Współpraca inwestycyjna Polska-Portugalia 2009 r

Współpraca inwestycyjna między Polską i Portugalią w 2009 r.
Zgodnie z realizowaną przez rząd portugalski strategią handlową i inwestycyjną,
w ramach której wytypowanych zostało 10 priorytetowych rynków o kluczowym
znaczeniu dla umiędzynarodowienia firm portugalskich, zwłaszcza w obszarze MŚP,
Polska pozostaje dla Portugalii największym rynkiem inwestycyjnym w Europie
Środkowo-Wschodniej.
Kryzys wpłynął na zainteresowanie inwestorów portugalskich Polską w niewielkim
stopniu. Dla wielu inwestorów portugalskich Polska nadal jawi się jako jeden
z podstawowych kierunków geograficznych w procesie ich internacjonalizacji, co
znajduje potwierdzenie zarówno w aktualnym poziomie inwestycji portugalskich
w Polsce, jak równieŜ w zapowiedziach czołowych inwestorów portugalskich dalszego
zwiększania inwestycji w naszym kraju.
Według danych Banku Centralnego Portugalii na koniec 2007 r. poziom bezpośrednich
inwestycji portugalskich w Polsce wyniósł ok. 2,012 mld EUR co plasuje Polskę wśród
największych rynków docelowych portugalskich inwestycji za granicą (po Holandii,
Hiszpanii, Danii i Brazylii).
W ocenie strony portugalskiej Polska jest atrakcyjnym rynkiem inwestycyjnym przede
wszystkim ze względu na pozytywny wzrost gospodarczy, dynamiczną gospodarkę oraz
młode i dobrze wykształcone społeczeństwo. Nie bez znaczenie jest równieŜ udział
naszego kraju w organizacji Mistrzostw Europy w Piłce NoŜnej EURO 2012, oraz fakt,
iŜ jest on największym beneficjentem funduszy europejskich na lata 2007-2013.
Rok 2009 był kolejnym rokiem intensywnej współpracy inwestycyjnej polsko –
portugalskiej. W ubiegłym roku o 2 wzrosła liczba portugalskich przedsiębiorstw
realizujących swoje inwestycje w Polsce. Dane na koniec roku 2009 wskazują, iŜ
w Polsce zainstalowanych jest juŜ 95 przedsiębiorstw z kapitałem portugalskim.
PrzewaŜającymi obszarami ich działalności są: sektor budowlany, nieruchomości
i branŜa deweloperska, branŜa spoŜywcza oraz sektor usług i handlu. Portugalskie firmy
obecne są takŜe w sektorze finansowo-bankowym i energetycznym, zwłaszcza energii
odnawialnych. Ponadto przedsiębiorstwa portugalskie działają w branŜy tekstylnoodzieŜowej, konsultingowej, informatycznej, obuwniczej oraz medycznej. Pojedyncze
firmy prowadzą działalność w ramach branŜy kosmetycznej, transportu i przetwórstwa
odpadów, przemysłu samochodowego, materiałów elektrycznych, tworzyw sztucznych,
przemysłu metalowego, petrochemiczno-rafineryjnego, transportu, produkcji korka,
produkcji elementów do paintball i instalacji sanitarnych i BHP.
Liderem wśród portugalskich przedsiębiorstw inwestujących na polskim rynku
pozostaje Jerónimo Martins, kontrolujący w Portugalii sieci supermarketów Pingo
Doce oraz hurtowni typu "cash & carry" Recheio oraz spółkę Jerónimo Martins
Dystrybucja, właściciela największej w Polsce sieci sklepów detalicznych Biedronka.
Według międzynarodowego rankingu przygotowanego przez firmę konsultingową
Deloitte, Jerónimo Martins jest największym portugalskim detalistą na liście
światowych przedsiębiorstw sprzedaŜy detalicznej. Ponadto, Jerónimo Martins
Dystrybucja SA znajduje się w pierwszej dziesiątce największych polskich firm.
1
Pomimo trudnej sytuacji makroekonomicznej kondycja firmy pozostaje dobra, w duŜej
mierze dzięki bardzo dobrym wynikom generowanym przez jej polską część, uznawaną
przez koncern za podstawowe źródło organicznego wzrostu. W 2009 r. grupa Jerónimo
Martins osiągnęła wynik netto na poziomie 200,3 mln euro (wzrost o 22,8% wobec
2008 r.). Wartość sprzedaŜy grupy wyniosła 7,32 mld euro, co stanowi wzrost o 6,1%
w porównaniu z rokiem poprzednim. Sieć Biedronka wygenerowała 50,9%
skonsolidowanej sprzedaŜy Grupy. SprzedaŜ sieci w 2009 r. osiągnęła 16,07 mld
złotych – o 29,8% więcej niŜ w 2008 r. (wzrost o 5,8% dla wartości wyraŜonej w euro).
W 2009 r. otwartych zostało 163 nowych sklepów. Obecnie sieć Biedronka liczy 1500
sklepów.
Według deklaracji Jerónimo Martins, w 2010 r. Polska pozostanie centralnym punktem
wzrostu grupy, czy to poprzez zwiększenie liczby sklepów, czy teŜ utrzymanie silnego
wzrostu sprzedaŜy. Z 400-450 mln euro, jakie firma planuje przeznaczyć na inwestycje
w bieŜącym roku, aŜ 70% zostanie skierowane do Polski, gdzie w 2010 r. detalista
przewiduje otwarcie 170 nowych sklepów. Zgodnie z ogłoszonymi planami, do 2012
Grupa chce osiągnąć liczbę 2000 sklepów w Polsce i zwiększyć liczbę regionów
posiadających wsparcie logistyczne z 8 do 12.
Aktywnym inwestorem portugalskim konsekwentnie realizującym strategię ekspansji
i rozwoju na rynku polskim jest Banco Comercial Português kontrolujący Bank
Millennium S.A. Mimo słabszych wyników Banku Millennium S.A. wygenerowanym
w 2009 r., Polska pozostaje dla BCP priorytetowym rynkiem z punktu widzenia
strategii internacjonalizacji. Obecnie Bank Millennium S.A. jest 4. największym
bankiem w Polsce pod względem liczby oddziałów oraz 7. biorąc pod uwagę wartość
aktywów. W ramach zaktualizowanej strategii wobec banku w Polsce w styczniu br.
przeprowadzona została transakcja podwyŜszenia kapitału o około 1 mld złotych
(235 mln euro) poprzez emisję 363,9 mln akcji z prawem poboru. Do 2012 r. Grupa
Kapitałowa Banku chce znaleźć się w pierwszej piątce największych banków w Polsce
oraz uzyskać udział w rynku detalicznym na poziomie 7% i w rynku przedsiębiorstw na
poziomie około 5%.
Rok 2009 przyniósł korzystne rozstrzygnięcia portugalskiej firmie Mota-Engil, dla
której Polska w dalszym ciągu znajduje się w ścisłej grupie rynków priorytetowych jako
najwaŜniejszy rynek Europy Środkowej stanowiący platformę dla rozwoju firmy na
wschodzie. Spółka Mota-Engil Polska S.A., reprezentująca Mota-Engil na rynku
polskim jest obecnie 4. największym przedsiębiorstwem działającym w sektorze
budownictwa ogólnego i uŜyteczności publicznej w Polsce. Wartość portfela zamówień
na usługi firmy w Europie Środkowej wyniósł 335 mln euro, z czego 70% przypadło na
rynek polski. W 2009 r. Mota-Engil wygrała w Polsce przetargi na łączną sumę 430
milionów euro. NajwaŜniejsze z nich to przetarg na budowę 23 km drogi ekspresowej
S8 JeŜewo-Białystok, przetargi na opracowanie projektu i wykonanie odcinka
autostrady między Wrocławiem i Oleśnicą, oraz odbudową ronda u zbiegu dwóch dróg
ekspresowych w Krakowie.
W 2009 roku z powodzeniem swoją działalność w Polsce rozwija równieŜ firma
Martifer, działająca przede wszystkim w sektorze konstrukcji stalowych oraz sektorze
energetycznym.
W ubiegłym roku w miejscowości Łęki Dukielskie w gminie Dukla spółka Martifier
Renewables uruchomiła nowoczesny park wiatrowy obejmujący pięć turbin o mocy 2
2
MW kaŜda. Jest to najnowocześniejszy obiekt tego typu w południowo-wschodniej
Polsce. Wartość inwestycji wyniosła 10 mln euro.
Ponadto polski oddział spółki Martifer wygrał takŜe przetarg na produkcję oraz montaŜ
konstrukcji metalowej Stadionu Piłkarskiego Baltic Arena w Gdańsku, na którym
odbywać się będą mecze Mistrzostw Europy w Piłce NoŜnej EURO 2012. Martifer
Polska wyprodukował oraz wykonał instalacje konstrukcji stalowych dla lotniska
w Warszawie, a takŜe dla kilku jednostek przemysłowych, mostów oraz pawilonów
sportowych w Polsce.
Do grupy kluczowych inwestorów portugalskich w Polsce dołączyła równieŜ firma
EDP Renováveis, obecna w Polsce za pośrednictwem spółki Neolica Polska.
W październiku 2009 r. w Margoninie pod Poznaniem EDP Renováveis zainaugurowała
działalność największego w Polsce i Europie Wschodniej parku wiatrowego.
Dotychczasowa wartość inwestycji wyniosła 160 mln euro. Plany spółki przewidują
zwiększenie produkcji energii wiatrowej do końca 2011 r., z czym wiązać się będzie
budowa dwóch kolejnych parków – w Korsze i w Pawłowie. Z realizacją inwestycji
wiąŜe się równieŜ deklaracja firmy zainwestowania na polskim rynku dalszych 1,3 mld
euro do końca 2013 r.
Zarząd spółki zaznacza, Ŝe Polska jest trzecim co do wielkości rynkiem EDP
Renováveis w Europie i jednym z dwóch państw Europy Centralnej i Wschodniej
o największym potencjale wzrostu w sektorze energii odnawialnych. Spółka podkreśla,
Ŝe Polska jest dla niej priorytetem i ma słuŜyć jako platforma wzrostu i dalszej
ekspansji działalności EDP w zakresie energii odnawialnych w Europie Środkowej
i Wschodniej, m.in. w Rumunii i Bułgarii.
W 2009 roku Tarnobrzeska Specjalna Strefa Ekonomiczna wydała portugalskiej firmie
Carfi Polska S.A. zajmującej się produkcją elementów z tworzyw sztucznych m.in. dla
branŜy motoryzacyjnej i ogrodniczej, zezwolenie na rozpoczęcie inwestycji
w siedleckiej podstrefie przewidującej budowę zakładu przetwarzania tworzyw
sztucznych na potrzeby branŜy AGD i RTV.
Wśród innych, znaczących inwestorów portugalskich w Polsce naleŜy wymienić firmy:
Colep CCL Polska Sp. z o.o., prowadzącą działalność w branŜy produktów
kosmetycznych oraz produktów chemii gospodarczej, MSF – Moniz da Maia, Serra e
Fortunato działającą w sektorze budowlanym, zwłaszcza w obszarze realizacji
projektów infrastruktury drogowej oraz Simoldes Plasticos Polska, Sp. z o.o. czołowego producenta akcesoriów z tworzyw sztucznych do samochodów. CJR
Empreiteiros specjalizującą się w budownictwie na terenach farm wiatrowych (drenaŜ,
wykopy i zbrojenie silosów pod fundamenty).
Oprac.: Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Lizbonie
3