WOLONTARIAT JAKO SPOSÓB NA AKTYWNOŚĆ

WOLONTARIAT JAKO
SPOSÓB NA
AKTYWNOŚĆ
Krystyna Szymańska – Prezes Towarzystwa
Pomocy Potrzebującym im. św. Brata
Alberta „Nadzieja”
WOLONTARIAT – Rys
historyczny

Początki działalności społecznej w Polsce datuje się od
czasów Mieszka I, kiedy to duchowni zaczęli wprowadzać
zachodnie modele instytucji charytatywnych. Początkowo
były to szkoły i szpitale. Za najstarszą instytucję
charytatywną uważany jest założony przez fundacją
biskupią w1108 r. szpital we Wrocławiu.

Idea społecznikowska znana była na terenach Polski
w okresie pozytywizmu. Znanymi społecznikami byli m.in.
Św. Brata Albert, czy w okresie II wojny światowej Jan
Korczak.

Obecna forma wolontariatu zaczęła się tworzyć
w okresie przemian po 1989 r.
Sieci Centrów Wolontariatu
Z myślą o wspieraniu niezależnych inicjatyw
społecznych, propagowaniu
i rozwijaniu obywatelskiego uczestnictwa
w życiu lokalnych środowisk powstało
w 1993 roku Centrum Wolontariatu
w Warszawie. Od roku 1995 podobne
placówki rozpoczęły działalność w innych
miastach Polski.

Obecnie działa w Polsce 12 Centrów
Wolontariatu. Organizacje te skupione są
w Sieci Centrów Wolontariatu
www.wolontariat.org.pl

Centra Wolontariatu podobnie jak placówki
tego typu na świecie prowadzą działalność
polegającą na promowaniu bezinteresownej
pomocy innym, szkoleniu wolontariuszy
i współpracujących z nimi organizacjami.
Sieć funkcjonuje w oparciu o przyjęte
standardy działań do których zaliczamy:







prowadzenie Biura Pośrednictwa Wolontariatu oraz
Internetowego Pośrednictwa Wolontariatu;
promocję idei wolontariatu wśród instytucji państwowych,
organizacji pozarządowych w środkach masowego przekazu oraz
środowiskach businessu;
realizacje programów wolontarystycznych w różnych obszarach
życia społecznego np. szkoły, szpitale, ośrodki pomocy społecznej;
organizowanie i prowadzenie szkoleń przygotowujących
wolontariuszy i organizacje do wzajemnej współpracy;
organizowanie 5 grudnia obchodów Międzynarodowego Dnia
Wolontariusza;
pomoc w tworzeniu lokalnych biur wolontariatu;
udzielanie konsultacji i porad w zakresie tworzenia programów
wolontarystycznych oraz współpracy z wolontariuszami.
Na terenie Śremu od listopada 2005 roku działa Lokalne
Centrum Wolontariat skupia ono12 szkolnych Klubów
Wolontariatu z terenu powiatu śremskiego. Obecnie
zrzesza ono 260 wolontariuszy.
Działają w:








Domach Pomocy Społecznej;
Środowiskowym Domu Samopomocy;
Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym;
Przedszkolach;
szkołach niższego szczebla;
realizują program „Starszy brat, starsza siostra;
z dziećmi w Kole „Smoki”;
przy okazjonalnych imprezach.
DEFINICJA PRACY
WOLONTARYSTYCZNEJ
Wolontariat, to bezpłatna, świadoma i
dobrowolna działalność na rzecz innych
wykraczająca poza kręgi rodzinno –
koleżeńsko – przyjacielskie.
Wolontariuszem może być każdy w każdej
dziedzinie życia społecznego, wszędzie tam,
gdzie taka pomoc jest potrzebna.
Jednak trzeba zaznaczyć, że nie każdy
wolontariusz jest odpowiedni dla każdego
rodzaju pracy.
KTO MOŻE ZOSTAĆ
WOLONTARIUSZEM




Wolontariuszem może być każdy, kto
dobrowolnie, świadomie i bezpłatnie chce
świadczyć pomoc na rzecz innych bez względu na
wiek, płeć i wykształcenie;
osoby niepełnoletnie na świadczenie pracy
wolontarystycznej muszą mieć pisemną zgodę
rodziców, bądź opiekunów prawnych,
mogą być cudzoziemcy legalnie przebywający
w Polsce;
osoby bezrobotne, podejmując prace
wolontarystyczna nie tracą statusu bezrobotnego
i ewentualnego zasiłku.
Bezrobotny wolontariusz może wykazać się
doświadczeniem i przedstawić stosowne
zaświadczenie wydane przez
korzystającego z jego świadczeń przy
poszukiwaniu zatrudnienia.
Działalność wolontarystyczna nie wlicza się
do stażu pracy, urlopu wypoczynkowego.
Nie ma również wpływu na uzyskanie
prawa do nabycia renty, czy emerytury,
ani ich wysokości. Nie zalicza się do
okresów składkowych i nie składkowych.
KTO MOŻE KORZYSTAĆ ZE
ŚWIADCZEŃ WOLONTARIUSZA ?




organizacje pozarządowe Polskie, a także
międzynarodowe działające na terenie Polski;
organy administracji publicznej oraz jednostki im
podległe ;
stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego;
podmioty kościelne prowadzące działalność pożytku
publicznego.
Z pracy wolontariusza nie mogą korzystać
podmioty prowadzące przez siebie działalność
gospodarczą.
DLACZEGO WARTO ZATRUDNIĆ
WOLONTARIUSZA








mogą wykonywać pracę, która nie jest objęta polityką
podatkową;
wprowadzają nowy wymiar do naszej instytucji/organizacji;
mają nowe pomysły, nie są ograniczeni strukturą instytucji/
organizacji;
dodają wiarygodności naszym działaniom;
osobiście szerzą misję naszej instytucji/organizacji wśród
społeczeństwa ;
pozyskują fundusze;
ich działanie jest formą ukierunkowanej aktywności
obywateli;
są czynnikiem kontroli społecznej, dają wiarygodny przykład
naszej działalności wśród członków społeczności lokalnej.
ETAPY REALIZACJI PROGRAMU
WOLONTARYSTYCZNEGO
Zgoda dyrektora instytucji na wdrożenie programu
wolontarystycznego.
 Wyszukanie koordynatora pracy wolontarystycznej spośród
pracowników instytucji.
 Poinformowanie pracowników instytucji o idei wolontariatu.
 Przeprowadzenie rozeznania, dotyczącego zapotrzebowania
na pomoc wolontarystyczną ze strony mieszkańców.
 Analiza ofert przez koordynatora poprzez osobiste
przeprowadzenie wywiadu z każdym odbiorcą w jego domu.
 Tworzenie bazy danych odbiorców pomocy
wolontarystycznej.
 Rekrutacja wolontariuszy.

ETAPY REALIZACJI PROGRAMU
WOLONTARYSTYCZNEGO
Prowadzenie rozmów kwalifikacyjnych z potencjalnymi
wolontariuszami, ustalenie zasad współpracy.
 Tworzenie bazy danych o wolontariuszach.
 Przyporządkowanie odpowiedniego wolontariusza
odpowiedniemu klientowi w odniesieniu do zgłoszonych
potrzeb.
 Przygotowanie wolontariusza do świadczenia pomocy
(szkolenia).
 Wprowadzenie wolontariusza w środowisko (wolontariusz
– koordynator – klient).
 Wspieranie i nadzorowanie pracy wolontariuszy.

AKTY PRAWNE DOTYCZĄCE
WOLONTARIATU
1. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności
pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz.
873 z późn. zm.)
2. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r., przepisy
wprowadzające ustawę o działalności pożytku
publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96 , poz. 874 z
późn. zm.)
3. Ustawa z dnia 12 marca 2004 o pomocy społecznej (Dz.U.
z 2008r. nr 115 poz. 728 z późn.zm)
4. Rozporządzenie MPiPS z dnia13 stycznia1999 r. w sprawie
zlecania przez PFRON organizacjom pozarządowym oraz
jednostkom samorządu terytorialnego zadań z zakresu
rehabilitacji zawodowej, społecznej i leczniczej (Dz. U.
AKTY PRAWNE DOTYCZĄCE
WOLONTARIATU
5. Rozporządzenie MPiPS z dnia 1 września 2000 r.
określająca zasady, na których wolontariusze mogą
podjąć pracę w placówkach opiekuńczo –
wychowawczych ( Dz. U. 2000 r. Nr 80 poz. 900 ) w
rozdz. 4 § 22
6. Rozporządzenie MPiPS z dnia 30 czerwca 2000 r. W
sprawie szczegółowych zasad i form współdziałania
administracji publicznej z innymi podmiotami - wzory
ofert, zadań i sprawozdań z realizacji zadań pomocy
społecznej (Dz.U.2000 r. Nr 55 , poz.662) zał. nr 1 pkt. III
7. Rozporządzenie MPiPS z dnia 11 grudnia 2002 r. w
sprawie szczegółowych zasad działania publicznych
poradni psychologiczno – pedagogicznych ( Dz. U. z 2003
r. Nr 5, poz. 46 – § 6