9/2009 - Kostuchna

Nr 9/2009
20 Wrze nia 2009
WYDANIE
BEZP ATNE
NAUCZYCIELE Z EUROPY
W KOSTUCHNIE
W
dniach 15 do 19 pa dziernika
Gimnazjum nr 18 b dzie go ci o
reprezentantów 7 krajów partnerskich, które realizuj z nasz szko projekt Socrates-Comenius pod has em przewodnim „Ró norodno
kulturowa we
wspólnym europejskim domu". W sk ad
delegacji wchodzi b
dyrektorzy, nauczyciele i uczniowie ze szkó Turcji, Hiszpanii, Portugalii, Rumunii, S owacji, W och
i Litwy.
(Ci g dalszy na stronie 3)
J
ak pisa em w poprzednim numerze
biuletynu zjawisko narkomanii ro nie
w si i w coraz wi kszym stopniu
staje si zagro eniem dla ca ej Europy. Polska równie jest w gronie pa stw o podwy szonym ryzyku dzia
grup przest pczych
w tak zwanym „narko-biznesie”- jako docelowy odbiorca, kana przerzutowy oraz jako
miejsce wytwarzania narkotyków.
(Ci g dalszy na stronie 4)
W Y S TA W A
TRADYCJE ROLNICZE…
K
ostuchna bez bloków przy ele skiego? Albo jeszcze lepiej – krajobraz Piotrowic bez osiedla Odrodzenia, szczere pola obsiane zbo em od
ulicy Jankego, a po Kostuchn …? M odszym trudno to sobie wyobrazi , starszym ci ko przypomnie . Na szcz cie ju nie
trzeba!
(Ci g dalszy na stronie 4)
PODSUMOWANIE
W
niedziel 6 wrze nia, w Kostuchnie, odby y si ogólnomiejskie katowickie do ynki
2009 roku. Do ynki rozpocz y si zbiórk
o godzinie 13-tej uczestników korowodu
do ynkowego na parkingu przy restauracji ,,Anna – Maria”. Korowód uformowa
si w nast puj cym szyku: policja na koniach, ekspozycja zwierz t drobnego inwentarza, poczty sztandarowe ma oretki,
orkiestra kopalni ,,Murcki – Bo e Dary”,
Zespó Regionalny ,,Podlesianki”, w bryczce starostowie do ynek, gospodarz do ynek
w otoczeniu rolników, dzia kowców, hodowców drobnego inwentarza, hodowców
go bi pocztowych, pszczelarzy, zaproszonych go ci, w ród których byli pos owie na
sejm RP, przewodnicz cy i jego zast pcy
Rady Miasta Katowice, cz onkowie Zarz du Miasta Katowice, naczelnicy wydzia ów
Urz du Miasta, radni, samorz dowcy,
przedstawiciele organizacji dzia aj cych na
rzecz rolnictwa, mieszka cy Katowic, na
ko cu stra po arna. Wszyscy zaproszeni
go cie do ynkowi zostali udekorowani
kolorowymi kotylionami. Zaszczytu pe nienia roli starostów do ynek dost pili Krystyna i Janusz Kónig, mieszka cy Kostuchny,
którzy zajmuj si od wielu lat upraw
pieczarek. Gospodarzem do ynek by Piotr
Uszok, prezydent miasta Katowice. Barwny
korowód o godzinie 13:30 udekorowanymi
ulicami Szarych Szeregów, Boya ele skiego i Migda owców wyruszy do ko cioa parafialnego pw Trójcy Przenaj wi tszej. Z ony z tak licznych grup korowód
prowadzony w rytmach marszów, prezentowa si okazale.
O godzinie 14-ej przy pe nym ko ciele
rozpocz a si uroczysta do ynkowa Msza
wi ta, której przewodniczy ksi dz pro-
boszcz Stanis aw Re , przy koncelebrze
ksi y wikarych Romana Imio czyka i Zbigniewa Folcika, oraz ksi dza proboszcza
Grzegorza Krz ka y z Szopienic i ksi dza
dziekana Bernarda Sodzowicznego. We
wprowadzeniu ksi dz proboszcz powiedzia , e ta uroczysta Msza wi ta jest
dzi kczynieniem Panu Bogu i rolnikom za
tegoroczny dar chleba. Nast pnie po przywitaniu wszystkich go ci wyrazi wielk
rado z faktu, e Kostuchnie przypad
zaszczyt organizacji ogólnomiejskich katowickich do ynek. W homilia, ksi dz proboszcz mówi o wielkim darze, jakim jest
chleb. Codziennie modlimy si o chleb
powszedni i dzi ki Bogu nikomu tego chleba obecnie nie brakuje, chocia zdarzaj si
przypadki, e chleb jest bezczeszczony.
Chleb od zawsze otaczany by szacunkiem. W rodzinnym domu, mama rozpoczyna a krojenie chleba od znaku krzy a, a
gdy zdarzy si przypadek, e kromka chleba upad a na ziemi to j z szacunkiem
podnosi a i ca owa a. Chleb, który jest
owocem trudu rolnika, jest nade wszystko
darem Bo ym, a przez to godzien jest najwy szego szacunku, zako czy homili
ksi dz proboszcz.
(Ci g dalszy na stronie 2)
BIULETYN SAMORZ DOWY— Nr 9/2009 — 20 Wrze nia 2009
Strona 2
(Ci g dalszy ze strony 1)
Na ofiarowanie dzia kowcy z yli na stopniach o tarza owoce ze swoich ogródków, a
starostowie Krystyna i Janusz Kónig przekazali pi kny bochen chleba z tegorocznych zbiorów. Msz wi u wietni piewem chór,,S owiczek” i orkiestra kopalni
Murcki – Bo e Dary.
Po zako czonej Mszy wi tej jej uczestnicy w procesji przeszli pod estrad ustawiona skwerze b ogos awionego Stanis awa
Kubisty, gdzie odby a si cz
obrz dowa
uroczysto ci do ynkowej. Cz
ta rozpocz a si
odegraniem i od piewaniem ,,Roty”. Nast pnie konferansjerka
pani Aldona Krupa w pi knym ludowym
stroju przedstawi a starostów i gospodarza
do ynek.
Wszystkich go ci i uczestników przywita
gospodarz do ynek, który odczyta równie
list Pana profesora Jerzego Buzka. W li cie
tym Pan profesor wspomnia swój pobyt na
uroczysto ciach do ynkowych w 2001
roku,
owa , e obecne obowi zki nie
pozwalaj mu na uczestniczenie w dzisiejszej uroczysto ci, lecz zapewni o swojej
obecno ci duchowej i pami ci. Teraz nast pi kulminacyjny punkt uroczysto ci. Starostowie do ynek przekazali gospodarzowi
do ynek, po wi cony podczas Mszy wi tej bochen chleba upieczony z tegorocznego zbo a. Nast pnie Zespó Regionalny ,,Podlesianki” po wykonaniu kilku okoliczno ciowych pie ni przekaza gospodarzowi do ynek koron do ynkow . Korona,
to misternie wykonana z k osów zbo a,
kolorowych kwiatów i barwnych wst ek
kompozycja, symbol tegorocznych zbiorów. Obrz d obsypania go ci ziarnami zboa uzupe ni t cz
uroczysto ci. Na zako czenie gospodarz podzi kowa rolnikom za tegoroczny trud, a przelot go bi
pocztowych zamkn t cz
obrz dowa
uroczysto ci do ynkowych.
Nadszed czas radosnej zabawy, podczas
cz ci artystycznej, na któr z
y si
wyst py chóru ,,S owiczek”, orkiestry ,,Murcki – Bo e Dary”, studenckich
zespo ów folklorystycznych z Turcji i Indonezji, kabaret Krzysztofa Piaseckiego i
zespo u ,,2 + 1”. Taki zestaw zespo ów
sprawi , e ka dy móg znale co atrakcyjnego dla siebie, o czym wiadczy a du a
frekwencja mieszka ców Katowic i go ci,
w tym znaczy udzia m odzie y i dzieci. O
godzinie 21-ej gospodarz do ynek podzi kowa wszystkim rganizatorom uroczystoci, a ksi dz Roman poprowadzi modlitw ,,Apel Jasnogórski”. Efektowny pokaz
sztucznych ogni zako czy tegoroczne
ogólnomiejskie katowickie do ynki 2009
roku.
Imprezami towarzysz cymi do ynek by y:
wystawa fotograficzna pt. ,,Tradycje rolnicze w dawnych Katowicach”, wystawa
drobnego inwentarza i stoisko pszczelarzy.
Dla dzieci zbudowano weso e miasteczko z
karuzelami i dmuchanym zamkiem, oraz
stoiska z s odyczami. Obs ug gastronomiczn zapewni a restauracja ,,D bowa”.
Organizatorem do ynek by Urz d Miasta
Katowice, Rada Wspólnoty Samorz dowej – Jednostka Pomocnicza Nr 21 z
Kostuchny i Instytucja Kultury ,,Estrada
ska”. Pomocy w organizacj do ynek
udzieli y równie : Miejski Zak ad Zieleni,
Miejski Zarz d Ulic i Mostów, Miejski
Przedsi biorstwo Gospodarki Komunalnej i piekarnia Renaty i Józefa Lipa.
Nad przemarszem korowodu i bezpiecze stwem przebiegu do ynek czuwa a policja,
stra miejska i ochotnicza stra po arna.
Na szczególne s owa uznania zas uguje
pani. Aldona Krupa, która pe ni a na doynkach obowi zki konferansjerki. Jej rzeczowy komentarz t umaczy symbolik
obrz dów, ceremonii i znaczenie wielu
ów chocia by takich jak do ynki, czy
starosta.
Zorganizowanie do ynek nie by oby mo liwe, gdyby nie darczy cy którymi byli:
Zak ady Naprawcze ,,Remag”, Kampania W glowa, Bank Spó dzielczy, firmy:
,,Dombud”, ,, sk”, ,, Klima – Test”,
,,Drogopol”, ,,Milenium – Inwestycje”,
,,Budowlani” i ,,Elektrim”.
Wszystkim którzy w jakikolwiek sposób
przyczynili si do tak uroczystego przebiegu tegorocznych do ynek sk adam serdeczne podzi kowanie.
na nim poca unek i wypowiada nast puj ce
owa:
,, Serdecznie dzi kuj za ten dorodny bochen chleba i przyrzekam dzieli go sprawiedliwie. Tak mi dopomó Panie Bo e”.
Bochen chleba zostaje z ony w centralnym miejscu do ynek.
Nast pnym obrz dem, jest obrz d przekazania korony do ynkowej. Zaszczytu wykonania korony do ynkowej dost pi a pani
Krystyna Nici ska z Zespo u Regionalnego ,,Podlesianki”. Zespó ten równie przekazuje koron do ynkow gospodarzowi
do ynek. Obrz d ten poprzedza ceremonia
piewania korony. W ramach o piewania
wykonywane s nast puj ce dwa utwory:
,, Plon niesiemy plon”
Plon niesiemy plon w gospodarza dom
eby dobrze plonowa o, po sto korcy z
kopy da o
Plon niesiemy plon w gospodarza dom
Dzi niesiemy plon, pod nasz wspólny dom
gdzie ch op r
si spotyka, z bratni r
robotnika
Dzi niesiemy plon pod nasz wspólny dom.
,,Otwierajcie nam tu”
Otwierajcie nam tu szeroko wierzeje
bo si ju na polu aden k os nie chwieje
os si nie kolebie, snopy ju w stodole,
za piewajmy hucznie po niwnym mozole
Niesiemy wam wieniec z plonów naszej
ziemi
pi knie przystrojony wst kami barwnymi
Bernard Uszok
Obrz dy do ynkowe
Bezpo redni uczestnicy uroczysto ci doynkowych zapewne zapami tali cz
oficjaln na, któr z
y si obrz dy w
opracowaniu Zespo u Regionalnego ,,Podlesianki”. Jednak z uwagi na wyj tkowy charakter tych obrz dów ich znaczenie, symbolik i g boka wymow warto
przytoczy je w wersji oryginalnej. Cz
oficjaln do ynek rozpocz to od piewaniem ,,Roty” do s ów Marii Konopnickiej,
który to utwór jest nieoficjalnym hymnem
rolników. Wa
funkcj podczas do ynek
pe ni starostowie do ynek. S owo starosta
wi e si z staro ci , której synonimem jest
dro . Starostowie do ynek s reprezentantami wszystkich rolników. To oni dost puj zaszczytu przekazania bochenka chleba na ofiarowanie podczas Mszy wi tej, a
pó niej gospodarzowi do ynek. Przekazuc bochen chleba gospodarzowi do ynek
starosta wypowiada nast puj ce s owa:
,, Panie Prezydencie przekazuje Panu ten
dorodny bochen chleba upieczony z tegorocznych plonów. Chc , aby zosta on podzielony sprawiedliwie i aby starczy o go
do przysz orocznych zbiorów”.
Prezydent odbiera bochen chleba, sk ada
Postawcie ten wieniec wysoko w swym
domu
by my w przysz ym roku spotkali si znowu.
W trakcie wykonywania tego drugiego
utworu korona zostaje przekazana gospodarzowi do ynek i umieszczona obok bochenka chleba. Po uroczysto ciach do ynkowych bochen chleba i korona do ynkowa
zosta y przekazane do Miejskiego Domu
Kultury ,,Po udnie”, gdzie b
eksponowane w izbie pami ci regionalnej.
(Ci g dalszy na stronie 3)
BIULETYN SAMORZ DOWY— Nr 9/2009 — 20 Wrze nia 2009
Strona 3
Ko cowe dwa utwory to yczenia skierowane bezpo rednio do
rolników i gospodarza do ynek.
(Ci g dalszy ze strony 2)
Kolejnym punktem obrz dów do ynkowych s yczenia sk adane
wszystkim uczestnikom uroczysto ci. Sprowadza si on do obsypania go ci ziarnami zbo a, co jest symbolem szcz cia, dobrobytu i
powodzenia w codziennym yciu. Obrz d ten zwany ,, szur ytko”
dokonuje si równolegle z recytacja wiersza:
,,Do ynkowe yczenia”
Wiwat, wiwat za piewajmy
gospodarzom cze oddajmy.
Za ich ci
prac niwn ,
za to, e nas wszystkich ywi
By my trud ich doceniali
i zawsze ich szanowali.
By cie zawsze zdrowi byli
na nikogo nie liczyli
Niech Wam Pan Bóg aski zsy a
i w opiece zawsze miewa.
Ciekawostk jest, e autork s ów tego utworu jest pani Maria Poap mieszkanka Kostuchny.
,,Szur ytko”
Szur ytko jak kopytko,
Szur pszeniczka, jak doniczka,
eby si wom darzy o, mno o, szczy ci o,
Na polu, w oborze, w stodole
eby by chlyb na ko dym stole.
Szur ytko, szur tatarka,
eby z ko dego k óska by a miarka,
eby wom si winie dobrze chowa y,
a krowy du o mlyka dowa y
Szur owiesek, szur, szur na wszystkie strony
eby by ko dy zadowolony.
,,Panie Gospodorzu”
Panie gospodorzu, gospodyni z ota
wyjd cie na chwileczka, otwórzcie nom wrota.
Przywie li my niwo, niwo calusie kie
nie osto o w polu dziebe ko jedniusie kie
Niech Pan Bóg to sprawi, eby niwa ko de
by y takie dobre, jako te lato ne
Wy panie starosto i wy staro cino
korzcie da ko ocza, mi sa, kawy, piwa
Aby my u yli weso ego niwnego
bo calu ki roczek czekomy na niego
I niech do zabawy nie brak nom ochoty
bo ju jutro trzeba chyci si roboty.
Przytoczone teksty s oryginale, a ich tre doskonale oddaje przeanie do ynkowe. Utwory te na tegorocznych do ynkach wykona
Zespól Regionalny ,,Podlesianki” w nast puj cym sk adzie: W adyawa Jaroszek, Kinga Jakubas, Czes awa Kwiatkowska, Urszula
Ogerman, Ma gorzata Otr ba, Maria Po ap, Anna Porwa a, Anna
Trzcionka, na akordeonie akompaniowa Leon Ebert.
Za kultywowanie tej tradycji, ca emu Zespo owi Regionalnemu ,,Podlesianki” ycz c wielu lat zdrowia serdecznie dzi kujemy.
Bernard Uszok
NAUCZYCIELE Z EUROPY
W KOSTUCHNIE
(Ci g dalszy ze strony 1)
Na czas pobytu m odzie zagraniczna zostanie przyj ta przez rodziny naszych
uczniów, co jest doskona okazj do bli szego poznania zwyczajów i odr bno ci
kulturowej krajów z których pochodz nasi
go cie. Warto zaznaczy , e spodziewamy
si przyjazdu niezwykle licznej, oko o 40 –
osobowej, delegacji szkó europejskich z
którymi nasze Gimnazjum utrzymuje sta y
kontakt. W czasie pi ciodniowego pobytu
w Polsce dyrekcja, nauczyciele oraz
uczniowie Gimnazjum nr 18 wraz z go mi
brali udzia w ró nego rodzaju zaj ciach zorganizowanych na terenie szko y. Z
kolei reprezentacja ka dej z przyby ych
szkó przedstawi w j zyku ojczystym legend zwi zan ze swoim krajem. Uczniowie wezm udzia w ró norodnych spotkaniach, konkursach i zawodach.
Nasi go cie z zagranicy b
mieli mo liwo poznania naszego kraju oraz regionu
w czasie wycieczek do Krakowa, Wieliczki
i Cz stochowy. Wszyscy , którzy zaanga owali si w ten projekt, od wielu tygodni
przygotowuj program pobytu tak aby nasi
go cie czuli si w Polsce jak najlepiej a
wywiezione z naszego kraju wspomnienia
sta y si podstaw do budowania coraz
lepszych relacji pomi dzy uczniami i nauczycielami w ca ej Europie. Jeste my
przekonani, e równie Katowice jak i nasza dzielnica — Kostuchna, otoczona zieleni , z wieloma ciekawymi obiektami u yteczno ci publicznej pozostan w pami ci
naszych go ci jako miejsce do którego b
chcieli jeszcze kiedy przyjecha .
Gabriela Kokot
Agnieszka Jendrysik-Suchy
BIULETYN SAMORZ DOWY— Nr 9/2009 — 20 Wrze nia 2009
Strona 4
WYSTAWA TOWARZYSZ CA DO YNKOM
TRADYCJE ROLNICZE KATOWIC…
Zarzecze, stara cha upa
Piotrowice, ul. Odrodzenia
(Ci g dalszy ze strony 1)
Wystawa „Tradycje rolnicze po udniowych dzielnic Katowic” to
zestaw archiwalnych fotografii, które staraj si przybli
ró ne
aspekty rolniczej przesz ci naszej okolicy, czyli po udniowych
dzielnic naszego miasta.
S tam zdj cia, które pokazuj zmiany, jakie zasz y w otaczaj cym
nas krajobrazie – rozleg e pola uprawne, wiejska zabudowa; inne
dokumentuj prac rolników na polach, sprz ty i infrastruktur
rolnicz ; jest równie par zdj , które udowadniaj , e i dzisiaj
rolnictwo nie jest w naszej okolicy tylko wspomnieniem.
(Ci g dalszy ze strony 1)
Na szcz cie wielu specjalistów z tej dziedziny, którzy od d szego czasu wskazywali na eskalacj tego zjawiska, zosta o
wys uchanych przez tzw. czynniki decyzyjne w Europie, co poskutkowa o stworzeniem europejskiego programu przeciwdziaania narkomanii.
Jak stwierdza Dyrekcja Generalna ds. Sprawiedliwo ci, Wolno ci i Bezpiecze stwa
przy Komisji Europejskiej — Kampania,
która rozpocz a si w dniu 26 czerwca
2009 r. w Brukseli jest skierowana do
wszystkich organizacji i osób indywidualnych, które pragn zaanga owa si w rozwi zywanie powa nego problemu narkotyków w Unii Europejskiej.
ZG OSZENIE UDZIA U
Zg oszenie ch ci udzia u w kampanii wi e
si z zobowi zaniem do podj cia konkretnych dzia , m.in. w zakresie zwi kszania
Zaprezentowane zdj cia pochodz g ównie z prywatnych zbiorów –
wielkie podzi kowania dla wszystkich, którzy zgodzili si na udost pnienie fotografii. Wypada tylko wyrazi nadziej , e w nieodleej przysz ci uda si zorganizowa kolejne wystawy po wi cone
historii naszej dzielnicy. Ju teraz planowana jest wystawa na temat
skiej rodziny, – jaka by a, jaka jest? Wszystkich chc cych si
czy w przygotowania ju serdecznie zapraszam.
Wystawa „Tradycje rolnicze” by a zaprezentowana w salkach katechetycznych przy okazji do ynek, teraz mo na ja ogl da w Miejskim Domu Kultury na Kostuchnie. Na wielu zdj ciach mo emy
rozpozna nasze prababcie i pradziadków podczas prac polowych
takich jak niwa, sianokosy lub wykopki.
Aleksander Uszok
wiadomo ci na temat narkotyków i zagrozwi zanych z ich nadu ywaniem, podkre lania potencjalnie destrukcyjnych skutków ekonomiczno-spo ecznych ich nadu ywania, zw aszcza w ród m odzie y, a tak e
zapobiegania narkomanii oraz pomocy w
ograniczaniu zwi zanych z ni zagro .
Zobowi zanie mo e równie dotyczy
przyj cia odpowiedzialnej postawy wobec
substancji dopuszczonych prawem, takich
jak alkohol czy leki na recept .
zacji planu dzia ania UE w zakresie narkotyków (z którym powinna by zgodna),
powinna s
zwi kszaniu wiadomo ci
spo ecze stwa na temat narkotyków oraz
inspirowa do szeroko zakrojonej debaty, a
tak e wspiera wymian sprawdzonych
rozwi za w ród europejskich ekspertów w
tej dziedzinie.
JAK MO E POMÓC UE?
GDZIE UZYSKA POMOC?
CO MO NA ZROBI ?
Zale y to od tego, kim jeste i jakie masz
mo liwo ci. Potrzebne s praktyczne, a
zarazem kreatywne inicjatywy, które pozytywnie wp ywaj na problem za ywania
narkotyków w spo ecze stwie europejskim,
zw aszcza je eli prowadz do zwi kszenia
wiadomo ci.
Zaanga owanie powinno by proste, konkretne i wymierne. Mo e polega na rozdawaniu ulotek dotycz cych problemu narkotyków, rozmowach z przyjació mi, rodzin
i znajomymi, organizowaniu warsztatów
tematycznych, sponsorowaniu bada w
dziedzinie narkotyków lub pomocy w organizowaniu krajowych kampanii informacyjnych na temat problemu narkotyków. Bez
wzgl du na rodzaj dzia alno ci powinna
ona bezpo rednio przyczynia si do reali-
Mimo e Komisja Europejska nie mo e
zapewni bezpo redniego finansowania
Twoich dzia , mo e je wesprze , zapewniaj c otwart platform i narz dzia przydatne w prowadzeniu kampanii, na przyad w postaci zestawu materia ów dla
uczestnika opatrzonych logo kampanii.
Formularz zg oszeniowy i wzór deklaracji
mo na znale na stronie europejskiej kampanii w sprawie narkotyków:
www.action-drugs.eu
Mo na tak e zwróci si w tej sprawie do
zespo u odpowiedzialnego za jej realizacj :
[email protected]
W Polsce pomoc mo na uzyska w:
Agencji ProPager — Warszawa
biuro: ul. Tamka 49/73, 00-355 Warszawa
Tel./Faks: +48 22 826 84 05
Krzysztof Kukli ski
Rada Jednostki Pomocniczej Nr 21 — Nak ad: 1000 egzemplarzy — Redaguje kolegium w sk adzie:
Krzysztof Kukli ski ; Email: [email protected], tel. 0-32 2028804, 0-793-618-719 ; S awomir Jarzyna;
Eugeniusz Sornek; Bernard Uszok. Materia y prosz kierowa na w/w adres Email.
Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji oraz skracania nades anych tekstów.
Internet: http://www.kostuchna.boo.pl/Kostuchna_Samorzad.html
BIULETYN SAMORZ DOWY— Nr 9/2009 — 20 Wrze nia 2009