artykułu

Nauka
l
***.*rborcza.pl rłĺychodz i24 lodziny na dobę
wwwwyborcza.pl . Gazeta Wyborcza.
Głartek
26 sterpnta
í1 l
l|emle 0dzľ$kane dla W|lka
Polskęzamieszkujetylko niespełna 70owllk wtymczasem zmieśclłobysięich
Słlwołĺlnäo nsxl
lacja powoli się odnarłiala za sprawą
aa
ilk budzi silne emocje.
Sąludziąkt ľzygolubią cry rłľęczsię nim
cego z
fascynują (wystaľczy
wspomnieć
czą"Ta
wilkami''), a
acy, kt qy go
ą
nienalłidą (pľrypomiĘą mi
się
ď
ĺazll,wilczn ouxĺ Tbska').
Więlszości z nas wilk kojaľry się
jednak
z zagnľzeniem. Tbn duży'
sąib
ki i żaľloczny drapieżnik wchodzi
aneinteľalajezczlowielĺiern,ďp
nas sam;rch przecież nie atakuje' Je
śtijĘto poĘe na lĺrrrvy, olľce, kory,
czasem zab$a pqy i o wlaśniez tych
w
powod w ciesąy się złą slawąwśd
nrlnik w.
Mlki w hlsce
zjadąią śľednionie
spelna tysiąc ał,ielząt hodowlarych
nrcznie' np. w 2003 ľ. zabi 3t8 lm
610 owiec i26k z (mieszkające na
q
ł
osobnik w wędľqjących do nas ze
.wschodu. Dziśpopulacja wilk w
w PuszcryBiďoł,ieskiejjest inniej wiE
kazs
5'6 kg mięsa na dobę. Rocanie
42 kopytne - wśrd
nich
na więcejjestjeleni' mniej saĺeni dzik q zdaľzają się t'eżłosie.
Z ľacji swej wielkości i
oľaz po
lowaniaw gľupiewilk znajduje się na
samym szczycie tzw. pirami{y Ąnľie
si
niowej. To on poluje na irme zwielzęĘ
a sam nie majuz natuľalrych wog w
tłyjątkiem niekt rych ludzi). To od
niego zależy liczebność,a takze kondycj a populacji kopytnych w naszym
lľaj'ł$ ľniejeleni.
Jednym z tľadycyjnych sieďisk
wilkawFolscejest Puszcza Biďowie
ska- Jednakw ciągu ostatnich stu lat
(z
juzdwulcoh
go
dopľowadzono doje
calkolľitej elsteľminacji na Ęm ob
e
szalze.Donqgizostalwybi
189G1914 i 1945-70. Fo tych
wlataďl
olĺesacĘ
nłlafjzľ,Zzpodczź.6wojeą jego popu-
nas ponad drľa ra4ĺwięcej
wlLK! w PolscE. JlA lľsGHoDzlE TLoK'
NA ZAGHODZIE PUSTKA
zach
d i tam się
osieďďy(tak się
wolutku dzieje ďe en poces
po
m ghy
czy czteryaięć watah
zachodać,mawlieszybciejf
- Wilki potľafią szybko się pľzemieszczać i pokorywać ogromne
Czego wilkorvi potneba do szczE
ściď Sporo lasu' htcchę molaadeł, du_
Jędruejewski z Zakladu Badania Ssak w PAN. - Srłiaderyo tym choćĘza-
cej stabilna
i li
DANE zA l^TA
2005106
(ąwlie}G%mieľząt).
oďe$ości - m wi pľof. Wodzimieľz
pisę&
żo zwieľryr'yi spokoju. Aczego unika?
kzede wsąntkim
e
g' po
wlĺiplzezhlskęrnlodegowilkaAlaną kt ryrłiosną ubie$ego rcku
kt ľrh gne
ją samochody (co roku w Polsce ginie
z Ęo powodu kilkaosobnik rv)' Mimo
że czasem atakuje zwielzęta hodowlane, aľ;d<le stala ĺę teŻ trzymać, z dala
od ludzi, a takźe od t',eľen wpĺzeznas
zabudorľar1ych i upľawiarych.
Naukowcy z Zakladu Badania Ssak tľPANwBialoľiery' bioąc @ uwa-
przemierxyl z zachodu na vĺsch d canasz
i vryemigowal na Biďoluś.
Ęi
oznan
TP TTT
gęwilczepefelencje' wyticryli'jakajest
opffmalna'pojemnoŚď' Polski ďa telo
dľapiemika i najakich eľenach m $byon mieszkać. okazuje się, że ok. 60
pľoc. powierzchni naszego laaju na
lopolskĹ 1äľąmoana
äq-Ęl
sie
ľenach p lnocno-rvschodnich zde'
ďisko ďa rryilk w nie nadaje się (m.in.
cydolľanie częścĘpolują na larĺľy' większe miasta, bezdrzewne teľeny
zaśe z poludnia - na owce). Jako że upľawną miejsca o gęÁtszej sieci dľ g).
od 1998 ľ. tłilkjest objęĘ w hlsce pd14 pnrc. t'o okolice, gdzie wilk od biedy
ną ochľoną (zakaz niejesĘ niesteĘ
m $byźyć' 18 pľoc. - gdzie cďkiem by
ściśleprzesbzegľy i m.ĺn. z lego po
mu się podobalo' a8 proc. powieruchni
wodu populacja ego dľapiemika nie
hlsĘestwęcz ďa niego rłymarzone.
ncśnie)' nclnicy za każdą taką stľatę
Podsumowując' w dľapieanik do
dostlają odszlĺodorľanie od panstwa"
brze by się cztil na mniej więcej j ednej
czwaľtej povłĺerzcľminaszego kraju;
Na szcłycle phamHy
t;rmczasem . jak dowodzą badania
Jednak lĺowie cry owcze mięso o le
- więlĺszościtycĘ leorcĘcznie gościn_
dwie drcbne (ok. lź5) uzupelnienie
rych, teren wniemalwog lenieodwilczej điety.Wilk poluje bowiem
wĺedza(patIz mapka)
Mlki zamieszkują przede wszyst$ rvnie na dzikie zwieľzęta" Wataha
skladają(la się z cztelech-pięciu zwie
kimokolioePuszcąyBialowieskiej il(ĺryr
rąt zabĺia jedną ofiaę co dru$ dzieIí sry skiej, Mazury Roztocze, BieszDorcs osobnikpotľzebujeśľednio czas' a także poludniowe laa ce Ma-
wilk zablia
u
3B;í:%':,ff'ľl'Í'í$Í"*,'*o'
r-l
La|
potencjalna liczba wilk w mogących
.utrzyrnać się' na danyÍn terytorium
ił:'!3"Wtľ'fi?f'ľ'
O GAZETA WYBORCZA
ŹRlDto;
w, JĘoRzEJE}vsKl
l
wsP (2@8) .Aĺ{IMAL coNsERAlloN'
Ę lzec' już się dľ
oo
zl loneśwlďbdławllka
Co
na
zobiĄ żeĘ ľnlode wilki uodzone
unchodzie i poludniu migowaly na
nie zadbać' Pamdoksalnie nasąm
cem mogąolĺazaćsięwie
lolehie zaniedbaniaw kwestiibudorły
& gZnaca'ietaniej bolľiemiprcściej
podziemne plzejściac4ywiadukty
lu
bićw trakcie budorły' niż dodawać po
jejzako czeniu.
kt
ädbanie o rłilkaw hlsce - choć nie
ľym moze się tovydawać
fľnbeľią
byloby cďkiem nieĄm wyanacznikiem naszego rczwoju i naszej cywili-
-
TAoJLO
rľ
u
swobodnie wędľou'ać. Takie pľzej_
ścianie są tanie (muszą mieć odpowiednią szeľokość,a te nadziemne
powinlry pľzypominać las, inaczej
qplrymieze
isF
wilk
Ęjściejestjedno: trzeba stĺvorryć
ekologiczne, leśnekorytarz e wtaz
z najľ żniejsrymi pod- i nadziemľymi pľzejŚciami, kt ľe pozwalalyby
wilkom i innym zwierzętom bezpiecznie pokoĺywać ruchliwe dľo$
ildusownik wudalo siępľzebrłaĄ war.
dośćsĘn zaludnionej zaďndniej
nocnozachodniej folsce. Np. Lubuskie
mo$oĘ bez trudu tłyĄnľić az l85 wilk rv' a źryje tam leđwiejednawata}nok. l,5 tys.
Slowacji, Węgľzech, Białorusi, Ukľainie' w Rosji i Skanfunalľii" ďe pľ żno
ich dziśszukać w kľajach o bardzo gg
stym zaludnieniu i ľ wnie gęstej sieci
dr g, np. w Bel$i, Holandii czyza-
ďugoletniej dzialďności myśliwych
mieszłđoichtam67.
Diametľďnie odmienna sytuacj a
jestwpoľośniętejlasami i miejscami
maąy ich niespelna 700.
Ęiem dľł
piea'ikiteryjątalaeĺninweWoszedr
w His4anii' we F'andi" w fu munĘ na
Europy, apoĺ'oli także u nas'
Skoľo pľzyľoda dala namjuż takie
dzikieipiękne zwieľzę, kt lęmu mimo
kw.), tSrmczasem w latach 2005/06
a
Ę
i rcmongęstsąsiat-
zwieľzę a bęđąsię bďypľzu nie pľze
chodzić), ale na szczęściepowstają
już coraz liczniej w ľ znych rcjonach
iBagien Bi&na slĺiďtąwstanie'pąr
jąď' g ľa 55wilk w (są to zwieľzęta *
rytoľialną a pľzecięĘy obszaľ zajmo
warypľzezwatďlę wynosi 10G300 kn
mo$aĘutrąymać
ach- oplaĘiąfulskę ooľaz
Co prav'da poza nasrym
i
vąNp.okolicePuszcryAugusounkiej
Cala Polska zdaniem naukorvc
op źnie wichbudowie
mo
chodnichNiemczech.
l
lil
Niestety' wilki kiepsko dąją sobie ľadę zpnelaaazaniem &Úg kt re - mi-
lVilcze ďedliďĺo
Jednqztradycy|ľtych ostol wllkä w PolsceJect Pugzcza Blalĺowlegka.
Jednak w clągu ootatnlch etu lat cdowlek dwukľotnle dopĺowadzal
tamtelszą poptllacl9 togo dÍaplehlka do wyglnlęcla.
yekała wllkl dzlękl lch mlgracJl ze wschođu
Puszcza
o
Tekst powstal na podstawie wyldadu,
jaki prď' Wodzimiez Jędaejewski
wy'glosil w ramach tegorocznej
Europejskĺej Letniej Szkoły Ekologii
i Bior żnorodnościw Zakładzie
Badania Ssak wPAN Bialowieży