PRACE KAZUISTYCZNE
Transkrypt
PRACE KAZUISTYCZNE
PRACE KAZUISTYCZNE Dent. Med. Probl. 2005, 42, 4, 677–681 ISSN 1644−387X RYSZARD TOMASZ MAŁYSA, HALINA PANEK Estetyczne uzupełnienie pojedynczych zębów za pomocą implantów Camlog® – opis przypadków Esthetic Replacement of Single Tooth Loss with Using Camlog® Implants – Case Reports Katedra i Zakład Protetyki Stomatologicznej AM we Wrocławiu Streszczenie Protetyczna rekonstrukcja pojedynczych zębów za pomocą mostów opartych na koronach całkowitych, częścio− wych i wkładach koronowych lub nakładach koronowych wiąże się z koniecznością inwazyjnego i nieodwracal− nego preparowania twardych tkanek zębów filarowych. Stąd też w takich przypadkach ostatnio coraz częściej za− leca się stosowanie różnego typu implantów śródkostnych. Autorzy przedstawiają charakterystykę nowego syste− mu implantologicznego Camlog® oraz opisują jego zastosowanie do rekonstrukcji zębów przedtrzonowych w dwóch przypadkach. Wstępne obserwacje kliniczne wykazują, że implanty Camlog ulegają pełnej osteointegra− cji z kością wyrostka zębodołowego, a odpowiednio dobrany kształt i rozmiar części nadzębodołowej implantu umożliwia wykonanie estetycznych koron docelowych. Wadą tego systemu jest wysoki koszt oprzyrządowania po− mocniczego koniecznego przy instalowaniu poszczególnych elementów implantu (Dent. Med. Probl. 2005, 42, 4, 677–681). Słowa kluczowe: pojedyncze braki zębów, rekonstrukcja protetyczna, implanty, Camlog. Abstract Prosthetic reconstruction of single missing teeth using fixed bridges supported on complete or partial crowns as well as on inlays or onlays is usually connected with an irreversible invasive preparation of hard dental tissues of abutment teeth. Thus, nowadays in such cases many interosseus implant systems are recommended. In the paper, the characteristics of new designed implant system Camlog® is presented. Moreover, two clinical reports are described, where the implant system was used in reconstruction of missing single premolars. Preliminary clinical observations revealed that the implants are firmly osseointegrated with alveolar bone, and enable to make esthetic ceramic crowns due to possibility of selecting the proper size and shape of the abutment part of the system. One of the disadvantages of the implant system seems to be too high cost of equipment needed to install all parts of the implant (Dent. Med. Probl. 2005, 42, 4, 677–681). Key words: singular missing teeth, prosthetic reconstruction, implant, Camlog. Uzupełnienie protetyczne pojedynczych zębów jest dużym wyzwaniem dla lekarzy stomatologów. Ubytki pojedynczych zębów nie upośledzają w znacznym stopniu wydolności narządu żucia, ale często prowadzą do niekontrolowanego przemiesz− czania się zębów. Braki w przednim odcinku łuku zębowego są ponadto mało estetyczne i stanowią trudny problem do nieinwazyjnego rozwiązania protetycznego. W tych przypadkach korzysta się z wielu metod leczenia protetycznego, które jednak dają różne efekty estetyczno−czynnościowe. Prote− za częściowa jest najczęściej dużym problemem adaptacyjnym dla pacjenta, może uszkadzać przy− zębie brzeżne, a przy ograniczonej płycie stwarza niebezpieczeństwo zachłyśnięcia. Most klasyczny natomiast, zbudowany z dwóch koron i przęsła, wy− maga oszlifowania zębów ograniczających lukę. Również mosty adhezyjne w wielu przypadkach wymagają niewielkiej preparacji zębów filarowych w celu rozwinięcia powierzchni retencyjnej i umoż− liwienia osadzenia mostu wzdłuż optymalnego toru wprowadzenia, uwzględniającego wymogi natury 678 R. T. MAŁYSA, H. PANEK estetycznej i biomechanicznej, jednak często ulega− ją one rozcementowaniu. Także wykonanie mostów opartych na inleyach wewnątrzkoronowych wiąże się z koniecznością dodatkowej preparacji twardych tkanek zębów, a przy tym stwarzają one zagrożenie powstawania próchnicy wtórnej, zwłaszcza w oko− licy ścian stycznych zębów filarowych, trudnych do higienicznego utrzymania przez pacjentów. Podob− ne problemy występują podczas wykonywania sta− łych prac protetycznych z zastosowaniem zacze− pów UDA [1]. Wyżej wymienionych problemów można uniknąć, stosując implanty śródkostne. Implanty umożliwiają uzupełnienie ubytków zaklinowa− nych oraz skrzydłowych i pozwalają na przy− wrócenie ciągłości łuku zębowego bez ingerencji w sąsiadujące zęby [1–5]. W tej metodzie leczenia też występują ograniczenia związane z ilością i ja− kością kości wyrostka zębodołowego, gdyż im− plant powinien mieć odpowiednie wymiary i poło− żenie w zależności od przewidywanego obciąże− nia. Duże znaczenie ma ogólny stan zdrowia pacjenta, koszty leczenia, a także konieczność uwzględnienia przez pacjenta długości procesu le− czenia z zastosowaniem implantów [6–7]. W me− todach klasycznych czas leczenia trwa zwykle od kilku do kilkunastu dni, a w metodach implantolo− gicznych – nawet do kilkunastu miesięcy, zwła− szcza w razie konieczności przeprowadzenia za− biegów poprzedzających, takich jak przeszczepy fragmentów kostnych czy augmentacja z użyciem materiałów kościozastępczych. Wielu producen− tów w odpowiedzi na oczekiwania pacjentów pro− ponuje różne metody szybkiego obciążania im− plantów, są one jednak obarczone niebezpieczeń− stwem zwiększonego zaniku kości wyrostka, brakiem osteointegracji, a więc potencjalną możli− wością utraty implantu [1, 8–9]. Celem pracy jest przedstawienie wybranych przypadków pacjentów z ograniczonymi brakami zębowymi, u których dokonano rekonstrukcji łu− ków zębowych za pomocą systemu impantolo− gicznego Camlog®. System ten został wprowadzo− ny do lecznictwa stomatologicznego stosunkowo niedawno, stąd w piśmiennictwie nie ma jeszcze danych na temat jego oceny klinicznej. Charakterystyka systemu implantologicznego Camlog Implanty Camlog (firmy Altatec) są oparte na systemie implantów dwuczęściowych wytwarza− nych w 4 kształtach elementów wewnątrzkostnych, tj. Screw−Line, Screwcylinder Line, Cylinder Line Ryc. 1. Implant Camlog (Altatec) w wersji Screw−Line Fig. 1. Implant Camlog (Altatec) in Screw−Line version i Root Line (ryc. 1). Każda linia części śródkost− nych występuje w 5 średnicach, tj.: 3,3; 3,8; 4,3; 5,0 i 6,0 mm oraz w czterech długościach: 9, 11, 13 i 16 mm, a nadbudowy w formie prostej 0° z niskim i wysokim kołnierzem (prostym lub skośnym), w formie kątowej o pochyleniu 15 i 20° oraz jako proste nadbudowy cyrkonowe, co umożliwia zasto− sowanie różnych wariantów zaopatrzenia protezami stałymi. System ten daje możliwość cementowania lub przykręcania nadbudowy protetycznej, zawiera ponadto zestaw zatrzasków protetycznych oraz be− lek, co razem tworzy uniwersalne narzędzie chirur− giczno−protetyczne, możliwe do stosowania przy ograniczonych i rozległych ubytkach uzębienia. Implanty Camlog są wykonane z biokompaty− bilnego stopu tytanu (Grade IV) wytwarzanego w USA. Porowatą powierzchnię części środkost− nych implantów uzyskuje się metodą wytrawiania, co istotnie zwiększa powierzchnię retencyjną im− plantu i jego kontakt z tkanką kostną. Cechą charakterystyczną implantów Camlog jest kształt powierzchni nośnej części śródkostnej mającej 3 nacięcia co 120°, które uniemożliwiają obracanie się nadbudowy wzdłuż długiej osi. Połą− czenie nadbudowy implantologicznej z częścią śródkostną jest systemem rury w rurze, które są skręcane ze sobą imbusową śrubą tytanową. Takie rozwiązanie zapewnia dużą wytrzymałość, a sys− tem znaczników (wgłębień) na powierzchniach ze− wnętrznych poszczególnych części implantów daje możliwość wcześniejszego zorientowania przestrzennego nadbudowy już na etapie wprowa− dzenia części śródkostnej podczas zabiegu chirur− gicznego. Bogata taca narzędziowa, oznakowana kolorami przyporządkowanymi dla poszczegól− nych średnic, czyni system bardzo przejrzystym i ułatwia postępowanie kliniczne. Estetyczne uzupełnienie pojedynczych zębów za pomocą implantów Camlog Opis przypadków Przypadek 1 Pacjentka R. K., lat 26, nr historii choroby 255/04, zgłosiła się do kliniki dnia 28.05.2004 r. z powodu bólu w górnym prawym pierwszym przedtrzonowcu, który przed rokiem przeleczono endodontycznie. Ząb wykazywał narastające obja− wy bólowe, aż do samoistnych włącznie, które pa− cjentka oceniała na 6 punktów w skali VAS. Na zdjęciu RTG zewnątrzustnym stwierdzono niewiel− ką zmianę okołoszczytową w okolicy korzeni zęba 14 (ryc. 2a). Ząb poddano ponownie leczeniu endo− dontycznemu. Dwa miesiące po zakończeniu lecze− nia znów jednak wystąpił ból zęba 14 o szybko na− rastających objawach. Na prośbę pacjentki, dnia 15.09.2004 r., ząb usunięto w osłonie antybiotyko− wej, a zębodół wypełniono mieszaniną preparatu Fi− siograft (GHIMAS) i krwi żylnej, pobranej od pa− cjentki tuż przed zabiegiem z żyły łokciowej. Ranę 679 poekstrakcyjną zabezpieczono prostymi szwami chi− rurgicznymi. Regeneracja tkanek przebiegała bez po− wikłań, chociaż w pierwszych dniach po ekstrakcji pacjentka skarżyła się na znaczny ból w okolicy po− zabiegowej. Po upływie 2 miesięcy, tj. 04.11.2004 r., wykonano zabieg implantacji pojedynczego implan− tu Camlog typu Screw−Line (Altatec) o średnicy 4,3 mm i długości 11 mm. Kąt wprowadzenia implantu około 8° w kierunku podniebiennym był wymuszo− ny ukształtowaniem wyrostka zębodołowego w pro− jekcji szczytu korzeni (ryc. 3). Zabieg wykonano w osłonie antybiotykowej, metodą zagęszczania ko− ści z użyciem osteotomów firmy Camlog. Uzyska− no bardzo dobrą miejscową stabilizację wstęp− ną. Odwarstwiony płat śluzówkowo−okostnowy w miejscu implantacji zaszyto szwem materaco− wym. Po 4 miesiącach, 07.03.2005 r., przystąpiono do wykonania ostatecznego zaopatrzenia w postaci nadbudowy i korony licowanej ceramiką Ceramco® (Degudent GmbH, Dentsply), którą przytwierdzono cementem szklanojonomerowym Fugi−cem® (GC Corporation ) (ryc. 4). a b Ryc. 3. Przypadek 1. Zabieg wprowadzenia części śródkostnej implantu, widoczny kołnierz implantu i odsłonięty płat śluzówkowo−okostnowy Fig. 3. Case 1. Procedure of installation of interosseus part of implant, visible implant collar and mucoperio− steous flap c Ryc. 2. Przypadek 1. Obraz radiologiczny zęba 14: a – przed ekstrakcją, b – po ekstrakcji, c – po wprowadze− niu części śródkostnej implantu Fig. 2. Case 1. Radiological picture of tooth #14: a – before extraction, b – after extraction, c – after inser− ting of interosseus part of Camlog implant Ryc. 4. Przypadek 1. Stan po zacementowaniu korony licowanej ceramiką Fig. 4. Case 1. Status after cementing the ceramic cast crown on implant 680 R. T. MAŁYSA, H. PANEK Przypadek 2 Pacjentka J. M., lat 28, nr historii choroby 359/04, zgłosiła się 06.07.2004 r. z prośbą estetycz− nego uzupełnienia braku zęba 24 (ryc. 5). Spośród przedstawionych metod wybrała rekonstrukcję im− plantologiczną. Dnia 20.07.2004 r. przeprowadzono Ryc. 5. Przypadek 2. Obraz radiologiczny zęba 24 przed zabiegiem Fig. 5. Case 2. Radiological picture of tooth #24 befo− re treatment Ryc. 6. Przypadek 2. Obraz radiologiczny okolicy zę− ba 24 po wprowadzeniu implantu Fig. 6. Case 2. Radiological picture of region of tooth #24 after installation of implant Ryc. 7. Przypadek 2. Stan po ukształtowaniu i wygo− jeniu brodawek dziąsłowych Fig. 7. Case 2. Status after shaping and healing of gin− gival interdental papillae zabieg wprowadzenia implantu Camlog (Altatec) Screw−Line o średnicy 4,3 mm i długości 11 mm. Zabieg przeprowadzono metodą odsłonięcia płata śluzówkowo−okostnowego, preparacji kości kali− browanymi trepanami, nagwintowania i umiejsco− wienia w łożu implantu. Pacjentka wyraziła zgodę na niezaopatrywanie luki po zębie 24 jakimkolwiek Ryc. 8. Przypadek 2. Transfer do łyżki otwartej wkrę− cony do śródkostnej części implantu przed pobraniem wycisków Fig. 8. Case 2. Transfer screwed into interosseus part of implant before making an impression on individual open tray Ryc. 9. Przy− padek 2. Mo− del roboczy z widocznym implantem laboratoryj− nym Fig. 9. Case 2. Working model with visible labo− ratory im− plant Ryc. 10. Przypadek 2. Stan po zacementowaniu koro− ny ostatecznej. Fig. 10. Case 2. Status after cementing the permanent crown Estetyczne uzupełnienie pojedynczych zębów za pomocą implantów Camlog uzupełnieniem protetycznym. Gojenie przebiegało szybko i bez ubytków tkanek miękkich i kostnych w okolicy implantu (ryc. 6). Po czterech miesią− cach, tj. dnia 10.11.2004 r., otwarto wejście do im− plantu w zabiegu chirurgicznym i wprowadzono do części śródkostnej „śrubę gojącą” o kształcie stoż− kowatym na 2 tygodnie, a następnie jeszcze na ty− dzień o kształcie butelkowatym. Śruby te odpowie− dnio kształtują brodawki dziąsłowe (ryc. 7). Na− stępnie wykonano wycisk w obecności transferu (ryc. 8) oraz model roboczy (ryc. 9), na którym wy− konano koronę licowaną ceramiką Ceramco (Degu− dent, Dentsply), którą zacementowano na cement szklanojonomerowy Fugi−cem (GC Corporation) (ryc. 10). Omówienie Na podstawie obserwacji klinicznych leczo− nych pacjentów można stwierdzić, że odbudowa pojedynczych zębów za pomocą systemu implan− tologicznego Camlog jest niewątpliwie dobrą me− todą leczenia, dającą szybką adaptację do uzupeł− nienia protetycznego i znakomity efekt czynno− 681 ściowo−kosmetyczny. Rozwiązanie z połączeniem obu elementów implantów z wykorzystaniem za− sady „rury w rurze” i nacięć przeciwobrotowych, jak również znaczników, umożliwia trwałe i beza− waryjne połączenie nadbudowy z częścią śródko− stną. Warianty nadbudowy prostej lub kątowej oraz kształtu i przebiegu kołnierza stanowiącego ograniczenie brzegu korony pozwalają na uzyska− nie korzystnego efektu kosmetycznego. Estetyka jest zależna od ilości i jakości tkanek miękkich otaczających powierzchnię nośną implantu oraz „płynnego przejścia” wszczepu w koronę. Wadą implantologicznej odbudowy z zastoso− waniem systemu Camlog jest wysoki koszt wyko− nania uzupełnienia, co w znacznym stopniu ogra− nicza liczbę osób zainteresowanych tą metodą. Ujemną cechą jest także długość procesu leczenia metodą dwuetapową, zwłaszcza gdy jest odtwa− rzany ząb przedni. Jednak taki sposób postępowa− nia daje większą pewność osteointegracji, czyli przerośnięcia tkanką kostną wytrawionej po− wierzchni części wewnątrzkostnej implantu. Do pełnej oceny nowo wprowadzonego systemu im− plantologicznego są jednak konieczne dalsze ob− serwacje kliniczne na większej grupie pacjentów. Piśmiennictwo [1] NART I. E., BEVERS L.: Klinische Untersuchung eines intrakoronalen Brukenankersystems. Quintes. 1993, 44, 1455–1465. [2] ŁAGOWSKA−ADAMCZYK H., DŁUCIK D., DRAGACZ J., WIĄZEK−KUCZMIK M.: Ocena przydatności wszczepów śród− kostnych produkcji krajowej w implantologii stomatologicznej. Prot. Stomat. 1997, 47, 209–214. [3] ASTRAND P., ENGQUIST B., ANZEN B., BERGENDAL T., HALLMAN M., KARLSSON U., KVINT S., LYSELL L., RUND− CRANZ T.: A three−year follow−up report of a comparative study of ITI Dental Implants and Branemark System im− plants in the treatment of the partially edentulous maxilla. Clin. Implant Dent. Relat. Res. 2004, 6, 130–141. [4] CASELLINI R. C.: Implantologie in den USA Technik einer Restauration. Dental−Labor. 1990, 10. [5] STENDERA P., CZAMARSKI K.: Własna modyfikacja wykonania uzupełnień protetycznych wspartych na wszczepach w przednim odcinku szczęki. Prot. Stomat. 1998, 48, 196–201. [6] KRYST L.: Wskazania i przeciwwskazania do stosowania implantów stomatologicznych – spojrzenie chirurga. Prot. Stomat. 1997, 47, 193–196. [7] MAJEWSKI S.: Implantologia stomatologiczna – szanse i zagrożenia, wskazania i przeciwwskazania. Prot. Stomat. 1995, 45, 3–7. [8] SOKOŁOWSKI J., SULIBORSKI S.: Przegląd metod uszlachetniania wszczepów i uzupełnień protetycznych wykona− nych ze stopów metali (na podstawie piśmiennictwa). Prot. Stomat. 1998, 48, 221–225. [9] ECKERT S. E., CHOI Y. G., SANCHEZ A. R., KOKA S.: Comparison of dental implant systems: quality of clinical evi− dence and prediction of 5−year survival. Int. J. Oral Maxillofac. Implants. 2005, 20, 406–415. Adres do korespondencji: Ryszard Tomasz Małysa Katedra i Zakład Protetyki Stomatologicznej AM ul. Krakowska 26 50−425 Wrocław tel.: +48 071 784 02 91 e−mail: [email protected] Praca wpłynęła do Redakcji: 1.08.2005 r. Po recenzji: 18.10.2005 r. Zaakceptowano do druku: 25.11.2005 r. Received: 1.08.2005 Revised: 18.10.2005 Accepted: 25.11.2005