DECYZJA Nr 30 / ŻG / 2012 - Wojewódzki Inspektorat Inspekcji

Łódzki Wojewódzki Inspektor
Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi
ul. Gdańska 38, 90 – 730 Łódź
Łódź, dnia 18.05.2012 r.
.....................................................
(oznaczenie organu Inspekcji Handlowej)
Nr akt: ŻG.8361.3.2012
DECYZJA Nr 30 / ŻG / 2012
Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 4 i ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r.
o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577
z późn. zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania
administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) po przeprowadzeniu
postępowania administracyjnego
Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi
wymierza
przedsiębiorcy „NEWA” Sp. z o.o.
z siedzibą w Łodzi, ul. Haška 11
karę pieniężną w kwocie 4.000 zł (słownie: cztery tysiące złotych) z tytułu wprowadzenia
do obrotu handlowego jednej partii zafałszowanego, w rozumieniu art. 3 pkt 10 ustawy z
dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2005 r.
Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.), środka spożywczego wartości 386,65 zł z uwagi na
podanie w ogólnie dostępnej dla konsumentów gazetce nazwy niezgodnej z przepisami
dotyczącymi jakości handlowej - art. 114 w związku z załącznikiem XII pkt II ust 1 lit. a i
pkt III ust. 2 rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r.
ustanawiającego wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące
niektórych produktów rolnych („rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku”)
(Dz. U. nr L 299 z dnia 16.11.2007 z późn. zm.).
Środek spożywczy oznaczony numerem partii „030877” i datą minimalnej
trwałości „14.06.2012”, zawierający w swoim składzie mleko odtłuszczone 96,8% i tłuszcz
roślinny 3,2%, został wprowadzony do obrotu handlowego, przez producenta „ROTR”
Spółdzielnię Mleczarską w Rypinie, ul. Mleczarska 6, pod nazwą „produkt do picia UHT
Łąkowe 3,2%”, zaś w ogólnie dostępnej dla konsumentów gazetce był oznaczony przez
stronę jako „MLEKO ŁĄKOWE 3,2%” z logo „SUPER TANIO”. Ponadto produkt ten
został wyłożony do sprzedaży na regałach, wśród mleka UHT (w kartonach) pochodzącego
od różnych producentów i na wywieszkach nie został oznaczony nazwą rodzajową tylko
nazwą handlową z naruszeniem art. 16 rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania
prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. bezpieczeństwa żywności oraz
1
ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 1.02.2002 r. z
późn. zm.), gdyż sposób prezentacji wprowadzał konsumentów w błąd.
Uzasadnienie
W dniach od 09 do 12 stycznia 2012 r. na podstawie upoważnienia Łódzkiego
Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer ŻG.8361.3.2012 z dnia 09.01.2012 r.
inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, przeprowadzili
kontrolę w supermarkecie „INTERMARCHE”, należącym do „Newa” Sp. z o.o.
zlokalizowanym w Łodzi, przy ul. Haška 11. Kontrolę przeprowadzono na podstawie
przepisów art. 3 ust. 1 - 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr
882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych
w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami
dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.4.2004 ze zm.), art. 17
ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych
(Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, z późn. zm.), art. 3 ust. 1 pkt 1, 2 i 6 ustawy z dnia
15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 z późn. zm.),
w obecności Prezesa zarządu spółki (…) i prokurenta (…).
W trakcie prowadzonych działań kontrolnych stwierdzono, że reklamowany w
gazetce produkt pod nazwą „mleko łąkowe 3,2%” faktycznie nie był mlekiem, gdyż w swoim
składzie oprócz odtłuszczonego mleka (96,8%) zawierał tłuszcz roślinny w ilości 3,2%, a nie
tłuszcz mleczny. Zgodnie z definicją zawartą w załączniku XII pkt II ust. 1 rozporządzenia
Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiającego wspólną
organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów
rolnych („rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku”) (Dz. U. nr L 299 z dnia
16.11.2007 z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 1234/2007” pojęcie „mleko”
oznacza wyłącznie zwykłą wydzielinę z wymion – bez żadnych dodatków ani nie poddaną
ekstrakcji – otrzymywaną z co najmniej jednego doju. Ponadto przepis ten także stanowi, iż
pojęcie „mleko” może być stosowane do mleka przetworzonego bez zmiany składu lub
mleka, którego zawartość tłuszczu została znormalizowana.
Kwestionowany środek spożywczy o pojemności 1000ml oznaczony numerem
partii „030877” i datą minimalnej trwałości „14.06.2012” został wprowadzony do obrotu
handlowego przez producenta, „ROTR” Spółdzielnia Mleczarska w Rypinie, ul. Mleczarska
6, pod nazwą „produkt do picia UHT Łąkowe 3,2%”. Nazwa rodzajowa wyrobu oraz skład
podany był z boku opakowania, zaś w głównym polu widzenia zamieszczona była nazwa
handlowa „UHT Łąkowe zawartość tłuszczu 3,2%” oraz napis „z polskiego mleka”.
W dniu kontroli w sprzedaży znajdowało się 185 opakowań (kartony) wyżej
wymienionego środka spożywczego w cenie 2,09 zł wartości 386,65 zł, który był
reklamowany w ogólnie dostępnej dla konsumentów gazetce (między innymi wyłożonej w
sali sprzedażowej) jako „MLEKO ŁĄKOWE 3,2%” z logo „SUPER TANIO”. Produkt ten
został wyłożony do sprzedaży na regałach wśród mleka UHT (w kartonach) pochodzącego od
różnych producentów i został oznaczony na wywieszkach tylko nazwą fantazyjną „UHT
2
Łąkowe 3,2% 1l”. Na wywieszkach dla kwestionowanego produktu nie podano nazwy
rodzajowej, zaś przy innych wyrobach taka nazwa była zamieszczona np. „mleko łowickie
3,2%”. Zastosowany przez stronę sposób ekspozycji naruszał art. 16 rozporządzenia (WE)
nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania
prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i
ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r.
ze zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 178/2002”,gdyż wprowadzał konsumentów w błąd.
Stwierdzone nieprawidłowości zostały udokumentowane w protokóle kontroli
numer ŻG.8361.3.2012 z dnia 09 stycznia 2012 r., na zdjęciach zrobionych w trakcie kontroli
oraz w załączonej do akt sprawy gazetce reklamowej i świadczyły o zafałszowaniu tego
produktu w rozumieniu art. 3 pkt 10 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej
artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.), zwanej dalej
„ustawą o jakości”.
W związku z powyższym w dniu 19 kwietnia 2012 r. zostało wszczęte
z urzędu postępowanie administracyjne w przedmiocie wymierzenia, na podstawie art. 40 a
ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości, kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu
zafałszowanego środka spożywczego. Strona została poinformowana o wszczęciu
postępowania z urzędu oraz o przysługującym prawie do zapoznania się z aktami sprawy,
wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów, lecz z tego prawa nie
skorzystała. Jednocześnie poproszono stronę o przesłanie informacji na temat wielkości
przychodu i obrotu za rok 2011. Przedmiotowe pismo zostało odebrane przez stronę w dniu
23 kwietnia 2012 r. W dniu 02 maja 2012 r. do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji
Handlowej w Łodzi wpłynęło pismo, w którym strona podała wielkość przychodu (obrotu) za
rok 2011.
Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi mając na
uwadze powyższe ustalił i stwierdził.
Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 rozporządzenia 178/2002 podmioty
działające na rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach zgodność żywności z
wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie
przestrzegania tych wymogów.
Ustawa o jakości stanowi w art. 4 ust. 1, że wprowadzane do obrotu artykuły
rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli
w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe
wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez
producenta.
Jak wynika z przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości, przez jakość handlową
należy rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości
organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii
produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji,
3
opakowania, prezentacji i oznakowania,
weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi.
nieobjęte
wymaganiami
sanitarnymi,
Rozporządzenie 178/2002 stanowi w art. 16, że bez uszczerbku dla bardziej
szczegółowych przepisów prawa żywnościowego, etykietowanie, reklama i prezentacja
żywności lub pasz, z uwzględnieniem ich kształtu, wyglądu lub opakowania, używanych
opakowań, sposobu ułożenia i miejsca wystawienia oraz informacji udostępnionych na ich
temat w jakikolwiek sposób, nie może wprowadzać konsumentów w błąd.
Ponadto art. 114 rozporządzenia 1234/2007 stanowi, że produkty żywnościowe
przeznaczone do spożycia przez ludzi można wprowadzać do obrotu jako mleko i przetwory
mleczne, tylko jeśli są zgodne z definicjami i nazwami ustanowionymi w załączniku XII tego
rozporządzenia. Punkt II ust 1 lit. a załącznika XII do rozporządzenia 1234/2007 stanowi, że
pojęcie „mleko” może być stosowane do mleka przetworzonego bez zmiany składu lub
mleka, którego zawartość tłuszczu została znormalizowana, zaś w pkt III ust. 2 załącznika XII
do rozporządzenia 1234/2007 stwierdza się, że dla produktów innych niż przetwory
mleczne obowiązuje zakaz używania jakiejkolwiek etykiety, dokumentu handlowego,
materiału reklamowego lub formy prezentacji, które wskazywałyby, implikowały lub
sugerowały, że produkt ten jest przetworem mlecznym.
Zgodnie z art. 3 pkt 10 ustawy o jakości artykuł rolno – spożywczy
zafałszowany to produkt, którego skład jest niezgodny z przepisami dotyczącymi jakości
handlowej poszczególnych artykułów rolno spożywczych, albo produkt, w którym zostały
wprowadzone zmiany, w tym zmiany dotyczące oznakowania mające na celu ukrycie jego
rzeczywistego składu lub innych właściwości, jeżeli niezgodności te lub zmiany w istotny
sposób naruszają interesy konsumentów, w szczególności jeżeli:
a) dokonano zabiegów, które zmieniły lub ukryły jego rzeczywisty skład lub nadały mu
wygląd produktu zgodnego z przepisami dotyczącymi jakości handlowej,
b) w oznakowaniu podano nazwę niezgodną z przepisami dotyczącymi jakości handlowej
poszczególnych artykułów rolno – spożywczych albo niezgodną z prawdą,
c) w oznakowaniu podano niezgodne z prawdą dane w zakresie składu, pochodzenia,
terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości, zawartości netto lub
klasy jakości handlowej.
Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji
Handlowej z siedzibą w Łodzi uznał, iż kontrolowany przedsiębiorca był odpowiedzialny za
wprowadzenie do obrotu (w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o jakości) zafałszowanego
środka spożywczego. Na skutek przeprowadzonego postępowania Łódzki Wojewódzki
Inspektor Inspekcji Handlowej wydał decyzję o wymierzeniu temu przedsiębiorcy kary
pieniężnej. Ustalając wysokość kary wziął pod uwagę:
1.
najwyższy stopień szkodliwości czynu, gdyż podanie w gazetce reklamowej nazwy
„MLEKO ŁĄKOWE 3,2 %” dla produktu, w którym tłuszcz mleczny został zastąpiony
4
tłuszczem roślinnym, a także zastosowany sposób prezentacji, reklamy (wyłożenie na
regałach pomiędzy mlekiem UHT pochodzącym od różnych producentów, nie
oznaczenie w miejscu sprzedaży nazwą rodzajową) w rażący sposób naruszały interesy
konsumentów. Konsumenci nabywając przedmiotowy produkt zostali wprowadzeni w
błąd, ponieważ byli oni przekonani że mają do czynienia z mlekiem, a w zamian
otrzymywali jego substytut, tym samym nabywali produkt niezgodny z ich
oczekiwaniami;
2.
najwyższy stopień zawinienia, ponieważ to strona podała w dostępnej dla nabywców
gazetce reklamowej nazwę niezgodną z przepisami dotyczącymi jakości handlowej
„MLEKO ŁĄKOWE 3,2 %” mimo, iż producent podał nazwę „produkt do picia UHT
Łąkowe 3,2”, wyłożyła go do sprzedaży wśród mleka UHT bez oznaczenia produktu
nazwą rodzajową czyli nie zapewniła nabywcom właściwej informacji o tym produkcie;
3.
wysoki zakres naruszenia, ponieważ zastosowanie nazwy niezgodnej z przepisami
dotyczącymi jakości handlowej, jak również wykorzystany przez stronę sposób
prezentacji i reklamy produktu stanowił znaczne naruszenie wymagań w zakresie
oznakowania, bardzo istotnych z punktu widzenia właściwości tego produktu, a
określonych w art. 114, załączniku XII pkt II ust 1 lit. a i pkt III ust. 2 rozporządzenia
nr 1234/2007 i art. 16 rozporządzenia 178/2002;
4.
dotychczasową działalność przedsiębiorcy - z dokumentacji zgromadzonej przez
Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi wynika, że kontrolowani
przedsiębiorcy w okresie ostatnich 24 miesięcy po raz drugi naruszył przepisy ustawy
o jakości (wcześniej wprowadził do obrotu mięso mielone nieodpowiadające jakości
handlowej);
5.
średnią wielkość obrotów podaną przez kontrolowanego przedsiębiorcę.
W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku
postępowania, a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych
w art. 40a ust. 5 ustawy o jakości oraz ustalenia wynikające z treści art. 40 a ust. 1 pkt 4
ustawy o jakości, dotyczące kar za produkty zafałszowane łączna wysokość kary w tym
przypadku nie może być niższa niż 1000,00 zł i wyższa niż 10 % przychodu osiągniętego
w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary (co w tym przypadku
stanowiłoby kwotę … zł), a także w oparciu o treść art. 17 ust. 2 rozporządzenia 178/2002
ustalającego normę, iż kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa
żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające Łódzki Wojewódzki
Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł jak w sentencji i wymierzył karę w wysokości 4.000 zł.
Pouczenie:
1. Zgodnie z art. 127 § 1 i 2 kpa, art. 129 § 1 i 2 kpa stronie postępowania służy odwołanie od
niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie
(00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1). Odwołanie należy wnieść w terminie
5
14 dni od dnia doręczenia decyzji za pośrednictwem Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora
Inspekcji Handlowej (90 – 730 Łódź, ul. Gdańska 38).
2. Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości karę pieniężną stanowiącą dochód budżetu
państwa przedsiębiorca – „Newa” Sp. z o. o. z siedzibą w Łodzi, ul. Haśka 11 - powinien
wpłacić na rachunek bankowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w
Łodzi, ul. Gdańska 38, 90-730 Łódź nr 91101013710007652231000000 NBP O/Okręgowy
w Łodzi lub w kasie Inspektoratu w Łodzi, ul. Gdańska 38 (pok. 11) w dniach
urzędowania w godz. 730 – 930 i 1330 – 1430 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek) oraz w
godz. 800 – 1000 i 1400 – 1500 (wtorek) w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o
wymierzeniu kary stała się ostateczna.
Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 § 1 ustawy
z dnia 29 sierpnia 1997 r. „Ordynacja podatkowa” (Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).
Łódzki Wojewódzki Inspektor
Inspekcji Handlowej
Marek Jacek Michalak
......................................................................
(imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis)
Otrzymują:
1.
„NEWA” Sp. z o.o.
ul. Haśka 11
92 - 502 Łódź
2.
a/a
6