Jednolity Plik Kontrolny

Nr 5/2016
maj 2016 r. cena 19,90 PLN
temat numeru:
Jednolity Plik Kontrolny
– nowe obowiązki od 1 lipca 2016r.
wersja elektroniczna
Zakres przedmiotowy regulacji
Duży przedsiębiorca jako podmiot
Obowiązek podatkowy na gruncie
w zakresie Jednolitego Pliku
zobligowany do wdrożenia Jednolitego
VAT w przypadku dostawy towarów
Kontrolnego
Pliku Kontrolnego od 1 lipca 2016 r.
w ramach umowy komisu
str. 4
str. 12
str. 25
nictwo do podpisywania deklaracji. Na
gruncie nowych przepisów, pełnomocnictwo to oraz zawiadomienie o jego
odwołaniu lub zmianie można składać
w formie dokumentu elektronicznego, co
zmierza do skupienia w jednej bazie danych informacji dotyczących wszystkich
pełnomocnictw.
Podsumowanie
Znowelizowane przepisy dotyczące pełnomocnictw z założenia mają wychodzić naprzeciw potrzebom podatników
proponując bardziej nowoczesne i kompleksowe rozwiązania. W praktyce pojawia się jednak wiele wątpliwości i luk
dotyczących nowych uregulowań. Na
wstępie należy zaznaczyć, iż formula-
rze pełnomocnictw nie są interaktywne,
co sprawia, że wypełnienie ich zajmuje
znacznie więcej czasu niż sporządzenie
„klasycznego” pełnomocnictwa. Ponadto nie przewidziano w nich np. tak
istotnych kwestii jak udzielenie pełnomocnictwa dalszego (tzw. substytucja),
czy uwierzytelnienie pełnomocnictwa.
W praktyce budzi to liczne wątpliwości dotyczące tego jak prawidłowo wypełnić formularze. Również doręczanie
pism za pomocą środków komunikacji
elektronicznej nie zawsze zdaje egzamin.
Często bowiem bywa tak, iż organy niektóre pisma doręczają nadal za pomocą
operatora pocztowego, inne zaś drogą
elektroniczną. Ponadto nie sposób pominąć fakt, iż poprzednie regulacje dotyczące pełnomocnictw były sprawdzone
i dobrze znane zarówno podatnikom jak
i pełnomocnikom. Natomiast wprowadzenie nowości w postaci wzorów formularzy, w szczególności w zestawieniu
z wymogiem korzystania z Elektronicznej
Platformy Usług Administracji Publicznej
(EPUAP) znacznie utrudnia podatnikom
oraz pełnomocnikom załatwianie poszczególnych spraw oraz prowadzi nieraz
do kuriozalnych sytuacji. Wygląda na to,
że zmiany, których celem i założeniem
było usprawnienie, unowocześnienie
i dostosowanie regulacji dotyczących
pełnomocnictw do potrzeb podatników
przyniosły zupełnie odwrotne skutki
w postaci dezorganizacji praktyki w całym kraju.
Zakres podatników zobligowanych do
wdrożenia Jednolitego Pliku Kontroli
I. Nowy obowiązek dla przedsiębiorców
Od 1 lipca 2016 r. organy podatkowe będą
miały prawo żądać od przedsiębiorców
przekazywania danych w formie ustandaryzowanych plików (tzw. jednolitych
plików kontrolnych), zarówno w trakcie
czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, jak i postępowań podatkowych. Powyższe rozwiązanie w założeniu
ma skrócić czas kontroli podatkowych,
zmniejszyć koszty funkcjonowania administracji podatkowej oraz przede wszystkim zmniejszyć lukę podatkową poprzez
zwiększenie ściągalności podatków. Tym
samym jednolite pliki kontrolne to nic innego jak nowe narzędzie w rękach organów podatkowych wprowadzone celem
zwiększenia efektywności wykrywalności uszczupleń podatkowych (w VAT oraz
podatkach dochodowych).
Obowiązek ten został odroczony w stosunku do mikro, małych i średnich przedsiębiorców do 1 lipca 2018 r. Natomiast
od 1 lipca 2016 r. obowiązkiem udostęp-
10
Maj 2016
niania swoich danych w określonym formacie (oczywiście wyłącznie na żądanie
organów podatkowych) zostaną objęci
tylko duzi przedsiębiorcy w rozumieniu
ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Zgodnie z powyższą ustawą przez dużego przedsiębiorcę należy
rozumieć podmiot, który co najmniej
w jednym z ostatnich dwóch lat obrotowych:
Z drugiej strony przedsiębiorca zatrudniający w ostatnich dwóch latach 100
pracowników, którego obroty w ostatnim roku przekroczyły 50 milionów euro,
ale w żadnym z ostatnich dwóch latach
nie osiągnął sumy aktywów w kwocie
43 milionów euro, nie będzie podlegał
takiemu obowiązkowi od 1 lipca 2016 r.
(nie spełnił on któregokolwiek z dwóch
ww. warunków).
1. zatrudniał ponad 250 pracowników,
lub
2. osiągnął roczny obrót netto ze
sprzedaży przekraczający 50 milionów euro oraz sumy aktywów na koniec jednego z tych lat przekroczyły
43 milionów euro.
Co istotne, obowiązek udostępniania organom podatkowym danych w formie
jednolitych plików kontrolnych dotyczyć będzie wyłącznie tych podatników,
którzy prowadzą księgi podatkowe przy
użyciu programów komputerowych.
W praktyce jednak ciężko wyobrazić sobie przedsiębiorcę (w szczególności tego
„dużego”), który prowadziłby swoje księgi podatkowe w inny niż elektroniczny
sposób. Tym samym założyć można, że
praktycznie wszyscy przedsiębiorcy od
1 lipca 2018 r. będą już zobowiązani dostosowania swoich systemów w sposób
umożliwiający im generowanie danych
w formie jednolitych plików kontrolnych.
Przykładowo, przedsiębiorca zatrudniający w poprzednim roku 300 pracowników,
ale którego obroty w ostatnich dwóch
latach nie przekroczyły 50 milionów euro
podlegać będzie obowiązkowi raportowania w formie jednolitych plików kontrolnych od 1 lipca 2016 r. (spełniony został bowiem pierwszy z ww. warunków).
Powrót do spisu treści
II. Mikroprzedsiębiorcy
III. Podmioty zagraniczne
Ustawa wprowadzająca do polskiego porządku prawnego instytucje jednolitego
pliku kontrolnego nie odnosi się wprost
do obowiązków mikroprzedsiębiorców
w tym zakresie. Niemniej nie powinno
budzić wątpliwości, że również mikroprzedsiebiorcy prowadzący księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych od 1 lipca 2018 r. zobowiązaniu
będą do przekazywania na żądanie organów podatkowych danych w formacie
jednolitych plików kontrolnych. Natomiast przekazywanie przez nich danych
w takiej formie w okresie przejściowym
będzie odbywało się na zasadzie fakultatywności. Powyższe wynika z tego,
że każdy mikroprzedsiębiorca spełnia
przesłanki do uznania go za małego lub
średniego przedsiębiorcę, a każdy mały
przedsiębiorca spełnia przesłanki do
uznania go za średniego przedsiębiorcę.
Tym samym przepis przejściowy, który odracza do 1 lipca 2018 r. obowiązek
przekazywania danych w formie jednolitych plików kontrolnych dla małych
i średnich przedsiębiorców (z pominięciem mikroprzedsiębiorców) z całą pewnością nie oznacza, że dla mikroprzedsiębiorców obowiązek ten powstanie już od
1 lipca 2016 r., bądź że obowiązek ten ich
w ogóle nie obejmie. Powyższe znalazło
swoje potwierdzenie np. w odpowiedzi
Ministra Finansów na interpelacje poselską (nr 1403).
Kwestią budzącą wątpliwości podatników może być jednak to, czy podmioty
zagraniczne zarejestrowane w Polsce,
bądź prowadzące tu działalność np.
poprzez położone tu oddziały, również
będą podlegały obowiązkowi przekazywania organom podatkowym danych
w formie jednolitych plików kontrolnych.
Powyższa kwestia sprowadza się do odpowiedzi na pytanie, czy przy określeniu
z jakim typem przedsiębiorcy mamy do
czynienia należy uwzględniać wyłącznie lokalną działalność przedsiębiorcy
zagranicznego, tj. działalność na terenie
Polski, czy też również jego działalność
globalną, prowadzoną przez dane przedsiębiorstwo poza Polską.
Niestety treść wprowadzonych przepisów nie rozstrzyga powyższej kwestii.
Należy jednak przypuszczać, że fiskus
będzie dążył do objęcia obowiązkiem
przekazywania danych w określonym
formacie już od 1 lipca 2016 r. również
przedsiębiorstwa zagraniczne zarejestrowane w Polsce, nawet jeżeli w zakresie
działalności prowadzonej w Polsce nie
spełniają warunków do uznania ich za
dużych przedsiębiorców (ale w zakresie
działalności prowadzonej globalnie już
tak). Tym samym można przypuszczać,
że wprowadzony nowy obowiązek od 1
lipca 2016 r. dotyczyć też będzie również
np. podmiotów zagranicznych, nawet je-
żeli wystawiają one w Polsce jedną fakturę w przeciągu roku.
Na słuszność powyższego rozumowania wskazało pośrednio Ministerstwo
Finansów w opracowanym przez siebie
materiale zawierającym odpowiedzi na
często zadawane pytania: „Oddział podmiotu zagranicznego nie jest odrębnym
podmiotem w stosunku do jednostki
macierzystej, lecz jest jej częścią. Dlatego też podmiot zagraniczny prowadzący
działalność na terytorium Polski w formie
oddziału, zarejestrowany dla potrzeb podatku od towarów i usług, traktowany
jest jako jeden podmiot.”
Z drugiej strony istnieją również racjonalne argumenty przemawiające za tym,
że dla określenia, czy dany przedsiębiorca podlega obowiązkowi przesyłania
danych w określonym formacie, należy
uwzględniać wyłącznie jego działalność
prowadzoną na terenie Polski tzn. nie należy uwzględniać pracowników oraz danych finansowych osiągniętych w innych
krajach. Niestety, wszystko wskazuje na
to, że powyższa wykładnia nie znajdzie
uznania organów podatkowych, które
będą próbowały objąć nowym obowiązkiem możliwie szerokie grono podatników.
Paweł Goś, doradca podatkowy w MDDP
Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy
Znajdź nas i polub na Facebooku.
Codziennie nowe ciekawostki, informacje o promocjach
i wydarzeniach na TaxFin.pl
11
Maj 2016
Powrót do spisu treści