K.2.3. PODSTAWY TOKSYKOLOGII
Transkrypt
K.2.3. PODSTAWY TOKSYKOLOGII
KARTA PRZEDMIOTU PROGRAMOWEGO Tabela 1. Metryka przedmiotu programowego- cele i efekty kształcenia POZIOM KSZTAŁCENIA POZIOM VI/ STUDIA I STOPNIA NR PRZEDMIOTU W PROGRAMIE K.2.3. PROFIL KSZTAŁCENIA praktyczny Forma studiów stacjonarne/ niestacjonarne KIERUNEK KOSMETOLOGIA WSKAZANY SEMESTR KSZTAŁCENIA V MODUŁ KSZTAŁCENIE KIERUNKOWE W ZAKRESIE TEORETYCZNYCH PODSTAW WARSZTATU PRACY CAŁKOWITA LICZBA PKT ECTS 3 JĘZYK WYKŁADOWY POLSKI FORMA OSTATECZNEGO ROZLICZENIA PRZEDMIOTU NAZWA PRZEDMIOTU W JĘZYKU POLSKIM PODSTAWY TOKSYKOLOGII NAZWA PRZEDMIOTU W JĘZYKU ANGIELSKIM - CELE KSZTAŁCENIA W ZAKRESIE PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE: TYP PRZEDMIOTU obligatoryjny EGZAMIN Zapoznanie studentów z podstawową terminologią toksykologiczną Przedstawienie studentom zasad ochrony pracownika przed narażeniem na substancje chemiczne w środowisku pracy Zapoznanie studentów z losami ksenobiotyków w organizmie ludzkim – drogi wchłaniania, dystrybucja, redystrybucja, narządy docelowe, podstawowe szlaki metaboliczne, wydalanie, kierunki działania toksycznego Przedstawienie studentom podstawowych substancji toksycznych występujących w środowisku bytowym, żywności, chemii gospodarstwa domowego, kosmetykach. Zapoznanie studentów (na przykładach) z problemami toksykologii przemysłowej i toksykologii leków Zwrócenie uwagi studentom na problematykę substancji chemicznych w żywności oraz w kosmetykach, kształcenie umiejętności analizy piśmiennictwa fachowego oraz składu chemicznego produktów. WIEDZY Posiada wiedzę średnią w zakresie biologii i chemii na poziomie szkoły średniej, Posiada podstawową wiedzę w zakresie anatomii i fizjologii człowieka, biochemii, immunologii UMIEJĘTNOŚCI Analizuje piśmiennictwo fachowe w oparciu o posiadaną wiedzę. Dostrzega podstawowe źródła zagrożeń toksykologicznych w środowisku bytowym człowieka. KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH brak 1 KARTA PRZEDMIOTU PROGRAMOWEGO EFEKTY KSZTAŁCENIA W ZAKRESIE PRZEDMIOTU STUDENT/ ABSOLWENT: W ODNIESIENIU DO OBSZAROWYCH EK W ODNIESIENIU DO KIERUNKOWYCH EK ODNIESIENIE DO FORM ZAJĘĆ W ĆW/K/W inne 1. Definiuje podstawowe terminy charakteryzujące toksyczność substancji chemicznych M1_W01; M1_W02; M1_W10; M1_W09 KW_02 x x 2. Definiuje terminologię dotyczącą normatywów higienicznych, klasyfikuje podstawowe grupy substancji chemicznych występujących na stanowiskach pracy M1_W04; M1_W05; M1_W06 KW_08 x x 3. Opisuje drogi wchłaniania, dystrybucji, redystrybucji ksenobiotyków podstawowe kierunki przemian metabolicznych, drogi wydalania w zależności od własności chemicznych substancji M1_W01; M1_W05 KW_05 x x 4. Podaje i opisuje przykłady działania toksycznego naturalnych składników żywności, zanieczyszczeń żywności i dodatków do żywności M1_U05; M1_U04 KU_01; KU_02 5. Podaje i opisuje przykłady toksycznego działania składników kosmetyków, definiuje zasady oceny toksyczności składników kosmetyków wymagane przepisami prawnymi x x Tabela 2. Walidacja i weryfikacja efektów kształcenia EFEKTY KSZTAŁCENIA- student Formy prezentacji EK Poziomy osiągnięcia EK i odpowiadające im oceny dst (3) db (4) 1. Definiuje podstawowe terminy Egzamin pisemny: Student definiuje podstawowe terminy charakteryzujące toksyczność substancji chemicznych Studentnt nie zna lub myli podstawowa terminologię ndst (2) Student popełnia niewielkie błędy w definicjach. Nie potrafi prawidłowo wskazać przykładów. Student zna definicje, popełnia niewielkie błędy w ich porównaniu lub nie zawsze potrafi wskazać przykłady. Student prawidłowo definiuje podstawowe terminy toksykologiczne prawidłowo je porównuje i podaje przykłady. 2. Definiuje terminologię Egzamin pisemny: Student definiuje obowiązujące normatywy higieniczne, opisuje zasady ochrony człowieka w środowisku pracy, potrafi wymienić i scharakteryzować działanie przykładowych ksenobiotyków Student myli podstawowe pojęcia dotyczące normatywów higienicznych Student definiuje normatywy higieniczne, popełnia błędy opisując zasady ochrony człowieka w środowisku pracy. Nie potrafi lub myli się wskazując przykłady substancji toksycznych występujących w środowisku pracy i ich działania. Student definiuje prawidłowo normatywy higieniczne, opisuje zasady ochrony człowieka w środowisku pracy, popełnia błędy w zakresie klasyfikacji podstawowych grup substancji chemicznych występujących w środowisku pracy lub w dokumentowaniu wiedzy przykładami. Student definiuje prawidłowo normatywy higieniczne, zna zasdy ochrony człowieka w środowisku pracy, klasyfikuje prawidłowo podstawowoe grupy substancji chemicznych występujących w środowisku pracy charakteryzujące toksyczność substancji chemicznych dotyczącą normatywów higienicznych, klasyfikuje podstawowe grupy substancji chemicznych występujących na stanowiskach pracy bdb (5) 2 KARTA PRZEDMIOTU PROGRAMOWEGO 3. Opisuje drogi wchłaniania, Egzamin pisemny: Student prawidłowo opisuje drogi wchłaniania, dystrybucji, redystrybucji ksenobiotyków, wymienia podstawowe kierunki przemian metabolicznych oraz drogi wydalania w zależności od własności chemicznych ksenobiotyków, potrafi podać przykłady. Popełnia istotne błędy w zakresie opisywania losów ksenobiotyków w organizmie, nie potrafi podać przykładów Popełnia drobne błędy w zakresie opisywania losów ksenobiotyków w organizmie, nie zawsse potrafi udokumentować wiedzę przykładami. Opisuje prawidłowo losy ksenobiotyków w organizmie, dokumentuje przykładami, popełnia drobne błędy. Opisuje prawidłowo losy ksenobiotyków w organizmie, potrafi wskazać odpowiednie przykłady 4. Egzamin pisemny: Student potrafi wymienić główne grupy substancji toksycznych występujących w żywności Ćwiczenia: Student potrafi analizować składy chemiczne produktów żywnościowych opierając się na zdobytej wiedzy i dostępnych źródłach informacji Nie potrafi prawidłowo wskazać rodzajów substancji chemicznych obecnych w żywności, nie dokumentuje posiadanej wiedzy przykładami Potrafi określić rodzaje substancji toksycznych w żywności, nie potrafi prawidłowo udokumentować przykładami. Określa prawidłowo rodzje substancji toksycznych w żywności, potrafi wskazać przykłady. Prawidłowo analizuje piśmiennictwo. Określa prawidłowo rodzaje substancji toksycznych w żywności, potrafi udokumentować wiloma przykładami, zna efekty zdrowotne działania tych substancji, wskazuje powszechnie używane szkodliwe dodatki do żywności, prawidłowo opisuje ich działanie na organizm ludzki. Egzamin pisemny: Zna obowiązujące zasady bezpieczeństwa kosmetyków i wymagania prawne w tym zakresie. Potrafi wymienić podstawowe kierunki działania toksycznego składników kosmetyków oraz wskazać działanie najczęściej stosownych. Ćwiczenia: Potrafi analizować piśmiennictwo naukowe na temat bezpieczeństwa składników kosmetyków. Analizuje skład chemiczny preparatów kosmetycznych wskazując potencjalne, najczęściej występujące substancje szkodliwe. Nie potrafi prawidłowo wyjaśnić zasad bezpieczeństwa kosmetyków, nie potrafi podać przykładów najczęściej stosownych substancji szkodliwych. Potrafi ogólnie określić zasady bezpieczeństwa kosmetyków oraz wskazać kierunki działania niepożądanego składników kosmetyków oraz chemii gospodarstwa domowego. Zna zasady oceny bezpieczeństwa kosmetyków i ich składników, potrafi opisać stosowane do oceny testy. Zna i dokumentuje przykładami działania niepożądane i toksyczne podstawowych składników kosmetyków. Prawidłowo analizuje dostępne piśmiennictwo. Zna przepisy prawne dotyczące bezpieczeństwa kosmetyków, stosowane metody ich oceny wraz z aktualną problematyką tej oceny. Zna i prawidłowo charakteryzuje typy działania niepożądanego składników kosmetyków, potrafi prawidłowo interpretować dane literaturowe. Potrafi wskazać substancje powszechnie stosowane w kosmetykach, mogące wywierać działanie niepożądane, zna zasady ich stosowania. dystrybucji, redystrybucji ksenobiotyków podstawowe kierunki przemian metabolicznych, drogi wydalania w zależności od własności chemicznych substancji Podaje i opisuje przykłady działania toksycznego naturalnych składników żywności, zanieczyszczeń żywności i dodatków do żywności 5. Podaje i opisuje przykłady toksycznego działania składników kosmetyków, definiuje zasady oceny toksyczności składników kosmetyków wymagane przepisami prawnymi 3 KARTA PRZEDMIOTU PROGRAMOWEGO Tabela 3 A. Treści kształcenia według form zajęć i liczby godzin dla studiów stacjonarnych LICZBA GODZIN WG FORM ZAJĘĆ Treści kształcenia według formy zajęć i liczby godzin w kontakcie z prowadzącym 1. Działy toksykologii oraz podstawowa terminologia toksykologiczna 2. Narażenie, drogi wchłaniania, dystrybucja ksenobiotyków i redystrybucja. 3. Przenikanie ksenobiotyków przez bariery ustrojowe, metabolizm, kumulacja, drogi eliminacji 4. Działanie łączne ksenobiotyków, elementy toksykologii środowiskowej 5. Odległe skutki działania toksycznego ksenobiotyków 6. Ochrona zdrowia pracowników – normatywy higieniczne 7. Toksyczne składniki żywności: pochodzenia naturalnego, zanieczyszczenia żywności, dodatki do żywności Metody oceny toksyczności kosmetyków i ich składników, aspekty prawne bezpieczeństwa kosmetyków Toksyczne składniki kosmetyków, podział, przykłady 8. 9. WYKŁAD ĆWICZENIA WARSZTAT INNE 1 3 1 4 2 2 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2 2 ŁĄCZNIE GODZIN WG FORM ZAJĘĆ 20 10 RAZEM GODZIN ZAJĘĆ 30 4 KARTA PRZEDMIOTU PROGRAMOWEGO Tabela 3 B. Treści kształcenia według form zajęć i liczby godzin dla studiów niestacjonarnych LICZBA GODZIN WG FORM ZAJĘĆ Treści kształcenia według formy zajęć i liczby godzin w kontakcie z prowadzącym 1. Działy toksykologii oraz podstawowa terminologia toksykologiczna 2. Narażenie, drogi wchłaniania, dystrybucja ksenobiotyków i redystrybucja. 3. Przenikanie ksenobiotyków przez bariery ustrojowe, kumulacja, drogi eliminacji 4. Działanie łączne ksenobiotyków, elementy toksykologii środowiskowej 5. Odległe skutki działania toksycznego ksenobiotyków 6. Ochrona zdrowia pracowników – normatywy higieniczne 7. 8. Toksyczne składniki żywności: pochodzenia naturalnego, zanieczyszczenia żywności, dodatki do żywności Metody oceny toksyczności kosmetyków i ich składników, aspekty prawne bezpieczeństwa kosmetyków 9. Toksyczne składniki kosmetyków, podział, przykłady WYKŁAD ĆWICZENIA WARSZTAT INNE 1 2 1 1 2 1 2 1 1 2 1 2 3 ŁĄCZNIE GODZIN WG FORM ZAJĘĆ 10 10 RAZEM GODZIN ZAJĘĆ 20 Tabela 4. Końcowa walidacja efektów kształcenia METODA KOŃCOWEJ OCENY EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA FORM ZAJĘĆ WYKŁAD Egzamin pisemny WARSZTAT ĆWICZENIA Ocena z zaliczeń poszczególnych ćwiczeń. - INNE - 5 KARTA PRZEDMIOTU PROGRAMOWEGO Tabela 5 A. Nakład pracy studenta- rozliczenie punktów ECTS dla przedmiotu dla studiów stacjonarnych FORMA AKTYWNOŚCI STUDENTA LICZBA GODZIN ODPOWIADAJĄCA JEJ LICZNA PUKTÓW ECTS (szacowana dla EK; obliczamy dzieląc liczbę godzin przez 25) Liczba godzin wykładów w kontakcie z prowadzącym zajęcia 20 0,8 Liczba godzin ćwiczeń w kontakcie z prowadzącym zajęcia 10 0,4 Samodzielne czytanie wskazanej literatury 10 0,4 Przygotowanie do zajęć (wykonywanie zlecanych zadań) 15 0,6 Przygotowane do egzaminu 20 0,8 Liczba godzin warsztatów w kontakcie z prowadzącym zajęcia Liczba godzin innych zajęć (laboratorium, konwersatorium, prezentacja projektu, itp.)) w kontakcie z prowadzącym zajęcia Inny nakład pracy (np. przygotowanie projektu) - Łączna liczba godzin/ łączna liczba punktów ECTS 75 3 W tym godzin/ punktów za udział w zajęciach w bezpośrednim kontakcie z prowadzącym 30 1,2 6 KARTA PRZEDMIOTU PROGRAMOWEGO Tabela 5 B. Nakład pracy studenta- rozliczenie punktów ECTS dla przedmiotu dla studiów niestacjonarnych LICZBA GODZIN FORMA AKTYWNOŚCI STUDENTA ODPOWIADAJĄCA JEJ LICZNA PUKTÓW ECTS (szacowana dla EK; obliczamy dzieląc liczbę godzin przez 25) Liczba godzin wykładów w kontakcie z prowadzącym zajęcia 10 0,4 Liczba godzin ćwiczeń w kontakcie z prowadzącym zajęcia 10 0,4 Samodzielne czytanie wskazanej literatury 10 0,4 Przygotowanie do zajęć (wykonywanie zlecanych zadań) 15 0,6 Przygotowane do egzaminu 30 1,2 Liczba godzin warsztatów w kontakcie z prowadzącym zajęcia Liczba godzin innych zajęć (laboratorium, konwersatorium, prezentacja projektu, itp.)) w kontakcie z prowadzącym zajęcia Inny nakład pracy (np. przygotowanie projektu) - Łączna liczba godzin/ łączna liczba punktów ECTS 75 3 W tym godzin/ punktów za udział w zajęciach w bezpośrednim kontakcie z prowadzącym 20 0,8 7 KARTA PRZEDMIOTU PROGRAMOWEGO Tabela 6. Wykaz literatury źródłowej Zalecana literatura obowiązkowa 1. Toksykologia współczesna pod red. Witolda J. Senczuka, PZWL, W-wa 2005 2. Podstawy toksykologii. Kompendium dla studentów szkół wyższych, pod red. Jerzego K. Piotrowskiego, W-wa, WNT 2008 uzupełniająca 1. Toksykologia żywności bez tajemnic , Stefan Ball, MEDYK Wa-wa, 1998 2. Chemia żywności, tom.1-3, Zdzisław E. Sikorski, Wydawnictwo Naukowo techniczne W-wa, 2009-2012 3. Podstawy ekotoksykologii, Walker C.H., Hopkin S.P., Sibly R.M., Peakal D.B., Wydawnictwo PWN, W-wa, 2002. 4. Chemia piękna, Marcin Molski, Wydawnictwo PWN, W-wa, 2009 Tabela 7. Dane osób odpowiedzialnych za prowadzenie zajęć oraz walidację założonych efektów kształcenia tytuł/ stopień naukowy/ zawodowy, Prowadzący imię i nazwisko adres e-mail Autor programu dla przedmiotu dr Ewa Kuchowicz [email protected] Kierownik przedmiotu- rozliczenie końcowe dr Ewa Kuchowicz [email protected] Prowadząca/ cy wykład dr Ewa Kuchowicz Prowadząca/ cy ćwiczenia dr Ewa Kuchowicz Prowadząca/ cy warsztat Prowadząca/ cy inne formy zajęć 8 KARTA PRZEDMIOTU PROGRAMOWEGO Tabela 8. Rekomendowane metody dydaktyczne1 Metoda/y (wybrane na podst. grup wg F. Szloska2) wykład wykład informacyjny, prelekcja, odczyt x wykład problemowy, konwersatoryjny ćwiczenia Forma zajęć konwersatorium warsztat laboratorium, inne x pogadanka, objaśnienie lub wyjaśnienie x klasyczna metoda problemowa metoda przypadków/ sytuacyjna inscenizacja gry dydaktyczne symulacyjne/ decyzyjne dyskusja dydaktyczna burza mózgów, metoda okrągłego stołu panelowa metaplan film, ekspozycja, prezentacja multimedialna x z wykorzystaniem komputera x z wykorzystaniem podręcznika (praca z tekstem) ćwiczenia przedmiotowe/ laboratoryjne x ćwiczenia produkcyjne metoda projektów Inne, jakie? 1 Ostatecznie zastosowana metoda dydaktyczna winna korespondować z wynikami diagnozy potrzeb i możliwości edukacyjnych grupy studentów, dokonanej przez Prowadzących zajęcia 2 Franciszek Szlosek (1995), Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych, TIE, Radom 9