Karta przedmiotu - Profilaktyka stom.

Kierunek Lekarsko- dentystyczny
Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego
KARTA PRZEDMIOTU
1. Nazwa przedmiotu, typ przedmiotu (podstaw ow y, k ierunk ow y )
Stomatologia dziecięca i profilaktyka stomatologiczna – typ przedmiotu
kierunkowy
2. Kod przedmiotu
DEN-359-PAEDDEN3
3. Profil kształcenia na kierunku lekarsko-dentystycznym
praktyczny
4. Poziom kształcenia na kierunku lekarsko-dentystycznym
studia jednolite magisterskie
5. Forma studiów na kierunku lekarsko-dentystycznym
stacjonarne/niestacjonarne
6. Grupa szczegółowych efektów kształcenia na kierunku lekarsko-dentystycznym
nauki kliniczne kierunkowe (zabiegowe)
7. Rodzaj przedmiotu (obow iązkow y, fakultatyw ny)
obowiązkowy
8. Rok studiów/ semestr
III rok/ 5 semestr
9. Forma zajęć oraz liczba godzin ogólna i dla poszczególnych form zajęć
35 godz.
seminaria - 7 godz., gr. dziekańskie - 28 godz.
10. Liczba punktów ECTS
2 pkt. ECTS
11. Jednostka dydaktyczna prowadząca przedmiot
Zakład Stomatologii Wieku Rozwojowego
12. Imię i nazwisko osoby egzaminującej lub zaliczającej przedmiot
prof. dr hab. n. med. Joanna Szczepańska
13. Imiona i nazwiska osób prowadzących zajęcia
prof.
dr n.
dr n.
dr n.
dr n.
dr hab. n. med. Joanna Szczepańska
med. Agnieszka Bruzda-Zwiech
med. Małgorzata Daszkowska
med. Renata Filipińska
med. Aleksandra Hilt
dr n. med. Patrycja Proc
dr n. med. Jacek Pypeć
dr n. med. Ewa Rybarczyk-Townsend
14. Wymagania wstępne
Ekologiczne i genetyczne uwarunkowania chorób
Stomatologia dziecięca i profilaktyka stomatologiczna – II r.
Fizjologia narządu żucia
Materiałoznawstwo
Ergonomia
15. Treści programowe przedmiotu
Zdobycie wiedzy i umiejętności z zakresu oceny ryzyka i zapobiegania próchnicy oraz wybranym
stanom patologicznym w obrębie jamy ustnej u dzieci i młodzieży.
Seminaria i ćwiczenia:
1. Opieka stomatologiczna nad kobietą w ciąży. Wpływ diety na proces odontogenezy.
Profilaktyka próchnicy wczesnego dzieciństwa. Mikrobiologia próchnicy.
2. Mechanizmy przeciwpróchnicowego działania fluoru. Wskazania, preparaty, techniki
przeprowadzania zabiegów kontaktowej profilaktyki fluorkowej. Część I.
Mechanizmy przeciwpróchnicowego działania fluoru – remineralizacja. Toksykologia
fluoru. Część II.
3. Zajęcia praktyczne w przedszkolach.
4. Diagnostyka i leczenie wczesnych zmian próchnicowych. Etiologia i zapobieganie
ubytkom pochodzenia niepróchnicowego u dzieci i młodzieży.
5. Norma zgryzowa w poszczególnych okresach życia dziecka. Czynniki miejscowe w
etiologii wad zgryzu.
6. Fizjologia przyzębia zębów mlecznych i stałych. Wprowadzenie do diagnostyki i
profilaktyki chorób przyzębia i błony śluzowej jamy ustnej w wieku rozwojowym.
7. Promocja zdrowia jamy ustnej i edukacja prozdrowotna. Kompleksowa ocena ryzyka
próchnicy u dzieci. Zaliczenie
16. Metody dydaktyczne
Seminaria wspierane prezentacjami multimedialnymi. Ćwiczenia kliniczne z zakresu oceny stanu
uzębienia oraz intensywności próchnicy, analizy podstawowych czynników ryzyka rozwoju wad
zgryzu oraz zmian w przyzębiu a także ubytków pochodzenia niepróchnicowego w wieku
rozwojowym. Omówienie i dyskusja wyników testu.
17. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej
Literatura podstawowa:
• Stomatologia Wieku Rozwojowego pod red. M. Szpringer-Nodzak i M. WochnySobańskiej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL Warszawa 2003, 2010
• Zapobieganie i leczenie choroby próchnicowej u dzieci. D. Olczak-Kowalczyk, L. Wagner.
Borgis 2013.
18. Metody oraz sposoby weryfikacji efektów kształcenia, w tym forma i warunki zaliczenia
przedmiotu
Zaliczenia:
- obowiązuje obecność na wszystkich zajęciach
- zaliczenie w formie 20-pytaniowego testu z treści programowych z II i III roku
- wykonanie zaplanowanych procedur klinicznych
19. Ogólne efekty kształcenia w zakresie WIEDZA
Student posiada wiedzę z zakresu wpływu czynników pre- i postnatalnych na proces
odontogenezy, wielokierunkowego zapobiegania próchnicy i ubytkom pochodzenia
niepróchnicowego oraz innym wybranym patologiom w obrębie jamy ustnej dzieci i młodzieży.
20. Ogólne efekty kształcenia w zakresie UMIEJĘTNOŚCI i KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Od studenta oczekuje się umiejętności przeprowadzenia wywiadu i stomatologicznego badania
klinicznego, w szczególności rozpoznawania próchnicy zębów, parafunkcji i dysfunkcji narządu
żucia w aspekcie wad zgryzu oraz analizy nawyków higieniczno-żywieniowych pod kątem
zapobiegania patologiom jamy ustnej występujących u dzieci i młodzieży.
21. Opis efektów kształcenia na poszczególnych zajęciach w grupach dziekańskich w
zakresie WIEDZA oraz UMIEJĘTNOŚCI i KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Wiedza
Cele ogólne
Ćwiczenie 1.
Student powinien znać zasady opieki stomatologicznej podczas ciąży i jej wpływ na proces
odontogenezy oraz rozumieć oddziaływanie różnych czynników na rozwój próchnicy u dzieci.
Ćwiczenie 2.
Student powinien rozumieć mechanizmy przeciwpróchnicowego działania fluoru i zasady
stosowania różnych metod i preparatów fluorkowych.
Student powinien wiedzieć na czym polega mechanizm remineralizacji tkanek twardych zęba
oraz znać objawy toksyczne przedawkowania fluoru.
Ćwiczenie 3.
Zajęcia w przedszkolach dotyczące utrwalania wiedzy z zakresu profilaktyki
przeciwpróchnicowej.
Ćwiczenie 4.
Student powinien znać zasady uszczelniania bruzd i szczelin a także etiologię i zapobieganie
ubytkom pochodzenia niepróchnicowego u dzieci i młodzieży.
Ćwiczenie 5.
Student powinien znać normy zgryzowe w poszczególnych okresach życia dziecka oraz czynniki
miejscowe w etiologii wad zgryzu.
Ćwiczenie 6.
Student powinien znać podstawowe zasady dotyczące profilaktyki chorób przyzębia i błony
śluzowej w wieku rozwojowym, w tym choroby powodowane przez wirus HSV-1.
Ćwiczenie 7.
Student powinien wiedzieć na czym polega promocja zdrowia jamy ustnej i zasady
kompleksowej oceny ryzyka próchnicy.
Zaliczenie – wiedzy z II i III roku
Cele szczegółowe
Ćwiczenie 1.
Student potrafi:
•
•
•
•
•
opisać główne i dodatkowe czynniki etiologiczne próchnicy
opisać wpływ różnych czynników na proces odontogenezy
wymienić przyczyny próchnicy wczesnego dzieciństwa (ECC)
zdefiniować profilaktykę próchnicy w aspekcie odżywiania i rolę w niej
substytutów cukru
wyjaśnić rolę i wirulencyjne właściwości bakterii w powstawaniu próchnicy
zębów
Ćwiczenie 2.
Student potrafi:
• opisać występowanie fluoru w środowisku człowieka
• wyjaśnić mechanizmy pre- i posterupcyjnego dojrzewania szkliwa i rolę fluoru w
tym procesie
• wymienić i przedyskutować różne metody (miejscowe i endogenne)
zapobiegania próchnicy
• opisać mechanizm powstawania i leczenia próchnicy początkowej (biała plama)
• wyjaśnić definicję procesu remineralizacji oraz porównać mechanizmy
remineralizacji szkliwa i zębiny
• zdefiniować i podać przykłady prawdopodobnej i toksycznej dawki fluoru
• opisać powstawania oraz objawy kliniczne fluorozy zębów
Ćwiczenie 3.
Student potrafi przeprowadzać praktycznie instruktaż higieniczny oraz zabiegi szczotkowania
zębów u dzieci - zajęcia praktyczne w przedszkolach.
Ćwiczenie 4.
Student potrafi:
• wymienić metody wykrywania ubytków próchnicowych
• przedstawić zasady kwalifikacji pacjentów i zębów w celu uszczelniania bruzd i
zagłębień
• opisać technikę lakowania zębów i dobrać odpowiednie materiały
• wymienić defekty twardych tkanek zębów pochodzenia niepróchnicowego
• wyjaśnić etiologię i mechanizm rozwoju nadżerek zębów
• opisać zalecenia profilaktyczne skierowane do pacjentów w wieku rozwojowym
z nadżerkami zębów
Ćwiczenie 5.
Student potrafi:
• opisać charakterystyczne cechy zgryzu i czynniki szkodliwe występujące w
okresie niemowlęcym, poniemowlęcym, przedszkolnym i szkolnym
• wymienić terminy wyrzynania zębów mlecznych i stałych
• wyjaśnić następstwa przedwczesnej utraty zębów mlecznych w uzębieniu
mlecznym i stałym
• zidentyfikować rolę poszczególnych parafunkcji i dysfunkcji w etiologii wad
zgryzu
Ćwiczenie 6.
Student potrafi:
• wymienić fizjologiczne różnice między przyzębiem uzębienia mlecznego i stałego
• przedstawić najnowsze klasyfikacje chorób przyzębia
• porównać miejscowe i ogólne czynniki etiologiczne zapalenia dziąseł i przyzębia i
ich objawy
• wyjaśnić etiologię i objawy agresywnego zapalenia przyzębia
•
•
opisać metody oceny stanu przyzębia
wymienić choroby powodowane przez wirus herpes simplex i ich objawy w jamie
ustnej dzieci
Ćwiczenie 7.
Student potrafi:
• przedyskutować definicje i cele promocji zdrowia jamy ustnej
• zdefiniować czynniki ryzyka próchnicy, w tym dla próchnicy wczesnego
dzieciństwa w odniesieniu do rodziny i dziecka
• opisać zalecenia higieniczne-żywieniowe oraz wskazania do wizyt profilaktycznoleczniczych w odniesieniu do kobiet podczas ciąży oraz dzieci w poszczególnych
grupach wiekowych
Zaliczenie – wiedzy z tematów ćwiczeń 1-7.
Umiejętności
Cele ogólne
Student posiada umiejętności dotyczące oceny ryzyka i zapobiegania próchnicy oraz diagnostyki
i profilaktyki wybranych stanów patologicznych w obrębie jamy ustnej dzieci i młodzieży
Student umie:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Cele szczegółowe
przeprowadzić wywiad i ocenę stanu jamy ustnej dziecka
dokonać analizy nawyków higieniczno-żywieniowych dzieci i opiekunów pod
kątem próchnicy
wykonać ocenę liczebności bakterii próchnicotwórczych w ślinie w oparciu o
testy mikrobiologiczne
dobrać, odpowiednie do wieku i aktywności próchnicy, metody profilaktyczne
oraz przeprowadzić zabiegi fluorkowania kontaktowego
przeprowadzać zabiegi remineralizacji oraz rozpoznać objawy przewlekłego
zatrucia fluorem
wykrywać i ocenić zaawansowanie ubytków próchnicowych odpowiednio
dobranymi metodami
wybrać właściwa metodę i przeprowadzić profilaktyczne uszczelniania bruzd i
zagłębień w zębach trzonowych oraz leczenie mikrozachowawcze
przeanalizować predyspozycje i przyczyny oraz wprowadzić odpowiednie metody
zapobiegawcze powstawania i rozwoju u dzieci ubytków twardych tkanek zębów
niepróchnicowego pochodzenia
przeprowadzić właściwą identyfikację parafunkcji i dysfunkcji narządu żucia w
aspekcie wad zgryzu
przeprowadzić podstawową ocenę stanu przyzębia u dzieci i młodzieży
dokonać analizy zachować prozdrowotnych i kompleksowej oceny ryzyka
próchnicy w wieku rozwojowym
Kompetencje społeczne
Student ma świadomość rozwijania działań profilaktycznych w odniesieniu do próchnicy i innych
zmian patologicznych występujących w wieku rozwojowym.
• Student zdaje sobie sprawę z ważności wczesnego wykrywania i zapobiegania
różnym patologiom w obrębie jamy ustnej takich jak: próchnica, wady zgryzu i
choroby przyzębia u dzieci
• Student ma świadomość konieczności wyłaniania i monitorowania dzieci o
wysokim ryzyka rozwoju próchnicy i rolę pedodonty w tym procesie
22. Kontynuacja przedmiotu przewidziana na zajęciach z:
Stomatologia dziecięca i profilaktyka stomatologiczna na IV i V roku
23. Informacje dodatkowe dostępne są pod adresem
www.stomatologia.umed.lodz.pl
www.umed.pl/stom.dziecieca
24. Oświadczenie prowadzącego i jego podpis:
Oświadczam, że treści programowe zawarte w niniejszym sylabusie są rezultatem mojej indywidualnej
pracy twórczej wykonywanej w ramach stosunku pracy/współpracy wynikającej z umowy cywilnoprawnej
oraz że osobom trzecim nie przysługują z tego tytułu autorskie prawa majątkowe.
25. Podpis Dziekana:
26. Data: