6. Filozofia i etyka zawodu pielęgniarki
Transkrypt
6. Filozofia i etyka zawodu pielęgniarki
KARTA PRZEDMIOTU Nabór 2015/2016 NS-FiEZP Kod przedmiotu FILOZOFIA I ETYKA ZAWODU PIELĘGNIARKI Philosophy and Ethics of Nursing w języku polskim Nazwa przedmiotu w języku angielskim USYTUOWANIE PRZEDMIOTU W SYSTEMIE STUDIÓW Kierunek studiów Pielęgniarstwo Forma studiów Studia stacjonarne Poziom studiów Studia pierwszego stopnia licencjackie Profil studiów Praktyczny Specjalność - Jednostka prowadząca przedmiot Instytut Nauk o Zdrowiu Imię i nazwisko Osoba odpowiedzialna za przedmiot- koordynator przedmiotu Termin i miejsce odbywania zajęć Kontakt - [email protected] Dr n. med. Mariola Głowacka - kontakt bezpośredni wg harmonogramu dyżurów Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji Zajęcia w pomieszczeniach Wykłady dydaktycznych Ćwiczenia Rok I – semestr Instytutu Nauk o zimowy i letni Zajęcia bez udziału nauczyciela Zdrowiu PWSZ w Płocku Pl. Dąbrowskiego 2 OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PRZEDMIOTU Status przedmiotu/przynależność do modułu Obowiązkowy / Nauki społeczne Język wykładowy Polski Semestry, na których realizowany jest przedmiot I - II - - - Wiadomości z zakresu biologii i języka polskiego na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej. Wiedza z zakresu socjologii, psychologii. Wymagania wstępne FORMY, SPOSOBY I METODY PROWADZENIA ZAJĘĆ Wykład ćwiczenia lektorat r Formy zajęć Liczba godzin rok s r s 40 20 27 15/12 Sposób realizacji zajęć s konwersat seminari orium um r s r s ZP r PZ S r ZBUN s r s 23 13/10 wykłady dla wszystkich studentów, ćwiczenia w grupach min 20 osób, wielkość jednostki zajęć 45 min, max 4 godz. dydaktyczne w bloku tematycznym. Zajęcia bez udziału nauczyciela student realizuje indywidualnie Sposób zaliczenia zajęć Metody dydaktyczne Przedmioty powiązane/moduł Zaliczenie z oceną po II semestrze – test jednokrotnego wyboru Wykłady - Zaliczenie po I i II semestrze Ćwiczenia - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach prezentacja prac multimedialnych na określony temat, zgodnie z programem nauczania. Zaliczenie po I i II semestrze. Zajęcia bez udziału nauczyciela - zaliczenie prac pisemnych w wersji multimedialnej zleconych przez nauczyciela prowadzącego ćwiczenia, ocena po zakończeniu wykonanej pracy przez studenta Wykłady: Wykład informacyjny, Wykład problemowy, Dyskusja dydaktyczna. Ćwiczenia: Pogadanka Dyskusja dydaktyczna, Prezentacja pracy multimedialnej Zajęcia bez udziału nauczyciela: Studiowanie literatury, Prezentacja multimedialna, Przedmioty z zakresu modułów: Podstawy Opieki Pielęgniarskiej, Opieka Specjalistyczna 1. 2. 3. Pod-stawowa 4. 5. Wykaz literatury Uzupełniająca 1. 2. 3. 4. 5. Konstańczak S Etyka pielęgniarska 2010 Fry Sara T. Etyka w praktyce pielęgniarskiej, Warszawa 2009 Górajek-Jóźwik J.(red.), Filozofia i teorie pielęgniarstwa, Wyd. Czelej Lublin 2007 Hartman J., Wstęp do filozofii.PWN Warszawa 2005 Wrońska I., Mariański J.,(red.) Etyka w pracy pielęgniarskiej. Czelej Lublin 2002 Miguel Angel Monge Etyka w medycynie: ujęcie interdyscyplinarne 2012 Kołakowski L., Kultura i fetysz, PWN Warszawa 2010 Hartman J red. B. Banasiak Słownik filozofii 2009 Jedynak B, Jedynak S, Krusiński L Filozofia i wychowanie 2010 Jedynak S red., Kojkoja J Encyklopedia filozofii wychowania 2009 CELE, TREŚCI I EFEKTY KSZTAŁCENIA Cele przedmiotu (ogólne, szczegółowe) Student: zdobędzie wiedzę z zakresu głównych koncepcji filozoficzno-etycznych, dylematów etycznych współczesnej medycyny i pielęgniarstwa, pozna wartości, normy i zasady etyczne istotne w pracy pielęgniarki oraz wykorzysta w pracy własnej dokumenty deontologiczne regulujące wykonywanie zawodu pielęgniarki i udzielania świadczeń zdrowotnych. Student : C1. wyjaśni filozoficzne podstawy pielęgniarstwa i etyki tego zawodu, C2. zinterpretuje główne teorie filozoficzne i wyjaśni ich przydatność bądź sprzeczność z medycyną i etyką pielęgniarstwa, C3. dostrzega problemy i dylematy moralne w pracy pielęgniarki i podejmuje próby ich rozwiązania, C4. dba o rozwój moralny i kształtowanie sumienia, C5. podejmuje decyzje etyczne i ponosi za nieodpowiedzialność, C6. szanuje godność osoby ludzkiej w relacji z podopiecznym i jego rodziną. Treści programowe a efekty kształcenia Efekty kształcenia (kody) kierunkowe przedmiotowe K_B.W41 NS-FiEZP_W01 Forma zajęć W Temat W1-W6 Liczba godzin Suma liczby godzin 25 25 W K_B.W42 Ćw. W K_B.W43 W2-W5+W7+W9 23 C1-C5 20 NS-FiEZP_W02 NS-FiEZP_W03 Ćw. W3 – W12 Ć5 - Ć7 ZBUN 2. K_B.W44 NS-FiEZP_W04 NS-FiEZP_W05 ĆW. CW6-Cw7 7 W8 + W10 - W12 23 11 Ćw.7. 4 ZBUN zbun1+ zbun2 23 Ćw. W12. 3 C1 + Cw 4 8 W12. 3 Ćw. Ćw1 + Cw 4 8 NS-FiEZP_U01 Ćw. K_B.U28 NS-FiEZP_U02 W 65 10 24 W K_B.U27 11 W 5 -W12 W K_B.W45 44 W ZBUN zbun 1-zbun 2 43 54 38 11 11 K_B.U29 NS-FiEZP_U03 Ćw. C6 3 3 K_B.U30 NS-FiEZP_U04 Ćw. Ć4-C7 15 15 K_D.K01 NS-FiEZP_K_01 W Ćw. W K_D.K03 W Ćw. 5. W10+W12 13 4 6 Ć4-C7 W 11 +W12 8 2 NS-FiEZP_K_04 Ćw. NS-FiEZP_K_05 Ć 6-C7 W W12 Ćw. Ćw. 7 ZBUN Zbun 2 K_D.K08 9 14 W K_D.K07 W9 -W10+12 13 4 NS-FiEZP_K_03 Ćw. K_D.K05 Ćw. 7 9 NS-FiEZP_K_02 Ćw. K_D.K04 W2+W12 NS-FiEZP_K_06 W W10 Ćw. Ćw.7 ZBUN Zbun 2 12 7 3 4 17 10 3 4 10 17 Efekty kształcenia Efekty kształcenia przedmiotowe kody NS-FiEZP_W01 NS-FiEZP_W02 NS-FiEZP_W03 NS-FiEZP_W04 NS-FiEZP_W05 NS-FiEZP_U01 NS-FiEZP_U02 NS-FiEZP_U03 NS-FiEZP_U04 NS-FiEZP_K_01 NS-FiEZP_K_02 NS-FiEZP_K_03 NS-FiEZP_K_04 NS-FiEZP_K_05 NS-FiEZP_K_06 Odniesienie do efektów kształcenia Student, który zaliczył przedmiot zakresie WIEDZY różnicuje przedmiot etyki ogólnej i zawodowej posiada wiedzę z zakresu koncepcji filozoficzno - etycznych przydatnych w pielęgniarstwie (psychologiczno – pers nalistyczna, egzystencjalistyczna, personalistyc na kosmiczno – ewolucyjna, etyka niezależna T. Kotarbińskiego), charakteryzuje istotę podejmowania decyzji etycznych i rozwiązywania dylematów moralnych w pracy pielęgniark zna problematykę etyki normatywnej, w tym aksjologii wartości, powinności i sprawności moralnych istotnych w pracy pielęgniarki rozumie treść kodeksu etyki zawodowej pielęgniar w zakresie UMIEJĘTNOŚCI różnicuje zakres uprawnień, obowiązków zawodowych i powinności moralnych w zindywidualizowanej sytuacji podmiotu opieki szanuje godność osoby ludzkiej w relacji z podopiecznym i jego rodziną wie, jak rozwiązywać dylematy moralne w praktyce zawodowej dba o rozwój moralny i kształtowanie sumienia w zakresie KOMPETENCJI szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań zawodowych przestrzega praw pacjenta przestrzega tajemnicy zawodowej współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarne o w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej dla kierunku dla standardu K_B.W41. B.W41. K_B.W42. B.W42. K_B.W43 B.W43 K_B.W44. B.W44. K_B.W45. B.W45. K_B.U27. B.U27. K_B.U28. B.U28. K_B.U29. B.U29. K_B.U30. B.U30. K_D.K1. D.K1. K_D.K3. D.K3. K_D.K4. D.K4. K_D.K5. D.K5. K_D.K7. D.K7. K_D.K8. D.K8. Realizacja efektów kształcenia w poszczególnych formach Student, który zaliczył przedmiot Efekty kształcenia kody w zakresie WIEDZY kierunkowe przedmiotowe K_B.W41 ćw NS-FiEZP_W01 w + K_B.W42 NS-FiEZP_W02 + + K_B.W43 NS-FiEZP_W03 + + + K_B.W44 NS-FiEZP_W04 + + + NS-FiEZP_W05 + + + NS-FiEZP_W06 + + K_B.W45 Lek konwers sem ZP PZ ZBUN w zakresie UMIEJĘTNOŚCI ćw Lek konwer sem + K_B.U27. NS-FiEZP_U01 w + K_B.U28. NS-FiEZP_U02 + K_B.U29. NS-FiEZP_U03 + + + K_B.U30. NS-FiEZP_U04 + + + K_D.K1. NS-FiEZP_K_01 w + K_D.K3. NS-FiEZP_K_02 + + + K_D.K4. NS-FiEZP_K_03 + + + NS-FiEZP_K_04 + + + NS-FiEZP_K_05 + + + NS-FiEZP_K_06 + + + K_D.K5. K_D.K7. K_D.K8. na ocenę 3 60-70% uzyskanej punktacji za przewidziane formy weryfikacji efektów kształcenia Student - posiada niepełną podstawową wiedzę i umiejętności związane z przedmiotem, - ma duże trudności z wykorzystaniem zdobytych informacji, opanował efekty kształcenia w stopniu dostatecznym. - prezentuje niewielkie zainteresowanie zagadnieniami zawodowymi. ZP ZBUN + + w zakresie KOMPETENCJI cw Lek konwer sem + ZP Kryteria oceny osiągniętych efektów na ocenę 3,5 na ocenę 4 na ocenę 4,5 71-75% 76-85% 86-90% uzyskanej punktacji za przewidziane formy weryfikacji efektów kształcenia Student - posiada podstawową wiedzę i umiejętności pozwalające na zrozumienie większości zagadnień z danego przedmiotu, - ma trudności z wykorzystaniem zdobytych informacji; opanował efekty kształcenia w stopniu zadowalającym. - wykazuje poczucie odpowiedzialności za zdrowie i życie pacjentów, przejawia chęć doskonalenia zawodowego. PZ uzyskanej punktacji za przewidziane formy weryfikacji efektów kształcenia Student - posiada wiedzę i umiejętności w zakresie treści rozszerzających pozwalające na zrozumienie zagadnień objętych programem kształcenia - prawidłowo choć w sposób nieusystematyzowany prezentuje zdobytą wiedze i umiejętności, dostrzega błędy popełniane przy rozwiązywaniu określonego zadania; opanował efekty kształcenia w stopniu dobrym. - wykazuje pełne poczucie odpowiedzialności za zdrowie i życie pacjentów, przejawia chęć ciągłego doskonalenia zawodowego. uzyskanej punktacji za przewidziane formy weryfikacji efektów kształcenia Student - posiada wiedzę i umiejętności w zakresie treści rozszerzających pozwalające na zrozumienie zagadnień objętych programem kształcenia - prezentuje prawidłowy zasób wiedzy, dostrzega i koryguje błędy popełniane przy rozwiązywaniu określonego zadania; efekty kształcenia opanował na poziomie ponad dobrym. - jest odpowiedzialny, sumienny, odczuwa potrzebę stałego doskonalenia zawodowego. PZ ZBUN + na ocenę 5 91-100% uzyskanej punktacji za przewidziane formy weryfikacji efektów kształcenia Student dysponuje pełną wiedzą i umiejętnościami przewidzianymi w programie kształcenia w zakresie treści dopełniających, samodzielnie rozwiązuje problemy i formułuje wnioski, potrafi prawidłowo argumentować i dowodzić swoich racji; efekty kształcenia opanował na poziomie bardzo dobrym. - jest zaangażowany w realizację przydzielonych zadań, odpowiedzialny, sumienny, odczuwa potrzebę stałego doskonalenia zawodowego. KRYTERIA OCENY ODPOWIEDZI USTNYCH STUDENTA NA ZAJĘCIACH TEORETYCZNYCH l.p. LICZBA PUNKTÓW KRYTERIA NAUCZYCIEL STUDENT I. Wykazanie wiedzy i zrozumienia tematu. 0–6 0-6 I. Zgodność formułowanych wypowiedzi ze st nem aktualnej 0–6 0-6 wiedzy. I I Poprawność terminologiczna i językowa. 0-4 0-4 . IV. Logiczny układ treści. 0-2 0-2 OGÓŁEM LICZBA UZYSKANYCH PUNKTÓW 0-18 0-18 SKALA OCEN WG ZDOBYTEJ PUNKTACJI: Poniżej 10 - Niedostateczny 11 – 12 – Dostateczny 13 - Dostateczny plus 14 - 15 – Dobry 16 - Dobry plus 17 – 18 - Bardzo dobry KRYTERIA OCENY PRAC PISEMNYCH Z ZAKRESU SAMOKSZTAŁCENIA REALIZOWANEGO PRZEZ STUDENTA W RAMACH ZAJĘĆ BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA L.p. LICZBA PUNKTÓW KRYTERIA NAUCZYCIEL STUDENT I. Wykazanie wiedzy i zrozumienia tematu. 0–5 0–5 II. Zgodność formułowanych wypowiedzi ze stanem aktualnej 0-5 0- 5 wiedzy pielęgniarskiej i innej. III. Poprawność terminologiczna i językowa. 0–4 0–4 IV. Logiczny układ treści. 0-2 0-2 V. Dobór literatury. 0–2 0–2 OGÓŁEM LICZBA UZYSKANYCH PUNKTÓW 0- 18 0-18 SKALA OCEN WG ZDOBYTEJ PUNKTACJI: Poniżej 10 - Niedostateczny 11 – 12 – Dostateczny 13 - Dostateczny plus 14 - 15 – Dobry 16 - Dobry plus 17 – 18 - Bardzo dobry Kryteria oceny testu na ocenę 3 60-70% pozytywnych odpowiedzi w teście końcowym. na ocenę 3,5 71-75% pozytywnych odpowiedzi w teście końcowym. na ocenę 4 76-85% pozytywnych odpowiedzi w teście końcowym. na ocenę 4,5 86-90% pozytywnych odpowiedzi w teście końcowym. na ocenę 5 91-100% pozytywnych odpowiedzi w teście końcowym. Metody oceny (F- formułująca, P- podsumowująca) F1 – obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach. F2 - zaliczenie prac pisemnych w wersji multimedialnej zleconych przez nauczyciela prowadzącego ćwiczenia F3 - ocena po zakończeniu wykonanej pracy przez studenta P1 – Zaliczenie z oceną po II semestrze - test Egzamin ustny Egzamin pisemny/Za liczenie Praca problemowa/ Projekt Kolokwium F P Zadania domowe Referat/ Prezentacja /test ze zbun 60% 20% Sprawozdanie Dyskusje 20% 100% Metody weryfikacji efektów kształcenia Praca problemowa/ kierunkowe Efekty kształcenia (kody) Egzamin ustny Egzamin pisemny/ Zaliczenie K_B.W 41 K_B.W 42 K_B.W 43 K_B.W 44 K_B.W 45 Projekt Kolok wium Sprawoz danie Referat/ Prezentacja/test ze zbun K_B.U 27 K_B.U 28 K_B.U 29 K_B.U 30 K_D.K5 K_D.K2 K_D.K4 K_D.K6 K_D.K7 Inne przedmiotowe NS-FiEZP_U02 NS-FiEZP_U01 NS-FiEZP_U03 NS-FiEZP_K04 NS-FiEZP_ZP1 NS-FiEZP_K02 NS-FiEZP_K03 NS-FiEZP_K05 NS-FiEZP_K06 NS-FiEZP_W01 NS-FiEZP_W02 NS-FiEZP_W03 NS-FiEZP_W04 NS-FiEZP_W05 Punkty ECTS Obciążenie studenta Studia stacjonarne Bilans ECTS Forma aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim, w tym: Wykłady Ćwiczenia 40h 27h 67h 1 0,6 1,6 Konsultacje przedmiotowe Godziny bez udziału nauczyciela akademickiego wynikające z nakładu pracy studenta, w tym: Przygotowanie się do egzaminu/zdawanie egzaminu Przygotowanie się do kolokwium zaliczeniowego Przygotowanie się do zajęć, w tym studiowanie zalecanej literatury Przygotowanie prac w zakresie zajęć bez udziału nauczyciela ZBUN (raport, projekt, prezentacja, dyskusja i inne) Sumaryczna liczba godzin dla przedmiotu wynikająca z całego nakładu pracy studenta 2h 4 - 0,1 27 0,4 2h 23h 0,3 94h PUNKTY ECTS ZA PRZEDMIOT 2* *1 punkt ECTS = 25-30 godzin pracy przeciętnego studenta. Ilość punktów ECTS =94 godz.:25 godz. = 3,4 ECTS i 94 godz.:30 godz. = 3,1 ECTS (średnio 2pkt. ECTS) TREŚCI PROGRAMOWE FORMA ZAJĘĆ WYKŁADY TEMAT W1 Filozofia jako nauka. (Pojęcie i podział filozofii, okresy w filozofii europejskiej, funkcje filozofii). W2 Charakterystyka głównych kierunków filozoficznych: (egzystencjalizm, ewolucjonizm, personalizm). Koncepcja psychologiczno –personalistyczna i jej użyteczność w pielęgniarstwie. Kantyzm, utylitaryzm, filozofia cnoty, filozofia chrześcijaństwa, filozofia formalistyczna. W3 Poglądy filozoficzne – etyczne Tadeusza Kotarbińskiego. (Pojęcie etyki niezależnej, rola sumienia w etyce niezależnej). Opiekun spolegliwy i jego odniesienie do zawodu pielęgniarki. W4 Etyka jako nauka filozoficzna. Podstawowe pojęcia stosowane w etyce (etyka, etos, zwyczaj, obyczaj, moralność, moralne). Przedmiot formalny i materialny etyki. Działy etyki (etyka normatywna, etologia, etyka ogólna i szczegółowa (osobowa i społeczna), etyka stosowana. W5 Etyka zawodowa pielęgniarki i położnej, jako nauka stosowana. Pojęcie, przedmiot i podział etyki zawodowej pielęgniarstwa. Cnoty - jako sprawności moralne pielęgniarek. Pojęcie i klasyfikacja cnót moralnych. Charakterystyka cnót moralnych istotnych w pracy pielęgniarki W6 Etyka pielęgniarstwa jako nauka normatywna. Pojęcie, przedmiot i podział. Normy moralne, jako dyrektywy etyki normatywnej pielęgniarstwa. LICZBA GODZ. 3 6 3 4 3 3 SUMA GODZ. 40 W7 Aksjologia jako teoria wartości istotnych w pielęgniarstwie. Pojęcie i klasyfikacja wartości moralnych. Wartości ogólnoludzkie, społeczne i osobowe. Wartości nadrzędne w pracy pielęgniarki Konflikty wartości moralnych w pracy pielęgniarki W8 Deontologia pielęgniarska. Pojęcie i przedmiot deontologii. Płaszczyzny kodyfikowania powinności moralnych pielęgniarki. Kodeks deontologiczny – pojęcie, funkcje, obowiązki moralne, prawa. W9 Wybrane teorie etyczne mające zastosowanie w etyce pielęgniarskiej (etyka troski, pryncypializm, etyka sumienia). W10 Odpowiedzialność zawodowa pielęgniarki. Pojęcie odpowiedzialności zawodowej. Rodzaje odpowiedzialności zawodowej - moralna, prawna - cywilna, karna), służbowa, materialna. Rodzaje kar za wykroczenia w zakresie odpowiedzialności zawodowej. W11 Dylematy etyczne w pracy pielęgniarek. Pojęcie i źródła dylematów etycznych. Dylemat a problem moralny. Rodzaje dylematów w pracy pielęgniarki. W12 Prawa pacjenta – regulacje prawne i deontologiczne. Pojęcie i źródła praw pacjenta. Regulacje praw pacjenta (międzynarodowe i krajowe) Unormowania deontologiczne praw pacjenta. Interpretacja praw pacjenta. FORMA ZAJĘĆ ĆWICZENIA FORMA ZAJĘĆ Zajęcia bez udziału nauczyciela TEMAT Ćw.1. Personalizm i jego znaczenie w pielęgniarstwie. (pojęcie personalizmu, główne atrybuty personalizmu – godność osobowa, rozumność, wolna wola i odpowiedzialność). Zastosowanie teorii personalistycznej w pielęgniarstwie. Koncepcja człowieka w wybranych poglądach filozoficznych. (filozofia osoby ludzkiej w rozważaniach K. Wojtyły i R. Ingardena) Ćw.2. Humanizm, jako teoria holistycznego pojmowania człowieka i jego odniesienie do pielęgniarstwa. Pojęcie i klasyfikacja poglądów humanistycznych. Integralność człowieka w teorii humanistycznej. 4 3 3 3 2 3 LICZBA GODZ. 27 4 4 Ćw.3. Feminizm i jego związek z pielęgniarstwem. Pojęcie i podział feminizmu, wpływ feminizmu na rozwój pielęgniarstwa i etyki tego zawodu. Ćw.4. Rozwój moralny pielęgniarki. Etapy rozwoju moralnego człowieka wg. J. Piageta i L. Kohlberga. Rola uczelni i zakładu pracy w rozwoju moralnym pielęgniarki. Praca nad własnym rozwojem moralnym. Ćw.5. Etyka sumienia. Sumienie jako subiektywna i ostateczna norma moralności w pracy pielęgniarki. Sumienie przed- i pouczynkowe. Zawodność i niezawodność sumienia. Rola sumienia w podejmowaniu decyzji moralnych. Ćw.6. Podejmowanie decyzji etycznych (czynniki warunkujące procesy decyzyjne. Modele podejmowania decyzji etycznych. Ćw.7. Kodeks etyki zawodowej polskiej pielęgniarki i położnej. Funkcje Kodeksu . Struktura Kodeksu. Obowiązki moralne pielęgniarki. Prawa pacjenta i prawa pielęgniarki. Uwarunkowania prawne odpowiedzialności zawodowej pielęgniarek. 4 TEMAT LICZBA GODZ. ZBUN 1. Wzory osobowe w pielęgniarstwie. Pojęcie wzoru osobowego. Wzory osobowe liderek polskiego pielęgniarstwa. Wskazanie i uzasadnienie wybranego przez studenta dla siebie wzoru osobowego pielęgniarki. (I semestr)- Prezentacja POWER POINT ZBUN 2. Eutanazja, eksperymenty medyczne, sztuczna prokreacja, transplantacja w kontekście istoty i dylematów etycznych. (II semestr)- Prezentacja POWER POINT SUMA GODZ. 4 4 3 4 SUMA GODZ. 23 13 10