docBazodanowe aspekty systemów nauczania niestacjonarnego
download 
Reklamacja Transkrypt
Bazodanowe aspekty systemów nauczania niestacjonarnego
Bazodanowe aspekty systemów nauczania niestacjonarnego Andrzej Adamczyk ,QVW\WXW7HFKQLN7HOHNRPXQLNDF\MQ\FKL,QIRUPDW\F]Q\FK3R]QD e–mail: [email protected] Damian Undziakiewicz, Adam Flizikowski Akademia Techniczno-Rolnicza, Bydgoszcz Abstrakt.D*G\URG]DMV\VWHPXLQIRUPDW\F]QHJRZ\PDJDVZRLVW\FKFKDUDNWHU\VW\F]Q\FKGODQLHJRPHWRG projektowania iLPSOHPHQWDFML 3RGREQLH V\VWHP\ SU]H]QDF]RQH GR QDXF]DQLD SRSU]H] VLHü NRPSXWHURZ VWDZLDM SU]HG DQDOLW\NDPL SURMHNWDQWDPL L programistami spHF\ILF]QH Z\]ZDQLD 'RW\F] RQH ]DJDGQLH SRF]ZV]\RGSURMHNWXVWUXNWXU\GDQ\FKSRSU]H]ORJLN DSOLNDFMLD*SRNRPSR]\FM LQWHUIHMVXX*\WNRZQLND (OHPHQWDPL QD NWyUH QDOH*\ ]ZUyFLü V]F]HJyOQ XZDJ V PHFKDQL]P\ DGPLQLVWUDFML DXWRU\]DFML GRVW SX RUD]VSRVRE\NRU]\VWDQLD]PDWHULDáyZV]NROHQLRZ\FK:V]\VWNLHWH]DJDGQLHQLDZL*VL ]V]HURNRSRM W PHWRG\NEXGRZ\V\VWHPyZRSDUW\FKQDED]DFKGDQ\FK : UHIHUDFLH SU]HGVWDZLRQH V ZQLRVNL L ZUD*HQLD ] SURMHNWyZ Z NWyU\FK SURGXNWHP ILQDOQ\P V VLHFLRZH V\VWHP\ HGXNDF\MQH ]H V]F]HJyOQ\P XZ]JO GQLHQLHP SURMHNWX Z\NRQ\ZDQHJR Z UDPDFK SURJUDPX HXURSHMVNLHJR /HRQDUGR GD 9LQFL 5HIHUDW SRSDUW\ MHVW GRGDWNRZR GáXJROHWQLP GRZLDGF]HQLHP ,77, w budowie sieciowych i bazodanowych systemów nauczania niestacjonarnego.. 1. :VW S 1DXF]DQLHQDRGOHJáRüDQJdistance learningPDMX*GáXJKLVWRUL ]DUyZQRQDZLHFLHMDNL UyZQLH* Z 3ROVFH $E\ SU]HGVWDZLü SLHUZV]H SUyE\ UHDOL]DFML LGHL QDXF]DQLD QD RGOHJáRü QDOH*\ FRIQü VL WU]\VWD ODW NLHG\ WR Z 6WDQDFK =MHGQRF]RQ\FK $PHU\NL 3yáQRFQHM SRZVWDáD SLHUZV]D MHJRIRUPD±NXUV\NRUHVSRQGHQF\MQH.XUV\NRUHVSRQGHQF\MQHVQLHW\ONRQDMVWDUV]\PURG]DMHP QDXF]DQLDQDRGOHJáRüDOHWH*MHGQ\P]QLHZLHOXNWyUHSU]HWUZDá\ZQLH]PLHQLRQHMIRUPLHSRG]L G]LH,QQHSy(QLHMZ\QDOH]LRQHIRUP\SU]HND]XWUHFLHGXNDF\MQ\FKQDRGOHJáRüWR • kursy nadawane w telewizji i radiu, • kursy on-line, • ZLUWXDOQHNODV\LFDáHPLDVWHF]NDXQLZHUV\WHFNLH 1DOH*\ SDPL WDü *H QDXF]DQLH QD RGOHJáRü PD Z 3ROVFH SRQDG OHWQL KLVWRUL .XUV\ NRUHVSRQGHQF\MQHE\á\ZSURZDG]DQHZ3ROVFHMX*ZURNXQD8QLZHUV\WHFLH.UDNRZVNLP: ODWDFKG]LDáDáDSU *QLH3ROLWHFKQLND7HOHZL]\MQD2EHFQLHZ\NRU]\VWDQLHGRQDXF]DQLD QDRGOHJáRü]GRE\F]\QRZRF]HVQHMWHFKQRORJLLZ\GDMHVL QDWXUDOQHLSR*GDQH 3RPLPR WHJR *H QDXF]DQLH QD RGOHJáRü MHVW RGPLHQQ IRUP QDXF]DQLD SU]\ZLHFDM PX LGHQW\F]QH FHOH MDN HGXNDFML NRQZHQFMRQDOQHM &HOH WH SU]HNáDGDM VL QD NRQNUHWQH IRUP\ przekazywania i sprawdzania wiedzy. 'RFHOyZV\VWHPX]DOLF]DQHMHVWVSHáQLHQLHQDVW SXMF\FKRF]HNLZD • ]ZL NV]HQLHHIHNW\ZQRFLQDXF]DQLD • usprawnienie sposobu jego przeprowadzania, • XPR*OLZLHQLHSU]HSURZDG]DQLD]GDOQHJRQDXF]DQLDLZVW SQ\FKWHVWyZ]GRE\WHMZLHG]\QD VSHFMDOQ\FKVWDQRZLVNDFK]VLHFLRZ\PGRVW SHPGRV\VWHPXOXEZGRPX • XVSUDZQLHQLHVSUDZG]DQLDZLHG]\L]ZL NV]HQLHZLHU]\WHOQRFLX]\VNLZDQ\FKRFHQ • ]RELHNW\ZL]RZDQLH NU\WHULyZ RFHQ\ Z\QLNyZ üZLF]H L WHVWyZ Z Z\QLNX ]DVWRVRZDQLD oceny generowanej przez System, 156 Andrzej Adamczyk, Damian Undziakiewicz, Adam Flizikowski • XMHGQROLFHQLHSR]LRPXQDXF]DQLDSRSU]H]Z\NRU]\VWDQLHPR*OLZRFLJOREDOQHJRGRVW SXGR PDWHULDáyZXPLHV]F]RQ\FKZHZVSyOQHMED]LHGDQ\FKV\VWHPX • XUXFKRPLHQLH ]DF]WNX V]HURNLHJR ZDFKODU]D XVáXJ ]ZL]DQ\FK ] VLHFL NWyUD E\áDE\ MHGQRF]HQLHSRND]RZDSOLNDFMLGREUUHNODPRUJDQL]DWRUDNXUVyZ • ]GRE\FLHQRZ\FKGRZLDGF]HLNRPSHWHQFMLZWUDNFLHUHDOL]DFMLSURMHNWX :,QWHUQHFLHGRVW SQDMHVWSUH]HQWDFMD]ZL]DQD]QLQLHMV]\PUHIHUDWHP>@ 2. 2SLVSU]\NáDGRZHJRV\VWHPX 3U]H] V\VWHP QDXF]DQLD QD RGOHJáRü QDOH*\ UR]XPLHü V\VWHP LQIRUPDW\F]Q\ NWyUHJR SU]H]QDF]HQLHPMHVWXPR*OLZLHQLHSU]HND]\ZDQLDZLHG]\QDRGOHJáRüRUD]]GDOQHJRVSUDZG]DQLD SU]\VZRMRQHMSU]H]XF]QLDZLHG]\'RGDWNRZRZQLQLHMV]\PUHIHUDFLH]DZ ]LP\SRM FLHV\VWHPX QDXF]DQLD QD RGOHJáRü GR MHJR LPSOHPHQWDFML VLHFLRZHM Z\NRU]\VWXMFHM VLHü NRPSXWHURZ MDNR PHGLXPSU]HND]XLQIRUPDFML7DNLV\VWHPFKDUDNWHU\]XMHVL • QDW\FKPLDVWRZRGSRZLHG]LQDDNFM X*\WNRZQLNDSUDFDon-line), • PR*OLZRFLZLUWXDOQHMLQWHUDNFMLSRPL G]\QDXF]\FLHOHPLXF]QLHP • NRU]\VWDQLHP ] ERJDFWZD LQIRUPDFML Z SRVWDFL F\IURZHM ]QDMGXMFHM VL QD SU]\NáDG w Internecie. 6\VWHP QDXF]DQLD QD RGOHJáRü VNáDGD VL ] MGUD ]DZLHUDMFHJR ED] GDQ\FK L ORJLN IXQNFMRQRZDQLD RUD] ] PDWHULDáyZ NWyUH VáX* V]NROHQLX 0DWHULDá\ WDNLH VNáDGDM VL ] F] FL SU]HGVWDZLDMFHM LQIRUPDFMH V]NROHQLRZH RUD] F] FL VáX*FHM VSUDZG]DQLX ZLHG]\ ]DUyZQR SU]H] VDPHJR XF]QLD üZLF]HQLD VSUDZG]DMFH MDN L SU]H] RUJDQL]DWRUD V]NROH üZLF]HQLD egzaminacyjne). -GURV\VWHPXSR]ZDODZ\NRQ\ZDüQDVW SXMFHF]\QQRFL • XPR*OLZLD NRU]\VWDQLH ] Z\NáDGyZ SU]H] XF]QLyZ Z IRUPLH VDPRG]LHOQHM EH] REHFQRFL • • • • SURZDG]FHJR XPR*OLZLD VSUDZG]DQLH ZLHG]\ ]GRE\WHM SRGF]DV Z\NáDGyZ SRGF]DV LQWHUDNW\ZQ\FK VHVML ZSRVWDFL]DGDWHVWRZ\FK JHQHUXMH]HVWDZLHQLDZ\QLNyZRGSRZLHG]LQDüZLF]HQLD XGRVW SQLDQLDGDQHX*\WNRZQLNRPSRDXWRU\]DFMLZHGáXJSUDZGRVW SX NRPXQLNRZDQLH VL SRPL G]\ XF]QLDPL L SURZDG]F\P Z WU\ELH V\QFKURQLF]Q\P L asynchronicznym. =DNáDGDVL *HSURFHVZVSRPDJDQ\SU]H]V\VWHPVNáDGDVL ]GZyFK]DVDGQLF]\FKF] FL • F] üGRSU]HSURZDG]HQLD]DM üNWyUDMHVWF] FLQDXF]DMF • F] ü GR SU]HSURZDG]HQLD WHVWyZ L NRQVXOWDFML Z\QLNDMF\FK ] NRQLHF]QRFL RFHQ\ VNXWHF]QRFLQDXF]DQLDMDNWH*]RFHQ\SU]\JRWRZDQLDXF]QLyZ]]DNUHVXGDQHJRPDWHULDáX 3RQDGWR PR*QD Z\Uy*QLü V]HUHJ F]\QQRFL NWyUH V ]ZL]DQH ] DGPLQLVWURZDQLHP 6\VWHPX L Z\SHáQLDQLHPFHOyZEL]QHVRZ\FK6\VWHPX =DM FLD RUJDQL]RZDQH V Z EORNL VNáDGDMFH VL ] MHGQRVWHN ]DM FLRZ\FK -HGQRVWNL ]DM FLRZH PRJE\üQDVW SXMFHJRW\SX • Z\NáDG\±SROHJDMFHQDSU]HJOGDQLXPDWHULDáXPXOWLPHGLDOQHJR • üZLF]HQLD ± SROHJDMFH QD Z\NRQ\ZDQLX üZLF]H ]DPLHV]F]RQ\FK QD VHUZHU]H Z\QLNL V WUDQVPLWRZDQHLUHMHVWURZDQHZED]LHGDQ\FKV\VWHPXDOH]DGDQLDVNRQVWUXRZDQHVZWDNL VSRVyEDE\RFHQ\RGSRZLHG]LPyJáXG]LHOLüVDPV\VWHPEH]XG]LDáXRVRE\SURZDG]FHM • NRQVXOWDFMH ± SROHJDMFH QD DNW\ZQ\P XF]HVWQLFWZLH Z UR]PRZLH W\SX ÄFKDW´ SRPL G]\ XF]QLDPL L SURZDG]F\P Z F]DVLH NRQVXOWDFML SURZDG]F\ PD PR*OLZRü ]PLHQLDü Bazodanowe aspekty systemów nauczania niestacjonarnego 157 parametry DXWRU\]DF\MQHXF]QLyZPLQGRSXV]F]DMFLFKGRNRU]\VWDQLD]NROHMQ\FKEORNyZ ]DM FLD WH PXV] RGE\ZDü VL Z VSRVyE V\QFKURQLF]Q\ ± ZV]\VF\ XF]HVWQLF\ PXV] E\ü zalogowani w systemie w tym samym czasie). =DNáDGD VL *H ZLHONRü SRV]F]HJyOQ\FK MHGQRVWHN ]DM FLRZ\FK PR*H E\ü GRZROQD 6\VWHP SRZLQLHQ XPR*OLZLDü HODVW\F]Q\ PHFKDQL]P EXGRZ\ VHNZHQFML MHGQRVWHN ]DM FLRZ\FK Z UDPDFK bloku. Blok jest najmniejszym elementem o ustalonej, powtarzalnej sekwencji jednostek ]DM FLRZ\FK 6\VWHP QDXF]DQLD QD RGOHJáRü SRZLQLHQ XPR*OLZLDü UyZQLH* ]DPLHV]F]DQLH ZLHOX ZHUVML PDWHULDáyZ]Uy*QLFRZDQ\FKZHGáXJ • SR]LRPXSRF]WNXMF\UHGQLR]DDZDQVRZDQ\]DDZDQVRZDQ\ • JUXS\RGELRUFyZVWXGHQFLSUDFRZQLF\ILUPSU\ZDWQ\FKXU] GQLF\ • URG]DMX SU]HND]\ZDQ\FK LQIRUPDFML XPLHM WQRFL DQJ skills), wiedza do wykorzystania w praktyce (ang. know-how), zrozumienie (ang. understanding). 3. Charakterystyka danych :UR]G]LDOHW\PSRVWDUDP\VL XSRU]GNRZDüREV]DU\GDQ\FKSRWU]HEQHZV\VWHPDFKQDXF]DQLD QDRGOHJáRüLSU]HGVWDZLüMHZWDNLVSRVyEDE\PyFZ\FLJQüSHZQHZQLRVNLGRW\F]FHVSRVREX SURMHNWRZDQLDED]\GDQ\FKLDSOLNDFML$E\VSURVWDüZ\]ZDQLX]JRGQLH]]DVDGDPLDQDOL]\QDOH*\ problem ]GHNRPSRQRZDü QD PDáH VNáDGQLNL 'HNRPSR]\FML WHM GRNRQDP\ ELRUF SRG XZDJ LFK IXQNFMRQDOQRüF]\OLZ\NRU]\VWDQLHZF]DVLHUHDOL]RZDQLDSU]H]V\VWHPSRV]F]HJyOQ\FKIXQNFML $GPLQLVWUDFMD X*\WNRZQLNDPL V\VWHPX $GPLQLVWUDFMD RUJDQL]DFM V]NROH $GPLQLVWUDFMD PDWHULDáHP V]NROHQLRZ\P 5HMHVWURZDQLH LQIRUPDFML ]ZURWQHM 5HMHVWURZDQLHDNW\ZQRFL $GPLQLVWUDFMDNRQILJXUDFMV\VWHPX .RPXQLNDFMDSRPL G]\X*\WNRZQLNDPL Rys. 12EV]DU\GDQ\FKV\VWHPXQDXF]DQLDQDRGOHJáRü :HGáXJWHJRNU\WHULXPPR*HP\Z\Uy*QLüZV\VWHPLHQDXF]DQLDQDRGOHJáRüVLHGHPREV]DUyZ GDQ\FK'RMHGQHJR]WDNLFKREV]DUyZQDOH*GDQH]ZL]DQH]PDWHULDáHPV]NROHQLRZ\P2EV]DU WHQ MHVW QLHRG]RZQ\ GR DGPLQLVWURZDQLD PDWHULDáDPL HGXNDF\MQ\PL : UDPDFK WHJR REV]DUX PR*HP\Z\Uy*QLü • GDQH R VWUXNWXU]H PDWHULDáX ZHGáXJ NWyU\FK UHDOL]RZDQ\ MHVW SRG]LDá QD UR]G]LDá\ SRGUR]G]LDá\VWURQ\OXEHNUDQ\LWG 158 Andrzej Adamczyk, Damian Undziakiewicz, Adam Flizikowski • GDQHRIRUPLHLWUHFLPDWHULDáXHGXNDF\MQHJRGHF\GXMFHRZ\JOG]LHSRV]F]HJyOQ\FKVWURQ LHNUDQyZVáX*F\FKSU]HGVWDZLHQLXQDXF]DQHJR]DJDGQLHQLD • GDQH R IRUPLH L WUHFL üZLF]H GHF\GXMFH R Z\JOG]LH üZLF]H WHVWRZ\FK L egzaminacyjnych, ich budowie i sposobie interpretacji odpowiedzi przez system, • GDQH SR]ZDODMFH QD ZLHORNURWQH Z\NRU]\VWDQLH W\FK VDP\FK HOHPHQWyZ PDWHULDáX G]L NL W\PGDQ\PZV\VWHPLHPR*QDNRPSRQRZDüQRZHNXUV\]MX*LVWQLHMF\FKRELHNWyZFRMHVW QLHRG]RZQHZSU]\SDGNXXWU]\P\ZDQLDZLHOXZHUVMLND*GHJRNXUVX • GDQH ZVSLHUDMFH LQWHUDNFM PDWHULDáX ]H ÄZLDWHP ]HZQ WU]Q\P´ GR W\FK GDQ\FK PR*QD ]DOLF]\ü QD SU]\NáDG LQIRUPDFMH VáX*FH ]DU]G]DQLX L DNWXDOL]DFML RGQRQLNyZ SRPL G]\ PDWHULDáHP NXUVRZ\P D GDQ\PL Z ,QWHUQHFLH OXE GR ZVSRPDJDQLD LQWHUIHMVX VáX*FHJR ]PLDQRPLQIRUPDFMLZPDWHULDOHNWyUHV]\ENRVL GH]DNWXDOL]XM .RQLHF]Q\P HOHPHQWHP VLHFLRZHJR V\VWHPX HGXNDF\MQHJR MHVW PRGXá DGPLQLVWURZDQLD X*\WNRZQLNDPL $E\ WDNL PRGXá PyJá IXQNFMRQRZDü QLH]E GQH V RF]\ZLFLH GDQH Z ED]LH GDQ\FKREHMPXMFH • HZLGHQFM X*\WNRZQLNyZ ]DZLHUDMF QLH]E GQH LQIRUPDFMH ] SXQNWX ZLG]HQLD VSRVREX Z\NRU]\VWDQLDV\VWHPXQSQD]ZLVNRLPL GDQHSHUVRQDOQHLWS • SU]\G]LHODQLH X*\WNRZQLNRP IXQNFML Z V\VWHPLH FR ZL*H VL ] RNUHOHQLHP GRVW SX SRV]F]HJyOQ\FKX*\WNRZQLNyZOXELFKJUXSGRSRV]F]HJyOQ\FKIXQNFMLV\VWHPX • SU]\G]LHODQLH X*\WNRZQLNRP XSUDZQLH GR PDWHULDáyZ E GFH RGU EQ\P ]DJDGQLHQLHP RG NRQWUROLGRVW SXGRVDPHJRHOHPHQWyZDSOLNDFMLVDPHJRV\VWHPX -H*HOLPDP\MX*GDQHGRW\F]FHPDWHULDáyZV]NROHQLRZ\FKLX*\WNRZQLNyZNWyU]\PRJ]QLFK NRU]\VWDüQDOH*\ZVSRPyFSURFHVRUJDQL]DFML]DM üV]NROHQLRZ\FK'RWHJRUyZQLH*SRWU]HEQ\ jest wyspecjalizowany obszar danych: • JUXSRZDQLH X*\WNRZQLNyZ FR MHVW QLH]E GQ IXQNFM ]DU]G]DQLD V]F]HJyOQLH XF]QLDPL NWyU]\ V QDMEDUG]LHM OLF]Q JUXS X*\WNRZQLNyZ V\VWHPX Z\MWNLHP V V\VWHP\ SURZDG]FHV]NROHQLDGODND*GHJRX*\WNRZQLNDZVSRVyELQG\ZLGXDOQ\ • RUJDQL]RZDQLHV]NROHF]\OLLQVWDQFMLNXUVyZSU]HZLG]LDQ\FKGODNRQNUHWQHMJUXS\XF]QLyZ lub indywidualnych uczniów, • GRVWRVRZ\ZDQLHPDWHULDáXGRSRWU]HEND*GHJRV]NROHQLDNWyUHPR*HXZ]JO GQLDüZáF]DQLH LZ\áF]DQLHF] FLPDWHULDáXV]NROHQLRZHJRWHVWyZRUD]HJ]DPLQyZXNáDGDQLHSODQX]DM ü ZUDPDFKV]NROHLWS %DUG]R SU]\GDWQ FHFK SURMHNWRZDQHJR V\VWHPX MHVW MHJR HODVW\F]QRü L SRGDWQRü QD GRVWRVRZDQLHGRNRQNUHWQ\FKSRWU]HE0R*QDWR]UHDOL]RZDüZSURZDG]DMFNROHMQ\REV]DUGDQ\FK VáX*F\ GR DGPLQLVWUDFML NRQILJXUDFM FDáHJR V\VWHPX 6NáDGD VL RQ ] ZLHOX SDUDPHWUyZ RGQRV]F\FK VL GR V\VWHPX MDNR FDáRFL EG( SU]\SLVDQ\FK SRV]F]HJyOQ\P X*\WNRZQLNRP OXE NXUVRP SR]ZDODMF\P QD GRVWRVRZDQLH VSRVREX G]LDáDQLD V\VWHPX GR LQG\ZLGXDOQ\FK Z\PRJyZ EH] SRWU]HE\ LQJHUHQFML LPSOHPHQWDF\MQHM 0RGXá NRQILJXUDF\MQ\ GHF\GXMH WH* R GáXJRFL F\NOX *\FLD GDQHJR V\VWHPX SR]ZDODMF ]PLQLPDOL]RZDü QHJDW\ZQ\ ZSá\Z ]PLDQ RWRF]HQLD QD funkcjonowanie systemu. :\PLHQLRQH IXQNFMRQDOQRFL FKDUDNWHU\]XM VL VWDW\F]QRFL JG\* GDQH Z QLFK ]DZDUWH GRü U]DGNR VL ]PLHQLDM D UD] ZSURZDG]RQH GR V\VWHPX VáX* SU]H] GáX*V]\ F]DV ]DSHZQLDMF MHJR SRSUDZQHG]LDáDQLH$E\MHGQDNV\VWHPQDXF]DQLDQDRGOHJáRüR*\áQLH]E GQ\MHVWREV]DUGDQ\FK ZNWyU\PJURPDG]RQHVLQIRUPDFMHG\QDPLF]QH]DSLV\ZDQHSU]H]VDPV\VWHP'RWDNLFKGDQ\FK QDOH* • UHMHVWU SRGVWDZRZHM DNW\ZQRFL V\VWHPX ]DZLHUDMF\ LQIRUPDFMH R W\P Z MDNL VSRVyE X*\WNRZQLF\ NRU]\VWDM ] IXQNFML V\VWHPX QD RNUHORQ\P SR]LRPLH V]F]HJyáRZRFL RG RJyOQHMZLHG]\RW\PMDNLX*\WNRZQLNNLHG\ORJRZDáVL GRV\VWHPXSR]DSLVLQIRUPDFMLR ND*GHMLQWHUDNFMLX*\WNRZQLND 159 Bazodanowe aspekty systemów nauczania niestacjonarnego • GDQHSRPRFQLF]HZLDGF]FHRHIHNW\ZQRFLRSDQRZDQLDPDWHULDáXQDSRGVWDZLHLQIRUPDFML ]ZURWQHM RG XF]QLyZ QD SU]\NáDG Z SRVWDFL RGSRZLHG]L QD S\WDQLD VSUDZG]DMFH VáX*FH sprawdzeniu przez samego ucznia zdobytej w czasie szkolenia wiedzy, • GDQH VWDW\VW\F]QH ]ZL]DQH ] ZV]HODNLPL SU]HMDZDPL DNW\ZQRFL V\VWHPX SRWU]HEQH Z procesie raportowania (jest to rodzaj hurtowni danych). .ROHMQ\PREV]DUHPGDQ\FKZVLHFLRZ\FKV\VWHPDFKQDXF]DQLDQDRGOHJáRüVGDQHVWDQRZLFH LQIRUPDFMH]ZURWQHRGX*\WNRZQLNyZREHMPXMFHJáyZQLH • GDQH JG]LH UHMHVWURZDQH V XZDJL XF]QLyZ GR PDWHULDáyZ V]NROHQLRZ\FK UHDOL]RZDQH QD SU]\NáDGZSRVWDFLDGQRWDFMLLSU]\SLVyZ]ZL]DQ\FK]HOHPHQWDPLV]NROHQLDOXEPDWHULDáyZ V]NROHQLRZ\FKWDNLHDGQRWDFMHPRJZVND]\ZDüPLHMVFDZV\VWHPLHLZPDWHULDáDFKNWyUH Z\PDJDM]PLDQ\ZFHOXSROHSV]HQLXMDNRFL • GDQHVáX*FHUHMHVWURZDQLXRGSRZLHG]LQDüZLF]HQLDL]DGDQLD]ZL]DQH]HJ]DPLQDPLRUD] GDQH ]ZL]DQH Z LQQ\ VSRVyE ] HJ]DPLQDPL QD SU]\NáDG JHQHURZDQH IRUPXODU]H egzaminacyjne. 2EV]DUHP Z NWyU\P JURPDG]RQH V LQIRUPDFMH V]\ENR ]PLHQLDMFH VL Z F]DVLH MHVW REV]DU GDQ\FK]ZL]DQ\FK]NRPXQLNDFMSRPL G]\X*\WNRZQLNDPL'RREV]DUXWHJRQDOH*ZV]HONLH ZLDGRPRFL SU]HELHJ UR]PyZ WHNVWRZ\FK DQJ chat RJáRV]HQLD SXEOLF]QH L VNLHURZDQH GR NRQNUHWQ\FK X*\WNRZQLNyZ WHUPLQDU]H ]DM ü LWS =DZDUWRü WHJR REV]DUX PR*H E\ü ]Uy*QLFRZDQDSRGREQLHMDNIXQNFMRQDOQRüVDPHJRV\VWHPXZ]DOH*QRFLRGWHJRF]\UHDOL]XMH RQMHG\QLHIXQNFMHNRPXQLNDF\MQHF]\UyZQLH*]DDZDQVRZDQHIXQNFMHSUDF\JUXSRZHM 3.1. $QDOL]DGDQ\FKSRGNWHPNRQVWUXNFMLED]\GDQ\FK 3U]HGVWDZLRQD ]RVWDQLH Z VNUyFLH DQDOL]D ZáDFLZRFL WDN VWZRU]RQHJR PRGHOX L SRG]LDáX GDQ\FK SRPDJDMFD Z\FLJQü ZQLRVNL FR GR ]DVDG NRQVWUXNFML ED]\ GDQ\FK -DNR QDMZD*QLHMV]\ SXQNWQDOH*\SU]\MüSUREOHPZ\GDMQRFLRZ\8]DVDGQLDWRU\VXQHNQDNWyU\PZLGDüMDNURVQ koszty optymalizacji w czasie wykonywania systemu. Koszt Analiza Projektowanie Implementacja Czas Rys. 2. .RV]W\RSW\PDOL]DFMLZSRF]WNRZ\FKVWDGLDFKF\NOX*\FLDV\VWHPX 'ODWHJRRRSW\PDOL]DFMLQDOH*\SRP\OHüSU]HGSU]\VWSLHQLHPGRSURMHNWRZDQLDVWUXNWXU\ED]\ LDSOLNDFMLREVáXJXMFHMV\VWHP 7U]HED ]DF]ü RG WHJR *H Z RPDZLDQH V\VWHP\ UDF]HM QLH VáX* JURPDG]HQLX ZLHONLFK LORFL GDQ\FK ZL F OLF]ED UHNRUGyZ Z WDEOLFDFK WDNLHJR V\VWHPX JHQHUDOQLH QLH SRZLQQD SU]HNUDF]Dü PLOLRQD 1DMZL NV]\PL VNXSLVNDPL GDQ\FK Z V\VWHPLH V GDQH ]ZL]DQH ] PDWHULDáDPL V]NROHQLRZ\PLZNWyU\FKLVWQLHMHF] VWRSRWU]HEDSU]HFKRZ\ZDQLDZLHOXZHUVMLWHJRVDPHJRNXUVX ]ZL]DQ\FK ] Uy*Q\P SR]LRPHP ]DDZDQVRZDQLD Uy*Q JUXS RGELRUFyZ URG]DMHP przekazywanych informacji i czasem ich powstania. Poza tym w systemach przeznaczonych do 160 Andrzej Adamczyk, Damian Undziakiewicz, Adam Flizikowski QDXF]DQLDQDRGOHJáRüZFHOX]DFKRZDQLDNRQNXUHQF\MQRFLG*\VL GR]DSHZQLHQLDPDNV\PDOQHM Uy*QRURGQRFL]DPLHV]F]DQ\FKPDWHULDáyZ ,QQ JUXS GDQ\FK NWyU\FK LORü Z V\VWHPLH MHVW GRü SRND(QD V GDQH ]ZL]DQH zRUJDQL]RZDQLHPV]NROH-HVWWRSRQLHNGQDWXUDOQ\VNXWHNGX*HMOLF]E\NXUVyZLSHZQHMOLF]E\ X*\WNRZQLNyZ ,QVWDQFMH V]NROH SRZVWDM ERZLHP MDNR LORF]\Q NDUWH]MDVNL Z\NRU]\VW\ZDQ\FK URG]DMyZNXUVyZRUD]OLF]E\X*\WNRZQLNyZOXELFKJUXS 7U]HFLP REV]DUHP NWyU\ PR*H FKDUDNWHU\]RZDü VL SRND(Q\P ZROXPHQHP GDQ\FK V GDQH NRPXQLNDF\MQH ,FK LORü MHVW VNXWNLHP WHJR *H JHQHURZDQH V SU]H] XF]QLyZ D ZL F SU]H] QDMOLF]QLHMV] JUXS X*\WNRZQLNyZ 'RGDWNRZR V WR GDQH ]PLHQLDMFH VL EDUG]R V]\ENR FR ]RVWDQLHXZ]JO GQLRQHZNROHMQ\PSXQNFLH =QDF]QLH ZD*QLHMV]\P HOHPHQWHP Z\GDMQRFL V\VWHPyZ QDXF]DQLD QLHVWDFMRQDUQHJR MHVW F] VWRü GRVW SX GR GDQ\FK 7HQ HOHPHQW QDELHUD V]F]HJyOQHJR ]QDF]HQLD Z SU]\SDGNX NLHG\ Z W\PVDP\PF]DVLHNRU]\VWD]V\VWHPXZLHOXX*\WNRZQLNyZFRZWHJRW\SXV\VWHPDFK]GDU]DVL EDUG]R F] VWR 3R]D W\P GX*\ ZSá\Z QD Z\GDMQRü PD VSRVyE F]DVRZHJR XáR*HQLD RGZRáD GR V\VWHPX -H*HOL PDP\ GR F]\QLHQLD ] LQWHUQHWRZ\P V\VWHPHP HGXNDF\MQ\P R ]DVL JX JOREDOQ\P UR]SODQRZDQLHRGZRáDGRV\VWHPXZFLJXGRE\MHVWPQLHMZL FHMUyZQRPLHUQH3UREOHP]DF]\QD VL MHOL FKFHP\ QDV] V\VWHP ]DVWRVRZDü GR REVáXJL ZLHOX VDO NRPSXWHURZ\FK QD SU]\NáDG Z FHQWUDFK V]NROHQLRZ\FK D Z ND*GHM ] QLFK SUDFXMH MHGQRF]HQLH NLONXQDVWX X*\WNRZQLNyZ 'RFKRG]LZWHG\GRSLNyZREFL*HQLDVHUZHUD -HVWHP\ZVWDQLHGRNRQDüV\QWH]\SRZ\*V]\FKNRQVWDWDFMLZSRVWDFLSRQL*V]HMWDEHOL Tabela 1. Cechy charakterystyczne dla poszczególnych obszarów danych Lp. Nazwa obszaru 1 GDQH]ZL]DQH]PDWHULDáHP szkoleniowym 2 GDQH]ZL]DQH]HZLGHQFM X*\WNRZQLNyZV\VWHPX 3 GDQH]ZL]DQH]RUJDQL]DFMV]NROH 4 dane konfiguracyjne 5 GDQH]ZL]DQH]UHMHVWURZDQLHP DNW\ZQRFLV\VWHPX 6 GDQH]DZLHUDMFHLQIRUPDFM ]ZURWQ 7 dane komunikacyjne ,ORü przechowywanych danych &] VWRü]DSLVX i modyfikacji danych &] VWRü odczytywania danych GRüGX*D UDF]HMPDáD GX*D UHGQLD UDF]HMPDáD EDUG]RGX*D GRüGX*D UDF]HMPDáD GX*D UDF]HMPDáD EDUG]RPDáD EDUG]RGX*D EDUG]RGX*D UHGQLD PDáD UDF]HMPDáD GRüGX*D GX*D GX*D UDF]HMPDáD EDUG]RGX*D : WDEHOL WHM SU]HGVWDZLRQR RFHQ ZV]\VWNLFK RPyZLRQ\FK REV]DUyZ GDQ\FK Z]JO GHP WU]HFK NU\WHULyZ LORFL SU]HFKRZ\ZDQ\FK GDQ\FK F] VWRFL ]DSLVX L PRG\ILNDFML GDQ\FK RUD] F] VWRFL RGF]\W\ZDQLD GDQ\FK 7DEHOD WDND PR*H E\ü UyZQLH* SU]HGVWDZLRQD Z F]\WHOQLHMV]HM IRUPLH SRVáXJXMF VL U\VXQNLHP JG]LH SRV]F]HJyOQH Z\QLNL DQDOL]\ ]RVWDá\ XND]DQH ]D SRPRF ZVSyáU] GQ\FKLZLHONRFLHOHPHQWyZ 161 Bazodanowe aspekty systemów nauczania niestacjonarnego F] VWRü ]DSLVX GDQH]ZL]DQH] UHMHVWURZDQLHP DNW\ZQRFL GDQH NRPXQLNDF\MQH GDQH]DZLHUDMFH LQIRUPDFM ]ZURWQ $ ' % & GDQH]ZL]DQH] PDWHULDáHP V]NROHQLRZ\P GDQH]ZL]DQH ]RUJDQL]DFM V]NROH GDQH]ZL]DQH] HZLGHQFM X*\WNRZQLNyZ GDQH NRQILJXUDF\MQH F] VWRüRGF]\WX Rys. 33R]\FMDSRV]F]HJyOQ\FKREV]DUyZGDQ\FKZHGáXJF] VWRFLGRVW SXLLORFLSU]HFKRZ\ZDQ\FK danych – spojrzenie bazodanowe 1DU\VSU]HGVWDZLRQRSR]\FMHREV]DUyZQDSáDV]F]\(QLHXNáDGXZVSyáU] GQ\FKZNWyU\PR RGFL W\FK SRND]XMH F] VWRü RGF]\WX GDQHJR W\SX GDQ\FK D R U] GQ\FK LFK F] VWRü ]DSLVX 'RGDWNRZRLORüSU]HFKRZ\ZDQ\FKGDQ\FK]GDQHJRREV]DUXMHVWSRND]DQD]DSRPRFZLHONRFL HOLSVZNWyUHZSLVDQHVLFKQD]Z\ :\QLNL V RULHQWDF\MQH L SR]ZDODM QDP RV]DFRZDü MHG\QLH VNDO HZHQWXDOQ\FK SUREOHPyZ ]ZL]DQ\FK]SUDZLGáRZNRQVWUXNFMED]\GDQ\FK 3.2. $QDOL]DGDQ\FKSRGNWHPNRQVWUXNFMLDSOLNDFML ,QQ\P VSRMU]HQLHP QD RPDZLDQ\ SUREOHP MHVW SXQNW ZLG]HQLD XZ]JO GQLDMF\ Z\PDJDQLD ZREHFDSOLNDFMLREVáXJXMFHMRSLV\ZDQ\V\VWHP6SRMU]HQLHWDNLHZ\PDJDVNRQVWUXRZDQLDLQQHJR PRGHOXSU]HGVWDZLHQLDFHFKLVSRVREyZX*\ZDQLDGDQ\FKZV\VWHPLH,VWRWQ\PNU\WHULXPVWXWDM OLF]E\ X*\WNRZQLNyZ NWyUH SRGREQLH MDN Z SU]\SDGNX V]DFRZDQLD F] VWRFL RGZRáD GR ED]\ SRG]LHOLP\QDOLF]QRüX*\WNRZQLNyZ]DSLVXMF\FKLOLF]QRüX*\WNRZQLNyZRGF]\WXMF\FKGDQH : SU]\SDGNX REV]DUX GDQ\FK ]ZL]DQ\FK ] PDWHULDáHP V]NROHQLRZ\P ]DSLV MHVW GRNRQ\ZDQ\ JáyZQLH SU]H] GRVWDZFyZ PDWHULDáyZ RUD] Z VSRVyE FKZLORZR REFL*DMF\ VHUZHU =DWHP MH*HOL MHVW WDND PR*OLZRü SRZLQLHQ E\ü GRNRQ\ZDQ\ áF]QLH ] F]\QQRFLDPL DGPLQLVWUDF\MQ\PL Z RNUHVLH PLQLPDOQHM LQWHQV\ZQRFL X*\ZDQLD V\VWHPX 2GF]\W PDWHULDáyZ GRNRQ\ZDQ\ MHVW zasadniczo przez wszystkich uczniów. ,QDF]HMSU]HGVWDZLDVL VSUDZD]DSLVXGDQ\FK]ZL]DQ\FK]HZLGHQFMX*\WNRZQLNyZV\VWHPX NWyU\ GRNRQ\ZDQ\ MHVW SU]H] RUJDQL]DWRUyZ V]NROH ± RSHUDWRUyZ V\VWHPX GR QDXF]DQLD QD RGOHJáRü 6 WR GDQH RGF]\W\ZDQH SU]H] VDP\FK RUJDQL]DWRUyZ MDN L SU]H] SURZDG]F\FK szkolenia. =DSLVHP GDQ\FK Z ]DNUHVLH NROHMQHJR REV]DUX ± REV]DUX GDQ\FK ]ZL]DQ\FK ] RUJDQL]DFM V]NROH±]DMPXMVL SURZDG]F\]DM FLDV]NROHQLRZH'DQHSU]H]QLFK]DSLVDQHVáX*GRZJOGX 162 Andrzej Adamczyk, Damian Undziakiewicz, Adam Flizikowski LP VDP\P RUD] XF]QLRP Z FHOX ZHU\ILNDFML SU]\QDOH*QRFL XF]QLyZ GR JUXS V]NROHQLRZ\FK VSUDZG]DQLDSUHGHILQLRZDQ\FKNRQILJXUDFML]DM üLWS 'DQH QDOH*FH GR REV]DUX GDQ\FK NRQILJXUDF\MQ\FK ]DSLV\ZDQH V JHQHUDOQLH SU]H] GRVWDZF V\VWHPXEG(SU]H]DGPLQLVWUDWRUyZSRVWURQLHRUJDQL]DWRUyZV]NROH2GF]\W\ZDQHVQDWRPLDVW SU]H] V\VWHP Z Uy*Q\FK PRPHQWDFK G]LDáDQLD V\VWHPX GODWHJR WUXGQR MHVW ]DNZDOLILNRZDü LFK RGF]\WGRVSRZRGRZDQ\FKG]LDáDQLHPMDNLHMNROZLHNNDWHJRULLX*\WNRZQLNyZ 1DWRPLDVW GDQH ]ZL]DQH ] UHMHVWURZDQLHP DNW\ZQRFL V\VWHPX V ]DSLV\ZDQH SU]H] V\VWHP 2GF]\W\ZDQH V QDMF] FLHM SU]H] SURZDG]F\FK Z FHOX ZHU\ILNDFML ]DDQJD*RZDQLD XF]QLyZ Z ]DM FLD 'DQH ]DZLHUDMFH LQIRUPDFM ]ZURWQ Z SRVWDFL RGSRZLHG]L QD üZLF]HQLD VSUDZG]DMFH L HJ]DPLQDF\MQH]DSLV\ZDQHVJáyZQLHSU]H]XF]QLyZZSU]\SDGNXJG\ZL NV]Rü]QLFKPR*HE\ü DXWRPDW\F]QLHRFHQLRQDSU]H]V\VWHPLQLHZ\PDJDLQJHUHQFMLSURZDG]FHJR-HGQDNMH*HOLWDNQLH MHVW GRGDWNRZHJR ]DSLVX ± RFHQ\ ]DSLVDQ\FK SU]H] XF]QLyZ RGSRZLHG]L ± GRNRQXM SURZDG]F\ V]NROHQLD 2GF]\WX QDWRPLDVW GRNRQXM ]DUyZQR XF]QLRZLH DE\ VSUDZG]Lü VZRMH RFHQ\ MDN L Z VSRVyEJOREDOQ\SURZDG]F\UyZQLH*ZFHOXZHU\ILNDFMLRFHQVZRLFKXF]QLyZ 3RQLHZD* GX*\ SURFHQW GDQ\FK NRPXQLNDF\MQ\FK SRZVWDMH Z WUDNFLH NRPXQLNDFML W\SX X*\WNRZQLNX*\WNRZQLN Z V\VWHPLH GDQH WH V JHQHURZDQH L RGF]\W\ZDQH SU]H] WDN VDP LORü X*\WNRZQLNyZNWyU\PLVJáyZQLHVDPLXF]QLRZLHMDNLSURZDG]F\]DM FLD 3RZ\*V]HUR]ZD*DQLDSR]ZDODM]DSLVDüRULHQWDF\MQLHMDNLHJUXS\X*\WNRZQLNyZNRU]\VWDM] SRV]F]HJyOQ\FKREV]DUyZGDQ\FKZSRVWDFLSRQL*V]HMWDEHOL Tabela 2*UXS\X*\WNRZQLNyZRSHUXMF\FKQDSRV]F]HJyOQ\FKREV]DUDFKGDQ\FK Lp. Nazwa obszaru 1 GDQH]ZL]DQH]PDWHULDáHP szkoleniowym 2 GDQH]ZL]DQH]HZLGHQFM X*\WNRZQLNyZV\VWHPX 3 GDQH]ZL]DQH]RUJDQL]DFMV]NROH 4 dane konfiguracyjne 5 GDQH]ZL]DQH]UHMHVWURZDQLHP DNW\ZQRFLV\VWHPX 6 GDQH]DZLHUDMFHLQIRUPDFM ]ZURWQ 7 dane komunikacyjne *UXS\X*\WNRZQLNyZ ]DSLVXMF\FK *UXS\X*\WNRZQLNyZ RGF]\WXMF\FK GRVWDZF\PDWHULDáyZ uczniowie organizatorzy organizatorzy, SURZDG]F\ SURZDG]F\XF]QLRZLH system SURZDG]F\ SURZDG]F\ dostawca systemu system XF]QLRZLHSURZDG]F\ SURZDG]F\XF]QLRZLH XF]QLRZLHSURZDG]F\ XF]QLRZLHSURZDG]F\ 1DV]\PFHOHPMHVWMHGQDNRNUHOHQLHOLF]HEQRFLX*\WNRZQLNyZNRU]\VWDMF\FK]RSLV\ZDQ\FK REV]DUyZ GDQ\FK QDOH*\ ZL F Z]Lü SRG XZDJ SU]HZLG\ZDQ OLF]HEQRü JUXS X*\WNRZQLNyZ SU]HGVWDZLRQZWDEHOL Tabela 3/LF]QRFLSRV]F]HJyOQ\FKJUXSX*\WNRZQLNyZ 1D]ZDJUXS\X*\WNRZQLNyZ Lp. 1 2 3 4 5 dostawca systemu GRVWDZF\PDWHULDáyZ organizatorzy SURZDG]F\ uczniowie /LF]QRüJUXS\ EDUG]RPDáD PDáD PDáD GRüPDáD EDUG]RGX*D 3RáF]HQLH WDEHOL L WDEHOL XPR*OLZLD SRND]DQLH OLF]HEQRFL X*\WNRZQLNyZ Z VSRVyE przedstawiony na rysunku 4. Bazodanowe aspekty systemów nauczania niestacjonarnego OLF]QRü X*\WNRZ QLNyZ ]DSLVX MF\FK 163 GDQH NRPXQLNDF\MQH GDQH]DZLHUDMFH LQIRUPDFM ]ZURWQ GDQH]ZL]DQH] UHMHVWURZDQLHP DNW\ZQRFL $ % ' & GDQH]ZL]DQH ]RUJDQL]DFM V]NROH GDQH]ZL]DQH] HZLGHQFM X*\WNRZQLNyZ GDQH NRQILJXUDF\MQH GDQH]ZL]DQH] PDWHULDáHP V]NROHQLRZ\P OLF]QRüX*\WNRZQLNyZRGF]\WXMF\FK Rys. 43R]\FMDSRV]F]HJyOQ\FKREV]DUyZGDQ\FKZHGáXJOLF]HEQRFLX*\WNRZQLNyZZ\NRQXMF\FK operacje na danych – spojrzenie aplikacyjne -DN ZLGDü ZL NV]Rü GDQ\FK MHVW RGF]\W\ZDQD SU]H] GX* OLF]E X*\WNRZQLNyZ ]DSLV GDQ\FK MHVW GRNRQ\ZDQ\ SU]H] JUXS\ X*\WNRZQLNyZ R Uy*QHM OLF]QRFL RG GDQ\FK NRQILJXUDF\MQ\FK ]DSLV\ZDQ\FK Z F]DVLH NRQILJXUDFML RSURJUDPRZDQLD QD HWDSLH ZGUR*HQLD GR GDQ\FK NRPXQLNDF\MQ\FKJHQHURZDQ\FKSU]H]SUDNW\F]QLHZV]\VWNLFKX*\WNRZQLNyZV\VWHPX 4. 3R*GDQHFHFK\6=%'LURGRZLVNDDSOLNDF\MQHJR :SU]\SDGNXNLHG\]DOH*\QDPQDV]\ENRFLGRVW SXGRGDQ\FK±FRPDPLHMVFHV]F]HJyOQLHZ SU]\SDGNX GDQ\FK NRPXQLNDF\MQ\FK GDQ\FK ]ZL]DQ\FK ] RUJDQL]DFM V]NROH RUD] GDQ\FK ]ZL]DQ\FK ] UHMHVWUDFM DNW\ZQRFL Z V\VWHPLH ± QDOH*\ SU]HP\OHü PR*OLZRü ]DVWRVRZDQLD Z\GDMQLHMV]\FK V\VWHPyZ ]DU]G]DQLD ED] GDQ\FK QLH ]DZLHUDMF\FK PHFKDQL]PyZ transakcyjnych. Problem WUDQVDNF\MQRFL V\VWHPX ]DOH*\ MHGQDN RG SR]LRPX QLH]DZRGQRFL MDNLHJRRF]HNXMHP\RGV\VWHPXHGXNDF\MQHJR-H*HOLZD*QDMHVWPR*OLZRüV]\ENLHJRSRZURWXGR VSyMQHM ED]\ GDQ\FK SR DZDULL VHUZHUD QLH QDOH*\ ]U]HNDü VL QDG]RUX WUDQVDNF\MQHJR QDG operacjami na bazie danych. 6HUZHUED]\GDQ\FKPXVLE\üVNRQILJXURZDQ\ZWDNLVSRVyEDE\XPR*OLZLDáV]\ENLHG]LDáDQLH QD WDEOLFDFK ]ZL]DQ\FK ] REV]DUDPL V]F]HJyOQHM DNW\ZQRFL : W\P FHOX ZD*Q F]\QQRFL MHVW SRSUDZQH ]DáR*HQLH LQGHNVyZ Z GX*\FK WDEOLFDFK ]ZL]DQ\FK ] GDQ\PL FKDUDNWHU\]XMF\PL VL F] VW\P GRVW SHP Z QDV]\P SU]\SDGNX V WR REV]DU\ GDQ\FK NRPXQLNDF\MQ\FK GDQ\FK ]ZL]DQ\FK]RUJDQL]DFMV]NROHGDQH]ZL]DQH]UHMHVWURZDQLHPDNW\ZQRFLV\VWHPXRUD]GDQH ]ZL]DQH]HZLGHQFMX*\WNRZQLNyZLPDWHULDáDPLV]NROHQLRZ\PL ,QQ F]\QQRFL NWyUD QLH SRZLQQD ]RVWDü ]DQLHGEDQD ]H Z]JO GyZ Z\GDMQRFLRZ\FK MHVW RJUDQLF]HQLH ZLHONRFL EORNyZ GDQ\FK QD NWyU\FK SRMHG\QF]\ X*\WNRZQLN GRNRQXMH RSHUDFML QD WDEOLFDFK ]DZLHUDMF\FK GX* OLF]E UHNRUGyZ QD NWyU\FK PDP\ GR F]\QLHQLD ] Z\NRQ\ZDQLHP F] VW\FK RSHUDFML SU]H] Uy*Q\FK X*\WNRZQLNyZ UyZQRF]HQLH 'RW\F]\ WR JáyZQLH GDQ\FK NRPXQLNDF\MQ\FK GDQ\FK ]ZL]DQ\FK ] RUJDQL]DFM V]NROH RUD] GDQ\FK GRW\F]F\FK PDWHULDáX 164 Andrzej Adamczyk, Damian Undziakiewicz, Adam Flizikowski V]NROHQLRZHJR:W\FKREV]DUDFKEXGRZDWDEOLFPXVLE\üPDNV\PDOQLHXSURV]F]RQDLRJUDQLF]RQD liczba kolumn. :D*Q\PF]\QQLNLHPSU]\F]\QLDMF\PVL GR]ZL NV]HQLDZ\GDMQRFLV\VWHPXMHVWRGG]LHOHQLH F] FLGDQ\FK±RGX*\PZROXPHQLHDU]DGNRX*\ZDQ\FK±RGSR]RVWDá\FKGDQ\FKXPLHV]F]DMF MH Z RGG]LHOQ\FK SDUW\FMDFK ED]\ GDQ\FK 'R WDNLFK GDQ\FK QDOH*\ ]DOLF]\ü GDQH ]ZL]DQH ] PDWHULDáDPL V]NROHQLRZ\PL L GDQH ]ZL]DQH ] UHMHVWURZDQLHP DNW\ZQRFL V\VWHPX : RGU EQHM SDUW\FML QDOH*\ XPLHFLü WH* GDQH NRPXQLNDF\MQH ]H Z]JO GX QD QLNáH SRZL]DQLH W\FK GDQ\FK ] UHV]WGDQ\FKZED]LH -H*HOL FKRG]L R ]DVDG\ NRQVWUXNFML DSOLNDFML QDMZD*QLHMV] VSUDZ MHVW ]DJZDUDQWRZDQLH XáDWZLH SU]\ ZSURZDG]DQLX L RGF]\FLH GX*HM LORFL GDQ\FK SU]H] PDá JUXS X*\WNRZQLNyZ 6áX*\ü WHPX SRZLQQ\ Z\JRGQH IRUPXODU]H GHG\NRZDQH Z\NRQ\ZDQ\P F]\QQRFLRP Niedopuszczalna jest konstrukcja formularzy do wprowadzania danych komunikacyjnych, RGSRZLHG]L QD üZLF]HQLD RUD] GDQ\FK ]ZL]DQ\FK ] RUJDQL]DFM V]NROH GDQ\FK GX*HM REM WRFL X*\ZDQ\FK SU]H] GX* JUXS X*\WNRZQLNyZ Z SRVWDFL IRUPXODU]\ VNRQVWUXRZDQ\FK QD ]DVDG]LH DUNXV]D ]DZLHUDMFHJR SROD WDEHOL MH*HOL SURFHV\ ZVSRPDJDQH SU]H] WH IRUPXODU]H Z\PDJDM LQG\ZLGXDOQHJRSRGHMFLDGRSUREOHPXHUJRQRPLL 5. Podsumowanie 3RGVXPRZXMF QDOH*\ SRGNUHOLü *H QLH ZV]\VWNLH GDQH RPyZLRQH Z W\P UR]G]LDOH PXV] NRQLHF]QLH ]QDMGRZDü VL Z UHODF\MQHM ED]LH GDQ\FK 5yZQLH GREU]H PRJ VL RQH ]QDMGRZDü QD SU]\NáDG Z V\VWHPLH SOLNyZ VHUZHUD 'RW\F]\ WR SU]HGH ZV]\VWNLP F] FL GDQ\FK PDWHULDáyZ HGXNDF\MQ\FKLGDQ\FKNRPXQLNDF\MQ\FKOX(QRSRZL]DQ\FK]UHV]WGDQ\FK 2PyZLRQHZUHIHUDFLHZQLRVNLLZUD*HQLDPDMX]P\VáRZLüSHZQHZ\PRJLFKDUDNWHU\VW\F]QH GODNODV\V\VWHPyZLQIRUPDW\F]Q\FKSU]H]QDF]RQ\FKGRQDXF]DQLDQDRGOHJáRüZLDGRPRüW\FK XZDUXQNRZD MHVW QLHRG]RZQD DE\ SURFHV SURMHNWRZDQLD L LPSOHPHQWDFML ED] GDQ\FK E GF\FK LQWHJUDOQF] FLNRPSXWHURZ\FKV\VWHPyZHGXNDF\MQ\FKSR]ZROLáQDVNRQVWUXRZDQLHV\VWHPyZ elastycznych, wydajnych i dostosowanych do potrzeb ich specyficznego zastosowania. Bibliografia 1. Adamczyk A.: „Prezentacja do referatu : Bazodanowe aspekty systemów nauczania niestacjonarnego”, http://multimedserver.itti.com.pl/pub/konferencje/ploug2000/prezAA.ppt, 2. Kubiak M. J.: „Wirtualna edukacja po polsku”, Computerworld nr 26, 26 czerwca 2000, ISSN 0867-2334 3. 5DG]LXOLV3Ä$VSHNW\Z\GDMQRFLV\VWHPyZRSDUW\FKQDED]LHGDQ\FKOracle”, V konferencja PLOUG, Zakopane, 1999, 15.pdf 4. $QLRáD- GU]HMHN/$GDPF]\N$ÄDistance Education System and Thematic English Learning Courses in the Framework of Leonardo da Vinci Programme”, The Lisbon 2000 European Conference, ODL Networking for Quality Learning, Lizbona, czerwiec 2000, str. 200
