Groch z tradycją Groch siewny jest najpopularniejszą rośliną
Transkrypt
Groch z tradycją Groch siewny jest najpopularniejszą rośliną
Groch z tradycją Groch siewny jest najpopularniejszą rośliną strączkową , której uprawa ma w Polsce długą tradycję. Nasiona grochu mogą być użytkowane zarówno do bezpośredniej konsumpcji, jak i na paszę (jako komponent białkowy). Zawierają one około 22 % białka ogólnego o dużej wartości odżywczej. Groch odgrywa również ważną rolę w płodozmianie, jako roślina fitosanitarna przerywająca częste następstwo zbóż po sobie. Ze względu na krótki okres wegetacji groch jest cennym przedplonem dla gatunków ozimych: rzepaku, jęczmienia i pszenicy. Grupy odmiany grochu siewnego Groch siewny jest gatunkiem reprezentowanym przez największą liczbę odmian wśród roślin strączkowych. Odmiany grochu siewnego znajdujące się w Krajowym Rejestrze są podzielone ze względu na wymagania glebowe na dwie grupy. Pierwsza grupa to odmiany o większych wymaganiach glebowych – 24 odmiany, a druga o mniejszych wymaganiach glebowych - 12 odmian. W grupie odmian o wyższych wymaganiach glebowych jedna z nich (Set) jest formą liściastą, pozostałe są wąsolistne. Rośliny zaopatrzone w wąsy czepne tworzą bardziej zwarty łan. Łan grochu form wąsolistnych jest lepiej przewietrzany, co wpływa na większą zdrowotność roślin. Rośliny z tej grupy są średniowysokie, mają kwiaty białe, a przeważająca część roślin nasiona żółte, z jasnym znaczkiem. Dwie odmiany Brutus i Zekon charakteryzują się nasionami zielonymi. Nasiona wszystkich odmian z tej grupy można przeznaczyć na paszę. Większość z nich również nadaje się na cele kulinarne, a miarą ich przydatności jest szybkość rozgotowywania się nasion. Pod tym względem wyróżniają się dwie odmiany: Turkus i Brylant. W naszym kraju przeciętne plony nasion tej grupy wynoszą 20 dt z 1 ha. Grupa grochu siewnego o mniejszych wymaganiach glebowych (pastewnych) reprezentowana jest obecnie przez 12 odmian. Ten rodzaj grochu siewnego określany jest często mianem peluszki. Rośliny z tej grupy różnią się miedzy sobą wysokością, ulistnieniem, barwą kwiatów i nasion. Osiem spośród nich to formy średniowysokie przeznaczone wyłącznie do uprawy na nasiona paszowe W tej grupie jest 5 odmian liściastych i 3 odmiany wąsolistne. Pozostałe odmiany to formy wysokie o długich łodygach. Jedna nich Muza (wąsolistna) to odmiana przeznaczona do uprawy na nasiona . Pozostałe 3 odmiany nadają się do uprawy zarówno na nasiona jak i na zielonkę, wśród nich dwie to odmiany liściaste, a jedna wąsolistna. Charakterystyczną cechą nasion odmian pastewnych jest różnorodne zabarwienie. Nasiona peluszki mają barwę brązowooliwkową, brązową, brązowozieloną oraz są nasiona wielobarwne. Dwie odmiany mają nasiona barwy żółtej. Barwa kwiatów peluszki w zależności od odmiany jest biała, różowa lub czerwonopuprurowa. Plony roślin z tej grupy wynoszą przeciętnie 15 dt nasion z 1 ha. Agrotechnika Uprawę odmian grochu siewnego o wyższych wymaganiach glebowych należy lokalizować na glebach kompleksu pszennego, żytniego ytniego bardzo dobrego i dobrego oraz zbożowo-pastewnego zbo pastewnego mocnego. Pod odmiany o mniejszych wymaganiach glebowych przydatne są do uprawy gleby kompleksu żytniego bardzo dobrego i dobrego oraz zbożowo-pastewnego pastewnego mocnego i słabego. Najlepszym przedplonem dla grochu są s zboża. Należy unikać stanowiska bezpośrednio bezpośrednio po okopowych oraz po motylkowatych. Po zbiorze przedplonu należy wykonać podorywkę. podorywkę Nawozy fosforowo-potasowe stosuje się jesienią i przykrywa je orką przedzimową.. Pod odmiany o wyższych wyższych wymaganiach glebowych stosuje się około 30-80 30 kg/ha P2O5 oraz 60-120 kg/ha K2O. Dawki nawozów mineralnych pod odmiany pastewne pastewne mogą być niższe od stosowanych przy uprawie grochu jadalnego. Groch wymaga gleb o odczynie zbliżonym do obojętnego. oboj tnego. Przy nadmiernej kwasowości kwasowo zaleca się również jesienią po zbiorze przedplonu zastosowanie wapna. Wiosną Wiosn należy wykonaćć zespół uprawek przedsiewnych prze i nawożenie enie azotowe. Pod obie grupy odmian stosuje się si 20-30 30 kg/ha N, jako dawkę startową. W celu ochrony przed chorobami i szkodnikami nasiona przed siewem należy nale zaprawić. ć. Na polu, na którym nie uprawiano grochu od dłuższego szego czasu najlepiej tuż tu przed siewem nasiona zaszczepić Nitraginą. Groch siewny siejemy w terminie 20 III do 10 IV. Obsada roślin w szt. na 1m2 powinna wynosić: około 100-120 w przypadku grochu o wyższych szych wymaganiach glebowych, 80-110 110 dla odmian pastewnych. W przeliczeniu na kilogramy, norma wysiewu wynosi 140-300 140 kg/ha nasion w zależności ci od odmiany. W okresie wegetacji istotna jest ochrona przed chwastami oraz monitorowanie plantacji pod kątem k występowania powania chorób grzybowych i szkodników. Do najgroźniejszych najgro niejszych chorób grochu należą: nal askochytoza, mączniak czniak rzekomy i prawdziwy grochu oraz rdza grochu. Ze szkodników natomiast największe najwi straty w plonie może spowodować oprzędzik ędzik pręgowany, prę strąkowiec kowiec grochowy, pachówka strąkóweczka str i mszyce. Do ochrony należy zastosowaćć preparaty zalecane zale przez IOR w Poznaniu. Grochy można mieszać Odmiany pastewne grochu sąą często ęsto wykorzystywane w mieszankach roślin roś strączkowych ączkowych i zbożowozbo strączkowych. czkowych. Mieszanki takie wierniej plonują plonuj szczególnie na lżejszych ejszych glebach. Mogą Mog być uprawiane na nasiona paszowe lub na zielonkę. ę. Ze względu wzgl du na stosowanie mniejszych dawek nawozów i środków ochrony roślin mieszanki takie mogę byćć wykorzystane w rolnictwie zrównoważonym zrównowa onym i ekologicznym. Zbiór Ważnym czynnikiem decydującym ącym o wielkości wielko plonów grochu siewnego jest właściwy ściwy sposób zbioru. Wybór do uprawy odmian o mniejszej podatności podatno ci na wyleganie oraz dokładne wyrównanie powierzchni pola po siewie ułatwia zbiór poprzez ścinanie ś roślin lin bardzo blisko powierzchni gleby. Zbiór na nasiona przeprowadzany jest najczęściej jednoetapowo oetapowo kombajnem. Gdy potrzeba przeprowadzić przeprowadzi desykację można zastosować np. preparat Basta 150 SL lub Reglone 200 SL. Termin zbioru grochu przypada najczęściej najcz na okres od 20 VII do 20 VIII. Nasiona po zbiorze należy nale dosuszyć do zawartości ści wody nie wyższej wy jak 14 %. Termin zbioru grochu na zielonkęę należy należ przeprowadzić od początku tku kwitnienia do fazy płaskiego strąka. str Opracowała: Anna Moskal Akceptował kierownik działu: Stanisław Kawa Zmieniony: wtorek, 02 marca 2010 14:30