. Wstaw nową ramkę danych i zmień jej nazwę na Usługa. f. W oknie Katalog (Catalog), poniżej połączenia z ArcGIS for Server, wybierz i przeciągnij do dokumentu mapy usługę KampusTest_<imię + pierwsza litera nazwiska>. g. Do nawigacji użyj narzędzi przesuń lub powiększ. Mapa wygląda dobrze we wszystkich skalach, nie ma zatem konieczne wprowadzanie zmian przed publikacją w ArcGIS Online. h. W oknie skali wpisz wartość 3000 i naciśnij na klawiaturze Enter. 3. Czy widok jest ograniczony tylko do konkretnych skali narzuconych przez schemat kaflowania? _________________________________________________________________ Utworzona pamięć podręczna spełnia założone wymagania. Można przejść teraz do publikacji usługi mapy kafelkowej w ArcGIS Online. Etap 4: Generowanie kafli pamięci podręcznej w celu utworzenia usługi mapowej Usługa mapowa może zostać bezpośrednio opublikowana w ArcGIS Online lub alternatywnie możemy wygenerować pamięć podręczną i udostępnić ją online. W końcowym etapie możemy przejść do utworzenia usługi mapowej korzystając z udostępnionej pamięci podręcznej. a. Upewnij się, czy z poziomu aplikacji ArcMap zostało wykonane logowanie do ArcGIS Online. Wskazówka: Użytkownik jest zalogowany, jeżeli w menu Plik (File) widoczna jest opcja wyloguj (sign out) b. Z dokumentu mapy usuń ramkę danych Usługa. Pamiętaj, że dla funkcji pełny zasięg przypisany został konkretny obszar. Zmienisz teraz zasięg ramki danych, ponieważ chcesz utworzyć pamięć podręczną dla całego terenu kampusu. c. Otwórz ponownie właściwości ramki danych i kliknij zakładkę Ramka Danych (Data Frame). d. Wybierz opcję Zasięg danych we wszystkich warstwach (Extent of data in all layers). 108 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną e. Kliknij OK. f. Z menu zakładki wybierz Campus. Przed utworzeniem pakietu kafli (tile package) należy włączyć narzędzie, które obsługuje to geoprzetwarzanie. g. Z menu Dostosuj (Customize) wybierz Opcje aplikacji ArcMap (ArcMap Options). h. Kliknij zakładkę Udostępnianie (Sharing) i zaznacz opcję Włącz narzędzia ArcGIS Runtime (Enable ArcGIS Runtime Tools). i. Kliknij OK. j. Zapisz mapę. k. Z menu Plik (File) wybierz Udostępnij jako > Pakiet kafli (Share As > Tile Package). l. Na zakładce Pakiet kafli (Tile Package) wykonaj poniższe czynności: • Zaznacz opcję Wczytaj pakiet na moje konto Szkolenia Esri Polska (Upload package to my Esri Training Services account). • Podaj nazwę usługi: Kampus_<Imię + pierwsza litera nazwiska>. m. Kliknij zakładkę Format kafli (Tile Format). n. Zweryfikuj lub wybierz następujące ustawienia: • Schemat tworzenia kafli (Tiling Scheme): ArcGIS Online/Bing/Google Maps. • Format kafli (Tile Format): PNG • Najwyższy poziom szczegółowości (Highest Level of Detail): Skala 1 : 1 128 (poziom 19) 109 Lekcja 4 W tym przypadku, po odczytaniu właściwości dokumentu mapy, opis elementu (Item Description) został uzupełniony automatycznie. Podczas tego ćwiczenia nie będziesz udostępniać dokumentu mapy innym użytkownikom, dlatego możesz przejść bezpośrednio do analizy i udostępnienia pakietu. o. Kliknij przycisk Analizuj (Analyze), a następnie zminimalizuj okno Edytor usługi (Service Editor). Zauważ, że po wykonaniu analizy nie zostały wyświetlone nowe informacje w oknie Przygotowanie (Prepare). Dlatego możesz przejść do udostępnienia i przesłania pakietu kafli do ArcGIS Online. p. Kliknij przycisk Udostępnij (Share). W przypadku wyświetlania okna komunikatu wskazującego potrzebę zapisania dokumentu mapy, kliknij Tak (Yes). Okno postępu wskazuje status tworzenia kafli, poziom po poziomie. Generowanie kafli może zająć krótką chwilę. Po zakończeniu, pakiet jest automatycznie przesyłany do ArcGIS Online. q. Kliknij OK w oknie informującym o pomyślnym utworzeniu pakietu kafli. 110 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną Etap 5: Publikacja usługi mapowej z użyciem pakietu kafli w ArcGIS Online a. Przywróć okno przeglądarki z kontem ArcGIS Online lub jeśli zajdzie taka konieczność, otwórz nowe okno przeglądarki i zaloguj się do ArcGIS Online. b. Przejdź do zakładki Moje zasoby (My Content). Jeżeli zakładka Moje zasoby (My Content) była już wyświetlona, odśwież okno przeglądarki w celu wyświetlenia pakietu mapy. Pakiet mapy Kampus_<Imię + pierwsza litera nazwiska> zostanie wyświetlony na liście zasobów. c. Kliknij łączę utworzonego pakietu kafli i wyświetl szczegóły elementu. Zauważ, że możesz opublikować pakiet kafli, na podstawie którego zostanie utworzona usługa mapy kafelkowej. d. Kliknij Publikuj (Publish). e. W oknie dialogowym Publikuj (Publish) dodaj znaczniki Kampus Esri oraz mapa bazowa. Po każdym dodanym znaczniku wciśnij klawisz Tab. f. Kliknij ponownie Publikuj (Publish). Została otworzona strona właściwości nowej usługi. Pomimo tego, że usługa mapy kafelkowej została utworzona, zazwyczaj proces przesłania kafli trwa pewien czas. g. Przejdź do zakładki Moje zasoby (My Content), aby wyświetlić nowo opublikowaną warstwę kafli. Podobnie jak w przypadku innych usług, w kolejnym etapie można przejść do procesu tworzenia mapy internetowej i aplikacji internetowej z użyciem tej usługi. h. W celu przetestowania warstwy kafli, w aplikacji ArcMap, dodaj nową ramkę danych i zmień jej nazwę na Warstwa kafli. i. W oknie Katalog (Catalog) rozwiń połączenie Moje hostowane usługi (My Hosted Services) i przeciągnij usługę Kampus_<Imię + pierwsza litera nazwiska> do obszaru wyświetlania mapy. 111 Lekcja 4 Wskazówka: W przypadku, gdy usługa Kampus_<Imię + pierwsza litera nazwiska> nie jest widoczna, kliknij prawym przyciskiem myszy połączenie z Moje hostowane usługi (My Hosted Services) i wybierz Odśwież (Refresh). Skala może być poza zasięgiem wyświetlania usługi. W takim przypadku zmień skalę wyświetlania na wartość z zakresu od 1000 do 9000. j. Pozostaw otwartą aplikację ArcMap oraz stronę internetową arcgis.com. Etap 6: Aktualizacja kafli Utrzymanie aktualnych kafli (pamięci podręcznej) wymaga funkcji aktualizacji, usuwania oraz tworzenia nowych kafli w momencie, gdy zmianie ulegnie dowolne ich źródło danych. Niezależnie od tego czy usługa mapowa hostowana jest w ArcGIS for Server czy w ArcGIS Online, należy skorzystać z odpowiednich narzędzi do wykonania tych zadań. ArcGIS for Server a. Przejdź do aplikacji ArcMap. b. W oknie Katalog (Catalog), poniżej Serwery GIS (GIS Servers), rozwiń połączenie z ArcGIS for Server. c. Kliknij prawym przyciskiem myszy usługę Kampus_<Imię + pierwsza litera nazwiska> i zapoznaj się z menu kontekstowym narzędzia Zarządzaj pamięcią podręczną (Manage Cache). Opcje Importuj pamięć podręczną (Import Cache) oraz Eksportuj pamięć podręczną (Export Cache) umożliwiają przeniesienie pamięci podręcznej pomiędzy serwerem testowym, a serwerem produkcyjnym. Funkcja Usuń pamięć podręczną (Delete Cache) pozwala po usunięciu usługi skasować pamięć podręczną, która nie jest usuwana automatycznie. Opcja Zarządzaj kaflami (Manage Tiles) umożliwia aktualizację wybranych kafli lub całej pamięci podręcznej. ArcGIS Online d. Przejdź teraz do strony internetowej ArcGIS Online i wyświetl zawartość zakładki Moje zasoby (My Content). e. Kliknij łącze pakietu kafli (tile package) Kampus_<Imię + pierwsza litera nazwiska> w celu wyświetlenia okna szczegóły elementu. 112 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną f. Kliknij przycisk Aktualizuj (Update). Zauważ, że istnieje możliwość zastąpienie pakietu kafli zaktualizowaną wersją zapisaną na komputerze. Po tym jak wykonasz tę czynność, możesz przejść do odtworzenia kafli usługi mapowej. Pamiętaj o zastosowaniu takiej samej nazwy usługi, co pozwoli każdej odwołującej się do niej mapie internetowej lub aplikacji internetowej działać poprawnie. Podczas publikacji usługi mapy kafelkowej bezpośrednio z aplikacji ArcMap powyższe etapy będą przebiegały w inny sposób. Należy ponownie opublikować i nadpisać istniejącą usługę oraz przeprowadzić aktualizację podzbioru kafli do zasięgu obszaru zainteresowania lub klasy obiektów. g. Zamknij okno dialogowe Aktualizuj element (Update Item). h. Zamknij aplikację ArcMap bez zapisywania dokumentu. 113 Lekcja 4 Podsumowanie 1. Dlaczego tworzenie testowej pamięci podręcznej jest istotne? _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ 2. Wybierając tworzenie pamięci podręcznej dla usługi mapowej należy wcześniej utworzyć kafle. a. Prawda b. Fałsz 3. Usługa mapowa z pamięcią podręczną hostowana w ArcGIS Online jest nazywana ________________. 114 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną Odpowiedzi do pytań z ćwiczenia 4 Ćwiczenie 4: Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną 1. Jaki układ współrzędnych został zastosowany? WGS 1984 Web Mercator (auxiliary sphere). 2. Jaki układ współrzędnych odwzorowanych został zastosowany? NAD_1983_HARN_StatePlane_California_V_FIPS_0405_Feet. 3. Czy widok jest ograniczony tylko do konkretnych skali narzuconych przez schemat kaflowania? Nie, aplikacja ArcMap może wykonać interpolację pomiędzy poziomami salowymi. Należy jednak pamiętać o tym, że inni klienci, tacy jak aplikacje mapowe lub internetowe, będą ograniczeni do dostępnych kafli (poziomów skalowych). 115 Lekcja 6 5 Udostępnianie danych rastrowych Słowa kluczowe usługa rastrowa z pamięcią podręczną usługa rastrowa funkcje rastra Wprowadzenie Sposób wdrażania usług rastrowych powinien zależeć od sposobu, w jaki zamierzamy z tych danych korzystać. Podczas tej lekcji przedstawione zostaną metody udostępniania i korzystania ze zobrazowań przy użyciu ArcGIS for Server oraz ArcGIS Online. Omówione zostanie również, w jaki sposób tworzyć, publikować i korzystać z usług rastrowych. Nawet jeśli nie posiadamy własnych danych rastrowych możemy skorzystać z szerokiego repozytorium obrazów dostępnego w ArcGIS Online. Przykładami są dane Landsat lub NaturalVue, jak również usługi premium takie jak Prime Imagery Extended. Platforma ArcGIS pozwala na pracę z coraz szerszą grupą danych rastrowych i wykonywanie w locie takich funkcji jak korekcja koloru, ortorektyfikacja, pomiary 3D oraz inne. Tematyka Eksploracja zobrazowań w ArcGIS Online. Udostępnianie zobrazowań w ArcGIS for Server lub ArcGIS Online. Charakterystyka usług rastrowych. Korzystanie z usług rastrowych. Cele ćwiczenia Po ukończeniu tej lekcji będziesz wiedzieć w jaki sposób: Tworzyć i udostępniać usługi rastrowe. Pracować z dynamicznymi usługami rastrowymi. Zastosować usługi rastrowe w aplikacjach. 116 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną Czy konieczne jest utworzenie własnej usługi rastrowej? W jaki sposób będziemy korzystać z danych źródłowych? Czy posiadamy dane rastrowe, które chcemy udostępnić? Podczas podejmowania decyzji, w jaki sposób udostępniać zobrazowania w Internecie, należy zastanowić się, jakie są potrzeby potencjalnych użytkowników. Czy będą oni używali zobrazowań jako statycznej mapy bazowej, czy będą raczej potrzebowali dostosowywać dane rastrowe do wykonywanych analiz i wizualizacji? Rys. 5.1 Strategia udostępniania zobrazowań schemat decyzyjny Zastosowanie jako mapa bazowa Nawet jeśli nie posiadamy własnych danych rastrowych, mamy dostęp do coraz większej liczby zobrazowań i danych wysokościowych w ArcGIS Online. Dane portalu udostępniane są w formie usług rastrowych i mapowych. 117 Lekcja 6 Natomiast, gdy posiadamy własne dane rastrowe, możemy rozważyć ich udostępnienie w ArcGIS Online. W pierwszym etapie należy skorzystać z aplikacji ArcGIS for Desktop posiadającej funkcje do przetwarzania obrazu, w celu wykonania zadań takich jak korekcja koloru lub ortorektyfikacja. Następnie, po wykonaniu przetwarzania na rastrach, możemy opublikować je w ArcGIS Online jako usługę mapy kafelkowej lub w ArcGIS for Server jako usługę z pamięcią podręczną. Zastosowanie jako warstwa dynamiczna W celu obsługi bardziej dynamicznych zachowań danych rastrowych obejmujących wykonywanie analiz, wizualizację, pobieranie i tym podobne zadania, należy opublikować zasoby rastrowe w formie usługi rastrowej hostowanej w ArcGIS for Server. Dla usługi rastrowej możemy również utworzyć pamięć podręczną. Pozwala to na przykład na użycie dynamicznej usługi rastrowej dla zadań analitycznych w jednej aplikacji internetowej oraz usługi rastrowej z pamięcią podręczną jako warstwy referencyjnej w innej aplikacji internetowej. 118 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną Przeglądanie zobrazowań w ArcGIS Online Portal ArcGIS Online udostępnia użytkownikom bogaty zasób zobrazowań. Część z nich jest dostępna w formie map bazowych, pozostałe zasoby dostarczone są w postaci usług rastrowych pozwalających na wyświetlanie danych wielokanałowych, na przykład dane Landsat. Rys. 5.2 Zobrazowanie zdrowej roślinności w północnym Illinois. 119 Lekcja 6 Tworzenie usług rastrowych Źródłem usługi rastrowej może być zestaw danych rastrowych, plik warstwy (odnoszący się do zestawu danych rastrowych lub zestawu danych mozaiki) lub zestaw danych mozaiki. Rys 5.3 Dane wejściowe oraz właściwości usługi rastrowej. Zestaw danych rastrowych Zestaw danych rastrowych możemy przechowywać w folderze, zapisany w jego oryginalnym formacie takim jak TIFF, ERDAS IMAGINE, MrSID i wielu innych. Ponadto zestaw danych rastrowych możemy również przechowywać w formacie geobazy. Kiedy dokonywana jest publikacja zestawu danych rastrowych, usłudze przypisywana jest domyślna symbolizacja. Klienci, podczas korzystania z usługi rastrowej, mogą uzyskać dostęp do następujących domyślnych funkcji: Funkcja Obraz (Image). Klienci mogą wyświetlać domyślną symbolizację lub zastosować jedną z funkcji wyświetlania rastra. Funkcja Pomiar (Mensuration). Klienci oprogramowania ArcGIS dla danych w usłudze rastrowej mogą korzystać z narzędzi pomiaru geometrycznego. 120 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną Zestaw danych mozaiki Zestaw danych mozaiki jest modelem danych geobazy, który służy do zarządzania, analizy i udostępniania zasobów rastrowych. Stosując zestaw danych mozaiki możemy pracować z zobrazowaniami satelitarnymi lub zdjęciami lotniczymi, które następnie możemy opublikować w ArcGIS Online lub w ArcGIS for Server w postaci usługi mapy kafelkowej lub usługi z pamięcią podręczną. Do opublikowania zestawu danych mozaiki wymagane jest rozszerzenie Image Server. Podczas tworzenia usługi rastrowej z zestawu danych mozaiki, można skorzystać z następujących dodatkowych funkcji: Katalog. Klienci mogą uzyskać dostęp do tabeli atrybutów zestawu danych mozaiki. Edycja. Klienci mogą dodawać, usuwać i aktualizować dane rastrowe w zestawie danych mozaiki. Piksele. Programiści API mogą uzyskać dostęp do bloków pikseli jednostkowych rastrów. Pobieranie. Klienci mogą pobrać dane rastrowe. Metadane. Klienci mogą uzyskać dostęp do metadanych dla każdego rastra. Plik warstwy Plik warstwy może być wykorzystany w sytuacji, kiedy zachodzi potrzeba zmiany domyślnej symbolizacji zestawów danych rastrowych (metody wyświetlania, typu rozciągnięcia zakresu wartości) lub właściwości zestawów danych mozaiki (zapytanie definiujące lub funkcja czasu). Dzięki zastosowaniu pliku warstwy usługa zostanie lepiej dopasowana do potrzeb. Jeśli plik warstwy odnosi się do zestawu danych mozaiki wymagane jest rozszerzenie Image Server. Właściwości usługi rastrowej W celu opublikowania usługi rastrowej wymagane jest oprogramowanie ArcGIS for Server. Podczas publikacji usługi rastrowej domyślnie włączona jest funkcja obrazu. Ponadto, dostępne są również dwie funkcje OGC: WCS oraz WMS. Właściwości funkcji obrazu dostarczają wiele dynamicznych cech usługi: • Zapytania • Przetwarzanie w locie 121 Lekcja 6 • Pobieranie rastrów (mozaika) • Korzystanie z narzędzi do wykonywania pomiarów (pomiary dotyczące wysokości) • Przeglądanie pojedynczych rastrów* • Edycja rastrów – dodawanie, usuwanie, aktualizacja* • Dostęp do bloków pikseli – deweloperzy* * Wymaga zestawu danych mozaiki. Przed utworzeniem usługi rastrowej można skonfigurować funkcje rastrowe pozwalające na wykonanie przetwarzania obrazu lub obrazów w locie, a także przeprowadzania operacji analitycznych. Funkcje rastrowe można zastosować w czasie rzeczywistym unikając czasochłonnych zadań tworzenia wstępnie przetworzonych produktów rastrowych na dysku. Dla usługi rastrowej możemy utworzyć pamięć podręczną, pozwalającą na uzyskanie jeszcze lepszej wydajności wyświetlania obrazów. Należy jednak pamiętać o tym, że pamięć podręczna może nie reprezentować najbardziej aktualnych danych. Na przykład jeśli zastosujemy korekcję kolorów obrazu po utworzeniu pamięci podręcznej, wszystkie mapy i aplikacje internetowe korzystające z pamięci podręcznej nie będą wyświetlały aktualnego obrazu. Dopiero ponowne utworzenie pamięci podręcznej pozwoli na wyświetlenie przez mapy i aplikacje internetowe właściwego obrazu rastrowego. 122 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną Publikacja usługi rastrowej ArcGIS for Server umożliwia publikowanie usług rastrowych zawierających funkcje rastrowe wspierające dynamiczne przetwarzanie i analizy. Na poniższej grafice funkcja cieniowanej rzeźby terenu została opublikowana z zastosowaniem szablonu funkcji rastra, zaprojektowanego w aplikacji ArcMap. Publikacja funkcji umożliwia wykonywanie operacji (np. cieniowana rzeźba terenu) z poziomu aplikacji klienckich, tak jak obraz byłby dostępny lokalnie. Rys 5.4 Usługa rastrowa przed i po zastosowaniu funkcji . 123 Lekcja 6 Korzystanie z usług rastrowych Opublikowane usługi rastrowe zachowują się w aplikacjach klienckich jak indywidualne zestawy danych rastrowych. Natomiast zestawy danych mozaiki mogą zachowywać się jak pojedyncze rastry lub katalogi. Różne aplikacje klienckie posiadają różne właściwości podczas korzystania z usług rastrowych. ArcGIS for Desktop Aplikacja ArcGIS for Desktop obsługuje szeroki zakres funkcjonalności usługi rastrowej. Na przykład, aplikacja ArcMap umożliwia przetwarzanie obrazu, jego klasyfikację oraz wykonywanie pomiarów. Możliwe jest również przełączenie obrazu pomiędzy usługą dynamiczną, a usługą z pamięcią podręczną. Rys 5.5 Korzystanie z usług rastrowych w różnych aplikacjach klienckich. Aplikacje mapowe : Aplikacje internetowe mogą wyświetlać usługi rastrowe hostowane przez Esri lub przez własną instancję ArcGIS for Server organizacji/instytucji. Usługi rastrowe hostowane przez Esri często posiadają charakterystykę czasową, która może zostać wyświetlona na mapie internetowej i kontrolowana za pomocą paska czasu. Na przykład szereg zobrazowań Landsat obejmuje wiele dziesięcioleci, które mogą być przeglądane jako jeden zestaw danych obsługujący funkcję czasu. JavaScript web API ArcGIS API for JavaScript pozwala na osadzanie map i zadań w aplikacjach internetowych. Ich źródłem mogą być portal ArcGIS Online, własny serwer ArcGIS lub serwery zewnętrzne. 124 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną 35 minut Ćwiczenie 5: Publikacja usługi rastrowej Podczas tego ćwiczenia zostanie opublikowana i udostępniona usługa rastrowa. Jako pracownik jednostki zajmującej się ochroną wód w Indianie zajmiesz się przygotowaniem projektu zmiany przebiegu rowu dla planowanej jednostki podziału administracyjnego. Twoim zadaniem będzie dostarczenie bieżących informacji kolegom z zespołu do wykonania wymaganych analiz. Posiadasz najnowsze zobrazowania zapisane w formacie zestawu danych mozaiki, który teraz udostępnisz i zapiszesz jako mapę bazową w ArcGIS Online. Podczas tej lekcji dowiesz się, jak: Przygotować zestaw danych mozaiki do publikacji. Opublikować zestaw danych mozaiki jako usługę rastrową. Utworzyć mapę internetową korzystającą z usługi rastrowej. 125 Lekcja 6 Etap 1: Przygotowanie zestawu danych mozaiki a. Uruchom aplikację ArcMap i utwórz nowy dokument. b. W oknie Katalog (Catalog), przejdź do folderu ..\Student\ARC4\ImageService. c. Rozwiń geobazę Indiana.gdb i dodaj do mapy zestaw danych mozaiki NIndianapolis. W folderze znajdują się cztery obrazy rastrowe obejmujące swoim zasięgiem północną część Indianapolis. Zastosowany został dla nich układ współrzędnych Indiana State Plane. W celu nałożenia obrazów na potencjalną mapę bazową należy utworzyć odniesiony zestaw danych mozaiki i zastosować układ współrzędnych odwzorowanych WGS 1984 Web Mercator (auxiliary sphere). Odniesiony zestaw danych mozaiki tworzy w geobazie kolejny zestaw danych mozaiki bez konieczności zmiany lub ponownego zapisania obrazów źródłowych. d. W oknie Katalog (Catalog) kliknij prawym przyciskiem myszy C:\Student\ARC4\ImageService\Indiana.gdb i wybierz Uczyń domyślną geobazą (Make Default Geodatabase). e. Kliknij prawym przyciskiem myszy zestaw danych mozaiki C:\Student\ARC4\ImageService\Indiana.gdb\NIndianapolis i wybierz Utwórz odniesiony zestaw danych mozaiki (Create Referenced Mosaic Dataset). f. Zmień nazwę wynikowego zestawu danych mozaiki na C:\Student\ARC4\ImageService\Indiana.gdb\ NIndianapolis_WGS84. g. W celu ustawienia Układu współrzędnych (Coordinate System) kliknij przycisk przeglądaj. h. Na zakładce Układ współrzędnych XY (XY Coordinate System) wyszukaj web mercator. i. Rozwiń folder Układ współrzędnych odwzorowanych (Projected Coordinate Systems) > World, wybierz WGS 1984 Web Mercator (auxiliary sphere) i kliknij OK. j. Kliknij OK, aby utworzyć zestaw danych mozaiki. 126 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną k. W tabeli zawartości (table of contents) usuń oryginalny zestaw danych mozaiki NIndianapolis. Do udostępnianej usługi rastrowej można dodatkowo dodać funkcje rastra. Jednak w tym scenariuszu nie będziemy się tym zajmować, ponieważ mapa internetowa zawiera domyślnie wiele opcji zmiany funkcji obrazu. Etap 2: Publikacja usługi rastrowej W tym etapie opublikujesz zestaw danych mozaiki zawierający dane dla północnego Indianapolis jako usługę rastrową hostowaną w ArcGIS for Server. a. W oknie Katalog (Catalog) kliknij prawym przyciskiem myszy zestaw danych mozaiki ..\Indiana.gdb\NIndianapolis_WGS84 i wybierz Udostępnij jako usługę rastrową (Share As Image Service). Upewnij się, że wybrany został nowo utworzony zestaw danych mozaiki (NIndianapolis_WGS84), a nie oryginalny zestaw danych mozaiki (NIndianapolis). b. W oknie kreatora Udostępnij jako usługę (Share as Service) pozostaw ustawienie domyślne (Publikuj usługę (Publish a service)) i kliknij Dalej (Next). c. W drugim oknie kreatora wykonaj poniższe czynności: • Jeżeli zajdzie taka potrzeba wybierz połączenie z instancją ArcGIS for Server. • Zmień nazwę usługi na NIndianapolis_WGS84_<imię + pierwsza litera nazwiska>. Zarejestrujesz usługę rastrową w ArcGIS Online. Pamiętaj, nazwa usługi musi posiadać unikalną nazwę w obrębie organizacji. d. Kliknij Dalej (Next). e. Zaakceptuj lokalizację w folderze źródłowym (root) i kliknij Kontynuuj (Continue). 127 Lekcja 6 Zapoznasz się teraz z wybranymi funkcjami dotyczącymi usług rastrowych. Należy jednak pamiętać o tym, że niektóre z tych funkcji są zaprojektowane do celów deweloperskich. f. W oknie Edytor usługi (Service Editor) kliknij zakładkę Przetwarzanie obrazu (Imaging) znajdującą się poniżej zakładki Funkcje (Capabilities). g. Zapoznaj się z opcjami powiązanymi z usługami obiektowymi, ale nie zmieniaj ustawień domyślnych. h. Kliknij zakładkę Tworzenie pamięci podręcznej (Caching) i również zapoznaj się z dostępnymi opcjami. Dla zaoszczędzenia czasu, nie włączysz teraz funkcji tworzenia pamięci podręcznej. Należy jednak pamiętać, że stosując zobrazowania głównie do celów referencyjnych, w celu poprawy wydajności wyświetlania, można utworzyć kafle (tak jak dla usługi mapowej). i. Kliknij zakładkę Opis elementu (Item Description) i podaj poniższe informacje: • Podsumowanie (Summary): Zestaw danych mozaiki Indianapolis • Znaczniki (Tags): Indianapolis, zobrazowania • Opis (Description): Niewielki zestaw obrazów dostępny na północ od metropolitalnej części Indianapolis. j. Kliknij zakładkę Udostępnianie (Sharing) i zaznacz opcję udostępniania Moje zasoby (My Content). Opcja ta będzie dostępna dopiero po zalogowaniu w aplikacji ArcMap do konta ArcGIS Online. k. Kliknij Analizuj (Analyze), a następnie zminimalizuj okno Edytor usługi (Service Editor). Wyniki analizy zostały wyświetlone w oknie Przygotowanie (Prepare). l. W przypadku, gdy zostanie wyświetlone ostrzeżenie, że dla zestawu danych nie została przeprowadzona analiza, wykonaj poniższe czynności: • Kliknij ostrzeżenie prawym przyciskiem myszy i wybierz Analizuj zestaw danych mozaiki (Analyze Mosaic Dataset). • Kliknij OK, aby uruchomić narzędzie. • Zamknij okno postępu po zakończeniu działania narzędzia. Rozwiążesz teraz ostrzeżenie o wysokiej randzie związane z brakiem rejestracji danych na serwerze. W tym przypadku najlepiej przechować potencjalnie duże ilości danych w źródłowej lokalizacji i odwoływać się do nich na serwerze. Dlatego wybierzesz rejestrację źródła danych na serwerze, zamiast kopiowania danych na serwer. m. Kliknij prawym przyciskiem myszy ostrzeżenie i wybierz Zarejestruj źródło danych w serwerze (Register Data Source With Server). 128 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną n. Uzupełnij pole Nazwa (Name) wpisując Północne Indianapolis Mozaika. o. Na pasku Edytor usługi (Service Editor) kliknij ponownie Analizuj (Analyze). Nie zostały wyświetlone żadne informacje, zatem możesz przejść do publikacji usługi. p. Kliknij Publikuj (Publish). q. W oknie komunikatu informującego o poprawnej publikacji usługi kliknij OK. r. Zamknij aplikację ArcMap bez zapisywania dokumentu mapy. Etap 3: Utworzenie aplikacji internetowej korzystającej z usługi rastrowej Teraz, gdy posiadasz już zapisany w ArcGIS Online element odnoszący się do usługi rastrowej hostowanej w ArcGIS Online, możesz przejść do etapu utworzenia mapy internetowej, którą udostępnisz wybranej grupie użytkowników. a. Przejdź do okna przeglądarki internetowej i jeśli zajdzie taka potrzeba zaloguj się do konta ArcGIS Online (esri-pl.maps.arcgis.com). b. Przejdź do zakładki Moje zasoby (My Content). Na liście elementów powinna być widoczna warstwa rastrowa NIndianapolis_WGS84_<Imię + pierwsza litera nazwiska> c. Kliknij strzałkę obok elementu warstwy rastrowej (Imagery Layer) i wybierz Dodaj warstwę do nowej mapy (Add to New Map). Jeżeli otworzona jest obecnie mapa internetowa z niezapisanymi zmianami, może zostać wyświetlone ostrzeżenie. W takim przypadku wybierz Tak, Otwórz mapę (Yes, Open the Map). d. Jeśli zajdzie taka potrzeba, kliknij przycisk Pokaż zawartość mapy (Show Contents of Map) . e. Poniżej nazwy usługi rastrowej kliknij Więcej opcji i wybierz Powiększ do (Zoom to). 129 Lekcja 6 Jeżeli mozaika nie zostanie wyświetlona na mapie, może być to spowodowane zastosowaniem dla usługi rastrowej zakresu skalowego. Powiększ widok danych , a mozaika powinna zostać wyświetlona. f. Po wyświetleniu zasięgu mozaiki kliknij przycisk Mapa bazowa (Basemap) i wybierz mapę bazową National Geographic. Możesz teraz przejść do konfiguracji właściwości warstw mapy. g. Poniżej nazwy usługi rastrowej kliknij Więcej opcji i wybierz Konfiguruj okna podręczne (Configure Pop-up). h. W oknie właściwości, poniżej sekcji Zawartość okna (Pop-up Contents) rozwiń menu opcji Wyświetl (Display) i wybierz Opis z jednego pola (A description from one field). i. W dostępnej poniżej liście wybierz jako pole do wyświetlenia Item Pixel Value. j. Kliknij Zapisz okno podręczne (Save Pop-up). k. Wykonaj test okna podręcznego. Kliknij przypadkową lokalizację w obrębie obrazu rastrowego i zapoznaj się z wyświetloną wartością RGB. l. Zamknij okno podręczne. m. Poniżej obrazu rastrowego kliknij Więcej opcji i wybierz Wyświetlanie rastra (Image Display). W menu kontekstowym zauważ, że korzystasz ze sposobu wyświetlania zdefiniowanego przez użytkownika. Jeżeli dla tej usługi rastrowej zostałyby utworzone funkcje rastra, byłyby teraz wymienione jako dodatkowe opcje. n. Jeżeli chcesz możesz wykonać test zmieniając kanały, wyświetlane jako czerwony, zielony oraz niebieski. Gdy zakończysz, powróć do ustawień pierwotnych 1 (czerwony), 2 (zielony), 3 (niebieski). Zauważ, że możesz również zastosować typowe rozciągnięcie obrazu. o. Ustaw Typ rozciągnięcia (Stretch Type) na Odchylenie standardowe (Standard Deviation) i kliknij Zastosuj (Apply). Zauważ, że rastry zostały wyświetlony w inny sposób po wybraniu opcji rozciągnięcia. Mapa internetowa jest gotowa do udostępnienia osobom, które będą zmieniały przebieg rowu Kreager. p. Pomniejsz widok mapy do momentu aż zobaczysz rów Kreager Ditch (którego przebieg zostanie zmieniony podczas przebudowy). 130 Tworzenie i udostępnianie usług z pamięcią podręczną q. Powiększ mapę do momentu wyświetlenia zestawu danych mozaiki. r. Przesuń mapę tak, aby zestaw danych mozaiki znajdował się w jej centralnej części. s. Zapisz mapę uzupełniając poniższe właściwości: • Tytuł (Title): Mapa Kreager Ditch_<imię + pierwsza litera nazwiska> • Znaczniki (Tags): Indiana, zestaw danych mozaiki, Kreager Ditch • Podsumowanie (Summary): Mapa Kreager Ditch na północ od Indianapolis. 131 Lekcja 6 Podsumowanie 1. Wymień dwie różnice pomiędzy usługą rastrową a usługą mapową. _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ 2. JavaScript web API może korzystać z usług dynamicznych lub z pamięcią podręczną. a. Prawda b. Fałsz 132 Usługi geoprzetwarzania. Zdalne wykonywanie analiz przestrzennych 6 Usługi geoprzetwarzania: Zdalne wykonywanie analiz przestrzennych Słowa kluczowe asynchroniczne usługa geoprzetwarzania synchroniczne” Wprowadzenie Jakie są metody udostępniania innym użytkownikom funkcji zdalnej analizy danych? Jedną z możliwych odpowiedzi są pakiety geoprzetwarzania. Zastosowanie pakietów geoprzetwarzania wiąże się jednakże z pewnymi ograniczeniami: Twoi obiorcy muszą mieć zainstalowane oprogramowanie ArcGIS for Desktop (wraz z wymaganymi rozszerzeniami) oraz muszą wiedzieć, jak go używać. Po wprowadzeniu zmian w pakiecie geoprzetwarzania, Twoi odbiorcy muszą każdorazowo ponownie pobrać pakiet. Podczas tej lekcji dowiesz się, w jaki sposób tworzyć, udostępniać i użytkować usługi geoprzetwarzania, aby dzielić się swoimi narzędziami analitycznymi. Poprzez integrację usług geoprzetwarzania z internetowymi aplikacjami mapowymi Twoi użytkownicy mogą rozwiązywać problemy geograficzne bez konieczności posiadania wiedzy eksperckiej. Tak jak w przypadku wielu innych usług, usługi geoprzetwarzania możemy publikować do ArcGIS for Server, stosować do nich odniesienie w ArcGIS Online, korzystać z nich w aplikacjach internetowych, jak również wspierać użytkowników Desktopowych. Tematyka Udostępnianie usług geoprzetwarzania Możliwości geoprzetwarzania dostępne w ArcGIS Online Cele ćwiczenia Podczas tej lekcji dowiesz się, jak: 133 Lekcja 6 134 Utworzyć usługę geoprzetwarzania używając ModelBuilder. Korzystać z usług geoprzetwarzania w ArcGIS for Desktop oraz aplikacjach internetowych. Usługi geoprzetwarzania. Zdalne wykonywanie analiz przestrzennych Dlaczego udostępniać usługi geoprzetwarzania? Analityczne procedury GIS, jak również zarządzanie danymi oraz procedury raportowania, mogą zostać włączone do modeli geoprzetwarzania za pośrednictwem ModelBuilder dostępnego w aplikacji ArcMap. Takie modele możemy udostępniać na dwa sposoby. Jednym z nich jest pakiet geoprzetwarzania (.gpk), który może zostać udostępniony bezpośrednio innym użytkownikom ArcGIS for Desktop lub ArcGIS Online. Jeżeli pakiet zostanie udostępniony w ArcGIS Online, nadal pozostaje dostępny tylko dla użytkowników posiadających dostęp do oprogramowania Desktopowego. Rys. 6.1 Usługi geoprzetwarzania umożliwiają rozszerzenie dostępu do funkcji geoprzetwarzana potencjalnym użytkownikom. Drugim sposobem na udostępnienie modelu jest utworzenie usługi geoprzetwarzania przy użyciu ArcGIS for Server. Usługa geoprzetwarzania pozwala na zdalne wykonywanie analiz przestrzennych w Internecie. Przygotowany wcześniej model geoprzetwarzania może zostać uruchomiony na serwerze (z wprowadzonymi przez użytkowników danymi) i wygenerować obiekty, mapy, raporty oraz pliki. Użytkownicy nie potrzebują bezpośredniego dostępu do oprogramowania ArcGIS, jak również nie muszą znać wszystkich szczegółów analizy zapisanej w modelu. Podobnie jak w przypadku innych zasobów GIS, usługi geoprzetwarzania mogą być zapisane jako elementy w portalu ArcGIS Online lub stanowić część składową aplikacji internetowej. Usługi analiz sieciowych w ArcGIS Online Portal ArcGIS Online dostarcza gotowe do użycia usługi powiązane z aplikacją ArcMap: • Usługa geokodowania (World geocoding service) • Usługi logistyczne, w tym narzędzia do analizy najbliższego obiektu, miejsc usługowych i tras pojazdu • Usługa ruchu drogowego świata (World traffic service) 135 Lekcja 6 Narzędzia analityczne map internetowych ArcGIS Online W przeglądarce map ArcGIS Online został udostępniony cały zestaw narzędzi geoprzetwarzania dostępny dla wszystkich warstw mapy internetowej, niezależnie od tego czy są to mapy czy usługi obiektowe. Działają one również na usługach hostowanych w ArcGIS Online lub ArcGIS for Server, a także dla notatek mapy lub zaimportowanych plików shape oraz CSV. Przykładami narzędzi analitycznych są: • Sumowanie danych (Summarize data) • Wyszukiwanie lokalizacji (Find locations) • Wzbogacanie danych (Data enrichment) • Analiza zależności przestrzennych (Analyze patterns) • Narzędzia bliskości (Use proximity) • Zarządzanie danymi (Manage data) 136 Usługi geoprzetwarzania. Zdalne wykonywanie analiz przestrzennych Przegląd narzędzi analitycznych ArcGIS Online Portal ArcGIS Online dostarcza wiele narzędzi analitycznych dostępnych dla map internetowych. Analizy można wykonywać dla warstw operacyjnych oraz ponadto tworzyć nowe warstwy operacyjne, które mogą być używane w dalszych analizach, wyświetlaniu, zapytaniach i edycji. Rys. 6.2 Przykład strefy buforowej użytej do selekcji pobliskich restauracji. Usługi geoprzetwarzania w porównaniu z tradycyjnymi metodami zdalnej analizy danych przestrzennych mają wiele korzyści: zcentralizowane przetwarzanie – zamiast angażować do procesów geoprzetwarzania wiele komputerów klasy desktop, możliwe jest wykorzystanie za pomocą oprogramowania ArcGIS Server wielu aplikacji typu “cienki klient”. Aplikacje typu “gruby klient” np. aplikacja ArcMap są również obsługiwane. automatyczne aktualizacje – kiedy Twój model geoprzetwarzania zostanie zaktualizowany, odbiorcy usługi zobaczą te zmiany bez konieczności aktualizacji swojego oprogramowania. szeroka dostępność profesjonalnych produktów– nawet, jeśli Twoje usługi geoprzetwarzania zawierają złożone modele i funkcje, wszyscy pracownicy Twojej instytucji mogą korzystać z tych zasobów z poziomu aplikacji typu “cienki klient”, bez konieczności instalacji specjalistycznego oprogramowania i uczestniczenia w dedykowanym szkoleniu. 137 Lekcja 6 Tworzenie usługi geoprzetwarzania Etapy tworzenia usługi geoprzetwarzania przypominają etapy tworzenia pakietu geoprzetwarzania. Podczas tej lekcji skoncentrujemy się na procesie tworzenia usługi geoprzetwarzania. Rys. 6.3 Trzy etapy tworzenia usługi geoprzetwarzania. Możemy wyróżnić trzy podstawowe etapy tworzenia usługi geoprzetwarzania. Przygotowanie/uruchomienie modelu Etap ten obejmuje zbudowanie lub pozyskanie modelu geoprzetwarzania oraz jego uruchomienie w celu weryfikacji poprawności jego działania oraz wygenerowania wyniku w aplikacji ArcMap. Publikacja wyników modelu Podczas tego etapu przeprowadzamy publikację usługi w ArcGIS for Server korzystając z wyników modelu uruchomionego w pierwszym etapie. (alternatywnie można opublikować pakiet geoprzetwarzania). Użytkowanie usługi Niezależnie od tego czy usługa została opublikowana w ArcGIS Online czy w ArcGIS for Server, może teraz stanowić część składową aplikacji udostępnionej innym użytkownikom. 138 Usługi geoprzetwarzania. Zdalne wykonywanie analiz przestrzennych Przygotowanie i uruchomienie modelu Tworząc usługę geoprzetwarzania musimy wcześniej zbudować model w oknie ModelBuilder. Przed zbudowaniem modelu należy utworzyć własną skrzynkę narzędziową, w której model zostanie zapisany. Po udostępnieniu modelu geoprzetwarzania w formie usługi, procesy takiego modelu (jak pokazano na poniższym zrzucie) będą uruchamiane w analogiczny sposób na dowolnym kliencie. Jednakże dane wejściowe, wyjściowe oraz dane pośrednie modelu wymagają dodatkowej analizy. Rys. 6.4 Kwestie dotyczące parametrów wejściowych i wyjściowych. Parametry wejściowe Użytkownicy usługi geoprzetwarzania mogą nie mieć dostępu do danych wejściowych użytych w modelu. Dlatego, w zależności od grupy docelowej, może zaistnieć potrzeba zapewnienia użytkownikom możliwości użycia, jako danych wejściowych, własnych danych. Jeżeli taki wybór zostanie udostępniony, należy dodatkowo przeanalizować stabilność samego modelu. Na przykład jeśli model umożliwia wykonanie analizy nakładania z użyciem dwóch poligonowych zestawów danych wejściowych, czy również będzie działał poprawnie jeśli użytkownicy użyją punktowych danych wejściowych. 139 Lekcja 6 Parametry wyjściowe Kolejną kwestią do rozważenia jest rozwiązanie klienckie, którego będzie używał użytkownik końcowy do wyświetlenia wyników modelu. Na przykład czy zastosowanie domyślnej symbolizacji będzie wystarczające w przypadku używania przeglądarki internetowej, gdzie wynikiem modelu będzie nowy zestaw danych? W wielu przypadkach może zaistnieć potrzeba utworzenia pliku warstwy (.lyr) w celu zastosowania bardziej czytelnej symbolizacji. Dane pośrednie Dane pośrednie tworzone są przez model, ale nie są danymi wynikowymi modelu. Podczas korzystania z usługi geodanych, wszystkie dane utworzone podczas działania modelu, niebędące danymi wynikowymi, są usuwane. Zanim opublikujemy usługę geoprzetwarzania należy uruchomić model i sprawdzić czy działa on zgodnie z założeniami. Pomocne w rozwiązywaniu ewentualnych problemów będzie okno Wyniki. 140 Usługi geoprzetwarzania. Zdalne wykonywanie analiz przestrzennych Publikacja wyników i ustawianie opcji usługi Po wykonaniu testu modelu możemy przejrzeć komunikaty dotyczące jego działania w oknie Wyniki. Po upewnieniu się, że nie wystąpiły problemy podczas pracy modelu, możemy przejść do publikacji wyników jako usługi geoprzetwarzania (lub odpowiednio pakietu geoprzetwarzania). Podczas publikacji skrzynka narzędziowa stanowi usługę geoprzetwarzania. Dla użytkowników usługi zapisane w skrzynce narzędzia lub modele są dostępne jako zadania. Tworząc usługę geoprzetwarzania należy pamiętać o wybraniu procesu wykonania usługi pomiędzy synchronicznym a asynchronicznym. Fig 6.5 Wybór pomiędzy procesem synchronicznym a asynchronicznym. Synchroniczne wykonanie sprawdza się w przypadku szybkich procesów geoprzetwarzania (poniżej pięciu sekund). Klienci muszą czekać na zakończenie procesu geoprzetwarzania, a następnie na wyświetlenie wyników w formie grafiki. Asynchroniczne wykonanie jest właściwe dla procesów geoprzetwarzania, które potrzebują więcej czasu na realizację. Podczas wykonywania procesu klienci mogą jednocześnie kontynuować pracę w aplikacji. Dobrym przykładem zastosowania trybu asynchronicznego jest model składający się ze złożonych narzędzi geoprzetwarzania oraz/lub wielu danych do przetwarzania. Po wybraniu przetwarzania asynchronicznego możemy wyświetl wyniki z usługą mapową (będzie posiadała tę samą nazwę jak usługa geoprzetwarzania). Zaznaczając opcję usługi mapowej, do aplikacji klienckiej przesyłany jest obraz zamiast obiektów. Wysyłanie obrazów może znacząco przyspieszyć wydajność, jak również zapobiec pobieraniu obiektów przez klientów. 141 Lekcja 6 Użytkowanie usług geoprzetwarzania Tak jak w przypadku każdej innej zawartości GIS, usługi geoprzetwarzania mogą zostać udostępnione w ArcGIS Online (w formie narzędzi). Docelowo użytkownicy końcowi mogą korzystać z usług geoprzetwarzania w ArcGIS for Desktop lub udostępniać ich funkcjonalność w aplikacjach internetowych. ArcGIS for Desktop Pomoc ArcGIS Online A quick tour of using a service in ArcGIS for Desktop W celu uzyskania dostępu do usługi geoprzetwarzania użytkownicy łączą się bezpośrednio z ArcGIS for Server lub korzystają z usług ArcGIS Online. Użytkownicy, którzy wybierają tę drugą metodę, muszą zmodyfikować adres usługi REST podany w ArcGIS Online w celu uzyskania adresu usługi SOAP. Rys 6.6 Korzystanie z usług geoprzetwarzania w aplikacji ArcMap lub aplikacjach internetowych. Aplikacje internetowe Usługi geoprzetwarzania mogą również stanowić element aplikacji internetowych, umożliwiając użytkownikom końcowym szerszą interakcję z aplikacją. Podczas tworzenia aplikacji internetowych w ArcGIS Online możemy korzystać z już istniejących widżetów. Wystarczy podać adres REST usługi geoprzetwarzania i ustawić podstawowe parametry, tak aby usługa była gotowa do użycia. Podczas tworzenia autorskich aplikacji za pomocą JavaScript web API, będziemy również używać adresu usługi geoprzetwarzania. W tym przypadku dużo częściej będziemy korzystać z kodu źródłowego, w celu skonfigurowania parametrów narzędzi dostępnych w interfejsie napisanym przy użyciu API. Więcej informacji oraz przykłady kodu dostępne są na stronie pomocy dla deweloperów http://developers.arcgis.com. 142 Usługi geoprzetwarzania. Zdalne wykonywanie analiz przestrzennych Publikacja i użytkowanie usługi geoprzetwarzania Usługi geoprzetwarzania mogą być łatwo dodawane do aplikacji internetowych w formie widżetów. Poniższa aplikacja utworzona w WebApp Builder posiada widżet, który na podstawie podanego przez użytkownika punktu wyszukuje wszystkie dostępne schroniska w określonym promieniu od miejsca zdarzenia. Rys 6.7 Użytkownicy mogą wyszukiwać schroniska korzystając z dostępnego w aplikacji narzędzia geoprzetwarzania. 143 Usługi geoprzetwarzania. Zdalne wykonywanie analiz przestrzennych 45 minut Ćwiczenie 6: Tworzenie i użytkowanie usługi geoprzetwarzania Podczas tego ćwiczenia wcielisz się w rolę pracownika departamentu odpowiadającego za utrzymanie parków i rozwój rekreacji w mieście Naperville. Jednym z Twoich obowiązków będzie utrzymanie w czystości systemu ścieżek. Będziesz odpowiadać za realizację programu „Odpowiedzialny za szlak”, w którym weźmie udział społeczeństwo. Utworzysz aplikację internetową pozwalającą na monitorowanie, które szlaki zostały już przydzielone i podlegają nadzorowi. Integralną częścią aplikacji będzie narzędzie do przetwarzania umożliwiające podział szlaków na mniejsze odcinki. W tym przykładzie zasięg tras rowerowych zostanie podzielony siatką 3 na 3 i losowo przypisany do tabeli ochotników. Ponadto model zostanie rozbudowany tak, aby można było wybrać dowolną liczbę kolumn i wierszy, jak również warstwę wejściową. Podczas tej lekcji dowiesz się, jak: Przygotować i uruchomić model geoprzetwarzania. Udostępnić wyniki w formie usługi geoprzetwarzania. Utworzyć aplikację internetową w Web AppBuilder. Zastosować widżet geoprzetwarzania w aplikacji internetowej. 145 Lekcja 6 Etap 1: Przejrzenie i uruchomienie modelu a. Uruchom aplikację ArcMap i otwórz dokument mapy ..\ARC4\Workflows\PrzydziałŚcieżek.mxd. b. W tabeli zawartości (table of contents) kliknij przycisk Lista według źródła (List By Source) . Zauważ, że mapa zawiera lokalną kopię tras rowerowych w mieście Naperville oraz nieprzestrzenną tabelę z informacją o organizacjach, które wyraziły zgodę na przydzielenie wydzielonych odcinków tras. c. Otwórz tabelę AdoptedBy. d. Zamknij tabelę. Otworzysz teraz model geoprzetwarzania, który posłuży do przygotowania usługi geoprzetwarzania. e. W oknie Katalog (Catalog) rozwiń skrzynkę C:\Student\ARC4\Workflows\Workflow.gdb\Community. f. Kliknij prawym przyciskiem narzędzie AdoptTrail i wybierz (Edytuj) Edit. g. Zapoznaj się z elementami modelu i zastanów się nad jego funkcjonalnością. Dane modelu są następujące: • Number of Columns: Liczba kolumn podawana przez użytkownika w celu utworzenia siatki. • Number of Rows: Liczba wierszy podawana przez użytkownika w celu utworzenia siatki. • Naperville_Ścieżki_Rowerowe: Ścieżki rowerowe w Naperville. • AdoptedBy: Organizacja, która będzie odpowiedzialna za utrzymanie czystości na danym odcinku ścieżki. Dane wejściowe takie jak liczba kolumn i wierszy tworzą siatkę , która służy organizacjom w utrzymaniu ścieżek w przydzielonym im sektorze. Warstwa Naperville_Ścieżki_Rowerowe używana jest do określenia zasięgu tworzonej siatki. h. Kliknij prawym przyciskiem myszy element Number of Columns (Liczba kolumn) i wybierz opcję Parametr modelu (Model Parameter). 146 Usługi geoprzetwarzania. Zdalne wykonywanie analiz przestrzennych Oznaczenie parametru Number of Columns jako parametr modelu umożliwi użytkownikom modelu podanie dowolnej liczby kolumn, którą będą chcieli zastosować. W tym przykładzie użyjesz domyślnej liczby kolumn, ponieważ tabela AdoptedBy zakłada w tym przypadku siatkę 3 na 3. i. W celu ustawienia wartości domyślnych wykonaj następujące czynności: • Kliknij dwukrotnie element Number of Columns. • Jako liczbę kolumn, wpisz 3. • Kliknij OK. j. Powtórz powyższy proces dla elementu Number of Rows. Oznacz również ten element jako parametr modelu. Ponieważ każde narzędzie ma już podane poprawne parametry wejściowe, elementy modelu zostały podświetlone odpowiednimi kolorami. Narzędzie Dołącz Pola (Join Field) łączy wcześniej uzupełnioną danymi tabelę z siatką 3 na 3 (FishnetOutput). Następnie wynik powyższego procesu jest przecinany z warstwą ścieżek rowerowych w Naperville. Wynikiem końcowym (FishnetOutputIntersect) będą ścieżki podzielone przez warstwę siatki posiadającej również informację o przypisanej organizacji. k. Ustaw Naperville_Ścieżki_Rowerowe jako parametr modelu. Oznaczenie warstwy Naperville_Ścieżki_Rowerowe jako parametr, pozwoli innym użytkownikom modelu wskazać jako dane wejściowe własny schemat ścieżek. l. Kliknij prawym klawiszem myszy wynik FishnetOutputIntersect i wybierz Otwórz(Open). Zauważ, że wynik zostanie zapisany w geobazie C:\Student\ARC4\Workflows\workflow.gdb. Po utworzeniu usługi geoprzetwarzania z użyciem tego modelu, będzie ona kontynuowała zapisywanie wyników w tej samej lokalizacji. m. Zamknij okno dialogowe FishnetOutputIntersect. Ponieważ docelowo planujesz wyświetlić wynik FishnetOutputNitersect w aplikacji internetowej, element zostanie zaznaczony jako parametr modelu. n. Oznacz element FishnetOutputIntersect jako parametr modelu. Wynik modelu zostanie dodany do aplikacji ArcMap. o. Kliknij prawym przyciskiem element FishnetOutputIntersect i zaznacz opcję Dodaj do wyświetlania (Add To Display). p. W oknie modelu kliknij przycisk Zapisz (Save) . 147 Lekcja 6 q. Zamknij okno modelu. Przed uruchomieniem modelu, upewnij się czy ustawiona jest opcja nadpisywania wyników podczas wielokrotnego uruchamiania modelu. r. Z menu Geoprzetwarzanie (Geoprocessing) wybierz Opcje geoprzetwarzania (Geoprocessing Options). s. Upewnij się czy zaznaczona jest opcja Zastąp wyniki operacji geoprzetwarzania (Overwrite the outputs of geoprocessing). t. Kliknij OK. Etap 2: Uruchomienie modelu Uruchomisz teraz model i sprawdzisz czy działa poprawnie. a. W oknie Katalog (Catalog) kliknij dwukrotnie model AdoptTrail. b. Nie zmieniaj ustawień domyślnych i kliknij OK. c. Po zakończeniu działania narzędzia zamknij okno dialogowe klikając Zamknij (Close). 148 Usługi geoprzetwarzania. Zdalne wykonywanie analiz przestrzennych d. Wyłącz widoczność warstwy Naperville_Ścieżki_Rowerowe. Każdy nowy wynik wyświetlony w aplikacji internetowej nie będzie posiadał zdefiniowanej symbolizacji. Dlatego utworzysz teraz plik warstwy z wymaganą symbolizacją. Zastosowanie pliku do usługi mapowej będzie zapewniało renderowanie właściwej symbolizacji na serwerze przed przesłaniem do aplikacji klienckiej. Ustawisz teraz symbolizację dla wynikowego zestawu danych. e. Otwórz właściwości warstwy FishnetOutputIntersect. f. Kliknij zakładkę Symbolizacja (Symbology) i wykonaj następujące czynności: • Kliknij Kategorie (Categories). • W Polu wartości (Value Field) wybierz AdoptedBy. • Kliknij Dodaj wszystko (Add All Values). • Wybierz dowolną skalę barw (color ramp). • Kliknij prawym przyciskiem jeden z symboli liniowych i wybierz Właściwości wszystkich symboli (Properties for all symbols). • Zwiększ szerokość do 2 i kliknij OK. • W oknie właściwości warstwy (layer properties) kliknij OK. Zapiszesz teraz plik warstwy. g. W tabeli zawartości (table of contents) kliknij prawym FishnetOutputIntersect i wybierz Zapisz jako plik warstwy (Save As Layer File). h. W oknie dialogowym Zapisz jako plik warstwy (Save Layer) przejdź do lokalizacji C:\Student\ARC4\Workflows i zapisz jako WynikPrzecięciaSiatką.lyr. i. Zapisz dokument mapy. Pomimo prawidłowego działania modelu, wynik modelu nie zastosował własności pliku warstwy. Przed utworzeniem usługi geoprzetwarzania, uwzględnisz plik warstwy i ponownie zapiszesz model. j. W oknie Katalog (Catalog), rozwiń menu kontekstowe modelu AdoptTrail i wybierz Edytuj (Edit) w celu otwarcia okna modelu. k. Kliknij prawym przyciskiem element FishnetOutputIntersect i otwórz okno Właściwości (Properties). l. Na zakładce Symbolizacja warstwy (Layer Symbology) przejdź do lokalizacji C:\Student\ARC4\Workflows\WynikPrzecięciaSiatką.lyr, kliknij Dodaj (Add), a następnie OK. m. Zapisz model i zamknij okno modelu. n. Z menu Geoprzetwarzanie (Geoprocessing) wybierz Wyniki (Results). 149 Lekcja 6 o. Rozwiń sekcję Bieżąca sesja (Current Session), a następnie rozwiń wynik działania narzędzia AdoptTrail. Okno Wyniki (Results) to miejsce, gdzie możesz odczytać wiele informacji dotyczących modelu, takich jak: które wartości wybrane zostały jako wejściowe, zmienne środowiskowe, dane wynikowe jak również wiadomości dotyczące uruchomienia modelu. Etap 3: Publikacja wyniku jako usługi geoprzetwarzania Wyniki modelu nie zawierają żadnych błędów, dlatego w tym etapie może on zostać opublikowany jako usługa. a. W oknie Wyniki (Results), rozwiń menu kontekstowe narzędzia AdoptTrail i wybierz Udostępnij jako > Usługa geoprzetwarzania (Share As > Geoprocessing Services). b. W oknie kreatora Udostępnij jako usługę (Share As Service) wybierz poniższe opcje: • Zachowaj opcję Publikuj usługę (Publish a sevice) i kliknij Dalej (Next). • Upewnij się czy wybrane zostało połączenie do właściwej instancji ArcGIS for Server: - arcgis on <nazwa serwera>_6080 • Zmień nazwę usługi na PrzydziałŚcieżek i kliknij Dalej (Next). W tym przypadku nazwa usługi nie musi być unikalna, ponieważ publikujesz do własnej instancji ArcGIS for Server. • Zachowaj domyślną lokalizację w folderze [root] i kliknij Kontynuuj c. Po otworzeniu okna Edytor usługi (Service Editor) kliknij zakładkę Parametry (Parameters). Z poziomu zakładki można kontrolować sposób w jaki serwer będzie przetwarzał żądanie geoprzetwarzania. Dla obsługi tego modelu wybierzesz tryb asynchroniczny. d. Jeśli zajdzie taka potrzeba ustaw tryb wykonania na Asynchroniczny (Asynchronous). e. Zaznacz pole Wyświetl wynik z usługą mapową (View results with a map service). f. Kliknij zakładkę AdoptTrail. Właściwości samego modelu (narzędzia) można ustawić na zakładce AdoptTrail. Jeśli zajdzie taka konieczność parametry oraz wartości domyślne ustawione w modelu mogą być w tym miejscu 150 Usługi geoprzetwarzania. Zdalne wykonywanie analiz przestrzennych nadpisane. Ważnym elementem jest również dokumentacja modelu zawierająca opis parametrów oraz informacje o zastosowaniu modelu. g. W polu Opis (Description) wpisz Narzędzie służy do wyświetlenia przydzielonych ścieżek w Naperville. h. Stosując poniższą tabelę jako wskazówkę, wybierz pozostałe zakładki i uzupełnij dla nich pole opisu. Nazwa zakładki Opis Liczba kolumn Podaj liczbę kolumn siatki. Liczba wierszy Podaj liczbę wierszy siatki. Naperville_Ścieżki_Rowerowe Wejściowa warstwa ścieżek. FishnetOutputIntersect Wynikowa warstwa przydzielonych ścieżek społeczności lokalnej. i. Kliknij zakładkę Opis Elementu (Item Description) i uzupełnij następujące parametry: • Podsumowanie (Summary): Przydzielone ścieżki w Naperville • Znaczniki (Tags): Naperville, przydzielone ścieżki • Opis (Description): Narzędzie do przydzielania ścieżek mieszkańcom Naperville j. Kliknij przycisk Analizuj (Analyze), a następnie zminimalizuj okno Edytor Usługi (Service Editor). Zauważ, że zostało wyświetlone jedynie ostrzeżenie informujące o braku rejestracji danych w serwerze. Przeprowadzisz teraz wymaganą rejestrację. k. Kliknij znak plus (+) w celu rozwinięcia grupy ostrzeżeń. l. Kliknij prawym przyciskiem myszy pierwsze ostrzeżenie i wybierz Zarejestruj źródło danych w serwerze (Show Data Store Registration Page). m. W oknie dialogowym Magazyn danych (Data Store) poniżej Zarejestrowany folder (Registered Folders) kliknij przycisk . n. W polu Nazwa wpisz Workflows. 151 Lekcja 6 o. W celu ustawienia ścieżki folderu kliknij Dodaj (Add), przejdź do lokalizacji C:\Student\ARC4\Workflows i kliknij OK. p. Kliknij OK w oknach dialogowych Zarejestruj folder (Register Folder) oraz Magazyn Danych (Data Store). q. W oknie Edytor usługi (Service Editor) kliknij Analizuj (Analyze). Zwróć uwagę, że rozwiązane zostały trzy ostrzeżenia. Od tego momentu ArcGIS for Server zna lokalizację danych i nie musi ich kopiować. r. Opublikuj usługę. s. Kliknij OK w oknie komunikatu informującego o pomyślnym opublikowaniu usługi. t. Jeśli zajdzie taka konieczność zamknij okno Przygotowanie (Prepare). u. W oknie Katalog (Catalog) rozwiń połączenie z ArcGIS for Server i zauważ, że pod tą samą nazwą PrzydziałŚcieżek zostały opublikowane dwie usługi (usługa geoprzetwarzania i usługa mapowa). Etap 4: Utworzenie mapy internetowej do zastosowania w aplikacji internetowej Usługa geoprzetwarzania została już opublikowana. Przejdziesz teraz do utworzenia aplikacji internetowej. Aplikacje tworzone zarówno w środowisku WebAppBuilder jak również przy użyciu szablonów JavaScript bazują na mapach internetowych utworzonych w ArcGIS Online lub Portal for ArcGIS. a. Zminimalizuj aplikację ArcMap. b. Utwórz nową mapę internetową. • W przeglądarce internetowej przejdź do strony organizacji w ArcGIS Online. • Kliknij zakładkę Mapa (Map), następnie wybierz Nowa mapa (New Map). 152 Usługi geoprzetwarzania. Zdalne wykonywanie analiz przestrzennych W przypadku pojawienia się ostrzeżenia informującego o niezapisanych zmianach bieżącej mapy, kliknij Tak (Yes). • Kliknij Mapa bazowa (Basemaps) i wybierz mapę bazową Ulice (Streets). • Kliknij Dodaj (Add) i wybierz Wyszukaj warstwy tematyczne (Search for Layers). • Następnie w polu W (In) wybierz Moje zasoby (My Content). • Wyszukaj usługę Toalety <imię + pierwsza litera nazwiska> i kliknij Dodaj (Add). Użyjesz warstwy toalety, opublikowanej w poprzednim ćwiczeniu, aby określić początkowy zasięg aplikacji internetowej. Jeśli warstwa Toalety nie wyświetla się w wynikach wyszukiwania odznacz pole W obszarze mapy. c. Zapisz mapę internetową: • Kliknij Zakończ dodawanie warstw (Done Adding Layers). • Zapisz mapę klikając Zapisz (Save), a następnie Zapisz jako (Save As). • Podaj tytuł PrzypisaneŚcieżki, dodaj znaczniki i podsumowanie i kliknij Zapisz mapę (Save Map). Kompletne metadane ułatwią użytkownikom zapoznanie się z właściwościami mapy i jej warstw. d. Udostępnij mapę w formie aplikacji internetowej. • Kliknij Udostępnij (Share) i wybierz właściwą dla tego kursu grupę użytkowników, którym chcesz udostępnić mapę. • Jeśli wyświetlone zostanie okno podręczne Aktualizuj udostępnianie (Update Sharing) kliknij Aktualizuj udostępnianie. Aktualizacja właściwości udostępniania przypisze automatycznie warstwie toalety te same parametry udostępniania co mapie. • Kliknij Utwórz aplikację internetową (Make a Web Application). • W oknie dialogowym Utwórz nową aplikację internetową wybierz zakładkę Web AppBuilder. Etap 5: Utworzenie aplikacji internetowej w Web AppBuilder Podczas tego etapu zaprojektujesz i utworzysz aplikację internetową, która będzie zawierała narzędzie geoprzetwarzania do przydzielania ścieżek mieszkańcom. a. Kontynuuj tworzenie aplikacji internetowej: • Pozostaw tytuł PrzypisaneŚcieżki. • Możesz dodać kolejne znaczniki oraz podsumowanie. • W razie potrzeby wybierz folder, w którym zapisać aplikację. Zwróć uwagę, że domyślnie aplikacja internetowa otrzymuje te same ustawienia udostępniania co mapa na której bazuje. 153 Lekcja 6 • Kliknij Rozpoczęcie (Get Started). Zauważ, że okno aplikacji Web AppBuilder zostało otwarte w tej samej zakładce przeglądarki. Po ukończeniu i zapisaniu nowej aplikacji zostanie ona uruchomiona w nowej zakładce. b. Zapoznaj się z ustawieniami: • Kliknij zakładkę Motyw (Themes) i wybierz dla aplikacji styl zielony. • Kliknij zakładkę Mapa (Map). • Kliknij Wybierz mapę internetową (Choose Web Map) i zwróć uwagę, że możesz zmienić zastosowaną mapę internetową na dowolną, dostępną w zakładkach Moje zasoby (My Content), Moja instytucja (My Organization) lub Publiczny (Public). • Kliknij Anuluj (Cancel) pozostawiając aplikację internetową bez zmian i kliknij zakładkę Atrybut (Attributes). • Zmień tytuł aplikacji na Wyszukaj przydzielone ścieżki i na dole strony kliknij Zapisz (Save). c. Dodaj narzędzie geoprzetwarzania: • Kliknij zakładkę Widżety (Widgets), przewiń okno zakładki w dół i wybierz widżet nr 1. • W oknie dialogowym Wybór widżetu (Choose Widget) kliknij widżet Geoprzetwarzanie (Geoprocessing) i następnie OK. • Po prawej stronie adresu URL zadania kliknij Ustaw (Set). Adres URL zadania można odczytać korzystając z połączenia z ArcGIS for Server. d. Odczytaj adres usługi REST: • Przywróć okno aplikacji ArcMap. • W oknie Katalog (Catalog) przejdź do połączenia z ArcGIS for Server. • Rozwiń menu kontekstowe usługi PrzypisaneŚcieżki i kliknij Właściwości usługi (Service Properties). • W oknie Edytor usługi (Service Editor) kliknij zakładkę Geoprzetwarzanie (Geoprocessing). • Kliknij w oknie usługi REST i wybierz Zaznacz wszystko (Select All). • Kliknij ponownie adres usługi REST i wybierz Kopiuj (Copy). • Zamknij okno właściwości usługi. • Przywróć okno przeglądarki z otwartą stroną Web AppBuilder. • Na górze strony zaznacz opcję Dodaj adres URL usługi (Add Service URL). • Wklej URL w miejsce adresu URL i kliknij Sprawdź poprawność (Validate). Alternatywnie możesz wpisać ręcznie adres URL serwera ArcGIS http://<server_name>:6080/arcgis/rest/services i kliknąć Sprawdź poprawność (Validate). • Rozwiń PrzypisaneŚcieżki i kliknij narzędzie AdoptTrail. 154 Usługi geoprzetwarzania. Zdalne wykonywanie analiz przestrzennych • Kliknij OK i zapoznaj się z ustawieniami domyślnymi. Zauważ łącze Dowiedz się więcej o tym widżecie, które przekieruje użytkownika do dalszej pomocy na temat widżetu geoprzetwarzanie. e. Zmień dane wejściowe: • Po lewej stronie kliknij Dane wejściowe (Input), aby rozwinąć sekcję. • Kliknij trzeci zestaw danych wejściowych Naperville_Ścieżki_Rowerowe. • Zmień wartość pola Etykieta (Label) na Ścieżki rowerowe oraz pola Etykieta narzędzia (ToolTip) na Warstwa ścieżek rowerowych stosowana jako dane wejściowe. • Kliknij strzałkę skierowaną w dół w oknie Wartość domyślna i zmień jej tekst na Naperville_Ścieżki_Rowerowe f. Dla danych wyjściowych skonfiguruj opcję korzystania z usługi mapowej: • Po lewej stronie kliknij Dane wynikowe (Output), aby rozwinąć sekcję. • Kliknij wynik FishnetOutputIntersect. Dane wynikowe modelu będą odnosiły się do pliku warstwy z zapisaną symbolizacją. Dlatego nie musisz wprowadzać żadnych zmian dla danych wynikowych widżetu geoprzetwarzania. • Po lewej stronie kliknij Opcje (Options). • Zaznacz opcję Użyj opcji wyświetlania wynikowej usługi mapowej (Use the drawing options of result map service). g. Zapisz i uruchom aplikację: • Po lewej stronie kliknij OK oraz na dole strony kliknij Zapisz (Save). • Kliknij Uruchom (Launch) w celu wyświetlenia aplikacji w nowej zakładce przeglądarki. Etap 6: Użycie widżetu geoprzetwarzania w aplikacji internetowej a. Demonstracja aplikacji. • Znajdź widżet geoprzetwarzania , w lewym górnym rogu, a następnie go kliknij. • Kliknij zakładkę Dane wejściowe i zauważ parametry, które powinny być Tobie znane. • Upewnij się, że pole wejściowe dla Trasy ścieżek to Naperville_Ścieżki_Rowerowe. • Kliknij Wykonaj (Execute). • Zamknij okno geoprzetwarzania i zapoznaj się z wynikami modelu. Wynik geoprzetwarzania będzie posiadał symbolizację zgodną z zapisaną w pliku warstwy utworzonym w aplikacji ArcMap. 155 Lekcja 6 Kiedy zakończysz przeglądanie aplikacji możesz zamknąć zakładkę przeglądarki internetowej. W pierwszej zakładce przeglądarki, w której konfigurowana była aplikacja, możesz kliknąć Strona główna (Home), aby przejść do dowolnej zakładki konta dla organizacji ArcGIS Online. 156 Usługi geoprzetwarzania. Zdalne wykonywanie analiz przestrzennych Podsumowanie 1. Co należy zrobić z modelem geoprzetwarzania zanim zostanie opublikowany jako usługa? _________________________________________________________________ _________________________________________________________________ 2. Kiedy zalecane jest ustawienie synchronicznego trybu wykonania dla usługi geoprzetwarzania? _________________________________________________________________ _________________________________________________________________ _________________________________________________________________ 157 Lekcja 7 7 Projekt końcowy Wprowadzenie Podczas tej lekcji będziesz korzystać z wielu umiejętności nabytych w czasie tego kursu. Tematyka Publikowanie usługi obiektowej Publikowanie usługi map kafelkowych Konfiguracja mapy internetowej w celu obsługi edycji Konfiguracja mapy internetowej w celu obsługi wielu map bazowych Cele ćwiczenia Podczas tej lekcji dowiesz się, jak: Zastosować zdobyte w czasie kursu umiejętności do udostępniania zasobów GIS. 158 Usługi obiektowe: Zdalna edycja danych geograficznych Tworzenie usługi obiektowej Rys. 7.3 W celu utworzenia usługi obiektowej należy w pierwszej kolejności przygotować wielodostępną bazę danych. Tworzenie usługi obiektowej jest podobne do tworzenia usługi mapowej. Wymagane jest jednak dokonanie kilku dodatkowych kroków. Tworzenie 1. Przejrzyj schemat Twojej geobazy ArcSDE, aby upewnić się, że używasz właściwych typów pól i wykorzystujesz zachowania geobazy, takie jak domeny. 2. Przydziel uprawnienia odczytu/zapisu dla konta ArcGIS Server. 3. Zarejestruj geobazę ArcSDE przy użyciu Magazynu danych (Data Store) oprogramowania ArcGIS Server. 4. Dodaj tylko te warstwy, które będą edytowane i upewnij się, że pochodzą one z jednej geobazy ArcSDE. Zaprojektuj szablon obiektów dla Twoich użytkowników. Upewnij się, że korzystasz z najprostszej symbolizacji. Udostępnianie W oknie Edytor usługi (Service Editor) włącz funkcję dostępu do obiektów (Feature Acces) oraz zdecyduj, które narzędzia edycyjne będą dostępne w Twojej usłudze. Użytkowanie Usługi obiektowe mogą zostać zintegrowane z internetowymi aplikacjami mapowymi. 159 Lekcja 7 Administrator ArcGIS Wiele organizacji chce korzystać z ArcGIS Online, jednak ograniczeniem jest wymóg przechowywania map i danych za firewallem. Portal for ArcGIS to rozwiązanie podobne do ArcGIS Online, które może zostać zainstalowane na własnych serwerach organizacji. Poniższe ćwiczenie może również zostać wykonane z użyciem Portal for ArcGIS. Połączenie z Portal for ArcGIS w środowisku Desktop wygląda prawie dokładnie tak samo, jak połączenie z ArcGIS Online. Jedyna różnica polega na tym, że należy podać adres URL portalu w oknie ArcGIS Administrator. Po utworzeniu połączenia, cała udostępniana w Internecie zawartość jest hostowana przez Portal for ArcGIS. ArcGIS for Desktop używa dodanego połączenia, kiedy użytkownicy desktopowi logują się i podają dane logowania. Udostępnianie zasobów GIS w Portalu for ArcGIS nie jest trudne. Portal for ArcGIS jest to po prostu kolejne połączenie – takie, które znajduje się za korporacyjnym firewallem zamiast być publicznym. Jeżeli Twoja organizacja chce wdrożyć Portal for ArcGIS najlepiej skontaktować się z jednym z przedstawicieli Esri Polska. Istnieje wiele czynników, które należy wziąć pod uwagę przed konfiguracja zabezpieczeń i sfederowaniem ArcGIS for Server do tych zabezpieczeń (ArcGIS for Server dostarcza funkcjonalność hostowania usług.) Rys. 7.1 Łączenie z Portal for ArcGIS. 160 Usługi obiektowe: Zdalna edycja danych geograficznych Tworzenie mapy Poniższe etapy wyjaśniają w jaki sposób połączyć się z Portal for ArcGIS za pomocą ArcGIS Administrator. Pomoc ArcGIS: Authoring feature services 1. Z menu Start wybierz ArcGIS Administrator. 2. Kliknij Zaawansowane (Advanced), a następnie Zarządzanie połączeniami portalu (Manage Portal Connections). 3. Dodaj adres URL portalu. 4. Kliknij Podłącz (Connect) i zamknij okno dialogowe zapisując połączenie. 5. Zaloguj się do portalu w aplikacji ArcMap. 6. Kliknij Plik (File) > ArcGIS Online i zapoznaj się z dostępnymi zasobami. 161 Lekcja 7 60 minut Ćwiczenie 7: Projekt końcowy Podczas tego ćwiczenia zostaną utworzone dwie mapy internetowe. Pierwsza mapa ułatwi rozmieszczenie sadzarek kwiatów w mieście Naperville, natomiast zadaniem drugiej mapy będzie promocja sadzenia drzew z uwzględnieniem przepuszczalności gleb. Cele Szczegóły #1: Rozmieszczenie sadzarek w Naperville, Illinois. Posiadasz aktualnie wystarczająco środków na lokalizację 10 sadzarek w obrębie miasta. Utworzysz mapę internetową umożliwiającą każdemu użytkownikowi organizacji dodanie sadzarki w dowolnej lokalizacji. #2: Promowanie sadzenia drzew wspierając mieszkańców Naperville w wyborze gatunków drzew właściwych dla typów gleb na ich działkach. Utworzysz powszechnie dostępną mapę internetową umożliwiającą mieszkańcom sprawdzenie klasy przepuszczalności gleb na wskazanej działce. Na podstawie tej informacji będą mogli wybrać optymalny do posadzenia gatunek drzewa. Prawie wszystkie mapy bazowe i warstwy operacyjne, które udostępnisz, będzie można zastosować w tworzonych podczas ćwiczenia mapach internetowych. Zapoznaj się z poniższym schematem ćwiczenia. 162 Usługi obiektowe: Zdalna edycja danych geograficznych Podczas tej lekcji dowiesz się, jak: Połączyć się z portalem. Publikować warstwy operacyjne. Tworzyć mapę internetową obsługującą edycję. Tworzyć i udostępniać mapę bazową. Tworzyć mapę internetową korzystającą z wielu map bazowych. 163 Lekcja 7 Etap 1: Przegląd wybranych zestawów danych a. Uruchom aplikację ArcMap i otwórz pusty dokument mapy. b. W oknie Katalog (Catalog) zapoznaj się z danymi zapisanymi w folderze C:\Student\ARC4\Project, które mogą być przydatne w tym projekcie. W poniższej tabeli przedstawione zostały wybrane, ważniejsze zbiory danych. Zestaw danych Klasa obiektów/Tabela Opis Lokalizacja parków [punkty] ReferenceData Parks Koleje [linie] ReferenceData Railroad ReferenceData RoadCenterline ReferenceData Soil Drogi [linie] Gleby [poligony] Roślinność [poligon] ReferenceData Vegetation ReferenceData Waterbody ReferenceData Waterline Jeziora i stawy [poligony] Strumienie [linie] ParkRecInfo Atrybuty uzupełniające informacje o parkach c. Oceń, które warstwy operacyjne należy opublikować, aby osiągnąć założone cele. Zakreśl w tabeli wybrane warstwy. 164 Usługi obiektowe: Zdalna edycja danych geograficznych Upewnij się, że jako jedna z warstw operacyjnych zakreślona została również klasa obiektów Parks. Użycie tej warstwy pomoże rozplanować sadzarki w miejscach powiązanych z lokalizacją parków. Etap 2: Tworzenie i udostępnianie danych operacyjnych Po zapoznaniu się z dostępnymi danymi, które możesz opublikować, jesteś gotowy, aby utworzyć i udostępnić wybrane warstwy jako usługi obiektowe. a. Używając obiektów, zaznaczonych w tabeli, utwórz pomocnicze warstwy operacyjne. Wykonując ten etap pamiętaj, że: • Warstwy te nie będą używane do edycji. • Upewnij się, że każda warstwa posiada symbolizację łatwą do odczytania dla użytkownika końcowego. • W razie potrzeby uwzględnij etykietowanie. • Zastanów się czy dostępne są wymagane atrybuty do wyświetlenia w oknach podręcznych. Nazwy usług zapisane w Portal for ArcGIS i ArcGIS Online muszą być unikalne, więc nadając nazwy pamiętaj o dodaniu swojego imienia i pierwszej litery nazwiska. Informacja o lokalizacji parków pozwoli zapewnić właściwe rozmieszczenie sadzarek, z dala od terenów już zalesionych (co najmniej 0,5 mili od dowolnego parku). b. Udostępnij warstwę Parks jako usługę pozostałym członkom swojej instytucji w ArcGIS Online. Inną kluczową warstwą operacyjną dla plantatorów, która zostanie teraz udostępniona, jest warstwa sadzarek. Warstwa po udostępnieniu w postaci usługi nie będzie posiadała żadnych obiektów. Jednak w celu zdefiniowania atrybutów oraz symbolizacji pomocne może okazać się utworzenie jednego obiektu testowego. Przygotowując tę usługę postąpisz nieco inaczej niż w poprzednim etapie. Utwórz podtyp określający rodzaj sadzarki, np. jej wielkość, jeśli uważasz to za konieczne Przygotuj szablon obiektów, aby nowe elementy wprowadzane na mapę, były poprawnie zasymbolizowane Włącz opcję edycji w oknie Edytor usługi (wskazówka: funkcja dostępu do obiektów Feature Access) c. Utwórz warstwę operacyjną z sadzarkami i udostępnij ją pozostałym członkom swojej instytucji w ArcGIS Online. Dobrym nawykiem jest tworzenie usług obiektowych odrębnie dla warstw, które będą edytowalne i tych, których nie będzie można edytować. 165 Lekcja 7 Etap 3: Tworzenie edytowalnej mapy bazowej Utworzymy teraz mapę internetową, która będzie zawierała usługi obiektowe opublikowane w poprzednim etapie. Ponieważ włączona została edycja, użytkownicy końcowi będą mieli dostęp do utworzonej mapy internetowej i będą mogli zaproponować wstępne rozmieszczenie 10 sadzarek. a. W oknie przeglądarki wpisz adres portalu podany przez instruktora. b. Zaloguj się na konto organizacji w ArcGIS Online. Wielkość liter w nazwie użytkownika ma znaczenie zarówno w ArcGIS Online jak i w Portalu. c. Wybierz mapę bazową, która pozwoli użytkownikom wskazać optymalne lokalizacje dla 10 sadzarek na terenie Naperville. Wskazówka: Mapa bazowa prezentująca roślinność, nazwy ulic, punkty charakterystyczne będzie najbardziej przydatna. d. Dodaj do mapy swoje warstwy operacyjne i skonfiguruj ich ustawienia tak, aby wspierały swoich zamierzonych użytkowników. Pamiętaj o poniższych dwóch punktach: 1. Okna podręczne mogą być pomocne w przypadku uzupełniających, nieedytowalnych usług obiektowych. Użytkownicy mapy mogą używać okien podręcznych (pop-ups) do wyświetlania nazw parków przed zadecydowaniem w jakiej odległości od danego parku umieścić sadzarkę. 2. Użycie filtrów również może być przydatne. Możesz zadecydować, że wiele małych poligonów prezentujących roślinność nie będzie miało wpływu na umiejscowienie sadzarek. Jeśli opublikujesz warstwę z roślinnością jako usługę obiektową, możesz pokazać jedynie poligony o określonej wielkości. e. Po skonfigurowaniu warstw w mapie internetowej, włącz opcje edytowania dla warstwy zawierającej sadzarki (Wskazówka: Sprawdź stronę ze szczegółowymi informacjami o usłudze). Teraz możliwe jest już użycie Twojej mapy internetowej w celu zaznaczenia sadzarek na terenie Naperville. f. Edytuj pustą warstwę Sadzarki, aby dodać 10 poprawnie rozmieszczonych sadzarek. (Dobrą lokalizacją są punkty położone wzdłuż głównych dróg lub w pobliżu parków. 166 Usługi obiektowe: Zdalna edycja danych geograficznych Twoja mapa może wyglądać podobnie do poniższej grafiki. g. Zapisz gotową mapę internetową. Pierwszy cel projektu został spełniony. Etap 4: Tworzenie i udostępnianie mapy bazowej Aby osiągnąć drugi cel projektu, utworzysz teraz mapę internetową, która pozwoli mieszkańcom Napervill nawigować po ich okolicy, znaleźć ulicę przy której mieszkają, jak również określić typ przepuszczalności gleb. Podczas tego etapu przygotujesz mapę bazową przedstawiającą klasyfikację przepuszczalności gleb, a następnie opublikujesz ją jako usługę mapy kafelkowej (tiled map service). a. Utwórz w ArcMap warstwę z pakietem kafli prezentującą gleby. Pamiętaj o poniższych wskazówkach: Dodaj warstwę z danymi o glebach, gdzie do symbolizacji użyto wartości unikalnych, wykorzystując do podziału pole Drainage Class, czyli klasa przepuszczalności. Wskaż właściwy układ współrzędnych, schemat kaflowania oraz format kafli, aby wynikowa usługa mapy kafelkowej mogła zostać nałożona na mapę bazową Streets w ArcGIS Online. Zdefiniuj maksymalną skalę kafelkowania. 167 Lekcja 7 b. Stwórz pakiet kafli i udostępnij go swojej instytucji w ArcGIS Online. Upewnij się, że ustawione są właściwe limity skalowe, aby ten proces nie pochłonął zbyt dużo czasu lub miejsca na dysku. Następnie opublikuj usługę mapy kafelkowej w ArcGIS Online. Etap 5: Utworzenie mapy internetowej korzystającej z wielu map bazowych Utworzysz teraz końcową mapę bazową, która pozwoli mieszkańcom Naperville nawigować po ich okolicy, znaleźć ulicę przy której mieszkają oraz określić typ przepuszczalności gleb. a. Powróć do przeglądarki, która jest połączona ze stroną organizacji ArcGIS Online. Jeśli zajdzie taka potrzeba zaloguj się ponownie. b. Stwórz nową mapę internetową: Wybierz warstwę bazową, która pozwoli użytkownikom na łatwe zlokalizowanie swojej ulicy. Opublikuj pakiet kafli z informacją o glebach, który został przesłany do Twoich zasobów online. Dołącz warstwę z glebami jako mapę podkładową w projekcie nowej mapy. Pamiętaj, aby włączyć przezroczystość warstwy podkładowej. c. Dodaj dowolne warstwy operacyjne, jeśli chcesz. Jednakże, żadna warstwa nie jest wymagana w projekcie tej mapy internetowej. Twoja mapa końcowa może wyglądać podobnie do poniższej mapy. d. Zapisz mapę internetową podając odpowiedni tytuł, tagi i podsumowanie. 168 Usługi obiektowe: Zdalna edycja danych geograficznych Ćwiczenie 7: Projekt końcowy - rozwiązanie Etap 1: Przegląd wybranych zestawów danych Tworzenie mapy bazowej oraz jej pamięci podręcznej może być czasochłonne, dlatego też podczas tego ćwiczenia użyjesz mapy bazowej dostępnej w ArcGIS Online. Skoncentrujesz się natomiast na opracowaniu wymaganych warstw operacyjnych. a. Uruchom aplikację ArcMap. b. W oknie Katalog (Catalog) zapoznaj się z danymi zapisanymi w folderze C:\Student\ARC4\Project. W poniższej tabeli przedstawione zostały wybrane, ważniejsze zbiory danych. Zestaw danych Klasa obiektów/Tabela Opis Lokalizacja parków [punkty] ReferenceData Parks ReferenceData Railroad Koleje [linie] Drogi [linie] ReferenceData RoadCenterline Gleby [poligony] ReferenceData Soil ReferenceData Vegetation ReferenceData Waterbody Roślinność [poligon] Jeziora i stawy [poligony] Strumienie [linie] ReferenceData Waterline ParkRecInfo Atrybuty uzupełniające informacje o parkach 169 Lekcja 7 c. Oceń, które warstwy operacyjne należy opublikować, aby osiągnąć założone cele. Zakreśl wybrane warstwy. Upewnij się, że jako jedna z warstw operacyjnych zakreślona została również klasa obiektów Parks. Etap 2: Tworzenie i udostępnianie danych operacyjnych W tym etapie przejdziesz do utworzenia warstw operacyjnych (usług obiektowych). Wykonując ten etap pamiętaj, że: • Warstwy te nie będą używane do edycji. • Upewnij się, że każda warstwa posiada symbolizację łatwą do odczytania dla użytkownika końcowego. • W razie potrzeby uwzględnij etykietowanie. • Zastanów się czy dostępne są wymagane atrybuty do wyświetlenia w oknach podręcznych. Tworzenie i udostępnienie Parków Informacja o lokalizacji parków pozwoli zapewnić właściwe rozmieszczenie sadzarek, z dala od terenów już zalesionych (co najmniej 0,5 mili od dowolnego parku). a. Z okna Katalog (Catalog) dodaj do mapy klasę obiektów Parks (z lokalizacji C:\Student\ARC4\Projekt\LocalGovernment.gdb\ReferenceData). b. Ustaw symbolizację dla parków wybierając właściwy symbol i rozmiar. Na przykład symbol Rest Area z zestawu styli Civic. c. Z menu Plik (File) zaloguj się do konta ArcGIS Online dla instytucji podając dane logowania. d. Udostępnij warstwę Parki jako usługę. • Upewnij się, ze wybrane zostało połączenie z Moje hostowane usługi (My Hosted Services). • Usługa powinna mieć nazwę Parki_<Twoje imię + pierwsza litera nazwiska>. • Pamiętaj, aby opublikować usługę obiektową (feature service). Nazwy usług zapisane w Portal for ArcGIS muszą być unikalna, podobnie jak nazwy usług w ArcGIS Server. e. Wybierz przycisk Analizuj (Analyze) przed publikacją usługi. f. Rozwiąż wyniki analizy pamiętając, aby: • Uzupełnić brakujący opis elementu (item description). 170 Usługi obiektowe: Zdalna edycja danych geograficznych • Wybrać czy ustawić zależności skalowe wyświetlania warstw. h. Opublikuj usługę. Tworzenie i udostępnienie Sadzarek Inną kluczową warstwą operacyjną dla plantatorów, która zostanie teraz udostępniona, jest warstwa sadzarek. Warstwa po udostępnieniu w postaci usługi nie będzie posiadała żadnych obiektów. Jednak w celu zdefiniowania atrybutów oraz symbolizacji pomocne może okazać się utworzenie jednego obiektu testowego. h. W oknie Katalog (Catalog) w zestawie danych ..\Project\LocalGovernment.gdb\ReferenceData utwórz nową punktową klasę obiektów o nazwie Sadzarki. Dodatkowe pola nie są wymagane chyba, że chcesz utworzyć jedno pole testowe i przetestować tworzenie podtypów lub domeny. i. Utwórz nową pustą mapę (nie musisz zapisywać istniejącej) i dodaj do niej klasę obiektów Sadzarki. j. Dla dodanej klasy obiektów wybierz odpowiednią symbolizację. Symbol Wildflower w zestawie styli Conservation będzie dobrym wyborem. Warstwa ta zostanie użyta do edycji, dlatego należy przygotować właściwy szablon. k. Kliknij prawym przyciskiem myszy warstwę Sadzarki i wybierz Edytuj obiekty > Organizuj szablony obiektów (Edit > Organize Feature Templates). l. Kliknij Nowy szablon (New Template), a następnie Zakończ (Finish) i Zamknij (Close). m. W celu opublikowania w Portalu usługi Sadzarki wykonaj następujące czynności: • Pamiętaj, aby wybrać połączenie Moje hostowane usługi (My Hosted Services) (Portal for ArcGIS). • Usługa powinna mieć nazwę Sadzarki_<Twoje imię + pierwsza litera nazwiska>. • Upewnij się, że włączona jest tylko funkcja dostępu do obiektów. • W oknie Edytor usługi (Service Editor) na zakładce Feature Access upewnij się czy zaznaczone są operacje Utwórz (Create), Usuń (Delete) oraz Aktualizuj (Update). • Uzupełnij brakujący opis elementu (item description). • Wykonaj analizę i opublikuj usługę. Etap 3: Tworzenie edytowalnej mapy bazowej Utworzymy teraz mapę internetową, która będzie zawierała usługi obiektowe opublikowane w poprzednim etapie. Ponieważ włączona została edycja, użytkownicy końcowi będą mieli dostęp do utworzonej mapy internetowej i będą mogli zaproponować początkowe rozmieszczenie 10 sadzarek. 171 Lekcja 7 a. W oknie przeglądarki wpisz adres portalu podany przez instruktora. b. Zaloguj się na konto organizacji. Wielkość liter w nazwie użytkownika ma znaczenie zarówno w ArcGIS Online jak i w Portalu. c. Przejdź do zakładki Mapa (Map). d. Kliknij przycisk Dodaj (Add) . e. Wybierz Wyszukaj warstwy tematyczne (Search for Layers) i ogranicz wyszukiwanie do Moje zasoby (My Content). f. Z listy wyników dodaj warstwy Parki i Sadzarki, a następnie kliknij Zakończ dodawanie warstw (Done Adding Layers). g. Zmień mapę bazową na Ulice (Streets). h. Zapisz mapę podając poniższe dane: • Nazwa (Name): Rozmieszczenie_Sadzarek_<Twoje imię + pierwsza litera nazwiska> • Znaczniki (Tags): Naperville • Podsumowanie (Summary): Lokalizacja sadzarek w Naperville Włączenie edycji dla sadzarek i. Przejdź do Moje zasoby (My Content). j. Kliknij usługę obiektową Sadzarki w celu wyświetlenia jej właściwości. k. Aby włączyć edycję kliknij Edycja (Edit) i wykonaj poniższe czynności. • Poniżej sekcji Edycja (Editing) zaznacz Włącz funkcję edycji (Eneble editing option). • Zaznacz pola obok funkcji Dodaj (Add), Aktualizuj (Update) i Usuń (Delete). • Kliknij Zapisz (Save). Możesz teraz przejść do etapu dodania 10 sadzarek do mapy internetowej. Dodanie sadzarek Do warstwy sadzarek dodasz teraz 10 obiektów. Proponowane lokalizacje znajdują się wzdłuż głównych dróg lub w pobliżu parków. l. Przejdź do mapy internetowej. 172 Usługi obiektowe: Zdalna edycja danych geograficznych m. Kliknij przycisk Edytuj (Edit). n. Kliknij symbol sadzarki i następnie w wybranym miejscu na mapie umieść nowy obiekt. o. Po utworzeniu obiektu kliknij Zamknij (Close). p. Powtórz powyższą czynność dodając pozostałe 9 sadzarek. q. Po zakończeniu edycji kliknij przycisk Edytuj (Edit) w celu zakończenia edycji. Twoja mapa może wyglądać podobnie do poniższej grafiki. r. Zapisz końcowy projekt mapy. Pierwszy cel mapy internetowej został spełniony. Etap 4: Tworzenie i udostępnianie mapy bazowej Utworzysz teraz mapę internetową, która pozwoli mieszkańcom Napervill nawigować po ich okolicy, znaleźć ulicę przy której mieszkają, jak również określić typ przepuszczalności gleb. Podczas tego etapu przygotujesz mapę bazową przedstawiającą klasyfikację przepuszczalności gleb, a następnie opublikujesz ją jako usługę mapy kafelkowej (tiled map service). 173 Lekcja 7 a. Uruchom aplikację ArcMap i otwórz nową pustą mapę. b. Za pomocą okna Katalog dodaj do mapy klasę obiektów Soil (z C:\Student\ARC4\Project\ LocalGovernment.gdb\ReferenceData). c. Otwórz okno Właściwości (Properties) warstwy Soil i przejdź na zakładkę Symbolizacja (Symbology). • Wybierz Kategorie (Categories). • W Polu wartości (Value Field) wybierz Drainage Class. • Kliknij Dodaj wszystko (Add All Values). • Wybierz Skalę barw (Color ramp). • Kliknij OK. d. Otwórz Właściwości ramki danych (Data frame properties) i ustaw układ współrzędnych na WGS 1984 Web Mercator (auxiliary sphere). Ustawienie układu współrzędnych: • Ramkę danych (Data frame) kliknij prawym przyciskiem myszy i wybierz Właściwości (Properties), a następnie kliknij zakładkę Układ współrzędnych (Coordinate System). • W polu wyszukiwania wpisz web mercator i kliknij Wyszukaj (Search). • Kliknij WGS 1984 Web Mercator (auxiliary sphere). • Kliknij OK. e. Kliknij Tak (Yes) w celu zamknięcia ostrzeżenia dotyczącego układu współrzędnych geograficznych. f. Zapisz mapę. g. Udostępnij mapę bazową Gleby jako pakiet kafli wykonując poniższe czynności: • Użyj połączenia dla organizacji. • Podaj nazwę usługi Gleby_<Twoje imię + pierwsza litera nazwiska>. • Poniżej Schematu kaflowania (Tile Format), korzystając z suwaka, ustaw skalę maksymalną na 1:4 513. • Podaj odpowiednie informacje w Opisie elementu (Item Description). • Wykonaj analizę i opublikuj usługę. Nie jest konieczne rozwiązanie komunikatów. Po utworzeniu kafli i zapisaniu mapy, pakiet kafli jest automatycznie przesyłany na Twoje konto organizacji ArcGIS Online. Etap 5: Utworzenie mapy internetowej korzystającej z wielu map bazowych Utworzysz teraz końcową mapę bazową, która pozwoli mieszkańcom Naperville nawigować po ich okolicy, znaleźć ulicę przy której mieszkają oraz określić typ przepuszczalności gleb. a. Powróć do przeglądarki, która jest połączona ze stroną organizacji ArcGIS Online. Jeśli zajdzie taka potrzeba zaloguj się ponownie. 174 Usługi obiektowe: Zdalna edycja danych geograficznych b. Przejdź do zakładki Moje zasoby (My Content) i zauważ dodany do konta pakiet kafli Gleby. c. Kliknij element Gleby i w oknie szczegóły elementu, kliknij Udostępnij (Publish). d. W oknie dialogowym Publikuj (Publish) określ poniższe parametry: • Tytuł: Gleby <imię + pierwsza litera nazwiska> • Tagi: Naperville, gleby e. Kliknij Publikuj (Publish). f. Kliknij Otwórz (Open) i następnie Dodaj warstwę do nowej mapy (Add layer to new map). g. Zmień mapę bazową na Ulice (Streets). h. Powiększaj widok mapy używając suwaka do momentu, aż wyświetlona zostanie warstwa Gleby. i. Jeśli zajdzie taka potrzeba kliknij przycisk Pokaż zawartość mapy (Show Content of Map) . j. Kliknij strzałkę obok warstwy Gleby_<imię + pierwsza litera nazwiska> i ustaw Przezroczystość (Transparency) na 50 %. k. Kliknij przycisk Pokaż legendę mapy (Show Map Legend) . l. Dodaj warstwy operacyjne, które chcesz jeszcze dołączyć, takie na przykład jak Sadzarki lub Parki. Mapa końcowa może wyglądać podobnie do poniższej mapy. 175 Lekcja 7 m. Zapisz mapę internetową podając: • Tytuł (Title): Przepuszczalność gleb w mieście Naperville, IL<Twoje imię + pierwsza litera nazwiska> • Znaczniki (Tags): Naperville, gleby • Podsumowanie (Summary): Przeznaczenie publiczne, umożliwia określenie optymalnych gatunków drzew. n. Wybierz przykładową lokalizację i udziel odpowiedzi na poniższe pytanie. 1. Korzystając z legendy odczytaj jaka jest dominująca przepuszczalność gleb dla wybranej przez Ciebie lokalizacji? Odpowiedzi mogą się różnić, ale powinny być odpowiadać wartościom z pola Drainage Class. Mieszkańcy Naperville, którzy będą korzystali z tej mapy internetowej, mogą odczytać jaka jest przepuszczalność gleb na ich działkach, a następnie posadzić najbardziej odpowiednie gatunki drzew. 176 Esri data license agreement 177 Dodatek A A Esri data license agreement IMPORTANT — READ CAREFULLY BEFORE OPENING THE SEALED MEDIA PACKAGE ENVIRONMENTAL SYSTEMS RESEARCH INSTITUTE, INC. (ESRI), IS WILLING TO LICENSE THE ENCLOSED ELECTRONIC VERSION OF THIS TRAINING COURSE TO YOU ONLY UPON THE CONDITION THAT YOU ACCEPT ALL OF THE TERMS AND CONDITIONS CONTAINED IN THIS ESRI DATA LICENSE AGREEMENT. PLEASE READ THE TERMS AND CONDITIONS CAREFULLY BEFORE OPENING THE SEALED MEDIA PACKAGE. BY OPENING THE SEALED MEDIA PACKAGE, YOU ARE INDICATING YOUR ACCEPTANCE OF THE ESRI DATA LICENSE AGREEMENT. IF YOU DO NOT AGREE TO THE TERMS AND CONDITIONS AS STATED, THEN ESRI IS UNWILLING TO LICENSE THE TRAINING COURSE TO YOU. IN SUCH EVENT, YOU SHOULD RETURN THE MEDIA PACKAGE WITH THE SEAL UNBROKEN AND ALL OTHER COMPONENTS (E.G., THE CD-ROM, TRAINING COURSE MATERIALS, TRAINING DATABASE, AS APPLICABLE) TO ESRI OR ITS AUTHORIZED INSTRUCTOR FOR A REFUND. NO REFUND WILL BE GIVEN IF THE MEDIA PACKAGE SEAL IS BROKEN OR THERE ARE ANY MISSING COMPONENTS. ESRI DATA LICENSE AGREEMENT This is a license agreement, and not an agreement for sale, between you (Licensee) and Esri. This Esri data license agreement (Agreement) gives Licensee certain limited rights to use the electronic version of the training course materials, training database, software, and related materials (hereinafter collectively referred to as the "Training Course"). All rights not specifically granted in this Agreement are reserved to Esri and its licensor(s). Reservation of Ownership and Grant of License: Esri and its licensor(s) retain exclusive rights, title, and ownership to the copy of the Training Course licensed under this Agreement and hereby grant to Licensee a personal, nonexclusive, nontransferable license to use the Training Course as a single package for Licensee's own personal use only pursuant to the terms and conditions of this Agreement. Licensee agrees to use reasonable efforts to protect the Training Course from unauthorized use, reproduction, distribution, or publication. Proprietary Rights and Copyright: Licensee acknowledges that the Training Course is proprietary and confidential property of Esri and its licensor(s) and is protected by United States copyright laws and applicable international copyright treaties and/or conventions. 178 Esri data license agreement Permitted Uses: • Licensee may run the setup and install one (1) copy of the Training Course onto a permanent electronic storage device and reproduce one (1) copy of the Training Course and/or any online documentation in hard-copy format for Licensee's own personal use only. • Licensee may use one (1) copy of the Training Course on a single processing unit. • Licensee may make only one (1) copy of the original Training Course for archival purposes during the term of this Agreement, unless the right to make additional copies is granted to Licensee in writing by Esri. • Licensee may use the Training Course provided by Esri for the stated purpose of Licensee's own personal GIS training and education. Uses Not Permitted: • Licensee shall not sell, rent, lease, sublicense, lend, assign, time-share, or transfer, in whole or in part, or provide unlicensed third parties access to the Training Course, any updates, or Licensee's rights under this Agreement. • Licensee shall not separate the component parts of the Training Course for use on more than one (1) computer, used in conjunction with any other software package, and/or merged and compiled into a separate database(s) for other analytical uses. • Licensee shall not reverse engineer, decompile, or disassemble the Training Course, except and only to the extent that such activity is expressly permitted by applicable law notwithstanding this restriction. • Licensee shall not make any attempt to circumvent the technological measure(s) (e.g., software or hardware key) that effectively controls access to the Training Course, except and only to the extent that such activity is expressly permitted by applicable law notwithstanding this restriction. • Licensee shall not remove or obscure any copyright, trademark, and/or proprietary rights notices of Esri or its licensor(s). Term: The license granted by this Agreement shall commence upon Licensee's receipt of the Training Course and shall continue until such time that (1) Licensee elects to discontinue use of the Training Course and terminates this Agreement or (2) Esri terminates for Licensee's material breach of this Agreement. The Agreement shall automatically terminate without notice if Licensee fails to comply with any provision of this Agreement. Upon termination of this Agreement in either instance, Licensee shall return to Esri or destroy all copies of the Training Course, and any whole or partial copies, in any form and deliver evidence of such destruction to Esri, which evidence shall be in a form acceptable to Esri in its sole discretion. The parties hereby agree that all provisions that operate to protect the rights of Esri and its licensor(s) shall remain in force should breach occur. 179 Dodatek A Limited Warranty and Disclaimer: Esri warrants that the media upon which the Training Course is provided will be free from defects in materials and workmanship under normal use and service for a period of ninety (90) days from the date of receipt. EXCEPT FOR THE LIMITED WARRANTY SET FORTH ABOVE, THE TRAINING COURSE CONTAINED THEREIN IS PROVIDED "AS-IS," WITHOUT WARRANTY OF ANY KIND, EITHER EXPRESS OR IMPLIED, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE IMPLIED WARRANTIES OF MERCHANTABILITY, FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE, AND NONINFRINGEMENT. ESRI DOES NOT WARRANT THAT THE TRAINING COURSE WILL MEET LICENSEE'S NEEDS OR EXPECTATIONS; THAT THE USE OF THE TRAINING COURSE WILL BE UNINTERRUPTED; OR THAT ALL NONCONFORMITIES, DEFECTS, OR ERRORS CAN OR WILL BE CORRECTED. THE TRAINING DATABASE HAS BEEN OBTAINED FROM SOURCES BELIEVED TO BE RELIABLE, BUT ITS ACCURACY AND COMPLETENESS, AND THE OPINIONS BASED THEREON, ARE NOT GUARANTEED. THE TRAINING DATABASE MAY CONTAIN SOME NONCONFORMITIES, DEFECTS, ERRORS, AND/OR OMISSIONS. ESRI AND ITS LICENSOR(S) DO NOT WARRANT THAT THE TRAINING DATABASE WILL MEET LICENSEE'S NEEDS OR EXPECTATIONS, THAT THE USE OF THE TRAINING DATABASE WILL BE UNINTERRUPTED, OR THAT ALL NONCONFORMITIES CAN OR WILL BE CORRECTED. ESRI AND ITS LICENSOR(S) ARE NOT INVITING RELIANCE ON THIS TRAINING DATABASE, AND LICENSEE SHOULD ALWAYS VERIFY ACTUAL DATA, WHETHER MAP, SPATIAL, RASTER, TABULAR INFORMATION, AND SO FORTH. THE DATA CONTAINED IN THIS PACKAGE IS SUBJECT TO CHANGE WITHOUT NOTICE. Exclusive Remedy and Limitation of Liability: During the warranty period, Licensee's exclusive remedy and Esri's entire liability shall be the return of the license fee paid for the Training Course upon the Licensee's deinstallation of all copies of the Training Course and providing a Certification of Destruction in a form acceptable to Esri. IN NO EVENT SHALL ESRI OR ITS LICENSOR(S) BE LIABLE TO LICENSEE FOR COSTS OF PROCUREMENT OF SUBSTITUTE GOODS OR SERVICES, LOST PROFITS, LOST SALES OR BUSINESS EXPENDITURES, INVESTMENTS, OR COMMITMENTS IN CONNECTION WITH ANY BUSINESS, LOSS OF ANY GOODWILL, OR FOR ANY INDIRECT, SPECIAL, INCIDENTAL, AND/ OR CONSEQUENTIAL DAMAGES ARISING OUT OF THIS AGREEMENT OR USE OF THE TRAINING COURSE, HOWEVER CAUSED, ON ANY THEORY OF LIABILITY, AND WHETHER OR NOT ESRI OR ITS LICENSOR(S) HAVE BEEN ADVISED OF THE POSSIBILITY OF SUCH DAMAGE. THESE LIMITATIONS SHALL APPLY NOTWITHSTANDING ANY FAILURE OF ESSENTIAL PURPOSE OF ANY LIMITED REMEDY. No Implied Waivers: No failure or delay by Esri or its licensor(s) in enforcing any right or remedy under this Agreement shall be construed as a waiver of any future or other exercise of such right or remedy by Esri or its licensor(s). Order for Precedence: This Agreement shall take precedence over the terms and conditions of any purchase order or other document, except as required by law or regulation. Export Regulation: Licensee acknowledges that the Training Course and all underlying information or technology may not be exported or re-exported into any country to which the U.S. has embargoed goods, or to anyone on the U.S. Treasury Department's list of Specially Designated Nationals, or to the 180 Esri data license agreement U.S. Commerce Department's Table of Deny Orders. Licensee shall not export the Training Course or any underlying information or technology to any facility in violation of these or other applicable laws and regulations. Licensee represents and warrants that it is not a national or resident of, or located in or under the control of, any country subject to such U.S. export controls. Severability: If any provision(s) of this Agreement shall be held to be invalid, illegal, or unenforceable by a court or other tribunal of competent jurisdiction, the validity, legality, and enforceability of the remaining provisions shall not in any way be affected or impaired thereby. Governing Law: This Agreement, entered into in the County of San Bernardino, shall be construed and enforced in accordance with and be governed by the laws of the United States of America and the State of California without reference to conflict of laws principles. Entire Agreement: The parties agree that this Agreement constitutes the sole and entire agreement of the parties as to the matter set forth herein and supersedes any previous agreements, understandings, and arrangements between the parties relating hereto. 181 Dodatek B B Odpowiedzi do ćwiczeń Ćwiczenie 1: Udostępnianie zasobów GIS online 1 Czy inni użytkownicy mogą mieć dostęp do Twojej mapy internetowej zapisanej w ArcGIS Online? Nie, dopóki nie zostanie udostępniona. 2 Dane zawierające wiele warstw, które sporadycznie podlegają zmianie w czasie i składają się z ciągłych poligonów powinny być przechowywane w warstwie operacyjnej. b. Fałsz 3 Wyjaśnij rolę ArcGIS for Desktop w udostępnianiu zasobów GIS online. ArcGIS for Desktop umożliwia udostępnianie wielu typów zasobów GIS online, takich jak pliki warstw, pliki danych oraz narzędzia. Ćwiczenie 2: Tworzenie zasobów operacyjnych 1 Zasoby operacyjne udostępniane w ArcGIS Online są zazwyczaj publikowane jako usługa mapowa. b. Fałsz 2 Co dzieje się z danymi podczas publikacji usługi obiektowej w ArcGIS Online? Dane automatycznie kopiowane są na serwer. 3 Czym jest usługa hostowana? Pojęcie usługa hostowana oznacza usługę hostowaną przez Esri w ArcGIS Online. 182 Odpowiedzi do ćwiczeń Ćwiczenie 3: Tworzenie aplikacji internetowych 1. Wbudowane szablony aplikacji oraz aplikacje utworzone w Web AppBuilder muszą być hostowane wyłącznie w ArcGIS Online. b. Fałsz 2. Usługa obiektowa wspiera edycję. a. Prawda Ćwiczenie 4: Tworzenie mapy bazowej 1. Dlaczego tworzenie testowej pamięci podręcznej ma znaczenie? Tworzenie pamięci podręcznej może zająć odpowiednio znaczną ilość czasu i zasobów komputera. Wygenerowanie pamięci podręcznej dla mniejszego obszaru pozwala na zweryfikowanie ustawionych opcji tworzenia kafli, przed utworzeniem pamięci podręcznej dla całego obszaru. 2. Wybierając tworzenie pamięci podręcznej dla usługi mapowej należy wcześniej utworzyć kafle. b. Fałsz 3. Usługa mapowa z pamięcią podręczną hostowana przez ArcGIS Online nazywana jest hostowaną usługą mapy kafelkowej. Ćwiczenie 5: Udostępnianie danych rastrowych 1. Wymień dwie różnice pomiędzy usługą rastrową a usługą mapową. Usługi rastrowe są dynamiczne (pomimo tego, że można dla nich utworzyć również pamięć podręczną). Usługi rastrowe mogą również obsługiwać funkcje rastrowe. 2. JavaScript web API może korzystać z usług dynamicznych lub z pamięcią podręczną. a. Prawda 183 Dodatek B Ćwiczenie 6: Usługi geoprzetwarzania: Zdalne wykonywanie analiz przestrzennych 1 Co należy zrobić z modelem geoprzetwarzania zanim zostanie opublikowany jako usługa? Uruchomić w celu utworzenia wyniku. Następnie usługa jest tworzona w oparciu o wygenerowany wynik. 2 Kiedy zalecane jest ustawienie synchronicznego trybu wykonania dla usługi geoprzetwarzania? Gdy wygenerowanie wyniku jest szybkie, zwykle nie trwa dłużej niż 5 sekund. 184 Odpowiedzi do ćwiczeń A Zasady i warunki korzystania z Materiałów Szkoleniowych WAŻNE - NALEŻY UWAŻNIE PRZECZYTAĆ PRZED SKORZYSTANIEM Z PODRĘCZNIKA ORAZ DANYCH SZKOLENIOWYCH UMIESZCZONYCH NA NOŚNIKU JEŚLI UŻYTKOWNIK NIE ZGADZA SIĘ Z PODANYMI ZASADAMI I WARUNKAMI POWINIEN ZWRÓCIĆ NOŚNIK ORAZ PODRĘCZNIK SZKOLENIOWY ESRI LUB AUTORYZOWANEMU PRZEZ ESRI INSTRUKTOROWI. Zastrzeżenie własności oraz udzielenie licencji: Esri zachowuje wyłączne prawo, tytuł i własność kopii podręcznika szkoleniowego oraz kopii danych szkoleniowych umieszczonych na nośniku (zwanych dalej łącznie „Materiałami Szkoleniowymi) i niniejszym udziela Użytkownikowi osobistej, niewyłącznej, niezbywalnej licencji na korzystanie z Materiałów Szkoleniowych w postaci pojedynczego pakietu wyłącznie do osobistego użytku zgodnie z poniższymi zasadami i warunkami. Użytkownik zobowiązuje się dołożyć rozsądnie uzasadnionych starań w celu ochrony Materiałów Szkoleniowych przed nieuprawnionym użyciem, powielaniem, dystrybucją lub publikacją. Prawa własności i prawa autorskie: Użytkownik przyjmuje do wiadomości, że Materiały Szkoleniowe stanowią zastrzeżoną i poufną własność firmy Esri i podlegają ochronie przez prawo autorskie. Dozwolone użytkowanie: Użytkownik może wykonać jedną (1) kopię danych szkoleniowych umieszczonych na nośniku, na urządzeniu elektronicznym umożliwiającym trwałe przechowywanie danych oraz dokonać w celach archiwalnych reprodukcji jednej (1) kopii podręcznika szkoleniowego do wyłącznego osobistego użytku Użytkownika. Użytkownik może korzystać z Materiałów Szkoleniowych, dostarczonych przez Esri w określonym celu, którym jest osobiste szkolenie i edukacja Użytkownika w zakresie GIS. Niedozwolone użytkowanie Użytkownikowi nie wolno sprzedawać, wynajmować, wydzierżawiać, podlicencjonować, wypożyczać, dokonywać cesji, udostępniać czasowo, przekazywać w całości lub w części, ani umożliwiać osobom trzecim dostępu do Materiałów Szkoleniowych. Użytkownik nie może usuwać, ani ukrywać żadnych informacji o prawach autorskich, znakach towarowych i/lub prawach własności firmy Esri. Okres obowiązywania: Licencja udzielona na mocy niniejszej Umowy rozpoczyna się z chwilą 185 Dodatek B odebrania przez Użytkownika Materiałów Szkoleniowych. Ograniczona gwarancja i odpowiedzialność: Esri gwarantuje, że nośnik, na którym są dostarczone dane szkoleniowe, będzie wolny od wad materiałowych i wad wykonania w warunkach normalnego użytkowania i obsługi przez okres dziewięćdziesięciu (90) dni od dnia otrzymania. SZKOLENIOWA BAZA DANYCH ZOSTAŁA OPRACOWANA NA PODSTAWIE ŹRÓDEŁ UZNANYCH ZA WIARYGODNE, ALE NIE UDZIELA SIĘ GWARANCJI ODNOŚNIE DOKŁADNOŚCI I KOMPLETNOŚCI TEJ BAZY, ANI OPINII POWSTAŁYCH NA JEJ PODSTAWIE. SZKOLENIOWA BAZA DANYCH MOŻE ZAWIERAĆ PEWNE NIEZGODNOŚCI, WADY, BŁĘDY I/LUB POMINIĘCIA. DANE ZAWARTE W TYM PAKIECIE MOGĄ ULEC ZMIANIE BEZ UPRZEDZENIA. 186