Hasło geograficzne

VII. Hasło geograficzne.
VII.1. Hasło geograficzne
VII. .1.Definicja tematów geograficznych.
VII.1.2. Ogólne zasady ustalania nazw geograficznych
VII.1.3. Źródła
VII.2. Państwa
VII.3. Regiony
VII.3.1. Kontynenty i części kontynentów
VII.3.2. Regiony - grupy państw wyodrębnione ze względu na kryterium geograficzne i etniczne
VII.3.3. Regiony historyczne nie mieszczące się w obrębie jednego państwa
VII.3.4. Regiony w obrębie jednego państwa
VII.3.5. Regiony wyodrębnione ze względu na kryterium gospodarcze
VII.3.6. Regiony mityczno-legendarne i fikcyjne
VII.4. Miejscowości (miasta, wsie, osiedla)
VII.4.1. Miejscowości polskie
VII.4.1.1. Dwie lub więcej miejscowości o tej samej nazwie w danym województwie
VII.4.1.2. Dwie lub więcej miejscowości o tej samej nazwie w danym powiecie
VII.4.1.3. Dwie lub więcej miejscowości o tej samej nazwie w danej gminie
VII.4.2. Miejscowości w innych państwach
VII.4.3. Miejscowości przedzielone granicą i leżące w granicach dwóch państw
VII.4.4. Zmiany nazw miejscowości
VII.4.5. Miejscowości włączone do innych miejscowości
VII.4.6. Części miejscowości, dzielnice, ulice, place, obiekty fizjograficzne w obrębie miejscowości
VII.4.7. Obiekty znajdujące się w miejscowościach
VII.4.8. Obiekty znajdujące się poza miejscowościami
VII.4.9. Miejscowości dawne
VII.5. Obiekty fizjograficzne
VII.5.1. Typy nazw obiektów fizjograficznych
VII.5.2. Dopowiedzenia po nazwach obiektów fizjograficznych
VII.5.2.1. Dopowiedzenia identyfikujące
VII.5.2.2. Dopowiedzenia lokalizujące
VII.5.3 Obszary chronione
VII.6. Nazwy równobrzmiące
VII.7. Nazwy jednostek podziału administracyjnego
VII.7.1. Nazwy jednostek podziału administracji państwowej
VII.7.1.1. Nazwy jednostek podziału administracyjnego w Polsce
VII.7.1.1.1. Nazwy stosowane dla jednostek podziału administracyjnego w latach 1945-1998 r.
VII.7.1.1.2. Nazwy stosowane dla jednostek podziału administracyjnego od 1.01.1999 r.
VII.7.1.1.2.1. Województwa
VII.7.1.1.2.2. Powiaty
VII.7.1.1.2.3. Gminy
VII.7.1.1.2.4. Nazwy stosowane dla jednostek podziału administracyjnego przed 1945 r.
VII.7.1.2. Nazwy jednostek podziału administracyjnego w innych krajach
VII.7.2. Nazwy jednostek podziału administracyjnego kościelnego
VII.7.2.1. Metropolie (prowincje), diecezje (archidiecezje), dekanaty
VII.7.2.2. Parafie, gminy wyznaniowe
VII.7.3. Nazwy jednostek administracyjnych leśnictwa w Polsce – nadleśnictwa
VII.8. Obiekty wojskowe.
VII.8.1. Części obiektów wojskowych
1
VII.9. Obiekty komunikacyjne
VII.9.1. Obiekty kolejowe
VII.9.1.1. Linie kolejowe
VII.9.1.2. Stacje i dworce
VII.9.1.3. Węzły kolejowe
VII.9.2. Obiekty komunikacji drogowej
VII.9.2.1. Drogi
VII.9.2.2. Mosty
VII.9.2.3. Dworce
VII.10. Obiekty wiertnicze
VII.11. Szlaki i trasy turystyczne
VII.12. Zasady wypełniania rekordu wzorcowego hasła geograficznego
VII.12.1 Pola X51 – hasło przyjęte, hasła odrzucone, hasła związane
VII.12.2 Pola uwag, źródła i nota stosowania
VII.13. Przykłady rekordów wzorcowych
VII.13.1 Państwa
VII.13.2 Regiony
VII.13.3 Miejscowości
VII.13.4 Obiekty w miejscowościach i poza nimi
VII.13.5 Obiekty fizjograficzne
VII.13.6 Nazwy jednostek podziału administracyjnego
VII.13.7 Obiekty wojskowe
VII.13.8 Obiekty komunikacyjne
VII.13.9 Obiekty wiertnicze
VII.13.10 Szlaki turystyczne
VII.14. Hasło geograficzne w opracowaniu przedmiotowym wg JHP BN
VII.14.1. Warunki naturalne
VII.14.2 Administracja
VII.14.3 Bezpieczeństwo i porządek publiczny
VII.14.4 Społeczeństwo
VII.14.5 Język
VII.14.6 Gospodarka
VII.14.7 Historia
VII.14.8 Kultura
VII.14.9 Nauka, szkolnictwo i oświata
VII.14.10 Polityka
VII.14.11 Prawo i wymiar sprawiedliwości
VII.14.12 Religia
VII.14.13 Zdrowie, higiena, służba zdrowia
VII.14.14 Sport, kultura fizyczna, turystyka i podróżnictwo
VII.14.16 Części miejscowości
VII.14.17 Określnik –a
VII.14.18 Stosowanie tematów i określników równobrzmiących w opracowaniu materiałów
dotyczących Czeczenii, Inflant, Niderlandów, Palestyny, Śląska, Tybetu, Watykanu i
Wolnego Miasta Gdańska,
VII.14.19 Opracowanie dokumentów dotyczących terytoriów zmieniających przynależność
państwową
2
VII.1. Hasło geograficzne
VII.1.1.Definicja tematów geograficznych.
Tematami geograficznymi w opracowaniu przedmiotowym są nazwy następujących jednostek
geograficznych:
a) państw,
b) regionów,
c) miejscowości i obiektów znajdujące się w nich,
d) obiektów znajdujących się poza miejscowościami,
e) obiektów fizjograficznych,
f) obszarów chronionych,
g) jednostek podziału administracyjnego,
h) obiektów wojskowych,
i) obiektów komunikacyjnych,
j) obiektów wiertniczych,
k) szlaków turystycznych
VII.1.2. Ogólne zasady ustalania nazw geograficznych,
Ogólne zasady ustalania form nazw geograficznych są zgodne z normą PN/N-01228 Hasło opisu
bibliograficznego – Hasło geograficzne:
- tę samą nazwę należy podawać zawsze w tej samej formie,
- nazwę podaje się w mianowniku, w formie i pisowni polskiej, o ile taka istnieje.
W przypadku braku polskiej formy, należy podawać oryginalną formę nazwy geograficznej
(formę językową i pisownię przyjętą w kraju, na którego terytorium znajduje się dana jednostka),
-jeżeli nazwa danej jednostki uległa zmianie, należy podawać nazwę lub formę nazwy najnowszą,
dopuszcza się jednak stosowanie nazwy poświadczonej w opisywanym dokumencie.
3
Nazwy zapisane pismem innym niż łacińskie powinny być transliterowane zgodnie z aktualnymi
normami.
Ponieważ przedmiotem normy PN-N-01228 są jedynie niektóre rodzaje nazw geograficznych (państwa
i miejscowości), dla tych kategorii obiektów, których nie obejmują postanowienia normy przyjęto
rozwiązania własne, zgodne z zasadami i praktyką opracowania przedmiotowego w Języku Haseł
Przedmiotowych BN.
VII.1.3. Źródła
Podstawą ustalania form nazw geograficznych są następujące źródła:
a) najnowsze wydania polskich encyklopedii powszechnych,
b) najnowsze urzędowe wykazy miejscowości w Polsce,
c) najnowsze polskie wydania atlasów świata,
d) kartoteki wzorcowe, przede wszystkim prowadzone przez narodowe agencje bibliograficzne,
e) encyklopedie uniwersalne,
f) bibliografie narodowe,
g) leksykony geograficzne i krajoznawcze,
h) zasoby internetowe,
i) opracowywane dokumenty.
Do czasu ukazania się nowego wykazu miejscowości w Polsce, uwzględniającego obowiązujący od
1.01.1999 r. podział administracyjny Polski wraz z późniejszymi zmianami, źródłem ustalania
dopowiedzeń lokalizujących do nazw miejscowości jest Dziennik Ustaw RP nr 96 z dnia 24 lipca
1998 r (Ustawa o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa)
oraz nr 103 z dnia 10 sierpnia 1998 r. (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r.
w sprawie utworzenia powiatów).
4
VII.2. Państwa
Państwa - istniejące i nie istniejące obecnie – występują pod obiegowo funkcjonującą nazwą, skróconą,
o ile taka istnieje. Nie stosujemy akronimów. Wszystkie formy odrzucone traktujemy jako odsyłacze
całkowite.
Np.:
Austria
nie:
Ósterreich
nie:
Republika Austrii
Polska
nie:
Rzeczpospolita Polska
Stany Zjednoczone
nie:
Stany Zjednoczone Ameryki
United States of America
USA
Wyjątkiem od powyższych zasad jest nazwa geograficzna wyrażona akronimem „ZSRR”,
który przyjmujemy jako obowiązujący:
ZSRR
nie:
Związek Radziecki
Związek Sowiecki
Sojuz Sovetskich Socialisticeskich Respublik
Soŭz Sovetskih Socialisticeskih Respublik
Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich
oraz nazwy:
Niemcy (Republika Demokratyczna),
5
Niemcy (Republika Federalna),
Krzyżackie, państwo - utworzone na potrzeby katalogu, a przyjęte jako obowiązujące:
Niemcy (Republika Demokratyczna)
nie: Niemiecka Republika Demokratyczna
Deutsche Demokratische Republik
NRD
DDR
Niemcy (Republika Federalna)
zakres stosowania: 1949-1990 r.
nie: Republika Federalna Niemiec
Bundesrepublik Deutschland
: Niemiecka Republika Federalna
RFN
BRD
NRF
Krzyżackie, państwo
nie: Państwo Zakonu Krzyżackiego
Państwa dawne i obecnie istniejące o tej samej nazwie i zwykle na tym samym terytorium otrzymują
jedną nazwę, np. Egipt, Grecja. Nie wprowadzamy nazw typu: Egipt starożytny, Grecja starożytna.
Stosując odpowiednie określniki chronologiczne, wyrażamy w haśle informację, którego z okresów
historii tych państw dotyczy opisywany dokument.
Np.:
Grecja - 4 w. p.n.e.
Grecja - od 1945 r.
Egipt - gospodarka - 15-4 w. p.n.e.
Egipt - gospodarka - 19 w.
6
VII.3. Regiony
VII.3.1. Kontynenty i części kontynentów
Nazwy kontynentów i ich części podajemy według zasad ogólnych.
Np.:
Ameryka
Azja Południowo-Wschodnia
Afryka Północna
VII.3.2. Regiony - grupy państw wyodrębnione ze względu na kryterium geograficzne
i etniczne
W opisie pewnych grup państw, które łączą więzy historyczne, geopolityczne i kulturalne,
stosuje się nazwy obiegowe używane w piśmiennictwie, choć nie poświadczone w głównych źródłach
encyklopedycznych.
Np.:
Arabskie, kraje
Bałkańskie, kraje
Bałtycki, region
Skandynawia
Słowiańszczyzna
Nie są traktowane jak hasła geograficzne nazwy wydzielone ze względu na kryterium politycznogospodarcze lub religijne, które nie oznaczają wyraźnej jednostki terytorialnej, np.: kraje
kapitalistyczne, kraje socjalistyczne, kraje muzułmańskie, kraje gospodarczo rozwinięte,
kraje rozwijające się.
Nazwy te są traktowane jak tematy/określniki ogólne.
7
VII.3.3. Regiony historyczne nie mieszczące się w obrębie jednego państwa
Nazwy regionów historycznych podajemy według zasad ogólnych.
Np.:
Inflanty
Niderlandy
Prusy (kraina hist.)
VII.3.4. Regiony w obrębie jednego państwa
W przypadku regionów historycznych Polski podajemy nazwę regionu bez dopowiedzenia
lokalizującego.
Np.:
Małopolska
Mazowsze
Śląsk
Śląsk, Górny
Polska Południowa
W przypadku regionów historycznych obcych podajemy nazwę według zasad ogólnych z podaniem
lokalizacji w formie nazwy państwa. Dopowiedzenie lokalizujące zawsze wyraża aktualną
przynależność państwową.
Np.:
Akwitania (Francja)
Walia (Wielka Brytania)
Nadrenia (Niemcy)
8
Morawy (Czechy)
Alzacja (Francja)
W przypadku mniejszych regionów o nie utrwalonej historycznie nazwie stosuje się konstrukcję:
nazwa miejscowości będącej centrum tego regionu + dopowiedzenie identyfikujące (okręg).
Np.:
Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie ; okręg)
Legnica (woj. dolnośląskie ; okręg)
Chorzów (woj. śląskie ; okręg)
Berlin (Niemcy ; okręg)
Uwaga: inne znaczenie dopowiedzenia identyfikującego (okręg) zostało omówione w VII.7.1.
Nazwy jednostek podziału administracji państwowej.
VII.3.5. Regiony wyodrębnione ze względu na kryterium gospodarcze
Nazwy takich regionów podajemy według zasad ogólnych dodając, jeśli jest to konieczne,
dopowiedzenie identyfikujące (region) lub inne stosowne dopowiedzenia w zależności o charakteru
regionu.
Np.:
Euroregion Bug
Zielone Płuca Polski (region)
Ruhry, Zagłębie (Niemcy)
VII.3.6. Regiony mityczno-legendarne i fikcyjne
Nazwy regionów mityczno-legendarnych podajemy według zasad ogólnych, bez dopowiedzenia
lokalizującego.
Np.:
9
Atlantyda
Ofir
Dysk (kraina fikcyjna)
Śródziemie (kraina fikcyjna)
Uwaga: Regiony będące jednostkami fizjograficznymi (nizina, pojezierze, pogórze itp.) zob. VII. 5.
Obiekty fizjograficzne.
10
VII.4. Miejscowości (miasta, wsie, osiedla)
Hasła geograficzne tego typu mają na ogół postać: nazwa + dopowiedzenie lokalizujące.
Dopowiedzenie lokalizujące zawsze wyraża aktualną przynależność administracyjną.
VII.4.1. Miejscowości polskie
Dopowiedzeniami lokalizującymi są: nazwa województwa, nazwa województwa i powiatu lub
nazwa województwa i gminy. Stosowane w dopowiedzeniach wyrażenie „województwo" otrzymuje
skrót „woj.", „powiat" - skrót „pow.", a „gmina" - skrót „gm.".
Użyta w dopowiedzeniu nazwa województwa i powiatu jest zgodna z jego urzędową nazwą (tzn. w
formie przymiotnikowej), natomiast gminę wyrażamy poprzez nazwy miejscowości będących siedzibą
władz gminnych, zapisane w mianowniku.
Wszystkie miejscowości poza Warszawą, stolicą kraju, otrzymują dopowiedzenia lokalizujące w
postaci nazwy województwa.
Np.:
Warszawa
Poznań (woj. wielkopolskie)
Częstochowa (woj. śląskie)
Jędrzejów (woj. świętokrzyskie)
Łódź (woj. łódzkie)
VII.4.1.1. Dwie lub więcej miejscowości o tej samej nazwie w danym województwie
Jeśli w danym województwie znajdują się dwie lub więcej miejscowości o tej samej nazwie, do
każdej z nich dodajemy dopowiedzenie lokalizujące w postaci odpowiedniej nazwy województwa
i nazwy powiatu.
Np.:
11
Czarna (woj. podkarpackie, pow. Dębica)
Czarna (woj. podkarpackie, pow. Łańcut)
Brzeziny (woj. śląskie, pow. Kłobuck)
Brzeziny (woj. śląskie, pow. Myszków)
Brzeziny (woj. śląskie, pow. Pszczyna)
Brzeziny (woj. śląskie, pow. Racibórz)
Brzeziny (woj. śląskie, pow. Zawiercie)
VII.4.1.2. Dwie lub więcej miejscowości o tej samej nazwie w danym powiecie
Jeśli w danym powiecie znajdują się dwie lub więcej miejscowości o tej samej nazwie, dodajemy
do każdej z nich dopowiedzenie lokalizujące w postaci odpowiedniej nazwy województwa i nazwy
gminy, pomijając szczebel pośredni, tzn. powiat.
Np.:
Łazy (woj. śląskie, gm. Jasienica)
Łazy (woj. śląskie, gm. Porąbka)
obie miejscowości znajdują się w powiecie bielskim
Łazy (woj. śląskie, gm. Czernichów)
Łazy (woj. śląskie, gm. Jeleśnia)
Łazy (woj. śląskie, gm. Radziechowy-Wieprz)
trzy miejscowości w powiece żywieckim
VII.4.1.3. Dwie lub więcej miejscowości o tej samej nazwie w danej gminie
Przypadki takie są dość rzadkie, a jeszcze rzadziej występują w opracowywanych przedmiotowo
dokumentach. Możliwości rozróżnienia są niewielkie -jeśli jest to niezbędne, można użyć np.
nazwy urzędu pocztowego lub stacji kolejowej. W bibliografii narodowej i w katalogach BN
takie nazwy pozostaną nierozróżnione
Np.:
12
Łazy (woj. śląskie, gm. Koziegłowy)
taki zapis otrzymują obie miejscowości o nazwie Łazy znajdujące się na obszarze gminy Koziegłowy
VII.4.2. Miejscowości w innych państwach
Dopowiedzeniem lokalizującym dla nazw miejscowości obcych jest nazwa państwa lub nazwa
państwa i nazwa odpowiedniej jednostki administracyjnej w przypadku, gdy na terytorium
danego kraju występuje więcej niż jedna miejscowość o tej nazwie. Nazwa jednostki
administracyjnej nie jest w tym przypadku poprzedzana wyrażeniem określającym rodzaj tej
jednostki (np.: stan, departament, kraj związkowy), chyba że nazwa danej jednostki
administracyjnej jest identyczna z nazwą miejscowości będącej jej siedzibą (np.: kanton Zurych,
okręg Burgas, il Trabzon, kraj związkowy Hamburg).
W przypadku występowania dwu lub więcej miejscowości o tej samej nazwie w obrębie danej
jednostki podziału administracyjnego, należy doprecyzować lokalizację poprzez podanie
kolejnego dopowiedzenia wyrażającego niższy szczebel podziału administracyjnego, stosownie
do nazewnictwa przyjętego w danym kraju.
Np.:
Moskwa (Rosja)
Wormacja (Niemcy)
Lwów (Ukraina)
Bellegarde (Francja, Gard)
Bellegarde (Francja, Loiret)
Oldenburg (Niemcy, Saksonia Dolna)
Oldenburg (Niemcy, Szlezwik-Holsztyn)
Santa Clara (Stany Zjednoczone, Kalifornia)
Santa Clara (Stany Zjednoczone, Utah)
Ramsau (Austria, Górna Austria)
Ramsau (Austria, kraj związkowy Salzburg)
13
VII.4.3. Miejscowości przedzielone granicą i leżące w granicach dwóch państw
Nazwy wszystkich takich miejscowości traktujemy jako formy równorzędne.
Np.:
Zgorzelec (woj. dolnośląskie) i Górlitz (Niemcy)
Słubice (woj. lubuskie) i Frankfurt nad Odrą (Niemcy)
Czeski Cieszyn (Czechy) i Cieszyn (woj. śląskie)
VII.4.4. Zmiany nazw miejscowości
Przyjmujemy jako obowiązującą ostatnią urzędową nazwę miejscowości. Poprzednie formy należy
traktować jak odsyłacze całkowite.
Np.:
Bielsko-Biała (woj. śląskie)
nie:
Biała
Bielsko
Bratysława (Słowacja)
nie:
Pozsóny
Pressburg
Preszburg
W wyjątkowych wypadkach - w odniesieniu do szczególnie ważnych ośrodków, w historii których
dokonało się zupełne zerwanie ciągłości kulturowej - dopuszcza się stosowanie nazwy aktualnej i
poprzedniej dla okresów historycznych, w których te nazwy obowiązywały. Nazwy wcześniejsze
podaje się bez dopowiedzenia lokalizującego i bez dopowiedzenia (miasto dawne).
14
Np.:
Konstantynopol i Stambuł (Turcja)
Kaliningrad (Rosja) i Królewiec
VII.4.5. Miejscowości włączone do innych miejscowości
Dla nazw miejscowości, które zostały administracyjnie włączone do innej miejscowości,
stosujemy nazwę tej miejscowości, która wchłonęła inną, natomiast nazwa miejscowości
włączonej występujew funkcji określnika a ponadto zostaje użyta jako forma odsyłaczowa.
Np.:
Wałbrzych (woj. dolnośląskie) – Książ
nie: Książ
Kraków (woj. małopolskie) - Nowa Huta
nie: Nowa Huta
Uwaga: w przypadku miejscowości, które powstały z połączenia dwóch lub większej liczby
miejscowości zob. VII. 4.4. Zmiany nazw.
15
VII.4.6. Części miejscowości, dzielnice, ulice, place, obiekty fizjograficzne w obrębie
miejscowości
Nazwy części miejscowości oraz dzielnice są traktowane jako określniki po nazwach
miejscowości.
Nazwy obce podawane są w języku kraju, w jakim się znajdują, w szyku naturalnym i zgodnie
z pisownią danego języka lub podlegają transliteracji.
Np.:
Lublin (woj. lubelskie) – Majdanek
nie:
Majdanek
Warszawa – Ochota
nie:
Ochota
Gdańsk (woj. pomorskie) – Oliwa
nie:
Oliwa
Los Angeles (Stany Zjednoczone) – Hollywood
nie:
Hollywood
Nazwy ulic, placów itp. występują w postaci określników po nazwie miejscowości i nie
stanowią form odsyłaczowych. Nazwy są wprowadzane w szyku naturalnym, nazwy obce zgodnie
z pisownią danego języka lub podlegają transliteracji. Jeśli nie ma możliwości ustalenia nazwy
oryginalnej, podajemy ją w wersji spolszczonej, o ile taka jest potwierdzona w źródłach, lub
stosujemy nazwę występującą w opracowywanym dokumencie.
Np.:
Łódź (woj. łódzkie) - ulica Piotrkowska
Kraków (woj. małopolskie) - Rynek Główny
16
Katowice (woj. śląskie) - aleja Korfantego
Warszawa - Aleje Jerozolimskie
Wiedeń (Austria) – Ring
Londyn (Wielka Brytania) - Piccadily Circus
Paryż (Francja) - place Charles-de-Gaulle- Etoille
Moskwa (Rosja) - Krasnaâ ploščad'
Nazwy ulic zawierające nazwy osobowe składające się z imienia i nazwiska wprowadza się
tylko z użyciem nazwiska. Forma zawierająca pełną nazwę powinna wystąpić w odsyłaczu
całkowitym.
W przypadku, gdy nazwa tego typu w powszechnym stosowaniu występuje z imieniem jako
pierwszym elementem, tę formę należy przyjąć do hasła.
Np.:
Warszawa – ulica Hołówki
nie
Warszawa – ulica Tadeusza Hołówki
ale
Warszawa – ulica Emilii Plater
nie
Warszawa – ulica Plater Emilii
Nazwy ulic i placów w miejscowościach, których przynależność państwowa uległa zmianie,
podaje się w formie stosownej dla danego okresu przynależności państwowej, np. we Wrocławiu
do 1945 r. nazwy niemieckie, po 1945 r. nazwy polskie:
Wrocław (woj. dolnośląskie) – Schweidnitzer Straße
Wrocław (woj. dolnośląskie) – ulica Świdnicka
Lwów (Ukraina) - ulica Akademicka
obecnie Prospekt Szewczenki
Lwów (Ukraina) - ulica Hetmańska
część Wałów Hetmańskich, obecnie Prospekt Swobody
17
Jeśli dokument opisuje całość historii danej ulicy, należy utworzyć hasła zarówno dla
czasów dawniejszych, jak i dla współczesności, hasła łączy się relacją kojarzeniową, np.:
Szczecin (woj. zachodniopomorskie) - ulica św. Wojciecha
TK Szczecin (woj. zachodniopomorskie) – Karkutschstrasse
Szczecin (woj. zachodniopomorskie) - Karkutschstrasse
TK Szczecin (woj. zachodniopomorskie) - ulica św. Wojciecha
Nazwy obiektów fizjograficznych, znajdujących się w miejscowościach występują w postaci
określników po nazwie miejscowości. Jeśli są to nazwy wielowyrazowe, to zarówno polskie,
jak i obce wprowadzane są w szyku naturalnym, zgodnie z pisownią danego języka lub
podlegają transliteracji. Od formy zinwertowanej należy sporządzić odsyłacz całkowity.
Np.:
Warszawa - Jeziorko Czerniakowskie
nie
Czerniakowskie, Jeziorko
18
VII.4.7. Obiekty znajdujące się w miejscowościach
Nazwy takich obiektów zapisuje się jako określnik po nazwie miejscowości. W wypadku
nazw obcych nazwę rodzaju obiektu (zamek, kościół itp.) podajemy w języku polskim, a nazwę
własną obiektu podajemy w języku kraju, na którego terytorium się znajduje, chyba że nazwa
rodzaju obiektu jest organiczną częścią nazwy własnej, wtedy całość nazwy jest zapisana w języku
danego kraju lub w formie tam przyjętej.
Nazwę rodzaju obiektu piszemy małą literą, chyba że jest ona integralną częścią nazwy własnej.
Jeśli obiekt nie ma utrwalonej nazwy własnej lub nie można jej ustalić, w określniku wyrażamy
jedynie rodzaj obiektu.
Np.:
Podzamcze (woj. śląskie) - zamek Ogrodzieniec
Warszawa - Pałac Kultury
Kórnik (woj. wielkopolskie) - zamek
Warszawa - pałac Paca
Krosno (woj. podkarpackie) - klasztor franciszkanów
Kraków (woj. małopolskie) - Cmentarz Rakowicki
Rzym (Włochy) - Panteon
Wenecja (Włochy) - Ca d'Oro
Wiedeń (Austria) - Belveder
Kayserberg (Francja) - zamek
Praga (Czechy) - Obecni dům
W nazwach kościołów opuszczamy skrót „p.w.” (pod wezwaniem) oraz skracamy formułę
wezwania maryjnego do NMP (Najświętszej Marii Panny). Słowo „świętego/świętej"
zapisujemy skrótem „św.", a „Świętych" - skrótem „św.św." Nie stosuje się tytułów honorowych
typu „fara", „kolegiata", „bazylika". Jedynym wyjątkiem jest „katedra" określająca główny kościół
diecezji, która to nazwa jest używana również w odniesieniu do archikatedry. W wyjątkowych
wypadkach, w stosunku do nazw szczególnie utrwalonych w tradycji, stosujemy nazwę obiegową.
W przypadku kościołów klasztornych podajemy tylko wezwanie kościoła, pomijając przymiotnik
19
pochodzący od nazwy zakonu (cystersów, jezuitów itp.), chyba że wezwanie kościoła jest obecnie
niemożliwe do ustalenia, a informacja o zakonie, do którego kościół należał jest jedyną posiadaną
przez nas informacją identyfikującą (dotyczy to zwłaszcza obiektów od dawna nieistniejących).
Nazwy zakonów po słowie „klasztor" lub „opactwo" podajemy w wersji obiegowej i piszemy
małą literą.
Zespoły obiektów sakralnych (np. obejmujące kościół, klasztor, kalwarię itp.) wyraża się przez
użycie po odpowiedniej nazwie geograficznej określnika - sanktuarium. Nazwy poszczególnych
obiektów takich zespołów występują jako kolejne określniki.
Np.:
Gdańsk (woj. pomorskie) - kościół św. Jana
Warszawa - katedra św. Jana Chrzciciela
Rzym (Włochy) - kościół II Gesu
Paryż (Francja) - kościół St. Etienne-du-Mont
Gdańsk (woj. pomorskie) - kościół Mariacki
Kraków (woj. małopolskie) - kościół Mariacki
Kraków (woj. małopolskie) - kościół św.św. Piotra i Pawła
Paryż (Francja) - katedra Notre Damę
Kraków (woj. małopolskie) - klasztor klarysek
Stary Licheń (woj. wielkopolskie) - sanktuarium maryjne
Nazwy obiektów winny występować bezpośrednio po haśle geograficznym, tzn. po nazwie
miejscowości (z ewentualnym dopowiedzeniem), nie poprzedzane nazwą dzielnicy lub części
miejscowości, na obszarze której znajdują się.
Np.:
Warszawa - kościół Nawiedzenia NMP
nie: Warszawa - Ochota - kościół Nawiedzenia NMP
Kraków (woj. małopolskie) - klasztor norbertanek
nie: Kraków (woj. małopolskie) - Zwierzyniec – klasztor norbertanek
Jeśli szczegółowa lokalizacja obiektu jest istotna ze względu na utrwalone zwyczajowo
20
nazewnictwo (często dotyczy to miejscowości włączonych w obręb innych miejscowości lub części
miast funkcjonujących długo jako oddzielne organizmy przestrzenne), należy zapisać tę część
miejscowościnie jako określnik, lecz dodać ją do nazwy obiektu i poprzedzić przyimkiem
„w", „na" itp.
Np.:
Łódź (woj. łódzkie) - kościół św. Antoniego w Łagiewnikach
nie: Łódź (woj. łódzkie) - Łagiewniki - kościół św. Antoniego
Wrocław (woj. dolnośląskie) - kościół NMP na Piasku
nie: Wrocław (woj. dolnośląskie) - Piasek - kościół NMP
Kraków (woj. małopolskie) - klasztor benedyktynów w Tyńcu
nie: Kraków (woj. małopolskie) - Tyniec – klasztor benedyktynów
Nazwa dzielnicy lub części miejscowości powinna natomiast pojawić się bezpośrednio jako
określnik w drugim haśle, ze stosownym określnikiem, zwykle - historia lub - religia. Nie
należy natomiast tworzyć w takich przypadkach haseł z użyciem określnika – budownictwo.
Np.: dla omówienia monografii kościoła św. Antoniego w Łagiewnikach
Łódź (woj. łódzkie) - kościół św. Antoniego w Łagiewnikach- historia
Łódź (woj. łódzkie) - Łagiewniki - religia – historia
W wyjątkowych wypadkach dopuszcza się umieszczanie nazw obiektów po nazwie części
miejscowości. Dotyczy to kompleksów architektonicznych wyodrębnionych przestrzennie,
posiadających własną, jednoznacznie identyfikującą nazwę, a więc zwłaszcza rezydencji władców
czy wielkich założeń klasztornych, grupujących budynki o różnym charakterze (świeckie i sakralne).
Ze względu na tradycyjne, utrwalone w świadomości odbiorców nazewnictwo, a także na
uproszczenie wyszukiwania, wydaje się wskazane gromadzić nazwy pojedynczych obiektów
jako określniki po nazwie całego zespołu. Ze względu na jednoznaczną identyfikację obiektu
poprzez wprowadzającą nazwę zespołu, można w tym wypadku w kolejnym określniku podać
jedynie nazwę pospolitą obiektu.
21
Np.:
Kraków (woj. małopolskie) - Wawel – zamek
nie: Kraków (woj. małopolskie) - zamek na Wawelu
Kraków (woj. małopolskie) - Zamek Królewski
Kraków (woj. małopolskie) - Wawel - katedra - kaplica Zygmuntowska
nie:
Kraków (woj. małopolskie) - katedra św.św. Wacława i Stanisława - kaplica Zygmuntowska
Kraków (woj. małopolskie) - kaplica Zygmuntowska
Lubiąż (woj. dolnośląskie) - klasztor cystersów - kościół NMP
nie:
Lubiąż (woj. dolnośląskie) - kościół NMP
Praga (Czechy) - Hradczany – katedra
nie: Praga (Czechy) - katedra na Hradczanach
Praga (Czechy) - katedra św. Wita
Częstochowa (woj. śląskie) - Jasna Góra – arsenał
nie: Częstochowa (woj. śląskie) - arsenał na Jasnej Górze
Jeśli w danej miejscowości znajduje się więcej niż jeden obiekt o tej samej nazwie, nazwę należy
uzupełnić dopowiedzeniem lokalizującym jeśli nazwa nie identyfikuje jednoznacznie obiektu (np.
funkcjonuje ta sama nazwa dla kilku obiektów w tej miejscowości), np.:
Warszawa - pałac Zamoyskiego (Nowy Świat)
(tę samą nazwę „pałac Zamoyskich” miał w pewnym okresie pałac Jabłonowskich przy ulicy
Senatorskiej i zamek Ostrogskich na Tamce)
Nazwy obiektów, które nie posiadają wyróżniającej nazwy własnej, a są siedzibą instytucji, tworzy
się stosując w określniku nazwę danej instytucji z dopowiedzeniem (budynek), np.:
Warszawa - Sąd Najwyższy RP (budynek)
nie: Warszawa – budynek Sądu Najwyższego RP
22
Kraków (woj. małopolskie) - Międzynarodowe Centrum Kultury (budynek)
nie: Kraków (woj. małopolskie) – budynek Międzynarodowego Centrum Kultury
Jeśli dana instytucja zajmuje kilka budynków, a dokument opisuje wszystkie, po nazwie instytucji
stosuje się dopowiedzenie (budynki).
Łódź (woj. łódzkie) - Uniwersytet Łódzki (budynki)
nie: Łódź (woj. łódzkie) – budynki Uniwersytetu Łódzkiego
Sulechów (woj. lubuskie) - Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa (budynki)
nie: Sulechów (woj. lubuskie) – budynki Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej
Dokumenty, których przedmiotem jest gmach główny danej instytucji, w haśle powinny otrzymać
nazwę danej miejscowości z określnikiem jednostkowym zawierającym nazwę danej instytucji i z
dopowiedzeniem (budynek główny):
Warszawa – Politechnika Warszawska (budynek główny)
Jeśli w kartotece haseł wzorcowych istnieje hasło dla danej instytucji (hasło korporatywne) należy
je powiązać z nazwą danego obiektu/obiektów relacją TK (pola 5XX), np.:
Uniwersytet Wrocławski
TK Wrocław (woj. dolnośląskie) - Uniwersytet Wrocławski (budynki)
Części obiektów (sale, kaplice, dziedzińce itp.) zapisuje się po nazwie danego obiektu jako
kolejny określnik jednostkowy, np.:
Trzebinia (woj. małopolskie) - kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa - kaplica Fatimska
Wrocław (woj. dolnośląskie) - Uniwersytet Wrocławski (budynek główny) - Aula Leopoldina
Wrocław (woj. dolnośląskie) - Uniwersytet Wrocławski (budynek główny) - Oratorium
Marianum
23
Jeśli dana instytucja zajmuje/zajmowała obiekty w kilku miejscach danej miejscowości, dla
ich rozróżnienia należy po dopowiedzeniu „budynek” dodać odpowiednie dopowiedzenie
lokalizujące – nazwę ulicy lub placu, np.:
Warszawa - Bank Gospodarstwa Krajowego (budynek ; Aleje Jerozolimskie)
Warszawa - Urząd Telefoniczny (budynek ; ulica Nowogrodzka)
Jeśli jeden z budynków danej instytucji posiada wyróżniającą nazwę własną, zapisuje się ją
bezpośrednio po nazwie miejscowości, np.:.
Kraków (woj. małopolskie) – Collegium Maius
W przypadku instytucji, która posiada oddziały, wydziały i filie itp. , które mieszczą się w
różnych budynkach, w haśle powinna się znaleźć nazwa miejscowości i określnik jednostkowy
zawierający nazwę tego oddziału, wydziału, filii itp., w szyku naturalnym z dopowiedzeniem
(budynek). Nazwę instytucji nadrzędnej podaje się w postaci akronimu, jeśli jest dobrze
rozpoznawalny, np.:
Warszawa – Wydział Architektury PW (budynek)
Kraków (woj. małopolskie) – Wydział Chemii UJ (budynek)
Jeśli dany obiekt nie ma nazwy wyróżniającej i nie jest siedzibą żadnej instytucji w haśle
należy użyć adresu, pod którym się ten obiekt znajduje. Zasada ta dotyczy współczesnej
lokalizacji obiektu, np.:
Warszawa - ulica Sierpecka 6
(dokument dotyczy domu Spółdzielni Budowlano-Mieszkaniowej "Osiedle Skarbowców")
Warszawa - ulica Hołówki 3
(dokument dotyczy domu, w którym mieszkał Krzysztof Kamil Baczyński)
24
Wskazane jest dodawanie w rekordach wzorcowych odsyłaczy całkowitych zawierających
adresy poszczególnych obiektów. Informacja ta jest przydatna dla użytkowników
zainteresowanych daną ulicą lub placem, np.:
Warszawa - pałac Jabłonowskich
NU
Warszawa - ratusz (1818-1944)
NU
Warszawa - ulica Senatorska 14/16
VII.4.8. Obiekty znajdujące się poza miejscowościami
Nazwy takich obiektów (np. klasztory lub opactwa, pustelnie, stanowiska archeologiczne)
podajemy według zasad ogólnych dodając dopowiedzenie lokalizujące i identyfikujące.
Dopowiedzenie identyfikujące winno możliwie najprościej określać charakter obiektu.
Np.:
Manasija (Jugosławia ; klasztor)
Saalburg (Niemcy ; ruiny fortu rzymskiego)
Pranie (woj. warmińsko-mazurskie ; leśniczówka)
Comana de Jos (Rumunia ; stanowisko archeologiczne)
Szczaniec (woj. lubuskie ; stacja kolejowa)
Uwaga : dopowiedzenie (stanowisko archeologiczne) stosujemy wtedy, gdy nie ma informacji
o istnieniu w tym miejscu miasta dawnego czy grodu, gdy charakter wykopaliska nie wskazuje
jednoznacznie na dużą osadę o charakterze trwałym, a nazwa nie jest poświadczona jako
pierwotna.
25
VII.4.9. Miejscowości dawne
Nazwy miejscowości dawnych (tzn. nie istniejących obecnie jako miejscowości ani pod
dawną, ani żadną inną nazwą, a znanych z przekazów lub zachowanych zabytków) otrzymują
nazwę według ogólnych zasad. Nazwy miejscowości dawnych leżących na terytorium Polski
nie otrzymują dopowiedzeń lokalizujących. Nazwy obce otrzymują dopowiedzenie lokalizujące
aktualne. Wszystkie nazwy miejscowości dawnych otrzymują dopowiedzenie identyfikujące.
Dopowiedzeniami identyfikującymi dla tej kategorii nazw są: (miasto dawne, wieś dawna)
lub (gród).
Np.:
Troja (Turcja ; miasto dawne)
Pompeje (Włochy ; miasto dawne)
Zantyr (gród)
Huta Pieniacka (Ukraina ; wieś dawna)
Marzęcin (wieś dawna)
26
VII. 5. Obiekty fizjograficzne
VII.5.1. Typy nazw obiektów fizjograficznych
Nazwy obiektów fizjograficznych mogą mieć postać wyrażeń jednowyrazowych lub
wielowyrazowych. Jeżeli dla danego obiektu istnieje zarówno nazwa jedno wyrazowa, jak i
wielowyrazowa, to wybieramy jednowyrazową, a drugą traktujemy jako wariant nazwy
(odsyłacz całkowity).
Np.:
Bałtyk
nie: Bałtyckie, Morze
Pacyfik
nie: Spokojny, Ocean
Nazwy w postaci wyrażeń wielowyrazowych podajemy w formie zinwertowanej. Nazwę
pospolitą wskazującą na rodzaj obiektu fizjograficznego umieszczamy na drugim miejscu,
po przecinku.
Np.:
Pucka, Zatoka
Białowieska, Puszcza
Tucholskie, Bory
Czarna, Jaskinia
Egejskie, Morze
Zasada ta nie stosuje się do tych nazw wielowyrazowych, w których w szyku naturalnym nazwa
pospolita występuje na drugim miejscu (nie ma konieczności oddzielenia obu części przecinkiem)
oraz tych nazw, w których rodzaj obiektu jest wyrażony w innym języku niż polski.
27
Np.:
Babia Góra
Czerwony Bór
Mont Blanc
Uwaga: obiekty fizjograficzne w obrębie miejscowości zob. VII.4.6. Części miejscowości,
dzielnice, ulice, place, obiekty fizjograficzne.
VII.5.2. Dopowiedzenia po nazwach obiektów fizjograficznych
VII.5.2.1. Dopowiedzenia identyfikujące
Dopowiedzenia identyfikujące obiekt są dodawane jedynie w dwóch przypadkach:
- gdy zmieniają znaczenie terminu, np.:
po nazwach rzek - dopowiedzenia: (brzegi), (delta), (dolina), (dorzecze),
po nazwach jezior- dopowiedzenia: (brzegi), (zlewnia)
po nazwach mórz - dopowiedzenia: (wybrzeże), (zlewnia)
- gdy należy zróżnicować homonimy, np.:
Mnich (góra),
Bóbr (rzeka),
Wieprz (rzeka),
Kocioł (jezioro),
Odra (rzeka),
Dotyczy to również pozornych homonimów, jak np. Pasterze (Austria ; lodowiec).
28
Homonimy można różnicować za pomocą następujących dopowiedzeń:
archipelag,
bagna,
cieśnina,
góra - po nazwach szczytów górskich,
góry - po nazwach pasm górskich,
jaskinia,
jezioro,
kanał,
kotlina,
las,
lodowiec,
masyw,
morze,
nizina,
ocean,
płaskowyż,
półwysep,
przełęcz,
przylądek,
pustynia,
puszcza,
rezerwat,
rzeka,
wąwóz,
wyspa,
wyżyna,
zatoka.
Lista dopowiedzeń jest otwarta, winna być rozszerzana w miarę potrzeb.
29
W pozostałych wypadkach dopowiedzeń identyfikujących nie dodaje się, np.:
Tatry, Alpy, Sudety,
Dunaj, Ren, Wkra,
Mont Blanc, Śnieżnik, Matterhorn,
Mamry, Śniardwy, Ładoga (Rosja),
Bałtyk, Atlantyk, Pacyfik,
Uznam, Sardynia (Włochy), Majorka (Hiszpania).
VII.5.2.2. Dopowiedzenia lokalizujące
Wszystkie nazwy obiektów fizjograficznych znajdujących się na terenie jednego państwa,
z wyjątkiem Polski, otrzymują dopowiedzenia lokalizujące, np.:
Loara (Francja),
Sardynia (Włochy),
Wołga (Rosja),
Rugia (Niemcy).
Obiekty znajdujące się na terenie dwóch lub więcej krajów, nie otrzymują dopowiedzenia
lokalizującego, np.:
Alpy, Pireneje
Ren, Dunaj.
Jeśli obiekt fizjograficzny nie mieści się w granicach jednego państwa, a chcemy wyrazić
jego część znajdującą się na terenie jednego kraju, dodajemy po haśle odpowiedni określnik
geograficzny, np.:
Sudety – Polska = część Sudetów leżąca w Polsce,
Sudety – Czechy = część Sudetów leżąca w Czechach,
Ren (dorzecze) – Szwajcaria = dorzecze Renu w granicach Szwajcarii,
30
Ren (dorzecze) – Niemcy = dorzecze Renu w granicach Szwajcarii
VII.5.3 Obszary chronione
Hasłem jest najczęściej nazwa własna obszaru chronionego.
Np.:
Białowieski Park Narodowy,
Dębowiec (rezerwat),
Park Narodowy Yellowstone (Stany Zjednoczone),
Auksztocki Park Narodowy (Litwa).
Jeśli obszar chroniony obejmuje w całości obiekt fizjograficzny, lub całość obiektu
fizjograficznego znajdującego się w danym kraju, przyjmujemy nazwę obiektu, a nazwę obszaru
chronionego zapisujemy jako wariant (odsyłacz), np.:
Kampinoska, Puszcza
nie: Kampinoski Park Narodowy (ponieważ obszar puszczy i parku pokrywają się)
Tatry – Polska
nie: Tatrzański Park Narodowy (ponieważ park narodowy bejmuje całość polskiej części Tatr)
Nazwy rezerwatów obejmujących w całości obiekt fizjograficzny nie wymagają dopowiedzenia
(rezerwat), np.:
Raj (jaskinia)
nie:
Raj (rezerwat)
Nazwy obszarów chronionych będących częścią miejscowości zapisujemy jako określnik, np.:
Kletno (woj. dolnośląskie) - Jaskinia Niedźwiedzia
Olsztyn (woj. śląskie) - rezerwat Sokole Góry
Poznań (woj. wielkopolskie) - użytek ekologiczny "Dębina"
31
VII.6. Nazwy równobrzmiące
Aby rozróżnić jednakowo brzmiące nazwy geograficzne z terytorium jednego kraju, kierujemy
się zasadą, iż jedynie nazwy obiektów fizjograficznych otrzymują dopowiedzenia identyfikujące.
Nazwy państw oraz regionów polskich nie otrzymują żadnych dopowiedzeń, nazwy
miejscowości oraz regionów obcych otrzymują jedynie odpowiednie dopowiedzenia lokalizujące.
Rozwiązania przyjęte dla równobrzmiących nazw miejscowości zob. VII.4.1.2, VII. 4.1.3,
VII. 4.1.4 (miejscowości w Polsce) oraz VII.4.2 (miejscowości obcych):
- jeśli państwo i miejscowość mają tę samą nazwę (np. Rzym, Luksemburg, Meksyk),
miasto otrzymuje dopowiedzenie lokalizujące, państwo nie otrzymuje żadnego dopowiedzenia,
np.:
i
Rzym (Włochy),
Meksyk i
Meksyk (Meksyk)
Rzym
gdzie nazwy „Rzym" i „Meksyk" wyrażają państwa,
a nazwy Rzym (Włochy) i Meksyk (Meksyk) - miasta;
- jeśli region i miejscowości mają tę samą nazwę, miejscowość otrzymuje jedynie dopowiedzenie
lokalizujące, region nie otrzymuje dopowiedzenia identyfikującego, np.:
Mazury i
Mazury (woj. wielkopolskie)
gdzie nazwa „Mazury" wyraża region, a nazwa „Mazury (woj. wielkopolskie)" wyraża miejscowość;
-jeśli obiekt fizjograficzny i miejscowość mają tę samą nazwę, obiekt fizjograficzny otrzymuje
dopowiedzenie identyfikujące, np.:
Moskwa (Rosja ; rzeka) i Moskwa (Rosja),
gdzie Moskwa (Rosja) wyraża miejscowość.
32
Odrębnego potraktowania wymagają równobrzmiące nazwy obiektów fizjograficznych leżących
na terenie tego samego państwa. Ze względu na brak innych możliwości rozróżnienia, konieczne
jest dodanie dopowiedzenia identyfikującego wyrażającego na ogół jednostkę fizjograficzną,
na obszarze której dany obiekt znajduje się lub z którą jest bezpośrednio związany.
W wypadku góry powinno to być pasmo górskie, w wypadku jeziora - nazwa pojezierza,
w wypadku rzeki - nazwa rzeki, której jest dopływem (w razie potrzeby należy określić, czy jest to
dopływ lewy czy prawy, stosując zapis: „pr. dopływ...”, „1. dopływ...”) itd.
Np.:
Góra Świętej Anny (Sudety Środkowe)
Góra Świętej Anny (Wyżyna Śląska)
Bystrzyca (dopływ Tyśmienicy)
Bystrzyca (dopływ Wieprza)
Głębokie, Jezioro (Pojezierze Poznańskie)
Głębokie, Jezioro (Pojezierze Bytowskie)
Część takich nazw będzie musiała pozostać nierozróżniona.
Np.:
oba jeziora Głębokie znajdujące się na obszarze Równiny Łęczyńsko-Włodawskiej otrzymują
zapis:
Głębokie, Jezioro (Równina Łęczyńsko-Włodawska)
a obie góry Jaworzyny w Beskidzie Małym otrzymują zapis:
Jaworzyna (Beskid Mały)
33
VII.7. Nazwy jednostek podziału administracyjnego
VII.7.1. Nazwy jednostek podziału administracji państwowej
VII.7.1.1. Nazwy jednostek podziału administracyjnego w Polsce
Nazwy jednostek podziału administracyjnego mogą występować w hasłach przedmiotowych w
dwóch formach:
- nazwa miejscowości będącej siedzibą władz administracyjnych z dopowiedzeniem
identyfikującym (okręg), np.: Białystok (woj. podlaskie ; okręg), Gdynia (woj. pomorskie ; okręg);
- nazwa jednostki administracyjnej w jego wersji oficjalnej, np. Podlaskie, województwo,
Radomska, gubernia.
Zasady doboru haseł w odniesieniu do konkretnych jednostek administracyjnych opisano poniżej.
VII.7.1.1.1. Nazwy stosowane dla jednostek podziału administracyjnego w latach 1945-1998 r.
Do opisu dokumentów na temat województw istniejących od 1945 do 1998 roku włącznie,
a także dla wcześniej funkcjonujących nazw jednostek administracyjnych niższego szczebla,
tzn. powiatów i gmin, stosuje się nazwę miejscowości będącej siedzibą władz administracyjnych
z dopowiedzeniem (okręg).
Np.:
Katowice (woj. śląskie ; okręg)
nie:
Katowice (województwo)
nie:
Katowickie, województwo
nie:
Województwo katowickie
Hasło „Katowice (woj. śląskie ; okręg)” obejmuje niemal wszystkie jednostki administracyjne,
których siedzibą aż do roku 1999 były Katowice, tzn. zarówno powiat istniejący do 1951 r.,
34
jak i kolejne województwa z lat 1946-1998.
Legnica (woj. dolnośląskie ; okręg)
nie:
Legnica (województwo)
nie:
Legnickie, województwo
nie:
Województwo legnickie
Hasło Legnica (woj. dolnośląskie ; okręg) opisuje obszar zarówno województwa legnickiego
istniejącego w latach 1975-1998, jaki wcześniej istniejącego powiatu w województwie
wrocławskim.
VII.7.1.1.2. Nazwy stosowane dla jednostek podziału administracyjnego od 1.01.1999 r.
VII.7.1.1.2.1. Województwa
Do opisu dokumentów na temat województw powołanych od stycznia 1999 r. stosuje się nazwę
własną województwa. Nazwę podajemy w formie zinwertowanej. Wyrażenie „województwo"
nie występuje więc jako dopowiedzenie, ale integralna część nazwy.
Np.:
Kujawsko-pomorskie, województwo
Małopolskie, województwo
Lubuskie, województwo
Jeśli nazwa nowego województwa jest identyczna z nazwą województwa uprzednio istniejącego
(zarówno w poprzednim, jak i wcześniejszych podziałach administracyjnych), dodajemy do
nazwy nowego województwa dopowiedzenie (od 1999)
Np.:
Opolskie, województwo (od 1999)
35
Śląskie, województwo (od 1999)
Pomorskie, województwo (od 1999)
VII.7.1.1.2.2. Powiaty
Hasła geograficzne wyrażające powiaty (wg stanu na 1999 r.) tworzy się zgodnie z zasadami
tworzenia haseł dla nazw miejscowości polskich, do nazwy miejscowości będącej siedzibą władz
powiatowych dodając dopowiedzenie (okręg).
Np.:
Nowy Sącz (woj. małopolskie ; okręg)
nie:
Nowy Sącz (woj. małopolskie ; powiat)
nie:
Powiat nowosądecki
nie:
Powiat Nowy Sącz
Zasada ta obowiązuje również wtedy, gdy oficjalna nazwa powiatu nie pochodzi od nazwy
siedziby władz administracyjnych (np. powiat tatrzański, powiat bieszczadzki). W takim
wypadku zasadne jest sporządzenie odsyłacza od formy oficjalnej do formy stosowanej.
Np.:
Zakopane (woj. małopolskie ; okręg)
nie:
Tatrzański, powiat
W wypadku dwuczłonowych nazw powiatów (np. powiat strzelecko--drezdenecki, powiat
olecko-gołdapski) również przyjmuje się nazwę miejscowości będącej siedzibą powiatu.
Np.:
Strzelce Krajeńskie (woj. lubuskie ; okręg)
nie:
Strzelecko-drezdenecki, powiat
W nielicznych wypadkach, jeśli nie da się opisać terenu powiatu zgodnie z przyjętymi wyżej
zasadami, należy wprowadzić nazwę własną powiatu w jej oficjalnym brzmieniu.
Np.:
Warszawa-Zachód (powiat)
36
Łódź-Wschód (woj. łódzkie ; powiat)
VII.7.1.1.2.3. Gminy
Hasła geograficzne wyrażające gminy (wg stanu na 1999 r.) tworzy się zgodnie z zasadami
tworzenia haseł dla nazw miejscowości polskich dodając dopowiedzenie (okręg), tzn. zgodnie
z dotychczas obowiązującą zasadą.
Np.:
Komańcza (woj. podkarpackie ; okręg)
nie:
Komańcza (woj. podkarpackie ; gmina)
nie:
Gmina Komańcza
nie:
Komańcza, gmina
Wolsztyn (woj. wielkopolskie ; okręg)
nie:
Wolsztyn (woj. wielkopolskie ; gmina)
nie:
Gmina Wolsztyn
nie:
Wolsztyn, gmina
W nielicznych wypadkach, jeśli nie da się opisać terenu gminy zgodnie z przyjętymi wyżej
zasadami, należy wprowadzić nazwę własną gminy w jej oficjalnym brzmieniu.
Np.:
Warszawa-Centrum (gmina)
37
VII.7.1.1.2.4. Nazwy stosowane dla jednostek podziału administracyjnego przed 1945 r.
Wprowadza się hasła dla jednostek administracyjnych na poziomie województw dla okresu
międzywojennego i na poziomie guberni dla zaboru rosyjskiego. Stosuje się nazwę własną
województwa lub guberni. Nazwę podajemy w formie zinwertowanej. Wyrażenie
„województwo" lub „gubernia” nie występuje więc jako dopowiedzenie, ale integralna
część nazwy.
Np.:
Śląskie, województwo (1918-1939)
Wołyńskie, województwo (1918-1939)
Radomska, gubernia
Warszawska, gubernia
Jeśli nazwa województwa jest identyczna z nazwą województwa istniejącego wcześniej lub
później, dodajemy do nazwy województwa dopowiedzenie (1918-1939)
Np.:
Mazowieckie, województwo (1918-1939)
(pod taką nazwą jednostki administracyjne w latach 1529-1795 i po 1999 r.)
Poznańskie, województwo (1918-1939)
(pod taką nazwą również jednostka administracyjna w latach 1946-1998)
VII.7.1.2. Nazwy jednostek podziału administracyjnego w innych krajach
Nazwy te mogą występować w dwóch formach:
a)nazwa miejscowości będącej siedzibą władz administracyjnych z dopowiedzeniem
lokalizującym i dopowiedzeniem identyfikującym (okręg)
38
Np.:
Burgas (Bułgaria ; okręg)
nie:
Burgas, okręg (Bułgaria)
nie:
Okręg Burgas (Bułgaria)
Kaliningrad (Rosja; okręg)
nie:
Kaliningradzki, obwód (Rosja)
nie:
Obwód Kaliningradzki (Rosja)
b) nazwa jednostki administracyjnej z dopowiedzeniem lokalizującym i w razie konieczności
rozróżnienia nazw równobrzmiących, dopowiedzeniem identyfikującym. Rozwiązanie to
dotyczy przede wszystkim jednostek administracyjnych najwyższego szczebla w państwach
o strukturze federacyjnej, ale również tych jednostek, których nazwa nie pochodzi od nazwy
miejscowości będącej stolicą jednostki administracyjnej.
Np.:
Bawaria (Niemcy)
nie:
Bawaria (Niemcy ; kraj związkowy)
Ille-et-Villaine (Francja)
nie:
Ille-et-Villaine (Francja ; departament)
Nowy Jork (Stany Zjednoczone ; stan) - dla odróżnienia od miasta
Zurych (Szwajcaria ; kanton) - dla odróżnienia od miasta
Brema (Niemcy ; kraj związkowy) - dla odróżnienia od miasta
Uwaga: Stosowanie nazw własnych jednostek administracyjnych, zarówno polskich, jak
obcych, nie wyklucza możliwości używania równolegle w opracowaniu przedmiotowym
konstrukcji: nazwa + dopowiedzenie (okręg).
39
I tak np. dla obszaru położonego wokół Monachium, a mniejszego/innego niż cały kraj
związkowy Bawaria, należy użyć konstrukcji:
Monachium (Niemcy ; okręg);
dla okolic Rennes mniejszych/innych niż departament Ille-et-Villaine -konstrukcji:
Rennes (Francja ; okręg);
dla okolic Opola mniejszych/innych niż województwo opolskie - konstrukcji:
Opole (woj. opolskie ; okręg).
40
VII.7.2. Nazwy jednostek podziału administracyjnego kościelnego
VII.7.2.1. Metropolie (prowincje), diecezje (archidiecezje), dekanaty
Stosuje się nazwą własną danej jednostki terytorialnej. Nazwę podajemy w formie zinwertowanej.
W wypadku archidiecezji stosujemy zapis „diecezja". Do wszystkich nazw dodajemy
dopowiedzenie wyrażające wyznanie. Stosowane w dopowiedzeniach wyrażenia są podawane
w formie skróconej.
Nie dodajemy natomiast żadnych dopowiedzeń lokalizujących.
Np:
Białostocka, diecezja (katol.)
Wrocławska, diecezja (ewang.-augsb.)
Wrocławsko-szczecińska, diecezja (prawosł.)
Moguncka, diecezja (katol.)
Beauvais, diecezja (katol.)
Lwowska, metropolia (katol.)
Płocki, dekanat (katol.)
Nadniemeński, dekanat (katol.)
Klimowicko-mścisławski, dekanat (katol.)
Lubelski, dekanat (prawosł.)
VII.7.2.2. Parafie, gminy wyznaniowe
Nazwy własne tych jednostek wprowadzane są jako hasła korporatywne. Dokumenty
Traktujące o poszczególnych parafiach lub gminach wyznaniowych otrzymują w opracowaniu
przedmiotowym dwa hasła:
- nazwa parafii lub gminy wyznaniowej (hasło korporatywne) z odpowiednimi określnikami
ogólnymi i chronologicznymi, jeśli zaistnieje taka potrzeba,
41
- nazwa miejscowości będącej siedzibą parafii/gminy, z dopowiedzeniem identyfikującym
(okręg), jeśli parafia wykracza zasięgiem poza granice miejscowości, określnikiem – religia
oraz stosownymi określnikami ogólnymi i chronologicznym.
Np.:
Parafia św. Michała Archanioła (Zblewo)
Zblewo (woj. pomorskie) – religia - od 1989 r.
Gmina Wyznaniowa Żydowska (Drohobycz)
Drohobycz (Ukraina) – religia - 1918-1939 r.
Parafia Ewangelicko-Augsburska (Cieszyn)
Cieszyn (woj. śląskie ; okręg) – religia
Uwaga: w opracowaniu dokumentów na temat konkretnych parafii lub gmin wyznaniowych
nie stosuje się tematów: Parafia, Gmina żydowska. Tematy te powinny być stosowane dla
opracowania dokumentów traktujących ogólnie o parafiach lub gminach, a w przypadku
dokumentu o konkretnej parafii lub gminie tylko wtedy, gdy nie można ustalić jej nazwy.
42
VII.7.3. Nazwy jednostek administracyjnych leśnictwa w Polsce – nadleśnictwa
Stosuje się nazwą własną danej jednostki terytorialnej. Wyrażenie „nadleśnictwo” zapisuje
się w postaci dopowiedzenia. Formę w postaci nazwy korporatywnej stosuje się jako odsyłacz
całkowity
Np.:
Chojnów (nadleśnictwo)
nie
Nadleśnictwo Chojnów
nie
Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe. Nadleśnictwo Chojnów
43
VII.8. Obiekty wojskowe.
Przez obiekty wojskowe należy rozumieć wszelkie budowle wojskowe – fortyfikacje,
umocnienia, koszary etc. Nazwy własne fortyfikacji i umocnień wprowadza się w szyku naturalnym.
Od nazwy miejscowości zawartej w nazwie należy sporządzić odsyłacz całkowity.
Np.:
Twierdza Modlin
NU Modlin, Twierdza
Wał Pomorski
NU Pomorski, Wał
Fort Pułaski (Stany Zjednoczone)
NU Pułaski, Fort
VII.8.1. Części obiektów wojskowych
Jeśli część fortyfikacji lub umocnienia posiada nazwę własną, nazwę tę zapisuje się jako
określnik jednostkowy po nazwie fortyfikacji.
Np.:
Twierdza Kraków - Bastion IV a "Luneta Warszawska"
Twierdza Brześć (Białoruś) - Przedmoście Terespolskie
Międzyrzecki Rejon Umocniony - Grupa Warowna "Ludendorff"
44
VII.9. Obiekty komunikacyjne
VII.9.1. Obiekty kolejowe
Przez obiekty kolejowe należy rozumieć takie elementy infrastruktury kolejowej jak: linie
i węzły kolejowe, stacje i dworce
VII.9.1.1. Linie kolejowe
Nazwy własne linii kolejowych wprowadza się w szyku naturalnym, tak jak to przyjęto w
nazewnictwie stosowanym w instytucjach zarządzających kolejnictwem.
Np.:
Linia Kolejowa nr 65
nie
Linia Kolejowa Hrubieszów-Sławków
Linia Kolejowa nr 96
nie
Linia Kolejowa Tarnów-Leluchów
Uwaga: nie należy mylić linii kolejowych z przedsiębiorstwami kolejowymi zarządzającymi
poszczególnymi liniami, np. zarządcą Lini Kolejowej nr 96 jest PKP Polskie Linie Kolejowe
VII.9.1.2. Stacje i dworce
Nazwy stacji i dworców znajdujących się w obrębie miejscowości zapisuje się jako określnik
jednostkowy po nazwie miejscowości.
Np.:
Warszawa - Dworzec Wileński
Sosnowiec (woj. śląskie) - Dworzec Główny
Nazwy stacji i dworców znajdujących się poza miejscowościami podaje się według zasad
45
ogólnych, dodając odpowiednie dopowiedzenie lokalizujące i identyfikujące.
Np.:
Szczaniec (woj. lubuskie ; stacja kolejowa)
Kowary Średnie (woj. dolnośląskie ; stacja kolejowa)
VII.9.1.3. Węzły kolejowe
Węzeł kolejowy to zespół stacji i posterunków ruchu kolejowego sąsiadujących ze sobą, którego
granice ustala instytucja zarządzająca kolejnictwem na danym obszarze. Nazwy węzłów
kolejowych wprowadza się w szyku naturalnym.
Np.:
Warszawski Węzeł Kolejowy
Wileński Węzeł Kolejowy
VII.9.2. Obiekty komunikacji drogowej
Przez obiekty komunikacji drogowej należy rozumieć takie elementy infrastruktury drogowej
jak: drogi, mosty i dworce autobusowe
VII.9.2.1. Drogi
Nazwy dróg wprowadza się w szyku naturalnym, zgodnie z nazewnictwem stosowanym w
instytucjach zarządzających infrastrukturą drogową.
Np.:
Droga ekspresowa S8
Autostrada A4
VII.9.2.2. Mosty
46
Nazwy mostów znajdujących się w obrębie miejscowości zapisuje się jako określnik
jednostkowy po nazwie miejscowości.
Np.:
Warszawa - most Kierbedzia
Wrocław (woj. dolnośląskie) - most Grunwaldzki
Paryż (Francja) - most Aleksandra III
Nazwy mostów znajdujących się poza miejscowościami, łączących dwie miejscowości lub
obiekty fizjograficzne wprowadza się w szyku naturalnym z odpowiednimi dopowiedzeniami,
jeśli jest to niezbędne.
Np.:
Most nad Dziwną (Wolin-Recław)
(istnieją jeszcze inne mosty nad Dziwną)
Most nad Wielkim Bełtem
Most nad Sundem
VII.9.2.3. Dworce
Nazwy dworców znajdujących się w obrębie miejscowości zapisuje się jako określnik
jednostkowy po nazwie miejscowości.
Np.:
Warszawa – Dworzec PKS Zachodni
47
VII.10. Obiekty wiertnicze
Nazwy otworów wiertniczych wprowadza się wg zasady ogólnej z dopowiedzeniem
identyfikującym (otwór wiertn.)
Np.:
Bąkowa IG 1 (otwór wiertn.)
Jastrzębna IG 1 (otwór wiertn.)
VII.11. Szlaki i trasy turystyczne
Nazwy szlaków turystycznych wprowadza się w szyku naturalnym, np.:
Szlak Kamiennych Kręgów
Szlak Chasydzki
Droga św. Jakuba
Nazwa szlaku lub trasy turystycznej, która mieści się w obrębie miejscowości, powinna
wystąpić jako określnik jednostkowy po nazwie miejscowości, np.:
Sandomierz (woj. świętokrzyskie) - Podziemna Trasa Turystyczna
48
VII.12. Zasady wypełniania rekordu wzorcowego hasła geograficznego
Pola 008 i 040 wypełnia się zgodnie z zasadami wypełniania rekordu kartoteki wzorcowej w
formacie MARC21.
VII.12.1 Pola X51 – hasło przyjęte, hasła odrzucone, hasła związane
- dopowiedzenia nie są zawarte w odrębnych podpolach (zapisujemy je w podpolu „a” bezpośrednio
po haśle),
- dopowiedzenia zapisywane są w nawiasie okrągłym,
- dopowiedzenie lokalizujące oddziela się od dopowiedzenia identyfikującego spacją, średnikiem
i spacją,
- dwa dopowiedzenia lokalizujące oddziela się od siebie przecinkiem i spacją,
- w dopowiedzeniach wyrażających jednostki administracyjne nazwy tych jednostek są zapisywane
w skrócie (o ile taki istnieje), przed nazwą miejscowości występuje spacja
- nazwy dzielnic, części miejscowości, ulic, obiektów znajdujących się w miejscowościach są
zapisywane w podpolu |x (określnik ogólny).
Wskaźniki
Oba wskaźniki są nie zdefiniowane, zawierają <znak spacji>
151 |a nazwa przyjęta zgodnie z ustalonymi wyżej zasadami
Np.:
151 |a Niemcy (Republika Federalna)
151 |a Loara (Francja ; dolina)
151 |a Gdynia (woj. pomorskie)
151 |a Łazy (woj. śląskie, gm. Jeleśnia)
49
451 |a wariant nazwy - nazwa odrzucona
Jako nazwy odrzucone zapisujemy wszelkie znane ze źródeł bądź opracowywanego dokumentu
nazwy inne niż użyta w polu 151, a przede wszystkim:
- nazwy oryginalne, o ile przyjęto formę spolszczoną,
- nazwy urzędowe, o ile przyjęto formę nazwy obiegowej,
- nazwy poprzednio używane.
W przypadku miejscowości, które powstały z połączenia dwóch lub więcej miejscowości
odrzuca się nazwy wszystkich części składowych, podobnie w wypadku miejscowości
wchłoniętych przez
inne.
W przypadku miejscowości zmieniających przynależność państwową, obligatoryjnie odrzuca
się nazwy wcześniej używane, a wyrażone w języku państwa, w którego obrębie miejscowość
ta znajdowała się.
Nazwy odrzucone nie otrzymują dopowiedzenia lokalizującego, chyba że jest to niezbędne dla
jednoznacznej identyfikacji.
Np.:
151 | a Austria
451 |a Österreich
451 |a Republika Austrii
151 |a Akwitania (Francja)
451 | a Aquitaine
151 |a Wrocław (woj. dolnośląskie)
451 |a Breslau
50
451 |a Vratislavia
151 |a Iwano-Frankowsk (Ukraina)
451 |a Stanisławów
151 |a Bielsko-Biała (woj. śląskie)
451 |a Biała
451 |a Bielsko
151 |a Warszawa |x Mokotów
451 |a Mokotów
W przypadku obiektów znajdujących się w miejscowościach, które ze względu na tradycyjne
nazewnictwo podajemy w wersji rozszerzonej o nazwę części miejscowości, należy odrzucić
nazwę miejscowości wraz z jej częścią i wraz z nazwą obiektu.
Np.:
151 |a Gdańsk (woj. pomorskie)|x katedra w Oliwie
451 |a Gdańsk (woj. pomorskie)|x Oliwa |x katedra
Nie zapisujemy jako nazw odrzuconych:
- nazwy prostej obiektu fizjograficznego, którego nazwa w polu 151 jest zapisana w formie
zinwertowanej,
Np.:
151 |a Egejskie, Morze
nie otrzymuje zapisu w polu 451 Morze Egejskie
151 |a Łódź (woj. łódzkie)|x ulica Piotrkowska
nie otrzymuje zapisu w polu 451 Ulica Piotrkowska ani Piotrkowska, ulica
51
Pola 5xx
W polach tych zapisuje się relacje hierarchiczne i kojarzeniowe z innymi hasłami zgodnie z
zasadami tworzenia artykułów przedmiotowych Języka Haseł Przedmiotowych Biblioteki
Narodowej.
Obligatoryjnie wiążemy kojarzeniowo:
1) nazwy miejscowości przedzielonych granicą i funkcjonujących obecnie jako odrębne, np.:
151 |a Słubice (woj. lubuskie)
551 |a Frankfurt nad Odrą (Niemcy)
151 |a Frankfurt nad Odrą (Niemcy)
551 |a Słubice (woj. lubuskie)
2) nazwę miejscowości obecną i nazwę dawną, o ile używa się obu, np.:
151 |a Konstantynopol
551 |a Stambuł (Turcja)
151 |a Stambuł (Turcja)
551 a Konstantynopol
151 a Kaliningrad (Rosja)
551 |a Królewiec
151 | a Królewiec
551 a Kaliningrad (Rosja)
Obiekty fizjograficzne wchodzą w relacje z tematami ogólnymi, np.:
52
151 |a Tatry |z Polska
550 |wg |a Góry z Polska
151 | a Śląska, Wyżyna
550 |w g |a Wyżyny |z Polska
Wszystkie parki narodowe są wiązane z hasłem Parki narodowe z odpowiednim określnikiem
geograficznym, np.:
151 |a Białowieski Park Narodowy
550 |w g |a Parki narodowe |z Polska
Uwaga: Inne relacje wynikają z zastosowania nazw geograficznych w hasłach przedmiotowych
rozwiniętych i nie są przedmiotem niniejszej instrukcji. Są one tworzone zgodnie z ogólnymi
zasadami tworzenia słownika haseł przedmiotowych.
VII.12.2 Pola uwag, i nota stosowania
667 |a
Tu zapisuje się uwagi lub dodatkowe informacje, które mogą być przydatne dla opracowujących,
np.:
151 |a Żelazna Brama (kotlina)
667 |a przełom Dunaju na granicy rumuńsko-jugosłowiańskiej, między Górami Banackimi
a Wschodnioserbskimi
670 |a Źródło, na podstawie którego została ustalona nazwa
Źródło, na podstawie którego została ustalona nazwa, zapisuje się w postaci skróconej (zob.
Załącznik 2) lub w postaci skróconego opisu bibliograficznego. Każde źródło winno być
umieszczone w osobnym polu.
Jeśli źródłem jest wydawnictwo typu encyklopedycznego o alfabetycznym układzie haseł,
53
nie podaje się numeru tomu i strony, na której informacja została znaleziona. Jeśli informacja
o nazwie użytej w polach 151 lub 451 została znaleziona pod innymi hasłami, niż wskazywałyby
na to owe nazwy, należy to zasygnalizować w podpolu b.
Np.:
151 |a Legnica (woj. dolnośląskie)
451 |a Liegnitz
670 |a NEP
670 |a Rospond
151 |a Biskupińskie, Jezioro
670 |a NEP |b hasło: Biskupin
675 |a Źródło, w którym nie znaleziono danych
Źródło, w którym nie znaleziono danych, zapisuje się w postaci skróconej (zob. Załącznik 2)
lub w postaci skróconego opisu bibliograficznego. Każde źródło winno być umieszczone w
osobnym podpolu a.
151 |a Saalburg (Niemcy ; ruiny fortu rzymskiego)
675|a Atlas hist.
680 Nota stosowania
W nocie stosowania podaje się tekst wyjaśniający zakres stosowania hasła w opracowaniu
przedmiotowym, np.:.
151 | a Niderlandy
680 |i temat i określnik |a- Niderlandy |i stosuje się. do prac na temat dzisiejszej Holandii do
roku 1571, do prac na temat obecnej Belgii - do roku 1790 r.
54
VII.13. Przykłady rekordów wzorcowych
VII. 13.1 Państwa
151 |a Włochy
451 |a Italia
451 |a Reppublica Italiana
451 |a Republika Włoska
670 |a EP 1994
151 | a Albania Kaukaska
667 |a państwo dawne na Zakaukaziu, 4 w. p.n.e.- 8 w.
670 |a EP 1994
VII.13.2 Regiony
151 |a Bałkańskie, kraje
451 |a Bałkany (region)
451 |a Bałkański, Półwysep
451 |a Europa Południowo-Wschodnia
451 |a Rumelia
550 |a Kuchnia bałkańska
551 |a Turcja
551 |w h |a Albania
551 |w h |a Bośnia i Hercegowina
551 |w h |a Bułgaria
551 |w h |a Chorwacja
551 |w h |a Grecja
551 |w h |a Jugosławia
551 |w h |a Macedonia
551 |w h |a Serbia i Czarnogóra
551 |w h |a Słowenia
55
670 |a EP 1994
670 |a WEP
151 |a Niderlandy
451 |a Nederlanden
451 |a Pays Bas
551 |a Belgia
551 |a Flandria
551 |a Holandia
551 |a Luksemburg
667 |a kraina hist. obejmująca obszar dzisiejszej Holandii, Belgii i Luksemburga
680 |i temat i określnik a- Niderlandy |i stosuje się do prac na temat obecnej Holandii do roku 1571,
do prac na temat obecnej Belgii - do roku 1790
670 |a EP 1994
151 |a Akwitania (Francja)
451 |a Aąuitaine
451 |a Gujenna
451 |a Guyenn
670 |a EP 1994
670 |a PNGS
670 |a Larousse 1992
151 |a Śląsk
451 |a Schlesien
451 |aSlezsko
551 |wh |a Śląsk, Dolny
551 |wh |a Śląsk, Górny
680 |i określnik |a- Śląsk |i stosuje się do prac dotyczących okresu 14 w. do 1740 i prac całościowych
(do prac dotyczących okresu do 14 w. stosuje się określnik - Polska, dla okresu 1740-1871 - Prusy,
1871 -1945 - Niemcy, od 1944 - Polska)
670 |a NEP
151 | a Zielone Płuca Polski (region)
56
451 |a Ekoregion Zielone Płuca Polski
451 |a Obszar funkcjonalny Zielone Płuca Polski
550 |a Regionalizacja gospodarcza |z Polska
550 |a Środowisko człowieka x higiena i ochrona |z Polska
551 a Kujawsko-pomorskie, województwo
551 |a Mazowieckie, województwo (od 1999)
551 |a Podlaskie, województwo
551 |a Warmińsko-mazurskie, województwo
670 | a Jakość życia na obszarze funkcjonalnym „Zielone Płuca Polski" / Bożena Dobrzańska. –
Białystok, 1996
VII.13.3 Miejscowości
151 |a Katowice (woj. śląskie)
451 |a Kattowitz
451 |a Stalinogród
667 |a w 1. 1953-1956 - Stalinogród
670 |aWUMP
670 | a WEP
151 |a Nowy Sącz (woj. małopolskie)
670 |a WUMP
670 |a Dz.U. 103/98
151 |a Częstochowa (woj. śląskie)
670 |a WUMP
670 a Dz.U. 96/98
151 |a Goraj (woj. lubuskie)
451 |a Eibendorf
451 |a Goray
670 |a WUMP
670 |a Rospond
57
151 |a Leuven (Belgia)
451 |a Louvain
451 |aLovanium
551 |a Ottignies-Louvain-la-Neuve (Belgia)
667 |a m. w prowincji Brabancja; część francuskojęzyczna Uniwersytetu przeniesiona w 1970 r.
do Ottignies-Louvain-la-Neuve
670 |a Larousse 1992
670 la NEP
151 |a Salette-Fallavaux, La (Francja)
451 |a Fallavaux
451 |a La Salette
550 |a Objawienia maryjne w La Salette
667 |a m. w dep. Isère
670 |a Larousse 1992
670 |a BNF
670 |a JHPBN
151 |a Lwów (Ukraina)
451 |a Lemberg
451 |a L'vìv
670 |a EP 1994
151 |a Lublin (woj. lubelskie) |x Majdanek
451 |a Majdanek
510 2 |a Obóz hitlerowski Majdanek
670 |a WUMP
670 |a JHPBN
151 |a Pompeje (Włochy ; miasto dawne)
451 |a Pompei
451 |a Pompeja
670 la EP 1994
58
151 | a Zantyr (gród)
551 |a Malbork (woj. pomorskie)
667 |a gród, na miejscu którego powstał w 13 w. Malbork
670 |a Zantyr / Marzena Pollakówna. - Komunikaty Mazursko-Warmińskie, 1967 (nadb.)
VII.13.4 Obiekty w miejscowościach i poza nimi
151 a Podzamcze (woj. śląskie) |x zamek Ogrodzieniec
451 |a Ogrodzieniec (zamek)
670 |a WUMP
670 la NEP
151 |a Saalburg (Niemcy ; ruiny fortu rzymskiego)
667 |a w górach Taunus, k. m. Bad Homburg w Hesji
670 |aMeyer 1974
670 la PSG
VII.13.5 Obiekty fizjograficzne
151 |a Biskupińskie, Jezioro
550 |wg |a Jeziora |z Polska
670 |a NEP |b hasło: Biskupin
151 |a Kuku-Nor (Chiny)
451 | a Quinghai Hu
550 |wg |a Jeziora |z Chiny
670 |a EP 1994
151 |a Dunaj
451 |a Donau
451 |a Duna
451 |a Dunav
451 |a Ister
59
550 |wg |a Rzeki |z Europa
551 |a Żelazna Brama (kotlina)
670 ja Atlas 1995
670 |a WEP
670 |a EP 1994
151 | a Żelazna Brama (kotlina)
451 |a Djerdap
451 |a Djerdapska klinura
451 |a Portile de Fier
451 la Żelazne Wrota
451 a Zelezna Yrata
551 |a Dunaj
667 |a przełom Dunaju na granicy rumuńsko-jugosłowiańskiej, między Górami Banackimi a
Wschodnioserbskimi
670 |a NEP
151 |aMoluki (Indonezja)
451 |a Korzenne, Wyspy
451 |a Maluku
667 |a wyspy w archipelagu Malajskim
670 |a EP 1994
670 aWEP
151 a Tatry |x geologia |z Polska
551 |a Mroźna, Jaskinia
670 |a SGKP
670 | a JHPBN
151 |a Wisła, Dolna (dolina)
451 |a Dolnej Wisły, dolina
551 |w g |a Wisła (dolina)
551 |w h |a Park Krajobrazowy Doliny Dolnej Wisły
60
151 |a Białowieski Park Narodowy
550 |wg |a Rezerwaty i parki narodowe |z Polska
551 |wg |a Białowieska, Puszcza |z Polska
670 |a SGKP
670 a NEP
151 |a Tomaszów Mazowiecki (woj. łódzkie) x rezerwat Niebieskie Źródła
451 |a Niebieskie Źródła (rezerwat)
VII.13.6 Nazwy jednostek podziału administracyjnego
151 |a Katowice (woj. śląskie ; okręg)
551 a Śląskie, województwo (od 1999)
670 |a WUMP
670 a JHPBN
151 |a Śląskie, województwo (od 1999)
551 |a Katowice (woj. śląskie ; okręg)
670 a Dz.U. 96/98
151 |a Puck (woj. pomorskie ; okręg)
670 |a WUMP
670|aDz.U.103/98
151 |a Opolskie, województwo (od 1999)
551 |a Opole (woj. opolskie ; okręg)
670 |a Dz.U.96/98
151 |a Augustów (nadleśnictwo)
410 2|a Nadleśnictwo Augustów
410 2|a Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe. |b Nadleśnictwo Augustów
670 |a Nadleśnictwo Augustów : leśnictwo puszczańskich kniei / Roman Rogoziński. –
Augustów, 2009
670 |a www.bialystok.lasy.gov.pl/web/augustow
61
151 |a Bawaria (Niemcy)
451 a Bayern
451 |a Freistaat Bayern
667 |a kraina hist., ob. kraj związkowy
670 |a NEP
670 |aMeyer 1974
151 |a Ille-et-Villaine (Francja)
667 |a departament w Bretanii
670 |a Larousse 1992
151 |a Warszawsko-praska, diecezja (katol.)
670 |a www.opoka.org.pl/struktury_kosciola/diecezje
151 |a Częstochowska, diecezja (katol.)
451 |a Częstochowska, archidiecezja
670 a www.opoka.org.pl/struktury_kosciola/diecezje
151 |a Lwowska, metropolia (katol.)
451 |a Lwowska, prowincja (katol.)
670 |a Hist. Kość. w Polsce
151 |a Belingen, dekanat (ewang.-augsb.)
670 |a Evangelisch-orthodoxe Partnerschaft Lublin-Balingen / Hryhorij Kuprianowytsch,
Mirosław Czapkowicz. - Lublin, 1996.
VII.13.7 Obiekty wojskowe
151 |a Twierdza Modlin
451 |a Modlin, Twierdza
451 |a Novogeorgievsk
62
451 |a Nowo Georgiewsk
551 |a Nowy Dwór Mazowiecki (woj. mazowieckie) |x Modlin Twierdza
670 |a http://www.twierdzamodlin.pl/
151 |a Twierdza Kraków |x Fort 31 "św. Benedykt"
451 |a Twierdza Kraków |x Fort "św. Benedykt"
451 |a "Św. Benedykt", Fort 31 Twierdzy Kraków
670 |a Fort 31 "Św. Benedykt" / [red. zespół pod kierunkiem Jana Janczykowskiego]. - Kraków, 1993
151 |a Międzyrzecki Rejon Umocniony
451 |a Festungsfront im Oder-Wartha-Bogen
451 |a MRU
451 |a Ostwall
550 |a Fortyfikacje |z Niemcy |y 1933-1945 r.
551 |a Międzyrzecz (woj. lubuskie ; okręg)
551 |a Wał Pomorski
551 |a Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy "Uroczyska MRU"
670 |a http://pl.wikipedia.org/wiki/Międzyrzecki_Rejon_Umocniony
670 |a Międzyrzecki Rejon Umocniony / Andrzej Toczewski. – Zielona Góra, 2001
VII.13.8 Obiekty komunikacyjne
151 |a Linia Kolejowa nr 96
451 |a Kryniczanka (linia kolejowa)
451 |a Linia Kolejowa Tarnów-Leluchów
451 |a Tarnów-Leluchów, Linia Kolejowa
670 |a http://pl.wikipedia.org/wiki/Linia_kolejowa_nr_96
151 |a Most nad Sundem
451 |a Most Kopenhaga- Malmö
451 |a Most Öresund
451 |a Most Øresund
451 |a Öresundsbron
451 |a Øresundsbron
63
670 |a http://pl.wikipedia.org/wiki/Most_nad_Sundem
670 |a http://www.spangshus.dk/turysta/mosty.htm
670 |a Bałtyk, Cieśnina Sund - część południowa. 68 : skala 1:75 000 (56°) / Biuro Hydrograficzne
Marynarki Wojennej RP. - Gdynia, 2007.
VII.13.9 Obiekty wiertnicze
151 |a Bąkowa IG 1 (otwór wiertn.)
670 |a Bąkowa IG 1 / red. nauk. Teresa Niemczycka. - Warszawa, 1975
VII.13.10 Szlaki turystyczne
151 |a Szlak Chasydzki
451 |a Chasydzki, Szlak
551 |w g |a Lublin (woj. lubelskie ; okręg) |x turystyka
551 |w g |a Podkarpacie Północne |x turystyka
550 |w g |a Szlaki turystyczne |z Polska
550 |a Żydzi |x kultura |x zabytki |z Polska
670 |a http://www.fodz.pl/?d=5&id=32&l=pl
151 |a Droga św. Jakuba
451 |a Camino de Santiago
451 |a Camiño de Santiago
451 |a Chemin de St-Jacques
451 |a Done Jakue Bidea
451 |a Jakobsweg
451 |a Jakuba św., droga
451 |a St. James' Way
451 |a Szlak św. Jakuba
451 |a Via Regia
451 |a Way of St. James
550 |w g |a Szlaki turystyczne |z Europa
500 0 |a Jakub Większy %c (św.) |x kult
550 |a Pielgrzymki |z Europa
64
551 |a Santiago de Compostela (Hiszpania) |x katedra św. Jakuba |x pielgrzymki
670 |a Polski Klub Camino de Santiago |u http://www.santiago.defi.pl/index.php?i=pd_intro
VII.14. Hasło geograficzne w opracowaniu przedmiotowym wg JHP BN
Nazwy geograficzne występują w hasłach przedmiotowych w funkcji tematu i/lub określnika.
W JHP BN, poza nielicznymi wyjątkami, określnikiem geograficznym może być tylko nazwa
państwa lub większego regionu świata. Nie może wystąpić w funkcji określnika nazwa
miejscowości lub regionu w obrębie państwa, te nazwy występują wyłącznie jako tematy.
Metodykę opracowania przedmiotowego z użyciem nazw państw i nazw obszarów większych
niż państwo wyznacza zakres stosowania określników. Jeśli w nocie stosowania danego
określnika zapisano, że stosuje się go po nazwach geograficznych (= po nazwach
geograficznych wszystkich rodzajów), wówczas budujemy hasło z tematu geograficznego i
określnika, np.:
Polska – ludność
Europa - kultura
jeśli nota zawiera informację „stosuje się po hasłach geograficznych z wyjątkiem nazw
państw i regionów świata” używamy odpowiedniego tematu rzeczowego, a nazwę
geograficzną zapisujemy w określniku, np.:
Bezrobocie – Polska (ponieważ określnika – bezrobocie nie stosuje się po nazwach państw)
Zwierzęta – Polska (ponieważ określnika – fauna nie stosuje się po nazwach państw)
Prezentowane poniżej uwagi metodyczne odnoszą się do stosowanych w opisie
przedmiotowym nazw geograficznych innych niż nazwy państw i regionów świata. Ponieważ
nazwy te nie mogą występować w funkcji określnika geograficznego, opracowanie
dokumentów jest znacznie bardziej skomplikowane i wymaga szczegółowych wskazówek.
Materiał podzielono na obszary tematyczne, w których zamieszczono wykaz najczęściej w
danym kontekście występujących określników. Wyodrębniono następujące grupy tematyczne:
- warunki naturalne
65
- administracja
- bezpieczeństwo i porządek publiczny
- społeczeństwo
- język
- gospodarka
- historia
- kultura
- nauka, szkolnictwo i oświata
- polityka
- prawo i wymiar sprawiedliwości
- religia
- zdrowie, higiena, służba zdrowia
- sport, kultura fizyczna, turystyka i podróżnictwo
- części miejscowości
- określnik –a
Niektóre określniki omówiono w kilku dziedzinach, np.: turystyka – raz traktowana jako
sposób spędzania czasu, raz jak dziedzina działalności gospodarczej.
Opisano również:
- stosowanie tematów i określników równobrzmiących w opracowaniu materiałów
dotyczących Czeczenii, Inflant, Niderlandów, Palestyny, Śląska, Tybetu, Watykanu i
Wolnego Miasta Gdańska
oraz
- opracowanie dokumentów dotyczących terytoriów zmieniających przynależność państwową
(np. Śląsk, Warmia, Mazury, Pomorze. Kresy Wschodnie RP)
66
VII.14.1 Warunki naturalne
Na warunki naturalne danego obszaru składają się: jego położenie geograficzne, budowa
geologiczna, ukształtowanie powierzchni, bogactwa naturalne, gleby, wody, klimat, świat
roślinny i zwierzęcy, a także stan środowiska człowieka. Do opracowania dokumentów na
temat warunków naturalnych używamy poniższych określników:
- fauna,
- fauna i flora,
- flora,
- geofizyka
- geografia
- geografia fizyczna
- geologia
- gleba
- hydrografia
- hydrologia
- klęski elementarne
- leśnictwo
- meteorologia
- mikroklimat
- obszary chronione
- paleontologia
- renaturyzacja
- środowisko
- w kartografii
- wpływ na środowisko
Położenie geograficzne i ukształtowanie powierzchni
stosowane określniki : - geografia, - geografia fizyczna, - w kartografii
67
Położenie geograficzne wyrażamy przy pomocy określnika – geografia, ukształtowanie
powierzchni przy pomocy określnika – geografia fizyczna, który. służy też do opisu
środowiska przyrodniczego jako całości.
Po w/w określnikach można stosować określniki chronologiczne, z wyjątkiem opisu
dokumentów traktujących o współczesnych zagadnieniach geograficznych. Datą graniczną
jest rok 1945.
Geografia województwa białostockiego : [kl. VIII] / Józef Adamczyk. – Gdańsk, 1997
650 4|a Edukacja regionalna |x szkoły podstawowe
651 4|a Białystok (woj. podlaskie ; okręg) |x geografia
655 4|a Materiały pomocnicze dla szkół podstawowych
Lublin : plan miasta : skala 1:22 500. Okolice Lublina : skala 1:160 000 / oprac. Mapy
Ścienne Beata Piętka – Warszawa 2010
651
651
655
655
4|a Lublin (woj. lubelskie) |y od 2001 r.
4|a Lublin (woj. lubelskie ; okręg) |x geografia
4|a Mapy ścienne
4|a Plany miast
Mapa Królestwa Galicyi : do nauki z poglądu dla szkół początkowych : poświecona Jego
Ekscellencyi Hrabi Agenorowi Gołuchowskiemu c. k. Namiestnikowi na pamiątkę
długoletniej, skutecznej, pełnej poświęcenia pracy około dobra kraju / przez Antoniego
Latinika nauczyciela szkół realnych i początkowych w Krakowie w r. 1874.
651
655
655
655
4 |a Galicja |x geografia |y 19 w.
4 |a Mapy przeglądowe
4 |a Mapy szkolne
4 |a Mapy ścienne
Fizjografia gminy Michów / Krzysztof Karpiński. – Michów, 2010
651 4 |a Michów (woj. lubelskie ; okręg) |x geografia fizyczna
Przewodnik przyrodniczy po województwie toruńskim / Marian Boiński. – Warszawa, 1988
650 4 |a Rezerwaty i parki narodowe |z Polska
651 4 |a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie ; okręg) |x geografia fizyczna
655 4 |a Przewodniki turystyczne
Rozwój rzeźby międzyrzecza Pilicy, Czarnej i Drzewiczki / Anna Sadłowska. – Wrocław, 1983
650 4 |a Geomorfologia |z Polska
651 4 |a Czarna Konecka (dolina) |x geografia fizyczna
651 4 |a Drzewiczka (dolina) |x geografia fizyczna
68
651 4 |a Pilica (dolina) |x geografia fizyczna
Określnik – w kartografii służy do opisywania dokumentów na temat map danego obszaru lub
przedstawianych na nich zjawisk. Po określniku – w kartografii nie stosuje się określników
chronologicznych. Chronologię należy wyrazić w pozostałych hasłach nadanych danemu
dokumentowi, np.:
Oblicza miasta Włocławka w kartografii i ikonografii na przestrzeni XIX i XX wieku : katalog
wystawy / Marian Cieślak, Tomasz Wąsik. – Włocławek, 2007
610 24|a Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej (Włocławek)
651 4 |a Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie) |y 19-20 w.
651 4 |a Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie) |x w kartografii
651 4 |a Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie) |x wystawy |y od 2001 r.
655 4 |a Katalogi wystaw
Powiat pszczyński w dawnej kartografii / Andrzej Złoty. – Pszczyna, 2006
650 4 |a Kartografia |x historia |z Śląsk
651 4 |a Pszczyna (woj. śląskie ; okręg) |x w kartografii
Kartografia miast Mazowsza i ziemi dobrzyńskiej do końca XIX wieku / Agnieszka
Bartoszewicz, Henryk Bartoszewicz. – Warszawa, 2006
610 24 |a Archiwum Główne Akt Dawnych |x zbiory
650 4 |a Kartografia |x historia |z Polska |y 18-19 w.
650 4 |a Kartografia |x zbiory |z Polska
651 4 |a Dobrzyńska, Ziemia |x miasta |x w kartografii
651 4 |a Mazowsze |x miasta |x w kartografii
651 4 |a Warszawa |x archiwistyka |x zbiory
655 4 |a Katalogi zbiorów
Środowisko człowieka
stosowane określniki : - klęski elementarne , - obszary chronione, - środowisko, - wpływ na
środowisko, - renaturyzacja
Przez środowisko człowieka rozumie się fizyczne i biologiczne otoczenie człowieka, zarówno
naturalne, jak też będące wynikiem jego działalności. Składa się na nie: biosfera (litosfera,
hydrosfera i atmosfera), fauna i flora, kopaliny, wytwory materialne i kulturalne 1).
1
Por. Środowisko człowieka [w:] Onet Wiem [online],[dostęp 12.07.2011], Dostępny w World Wide Web:
http://portalwiedzy.onet.pl/83330,,,,srodowisko_czlowieka,haslo.html
69
Do opisu dokumentów na temat środowiska w ogólności po haśle geograficznym stosuje się
określnik – środowisko, wyjątkiem są nazwy obiektów fizjograficznych, po których
określnika – środowisko nie stosuje się.
Po określniku – środowisko można stosować określniki chronologiczne, w tym określnik –
stan na … (rok). Zastosowanie mają również określniki – degradacja, - ochrona i renaturyzacja. Ten ostatni stosowany jest po nazwach obiektów fizjograficznych.
Aby opisać zmiany w środowisku wynikłe na skutek działania pewnych czynników, po
temacie wyrażającym ów czynnik stosuje się określnik – wpływ na środowisko.
Ocena stanu środowiska miasta Torunia : praca zbiorowa / pod red. Sz. Buraka. – Toruń. –
2001
651 4 |a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) |x środowisko |y od 1989 r.
Metoda prognozy średniego dobowego stężenia SO²2 dla obszarów miejskich na przykładzie
Krakowa / Maria Morawska-Horawska. – Warszawa, 1978
650 4|a Dwutlenek siarki |x wpływ na środowisko |x prognozy |z Polska
650 4|a Miasta |x środowisko |x degradacja |x prognozy |z Polska
651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x środowisko |x degradacja |x prognozy
Turystyka a ochrona środowiska w regionie gdańskim : materiały na konferencję naukową pt.
Turystyka w życiu społeczno-gospodarczym regionu gdańskiego / Jerzy Szukalski. – Gdańsk,
1976
650 4|a Turystyka |x a ochrona środowiska |x Polska |y1944-1989 r.
651 4|a Gdańsk (woj. pomorskie ; okręg) |x środowisko |x ochrona |y1944
-1989 r.
651 4|a Gdańsk (woj. pomorskie ; okręg) |x turystyka |y1944-1989 r.
Raport o stanie środowiska województwa wałbrzyskiego w 1995 roku / [oprac. zespół pod
red. Lidii Kubackiej, Teresy Zarodkiewicz]. – Wałbrzych, 1996
651 4 |a Wałbrzych (woj. dolnośląskie ; okręg) |x środowisko |y stan na 1995 r.
Zachowanie się frakcji mineralnego fosforu w interfazie osad-woda małych zbiorników
wodnych na obszarach wiejskich / Hanna Siwek. – Szczecin, 2011
650
650
650
650
651
4 |a Eutrofizm |x geneza
4 |a Fosfor |x wpływ na środowisko
4 |a Osad denny |x chemia |z Polska
4 |a Staw (hydrol.) |x chemia |z Polska
4 |a Bukowa, Puszcza |x hydrologia
70
651 4 |a Bukowa, Puszcza |x degradacja
Zmiany w środowisku glebowym i w składzie chemicznym igliwia borów sosnowych w zasięgu
emisji elektrowni Kozienice / Alojzy Kowalkowski, Apolonia Ostrowska, Jan Sytek. –
Warszawa, 1984
10 24 |a Elektrownia Kozienice |x wpływ na środowisko
650 4 |a Gleby leśne |x chemia |z Polska
650 4 |a Szkody przemysłowe |z Polska
651 4 |a Kozienicka, Puszcza |x gleba |x degradacja
651 4 Świerże Górne (woj. mazowieckie) |x energetyka
651 4 Świerże Górne (woj. mazowieckie) |x środowisko
Zgierz : program rewitalizacji doliny rzeki Bzury / [zespół aut. Kazimierz Bald et al.]. Zgierz, 1999
651 4 |a Bzura (dolina) |x renaturyzacja
651 4 |a Bzura (dolina) |x planowanie przestrzenne |y od 1989 r.
651 4 |a Zgierz (woj. łódzkie) |x planowanie przestrzenne |y od 1989 r.
Restytucja jesiotra bałtyckiego / pod red. Ryszarda Kolmana. – Olsztyn-Kortowo, 2007
650 4 |a Jesiotr ostronosy |x hodowla |z Polska
650 4 |a Rzeki |x renaturyzacja |z Polska
651 4 |a Bałtyk |x renaturyzacja
Do opisu dokumentów na temat gwałtownych zmian w środowisku stosowany jest określnik –
klęski elementarne, używany bezpośrednio po nazwie geograficznej. Po określniku – klęski
elementarne można stosować określniki chronologiczne zapisane datą roczną
Klęski elementarne w widłach Wisły i Sanu od XVII do I połowy XX w. / Waldemar Prarat. –
Wrzawy, 2006
651 4|a San (dolina) |x klęski elementarne |y 17-20 w.
651 4|a Wisła (dolina) |x klęski elementarne |y17-20 w.
Dorzecze Wisły : monografia powodzi, lipiec 1997 / pod. red Jerzego Greli, Henryka Słoty,
Jana Zielińskiego. – Warszawa, 1999
650 4|a Powódź |z Polska |y 1997 r.
651 4|a Wisła (dorzecze) |x klęski elementarne |y 1997 r.
Materiały na temat obszarów chronionych (rezerwatów, parków narodowych i
krajobrazowych itp.) należy opisywać przy pomocy określnika – obszary chronione.
71
Leksykon podkarpackiej przyrody : obszary chronione Województwa Podkarpackiego / [red.
Krzysztof Zieliński ; współpr. i konsult. Roman Reszel et al.]. – Rzeszów, 2010
651 4 |a Podkarpackie, województwo |x obszary chronione
655 4 |a Encyklopedie
Szlaki turystyczne na obszarach chronionych w Wielkopolsce / [tekst Anna Plenzler]. Poznań,
2008
651
651
651
655
4 |a Szlaki turystyczne |z Polska
4 |a Wielkopolska |x obszary chronione
4 |a Wielkopolska |x turystyka
4 |a Przewodniki turystyczne
Świat roślinny i zwierzęcy
stosowane określniki : - fauna, - fauna i flora, - flora, - leśnictwo, - paleontologia
W opracowaniu dokumentów zawierających opis świata roślin i zwierząt stosuje przede
wszystkim określniki - fauna, - fauna i flora, - flora.
Fauna powiatu brzeskiego / [zdj. Brygida Jakubowicz et al. ; tekst Jan Majewski, Marek
Stajszczyk ; red. Brygida Jakubowicz]. – Kwidzyn, 2010
651 4 |a Brzeg (woj. opolskie ; okręg) |x fauna
655 4 |a Albumy
655 4 |a Fotografia polska|yod 2001 r.
Ekspansja kosa, Turdus merula L. w Warszawie / Maciej Luniak. – Warszawa, 1970
650 4|a Kos |z Polska
651 4 |a Warszawa (okręg) |x fauna
Zgrupowanie pareczników (Chilopoda) w rezerwacie przyrody "Buki nad Jeziorem
Lutomskim" / Małgorzata Leśniewska. – Poznań, 1997
650 4 |a Pareczniki |z Polska
651 4 |a Buki nad Jeziorem Lutomskim (rezerwat) |x fauna
Dawna fauna Śląska w świetle badań archeologicznych / [red. Piotr Wyrost]. – Wrocław,
1985
650 4|a Zwierzęta |x archeologia |y Polska
651 4|a Śląsk |x fauna |x archeologia
Fauna i flora Doliny Tyśmienicy : album przyrodniczy = Animals and plants of the
Tyśmienica Valley : nature photography album / Marek Jeżowski. – Czemierniki, 2009
72
651 4|a Tyśmienica (dolina) |x fauna i flora
655 4|a Albumy
655 4|a Fotografia polska |y od 2001 r.
Zielone skarby Łodzi : relikty naturalnej przyrody miasta : praca zbiorowa / pod red. Józefa
K. Kurowskiego i Piotra Witosławskiego. – Łódź, 2010
650 4 |a Rezerwaty i parki narodowe |x flora |z Polska
651 4 |a Łódź (woj. łódzkie) |x flora
Flora synantropijna Brodnicy / Barbara Juśkiewicz-Swaczyna, Zbigniew Endler. – Olsztyn,
2007
650 4|a Rośliny synantropijne |z Polska
651 4|a Brodnica (woj. kujawsko-pomorskie) |x flora
Flora glonów podgrzanych jezior konińskich (1987-1999) / Daniela Socha. – Poznań, 1993
650 4|a Glony |x systematyka |z Polska
650 4|a Jeziora |x flora |z Polska
651 4|a Konin (woj. wielkopolskie ; okręg) |x flora
Określnik - leśnictwo stosuje się dla wyrażenia kompleksów leśnych na danym obszarze.
Może być on również stosowany w opisie dokumentów na temat leśnictwa jako dziedziny
gospodarki (zob. gospodarka).
Zespoły leśne masywu Babiej Góry / Florian Celiński, Teofil Wojterski. – Warszawa, 1978
650 4 |a Las |z Polska
651 4 |a Babia Góra |x leśnictwo
Huragan 4 lipca 2002 roku / Marek Taradejna. Znad Pisy. - Nr 11, (2002), s. 281-288
650
650
651
651
4|a Las |x degradacja |z Polska
4|a Trąba powietrzna |z Polska |y 2002 r.
4|a Warmińsko-mazurskie, województwo |x klęski elementarne |y 2002 r.
4|a Warmińsko-mazurskie, województwo |x leśnictwo
Jeśli dany kompleks leśny posiada swoją nazwę własną, w opisie przedmiotowym należy
użyć tej nazwy, np. Białowieska, Puszcza, Augustów (nadleśnictwo), WarcińskoPolanowskie, Lasy, a nie ogólniejszego tematu geograficznego z określnikiem – leśnictwo.
Lasy Janowskie / [teksty Ewa Flis-Martyniuk et al. – Janów Lubelski, 2005
73
650 4 |a Las |z Polska
651 4 |a Janowskie i Lipskie Lasy
Określnik – paleontologia stosuje się bezpośrednio po nazwie geograficznej tematując prace
opisujące ogólnie organizmy kopalne na danym terenie. Jeśli mowa jest o zwierzętach lub
roślinach kopalnych osobno, można ten określnik zastosować po określnikach – fauna, flora.
Nie stosuje się go natomiast po określniku – flora i fauna.
Osady i fauna górnojurajska z Kłębów na Pomorzu Zachodnim / Irena Dmoch. – Toruń, 1971
650 4|a Jura (okres geol.) |x fauna |z Polska
650 4|a Skamieniałości |x zoologia |z Polska
651 4|a Kłęby (woj. zachodniopomorskie, pow. Kamień Pomorski) |x fauna
|x paleontologia
Holoceńska fauna nietoperzy (chiroptera) z jaskiń tatrzańskich / Bronisław W. Wołoszyn. –
Kraków, 1970
650
650
650
651
4|a Czwartorzęd |x fauna |z Polska
4|a Jaskinie |x paleontologia |z Polska
4|a Nietoperze |x paleontologia
4|a Tatry |x paleontologia |z Polska
Budowa geologiczna i bogactwa naturalne
stosowane określniki : - geofizyka, - geologia
Do opisu dokumentów na temat budowy geologicznej danego obszaru i jego bogactw
naturalnych stosuje się określnik – geologia, dla opisu zjawisk fizycznych zachodzących w
Ziemi (magnetyzm, grawitacja, fale sejsmiczne), stosuje się określnik – geofizyka. W opisie
dokumentów traktujących o konkretnych otworach wiertniczych, należy zastosować nazwy
własne tych odwiertów.
Np.:
Geosynoptyka i geotermia województwa kujawsko-pomorskiego / praca zespołowa pod
kierunkiem Juliana Sokołowskiego. – Kraków, 2001
650 4|a Geoenergetyka |x projekty |z Polska
650 4|a Geotermika |x badanie |z Polska |y od 1989 r.
651 4|a Kujawsko-pomorskie, województwo |x geofizyka |x badanie
74
Sejsmiczność a tektonika Górnośląskiego Zagłębia Węglowego / Adam F. Idziak, Lesław
Teper, Wacław M. Zuberek. – Katowice, 1999
650 4|a Sejsmologia |z Polska
650 4|a Tektonika |z Polska
655 4|a Górnośląskie Zagłębie Węglowe |x geofizyka
Budowa geologiczna Łodzi i regionu / Jan Ziomek. – Łódź, 2008
651 4|a Łódź (woj. łódzkie ; okręg) |x geologia
Budowa geologiczna struktury solnej Wapna w Wielkopolsce = Geological structure of
Wapno salt dome in Wielkopolska (Western Poland) / Joanna Jaworska, Rafał Ratajczak. –
Warszawa, 2008
650 4 |a Sól kamienna |x geologia |z Polska
651 4 |a Wapno (woj. wielkopolskie) |x geologia
Charakterystyka chemiczna próbek pokładowych (bruzdowych) węgli Zagłębia
Dolnośląskiego / Józef Boczar, Błażej Roga. – Katowice, 1961
650 4 |a Węgiel kamienny |x chemia |z Polska
651 4 |a Śląsk, Dolny |x geologia
655 4 |a Tablice i wzory
Dolomity cynkowe w śląsko-krakowskich złożach rud cynku i ołowiu : skrót / Lubomira
Zawiślak. – Gliwice, 1971
650 4 |a Rudy cynkowo-ołowiowe |x geologia |z Polska
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie ; okręg) |x geologia
651 4 |a Śląsk |x geologia
Rozwój poszukiwań ropy naftowej i gazu ziemnego w Wielkopolsce / Aleksander Protas,
Janusz Skoczylas. – Piła, 1993
650
650
650
650
651
4 |a Gaz ziemny |x geologia |z Polska
4 |a Geologia poszukiwawcza |z Polska
4 |a Ropa naftowa |x geologia |zPolska
4 |a Wiertnictwo |z Polska
4 |a Wielkopolska |x geologia
Bąkowa IG 1 / red. nauk. Teresa Niemczycka. – Warszawa, 1975
650 4 |a Otwory wiertnicze |z Polska
650 4 |a Bąkowa IG 1 (otwór wiertn.)
75
Gleby
stosowane określniki : - gleba
Dla opisu gleb na danym obszarze stosuje się określnik – gleba, Jeżeli dokument opisuje
konkretny typ gleby, należy wyrazić go odpowiednim, dodatkowym tematem, np.:
Gleby bielicowe północnej części Pomorza Zachodniego : materiały do konferencji terenowej
dla uczestników Olsztyńskiego Oddziału PTG w dniach 20-22 września 1973 r. / przygot.
Saturnin Borowiec [et al.]. – Szczecin, 1973
650 4|a Gleby bielicowe |z Polska
651 4|a Pomorze Zachodnie |x gleba
655 4|a Materiały konferencyjne
Właściwości oraz przydatność rolnicza gleb płowych i rdzawych Wysoczyzny Kałuszyńskiej /
Antoni Szafranek. – Warszawa, 2000
650 4|a Gleby płowe |x chemia |z Polska
650 4|a Gleby rdzawe |x chemia |z Polska
651 4|a Kałuszyńska, Wysoczyzna |x gleba |x chemia
Stan środowiska glebowego oraz warunki produkcji rolniczej na Dolnym Śląsku po powodzi
1997 roku : praca zbiorowa / pod red. Leszka Szerszenia ; [aut. Tadeusz Chodak et al.]. –
Wrocław, 2000
650
651
651
651
4|a Powódź |z Polska |y1997 r.
4|a Śląsk, Dolny |x gleba |x degradacja
4|a Śląsk, Dolny |x klęski elementarne |y 1997 r.
4|a Śląsk, Dolny |x rolnictwo |y od 1989 r.
Wody
stosowane określniki: - hydrografia, - hydrologia.
Określnik - hydrologia stosuje się do opracowania dokumentów na temat obiegu i stosunków
wodnych na danym terenie, określnik – hydrografia do opracowania dokumentów o rejestracji
kartograficznej wód na danym obszarze. Rodzaje wód należy wyrazić odpowiednim,
dodatkowym tematem, np.:
Jeziora Ziemi Lubuskiej, ich wykorzystanie i ochrona przed zanieczyszczeniem : sympozjum
naukowe, Łagów 18-19 maja 1976 : referaty. – Zielona Góra, 1976
76
650
650
651
655
4|a Jeziora |x degradacja |z Polska
4|a Jeziora |x gospodarka |z Polska
4|a Lubuska, Ziemia |x hydrologia
4|a Materiały konferencyjne
Hydrometeorologiczny ustrój Zalewu Wiślanego / oprac. I. M. Bauszis, Z. Dziadziuszko [et
al.]. – Warszawa, 1975
650 4 |a Hydrometeorologia |z Polska
651 4 |a Wiślany, Zalew |x hydrologia
Działy wodne Wyżyny Lubelskiej / Bronisława Szalkiewiczówna. – Lublin, 1968
650 4|a Dział wodny |z Polska
651 4|a Lubelska, Wyżyna |x hydrografia
Atlas geochemiczny aglomeracji szczecińskiej = Geochemical atlas of Szczecin
agglomeration. Cz. 1, Gleby, osady wodne, wody powierzchniowe = P.1, Soils, water
sediments, surface waters / Józef Lis, Anna Pasieczna. – Warszawa, 1998
650
651
651
655
655
655
4|a Wody śródlądowe |x chemia |z Polska
4|a Szczecin (woj. zachodniopomorskie ; okręg) |x gleba |x chemia
4|a Szczecin (woj. zachodniopomorskie ; okręg) |x hydrografia
4|a Atlasy geograficzne
4|a Mapy glebowe
4|a Mapy hydrograficzne
Atlas geochemiczny aglomeracji szczecińskiej = Geochemical atlas of Szczecin
agglomeration. Cz. 2, Wody podziemne = P. 2, Groundwaters / Tomasz Nałęcz
650
650
655
655
4|a Wody podziemne |x chemia |z Polska
4|a Szczecin (woj. zachodniopomorskie ; okręg) |x hydrografia
4|a Atlasy geograficzne
4|a Mapy hydrograficzne
Klimat
stosowane określniki: - klęski elementarne, - meteorologia, - mikroklimat.
Warunki klimatyczne na danym obszarze opisuje się przede wszystkim używając
określników: - meteorologia i/lub - mikroklimat. Po określniku – meteorologia stosuje się
określniki chronologiczne.
Warunki bioklimatyczne Supraśla = Bioclimatic conditions of Supraśl / Teresa KozłowskaSzczęsna, Barbara Krawczyk, Krzysztof Błażejczyk. – Warszawa, 1995
77
650 4 |a Biometeorologia |z Polska
651 4|a Supraśl (woj. podlaskie) |x meteorologia
Wpływ zachmurzenia na usłonecznienie i całkowite promieniowanie słoneczne na przykładzie
krakowskiej serii pomiarów / Dorota Matuszko. – Kraków, 2009
650 4 |a Promieniowanie słoneczne |x pomiary |z Polska
650 4 |a Zachmurzenie |x pomiary |z Polska
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x meteorologia |y 19-21 w.
Do opisu klęsk żywiołowych spowodowanych warunkami atmosferycznymi stosuje się
określnik – klęski elementarne. Po określniku – klęski elementarne można stosować
określniki chronologiczne zapisane datą roczną.
Susze atmosferyczne na terenie województwa szczecińskiego / Krzysztof Prawdzic, Czesław
Koźmiński. – Szczecin, 1966
650 4 |a Klimat |z Polska
650 4 |a Susza |z Polska |y 1944-1989 r.
651 4 Szczecin (woj. zachodniopomorskie ; okręg) |x klęski elementarne
|y 1944-1989 r.
651 4 |a Szczecin (woj. zachodniopomorskie ; okręg) |x meteorologia
78
VII.14.2 Administracja
Przez administrację rozumie się działalność organizatorską realizowaną przy pomocy
aparatu urzędniczego na danym terytorium, obejmującą zakres spraw o charakterze
publicznym, regulowaną przez ogólne normy prawne2 Do opracowania dokumentów na temat
administrowania danym obszarem używamy poniższych określników:
- administracja,
- archiwistyka,
- godło (a),
- granice,
- informacja,
- konstytucje /konstytucja,
- miasta partnerskie,
- obywatele honorowi,
- parlament,
- pieczęć (e),
- podział administracyjny,
- regiony partnerskie,
- samorząd,
- ustrój,
- wybory samorządowe.
Administracja i samorząd
Stosowane określniki: - administracja, - samorząd
Zagadnienia administracyjne i samorządowe na danym obszarze wyrażane są przez użycie po
haśle geograficznym określników: – administracja, - samorząd .
2
Administracja [w:] Wikipedia, wolna encyklopedia [online], [dostęp 13.07.2011], Dostępny w World Wide
Web: http://pl.wikipedia.org/wiki/Administracja.
79
Określnik – administracja stosuje się dla opisu administracji jako działalności organizacyjnej
na danym terenie, a także dla opisu władz administracyjnych w ogólności (władza
wykonawcza i samorządowa) i samej władzy wykonawczej,
określnik – samorząd stosuje się dla opracowania materiałów na temat władz
samorządowych.
Administracja terytorialna województwa szczecińskiego w latach 1945-1950 / Przemysław
Słowiński. – Gorzów Wielkopolski, 2008
650 4|a Samorząd województwa |y 1944-1989 r.
655 4|a Szczecin (woj. zachodniopomorskie ; okręg) |x administracja |y 1944-1956 r.
Zespolona administracja rządowa i autonomiczna w województwie śląskim (1922-1939) :
geneza, struktura organizacyjna i zakres działania / Zbigniew Hojka. – Katowice, 2005
650 4|a Samorząd województwa |y 1918-1939 r.
651 4 |a Śląskie, województwo (1918-1939) |x administracja
Kancelaria miasta Krakowa w średniowieczu / Bożena Wyrozumska. – Kraków, 1995
650 4|a Kancelaria |z Polska |y 13-15 w.
651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x administracja |y 13-15 w.
Samorząd łódzki wobec problemów kultury w latach 1919-1939 / Maria Nartonowicz-Kot ;
Uniwersytet Łódzki. – Łódź, 1985
650 4 |a Samorząd miejski |x a kultura |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4|a Łódź (woj. łódzkie) |x kultura |y 1918-1939 r.
651 4|a Łódź (woj. łódzkie) |x samorząd |y 1918-1939 r.
Materiały na temat konkretnych instytucji administracyjnych lub samorządowych powinny w
opracowaniu otrzymać hasła korporatywne wyrażające te instytucje. Jeśli nie można ustalić
właściwej nazwy – pomija się ją i wyraża rodzaj instytucji używając hasło ogólne.
Rada Miejska i Magistrat Lublina 1918-1939 / Józef Marczuk. – Lublin, 1984
610 24 |a Magistrat (Lublin) |y1918-1939 r.
610 24 |a Rada Miejska (Lublin) |y 1918-1939 r.
650 4 |a Samorząd miejski |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4|a Lublin (woj. lubelskie) |x administracja |y 1918-1939 r.
Przegląd struktur organizacyjnych w Urzędzie Miejskim w Gorzowie Wlkp. [Wielkopolskim] :
(dokonany na podstawie stanu organizacyjnego z 1987 roku) / Barbara Konsik, Marek
Gęsicki. – Gorzów Wielkopolski, 1988
610 4|a Urząd Miejski (Gorzów Wielkopolski) |x organizacja
80
650 4|a Samorząd miejski |x organizacja |z Polska |y 1980-1989 r.
651 4|a Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie) |x administracja |x organizacja
Sejmik Samorządowy Województwa Piotrkowskiego : Ziemia Piotrkowska / [materiały
tekstowe przygotowane przy współpracy Sejmiku Samorządowego Województwa
Piotrkowskiego oraz gmin województwa piotrkowskiego]. – Bydgoszcz, 1998
610 24 |a Sejmik Samorządowy Województwa Piotrkowskiego
650 4|a Sejmiki |y od 1989 r.
651 4|a Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie ; okręg) |y od 1989 r.
651 4|a Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie ; okręg) |x samorząd |y od 1989 r.
655 4|a Informatory
Należy pamiętać, że hasła Samorząd gminny, Samorząd powiatowy, Samorząd województwa,
Sejmiki, to hasła wyrażające tylko polskie szczeble administracyjne, więc nie stosuje się po
nich określnika geograficznego.
Dopuszcza się stosowanie określnika geograficznego – Litwa po temacie Sejmiki.
Sejmiki Wielkiego Księstwa Litewskiego XVI-XVIII w. : ustrój i funkcjonowanie - sejmik
trocki / Andrzej B. Zakrzewski. – Warszawa, 2000
650 4 |a Sejmiki |z Litwa |y 16-18 w.
651 4 |a Troki (Litwa) |x samorząd |y 16-18 w.
Wszelkie szczeble samorządu terytorialnego w innych krajach należy wyrazić hasłem
Samorząd terytorialny z odpowiednimi określnikami geograficznym i chronologicznym.
Urzędnicy i pracownicy administracji terenowej
Prace na temat urzędników i pracowników administracji terenowej opracowuje się stosując
określniki – administracja, - samorząd po odpowiedniej nazwie geograficznej i ewentualne
dodatkowe określniki potrzebne do doprecyzowania zagadnienia.
Album pamiątkowe Rady miasta stołecznego Warszawy : 1919-1929. – Warszawa, 1928
610 24 |a Rada Miejska (Warszawa) |y 1918-1939 r.
650 4 |a Radni |z Polska |y 1918-1939 r.
650 4|a Samorząd miejski |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4|a Warszawa |x samorząd |y 1918-1939 r.
655 4|a Fotografia polska |y 1918-1939 r.
655 4|a Albumy
81
655 4|a Biografie
655 4|a Księgi pamiątkowe
Radni samorządów terytorialnych w województwie lubelskim w 2006 r. [Dokument
elektroniczny]. – Lublin, 2007
650 4 |a Radni |z Polska |y od 2001 r.
651 4 |a Lubelskie, województwo (od 1999) |x samorząd
655 4|a Dane statystyczne
Kodeks etyki pracowników samorządowych powiatu toruńskiego / [został przygotowany przez
zespół: Tomasz Brzezicki, Małgorzata Szalewska, Ryszard Wiśniewski]. – Toruń, 2010
650 4 |a Pracownicy samorządowi |x etyka |z Polska
651 4 |a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie ; okręg) |x samorząd |y od 2001 r.
Statut Towarzystwa Wzajemnej Pomocy Niższych Funkcjonariuszy stołecznego królewskiego
miasta Krakowa. – Kraków, 1938
610 24 |a Towarzystwo Wzajemnej Pomocy Niższych Funkcjonariuszy
Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa |x statuty i regulaminy
650 4 |a Pracownicy samorządowi |x organizacje |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x samorząd |xorganizacje|y1918-1939 r.
Uwarunkowania aktywności politycznej kobiet na szczeblu lokalnym na przykładzie Rady
Miasta Torunia / Barbara Brodzińska. – Łysomice, 2008
610 24 |a Rada Miasta Torunia
650 4 |a Kobieta |x a polityka |z Polska |y od 2001 r.
650 4 |a Kobieta |x socjologia |z Polska |yod 2001 r.
650 4 |a Samorząd terytorialny |x socjologia |z Polska |y od 2001 r.
651 4 |a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) |x polityka |x socjologia |y od
2001 r.
651 4 |a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) |x samorząd |y od 2001 r.
Profesorowie Uniwersytetu we władzach Miasta Krakowa : Collegium Novum, 11 - 25 maja
2007 / Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego ; [tekst: Anna Grabowska, Marcin Baster ;
red. Krzysztof Stopka]. – Kraków, 2007
610
610
650
650
651
651
655
4|a Uniwersytet Jagielloński |x pracownicy
4|a Uniwersytet Jagielloński. |b Archiwum |x wystawy
4|a Pracownicy naukowi |z Polska
4|a Samorząd miejski |z Polska
4|a Kraków (woj. małopolskie) |x samorząd |x historia
4|a Kraków (woj. małopolskie) |x wystawy |y od 2001 r.
4|a Katalogi wystaw
Materiały biograficzne opisuje się stosując określnik - biografie po określnikach –
administracja lub – samorząd, np.:
82
Namiestnicy Warszawy / Danuta Szmit-Zawierucha. – Warszawa, 2009
650
650
651
655
4|a Samorząd miejski |x biografie |z Polska |y 19-20 w.
4 |a Urzędnicy |z Rosja |y 19-20 w.
4 |a Warszawa |x administracja |x biografie |y 19-20 w.
4 |a Słowniki biograficzne
Burmistrzowie Nowego Targu : galeria portretów historycznych 1867-2002 / Barbara
Słuszkiewicz. – Kraków, 2002
650 4 |a Burmistrz |z Polska |y 19-21 w.
651 4 |a Nowy Targ (woj. małopolskie) |x samorząd |x biografie |y19-21
655 4|a Biografie
Burmistrzowie Strzelec Opolskich 1809-2009 / Karol Mutz. – Krapkowice, 2009
650
650
651
655
4 |a Burmistrz |z Niemcy |y 19-20 w.
4 |a Burmistrz |z Polska |y od 1944 r.
4 |a Strzelce Opolskie (woj. opolskie) |x administracja |x biografie |y19-21 w.
4 |a Słowniki biograficzne
Starzyński : legionista, polityk gospodarczy, prezydent Warszawy / Marian Marek
Drozdowski. – Warszawa, 2006
600 14 |a Starzyński, Stefan |d (1893-1943)
650 4 |a Politycy |z Polska |y 1918-1939 r.
650 4 |a Prezydent miasta |y 1918-1939 r.
651 4 |a Warszawa |x administracja |x biografie |y 1918-1939 r.
655 4 |a Biografie
Tadeusz Parys - burmistrz miasta Słupcy w latach 1924-1927 / Marian Jarecki. – Słupca,
2000
600 14 |a Parys, Tadeusz |d (1887-1940)
610 24 |a Obóz jeniecki Kozielsk
650 4|a Burmistrz |z Polska |y 1918-1939 r.
650 4|a Farmaceuci |z Polska |y 20 w.
651 4|a Słupca (woj. wielkopolskie) |x administracja |x biografie |y 1918-1939 r.
655 4|a Biografie
Wybory samorządowe
Stosowane określniki: – wybory samorządowe
83
Materiały dotyczące wyborów samorządowych opracowujemy przy pomocy określnika –
wybory samorządowe, po którym stosuje się określniki chronologiczne, w tym daty roczne
wskazujące na konkretne wybory, np.:
Do Mieszkańców m. Płocka i Radziwia! [Inc.:] Zjednoczenie Socjalistyczne przystępuje do
wyborów do Rady Miejskiej m. Płocka w dn. 27 maja 1934 r. pod hasłem socjalistycznej
polityki gospodarczej [...] / Zjednoczenie Socjalistyczne. – Płock, 1934
610 24 |a Zjednoczenie Socjalistyczne
650 4 |a Samorząd miejski |z Polska |y 1918-1939 r.
650 4 |a Socjalizm |x organizacje |y 1918-1939 r.
650 4 |a Wybory samorządowe |z Polska |y 1934 r.
651 4 |a Płock (woj. mazowieckie) |x wybory samorządowe |y 1934 r.
655 4 |a Druki ulotne
Wybory '84 w Małopolsce. – Kraków, 1984
650 4 |a Wybory samorządowe |z Polska |y 1984 r.
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie ; okręg) |x wybory samorządowe |y 1984 r.
Wybory do rad gmin na Dolnym Śląsku : (1990-1998) / Robert Alberski [et al.]. – Wrocław,
2001
650 4 |a Samorząd gminny |y od 1989 r.
650 4 |a Wybory samorządowe |z Polska |y od 1989 r.
651 4 |a Śląsk, Dolny |x wybory samorządowe |y od 1989 r.
Aktywność obywatelska mieszkańców województwa mazowieckiego : (na podstawie wyborów
samorządowych w 2006 r.) / [zespół pod kier. Dariusza Piotrowskiego]. – Warszawa, 2006
650
651
651
655
4 |a Wybory samorządowe |x socjologia |z Polska |y 2006 r.
4 |a Mazowieckie, województwo (od 1999) |x polityka |x socjologia
4 |a Mazowieckie, województwo (od 1999) |x wybory samorządowe |y 2006 r.
4 |a Dane statystyczne
Polska lokalna : społeczeństwo obywatelskie i zachowania wyborcze : przypadek BielskaBiałej : praca zbiorowa / pod red. Ewy Jurczyńskiej-McCluskey. Bielsko-Biała, 2007
650
650
651
651
4 |a Społeczeństwo obywatelskie |z Polska |y od 2001 r.
4 |a Wybory samorządowe |x socjologia |z Polska |y od 2001 r.
4 |a Bielsko-Biała (woj. śląskie) |x polityka |x socjologia |y od 2001 r.
4 |a Bielsko-Biała (woj. śląskie) |x wybory samorządowe |y od 2001 r.
Parlament
Stosowane określniki: - parlament
84
Dokumenty na temat lokalnych parlamentów z obszaru Polski (chodzi głównie o parlamenty
funkcjonujące w poszczególnych zaborach), opracowuje się stosując nazwę własną danego
ciała zbiorowego lub przy pomocy określnika – parlament stosowanego po nazwie
geograficznej wyrażającej odpowiednie terytorium. Określnik ten stosuje się, gdy dany
dokument traktuje o różnych parlamentach na danym terytorium lub gdy nie możemy ustalić
nazwy własnej danego ciała, np.:
Sejm prowincjonalny na Śląsku (1824-1933) / Tomasz Kruszewski. – Wrocław, 2002
651 4|a Śląsk |x parlament |y 19-20 w.
Przyczynki do historyi ostatniego sejmu poznańskiego r 1845 / podał Wojciech Kętrzyński.
610 24 |a Sejm Prowincjonalny Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1845)
655 4|a Anegdoty polskie |y19 w.
Reforma samorządu (gminnego) : mowa Piotra Górskiego wypowiedziana w Sejmie d. 28
października 1903 r. – Kraków, 1903
610 24 |a Sejm Krajowy |y 1901-1914 r.
650 4 |a Samorząd gminny |y 1901-1914 r.
651 4 |a Galicja |x administracja |y1901-1914 r.
655 4 |a Mowy parlamentarne polskie |y 1901-1914 r.
Ustrój
Stosowane określniki: - konstytucja + rok…, - konstytucje, - ustrój
Materiały na temat ustroju danej jednostki terytorialnej opisuje się przy pomocy określników
- konstytucje lub konstytucja (rok) i – ustrój, np.:
Ustawa z dnia 25 marca 1994 r[oku] o ustroju miasta stołecznego Warszawy : tekst z
komentarzem / Hubert Izdebski. – Warszawa, 1994
650 4 |a Samorząd miejski |x prawo |z Polska
651 4 |a Warszawa |x ustrój |y od 1989 r.
Ustrój województwa śląskiego w latach 1920-1939 : (zarys problemu) / Jacek Goclon. - [S. l.
: s. n., 1994]
610 24|a Sejm Śląski
650 4|a Samorząd terytorialny |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4|a Śląskie, województwo (1918-1939) |x ustrój
85
Autonomja Śląska : popularny zbiór komentarzy do Ustawy Konstytucyjnej zawierającej
Statut Organiczny Wojew. Śląskiego wraz z dokładnym tekstem ustawy i uzupełnieniami do
dnia 1 kwietnia 1931 r. – Katowice, 1931
651 4 |a Śląskie, województwo (1918-1939) |x konstytucja
Ustrój i prawo Wolnego Miasta Krakowa : (1815-1846) / Wojciech M. Bartel. – Kraków,
1976
651 4 |a Wolne Miasto Kraków |x prawo
651 4 |a Wolne Miasto Kraków |x ustrój
Konstytucya Wolnego Miasta Krakowa i jego okręgu. – Kraków, 1818
651 4 |a Wolne Miasto Kraków |x konstytucja 1815 r.
Granice i podział administracyjny
Stosowane określniki – granice, - podział administracyjny
Zagadnienia granic politycznych opisuje się przy pomocy określnika – granice, po którym
można użyć odpowiedniego określnika chronologicznego.
Granice Śląska : zmiany granic Śląska w czasie i przestrzeni, Śląsk na dawnej mapie, obraz
Sudetów w dawnej kartografii / Renata Pysiewicz-Jędrusik, Andrzej Pustelnik, Beata
Konopska. – Wrocław, 1998
651 4 |a Sudety |x w kartografii
651 4 |a Śląsk |x granice |x historia
651 4 |a Śląsk |x w kartografii
Odwieczny spór o granice między dobrami Bolesław a miastem Olkuszem, rozstrzygnięty
wyrokiem Izby Sądowéj Warszawskiéj z 27 kwietnia (9 maja) i 3 (15) maja 1879 r. /
Aleksander Kraushar. – Warszawa, 1880
650
650
651
651
4 |a Nieruchomości |z Polska |y 15-19 w.
4 |a Orzecznictwo |z Polska |y 19 w.
4 |a Bolesław (woj. małopolskie, pow. Olkusz ; okręg) |xgranice|y15-19 w.
4 |a Olkusz (woj. małopolskie ; okręg) |x granice |y 15-19 w.
[Fragment granicy między Królestwem Polskim a Galicją na odcinku Bug - Waręż]. [S.l. :
s.n., 18uu].
651
651
651
651
4|a Austria |x granice |z Rosja |y 19-20 w.
4|a Rosja |x granice |z Austria |y 19-20 w.
4|a Galicja |x granice
4|a Zabór rosyjski |x granice
86
655 4|a Mapy polityczne
655 4|a Mapy rękopiśmienne
Zagadnienia podziału administracyjnego opisuje się przy pomocy określnika – – podział
administracyjny, po którym można stosować określniki chronologiczne, w tym określnik z
datą roczną – stan na…rok.
Mappa gubernii Królestwa Polskiego : z oznaczeniem odległości na drogach żelaznych,
bitych i zwyczajnych / ułożona i litogr. przez Marcellego Gotz. – Warszawa, 1873
651
651
655
655
655
4|a Zabór rosyjski |x podział administracyjny |y 19 w.
4|a Zabór rosyjski |x komunikacja |y 19 w.
4|a Mapy administracyjne
4|a Mapy drogowe
4|a Mapy kolejowe
Województwo mazowieckie : mapa administracyjno-drogowa : skala 1:230 000 – Kraków,
2010
651
651
655
655
4|a Mazowieckie, województwo (od 1999) |x komunikacja
4|a Mazowieckie, województwo (od 1999) |x podział administracyjny |y stan na 2010 r.
4|a Mapy administracyjne
4|a Mapy drogowe
Mapa Archidiecezji Krakowskiej. – Kraków, 2000
651 4|a Krakowska, diecezja (katol.) |x podział administracyjny |y stan na 2000 r.
655 4|a Mapy administracyjne
Godła i pieczęcie
Stosowane określniki: – godła, - pieczęcie
Materiały poświęcone godłom miast i regionów opisuje się przy pomocy określnika – godła.
W zależności od rodzaju godła w dodatkowych hasłach stosuje się tematy Herby miejskie,
Herby terytorialne z odpowiednimi określnikami geograficznymi i chronologicznymi.
Powiatowa heraldyka samorządowa województwa świętokrzyskiego i jej symbolika / Jerzy
Michta. – Kielce, 2004
650 4|a Herby terytorialne |z Polska
650 4|a Samorząd powiatowy |x godła
87
651 4|a Kielce (woj. świętokrzyskie ; okręg) |x godła
Herb miasta Krakowa / Marian Friedberg. – Kraków, 1937
650 4 |a Herby miejskie |z Polska
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x godła
Dokumenty poświęcone pieczęciom różnych instytucji z danego obszaru , opisuje się z
użyciem określnika – pieczęcie, np.:
Herby i pieczęcie miast górnośląskich : Bielsko-Biała, Cieszyn, Jastrzębie Zdrój, Skoczów,
Strumień, Ustroń, Wisła, Żywiec / Małgorzata Kaganiec. – Katowice, 2005
650
650
651
651
4|a Herby miejskie |z Polska
4|a Samorząd miejski |x pieczęcie |z Polska
4|a Śląsk, Górny |x miasta |x godła
4|a Śląsk, Górny |x miasta |x pieczęcie
O herbie Brodnicy, jej najstarszych pieczęciach i herbie byłego województwa toruńskiego /
Piotr Grążawski. – Brodnica, 2001
650
650
650
651
651
651
4|a Pieczęcie |z Polska
4|a Herby terytorialne |z Polska
4|a Samorząd miejski |x pieczęcie |z Polska
4|a Brodnica (woj. kujawsko-pomorskie) |x godła
4|a Brodnica (woj. kujawsko-pomorskie) |x pieczęcie
4|a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie ; okręg) |x godła
Pieczęcie gminne miejscowości powiatu pszczyńskiego od początku XVIII w. do 1939 r. / Ewa
Maria Ryguła. – Pszczyna, 2009
650 4|a Samorząd gminny |x pieczęcie |y 18-20 w.
651 4|a Pszczyna (woj. śląskie ; okręg) |x pieczęcie |y 18-20 w.
Pieczęcie gmin jednostkowych z okresu galicyjskiego / Andrzej Karczmarzewski ; Muzeum
Okręgowe w Rzeszowie. – Rzeszów, 2006
610 24|a Muzeum Okręgowe (Rzeszów) |x zbiory
650 4|a Pieczęcie |x zbiory |z Polska
650 4|a Samorząd gminny |x pieczęcie
651 4|a Galicja |x pieczęcie
651 4|a Rzeszów (woj. podkarpackie) |x muzealnictwo |x zbiory
655 4|a Katalogi zbiorów
Stemple Wolnego Miasta Gdańska okresu inflacji / Przemysław Przybek. – Poznań, 2003
651 4|a Wolne Miasto Gdańsk |x łączność
88
651 4|a Wolne Miasto Gdańsk |x pieczęcie
Obywatele honorowi
Stosowane określniki: - obywatele honorowi
Do opisu przedmiotowego materiałów dotyczących obywateli honorowych stosuje się po
nazwie miejscowości określnik: - obywatele honorowi.
Obywatele Honorowi Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka / Edward Zając. – Sanok, 2002
651 |a Sanok (woj. podkarpackie) |x obywatele honorowi
Jeśli praca dotyczy konkretnej osoby, w opisie przedmiotowym powinno wystąpić również
odpowiednie hasło osobowe oraz hasło wyrażające kategorię osób, np.:
Jan Machulski : obywatel miasta Łodzi / [red. Barbara Kurowska]. – Łódź, 2008
600 14|a Machulski, Jan |d (1928-2008)
650 4|a Aktorzy polscy |y od 1944 r.
651 4|a Łódź (woj. łódzkie) |x obywatele honorowi
655 4|a Biografie
Marszałek Józef Piłsudski honorowy obywatel Białej Podlaskiej / Szczepan Kalinowski. –
Bielsko-Biała, 2010
600 14 |a Piłsudski, Józef |d (1867-1935)
650 4 |a Politycy |z Polska |y19-20 w.
650 4 |a Wojsko |x biografie |z Polska |y 1901-1939 r.
651 4|a Biała Podlaska (woj. lubelskie) |x obywatele honorowi
655 4|a Biografie
Miasta i regiony partnerskie
Stosowane określniki: - miasta partnerskie, - regiony partnerskie
Do opisu przedmiotowego materiałów dotyczących miast i regionów partnerskich stosuje się
po nazwie miejscowości określniki: - miasta partnerskie, - regiony partnerskie, np.:
Kronika partnerstwa powiatów Kluczbork - Bad Dürkheim 2000-2010 = Chronik der
Partnerschaft der Landkreise Kluczbork - Bad Dürkheim 2000-2010 / [oprac. tekstów:
Agnieszka Jasiniak et al. – Kluczbork, 2010
89
651 4|a Dürkheim (Niemcy ; okręg) |x regiony partnerskie
651 4|a Kluczbork (woj. opolskie ; okręg) |x regiony partnerskie
Poznań i jego miasta partnerskie / Urząd Miasta Poznania. – Poznań, 2002
651 4|a Poznań (woj. wielkopolskie) |x miasta partnerskie
655 4|a Informatory
Czeladź - Auby : miasta partnerskie = villes partenaires / pod red. Doroty Bąk ; [tł.: Joanna
Sobotnik]. - Czeladź, 2001
651 4 |a Auby (Francja) |x miasta partnerskie
651 4 |a Czeladź (woj. śląskie) |x miasta partnerskie
Archiwistyka
Stosowane określniki: - archiwistyka
Określnik – archiwistyka stosuje się dla przedstawienia działalności archiwów na danym
obszarze, np.:
Archiwum Państwowe w Krakowie 1878-2008 [Dokument elektroniczny] / [opracowanie i
redakcja Monika Andrasz-Mrożek]. – Kraków, 2008
610 24 |a Archiwum Państwowe (Kraków)
650 4 |a Archiwa państwowe |z Polska 19-21 w.
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x archiwistyka |y 19-21 w.
Akta miasta Łodzi : (1471) 1794-1914 (1918) : przewodnik po zespole / oprac. Mieczysław
Bandurka. – Warszawa, 1990
610 24|a Archiwum Państwowe (Łódź) |x zbiory
651 4|a Łódź (woj. łódzkie) |x archiwistyka |x zbiory
651 4|a Łódź (woj. łódzkie ; okręg) |y 19-20 w.
655 4|a Informatory
655 4|a Źródła historyczne |x zbiory |z Polska
Archiwa władz administracyjnych guberni radomskiej w latach 1867-1915 / Jan Boniecki. –
Kielce, 1973
651 4 |a Radom (woj. mazowieckie) |x archiwistyka |y 19-20 w.
651 4 |a Radomska, gubernia |x administracja
Państwowa służba archiwalna na Dolnym Śląsku : (1946-1976) : [materiały z sesji / red.
nauk. Jerzy Pabisz]. – Warszawa, 1978
90
650 4 |a Archiwa państwowe |z Polska |y 1944-1989 r.
651 4 |a Śląsk, Dolny |x archiwistyka |y 1944-1989 r.
655 4 |a Materiały konferencyjne
Informacja
Stosowane określniki: – informacja.
Obsługa informacyjna władz terenowych na przykładzie Wrocławia : VIII Zjazd Bibliotekarzy
Polskich "Biblioteki dla wszystkich" / Tadeusz Górecki. – Poznań, 1980
610 24 |a Wojewódzki Ośrodek Informacji Naukowej, Technicznej i
Ekonomicznej (Wrocław)
650 4 |a Ośrodki informacji |x organizacja |z Polska |y1956-1989 r.
651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x informacja |x organizacja |y 1956
-1989 r.
651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x samorząd |y 1956-1989 r.
655 4 |a Materiały konferencyjne
Biuletyny informacji publicznej urzędów gmin i miast województwa śląskiego / oprac. raportu
Katarzyna Cichos i Grzegorz Wójkowski. – Katowice, 2010
630 04 |a Biuletyn Informacji Publicznej
650 4 |a Informacja publiczna |x strony WWW |z Polska
650 4 |a Samorząd gminny |x informacja
650 4 |a Samorząd miejski |x informacja | z Polska
651 4 |a Śląskie, województwo (od 1999) |x informacja
Jeśli problematyka informacyjna dotyczy pewnej dziedziny, to określnik – informacja należy
poprzedzić określnikiem wyrażającym tę dziedzinę,
Monitoring stanu gminy jako narzędzie zarządzania strategicznego / [oprac. Janusz Szewczuk
et al.] ; DS Consulting, Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych. - Gdańsk, 2001
650
650
650
651
4 |a Gospodarka terenowa |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Informacja gospodarcza |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Zarządzanie strategiczne |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Kętrzyn (woj. warmińsko-mazurskie ; okręg) |x gospodarka
|x informacja |y od 1989 r.
651 4|a Ostrów Wielkopolski (woj. wielkopolskie ; okręg)
|x gospodarka |x informacja |y od 1989 r.
91
VII.14.3. Bezpieczeństwo i porządek publiczny
Bezpieczeństwo publiczne to ogół warunków i instytucji chroniących życie, zdrowie i mienie
obywateli oraz majątek ogólnonarodowy, ustrój i suwerenność państwa przed zjawiskami
groźnymi dla ładu prawnego3
Do opracowania dokumentów na temat bezpieczeństwa publicznego na danym obszarze, a
także do opisu sytuacji i procesów stanowiących zagrożenie dla bezpieczeństwa, używamy
poniższych określników:
- bezpieczeństwo publiczne
- ewakuacja
- klęski elementarne
- patologia społeczna
- pożarnictwo
- wypadki
Bezpieczeństwo publiczne
Przy pomocy określnika – bezpieczeństwo publiczne opisuje się dokumenty o
bezpieczeństwie publicznym na danym terenie, a także o służbach, których zadaniem jest
pilnowanie porządku publicznego tzn. milicji, policji, straży miejskiej, służbach ratowniczych
a także aparacie opresji politycznej.
Poczucie bezpieczeństwa publicznego i ocena pracy policji w percepcji mieszkańców Słupska
/ Anetta Jaworska, Marek Stefański. – Słupsk, 2009
650
650
650
651
4 | a Poczucie bezpieczeństwa |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Policja |x socjologia |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Społeczności lokalne |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Słupsk (woj. pomorskie) |x bezpieczeństwo publiczne |x socjologia
|y od 1989 r.
3
Bezpieczeństwo publiczne [w:] Encyklopedia PWN [online], [dostęp 28.08.2011], Dostępny w World Wide
Web: http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/3876790/bezpieczenstwo-publiczne.html
92
Zarządzanie jakością w policji województwa świętokrzyskiego / pod red. Tadeusza
Cieleckiego. – Kielce, 2003
650 4 |a Policja |x organizacja |z Polska |y od 1989 r.
650 4 |a Zarządzanie jakością
651 4 |a Świętokrzyskie, województwo |y bezpieczeństwo publiczne
Bezpieczne miasto - Białystok : program poprawy stanu bezpieczeństwa miasta Białegostoku /
Urząd Miejski w Białymstoku. – Białystok, 2000
651 4|a Białystok (woj. podlaskie) |x bezpieczeństwo publiczne |y od 1989 r.
Inwentarz akt policji województwa śląskiego [1911] 1922-1939 / oprac. Edward Długajczyk.
– Katowice, 2010
610 24 |a Archiwum Państwowe (Katowice) |x zbiory
650 4 |a Policja |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4 |a Katowice (woj. śląskie) |x archiwistyka |x zbiory
651 4 |a Katowice (woj. śląskie ; okręg) |x bezpieczeństwo publiczne |y 1918-1939 r.
655 4 |a Inwentarze archiwalne
655 4 |a Źródła historyczne |x zbiory |z Polska
Stołeczny Magazyn Policyjny / Komenda Stołeczna Policji ; [red. nacz. Piotr Maciejczak]. –
Warszawa, 2003-2006
651 4 |a Warszawa |x bezpieczeństwo publiczne |y od 2001 r.
655 4 |a Czasopisma policyjne polskie
Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Krasnymstawie w latach 1944-1956 / pod
red. Jacka Romanka. – Lublin, 2009
610 24 |a Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego (Krasnystaw)
650 4 |a Służba bezpieczeństwa |z Polska |y 1944-1956 r.
651 4 |a Krasnystaw (woj. lubelskie ; okręg) |x bezpieczeństwo publiczne
|y 1944-1956 r.
Historia służb porządku publicznego na Ziemi Kępińskiej w latach 1919-2009 / Mateusz
Lewek. – Kępno, 2009
650 4 |a Policja |z Polska
651 4 |a Kępno (woj. wielkopolskie ; okręg) |x bezpieczeństwo publiczne |y 20-21 w.
Prace o służbach pożarniczych należy opisywać przy pomocy – pożarnictwo, np.:
15 lat Ochotniczej Straży Pożarnej Ratownictwa Wodnego w Nowej Soli / Marek Szczypczyk.
– Nowa Sól, 2009
610 24 |a Ochotnicza Straż Pożarna Ratownictwa Wodnego (Nowa Sól)
650 4 |a Ratownictwo wodne |z Polska |y od 1989 r.
93
651 4 |a Nowa Sól (woj. lubuskie) |x bezpieczeństwo publiczne |x organizacje
|y od 1989 r.
651 4 |a Nowa Sól (woj. lubuskie) |x pożarnictwo |y od 1989 r.
Wypadki komunikacyjne
Wypadki samochodowe w Krakowie w ciągu dziesięciolecia 1924 do 1934 : [z Zak/ Adam
Butrym. – Warszawa, 1935
650 4 |a Wypadki drogowe |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x komunikacja |x wypadki |y 1918-1939 r.
Tragedia barwałdzka, 24 listopada 1944 roku : relacje naocznych świadków / Andrzej
Nowakowski. – Wadowice, 2008
650 4 |a Wypadki kolejowe |z Polska |y 1944-1956 r.
651 4 |a Barwałd Średni (woj. małopolskie) |x komunikacja |x wypadki
|y 1944-1956 r.
Wypadki drogowe na przykładzie miasta stołecznego Warszawy / Marcin Książkiewicz, Marek
Konkolewski. Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Informatyki, Zarządzania i Administracji w
Warszawie. - 2007, z. 1, s. 300-304
650 4 |a Wypadki drogowe |z Polska |y od 2001 r.
651 4 |a Warszawa |x komunikacja |x wypadki |y od 2001 r.
Klęski elementarne
Określnik – klęski elementarne stosuje się w opracowaniu materiałów o wszelkich klęskach
elementarnych na danym obszarze. Po określniku – klęski elementarne można stosować
określniki chronologiczne zapisane datą roczną, np.:
Dramat zdarzył się w Pieninach : wielka powódź 1934 roku / Ryszard M. Remiszewski. –
Szczawnica, 2006
650 4 |a Powódź |z Polska |y 1934 r.
651 4 |a Dunajec (dolina) |x klęski elementarne |y 1934 r.
651 4 |a Szczawnica (woj. małopolskie) |x klęski elementarne |y 1934 r.
O sprawie głodowej w Galicyi 1866 : luźne uwagi Karola Langiego. – Kraków, 1866
650 4 |a Głód |z Polska |y 1866 r.
651 4 |a Galicja |x gospodarka |y 19 w.
651 4 |a Galicja |x klęski elementarne |y 1866 r.
Łuny nad olkuskimi lasami / Józef Liszka ; red. Józef Liszka. – Bolesław, 2007
650 4 |a Pożar |z Polska |y 1992 r.
94
651 4 |a Olkusz (woj. małopolskie ; okręg) |x klęski elementarne |y 1992 r.
655 4 |a Wydawnictwa popularne
Mała wschowska kronika zarazy albo Krótkie streszczenie wszystkiego tego, co się podczas
trwania epidemii począwszy od Roku Pańskiego 1709, dnia 8 czerwca, do roku Pańskiego
1710, dnia 8 lutego, w tej miejscowości zdarzyło, na podstawie własnej obserwacji wiernie
opisane przez Samuela Fryderyka Lauterbacha, kaznodzieję przy kościele pw. Żłóbka
Chrystusowego / w tł. Aleksandra Wileckiego. – Wschowa, 2009
650 4 |a Dżuma |z Polska |y 18 w.
650 4 |a Epidemie |z Polska |y 18 w.
651 4 |a Wschowa (woj. lubuskie) |x klęski elementarne |y 1709-1710 r.
Pożarnictwo
Materiały dotyczące służb pożarniczych na danym terytorium opisuje się stosując po haśle
geograficznym określnik – pożarnictwo. Materiały dotyczące pożarów, opracowuje się przy
pomocy określnika – klęski elementarne, np.:
Zdanie sprawy z czynności Komitetu Pogorzeli Miasta Krakowa : od zawiązania tegoż
Komitetu w dniu 20 lipca 1850 roku, do dnia 8 marca 1851 roku. – Kraków, 1851
610 24 |a Komitet Pogorzeli Miasta Krakowa
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x pożarnictwo |y 19 w.
655 4 |a Sprawozdania
Monografia jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej w Górowie Iławeckim / Adam Ciosek. –
Górowo Iławeckie, 2010
610 24 |a Ochotnicza Straż Pożarna (Górowo Iławieckie)
651 4 |a Górowo Iławieckie (woj. warmińsko-mazurskie) |x pożarnictwo
|x historia
Zawodowa Straż Pożarna w Katowicach 1903-2003 / Jacek Siebel. – Katowice, 2003
610 24 |a Państwowa Straż Pożarna (Katowice)
651 4 |a Katowice (woj. śląskie) |x pożarnictwo |y 20-21 w.
Budownictwo pożarnicze w Krakowie do roku 1939 : wystawa 18 VI 2001 - 31 VII 2001/
Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie ; [red. katalogu Robert Gaweł, Ewa Wyka]. –
Kraków, 2001
610 24 |a Muzeum Inżynierii Miejskiej (Kraków) |x wystawy
650 4 |a Pożarnictwo |x budownictwo |z Polska
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x budownictwo |y 19-20 w.
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x pożarnictwo |y 19-20 w.
95
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x wystawy |y od 2001 r.
655 4 |a Katalogi wystaw
Kronika XV-lecia Klubu HDK-PCK "Strażak" w Błoniu przy Zarządzie Miejsko Gminnym
Związku OSP R.P. – [s. l.], 2004
610 24 |a Polski Czerwony Krzyż. |b Klub Honorowych Dawców Krwi
(Błonie)
650 4|a Krwiodawstwo |x organizacje |z Polska |y od 1980 r.
651 4|a Błonie (woj. mazowieckie, pow. Warszawa-Zachód)
|x pożarnictwo |x organizacje |y od 1980 r.
"Strażak"
Ewakuacja
Dla opracowania dokumentów na temat ewakuacji ludności w sytuacjach kryzysowych
(klęski elementarne, konflikty zbrojne) stosuje się po haśle geograficznym określnik –
ewakuacja, po którym powinien wystąpić właściwy określnik chronologiczny, np.:
Obwieszczenie. [Inc.: Zarząd miasta podaje do publicznej wiadomości, że dla osób,
przeznaczonych do przymusowej ewakuacji...] : Kraków, dnia 13 listopada 1914 r. / Zarząd
miasta. – Kraków, 1914
650 4 |a Wojna 1914-1918 r.|z Polska
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x ewakuacja |y 1914-1918 r.
655 4 |a Druki ulotne
Morskie tragedie ewakuacji Zatoki Gdańskiej 1945 : trzy grobowce / Władysław Szarski. –
Wejherowo, 2008
650
650
650
650
650
650
651
651
4 |a General von Steuben (statek)
4 |a Goya (statek)
4 |a Katastrofy morskie |x Bałtyk |y 1939-1945 r.
4 |a Statki pasażerskie |z Niemcy |y 1933-1945 r.
4 |a Uchodźcy |z Niemcy |y 1933-1945 r.
4 |a Wilhelm Gustloff (statek)
4 |a Bałtyk |x żegluga |y 1939-1945 r.
4|a Pomorze Gdańskie |x ewakuacja |y 1939-1945 r.
Patologia społeczna
Określnik – patologia społeczna służy do opracowania dokumentów na temat wszelkich
aspektów patologii społecznej na danym obszarze – przestępczości, alkoholizmu, narkomanii,
sieroctwa społecznego itp., np.:
96
Patologia społeczna w starych dzielnicach mieszkaniowych miast Górnego Śląska : praca
zbiorowa / pod red. Jacka Wodza – Katowice, 1983
651 4 |a Śląsk, Górny |x miasta |x patologia społeczna |y 1944-1989 r.
Przemoc wobec ludzi starych : na przykładzie badań środowiskowych w województwie
podlaskim : praca zbiorowa / pod red. Małgorzaty Halickiej i Jerzego Halickiego. –
Białystok, 2010
650
650
650
650
651
651
4|a Bezpieczeństwo osobiste |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Ludzie starzy |x socjologia |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Przemoc wobec ludzi starych |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Przemoc w rodzinie |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Białystok (woj. podlaskie ; okręg) |x patologia społeczna |y od 1989 r.
4 |a Białystok (woj. podlaskie ; okręg) |x socjologia |y od 1989 r.
Pitaval krakowski / Stanisław Salmonowicz, Janusz Szwaja, Stanisław Waltoś. – Kraków,
2010
650 4|a Procesy sądowe |z Polska
650 4|a Przestępczość |z Polska
651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x patologia społeczna |x historia
Prostytucja nieletnich dziewcząt w Łodzi / Joanna Paulina Kufel. – Łódź, 2009
650
650
650
651
651
4 |a Dziewczęta |x patologia społeczna |z Polska |y od 2001 r.
4 |a Dziewczęta |x socjologia |z Polska |y od 2001 r.
4 |a Prostytucja nieletnich |x socjologia |z Polska |y od 2001 r.
4|a Łódź (woj. łódzkie) |x patologia społeczna |y od 2001 r.
4 |a Łódź (woj. łódzkie) |x socjologia |y od 2001 r.
Miejski Społeczny Komitet Przeciwalkoholowy w Kaliszu : 5-lecie: 19 VI 1961 - 19 VI 1966 /
[Bogdan Bladowski]. – Kalisz, 1966
650 4|a Miejski Społeczny Komitet Przeciwalkoholowy (Kalisz)
650 4|a Alkoholizm |x zapobieganie i zwalczanie |z Polska |y 1956-1989 r.
651 4|a Kalisz (woj. wielkopolskie) |x patologia społeczna |x zapobieganie i
zwalczanie |y 1956-1989 r.
Sieroctwo społeczne i jego przyczyny w świetle dokumentów Sądu Rodzinnego i Nieletnich w
Lublinie / Lidia Bogusz, Lilianna Klimek. - Opieka, Wychowanie, Terapia. - 2002, nr 3, s. 1620
650 4 |a Dziecko |x opieka społeczna |x prawo |z Polska
650 4 |a Sieroctwo społeczne |x Polska
651 4 |a Lublin (woj. lubelskie) |x patologia społeczna
Murwy, wszetecznice, gamratki : o krakowskich ladacznicach w dawnych wiekach / Michał
Rożek. – Kraków, 1988
97
650 4 |a Prostytucja |z Polska |y 14-18 w.
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x patologia społeczna |y 14-18 w.
Imprezy kulturalno-oświatowe w profilaktyce alkoholowej : na przykładzie województwa
zielonogórskiego / Henryk Kowalski. – Warszawa, 1987
650
650
651
651
4 |a Alkoholizm |x zapobieganie i zwalczanie |x metody
4 |a Praca kulturalno-oświatowa |z Polska |y 1944-1989 r.
4 |a Zielona Góra (woj. lubuskie ; okręg) |x kultura |x imprezy |y 1944-1989 r.
4 |a Zielona Góra (woj. lubuskie ; okręg) |x patologia społeczna |x zwalczanie
Przestępczość przeciwko życiu i zdrowiu w Wielkopolsce : materiały V sesji naukowej
poświęconej problemom kryminologicznym Wielkopolski / Uniwersytet im. Adama
Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Prawa i Administracji. – Poznań, 1986
650
650
650
651
655
4 |a Kryminalistyka
4 |a Przestępstwo przeciw życiu i zdrowiu |z Polska |y 1944-1989 r.
4 |a Zabójstwo |z Polska |y1944-1989 r.
4 |a Wielkopolska |x patologia społeczna |y 1944-1989 r.
4 |a Materiały konferencyjne
Nieprzystosowanie społeczne nieletnich w rejonach turystycznych województwa olsztyńskiego
w latach 1970-1974 / Józef Jażdżewski. – Olsztyn, 1981
650 4 |a Niedostosowanie społeczne |z Polska |y 1956-1989 r.
650 4 |a Przestępczość nieletnich i młodocianych |z Polska |y 1956-1989 r.
651 4 |a Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie ; okręg) |x patologia społeczna
|y 1956-1989 r.
651 4|a Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie ; okręg) |x turystyka
98
VII.14.4. Społeczeństwo
Przez społeczeństwo rozumie się ogół mieszkańców danego obszaru (regionu, miejscowości).
Do opracowania dokumentów na temat społeczeństwa danego regionu lub miejscowości po
haśle geograficznym używamy poniższych określników:
- antropologia,
- bezrobocie,
- biografie,
- cmentarze,
- ewakuacja,
- getto,
- heraldyka,
- imprezy,
- jakość życia,
- ludność,
- mieszkania,
- migracje – po określniku – ludność,
- opieka społeczna,
- organizacje,
- osadnictwo,
- pieczęcie,
- płace,
- polityka społeczna,
- rynek pracy,
- socjologia,
- stosunki etniczne,
- wolontariat,
- zatrudnienie,
- zwierzęta domowe,
- życie codzienne.
99
Zagadnienia ludnościowe i stosunki etniczne
Stosowane określniki : - ludność, - stosunki etniczne, - getto, - migracje.
Dokumenty na temat historii ludności i zagadnień demograficznym na danym terytorium
opisuje się przy pomocy określnika – ludność.
Należy pamiętać o złożoności historycznej zagadnień ludnościowych na terytoriach, które
zmieniały przynależność państwową. Np. mimo podziału Polski w 1939 r. między Niemcy i
ZSRR, tereny te uznajemy za polskie do 1945 r. Dlatego ludność z tych obszarów do końca
wojny traktujemy jak obywateli polskich. Nie powinno się więc np. stosować tematu Polacy
za granicą – Litwa w opisie dokumentów na temat losów Polaków na Wileńszczyźnie w
latach 1939-1945.
Księgi metrykalne parafii Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Dmeninie. 2, Liber
baptisatorum, copulatorum et mortuorum parochialis in Dmenin 1723-1788 / Antoni
Kaczmarek. – Dmenin, 2009
610 24|a Parafia Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza (Dmenin)
|x ludność |y 18 w.
651 4 |a Dmenin (woj. łódzkie ; okręg) |x ludność |y 18 w.
655 4 |a Księgi parafialne
Nadludzkiej poddani próbie : ludność cywilna Warszawy w powstaniu 1944 r. / Joanna K. M.
Hanson. – Warszawa, 1989
650 4 |a Powstanie 1944 r. warszawskie |x ludność cywilna
651 4 |a Warszawa |x ludność |y 1939-1945 r.
Ludność i gospodarstwa domowe związane z rolnictwem : województwo świętokrzyskie : 2002
/ Urząd Statystyczny w Kielcach. – Kielce, 2003
650
650
650
651
651
655
4 |a Gospodarstwo domowe |z Polska |y od 2001 r.
4 |a Gospodarstwo rolne |z Polska |y od 2001 r.
4 |a Spis powszechny |z Polska |y 2002 r.
4 |a Świętokrzyskie, województwo |x ludność
4 |a Świętokrzyskie, województwo |x rolnictwo
4 |a Dane statystyczne
Zagadnienia mniejszości narodowych i relacji między grupami etnicznymi zamieszkującymi
dany teren opisuje się przy pomocy określnika – stosunki etniczne.
100
Śląska ludność rodzima w strukturze demograficznej i społecznej Śląska Opolskiego wczoraj i
dziś / Robert Rauziński, Kazimierz Szczygielski. – Opole, 2008
651 4 |a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x ludność |y od 1944 r.
651 4 |a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x stosunki etniczne |y od 1944 r.
655 4 |a Dane statystyczne
Ludność pogranicza śląsko-łużyckiego / red. nauk. Tomasz Jaworski . – Zielona Góra, 2003
650
650
651
651
651
651
4 |a Regiony przygraniczne |x ludność |z Niemcy
4 |a Regiony przygraniczne |x ludność |z Polska
4 |a Łużyce |x ludność
4 |a Łużyce |x stosunki etniczne
4 |a Śląsk |x ludność
4 |a Śląsk |x stosunki etniczne
Zagadnienie polskości na Śląsku w czasie okupacji niemieckiej / napisał Stanisław Adamski. –
Katowice, 1945
650 4 |a Volkslista
651 4 |a Śląsk, Górny |x stosunki etniczne |y 1939-1945 r.
Ludność polska w Wolnym Mieście Gdańsku : (1920-1939) / Henryk Stępniak. – Gdańsk,
1991
650 4 |a Polacy za granicą |z Wolne Miasto Gdańsk
651 4 |a Wolne Miasto Gdańsk |x stosunki etniczne
Stosunki wyznaniowe w Polsce w latach 1944-1953 na przykładzie powiatu bialskiego /
Andrzej Tłomacki. – Warszawa, 2010
650
650
651
651
4 |a Polityka narodowościowa |z Polska |y 1944-1956 r.
4 |a Polityka wyznaniowa |z Polska |y 1944-1956 r.
4 |a Biała Podlaska (woj. lubelskie ; okręg) |x religia |y 1944-1956 r.
4 |a Biała Podlaska (woj. lubelskie ; okręg) |x stosunki etniczne
|y 1944-1956 r.
Pinkes Szczekocin : księga pamięci Szczekocin : (życie i zagłada żydowskiego miasteczka) /
red. Isroel Szwajcer. - Szczekociny, 2010
610 2 4 |a Gmina Wyznaniowa Żydowska (Szczekociny)
650 4 |a Holocaust
651 4 |a Szczekociny (woj. śląskie) |x stosunki etniczne
655 4 |a Żydowskie księgi pamięci
Wrocławscy Żydzi 1850-1944 : zapomniany rozdział historii / Maciej Łagiewski. – Wrocław,
2010
650 4 |a Żydzi |z Niemcy |y 19-20 w.
101
651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x stosunki etniczne |y 19-20 w.
Żydowski Kraków : przewodnik po zabytkach i miejscach pamięci / Eugeniusz Duda ; zdj.
Jacek Balcewicz. – Kraków, 2010
650
651
651
655
4 |a Żydzi |x kultura |y zabytki |z Polska
4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x stosunki etniczne
4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x turystyka
4 |a Przewodniki turystyczne
UPA i AK : konflikt w Zachodniej Ukrainie (1939-1945) / Ihor Iljuszyn – Warszawa, 2009
610 24 |a Armia Krajowa. |b Obszar Lwów
610 24 |a Organizaciâ Ukraïns'kih Nacionalistiv
610 24 |a Ukraïns'ka Povstans'ka Armiâ
651 4 |a Polska |x a Ukraina |y 1939-1945 r.
651 4 |a Ukraina |x a Polska |y 1939-1945 r.
651 4 |a Wołyń (Ukraina) |x stosunki etniczne |y 1939-1945 r.
Pomiędzy : akulturacja Żydów Warszawy w drugiej połowie XIX wieku / Agnieszka
Jagodzińska. – Wrocław, 2008
650
650
650
651
4 |a Adaptacja kulturowa |z Polska |y 19 w.
4 |a Żydzi |x asymilacja |z Polska |y 19 w.
4 |a Żydzi |x kultura |z Polska |y 19 w.
4 |a Warszawa |x stosunki etniczne |y 19 w.
Tatarzy gorzowscy : gorzowskie święta tatarskie z lat 1962-1964 w obiektywie Waldemara
Kućki / Henryk Ankiewicz. – Zielona Góra, 2001
(Zawiera również fotoreportaż Waldemara Kućki z gorzowskich świąt tatarskich z lat 19621964)
650
650
651
651
4 |a Obyczaje |x Tatarzy |z Polska
4 |a Tatarzy |x kultura |z Polska
4 |a Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie) |x kultura |y 1956-1989 r.
4 |a Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie) |x stosunki etniczne |y 1956-1989 r.
Prace na temat gett opracowuje się przy pomocy określnika – getto. Określnik ten dotyczy
wyłącznie gett tworzonych przez władze niemieckie na okupowanych terytoriach, w związku
z czym nie stosuje się po nim określnika chronologicznego.
Das Warschauer Getto = Il Ghetto di Varsavia / Anka Grupińska, Jan Jagielski, Paweł
Szapiro. – Marki, 2005
650
650
651
655
655
4 |a Holocaust
4 |a Żydzi |z Polska |y 1939-1945 r.
4 |a Warszawa |x getto
4 |a Fotografia niemiecka |y 1933-1945 r.
4 |a Albumy
102
Do opisu zagadnień migracyjnych stosuje się określnik – migracje dodawany po określniku –
ludność.
Emigracja z Klępska i okolic do Australii w 1838 roku = Auswanderung aus Klemzig und
Umgebung nach Australien in 1838 / pod red. Anitty Maksymowicz. – Sulechów, 2009
650 4 |a Niemcy za granicą |z Australia |y 19 w.
651 4 |a Klępsk (woj. lubuskie ; okręg) |x ludność |x migracje |y 19 w.
655 4 |a Materiały konferencyjne
Warunki powrotu zagranicznych emigrantów zarobkowych do województwa opolskiego : (w
kontekście niedopasowań strukturalnych na regionalnym rynku pracy) / Romuald Jończy. –
Opole, 2010
650
650
651
651
4 |a Emigracja zarobkowa |x socjologia |z Polska |y od 2001 r.
4 |a Reemigracja |x socjologia |z Polska |y od 2001 r.
4 |a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x ludność |x migracje |y od 2001 r.
4 |a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x zatrudnienie |x socjologia |y od 2001 r.
Reprodukcja ludności i mobilność przestrzenna na obszarze ziemi łódzkiej : praca zbiorowa /
pod red. Jerzego T. Kowaleskiego. – Łódź, 2002
650
650
651
651
4 |a Reprodukcja ludności |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Ruchliwość społeczna |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Łódź (woj. łódzkie) |x ludność |x migracje |y od 1989 r.
4 |a Łódź (woj. łódzkie) |x socjologia |y od 1989 r.
Wysiedlenia niemieckie 1939-1945 : losy mieszkańców powiatu Nowy Tomyśl-Grodzisk /
Zenon Cz. Wartel. – Opalenica, 2002
650
650
650
651
4 |a Polityka narodowościowa |z Niemcy |y 1933-1945 r.
4 |a Osadnictwo |x polityka |z Niemcy |y 1933-1945 r.
4 |a Wysiedlanie |z Niemcy |y 1933-1945 r.
4 |a Grodzisk Wielkopolski (woj. wielkopolskie ; okręg) |x ludność
|x migracje |y 1939-1945 r.
651 4 |a Nowy Tomyśl (woj. wielkopolskie ; okręg) |x ludność |x migracje
|y 1939-1945 r.
Dzieci Jałty : exodus ludności polskiej z Wileńszczyzny w latach 1944-1947 / Alicja Paczoska.
– Toruń, 2003
650 4 |a Repatriacja |z Polska |y 1944-1956 r.
650 4 |a Polacy za granicą |z ZSRR
651 4 |a Wilno (Litwa ; okręg) |x ludność |x migracje |y 1945-1985 r.
Antropologia
103
Prace na temat zmienności cech anatomicznych i fizjologicznych człowieka w czasie i
przestrzeni opisuje się przy pomocy określnika – antropologia, np.:
Rozwój fizyczny dzieci i młodzieży wrocławskiej w wieku 7-18 lat / Anna Burdukiewicz [et al.]
– Wrocław, 2009
650
650
650
650
651
4 |a Dziecko |x antropologia |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Dziecko |x rozwój fizyczny |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Młodzież |x antropologia |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Młodzież |x rozwój fizyczny |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x antropologia |y od 1989 r.
Cechy somatyczne i sprawność motoryczna mężczyzn z populacji krakowskiej = Level of
somatic and motor development in healthy man from Cracow / Stanisław Gołąb [et al.] –
Kraków, 2004
650
650
650
650
650
651
4 |a Antropometria |z Polska |y od 2001 r.
4 |a Mężczyzna |x antropologia |z Polska |y od 2001 r.
4 |a Mężczyzna |x fizjologia
4 |a Sprawność motoryczna |x Polska |y od 2001 r.
4 |a Wydolność fizyczna |z Polska |y od 2001 r.
4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x antropologia |y od 2001 r.
Materyały do charakterystyki antropologicznej ludności powiatu miechowskiego / zebr. przez
E. Lotha – Kraków, 1919
650 4 |a Antropometria |z Polska |y 1901-1939 r.
651 4 |a Miechów (woj. małopolskie ; okręg) |x antropologia |y 1901-1939 r.
Biografie
Materiały biograficzne osób związanych z daną miejscowością lub regionem opracowuje się
stosując po haśle geograficznym określnik – biografie.
Jeśli dana osoba lub grupa osób działa/działała w określonej dziedzinie, to określnik –
biografie można poprzedzić określnikiem wyrażającym obszar działalności lub zainteresowań
(np. nauka, sztuka, sport).
Antoni Bal w służbie człowiekowi i miastu (1906-1979) / Adam Krzanowski. – Krosno, 2011
600 14 |a Bal, Antoni |d (1906-1979)
600 34 |a Bal |c (rodzina)
650 4 |a Samorząd miejski |x biografie |z Polska |y 1944-1989 r.
651 4 |a Krosno (woj. podkarpackie) |x biografie |y 20 w.
104
655 4 |a Biografie
655 4 |a Pamiętniki polskie |y 1944-1989 r.
Napoleoński marszałek i alzacka praczka : François-Joseph Lefebvre i "Madame Sans-Gêne"
czyli Książę i księżna Gdańska / Andrzej Nieuważny. – Gdańsk, 2007
600 14 |a Hubscher, Catherine |d (1753-1835)
600 14 |a Lefebvre, François-Joseph |d (1755-1820)
650 4 |a Wojsko |x biografie |z Francja |y 18-19 w.
651 4 |a Gdańsk (woj. pomorskie) |x biografie |y 19 w.
655 4 |a Biografie
Rachmiel Kanarek (1834-1917) : przyczynek do biografii / Waldemar Prarat. – Wrzawy, 2010
600 14 |a Kanarek, Rachmiel |d (1834-1917)
650 4 |a Przedsiębiorcy |z Polska |y 19-20 w.
650 4 |a Żydzi |z Polska |y 19-20 w.
651 4 |a Tarnobrzeg (woj. podkarpackie ; okręg) |x biografie |y 19-20 w.
655 4 |a Biografie
Cziumplikowie, Muszałowie : zarys biograficzny / Aniela Muszała. – Katowice, 2010
600 34 |a Cziumplik |c (rodzina) |x genealogia
600 34 |a Muszała |c (rodzina) |x genealogia
650 4 |a Rody |z Polska |y 19-21 w.
651 4 |a Śląsk |x biografie |y19-21 w.
655 4 |a Biografie
Żółtowscy z Godurowa / spisała Izabela z Żółtowskich Broszkowska. – Warszawa, 2010
600 14 |a Żółtowski, Benedykt |d (1902-1982)
600 14 |a Żółtowski, Franciszek |d (1818-1894)
600 14 |a Żółtowski, Marceli |d (1850-1925)
600 34 |a Żółtowski |c (rodzina)
650 4 |a Rody |z Polska |y 19-20 w.
650 4 |a Ziemiaństwo |z Polska |y 19-20 w.
651 4 |a Godurowo (woj. wielkopolskie) |x biografie |y 19-20 w.
655 4 |a Antologie
655 4 |a Biografie
655 4 |a Listy polskie |y 19-20 w.
Kostrzyński słownik biograficzny / Kazimierz Matysek. – Kostrzyn, 2011
651 4 |a Kostrzyn (woj. wielkopolskie ; okręg) |x biografie
655 4 |a Słowniki biograficzne
Wszyscy nasi piotrkowianie : 800 lat szlaku wielu kultur / Jerzy Kisson-Jaszczyński. –
Piotrków Trybunalski, 2010
651 4 |a Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie) | xbiografie
105
651 4 |a Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie) |xstosunki etniczne
655 4 |a Słowniki biograficzne
Niech moje serce zostanie z wami : ksiądz Jan Smutek (1919-1964) / Adam Kwaśniewski. –
Wrocław, 2011
600 14|a Smutek, Jan |d (1919-1964)
610 24 |a Parafia Bożego Ciała (Wrocław) |x biografie
650 4 |a Duchowieństwo katolickie |z Polska |y 20 w.
650 4 |a Proboszczowie |z Polska |y 1944-1989 r.
651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x religia |x biografie |y 1944-1989 r.
655 4 |a Biografie
Almanach lekarzy Częstochowy / [Mieczysław Wyględowski]. – Częstochowa, 2011
650 4 |a Lekarze |z Polska |y 20-21 w.
651 4 |a Częstochowa (woj. śląskie) |x służba zdrowia |x biografie |y 20-21 w.
Biografie żużlowców Rybnika 1932-2007 / Jerzy Szczygielski ; [współpr. Antoni Adamczyk et
al.]. – Rybnik, 2008
650 4 |a Żużlowcy |z Polska
651 4 |a Rybnik (woj. śląskie) |x sport |x biografie |y 20-21 w.
655 4 |a Słowniki biograficzne
Poczet członków Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1857-2007 : materiały do
słownika biograficznego Wielkopolan / pod red. Alicji Pihan-Kijasowej. – Poznań, 2008
610 24 |a Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk |x biografie
650 4 |a Towarzystwa naukowe |x biografie |z Polska
651 4 |a Poznań (woj. wielkopolskie) |x nauka |x biografie |y 19-21 w.
655 4 |a Słowniki biograficzne
Cmentarze
Stosowane określniki: - cmentarze lub określnik jednostkowy zawierający nazwę cmentarza
Dokumenty na temat cmentarzy to głównie: materiały o cmentarzach jako miejscach pamięci,
materiały biograficzne dotyczące osób tam pochowanych, materiały z zakresu historii sztuki
funeralnej i materiały dotyczące zagadnień administracyjnych.
Bez względu na tematykę, dokumenty dotyczące cmentarzy na danym obszarze opisuje się
stosując po haśle geograficznym
- określnik– cmentarze (jeśli dokument dotyczy wielu cmentarzy w danej
miejscowości/regionie lub wówczas, gdy opisywany cmentarz nie ma nazwy wyróżniającej
albo nie jest ona znana)
106
-bądź określnik jednostkowy zawierający nazwę cmentarza.
Przy pomocy dodatkowych haseł należy uściślić tematykę opracowywanego materiału. W
tym miejscu przedstawiono przykłady dla materiałów o cmentarzach jako miejscach pamięci i
materiałów biograficznych. Inne przykłady zob. w dziale Kultura, poddział z użyciem
określnika – sztuka (prace o sztuce funeralnej), w dziale Gospodarka poddział – gospodarka
komunalna (prace o administracji cmentarzami).
Cmentarze wojenne - Warszawa / Paweł Ajdacki, Paweł Tywoniuk. – Otwock, 2008
650 4 |a Cmentarze wojenne |z Polska
651 4 |a Warszawa |x cmentarze
655 4 |a Przewodniki turystyczne
Cmentarze żydowskie w Sławkowie i Dąbrowie Górniczej / pod red. Leszka Hońdo i Dariusza
Rozmusa . – Kraków, 2004
650
650
650
651
651
655
4 |a Cmentarze |x Żydzi |z Polska |y 20 w.
4 |a Macewy |z Polska |y 20 w.
4 |a Napisy nagrobne |x Żydzi |y 20 w.
4 |a Dąbrowa Górnicza (woj. śląskie) |x cmentarze
4 |a Sławków (woj. śląskie) |x cmentarze
4 |a Katalogi zabytków
Gdyńskie cmentarze : o twórcach miasta, portu i floty : 350 sylwetek, mapy gdyńskich
cmentarzy / Małgorzata Kwiatkowska, Wiesława Sokołowska. – Gdynia, 2003
651 4 |a Gdynia (woj. pomorskie) |x biografie
651 4 |a Gdynia (woj. pomorskie) |x cmentarze
655 4 |a Biografie
Mogiły lekarskie na cmentarzach warszawskich : (materiały do polskiej bibliografii
lekarskiej) / Maciej Demel. – [s.l.], 1966
650
651
651
655
655
4 |a Lekarze |z Polska
4 |a Warszawa |x cmentarze
4 |a Warszawa |x służba zdrowia |x biografie
4 |a Biografie
4 |a Informatory
Botanicy na Cmentarzu Rakowickim / Zbigniew Mirek. – Kraków, 2010
650 4 |a Botanicy |z Polska |y 18-20 w.
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x Cmentarz Rakowicki
655 4 |a Słowniki biograficzne
Zapomniane cmentarze ewangelickie na terenie gminy Kościerzyna / Tomasz Hinc. –
Kościerzyna
107
650 4 |a Kościół ewangelicko-augsburski |x pamiątki |z Polska
651 4 |a Kościerzyna (woj. pomorskie ; okręg) |x cmentarze
Cmentarz parafialny Świętej Rodziny we Wrocławiu : przewodnik biograficzny / Andrzej
Rumiński. – Wrocław, 2010
651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x biografie |y 19-21 w.
651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x Cmentarz Świętej Rodziny
655 4 |a Słowniki biograficzne
Heraldyka i pieczęcie
Stosowane określniki: - heraldyka, - pieczęcie.
Zagadnienia heraldyczne różnych grup ludności opracowuje się przy pomocy określnika –
heraldyka. Heraldyka terytorialna opisywana jest przy pomocy określnika – godła (zob. część
Administracja).
Herbarz szlachty powiatu sierpeckiego / Jerzy Łempicki ; [red. Zdzisław Dumowski]. –
Sierpc, 2008
650 4 |a Szlachta |x genealogia |z Polska
651 4 |a Sierpc (woj. mazowieckie ; okręg) |x heraldyka
655 4 |a Herbarze
Gmerki mieszczan olkuskich / Jacek Sypień. – Olkusz, 2003
650
650
650
651
4 |a Gmerki |z Polska |y 14-17 w.
4 |a Mieszczaństwo |x godła |z Polska |y 14-17 w.
4 |a Rody |z Polska |y 14-17 w.
4 |a Olkusz (woj. małopolskie) |x heraldyka |y 14-17 w.
Herby biskupów warmińskich / Edward Gigilewicz. – Lublin, 2001
650
650
650
655
4 |a Biskupi |x katolicyzm |z Polska
4 |a Heraldyka kościelna |z Polska
4 |a Warmińska, diecezja |x heraldyka
4 |a Herbarze
Prace na temat pieczęci stosowanych na danym obszarze zarówno przez osoby prywatne jak i
urzędy, powinny w opisie przedmiotowym otrzymać określnik – pieczęcie.
108
Herby i tytuły : pieczęć szlachecka w księstwie głogowskim (XVI-XVIII wiek) / Wojciech
Strzyżewski. – Warszawa, 2009
650
650
651
651
4 |a Szlachta |x pieczęcie |z Prusy |y 18 w.
4 |a Szlachta |x pieczęcie |z Śląsk |y 16-18 w.
4 |a Głogów (woj. dolnośląskie ; okręg) |x heraldyka |y 16-18 w.
4 |a Głogów (woj. dolnośląskie ; okręg) |x pieczęcie |y 16-18 w.
Martyrologia
Dokumenty na temat szczególnych prześladowań, cierpień, męczeństwa ludności na danym
terytorium opisuje się przy pomocy określnika – martyrologia. W opisie przedmiotowym tego
typu dokumentów obligatoryjnie stosuje się hasło wyrażające wydarzenie, w trakcie którego
doszło do przestępstw najeźdźców w stosunku do ludności cywilnej, np.:
Zamordowali proboszcza : opowiadanie o ś. p. ks. St. Szulborskim, zamordowanym przez
bolszewików 1920 r. / Bezdomny [pseud.]. – [s. l.], 1936
600 14 |a Szulborski, Stanisław |d (1865-1920)
650 4 |a Duchowieństwo katolickie |z Polska |y 19-20 w.
650 4 |a Wojna 1919-1920 r. polsko-radziecka |martyrologia
651 4|a Wyszyny Kościelne (woj. mazowieckie) |x martyrologia |y 1918-1939 r.
655 4 |a Biografie
Tajna oświata i martyrologia nauczycieli w powiecie nieszawskim w okresie okupacji
hitlerowskiej 1939-1945 / Andrzej Cieśla, Katarzyna Kadzidłowska. – Włocławek, 2002
650
650
650
651
4 |a Ludobójstwo |z Niemcy |y 1933-1945 r.
4 |a Nauczyciele |x martyrologia |z Polska |y 1939-1945 r.
4 |a Wojna 1939-1945 r. |x martyrologia |z Polska
4 |a Nieszawa (woj. kujawsko-pomorskie ; okręg) |x martyrologia |y 19391945 r.
651 4 |a Nieszawa (woj. kujawsko-pomorskie ; okręg) |x szkolnictwo i oświata
|y 1939-1945 r.
Pseudoeutanazja w "Kraju Warty" podczas okupacji hitlerowskiej / Edmund Chróścielewski,
Wiesław Celiński. – [s.l.], 1969
650
650
650
650
651
4 |a Eutanazja |z Niemcy |y 1933-1945 r.
4 |a Ludobójstwo |z Niemcy |y 1933-1945 r.
4 |a Niepełnosprawni umysłowo |x martyrologia |z Polska |y 1939-1945 r.
4|a Wojna 1939-1945 r. |x martyrologia |y Polska
4 |a Kraj Warty |x martyrologia
Siostry zakonne - ofiary zbrodni nacjonalistów ukraińskich : na terenie metropolii lwowskiej
obrządku łacińskiego w latach 1939-1947 / Agnieszka Michna. – Warszawa, 2010
109
610 24 |a Organizaciâ Ukraïns'kih Nacionalistiv
610 24 |a Ukraïns'ka Povstans'ka Armiâ
650 4 |a Ludobójstwo |z Ukraina |y 1939-1945 r.
650 4|a Wojna 1939-1945 r. |x martyrologia |y Polska
650 4|a Zakony żeńskie |x katolicyzm |z Polska |y 1939-1945 r.
651 4|a Lwowska, metropolia (katol.) |x martyrologia |y 1939-1945 r.
651 4|a Ukraina |x a Polska |y 1939-1945 r.
Imienna lista ofiar m. Przedborza w II wojnie światowej / Wojciech Zawadzki. – Przedbórz,
2010
650
650
651
655
4 |a Straty wojenne |z Polska |y 1939-1945 r.
4 |a Wojna 1939-1945 r. |x martyrologia |z Polska
4 |a Przedbórz (woj. łódzkie) |x martyrologia |y 1939-1945 r.
4 |a Spisy osobowe
Zagłada Ochoty : zbiór relacji na temat zbrodni hitlerowskiej dokonanej na ludności Ochoty
w czasie Powstania Warszawskiego / [wybór i oprac.] Lidia Ujazdowska. – Warszawa, 2005
650
650
651
655
655
4 |a Powstanie 1944 r. warszawskie |x martyrologia
4|a Wojna 1939-1945 r. |x martyrologia |y Polska
4 |a Warszawa |x Ochota |x martyrologia |y 1939-1945 r.
4 |a Antologie
4 |a Pamiętniki polskie |y 1939-1945 r.
Montelupich / Wincenty Hein, Czesława Jakubiec. – Kraków, 1985
610 24 |a Więzienie Montelupich |y 1939-1945 r.
650 4 |a Ludobójstwo |z Niemcy |y 1933-1945 r.
650 4 |a Więziennictwo |z Niemcy |y 1933-1945 r.
650 4 |a Wojna 1939-1945 r. |x martyrologia |z Polska
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x martyrologia |y 1939-1945 r.
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x więziennictwo |y 1939-1945 r.
Straceni na ulicach miasta : egzekucje w Warszawie 16 X 1943 - 26 VII 1944 / Władysław
Bartoszewski. – Warszawa, 1970
650 4 |a Ludobójstwo |z Niemcy |y 1933-1945 r.
650 4 |a Wojna 1939-1945 r. |x martyrologia |z Polska
651 4 |a Warszawa |x martyrologia |y 1939-1945 r.
Obwieszczenie [Inc.: Sąd doraźny Policji Bezpieczeństwa skazał niżej wymienione osoby za
popełnienie przestępstw na podstawie § 1 lub 2 Zarządzenia z dnia 2.10.1943 r. na karę
śmierci: 1. Słoń Mieczysław ...] = Bekanntmachung [Inc.: Durch das Standgericht der
Sicherheitspolizei sind wegen begangener Straftaten auf Grund des § 1 oder 2 der
Verordnung vom 2.10.1943 folgende Personen zum Tode verurteilt worden: 1. Słon
Mieczysław ...] : Warszawa, dnia 30 października 1943 / Dowódca SS- i Policji na Dystrykt
Warszawski. – Warszawa, 1943
110
650 4 |a Wojna 1939-1945 r. |x martyrologia |z Polska 651 4 |a Warszawa |x martyrologia |y
1939-1945 r.
655 4 |a Listy straceń
Polityka i opieka społeczna
Stosowane określniki: - opieka społeczna, - polityka społeczna.
Przez politykę społeczną należy rozumieć działalność władz i innych organizacji terenowych
w dziedzinie kształtowania warunków życia i pracy ludzi oraz stosunków społecznych4 ,
natomiast opiekę społeczną jako działalność mającą na celu wspomaganie osób i rodzin w
przezwyciężaniu trudnych sytuacji życiowych5. Zależnie od treści opisywanego dokumentu
należy zastosować po haśle geograficznym jeden z dwóch określników. Jeśli publikacja
dotyczy obu aspektów, należy zbudować dwa hasła przedmiotowe.
Polityka społeczna na Śląsku : wybrane problemy / pod red. Roberta Rauzińskiego. – Opole,
2000
651 4 |a Śląsk |x polityka społeczna |y od 1989 r.
655 4 |a Materiały konferencyjne
Lokalna polityka społeczna w Radomiu : ocena polityki społecznej Radomia w świetle opinii
mieszkańców / Maria Pierzchalska. – Radom, 2010
650 4 |a Społeczności lokalne |z Polska |y od 2001 r.
651 4 |a Radom (woj. mazowieckie) |x polityka społeczna |x socjologia |y od 2001 r.
Niepełnosprawny w środowisku lokalnym : polityka wyrównywania szans osób
niepełnosprawnych w województwie łódzkim / Ewa Wapiennik, Radosław Piotrowicz. – Łódź,
2003
650
650
650
650
651
4 |a Niepełnosprawni |x polityka społeczna |x Unia Europejska
4 |a Niepełnosprawni |x polityka społeczna |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Niepełnosprawni |x prawo |z Polska |y stan na 2003 r.
4 |a Rehabilitacja (med.) |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Łódzkie, województwo (od 1999) |x polityka społeczna
Starzenie się i starość w wymiarze instytucjonalnego wsparcia na przykładzie Krakowa /
Zofia Szarota. – Kraków, 2010
650 4 |a Domy pomocy społecznej |z Polska |y od 1989 r.
4
Polityka społeczna [w:] Encyklopedia PWN [online], [dostęp 28.08.2011], Dostępny w World Wide Web:
http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/4009586/polityka-spoleczna.html.
5
Pomoc społeczna [w:] Encyklopedia PWN [online], [dostęp 28.08.2011], Dostępny w World Wide Web:
http://encyklopedia.pwn.pl/index.php?module=haslo&id=3960186.
111
650
650
650
651
4 |a Ludzie starzy |x opieka społeczna |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Starzenie się |x socjologia
4 |a Wsparcie społeczne |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x opieka społeczna |y od 1989 r.
Daj im przyszłość : Warszawskie Rodzinne Domy Dziecka : informator o rodzinnej opiece
zastępczej w Warszawie : Warszawa 2006-2007. – Warszawa, 2006
650 4 |a Domy dziecka rodzinne |z Polska |y od 2001 r.
651 4 |a Warszawa |x opieka społeczna |y od 2001 r.
655 4 |a Informatory
Janusz Korczak w getcie : nowe źródła / [wstęp i red. nauk. Aleksander Lewin ; oprac.
filologiczne tekstów Monika Ziółek. – Warszawa, 1992
600 14 |a Korczak, Janusz (1878?-1942)
610 24 |a Dom Sierot (Warszawa) |y 1939-1945 r.
650 4 |a Domy dziecka |z Polska |y 1939-1945 r.
650 4 |a Dziecko |x opieka społeczna |x Żydzi Polska |y 1939-1945 r.
651 4 |a Warszawa |x getto |x opieka społeczna
655 4 |a Listy polskie |y 1939-1945 r.
Określnik – opieka społeczna stosowany jest też w opisie dokumentów na temat
dobroczynności, np.:
Opieka społeczna w Ordynacji Zamojskiej w XVII-XVIII wieku / Wiesław Partyka. – Lublin,
2008
610 24 |a Ordynacja Zamojska |y 17-18 w.
650 4 |a Działalność charytatywna |z Polska |y 17-18 w.
651 4 |a Lublin (woj. lubelskie ; okręg) |x opieka społeczna |y 17-18 w.
651 4 |a Zamość (woj. lubelskie ; okręg) |x opieka społeczna |y 17-18 w.
Statut Towarzystwa Pomocy Naukowej dla Dziewcząt Polskich na Województwo Poznańskie.
– Poznań, 1930
610 24 |a Towarzystwo Pomocy Naukowej dla Dziewcząt Polskich na Województwo
Poznańskie |x statuty i regulaminy
650 4 |a Dziewczęta |x opieka społeczna |x organizacje |z Polska |y 1918-1939 r.
650 4 |a Organizacje charytatywne |z Polska |y 1918-1939 r.
650 4 |a Stypendia |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4 |a Poznań (woj. wielkopolskie ; okręg) |x opieka społeczna
|x organizacje |y 1918-1939 r.
Wolontariat
Materiały na temat dobrowolnej, bezpłatnej działalności na rzecz osób bądź instytucji opisuje
się przy pomocy określnika – wolontariat. Jeśli dokument traktuje o lokalnym wolontariacie
112
w określonej dziedzinie, to określnik wolontariat stosowanynależy poprzedzić określnikiem
wyrażającym tę dziedzinę, np. Grudziądz (kujawsko-pomorskie) – opieka społeczna –
wolontariat, Szczecin (woj. zachodniopomorskie ) – bibliotekarstwo – wolontariat.
Wolontariat poznański / Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych Urzędu Miasta Poznania. –
Poznań, 2002
651 4 |a Poznań (woj. wielkopolskie) |x wolontariat
655 4 |a Informatory
Wolontariat w organizacjach pozarządowych na rzecz rodziny w województwie śląskim /
Henryk Krzysteczko. – Katowice, 2001
650
650
650
651
4 |a Organizacje charytatywne |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Opieka społeczna |x wolontariat |z Polska
4 |a Rodzina |x opieka społeczna |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Śląskie, województwo (od 1999) |x opieka społeczna |x wolontariat
Płockie Hospicjum : relacja wolontariuszki / Dorota Zawadzka. - // Edukacja Dorosłych. 2006, nr 3, s. 101-105
610 24 |a Stowarzyszenie Hospicyjno-Paliatywne "Hospicjum Płockie" św. Urszuli
Ledóchowskiej (Płock)
650 4 |a Hospicja |x wolontariat |z Polska
650 4 |a Wolontariusze |z Polska |y od 1989 r.
651 4|a Płock (woj. mazowieckie) |x służba zdrowia |x wolontariat
Wolontariat międzynarodowy jako forma aktywności edukacyjnej młodzieży / Adriana
Matuszewska. – Olsztyn, 2010
650
650
650
650
4 |a Młodzież |x wolontariat
4 |a Wolontariat międzynarodowy
4 |a Wychowanie pozaszkolne |x wolontariat
4 |a Warmińsko-mazurskie, województwo |x wolontariat
Osadnictwo
Osadnictwo to proces osiedlania się ludności na określonym terenie, związany z formami
gospodarki i całokształtem kultury osiadającego ludu6. Dokumenty na temat osadnictwa
opracowuje się posługując się określnikiem – osadnictwo stosowanym po haśle
geograficznym wskazującym na teren zasiedlany, np.:
6
Osadnictwo [w:] Encyklopedia PWN [online], [dostęp 28.08.2011], Dostępny w World Wide Web:
http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/3952112/osadnictwo.html
113
Zasiedlenie Opolszczyzny od starszej epoki brązu po wczesny okres lateński / Andrzej
Mierzwiński. – Wrocław, 1992
650 4|a Kultura łużycka |z Polska
651 4|a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x archeologia |y 13-11 w. p.n.e.
651 4|a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x osadnictwo |y 13-11 w. p.n.e.
Ziemia lubawska na pograniczu słowiańsko-pruskim w VIII-XIII w. : studium nad rozwojem
osadnictwa / Kazimierz Grążawski. – Olsztyn, 2009
651 4 |a Lubawa (woj. warmińsko-mazurskie) |x archeologia |y 8-13 w.
651 4 |a Lubawa (woj. warmińsko-mazurskie) |x osadnictwo |y8-13 w.
Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku - starostwo
leckie (giżyckie) i ryńskie / Grzegorz Białuński. – Olsztyn, 1996
650
650
651
651
4|a Osadnictwo |x polityka |z krzyżackie, państwo
4|a Osadnictwo |x polityka |z Prusy Książęce
4|a Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie ; okręg) |x osadnictwo |y 14-18 w.
4|a Ryn (woj. warmińsko-mazurskie, pow. Giżycko ; okręg) |x osadnictwo
|y 14-18 w.
Działalność osadnicza Państwowego Urzędu Repatriacyjnego na Ziemiach Odzyskanych w
latach 1945-1947 / Stefan Banasiak. – Poznań, 1963
610 24 |a Państwowy Urząd Repatriacyjny
650 4|a Repatriacja |z Polska |y 1944-1956 r.
651 4|a Polska Północna |x osadnictwo |y 1944-1956 r.
651 4|a Polska Zachodnia |x osadnictwo |y 1944-1956 r.
Osadnictwo rolne na Ziemiach Odzyskanych / Patrycy Dziurzyński. – Warszawa, 1983
651
651
651
651
4|a Polska Północna |x osadnictwo |y 1944-1956 r.
4|a Polska Północna |x rolnictwo |y 1944-1956 r.
4|a Polska Zachodnia |x osadnictwo |y1944-1956 r.
4|a Polska Zachodnia |x rolnictwo |y1944-1956 r.
Łemkowie : deportacja i osadnictwo ludności łemkowskiej na Środkowym Nadodrzu w latach
1947-1960 / Stefan Dudra. – Głogów, 1998
650
650
650
651
4|a Łemkowie |z Polska |y 1944-1989 r.
4|a Operacja "Wisła"
4|a Polityka narodowościowa |z Polska |y 1944-1989 r.
4|a Lubuska, Ziemia |x osadnictwo |y 1944-1989 r.
Koloniści niemieccy na ziemi sądeckiej / Józef Marecki, Lucyna Rotter. – Nowy Sącz, 2010
650 4|a Niemcy za granicą |z Polska |y 18-20 w.
651 4|a Nowy Sącz (woj. małopolskie ; okręg) |x osadnictwo |y 18 w.
651 4|a Nowy Sącz (woj. małopolskie ; okręg) |x stosunki etniczne |y 18-20 w.
114
Zagadnienia społeczne
Stosowane określniki: - bezrobocie – imprezy, - jakość życia, - organizacje, - patologia
społeczna, - płace, - socjologia, - zatrudnienie, - życie codzienne
Socjologia
Określnik – socjologia stosuje się dla opisu materiałów o warunkach życia ludności,
stosunkach społecznych, procesach społecznych, jakie zachodzą na danym obszarze, np.:
Status rodzinny robotników przemysłowych Warszawy u schyłku w. XIX / Anna Żarnowska. –
Warszawa, 1969
650 4|a Robotnicy |x socjologia |z Polska |y 19 w.
650 4|a Rodzina |x socjologia |z Polska |y 19 w.
651 4|a Warszawa |x socjologia |y 19 w.
Uwarunkowania szans życiowych polskich kobiet na Górnym Śląsku w latach 1848-1939 /
Grażyna Kempa. – Katowice, 2001
650
650
650
651
651
4|a Kobieta |x praca |z Polska |y 19-20 w.
4|a Kobieta |x socjologia |z Polska |y 19-20 w.
4|a Rola społeczna |z Polska |y 19-20 w.
4|a Śląsk, Górny |x socjologia |y 19-20 w.
4|a Śląsk, Górny |x zatrudnienie |y 19-20 w.
Wrocławianie wobec wielkiej fali : zachowania wrocławian w doniesieniach prasowych :
powódź we Wrocławiu, lipiec 1997 / [oprac.] Leszek Możdżonek, Bogusław Serafin. –
Wrocław, 1998
650 4|a Powódź |x socjologia |z Polska |y 1997 r.
651 4|a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x klęski elementarne |y 1997 r.
651 4|a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x socjologia |y od 1989 r.
Gubin i Guben - miasta na pograniczu : socjologiczne studium sąsiedztwa / Jerzy Kaczmarek.
– Poznań, 2011-08-13
650
650
651
651
651
651
4 |a Regiony przygraniczne |x socjologia |z Niemcy |y od 1945 r.
4 |a Regiony przygraniczne |x socjologia |z Polska |y od 1944 r.
4|a Niemcy |x a Polska |y od 1945 r.
4|a Polska |x a Niemcy |y od 1944 r.
4 |a Guben (Niemcy) |x socjologia |y od 1945 r.
4 |a Gubin (woj. lubuskie) |x socjologia|yod 1944 r.
115
Mężowie i żony : realizacja ról małżeńskich w rodzinach wielkomiejskich (na przykładzie
Łodzi) / Grażyna Mikołajczyk-Lerman. – Łódź, 2006
650 4 |a Małżeństwo |x socjologia |z Polska |y od 1989 r.
651 4 |a Łódź (woj. łódzkie) |x socjologia |y od 1989 r.
Bezrobocie zob. dział Gospodarka
Imprezy
Materiały traktujące ogólnie o imprezach organizowanych na danym obszarze opisuje się przy
pomocy określnika – imprezy.
Hasło z użyciem tego określnika powinno być stosowane do opracowania dokumentów na
temat imprez ogólnie dostępnych (np. zabawa sylwestrowej na rynku, koncert, piknik
naukowy). Nie powinno się go używać dla materiałów o imprezach zamkniętych,
adresowanych do wąskiej grupy specjalistów lub zaproszonych gości (np. zjazdy,
konferencje, kongresy, sympozja).
Album pamiątkowe z pobytu Ich Cesarskich Mości w Królestwie Polskiem.
Petersburg, 1897
600 04 |a Aleksandra |c (cesarzowa Rosji ; |d 1872-1918)
600 04 |a Mikołaj |b II |c (cesarz Rosji ; |d 1868-1918)
651 4 |a Spała (woj. łódzkie) |x imprezy |y 19 w.
651 4 |a Warszawa |x imprezy |y 19 w.
655 4 |a Księgi pamiątkowe
Programma Na Uroczystość Urodzin Nayiaśnieyszego Cesarza Francuzow, Krola Włoskiego,
Protektora Ligi Reńskiey, 15 Sierpnia 1808. przypadaiącą / A. Potocki, A. Glinski. –
Warszawa, 1808
600 04 |a Napoleon |b I |c (cesarz Francuzów ; |d1769-1821)
651 4 |a Księstwo Warszawskie
651 4 |a Polska |x a Francja |y 19 w.
651 4 |a Warszawa |x imprezy |y 19 w.
655 4 |a Programy imprez
Okólnik No 22 d. 3 Maja 1916 r. : w stodwudziestopiątą rocznicę ogłoszenia Konstytucyi 3
Maja / Zarząd Miasta Stołecznego Warszawy. – Warszawa, 1916
651 4 |a Polska |x konstytucja 1791 r. |x obchody |y 1914-1918 r.
651 4 |a Warszawa |x imprezy |y 1914-1918 r.
655 4 |a Druki ulotne
Dzień Ziemi '98 : 26 kwietnia Warszawa, Pole Mokotowskie / [oprac. zespół Grażyna Hodun,
Malwina Sobczyńska, Jerzy Romanowski]. – Warszawa, 1998
116
611 24 |a Dzień Ziemi |d (1998 ; |c Warszawa)
650 4 |a Ochrona środowiska |x popularyzacja |x imprezy |z Polska
651 4 |a Warszawa |x imprezy |y od 1989 r.
Bądź bezpieczny w mieście : 8 i 9 września Pola Mokotowskie Park im. Marszałka J.
Piłsudskiego. Dni Stołecznej Policji / [Miasto Stołeczne Warszawa. Biuro Promocji Miasta et
al.]. – Warszawa, 2007
611 24 |a Festiwal Rodzinny "Bądź Bezpieczny w Mieście" |d (2007 ;
|c Warszawa)
651 4 |a Warszawa |x bezpieczeństwo publiczne |y od 2001 r.
651 4 |a Warszawa |x imprezy |y od 2001 r.
Serce dla Erytrei : koncert i aukcja. – Warszawa, 2003
610 24 |a Filharmonia Narodowa (Warszawa)
650 4 |a Aukcja sztuki |z Polska |y od 2001 r.
650 4 |a Muzyka |imprezy | z Polska |y od 2001 r.
650 4 |a Pomoc humanitarna międzynarodowa |z Erytrea |y od 2001 r.
650 4 |a Pomoc humanitarna międzynarodowa |x udział Polski |y od 2001
651 4 |a Warszawa |x imprezy |y od 2001 r.
655 4 |a Katalogi aukcyjne
Jeśli dana impreza ma określony profil, wówczas należy go wyrazić przy pomocy
odpowiedniego określnika i dopiero po nim użyć określnik - imprezy, np.: Warszawa – teatr imprezy, Śląsk – kultura – imprezy.
Druga dusza : o dwudziestu Festiwalach Kultury Żydowskiej w Krakowie / Anna Dodziuk. –
Warszawa, 2010
611 24 |a Festiwal Kultury Żydowskiej |c (Kraków)
650 4 |a Żydzi |x kultura |x imprezy |z Polska |y od 1989 r.
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x kultura |x imprezy |y od 1989 r.
655 4 |a Księgi pamiątkowe
Z życia muzycznego Poznania : programy koncertów 1900-1939 : katalog / Iwona Fokt,
Maria Harajda-Wojciechowska ; [red. Teresa Brodniewicz, Hanna Kostrzewska, Janina
Tatarska]. – Poznań, 2004
651 4 |a Poznań (woj. wielkopolskie) |x muzyka |x imprezy |y 1901-1939 r.
655 4 |a Programy koncertów
Czytanie Czechowicza : (2001-2010) / [red. tekstów Aleksandra Zińczuk, Monika Śliwińska ;
oprac. graf. Florentyna Nastaj]. – Lublin, 2010
600 14 |a Czechowicz, Józef |d (1903-1939). |t Poemat o mieście Lublinie
611 24 |a Czytanie Czechowicza |c (Lublin)
651 4 |a Lublin (woj. lubelskie) |x kultura |x imprezy |y od 2001 r.
117
651
655
4 |a Lublin (woj. lubelskie) |x w literaturze polskiej
4 |a Poezja polska |x historia |y 1918-1939 r.
W opisie dokumentów na temat konkursów lub festiwali należy stosować określnik –
konkursy i festiwale po określniku wyrażającym obszar kultury lub dziedzinę sztuki.
I Konkurs Malarski Zadra, Warszawa 2009 / Galeria Zadra. – Stare Babice, 2009
610 24 |a Galeria Zadra (Warszawa) |x wystawy
611 24 |a Konkurs Malarski Zadra |n (2 ; |d 2009 ; |c Warszawa)
651 4 |a Warszawa |x sztuka |x konkursy i festiwale |y od 2001 r.
651 4 |a Warszawa |x wystawy |y od 2001 r.
655 4 |a Malarstwo polskie |y 21 w.
655 4 |a Malarstwo polskie |x konkursy i festiwale |y od 2001 r.
655 4 |a Katalogi wystaw
21. Warszawski Międzynarodowy Festiwal Filmowy = 21st Warsaw International Film
Festival : 7-16.10.2005 / [red. Ewa Więckowska]. – Warszawa, 2005
611 24 |a Warszawski Międzynarodowy Festiwal Filmowy |n (21 ; |d 2005)
651 4 |a Warszawa |x film |x konkursy i festiwale |y od 2001 r.
655 4 |a Film| x konkursy i festiwale |z Polska |y od 2001 r.
W opisie dokumentów o imprezach sportowych należy zamiast określnika – imprezy
stosować określnik – zawody.
Berlin 2009 : mistrzostwa świata w lekkiej atletyce /fot. Roman Bosiacki, tekst Krzysztof
Rawa.- Warszawa, [2010].
650
651
655
655
4 |a Lekkoatletyka |x zawody |z Niemcy |y od 2001 r.
4 |a Berlin (Niemcy) |x sport |x zawody |y od 2001 r.
4 |a Albumy
4 |a Fotografia polska |y od 2001 r.
Jakość życia
Określnik - jakość życia stosuje się po haśle geograficznym w opracowaniu dokumentów na
temat poziomu życia ludności na danym obszarze, np.:
Poziom satysfakcji życiowej a kondycja biologiczna dorosłych mieszkańców Wrocławia w
latach 1985-2000 / Monika Łopuszańska. – Wrocław, 2005
651 4|a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x jakość życia |y od 1980 r.
651 4|a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x zdrowotność |y od 1980 r.
118
Jakość życia na obszarze funkcjonalnym "Zielone Płuca Polski" / Bożena Dobrzańska,
Grzegorz Dobrzański. – Białystok, 1996
651 4|a Zielone Płuca Polski (region) |x jakość życia
Jakość życia w Kielcach w świadomości mieszkańców miasta / Andrzej Kościołek. – Kielce,
2004
650 4|a Świadomość społeczna |z Polska |y od 1989 r.
651 4|a Kielce (woj. świętokrzyskie) |x jakość życia |y od 1989 r.
Położenie klasy robotniczej Warszawy w latach 1926-1929 / Józef Ławnik. – Warszawa,
Warszawa, 1972
650
650
651
655
4|a Robotnicy |x jakość życia |z Polska |y 1918-1939 r.
4|a Stopa życiowa |z Polska |y 1918-1939 r.
4|a Warszawa |x jakość życia |y 1918-1939 r.
4|a Dane statystyczne
Ubóstwo ludności wiejskiej województwa wielkopolskiego / Sławomir Kalinowski,
Władysława Łuczka-Bakuła. – Poznań, 2007
650 4|a Ubóstwo |z Polska |y od 1989 r.
650 4|a Wieś |x jakość życia |z Polska |y od 1989 r.
651 4|a Wielkopolskie, województwo |x jakość życia
Organizacje
Materiały traktujące ogólnie o organizacjach działających na danym obszarze opisuje się przy
pomocy określnika – organizacje. Tam, gdzie można przy pomocy odpowiedniego określnika
wyrazić profil danej organizacji, określnik - organizacje powinien wystąpić po tym właśnie
określniku, np.: Warszawa – sport – organizacje, Wielkopolska – kultura – organizacje.
Statut Towarzystwa Przyjaciół Miasta-Ogrodu "Podkowa Leśna" Powiatu Błońskiego. –
Podkowa Leśna, 1933
610 24|a Towarzystwo Przyjaciół Miasta-Ogrodu "Podkowa Leśna" |x statuty i regulaminy
650 4|a Regionalizm |x organizacje |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4|a Podkowa Leśna (woj. mazowieckie) |x organizacje |y 1918-1939 r.
Jednodniówka Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet w Legionowie : 19.III.1933 r. –
Legionowo, 1933
610 24|a Związek Pracy Obywatelskiej Kobiet. Oddział (Legionowo)
650 4|a Organizacje kobiece |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4|a Legionowo (woj. mazowieckie) |x organizacje |y 1918-1939 r.
655 4|a Jednodniówki
119
Statut Związku Emerytów Wojskowych i Wdów. – Kraków, 1945
610 24 |a Związek Emerytów Wojskowych i Wdów (Kraków) |x statuty i regulaminy
650 4|a Renciści i emeryci |x organizacje |z Polska |y 1944-1956 r.
650 4|a Wojsko |x organizacje |x Polska |y 1944-1956 r.
651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x organizacje |y 1944-1956 r.
Z dziejów Towarzystwa Artystyczno-Literackiego w Sosnowcu / Anna Biała. – Sosnowiec,
2011
610 24|a Towarzystwo Artystyczno-Literackie (Sosnowiec)
651 4|a Sosnowiec (woj. śląskie) |x kultura |x organizacje |y 20-21 w.
Wspaniałe lata włocławskiej piłki nożnej 1945-1975 / Zbigniew Górecki. – Włocławek, 2011
610 24|a Kujawsko-Pomorski Związek Piłki Nożnej. |b Podokręg (Włocławek)
650 4|a Kluby sportowe |z Polska |y 1944-1989 r.
650 4|a Piłka nożna |x organizacje |z Polska |y 1944-1989 r.
651 4|a Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie) |x sport |x organizacje
|y 1944-1989 r.
Trzydziestolecie (mniej więcej) klubu "Kopciuszek" : materiały z uroczystej sesji naukawej,
która odbyła się w Krakowie 8 marca 1983 w lokalu Zakładu Historii Starożytnej IH UJ /
[red. Elżbieta Fiałek i Marek Zgórniak]. – Kraków, 2010
610 24 |a Klub "Kopciuszek" (Kraków)
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x nauka |x organizacje |y 1944-1989 r.
655 4 |a Materiały konferencyjne
Patologia społeczna Zob. dział Bezpieczeństwo i porządek publiczny
Zatrudnienie zob. dział Gospodarka
Życie codzienne
Jest wiele definicji pojęcia życie codzienne. Przyjmujemy, że przez życie codzienne należy
rozumieć całokształt kultury materialnej (mieszkania, ubiór, przedmioty codziennego użytku),
warunki życia, życie rodzinne, zwyczaje, pracę i jej warunki, sposób spędzania wolnego
czasu7.
W opracowaniu materiałów na temat życia codziennego na danym terenie stosuje się
określnik – życie codzienne. Poszczególne elementy życia codziennego opisuje się przy
pomocy takich określników jak np: - kultura, - kultura fizyczna, - imprezy, - mieszkania, bezrobocie, - zatrudnienie.
7
R. Tomkiewicz, Życie codzienne mieszkańców powojennego Olsztyna 1945-1956. – Olsztyn, 2003.
120
Życie codzienne mieszkańców powojennego Olsztyna 1945-1956 / Ryszard Tomkiewicz. –
Olsztyn, 2003
651 4 |a Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie) |x życie codzienne |y 1944-1956 r.
Życie codzienne mieszczanek w Królestwie Polskim w I połowie XIX wieku = Everyday life of
middle-class women in The Kingdom of Poland in the first half of the 20th century /
Małgorzata Stawiak. [s.l.], 2001
650 4|a Mieszczaństwo |x życie codzienne |z Polska |y 19 w.
650 4|a Kobieta |x życie codzienne |z Polska |y 19 w.
651 4|a Zabór rosyjski |x życie codzienne |y 19 w.
Życie codzienne ziemiaństwa w Wielkopolsce w XIX i na początku XX wieku : kultura
materialna / Witold Molik. – Poznań, 1999
650 4|a Ziemiaństwo |x życie codzienne |z Niemcy |y 19-20 w.
650 4|a Ziemiaństwo |x życie codzienne |z Polska |y 19-20 w.
651 4|a Wielkopolska |x życie codzienne |y 19-20 w.
Bez zaciemnienia : codzienność okupowanego Krakowa w materiałach Archiwum
Państwowego w Krakowie = Without blackout : everyday life of occupied Krakow in
materials of the State Archive in Krakow / Mariusz Kluczewski. – Kraków, 2009
610 24|a Archiwum Państwowe (Kraków) |x zbiory
651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x archiwistyka |x zbiory
651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x życie codzienne |y1939-1945 r.
655 4|a Źródła historyczne |x zbiory|z Polska
Bukowina Tatrzańska : góralskie życie / Stanisława Galica-Górkiewicz. – Kraków, 2008
650
650
651
651
4|a Górale |x etnografia |z Polska
4|a Górale |x życie codzienne |z Polska
4|a Bukowina Tatrzańska (woj. małopolskie) |x etnografia
4|a Bukowina Tatrzańska (woj. małopolskie) |x życie codzienne
Obrazki z życia żaków krakowskich w XV i XVI wieku / Jan Ptaśnik – Kraków, 2008
650 4|a Obyczaje towarzyskie |z Polska |y 15-16 w.
650 4|a Studenci |x życie codzienne |z Polska |y 15-16 w.
651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x życie codzienne |y 15-16 w.
Poznaj i uszanuj codzienność innych / Grzegorz Miliszkiewicz, Łucja KondratowiczMiliszkiewicz, Halina Stachyra. – Lublin, 2010
(Zajęcia edukacyjne w Muzeum Wsi Lubelskiej z zakresu życia ludności żydowskiej na wsi)
610 24 |a Muzeum Wsi Lubelskiej
650 4 |a Lekcje muzealne
650 4 |a Wieś |x życie codzienne |z Polska |y 1918-1939 r.
650 4 |a Żydzi |x życie codzienne |z Polska |y 1918-1939 r.
121
651 4|a Lublin (woj. lubelskie) |x muzealnictwo
651 4|a Lublin (woj. lubelskie ; okręg) |x stosunki etniczne |y 1918-1939 r.
651 4|a Lublin (woj. lubelskie ; okręg) |x życie codzienne |y 1918-1939 r.
Zwierzęta domowe
Dokumenty o zwierzętach domowych na danym terenie, tzn hodowanych przez mieszkańców
w celach nie gospodarczych, są opracowywane za pomocą określnika – zwierzęta domowe.
Uwaga: prace na temat zwierząt żyjących dziko na danym obszarze opracowuje się przy
pomocy określnika – fauna (zob. część Warunki naturalne).
Bitwa na psim polu / Anna Wacławik-Orpik. - Gazeta Wyborcza - Stołeczna. - 2009, nr 214, s.
9 (Konflikt między B. Wahl i założoną przez nią fundacją Ostatnia Szansa, której zarząd
próbuje pozbawić artystkę majątku)
600 4|a Wahl, Bożena |d (1931- )
610 24|a Fundacja Ostatnia Szansa
650 4|a Schroniska dla zwierząt |z Polska |y od 2001 r.
651 4|a Boguszyce (woj. łódzkie) |x zwierzęta domowe
Paluch w dobrych rękach / Tomasz Sypniewski //Tyg. Solid .-2003 nr 32 s. 32-33
600 14 |a Dejnarowicz , Wanda
610 24 |a Schronisko dla Bezdomnych Zwierząt "PALUCH" (Warszawa)
650 4|a Schroniska dla zwierząt |z Polska
651 4 |a Warszawa |x zwierzęta domowe |x ochrona
[Ulotka] :|b[Inc.:] Przechodniu nie pozwalaj na bezmyślne bicie koni [...] / Wileńskie
Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami. – Wilno, 1935
610 24 |a Wileńskie Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami
650 4 |a Koń |x ochrona |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4 |a Wilno (Litwa) |x organizacje |y 1918-1939 r.
651 4 |a Wilno (Litwa) |x zwierzęta domowe |x ochrona |y 1918-1939 r.
655 4 |a Druki ulotne
122
VII.14.5. Język
Dokumenty o języku/językach będących w użyciu w danym regionie opisuje się przy pomocy
określnika – język. W opisie przedmiotowym dokumentów stosuje się dodatkowy temat
wskazujący na opisywany język, zwykle z określnikiem – dialekty i regionalizmy.
Słownik wyrazów i zwrotów językowych w Bobowej i w najbliższych jej okolicach częściej lub
rzadziej używanych / Ryszard Kobaka. – Warszawa, 2009
650
651
655
655
4|a Język polski |x dialekty i regionalizmy
4|a Bobowa (woj. małopolskie ; okręg) |x język
4|a Słowniki dialektologiczne
4|a Słowniki polskie
Wizerunek kobiety i mężczyzny w językowym obrazie świata ludności wiejskiej : (na
przykładzie gminy Zakliczyn nad Dunajcem) / Anna Piechnik. – Kraków, 2009
650
650
650
650
650
650
650
650
651
4|a Etnolingwistyka
4|a Język polski |x dialekty i regionalizmy |x słownictwo |y 20-21 w.
4|a Kobieta |x słownictwo |z Polska
4|a Kobieta |x stereotyp |z Polska
4|a Mężczyzna |x słownictwo |z Polska
4|a Mężczyzna |x stereotyp |z Polska
4|a Rzeczownik polski |x słowotwórstwo
4|a Wieś |x język |z Polska
4|a Zakliczyn (woj. małopolskie, pow. Tarnów ; okręg) |x język
Dialekt czeski okolic Kudowy. Cz. 2, Fleksja, słownictwo, teksty / Janusz Siatkowski. –
Wrocław, 1962
650 4|a Język czeski |x dialekty i regionalizmy |z Polska
651 4|a Kudowa-Zdrój (woj. dolnośląskie ; okręg) |x język
Świadomość językowa i kompetencja komunikacyjna Niemców na Dolnym Śląsku / Grażyna
Kryszczuk. – Lublin, 1999
650
650
650
650
650
650
650
650
4|a Język niemiecki |x dialekty i regionalizmy |z Polska
4|a Język niemiecki |x socjologia |z Polska
4|a Niemcy za granicą |x język |z Polska
4|a Niemcy za granicą |x socjologia |z Polska
4|a Świadomość społeczna |z Niemcy
4|a Wielojęzyczność |z Polska
4|a Śląsk, Dolny |x język
4|a Śląsk, Dolny |x socjologia
123
Atlas gwar wschodniosłowiańskich Białostocczyzny. – Białystok, 2009
650
650
650
650
655
4|a Język białoruski |x dialekty i regionalizmy |z Polska
4|a Język polski |x dialekty i regionalizmy
4|a Język ukraiński |x dialekty i regionalizmy |z Polska
4|xBiałystok (woj. podlaskie ; okręg) |x język
4|a Atlasy językowe
Atlas języka i kultury ludowej Wielkopolski T. 9, Rybołówstwo / red. Zenon Sobierajski. –
Poznań, 1996
650
650
650
650
655
655
4|a Język polski |x dialekty i regionalizmy
4|a Rybołówstwo |x terminologia |z Polska
4|a Wielkopolska |x etnografia
4|a Wielkopolska |x język
4|a Atlasy językowe
4|a Mapy etnograficzne
Zagadnienia nazewnictwa (nazwy miejscowe i osobowe, patrocinia) należy opracowywać
stosując określnik – onomastyka. W opisie przedmiotowym dokumentów stosuje się
dodatkowy temat określający opisywane nazwy (np. Nazwy miejscowe, Nazwiska z
odpowiednim przymiotnikiem językowo-etnicznym), zwykle z określnikiem
chronologicznym lub określnikiem – etymologia, w szczególnych przypadkach również z
określnikiem geograficznym.
Opole - skąd ta nazwa? / Urszula Zajączkowska. – Opole, 2010
650 4|a Nazwy miejscowe polskie |x etymologia
650 4|a Opole (woj. opolskie) |x onomastyka
655 4|a Wydawnictwa popularne
Nazwy terenowe lądowe i wodne powiatu kołobrzeskiego / Andrzej Chludziński.. – Pruszcz
Gdański, 2010
650 4|a Nazwy miejscowe niemieckie |z Polska
650 4|a Nazwy miejscowe polskie
651 4|a Koszalin (woj. zachodniopomorskie ; okręg) |x onomastyka
Słownik historyczno-geograficzny komturstwa tucholskiego w średniowieczu / Maksymilian
Grzegorz. – Tuchola, 2010
650 4|a Nazwy miejscowe polskie |y do 16 w.
651 4|a Tuchola (woj. kujawsko-pomorskie ; okręg) |x onomastyka |y 14-16 w.
651 4|a Tuchola (woj. kujawsko-pomorskie ; okręg) |x osadnictwo |y 14-16 w. 655 4|a
Słowniki polskie
124
655 4|a Źródła historyczne
Słownik niemieckich nazw miejscowości Drugiej Rzeczypospolitej pod kontrolą III Rzeszy
(1939-1945) / Andrzej Marcinkiewicz. – Warszawa, 2003
650
650
651
651
651
651
655
655
4 |a Nazwy miejscowe niemieckie |y 1933-1945 r.
4 |a Nazwy miejscowe polskie |y 1939-1945 r.
4 |a Kraj Warty |x onomastyka
4 |a Pomorze Gdańskie |x onomastyka |y 1939-1945 r.
4 |a Prusy Wschodnie |x onomastyka |y 1939-1945 r.
4 |a Śląsk, Górny |x onomastyka |y 1939-1945 r.
4 |a Słowniki niemiecko-polskie
4 |a Słowniki polsko-niemieckie
Współczesne nazwiska mieszkańców gminy Mykanów / Violetta Jaros. – Częstochowa, 2009
650 4|a Nazwiska polskie
651 4|a Mykanów (woj. śląskie ; okręg) |x onomastyka
655 4|a Słowniki polskie
Patroni radomskich ulic czyli Co wypada wiedzieć o swoim mieście... : zasłużeni dla Radomia
i okolic / Izabella Mosańska. – Radom, 2009
650
650
651
655
4|a Patroni ulic i placów |z Polska
4|a Polska |x biografie
4|a Radom (woj. mazowieckie) |x ulice i place |x onomastyka
4|a Słowniki biograficzne
Sposoby adaptacji nazwisk pomorskich genetycznie niemieckich w polszczyźnie / Zenon Lica.Gdańsk, 2009
650
650
651
655
655
4|a Nazwiska niemieckie
4|a Nazwiska polskie |x etymologia |y 13-19 w.
4|a Pomorze Gdańskie |x onomastyka
4|a Słowniki etymologiczne
4|a Słowniki polskie
Analiza onomastyczno-językowa wezwań kościołów i kaplic w archidiecezji gnieźnieńskiej /
Janusz Adam Dziewiątkowski. – Toruń, 2002
650 4 |a Patrocinia kościelne |z Polska
650 4 |a Święci i błogosławieni |x kult |z Polska
651 4 |a Gnieźnieńska, diecezja (katol.) |x onomastyka
Średniowieczne patrocinia krakowskie / Jerzy Rajman. – Kraków, 2002
650
650
651
651
4 |a Patrocinia kościelne |z Polska
4 |a Święci i błogosławieni |x kult |z Polska |y 11-16 w.
4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x onomastyka |y 11-16 w.
4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x religia| y 11-16 w.
125
VII.14.6. Gospodarka
Stosowane określniki:
- agroturystyka,
- aptekarstwo,
- banki,
- bezrobocie,
- budownictwo,
- drukarstwo i edytorstwo,
- finanse,
- gastronomia,
- gospodarka,
- gospodarka komunalna,
- cmentarze,
- energetyka,
- higiena,
- infrastruktura,
- komunikacja,
- łączność,
- mieszkania,
- górnictwo,
- handel i usługi,
- hotelarstwo,
- hydrotechnika - po nazwach akwenów i rzek,
- księgarstwo i antykwarstwo,
- miasta,
- nieruchomości,
- odbudowa,
- osadnictwo,
- planowanie przestrzenne,
- parki i ogrody,
126
- ulice i place,
- płace,
- programy i fundusze wspólnotowe,
- przemysł,
- rewitalizacja,
- rolnictwo,
- rybołówstwo,
- rynek pracy,
- rzemiosło,
- spółdzielczość,
- strategia rozwoju,
- turystyka,
- zatrudnienie,
- żegluga.
Całokształt działalności gospodarczej na danym obszarze opracowuje się stosując po haśle
geograficznym określnik – gospodarka, np.:
Inwestycje i środki trwałe w województwie wielkopolskim w latach 2000-2008 / [oprac.
Agnieszka Bieniek et al.]. – Poznań, 2010
650
650
651
655
4|a Inwestycje |z Polska |y od 1989 r.
4|a Środki trwałe |z Polska |y od 1989 r.
4|a Wielkopolskie, województwo |x gospodarka
4|a Dane statystyczne
Pozarolnicza działalność gospodarcza w indywidualnych gospodarstwach rolnych
województwa świętokrzyskiego / Ewa Pałka. – Kielce, 2010
650
650
651
655
4|a Działalność pozarolnicza na wsi |z Polska |y od 1989 r.
4|a Gospodarstwo rolne |x ekonomika |z Polska |y od 1989 r.
4|a Świętokrzyskie, województwo |x gospodarka
4|a Dane statystyczne
Analiza finansowo-ekonomiczna przedsiębiorstw w województwie podkarpackim / pod kier.
nauk. Marka Cierpiał-Wolana ; [oprac. raportu Artur Chmaj [et al.]. – Rzeszów, 2010
650
650
651
655
4|a Przedsiębiorstwo |x ekonomika |z Polska
4|a Przedsiębiorstwo |x finanse |z Polska
4|a Podkarpackie, województwo |x gospodarka
4|a Dane statystyczne
127
Wpływ granicy państwowej na kierunki rozwoju społeczno-gospodarczego wschodniej części
województwa lubelskiego / Jerzy Bański [et al.] – Warszawa, 2010
650
650
650
651
651
4|a Regiony przygraniczne |x gospodarka |z Polska |y od 1989 r.
4|a Regiony przygraniczne |x socjologia |z Polska |y od 1989 r.
4|a Rozwój regionalny |z Polska |y od 1989 r.
4|a Lubelskie, województwo (od 1999) |x gospodarka
4|a Lubelskie, województwo (od 1999) |x socjologia
Klastry w strategii rozwoju konkurencyjności na Mazowszu / red. nauk. Alojzy Z. Nowak ;
[aut. Mariola Zalewska et al.]. – Warszawa, 2009
650 4|a Klastry (ekon.) |z Polska
650 4|a Rozwój regionalny |z Polska |y od 2001 r.
651 4|a Mazowieckie, województwo (od 1999) |x gospodarka
|x konkurencyjność
Z dziejów kultury włoskiego Krakowa / napisał Jan Ptaśnik. – Kraków, 1906
650 4|a Włosi za granicą |z Polska |y 15-16 w.
651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x gospodarka |y 15-16 w.
651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x kultura |y 15-16 w.
Początki kryzysu sił wytwórczych na wsi wielkopolskiej w końcu XVI i w pierwszej połowie
XVII wieku : na przykładzie województwa kaliskiego / Andrzej Nowak – Poznań, 1975
650 4|a Siły wytwórcze |z Polska |y 16-17 w.
650 4|a Wieś |x gospodarka |z Polska |y 16-17 w.
651 4|a Kalisz (woj. wielkopolskie ; okręg) |x gospodarka |y 16-17 w.
Warszawski Skorowidz Branżowy na Rok ... : obejmuje: finanse, przemysł, handel, rzemiosło,
wolne zawody / [oprac. Jakób Schranz]. – Warszawa, 1936/[19]37-1938/1939.
651 4|a Warszawa |x gospodarka |y 1918-1939 r.
655 4|a Księgi adresowe
Finanse i bankowość
stosowane określniki: - finanse i - banki
Przy pomocy określnika - banki opracowuje się materiały o wszelkiego rodzaju instytucjach
bankowych działających na danym obszarze.
Banki galicyjskie wobec uprzemysłowienia Galicyi / Baltazar z Bogut Bogucki. – Kraków,
1904
650 4|a Banki |z Polska |y 1901-1914 r.
650 4|a Przemysł |z Polska |y 1901-1914 r.
128
651 4|a Galicja |x banki |y 1901-1914 r.
651 4|a Galicja |x przemysł |y 1901-1914 r.
Bank Spółdzielczy w Sztumie : 1910-2010 / Lech Chętnik, Andrzej Lubiński. – Sztum, 2010
610 24|a Bank Spółdzielczy (Sztum)
650 4|a Banki spółdzielcze |z Niemcy |y 20 w.
650 4|a Banki spółdzielcze |z Polska |y 20-21 w.
651 4|a Sztum (woj. pomorskie) |x banki |y 20-21 w.
Uzasadnienie konieczności powołania do życia Banku Komunalnego. Statut Banku
Komunalnego w Warszawie. – Warszawa, 1919
610 24|a Bank Komunalny (Warszawa) |x statuty i regulaminy
650 4|a Banki komunalne |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4|a Warszawa |x banki |y 1918-1939 r.
Towarzystwo Kredytowe miasta Warszawy / oprac. Artur Bardzki. – Warszawa, 1897
610 24|a Towarzystwo Kredytowe Miasta Warszawy
650 4|a Towarzystwa kredytowe miejskie |y 19 w.
651 4|a Warszawa |x banki |y 19 w.
Własnym kursem : 20 lat BSR w Krakowie : monografia / Bank Spółdzielczy Rzemiosła w
Krakowie. – Kraków, 1999
610 24|a Bank Spółdzielczy Rzemiosła (Kraków)
650 4|a Rzemiosło |x finanse |z Polska |y od 1944 r.
650 4|a Banki spółdzielcze |z Polska |y od 1944 r.
651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x banki |y od 1944 r.
651 4|a Kraków (woj. małopolskie ; okręg) |x rzemiosło |x finanse |y od 1944 r.
Określnik - finanse stosuje się po hasłach geograficznych w opisie dokumentów na temat
finansów danej miejscowości lub regionu.
Finanse miasta Poznania 1501-1648 / Jerzy Kądziołka. – Poznań, 1960
650 4|a Budżety miejskie |z Polska |y 16-17 w.
651 4|a Poznań (woj. wielkopolskie) |x finanse |y 16-17 w.
Analiza gospodarki finansowej gminy : (na przykładzie gminy Miedziana Góra) / Krzysztof
Bełus. – Warszawa, 2009
650 4 |a Budżety gminne |z Polska |y od 2001 r.
651 4 |a Miedziana Góra (woj. świętokrzyskie, pow. Kielce ; okręg) |x finanse
|y od 2001 r.
Księgi szosu i wykazy obciążeń mieszkańców Starego Miasta Torunia z lat 1394-1435. –
Toruń, 2002
129
650 4|a Szos |z krzyżackie, państwo |y 14-15 w.
651 4|a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) |x finanse |y 14-15 w.
655 4|a Księgi miejskie
Gospodarka komunalna
Używane określniki : - gospodarka komunalna lub określniki szczegółowe: -cmentarze,energetyka, , - higiena, - infrastruktura, - komunikacja,- łączność.
Gospodarka komunalna to dziedzina gospodarki, której celem jest zaspokajanie materialnobytowych potrzeb ludności poprzez świadczenie usług powszechnie dostępnych.
Określnikiem – gospodarka komunalna należy się posługiwać opracowując dokumenty na
temat całokształtu tej dziedziny na danym obszarze.
Gospodarka komunalna miasta Krakowa w okresie II [Drugiej] Rzeczypospolitej / Elżbieta
Adamczyk. – Kraków, 1997
651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x gospodarka komunalna |y 1918-1939 r.
10 lat Przedsiębiorstwa Komunalnego Spółka z o.o. w Ustroniu : (1999-2009) / [tekst: Alojzy
Sikora, Jan Sztefek]. – Ustroń, 2009
610 24|a Przedsiębiorstwo Komunalne (Ustroń).
651 4|a Ustroń (woj. śląskie) |x gospodarka komunalna |y od 1989 r.
Włocławskie "Saniko" : 75 lat tradycji oczyszczania miasta / Wiesław Wróblewski. –
Włocławek, 2006
610 24|a Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej "Saniko" (Włocławek)
650 4|a Oczyszczanie miasta |z Polska |y 20-21 w.
651 4|a Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie) |x gospodarka komunalna
|y 20-21 w.
Szczegółowe zagadnienia gospodarki komunalnej opracowuje się przy pomocy określników
wyrażających te kategorie działalności.
Cmentarze
130
Problematyka administracji cmentarzami jest częścią gospodarki komunalnej. Po określniku –
cmentarze można użyć określników takich jak: - administracja, - zarządzanie, - planowanie
przestrzenne, projekty.
Monopol na cmentarzu : sąd uznał, że lubelski kościół rektoralny utrudniał działanie
przedsiębiorcom pogrzebowym / Izabella Wlazłowska. - // Przegląd. - 2006, nr 7, s. 32-33
650 4 |a Kościół katolicki |z Polska |y od 1989 r.
650 4 |a Przedsiębiorstwo pogrzebowe |z Polska |y od 1989 r.
651 4 |a Lublin (woj. lubelskie) |x cmentarze |x zarządzanie |y od 1989 r.
Cmentarz dla zwierzaków / Wojciech Giedrys. - // Gazeta Wyborcza - Toruń. - 2007, nr 81, s.
2
650 4|a Cmentarze dla zwierząt |x projekty |z Polska
651 4|a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) |x cmentarze |x projekty
Energetyka
Dokumenty traktujące o elektroenergetyce, ciepłownictwie, gazownictwie na danym obszarze
opisuje się przy pomocy określnika – energetyka, np.:
Działalność elektryfikacyjna m. Lwowa / M. Altenberg, S. Kozłowski. – Warszawa, 1937
650 4|a Elektryfikacja |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4|a Lwów (Ukraina) |x energetyka |y 1918-1939 r.
Taryfa gazowa : 1935 / Gazownia Miejska m. st. Warszawy. – Warszawa, 1935
610 24|a Gazownia Miejska (Warszawa)
650 4|a Gaz miejski |x ceny |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4|a Warszawa |x energetyka |y 1918-1939 r.
40 ciepłych lat... : historia Energetyki Cieplnej Opolszczyzny / Piotr Komuszyński, Krzysztof
Stecki. – Opole, 2009
610 24|a Energetyka Cieplna Opolszczyzny
650 4|a Ogrzewanie centralne |z Polska |y od 1944 r.
651 4|a Opole (woj. opolskie) |x energetyka |y od 1944 r.
"Rozwój energetyki wiatrowej w Polsce Północnej - konieczność czy idealizm": 15-16 marca
2001, Szczecin : materiały konferencyjne / organizator VIS VENTI Towarzystwo Wspierania
Elektrowni Wiatrowych. – Szczecin, 2001
650 4|a Energetyka wiatrowa |z Polska
651 4|a Polska Północna |x energetyka
655 4|a Materiały konferencyjne
131
Infrastruktura (techniczna i społeczna)
Głos w kwestyi kanalizacyi miasta Warszawy i łączenia nieruchomości z kanałami / Jan
Bloch. – Warszawa, 1889
650 4|a Kanalizacja |z Polska |y 19 w.
651 4|a Warszawa |x infrastruktura |y 19 w.
Latarnie warszawskie : historia i technika / Jarosław Zieliński. – Warszawa, 2007
650
650
650
651
4|a Latarnie uliczne |z Polska
4|a Oświetlenie elektryczne |z Polska
4|a Oświetlenie gazowe |z Polska
4|a Warszawa |x infrastruktura |y 19-20 w.
Plan'' goroda Varšavy = Plan m. Warszawy / ispravlen'' i popolnen'' Gorodskoû Inženernoû
Služboû = poprawiony i dopełniony przez Służbę Inżenierską Miasta 1879. – Warszawa, 1879
I (Na planie zaznaczono główne rury wodociągowe miasta obecne i planowane.)
650
651
651
655
655
4|a Wodociągi |z Polska |y 19 w.
4|a Warszawa |y 19 w.
4|a Warszawa |x infrastruktura |y 19 w.
4|a Mapy inżynierskie
4|a Plany miast
Infrastruktura społeczna Białostocczyzny / Wiktor Pukniel. – Warszawa, 1974
650 4|a Infrastruktura społeczna |z Polska |y 1944-1989 r.
651 4|a Białystok (woj. podlaskie ; okręg) |x infrastruktura |y 1944-1989 r.
Budynki i wyposażenie techniczne gospodarstw rolnych : województwo małopolskie : 2002 /
Urząd Statystyczny w Krakowie – Kraków, 2003
650
650
650
650
651
651
655
4|a Budownictwo wiejskie |z Polska |y od 2001 r.
4|a Gospodarstwo rolne |x wyposażenie |z Polska |y od 2001 r.
4|a Spis powszechny |z Polska |y 2002 r.
4|a Wieś |x infrastruktura |z Polska |y od 2001 r.
4|a Małopolskie, województwo |x budownictwo
4|a Małopolskie, województwo |x infrastruktura
4|a Dane statystyczne
Rola infrastruktury w społeczno-ekonomicznym rozwoju Mazowsza / pod red. Zbigniewa
Ciekanowskiego i Leonarda Milewskiego. – Warszawa, 2009
650
650
651
651
655
4|a Infrastruktura techniczna |z Polska |y od 2001 r.
4|a Rozwój regionalny |z Polska |y od 2001 r.
4|a Mazowieckie, województwo (od 1999) |x infrastruktura
4|a Mazowieckie, województwo (od 1999) |x gospodarka
4|a Materiały konferencyjne
132
Łączność (poczta, telekomunikacja)
Stosuje się określnik – łączność.
Poczta płocka : rys historyczny / Wojciech Marciszewski. – Płock, 2010
650 4|a Poczta |z Polska |y 18-20 w.
651 4|a Płock (woj. mazowieckie) |x łączność |x historia
Telefony lubelskie 1878-1914 / Waldemar Łaszkiewicz. – Lublin, 1996
650 4|a Telefonia |z Polska
651 4|a Lublin (woj. lubelskie) |x łączność |y 19-20 w.
Regulamin pracy w Zarządzie Telefonów Warszawskich Polskiej Akcyjnej Spółki
Telefonicznej w Warszawie. – Warszawa, 1936
610 24|a Polska Akcyjna Spółka Telefoniczna. Zarząd Telefonów Warszawskich
|x praca
650 4|a Telefonia |x praca |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4|a Warszawa |x łączność |y 1918-1939 r.
655 4|a Regulaminy pracy
Transport
Problematykę transportu na danym obszarze opisuje się przy pomocy określników: komunikacja, - żegluga. Określnik – żegluga jest stosowany po nazwach akwenów i rzek, np.:
Warszawa : mapa komunikacji miejskiej wg stanu na 1.07.2009 r. : skala 1:65 000 / Zarząd
Transportu Miejskiego. – Warszawa, 2009
650 4|a Komunikacja miejska |z Polska |y od 2001 r.
651 4|a Warszawa |x komunikacja
655 4|a Mapy komunikacji miejskiej
Warszawski Węzeł Kolejowy wczoraj, dziś, jutro : [materiały sesji popularnonaukowej,
Warszawa 7-8 września 1974 r. / kom. red. Jerzy Braun et al.]. - Warszawa, 1977
650
651
651
655
4|a Kolejnictwo |z Polska
4|a Warszawa |x komunikacja |y 19-20 w.
4|a Warszawski Węzeł Kolejowy
4|a Materiały konferencyjne
Kolej konna wilanowska / [Wiktor Magnus]. – Warszawa, 1893
650 4|a Transport konny |z Polska |y 19 w.
651 4|a Warszawa |x komunikacja |y 19 w.
133
Pamiętnik dorożkarza warszawskiego : 1832-1857 / Gottlieb Langner – Warszawa, 1975
600 14|a Langner, Gottlieb |d (1814-?)
650 4|a Dorożkarze |z Polska |y 19 w.
651 4|a Warszawa |x komunikacja |y 19 w.
655 4| Pamiętniki polskie |y 19 w.
120 lat komunikacji miejskiej w Szczecinie / Remigiusz Grochowiak. – Łódź, 1999
650 4|a Komunikacja miejska |z Niemcy |y 19-20 w.
650 4|a Komunikacja miejska |z Polska |y od 1944 r.
651 4|a Szczecin (woj. zachodniopomorskie) |x komunikacja
Statut Sp. Akc. "Elektryczne Koleje Dojazdowe S.A." i dokumenty akcesyjne. – Warszawa,
1936
610 24|a Warszawska Kolej Dojazdowa
650 4|a Koleje elektryczne |z Polska |y 1918-1939 r.
650 4|a Komunikacja podmiejska |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4|a Warszawa (okręg) |x komunikacja |y 1918-1939 r.
655 4|a Statuty
Żegluga
Przewóz wiślany pod Tyńcem / Mieczysław Rokosz. – Kraków, 2009
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x Tyniec |x komunikacja |x historia
651 4 |a Wisła |x żegluga |x historia
Handel na Warcie i Odrze w XVI i w pierwszej połowie XVII wieku / Kazimiera Chojnacka. –
Poznań, 2007
651
651
651
651
651
651
4 |a Brandenburgia (Niemcy) |x a Polska |x handel |y 16-17 w.
4 |a Odra (rzeka) |x żegluga |y 16-17 w.
4 |a Polska |x a Brandenburgia (Niemcy) |x handel |y 16-17 w.
4 |a Szczecin (woj. zachodniopomorskie) |x handel i usługi |y16-17 w.
4 |a Warta |x żegluga |y 16-17 w.
4 |a Wielkopolska |x handel i usługi |y 16-17 w.
Odra w życiu mieszkańców Dobrzenia = Die Oder im Leben der Einwohner von Döbern /
Helena Kokott – Opole, 1994
651 4 |a Dobrzeń Wielki (woj. opolskie) |x gospodarka |x historia
651 4 |a Odra (rzeka) |x żegluga |x historia
655 4 |a Wydawnictwa popularne
Czynniki warunkujące rozwój floty na Odrze i Wiśle / Władysław Magiera. – Opole, 1974
650 4 |a Żegluga śródlądowa |x ekonomika |z Polska |y 1956-1989 r.
651 4 |a Odra (rzeka) |x żegluga |x ekonomika |z Polska |y 1956-1989 r.
134
651 4 |a Wisła |x żegluga |x ekonomika |y 1956-1989 r.
Handel i usługi
stosowane określniki : - handel i usługi lub określniki szczegółowe: -agroturystyka , aptekarstwo, - drukarstwo i edytorstwo, - gastronomia, - hotelarstwo, - księgarstwo i
antykwarstwo, - rzemiosło, - turystyka.
Określnikiem – handel i usługi należy się posługiwać opracowując dokumenty na temat
całokształtu działalności handlowej i usługowej na danym terytorium.
Zarys dziejów handlu Krakowa : 1257-1910 / Stanisław Kutrzeba. – Kraków, 1910
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x handel i usługi |x historia
Wielkie bazary warszawskie : środowisko społeczne, kultura i problem społeczny / Jacek
Kurczewski, Mariusz Cichomski, Krzysztof Wiliński. – Warszawa, 2010
650
650
651
651
651
651
651
4|a Handel uliczny |x socjologia |z Polska |y od 1980 r.
4|a Przestępczość |x socjologia |z Polska |y od 1980 r.
4|a Warszawa |x Bazar Różyckiego
4|a Warszawa |x handel i usługi |y od 1980 r.
4|a Warszawa |x patologia społeczna |y od 1980 r.
4|a Warszawa |x socjologia |y od 1980 r.
4|a Warszawa |x Stadion X-lecia
Uwarunkowania pracy w sektorze usług województwa dolnośląskiego / Cezary Dziugiel. –
Warszawa, 2010
651 4|a Dolnośląskie, województwo |x handel i usługi
651 4|a Dolnośląskie, województwo |x rynek pracy
651 4|a Dolnośląskie, województwo |x szkolnictwo i oświata
Krakowska Kongregacja Kupiecka : 600 lat istnienia / Edyta Wygonik-Barzyk. – Kraków,
2009
610 24|a Krakowska Kongregacja Kupiecka
650 4|a Handlowcy |x organizacje |z Polska
651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x handel i usługi |x organizacje
Badanie postaw integracyjnych sprzedawców w warszawskim handlu detalicznym : praca
zbiorowa / pod red. Jerzego Kurnala ; [aut. Marek B. Kamiński et al.]. – Warszawa, 1964
135
650 4|a Postawy |x badanie |z Polska |y 1944-1989 r.
650 4|a Sprzedawcy i sprzedawczynie |x socjologia |z Polska |y 1944-1989 r.
651 4|a Warszawa |x handel i usługi |x socjologia |y 1944-1989 r.
XXX-lecie Centralnych Piwnic Win Importowanych : Zakład w Toruniu w latach 1956-1986 /
Edmund Kośnik, Urszula Osińska. – Toruń, 1987
610 24|a Piwnice Win Importowanych "Torwin" (Toruń)
650 4|a Wino |x handel |z Polska |y 1956-1989 r.
651 4|a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) |x handel i usługi |y 1956-1989 r.
Szczegółowe zagadnienia z tej dziedziny opracowuje się przy pomocy określników
wyrażających poszczególne obszary działalności handlowej i usługowej.
Aptekarstwo
Apteki i aptekarstwo w autonomicznym województwie śląskim w II [Drugiej] Rzeczypospolitej
Polskiej w latach 1922-1939 : rozprawa habilitacyjna / Dionizy Moska. – Sosnowiec, 1992
651 Śląskie, województwo (1918-1939) |x aptekarstwo
Polityka władz państwowych w Polsce wobec aptek i aptekarstwa w latach 1944-1951 na
przykładzie województw: warszawskiego, białostockiego i śląskiego (katowickiego) / Elżbieta
Rutkowska. – Warszawa, 2009
650
650
651
651
651
4|a Aptekarstwo |x polityka |z Polska |y 1944-1956 r.
4|a Upaństwowienie |z Polska |y 1944-1956 r.
4|a Białystok (woj. podlaskie ; okręg) |x aptekarstwo |y 1944-1956 r.
4|a Katowice (woj. śląskie ; okręg) |x aptekarstwo |y 1944-1956 r.
4|a Warszawa (okręg) |x aptekarstwo |y 1944-1956 r.
Galicja i jej aptekarze / Podkarpacka Okręgowa Izba Aptekarska w Rzeszowie. – Rzeszów,
2010
650 4|a Farmaceuci |z Polska |y 19-20 w.
651 4|a Galicja |x aptekarstwo |x biografie
655 4|a Biografie
Apteka Pod Aniołem w Krynicy-Zdroju / Maciej Strzemski. – Łódź, 2010
600 34 |a Nitribitt (rodzina)
610 24|a Apteka "Pod Aniołem" (Krynica)
650 4|a Farmaceuci |z Polska |y 19-20 w.
650 4|a Rody |z Polska |y 19-20 w.
651 4|a Krynica (woj. małopolskie) |x aptekarstwo
655 4|a Biografie
Drukarstwo i edytorstwo, księgarstwo i antykwarstwo
136
Repertuar wydawniczy drukarni Franciszka Cezarego starszego 1616-1651. Cz. 1,
Bibliografia druków Franciszka Cezarego starszego 1616-1651 / Marian Malicki. – Kraków,
2010
610 24|a Drukarnia Cezarych (Kraków)
650 4|a Drukarstwo |z Polska |y 17 w.
650 4|a Edytorstwo |x zakłady |z Polska |y 17 w.
650 4|a Wydawnictwa |z Polska |y 17 w.
651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x drukarstwo i edytorstwo |y 17 w.
655 4|a Bibliografia adnotowana
Ruch wydawniczy w Trójmieście po II wojnie światowej (1945-1989) / Jolanta Laskowska. –
Gdańsk, 2009
651 4|a Gdańsk (woj. pomorskie) |x drukarstwo i edytorstwo |y 1944-1989 r.
651 4|a Gdynia (woj. pomorskie) |x drukarstwo i edytorstwo |y 1944-1989 r.
651 4|a Sopot (woj. pomorskie) |x drukarstwo i edytorstwo |y 1944-1989 r.
Księgarze i drukarze w Śremie 1869-2009 / Danuta Płygawko. – Śrem, 2009
650
650
650
650
651
4|a Drukarze |z Niemcy |y 19-20 w.
4|a Drukarze |z Polska |y 19-21 w.
4|a Księgarze |z Niemcy |y 19-20 w.
4|a Księgarze |z Polska |y 19-21 w.
4|a Śrem (woj. wielkopolskie) |x drukarstwo i edytorstwo |x biografie
|y 19-21 w.
651 4|a Śrem (woj. wielkopolskie) |x księgarstwo i antykwarstwo |x biografie
|y 19-21 w.
655 4|a Biografie
Czarna sztuka : 300 lat drukarstwa w Jeleniej Górze : wystawa starodruków w Archiwum
Państwowym we Wrocławiu, Oddział w Jeleniej Górze : [katalog starodruków / tekst Ivo
Łaborewicz]. – Jelenia Góra, 2009
610 24|a Archiwum Państwowe (Wrocław). Oddział (Jelenia Góra) |x wystawy
650 4|a Drukarstwo |z Niemcy |y 18-20 w.
650 4|a Drukarstwo |z Polska |y od 1944 r.
651 4|a Jelenia Góra (woj. dolnośląskie) |x drukarstwo i edytorstwo |x historia
651 4|a Jelenia Góra (woj. dolnośląskie) |x wystawy |y od 2001 r.
655 4|a Katalogi wystaw
655 4|a Stare druki |x historia |z Niemcy
Dziedzictwo Unii Brzeskiej : z dziejów oficyny wydawniczej OO Bazylianów w Supraślu
(1695-1803) / Maria Cubrzyńska-Leonarczyk. – Białystok, 2007
610 24|a Bazylianie |x kultura |z Polska |y 17-19 w.
651 4|a Supraśl (woj. podlaskie) |x drukarstwo i edytorstwo |y 17-19 w.
Toruńskie aukcje książek w XVIII wieku / Iwona Imańska. – Toruń, 2007
137
650 4|a Aukcja księgarska |z Polska |y 18 w.
651 4|a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) |x księgarstwo i antykwarstwo
|y 18 w.
Od Fiszera do "Pegaza" : 123 lata łódzkiej księgarni : księgarnie łódzkie okresu
międzywojennego / Janina Krakowiak. – Łódź, 2005
610 24|a Księgarnia "Pegaz" (Łódź)
651 4|a Łódź (woj. łódzkie) |x księgarstwo i antykwarstwo |x historia
Licytacja zbiorów ś.p. bar. Loewenfelda, Paryż-Chrzanów (dwór) / Salon Sztuki i
Antykwarnia "ABE Gutnajera" w Warszawie. – Warszawa, 1939
600 14|a Loewenfeld, Henryk |d (1859-1939) |x zbiory
610 4|a Salon Sztuki i Antykwarnia Abe Gutnajera (Warszawa)
650 4|a Sztuka europejska |x zbiory |z Polska
651 4|a Warszawa |x księgarstwo i antykwarstwo |y 1918-1939 r.
655 4|a Katalogi aukcyjne
Gastronomia i hotelarstwo
Słodka Warszawa / Magdalena Stopa. – Warszawa, 2009
650 4|a Kawiarnie i cukiernie |z Polska |y od 1989 r.
651 4|a Warszawa |x gastronomia |y od 1989 r.
651 4|a Warszawa |x kultura |y od 1989 r.
Śląsk pełną gębą : przewodnik po śląskich restauracjach / Jarosław Gibas. – Chorzów, 2006
650 4|a Restauracje |z Polska |y od 1989 r.
651 4|a Katowice (woj. śląskie ; okręg) |x gastronomia |y od 1989 r.
655 4|a Felieton polski |y od 1989 r.
Statut Stowarzyszenia Właścicieli Piwiarń na Województwo Łódzkie w Łodzi. – Łódź, 1921
610 24|a Stowarzyszenie Właścicieli Piwiarń na Województwo Łódzkie
650 4|a Piwiarnie |x organizacje |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4|a Łódź (woj. łódzkie ; okręg) |x gastronomia |x organizacje
|y 1918-1939 r.
655 4|aStatuty
Poznań : obiekty noclegowe / [Urząd Miasta Poznania. Biuro Kształtowania Relacji
Społecznych]. – Poznań, 2009
651 4|a Poznań (woj. wielkopolskie) |x hotelarstwo |y od 2001 r.
655 4|a Informatory
Grand Hotel w Krakowie / Irena Homola-Skąpska. – Kraków, 2005
138
610 24|a Grand Hotel (Kraków)
651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x hotelarstwo |y 19-21 w.
Lwóweckie gospody (1400-1997) : 780 lat Lwówka Śląskiego 1217-1997 / Zygmunt
Jędrasiak. – Lwówek Sląski, 1997
651 4|a Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie) |x gastronomia |x historia
651 4|a Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie) |x hotelarstwo |x historia
Rzemiosło
Rzemiosło i cechy rzemieślnicze w Uściu Solnym / Jan Wilk. – Tarnów, 2004
650 4 |a Cechy (rzem.) |z Polska |y 17-20 w.
651 4 |a Uście Solne (woj. małopolskie) |x rzemiosło |y 17-20 w.
Wojnickie księgi cechowe. T. 6, Czeladnicy Stowarzyszenia Zjednoczonych Rękodzielników w
Wojniczu w latach 1910-1927 / wyd. Jerzy Chumiński i Józef Szymański. – Wojnicz, 2002
610 24 |a Stowarzyszenie Zjednoczonych Rękodzielników (Wojnicz) | y1901-1939 r.
650 4|a Cechy (rzem.) |z Polska |y 1901-1939 r.
650 4|a Czeladnicy |z Polska |y 1901-1939 r.
651 4|a Wojnicz (woj. małopolskie) |x rzemiosło |y 1901-1939 r.
655 4|a Źródła historyczne
Słupskie bursztynnictwo : wyroby słupskiego cechu bursztynniczego od XVI do początku XX
wieku / Jacek Kriegseisen. – Słupsk, 2002
650 4 |a Bursztyn |x wyroby |z Niemcy
650 4 |a Bursztyn |x wyroby |z Polska
651 4 |a Słupsk (woj. pomorskie) |x rzemiosło |y 16-20 w.
Piwo we Wrocławiu : od średniowiecza po czasy współczesne / Muzeum Miejskie Wrocławia.
– Wrocław, 2002
610 24|a Muzeum Miejskie Wrocławia |x wystawy
650 4 |a Piwowarstwo |z Niemcy
650 4 |a Piwowarstwo |z Polska
650 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x przemysł
650 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x rzemiosło |y 13-18 w.
651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x wystawy |y od 2001 r.
655 4 |a Katalogi wystaw
Okruchy brązu : brązy z warszawskiej firmy "Bracia Łopieńscy" : (1862-1994) : [katalog
wystawy w Galerii "Księży Młyn", Łódź kwiecień-sierpień 1994 / red. katalogu Jadwiga
Janik]. - Łódź, 1994
610 24 |a Bracia Łopieńscy (Warszawa)
610 24 |a Muzeum Sztuki (Łódź). |b Pałac Herbsta |xwystawy
650 4 |a Brąz |x wyroby |z Polska |y 19-20 w.
139
650
650
651
651
655
4 |a Srebro |x wyroby |z Polska |y 19-20 w.
4 |a Rzemiosło artystyczne |z Polska |y19-20 w.
4 |a Warszawa |x rzemiosło |y 19-20 w.
4 |a Łódź (woj. łódzkie) |x wystawy |y od 1989 r.
4 |a Katalogi wystaw
Turystyka
Problematykę turystyczną w znaczeniu działalności gospodarczej, opracowuje się przy
pomocy określników - turystyka lub– agroturystyka, , np.:
Turystyka szansą rozwoju powiatu biłgorajskiego / pod red. Waldemara Błaszczuka i Henryka
Stefanka. – Lublin, 2004
651 4|a Biłgoraj (woj. lubelskie ; okręg) |x turystyka |y od 1989 r.
655 4|a Materiały konferencyjne
Turystyka jako ekonomiczny czynnik kształtowania przestrzeni / Beata Meyer. – Szczecin,
2004
650 4|a Turystyka |x ekonomika
650 4|a Zachodniopomorskie, województwo |x planowanie przestrzenne
650 4|a Zachodniopomorskie, województwo |x turystyka
Funkcje turystyki w kształtowaniu transgranicznego regionu górskiego Sudetów / Jacek
Potocki. – Wrocław, 2009
650
650
650
651
4 |a Regiony przygraniczne |z Czechy
4 |a Regiony przygraniczne |z Polska
4 |a Turystyka górska |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Sudety |x turystyka
Turystyka społeczna w regionie łódzkim : praca zbiorowa / pod red. Andrzeja Stasiaka. –
Łódź, 2010
650 4|a Turystyka socjalna |z Polska
651 4|a Łódzkie, województwo (od 1999) |x turystyka
Międzygminne Porozumienie "Agroturystyka Kociewia" zaprasza na Kociewie. – Skaryszewy,
2004
651 4|a Kociewie |x agroturystyka
655 4|a Informatory
Agroturystyka w Euroregionie Beskidy / Beskidzka Wyższa Szkoła Turystyki w Żywcu. –
Żywiec, 2005
651 4|a Euroregion Beskidy |x agroturystyka |z Polska
655 4|a Informatory
140
Turystyka wiejska szansą rozwoju wschodnich terenów przygranicznych na przykładzie
wybranych gmin / Agata Balińska, Izabella Sikorska-Wolak. – Warszawa, 2009
650 4|a Regiony przygraniczne |x agroturystyka |z Polska
650 4|a Rozwój regionalny |z Polska
651 4|a Polska Wschodnia |x agroturystyka
O procesie powstawania inicjatywy klastrowej "Krainy Miodowo-Mlecznej" : rekapitulacja
działań (2000-2009) : praca zbiorowa / pod red. Marii Śmigielskiej i Marii Żurek ; [tł. Rita
Nowak et al.]. – Kluczbork, 2009
650 4 |a Klastry (ekon.) |z Polska
651 4 |a Kluczbork (woj. opolskie ; okręg) |x agroturystyka |x organizacje
651 4 |a Olesno (woj. opolskie ; okręg) |x agroturystyka |x organizacje
Mieszkania
Materiały dotyczące zagadnień mieszkalnictwa na danym terytorium opisuje się przy pomocy
określnika – mieszkania. Określniki – ceny, - gospodarka, - handel, -zarządzanie, stosowane
po tym określniku pozwalają wskazać dodatkowe aspekty przedmiotu.
Raport z wyników Spisów Powszechnych 2002 [Dokument elektroniczny] : województwo
podkarpackie : Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2002 : Powszechny Spis
Rolny 2002 / [zespół red. Urzędu Statystycznego w Rzeszowie Jan Węgrzyn et al.]. – Rzeszów,
2003
650
650
650
651
651
651
655
4|a Gospodarstwo domowe |z Polska |y od 2001 r.
4|a Spis powszechny |z Polska |y 2002 r.
4|a Spis rolny |z Polska |y 2002 r.
4|a Podkarpackie, województwo |x ludność
4|a Podkarpackie, województwo |x mieszkania
4|a Podkarpackie, województwo |x rolnictwo
4|a Dane statystyczne
Ceny na rynku mieszkaniowym : na przykładzie Krakowa i Tarnowa w 1994 r. / Wanda
Stanisławska, Wiesław Bogdanowicz . – Warszawa, 1994
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x mieszkania |x ceny |y od 1989 r.
651 4|a Tarnów (woj. małopolskie) |x mieszkania |x ceny |y od 1989 r.
5 lat MZB : Kielce 1997-2002. – Kielce, 2002
610 24|a Miejski Zarząd Budynków (Kielce)
651 4|a Kielce (woj. świętokrzyskie) |x mieszkania |x gospodarka |y od 1989 r.
141
Lokale mieszkalne w Warszawie - podaż i wielkość obrotu w 1993 roku / Ewa Firkowska,
Elżbieta Skrzypek – Warszawa, 1994
651 4|a Warszawa |x mieszkania |x handel |y od 1989 r.
655 4|a Dane statystyczne
Budownictwo mieszkaniowe i towarzyszące w stołecznym województwie warszawskim :
Plenum Komitetu Warszawskiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, marzec 1978 r. –
Warszawa, 1978
610 24|a PZPR |x a mieszkania
650 4|a Budownictwo mieszkaniowe |x polityka |z Polska |y 1956-1989 r.
651 4|a Warszawa |x budownictwo |y 1956-1989 r.
655 4|a Materiały konferencyjne
Reforma komunalnej gospodarki mieszkaniowej w mieście Gdyni : studium projektu /
[Fundusz Współpracy]. –Warszawa, 1996
650 4|a Mieszkania komunalne |x gospodarka |z Polska |y od 1989 r.
651 4|a Gdynia (woj. pomorskie) |x mieszkania |y od 1989 r.
Nieruchomości
Materiały dotyczące nieruchomości na danym terytorium opisuje się przy pomocy określnika
– nieruchomości. Określniki – ceny, - gospodarka, - handel, -zarządzanie, stosowane po tym
określniku pozwalają wskazać dodatkowe aspekty przedmiotu.
Rzeszowski rynek nieruchomości : raport 2010 / zespół aut. Janusz Buda [et al.] – Rzeszów,
2010
650 4|a Nieruchomości miejskie |x handel |z Polska |y od 2001 r.
651 4|a Rzeszów (woj. podkarpackie) |x nieruchomości |x handel |y od 2001 r.
Łódź i łodzianie w 1870 roku : (wykaz właścicieli) / oprac. i wstęp Piotr Boczkowski. Początki
ewidencji nieruchomości w Łodzi / Krzysztof R. Kowalczyński. – Łódź, 2010
630 04|a Lodzer Kalender
650 4|a Właściciele nieruchomości |z Polska |y 19 w.
651 4|a Łódź (woj. łódzkie) |x ludność |y 19 w.
651 4|a Łódź (woj. łódzkie) |x nieruchomości |y 19 w.
655 4|a Kalendarze niemieckie |x historia |z Polska |y 19 w.
655 4|a Spisy osobowe
Jurydyki miasta Grodna w XV-XVIII wieku : stanowy podział nieruchomości / Przemysław
Borowik. – Supraśl, 2005
650 4|a Jurydyki |x historia
650 4|a Nieruchomości miejskie |z Polska |y 15-18 w.
651 4|a Grodno (Białoruś) |x nieruchomości |y 15-18 w.
142
Grunty Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w województwie kujawsko-pomorskim :
przejęcie, rozdysponowanie i wpływ na strukturę agrarną / Roman Rudnicki, Leszek
Kozłowski, Mieczysław Kluba. – Toruń, 2002
610 24|a Agencja Nieruchomości Rolnych. Oddział Terenowy (Bydgoszcz)
650 4|a Grunty rolne |x użytkowanie |z Polska |y od 1989 r.
651 4|a Kujawsko-pomorskie, województwo |x nieruchomości
651 4|a Kujawsko-pomorskie, województwo |x rolnictwo
Ceny ziemi w województwie poleskiem w latach 1924-1929 = Prix de terres au département
de Polesie en 1924-1929 / Stefan Biskupski. – Warszawa, 1931
650
650
651
651
4|a Gospodarstwo rolne |x finanse |z Polska |y 1918-1939 r.
4|a Grunty rolne |x ceny |z Polska |y 1918-1939 r.
4|a Poleskie, województwo |x nieruchomości |x ceny
4|a Poleskie, województwo |x rolnictwo
Dziedzictwo czy towar? : szlachecki handel ziemią w powiecie chełmskim w II połowie XVII
wieku / Hubert Mikołaj Łaszkiewicz. – Chełm, 1998
650 4|a Szlachta |z Polska |y 17 w.
650 4|a Własność rolna |x handel |z Polska |y 17 w.
651 4|a Chełm (woj. lubelskie ; okręg) |x nieruchomości |x handel |y 17 w.
Budownictwo
Stosowane określniki: - budownictwo, - odbudowa, - rewitalizacja.
Analiza kluczowych sektorów województwa podlaskiego : sektor budownictwa / [zesp. aut.
Bogusław Plawgo et al.]. – Białystok, 2010
650 4|a Usługi budowlane |z Polska |y od 2001 r.
651 4|a Podlaskie, województwo |x budownictwo
Inwestycje i budownictwo w gospodarce nie uspołecznionej woj. warszawskiego w latach
1961-1966 / [Janina Romanis, Nina Wróblewska, Zygmunt Babiński]. – Warszawa, 1967
650
651
651
655
4|a Gospodarka terenowa |x inwestycje |z Polska |y 1956-1989 r.
4|a Warszawa (okręg) |x budownictwo |y 1956-1989 r.
4 |a Warszawa (okręg) |x gospodarka |y 1956-1989 r.
4 |a Dane statystyczne
Odbudowa kościołów Gdańska po II wojnie światowej / Jakub Szczepański. – Gdańsk, 2009
650 4|a Kościoły i kaplice |x odbudowa |z Polska |y od 1944 r.
651 4|a Gdańsk (woj. pomorskie) |x odbudowa |y od 1944 r.
Odbudowa miast wschodniopruskich po I wojnie światowej : zagadnienia architektonicznourbanistyczne / Jan Salm. – Olsztyn, 2006
143
650 4|a Architektura |x zabytki |x ochrona i konserwacja |z Niemcy
651 4|a Prusy Wschodnie |x miasta |x odbudowa |y 1918-1933 r.
651 4|a Prusy Wschodnie |x planowanie przestrzenne |y 1918-1933 r.
Odbudowa Zamku Królewskiego w Warszawie / Wojciech Krysztoforski. – Warszawa, 1979
650 4|a Zamki i pałace |x odbudowa |z Polska
651 4|a Warszawa |x zamek królewski |x odbudowa
Wybór inwestora strategicznego dla potrzeb zagospodarowania centrum miasta
poprzemysłowego : praca zbiorowa / pod red. Adama Drobniaka. – Katowice, 2010
650
650
650
650
650
651
4 |a Budownictwo przemysłowe |x rewitalizacja
4 |a Budownictwo przemysłowe |x rewitalizacja |z Polska
4 |a Inwestycje |x projekty |x badanie
4 |a Śródmieścia |x rewitalizacja
4 |a Śródmieścia |x rewitalizacja |z Polska
4 |a Katowice (woj. śląskie) |x Śródmieście |x rewitalizacja
Osadnictwo
Osadnictwo rolnicze a gospodarka wielkoobszarowa na terenie woj[ewództwa]
koszalińskiego w latach 1950-1977 / Danuta Gospodarowicz. – Wrocław, 1980
650 4|a Państwowe gospodarstwa rolne |z Polska
651 4|a Koszalin (woj. zachodniopomorskie ; okręg) |x osadnictwo |y 1944-1989 r.
651 4|a Koszalin (woj. zachodniopomorskie ; okręg) |x rolnictwo|y 1944-1989 r.
Ziemia mielnicka województwa podlaskiego w XVI-XVII wieku : osadnictwo, własność
ziemska i podziały kościelne / Dorota Michaluk. – Toruń, 2002
650
650
650
651
651
651
4|a Kościół katolicki |x administracja |z Polska |y 16-17 w.
4|a Kościoły prawosławne |x administracja |z Polska |y 16-17 w.
4|a Własność rolna |z Polska |y 16-17 w.
4|a Mielnik (woj. podlaskie ; okręg) |x gospodarka |y 16-17 w.
4|a Mielnik (woj. podlaskie ; okręg) |x osadnictwo |y 16-17 w.
4|a Mielnik (woj. podlaskie ; okręg) |x religia |y 16-17 w.
Województwo kijowskie w czasach Zygmunta III Wazy : studium osadnictwa i stosunków
własności ziemskiej / Witold Bobiński. – Warszawa, 2000
650
650
651
651
4|a Własność rolna |z Polska |y 16-17 w.
4|a Własność rolna |z Ukraina |y 16-17 w.
4|a Kijów (Ukraina ; okręg) |x gospodarka |y 16-17 w.
4|a Kijów (Ukraina ; okręg) |x osadnictwo |y 16-17 w.
Osadnictwo wojskowe na Dolnym Śląsku w latach 1945-1948 / Leszek Styś. – Wrocław, 1978
650 4|a Migracje |z Polska |y 1944-1956 r.
144
650 4|a Osadnictwo wojskowe |z Polska |y 1944-1956 r.
651 4|a Śląsk, Dolny |x osadnictwo |y 1944-1956 r.
Miasta
Określnik – miasta stosuje się po nazwach regionów (historycznych, krain geograficznych,
jednostek administracyjnych), zarówno wyrażonych nazwą własną jak i za pomoca
konstrukcji „nazwa miasta (dopowiedzenie „okręg”).
Miasta między Wisłoką a Sanem do początku XVI wieku : powstanie, zagospodarowanie,
układy przestrzenne / Jan Malczewski. – Przemyśl, 2006
650 4 |a Urbanistyka |z Polska |y 14-16 w.
651 4 |a Małopolska |x miasta |y 14-16 w.
Miasta w województwie łódzkim w latach 2000-2007 / [oprac. Anna Gierlich, Aleksandra
Krupińska]. – Łódź, 2009
651 4 |a Łódzkie, województwo (od 1999) |x miasta
655 4 |a Dane statystyczne
Miasta Górnego Śląska i Zagłębia 1939-1945 : wystawa Archiwum Państwowego w
Katowicach / Ryszard Kaczmarek, Mirosław Węcki. – Katowice, 2009
610 24 |a Archiwum Państwowe (Katowice) |x wystawy
651 4 |a Katowice (woj. śląskie) |x wystawy |y od 2001 r.
651 4 |a Śląsk, Górny |x miasta |y 1939-1945 r.
655 4 |a Katalogi wystaw
Planowanie przestrzenne
Dokumenty dotyczące gospodarki przestrzennej opracowuje się stosując określnik –
planowanie przestrzenne.
Polityka przestrzenna Miasta Stołecznego Warszawy. – Warszawa, 2007
651 4 |a Warszawa |x planowanie przestrzenne |y od 2001 r.
Zrozumieć miasto : centrum Wrocławia na drodze ku nowoczesnemu city 1807-1858 /
Agnieszka Zabłocka-Kos. – Wrocław, 2006
650 4 |a Urbanistyka |z Niemcy |y 19 w.
651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x Stare Miasto |x budownictwo |y 19 w.
651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x Stare Miasto |x planowanie przestrzenne |y 19 w.
145
Zabudowa mieszkaniowa w kształtowaniu przestrzeni miasta : Białystok 1989-2004 / pod red.
Grażyny Dąbrowskiej-Milewskiej. – Białystok, 2005
650
650
650
651
651
4 |a Architektura polska |x historia |y od 1989 r.
4 |a Budownictwo mieszkaniowe |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Urbanistyka |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Białystok (woj. podlaskie) |x budownictwo |y od 1989 r.
4 |a Białystok (woj. podlaskie) |x planowanie przestrzenne |y od 1989 r.
Określnik – planowanie przestrzenne może wystąpić po określniku wyrażającym zagadnienie,
którego planowanie dotyczy.
Podstawy lokalizacji sieci handlu detalicznego na wsi na przykładzie województwa
opolskiego / Stanisław Szewczyk. – Opole, 1976
650 4 |a Handel detaliczny |x planowanie przestrzenne |z Polska
650 4 |a Wieś |x handel i usługi |x planowanie przestrzenne |z Polska
651 4 |a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x handel i usługi |x planowanie przestrzenne
Problemy rozmieszczenia przemysłu w województwie katowickim / pod red. Marka Grabani. –
Katowice, 1969
651 4|a Katowice (woj. śląskie ; okręg) |x przemysł |x planowanie przestrzenne
Ulice i place
Stosowane określniki – ulice i place lub określniki jednostkowe zawierające nazwę konkretnej
ulicy lub placu.
Określnik – ulice i place stosuje się do opracowania materiałów o ulicach i placach wówczas,
gdy dotyczą ulic i placów danej miejscowości w ogólności lub dużej ich grupy. Materiały o
konkretnej ulicy lub placu powinny otrzymać hasło z użyciem określnika jednostkowego
zawierającego jej/jego nazwę .
Ulice średniowiecznego Wrocławia = Streets in Medieval Wrocław / red. Jerzy Piekalski i
Krzysztof Wachowski. – Wrocław, 2010
651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x archeologia |y 12-15 w.
651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x ulice i place |y12-15 w.
Katalog ulic województwa łódzkiego / Urząd Statystyczny w Łodzi ; [red. Elżbieta Bednarska
et al.]. – Łódź, 2000
651 4 |a Łódzkie, województwo (od 1999) |x ulice i place
655 4 |a Spisy
146
Siedem placów Warszawy / Zygmunt Stępiński. – Warszawa, 1988
650
650
651
651
4|a Architektura polska |x historia |y 18-20 w.
4|a Budownictwo miejskie |z Polska |y 18-20 w.
4|a Warszawa |x budownictwo |y 18-20 w.
4|a Warszawa |x ulice i place |y 18-20 w.
Ulica Próżna i dzielnica żydowska w Warszawie / Rafał Chwiszczuk. – Warszawa, 2008
650
650
650
651
4 |a Budownictwo miejskie |z Polska |y 19-20 w.
4 |a Żydzi |z Polska |y 19-20 w.
4 |a Warszawa |x stosunki etniczne |y19-20 w.
4 |a Warszawa |x ulica Próżna |x historia
Historia Placu Katedralnego we Włocławku / Andrzej Winiarski. – Włocławek, 2001
650 4 |a Architektura polska |x historia
650 4 |a Budownictwo miejskie |z Polska
651 4 |a Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie) |x plac Kopernika
Rynek Kościuszki / Andrzej Lechowski. – Białystok, 2007
651 4 |a Białystok (woj. podlaskie) |x Rynek Kościuszki
Rynek w Kielcach : przekształcenia przestrzenne i zabudowa mieszczańska Kielc lokacyjnych
w XVII-XIX wieku / Jan Leszek Adamczyk – Kielce, 1993
650
650
650
651
4 |a Architektura polska |x historia |y17-19 w.
4 |a Budownictwo miejskie |z Polska |y17-19 w.
4 |a Urbanistyka |z Polska |y 17-19 w.
4 |a Kielce (woj. świętokrzyskie) |x Rynek |y 17-19 w.
W przypadku miejscowości, których przynależność państwowa zmieniała się, a w związku z
tym w różnych okresach funkcjonowały nazwy różne (lub wyrażone w różnych językach) w
opisie przedmiotowym stosuje się nazwy adekwatne do rzeczywistości przedstawionej w
opisywanym dokumencie.
Ulica świętego Wojciecha w Opolu / Muzeum Śląska Opolskiego ; [Urszula Zajączkowska]. –
Opole, 2008
610 24 |a Muzeum Śląska Opolskiego |x wystawy
651 4 |a Opole (woj. opolskie) |x Adalbertstrasse
651 4 |a Opole (woj. opolskie) |x wystawy |y od 2001 r.
655 4 |a Fotografia niemiecka
655 4 |a Pocztówki |z Niemcy
655 4 |a Katalogi wystaw
147
Tereny zielone
Stosowane określniki – parki i ogrody lub określnik jednostkowy zawierający nazwę własną
parku, ogrodu, skweru.
Parki i ogrody Wrocławia / [red. Lesław Chudzyński, Roman Wieczorek ; aut. tekstów
Małgorzata Chybalska et al.]. – Wrocław, 2009
651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x parki i ogrody
Parki i ogrody dworskie w województwie lubelskim. Cz. 2. Od Kijan do Dęblina wzdłuż
Wieprza / Mieczysław Kseniak. – Lublin, 1983
650
650
650
651
651
4 |a Dwory |z Polska
4 |a Sztuka ogrodowa polska |x historia
4 |a Zamki i pałace |z Polska
4 |a Lublin (woj. lubelskie ; okręg) |x budownictwo
4 |a Lublin (woj. lubelskie ; okręg) |x parki i ogrody
Park Miejski w Wejherowie / [oprac. Jacek Thiel, Agnieszka Biszewska]. – Wejherowo, 2010
650 4 |a Parki i ogrody |z Polska |y 19-21 w.
651 4 |a Wejherowo (woj. pomorskie) |x Park Miejski im. Aleksandra Majkowskiego
Geopark Łuk Mużakowa - szansą rozwoju turystycznego : konferencja polsko niemiecka / red.
Jacek Koźma. Żary, 2007
650
650
651
655
4 |a Regiony przygraniczne |x turystyka |z Niemcy |y od 2001 r.
4 |a Regiony przygraniczne |x turystyka |z Polska |y od 2001 r.
4 |a Park Mużakowski
4 |a Materiały konferencyjne
Przyroda parków pałacowych, dworskich i miejskich na obszarze województwa
częstochowskiego / Leon Kowalewski ; Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Częstochowie. –
Częstochowa, 1990
650 4 |a Parki i ogrody |x fauna i flora |z Polska
651 4 |a Częstochowa (woj. śląskie ; okręg) |x parki i ogrody |x fauna i flora
Łazienki : cztery pory roku / fot. Witold Borkowski ; wstęp Marek Kwiatkowski. – Warszawa,
2009
650
651
655
655
4 |a Parki i ogrody |z Polska
4 |a Warszawa |x Łazienki |x fauna i flora
4 |a Albumy
4 |a Fotografia polska |y od 2001 r.
Programy i fundusze europejskie
148
Określnik - programy i fundusze wspólnotowe stosuje się dla wyrażenia zagadnień
użytkowania i pozyskiwania funduszy UE na danym obszarze. Dziedzinę, w której fundusze
te są wykorzystywane należy wyrazić odpowiednim tematem i jeśli trzeba, zastosować temat
geograficzny z określnikiem wyrażającym tę dziedzinę
Podręcznik beneficjenta : fundusze europejskie dla rozwoju regionu łódzkiego / publ. oprac.
przez pracowników Centrum Obsługi Przedsiębiorcy w Łodzi. – Łódź, 2010
651 4 |a Łódzkie, województwo (od 1999) |x programy i fundusze wspólnotowe
651 4 |a Łódzkie, województwo (od 1999) |x strategia rozwoju
655 4 |a Podręczniki
Fundusze dla Mazowsza: Bezrobotni - szansa dla regionu. – Warszawa, 2009
650 4 |a Program Operacyjny Kapitał Ludzki
650 4 |a Bezrobocie |x zapobieganie i zwalczanie |x programy i fundusze wspólnotowe
|z Polska
650 4 |a Wykluczenie społeczne |x zapobieganie i zwalczanie |x programy i fundusze
wspólnotowe |z Polska
651 4 |a Mazowieckie, województwo (od 1999) |x bezrobocie |x zapobieganie i zwalczanie
651 4 |a Mazowieckie, województwo (od 1999) |x programy i fundusze wspólnotowe
655 4 |a Poradniki
Partnerstwo dla rozwoju obszarów wiejskich w sercu Gór Świętokrzyskich : broszura
informacyjna / Związek Gmin Gór Świętokrzyskich ; [aut.: Dariusz Dąbek et al.]. –
Bodzentyn, 2005
610 24 |a Związek Gmin Gór Świętokrzyskich
650 4 |a Programy pomocowe UE |z Polska
650 4 |a Wieś |x gospodarka |x polityka |z Polska |y od 2001 r.
650 4 |a Wieś |x programy i fundusze wspólnotowe |z Polska |y od 2004 r.
651 4 |a Świętokrzyskie, województwo |x gospodarka
651 4 |a Świętokrzyskie, województwo |x programy i fundusze wspólnotowe
Mikroprzedsiębiorcy, a fundusze strukturalne - badanie uwarunkowań na ziemi chełmskiej :
raport badawczy / aut. raportu Adam Włodarczyk. – Chełm, 2008
650
650
651
651
4 |a Fundusze strukturalne UE |z Polska
4 |a Przedsiębiorstwa małe i średnie |x programy i fundusze wspólnotowe |z Polska
4 |a Chełm (woj. lubelskie ; okręg) |x gospodarka |y od 1989 r.
4 |a Chełm (woj. lubelskie ; okręg) |x programy i fundusze wspólnotowe
Przemysł
149
Materiały dotyczące przemysłu w ogólności, jak również poszczególnych gałęzi opisuje się
stosując określnik – przemysł. Jedyną gałęzią przemysłu wydzieloną odrębnym określnikiem
jest – górnictwo, np.:
Państwowe górnictwo galmanu na terenie Dąbrowy Górniczej w XIX wieku : ze szczególnym
uwzględnieniem strzemieszyckiego ośrodka górnictwa galmanu : praca zbiorowa / pod red.
Arkadiusza Rybaka. – Dabrowa Górnicza, 2002
650 4|a Galman |x górnictwo |z Polska |y 19 w.
651 4|a Dąbrowa Górnicza (woj. śląskie ; okręg) |x górnictwo |y 19 w.
Górnictwo rud żelaza w regionie częstochowskim / Andrzej Adamski. – Częstochowa, 1994
650 4|a Rudy żelaza |x górnictwo |z Polska
651 4|a Częstochowa (woj. śląskie ; okręg) |x górnictwo |x historia
Wieliczka : zabytkowa kopalnia soli - trasa turystyczna : przewodnik / tekst Agnieszka
Wolańska. – Kraków, 2010
610 24|a Kopalnia Soli "Wieliczka"
650 4|a Sól kamienna |x górnictwo |x zabytki |z Polska
651 4|a Wieliczka (woj. małopolskie) |x górnictwo |x zabytki
655 4|a Przewodniki turystyczne
Kopalnia Węgla Brunatnego Adamów 1959-1999 / red. i oprac. Andrzej Piasecki. – Turek,
1999
610 24|a Kopalnia Węgla Brunatnego "Adamów" (Turek)
650 4|a Węgiel brunatny |x górnictwo |z Polska |y 1944-1989 r.
651 4|a Turek (woj. wielkopolskie ; okręg) |x górnictwo |y 1944-1989 r.
Górnictwo węglowe i położenie robotników w Zagłębiu Wałbrzysko-Noworudzkim w
pierwszej połowie XIX wieku / Stanisław Michalkiewicz. – Wrocław, 1965
650
650
650
651
651
4|a Robotnicy |z Niemcy |y 19 w.
4|a Robotnicy |z Polska |y 19 w.
4|a Węgiel kamienny |x górnictwo |z Niemcy |y 19 w.
4|a Śląsk, Górny |x górnictwo |y 19 w.
4|a Śląsk, Górny |x jakość życia |y 19 w.
Przemysł rolno-spożywczy w województwie lubelskim w latach 1918-1939 / Artur Czuchryta.
– Lublin, 2008
650 4 |a Przemysł rolno-spożywczy |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4 |a Lublin (woj. lubelskie ; okręg) |x przemysł |y 1918-1939 r.
Przemysł naftowy ziemi Gorlicko-Jasielskiej w fotografii / Anna i Tadeusz Pabisowie. –
Lubsza, 2008
150
650
651
651
655
655
4 |a Przemysł naftowy |z Polska
4 |a Gorlice (woj. małopolskie ; okręg) |x przemysł
4 |a Jasło (woj. podkarpackie ; okręg) |x przemysł
4 |a Albumy
4 |a Fotografia polska
15 lat Zakładów Chemicznych "Oświęcim" kombinatu wielkiej syntezy organicznej. –
Warszawa, 1961
610 24 |a Zakłady Chemiczne (Oświęcim)
650 4 |a Przemysł chemiczny |z Polska |y 1944-1989 r.
651 4 |a Oświęcim (woj. małopolskie) |x przemysł |y 1944-1989 r.
Prospekt emisyjny / Zakłady Mięsne "Mazury" w Ełku S.A. – Ełk, 1998
610 24 |a Zakłady Mięsne "Mazury" (Ełk)
650 4 |a Przemysł mięsny |z Polska |y od 1989 r.
651 4 |a Ełk (woj. warmińsko-mazurskie) |x przemysł |y od 1989 r.
655 4 |a Prospekty emisyjne
Analiza sozoekonomiczna przedsiębiorstwa przemysłowego : studium na przykładzie
Zakładów Azotowych "Kędzierzyn" S.A. i opolskiego obszaru ekologicznego zagrożenia /
Krzysztof Malik. – Opole, 1995
610 24|a Zakłady Azotowe Kędzierzyn |x wpływ na środowisko
650 4|a Azot |x przemysł |x wpływ na środowisko |z Polska
651 4|a Kędzierzyn-Koźle (woj. opolskie) |x przemysł
651 4|a Kędzierzyn-Koźle (woj. opolskie ; okręg) |x środowisko
651 4|a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x środowisko
Stoczniowcy Szczecina w procesie zmian społecznych : studium socjologiczne stoczni
szczecińskiej SA / Urszula Kozłowska. – Szczecin, 2008
610 24 |a Stocznia Szczecińska |x socjologia |y od 1980 r.
650 4 |a Stoczniowcy |x socjologia |z Polska |y od 1980 r.
651 4 |a Szczecin (woj. zachodniopomorskie) |x przemysł |x socjologia
|y od 1980 r.
Rolnictwo
Stosowane określniki: - leśnictwo, - łowiectwo, - rolnictwo, - rybołówstwo.
Zagadnienia rolnicze w ogólności i w szczegółach opisuje się przy pomocy określnika –
rolnictwo. Osobno wydzielone są leśnictwo i łowiectwo, a także rybołówstwo, np.:
Zakładanie sadów przyzagrodowych w województwie suwalskim : instrukcja do wdrożenia /
Władysław Marian Kozłowski. – Olecko, 1982
650 4 |a Sadownictwo
151
651 4 |a Suwałki (woj. podlaskie ; okręg) |x rolnictwo
655 4 |a Instrukcje
Rolnictwo województwa gdańskiego w latach 1957-1961 : w świetle spisów rolnych GUS /
[Kazimierz Walewski, Katarzyna Rozwadowska] – Gdańsk, 1963
651 4 |a Gdańsk (woj. pomorskie ; okręg) |x rolnictwo |y 1956-1989 r.
655 4 |a Dane statystyczne
Rolnictwo ekologiczne województwa zachodniopomorskiego / Zachodniopomorski Ośrodek
Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach. – Barzkowice, 2006
650 4 |a Rolnictwo ekologiczne |z Polska
651 4 |a Zachodniopomorskie, województwo |x rolnictwo
655 4 |a Informatory
Zadłużenie gospodarstw chłopskich : na przykładzie województwa lubelskiego / Stefan
Ogrodnik. – Warszawa, 1973
650
650
650
651
4 |a Dług |x rolnictwo |z Polska |y 1944-1989 r.
4 |a Gospodarstwo rolne |x finanse |z Polska |y 1944-1989 r.
4 | Kredyt rolny |z Polska |y 1944-1989 r.
4 |a Lublin (woj. lubelskie) |x rolnictwo |x finanse |y 1944-1989 r.
Kombinat Państwowych Gospodarstw Rolnych - Goraj / [Krzysztof Krzyżanowski]. – Poznań,
1975
610 24 |a Kombinat Państwowych Gospodarstw Rolnych (Goraj)
650 4 |a Państwowe gospodarstwa rolne |z Polska
651 4 |a Goraj (woj. lubuskie) |x rolnictwo |y 1944-1989 r.
Opór chłopów wobec kolektywizacji w województwie kieleckim : 1948-1956 / Grzegorz
Miernik. – Kielce, 1999
650
650
651
651
4 |a Chłopi |z Polska |y 1944-1956 r.
4 |a Kolektywizacja rolnictwa |z Polska
4 |a Kielce (woj. świętokrzyskie ; okręg) |x rolnictwo |y 1944-1956 r.
4 |a Kielce (woj. świętokrzyskie ; okręg) |x socjologia |y 1944-1956 r.
Ocena szkód popowodziowych w użytkach rolnych województwa wałbrzyskiego / Janina
Fatyga. – Świdnica, 1997
650 4|a Powódź |z Polska |y 1997 r.
650 4|a Szkody popowodziowe |z Polska |y od 1989 r.
650 4|a Szkody w rolnictwie |z Polska |y od 1989 r.
650 4|a Wałbrzych (woj. dolnośląskie ; okręg) |x klęski elementarne |y 1997 r. 650 4|a
Wałbrzych (woj. dolnośląskie ; okręg) |x rolnictwo |y od 1989 r.
Leśnictwo
152
Funkcje produkcyjne lasów województwa wielkopolskiego / Małgorzata Polna. – Poznań,
2003
650 4 |a Las |x ochrona |z Polska |y od 1989 r.
651 4 |a Poznań (woj. wielkopolskie ; okręg) |x leśnictwo |y od 1989 r.
Gospodarka leśna na Mazowszu w okresie feudalizmu : dobra królewskie / Kazimierz
Heymanowski. – Kraków, 1970
650 4 |a Królewszczyzny |x leśnictwo |y 15-18 w.
651 4 |a Mazowsze |x leśnictwo |x gospodarka |y 15-18 w.
Łowiectwo
Monografia gospodarki łowieckiej na terenie woj. kieleckiego w latach 1923-1973. – Kielce,
1973
650 4 |a Zwierzęta łowne |x ochrona |z Polska
651 4 |a Kielce (woj. świętokrzyskie ; okręg) |x łowiectwo |y 20 w.
Analiza gospodarki łowieckiej w województwie krakowskim oraz plan jej rozwoju na lata
1971-1975 / Andrzej Tomek. – Kraków, 1971
650 4 |a Łowiectwo |x gospodarka |z Polska |y 1944-1989 r.
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie ; okręg) |x łowiectwo |y 1944-1989 r.
Program odbudowy populacji zwierzyny drobnej w województwie kujawsko-pomorskim /
Samorząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego. – Toruń, 2010
650
650
651
651
4 |a Łowiectwo |x gospodarka |z Polska |y od 2001 r.
4 |a Zwierzęta łowne |x ochrona |z Polska |y od 2001 r.
4 |a Kujawsko-pomorskie, województwo |x fauna
4 |a Kujawsko-pomorskie, województwo |x łowiectwo
Rybołówstwo
Dawne rybołówstwo w Pieninach / Jan Tyszkiewicz. – Szczawnica, 2005
650
650
651
651
4 |a Rybołówstwo |x etnografia |z Polska
4 |a Rybołówstwo |x narzędzia i maszyny |z Polska
4 |a Dunajec |x rybołówstwo |x etnografia
4 |a Pieniny |x rybołówstwo |x etnografia |z Polska
Księga rachunkowa urzędów rybickich komturstw malborskiego i dzierzgońskiego : 14401445 / wydali Zenon Hubert Nowak, Janusz Tandecki. – Toruń, 1997
651
651
651
655
4 |a Dzierzgoń (woj. pomorskie ; okręg) |x rybołówstwo |y 15 w.
4 |a Krzyżackie, państwo |x gospodarka |y 15 w.
4 |a Malbork (woj. pomorskie ; okręg) |x rybołówstwo |y 15 w.
4 |a Źródła historyczne
153
Rybactwo stawowe w rejonie Milicza / [Jacek Bohdanowicz]. – Wrocław, 1996
610 24 |a Muzeum Etnograficzne (Wrocław) |x zbiory
650 4 |a Rybołówstwo |x urządzenia |x zbiory
650 4 |a Stawy rybne |z Polska
651 4 |a Milickie, Stawy |x rybołówstwo |x historia
651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x muzealnictwo |x zbiory
655 4 |a Wydawnictwa popularne
Sadzowa hodowla pstrągów tęczowych w Zatoce Puckiej / Józef Wiktor. – Gdynia, 1986
650 4 |a Pstrąg tęczowy |x hodowla |x doświadczalnictwo
651 4 |a Pucka, Zatoka |x rybołówstwo
Materjały do znajomości połowów łososia w Polsce w roku 1923 / Józef Błażejowski,
Włodzimierz Kulmatycki. – Bydgoszcz, 1924
650 4 |a Łosoś |x połowy |z Bałtyk |y 1918-1939 r.
650 4 |a Rybołówstwo morskie |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4 |a Bałtyk |x rybołówstwo |y 1918-1939 r.
Spółdzielczość
Spółdzielczość to ruch społeczno-gospodarczy obejmujący organizacje i instytucje
spółdzielcze. Określnikiem –spółdzielczość należy się posługiwać opracowując dokumenty
na temat całokształtu spółdzielczości na danym obszarze. Dokumenty na temat
poszczególnych spółdzielni lub ich rodzajów opracowuje się przy pomocy określników
wyrażających dziedziny ich działalności, np.:
Założenia programowe Stołecznego Związku Spółdzielni Pracy / Komisja Organizacyjna
Stołecznego Związku Spółdzielni Pracy. – Warszawa, 1978
610 24 |a Stołeczny Związek Spółdzielni Pracy
650 4 |a Spółdzielczość pracy |z Polska |y 1944-1989 r.
651 4 |a Warszawa |x spółdzielczość |y 1944-1989 r.
50 lat spółdzielni zaopatrzenia i zbytu powiatu krakowskiego / Adam Roliński. – Warszawa,
1963
650 4 |a Spółdzielczość zaopatrzenia i zbytu |z Polska |y 1944-1989 r.
650 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x spółdzielczość |y 1944-1989 r.
Zrzeszenie spółdzielcze jako celowa grupa społeczna : (na przykładzie Powszechnej
Spółdzielni Spożywców w Krakowie) / Andrzej Maliszewski. – Warszawa, 1978
650 4 |a Spółdzielczość spożywców |x socjologia |z Polska |y1944-1989 r.
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x spółdzielczość |x socjologia |y 1944154
1989 r.
Rolnicza spółdzielczość produkcyjna na Dolnym Śląsku po 1989 roku / Przemysław Tomczak.
– Wrocław, 2010
650 4 |a Spółdzielczość produkcyjna |z Polska |y od 1989 r.
651 4 |a Śląsk, Dolny |x rolnictwo |y od 1989 r.
Dwudziestolecie Spółdzielni Mieszkaniowej "Bocianek" : 1990 2010 / [red. Ryszard
Mikurda]. – Zagańsk, 2010
610 24 |a Spółdzielnia Mieszkaniowa "Bocianek" (Kielce)
650 4 |a Spółdzielczość mieszkaniowa |z Polska |y od 1989 r.
651 4 |a Kielce (woj. świętokrzyskie) |x mieszkania |x spółdzielczość |y od
1989 r.
Rynek pracy
stosowane określniki : - bezrobocie, - rynek pracy, - zatrudnienie
Dokumenty na temat rynku pracy na danym obszarze należy opracowywać przy pomocy
określników: - bezrobocie, - rynek pracy, - zatrudnienie. Nie powinno się w opracowaniu
używać równocześnie haseł z zastosowaniem określników – bezrobocie i - zatrudnienie gdyż
obydwa te zjawiska składają się na rynek pracy.
Bezrobocie w Województwie Śląskim w ... R. [Dokument elektroniczny] / Urząd Statystyczny
w Katowicach. – Katowice, 2006
651 4|a Śląskie, województwo (od 1999) |x bezrobocie
655 4|a Dane statystyczne
Bezrobocie na obszarach wiejskich regionu siedleckiego i możliwości jego ograniczania /
Marek Niewęgłowski. – Siedlce, 2003
650 4|a Bezrobocie |x zapobieganie i zwalczanie |z Polska |y od 1989 r.
650 4|a Wieś |x bezrobocie |z Polska |y od 1989 r.
651 4|a Siedlce (woj. mazowieckie ; okręg) |x bezrobocie |y od 1989 r.
Bezrobocie absolwentów województwa katowickiego w latach 1992-1995 z elementami
prognozy / Andrzej Ziomek. – Katowice, 1997
650 4|a Absolwenci szkół średnich |x bezrobocie |z Polska |y od 1989 r.
650 4|a Absolwenci szkół wyższych |x bezrobocie |z Polska |y od 1989 r.
651 4|a Katowice (woj. śląskie ; okręg) |x bezrobocie |y od 1989 r.
Rynek pracy w Rzeszowie i w powiecie rzeszowskim : szanse i zagrożenia w opiniach
bezrobotnych i przedsiębiorców : raport końcowy z badań / zespół aut. Leszek Gajos [et al.].
– Rzeszów, 2010
155
650
650
650
651
4|a Bezrobocie |x socjologia |z Polska |y od 2001 r.
4|a Opinia publiczna |z Polska |y od 2001 r.
4|a Pracodawcy |x socjologia |z Polska |y od 2001 r.
4|a Rzeszów (woj. podkarpackie ; okręg) |x rynek pracy |y od 2001 r.
Sytuacja kobiet na rynku pracy w podregionie nowosądeckim : publikacja kluczowych
wyników badań realizowanych w ramach projektu "Kobieta - aktor na rynku pracy" / [aut.
publ. Ewa Miszczuk, Monika Miszczuk-Wereszczyńska]. – Kraków, 2010
650 4|a Kobieta |x bezrobocie |z Polska |y od 2001 r.
651 4|a Nowy Sącz (woj. małopolskie ; okręg) |x rynek pracy |y od 2001 r.
Rynek pracy i edukacja w Gorzowie Wielkopolskim a światowy kryzys gospodarczy /
Katarzyna Cheba, Joanna Hołub-Iwan, Maja Kiba-Janiak. – Gorzów Wlkp., 2010
650 4|a Kryzys gospodarczy |y od 2001 r.
651 4|a Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie) |x rynek pracy |y od 2001 r.
651 4|a Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie) |x szkolnictwo i oświata
|y od 2001 r.
Wpływ prywatyzacji na rynek pracy : z doświadczeń regionu krakowskiego / Anna Czubała,
Jan W. Wiktor. – Kraków, 1997
650 4|a Prywatyzacja |x a rynek pracy |z Polska
651 4|a Kraków (woj. małopolskie ; okręg) |x rynek pracy |y od 1989 r.
Badanie mobilności edukacyjno-zawodowej osób niepełnosprawnych w województwie
dolnośląskim : diagnoza zapotrzebowania na pracę : raport z badań / Adam Kubów, Jolanta
Radkowska, Krzysztof Radkowski. – Legnica, 2008
650
650
651
651
4|a Niepełnosprawni |x praca |z Polska |y od 2001 r.
4|a Niepełnosprawni |x szkolnictwo |z Polska |y od 2001 r.
4|a Dolnośląskie, województwo |x rynek pracy
4|a Dolnośląskie, województwo |x szkolnictwo i oświata
Całożyciowe poradnictwo zawodowe w ramach Lubuskiego Paktu na Rzecz Zatrudnienia /
pod red. Zdzisława Wołka. – Zielona Góra, 2009
650
650
650
651
655
4|a Partnerstwo lokalne |z Polska
4|a Poradnictwo zawodowe |x organizacja |z Polska |y od 1989 r.
4|a Szkolenie zawodowe |z Polska |y od 1989 r.
4|a Lubuskie, województwo |x zatrudnienie |x socjologia
4|a Materiały konferencyjne
Dotychczasowe i perspektywiczne wykorzystanie elastycznych form zatrudnienia w podlaskich
przedsiębiorstwach / Lucyna Machol-Zajda (red.), Dorota Głogosz. – Białystok, 2010
650 4|a Zatrudnienie elastyczne |z Polska |y od 2001 r.
651 4|a Podlaskie, województwo |x zatrudnienie
156
Strategia rozwoju
Określnik - strategia rozwoju stosuje się po tematach ogólnych i nazwach geograficznych dla
prac traktujących o rozwoju danej miejscowości, regionu lub państwa całościowo. Dla prac
dotyczących rozwoju poszczególnych dziedzin należy stosować określnik wyrażający tę
dziedzinę i dodawać określnik - planowanie lub polityka, np.: Warszawa - szkolnictwo i
oświata - polityka, Małopolskie, województwo - gospodarka - planowanie ; po określniku tym
nie stosuje się określników chronologicznych
Region płocki w strategii rozwoju Mazowsza : konferencja Wydziału Zarządzania
Uniwersytetu Warszawskiego oraz Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Płocku / pod
red. nauk. Alojzego Z. Nowaka i Mariusza Szałańskiego. – Warszawa, 2007
651 4 |a Mazowieckie, województwo (od 1999) |x strategia rozwoju
651 4 |a Płock (woj. mazowieckie ; okręg) |x strategia rozwoju
655 4 |a Materiały konferencyjne
Strategia rozwoju gminy Niebylec na lata 2007-2015 / [aut. oprac. Katarzyna Czerniec et
al.]. – Rzeszów, 2008
651 4 |a Niebylec (woj. podkarpackie ; okręg) |x strategia rozwoju
Strategia rozwoju Euroregionu Bug / red. nauk. tomu Jan Polski. – Lublin, 1997
651 4 |a Euroregion Bug |x strategia rozwoju
Strategia rozwoju ekoturystyki w województwie lubelskim / [aut. Stanisław Turski et al. –
Lublin, 2005
650 4 |a Ekoturystyka |x strategia rozwoju |z Polska
651 4 |a Lubelskie, województwo (od 1999) |x turystyka |x planowanie
Strategia rozwoju oświaty w województwie wielkopolskim|h[Dokument elektroniczny] / [aut.
oprac. Kazimierz Przyszczypkowski, Ewa Solarczyk-Ambrozik. – Poznań, 2002
651 4 |a Wielkopolskie, województwo |x szkolnictwo i oświata |x planowanie
157
VII.14.7. Historia
Stosowane określniki:
- archeologia,
- biografie (zob. ludność),
- bitwy,
- historia,
- historiografia,
- miejsca pamięci,
- numizmatyka,
- obozy hitlerowskie,
- obozy jenieckie,
- obozy pracy,
- [określniki chronologiczne odpowiednie dla danego obszaru],
- pamiątki,
- straty wojenne,
- tablice pamiątkowe,
- więziennictwo.
Materiały zawierające całokształt historii danej miejscowości lub regionu wyraża się przy
pomocy określnika – historia, materiały traktujące o poszczególnych okresach historycznych
wyraża się przy pomocy określnika chronologicznego wskazującego ten konkretny okres
historii, np.:
Mikrokosmos : portret miasta środkowoeuropejskiego : Vratislavia = Breslau = Wrocław /
Norman Davies, Roger Moorhouse. – Kraków, 2002
651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x historia
Historia Wrocławia w datach / pod red. Romualda Gellesa. – Wrocław, 1996
651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x historia
655 4 |a Kalendarium
158
Spacer po dawnym Wrocławiu : pocztówki z lat 1885-1942 / Marzena Smolak. – Wrocław,
2008
651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |y 19-20 w.
655 4 |a Albumy
655 4 |a Pocztówki |z Niemcy
Plan von Breslau, [ca. 1828]. – Berlin, 2000
(Mapa ze sztucznej kolekcji reprintów: Dawne plany miast i innych miejscowości w Polsce)
651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |y 19 w.
655 4 |a Plany miast
655 4 |a Reprinty
We Wrocławiu jest mój dom : dziennik z lat 1946-1948 / Joanna Konopińska. – Wrocław,
1991
600 14 |a Konopińska, Joanna |d (1925- )
651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |y 1944-1956 r.
655 4 |a Pamiętniki polskie |y 1944-1956 r.
Historiografia
Określnik - historiografia stosuje się do opracowania dokumentów na temat historiografii
danego obszaru. Określnik ten może być uzupełniony o przymiotnik językowo-etniczny
wskazujący narodowość historyka. Narodowość tę należy wskazywać wtedy, gdy historyk
pochodzi z innego kraju, niż opisywany przez niego obszar. Jeśli historiografia dotyczy
jakiejś dziedziny, wówczas określniki – historiografia należy poprzedzić określnikiem
wyrażającym tę dziedzinę, np.:
Pięć wieków dziejów Siedlec w historiografii : stan i potrzeby badawcze / Arkadiusz
Kołodziejczyk. – Siedlce, 2010
650 4 |a Historiografia polska
651 4 |a Siedlce (woj. mazowieckie) |x historiografia
Badacze i historiografia regionu łomżyńskiego / [pod red. Adama Cz. Dobrońskiego]. –
Łomża, 2008
650
650
651
655
4 |a Historiografia polska |y 18-21 w.
4 |a Historycy |z Polska |y 18-21 w.
4 |a Łomża (woj. podlaskie ; okręg) |x historiografia
4 |a Słowniki biograficzne
Nagrobek Bolesława Chrobrego rozpoznany przez Augusta Bielowskiego. – Warszawa, 1857
159
650
650
650
651
4 |a Historiografia polska |y 14-19 w.
4 |a Nagrobki |x historiografia polska
4 |a Nagrobki |z Polska |y 11-19 w.
4 |a Poznań (woj. wielkopolskie) |x katedra św.św. Piotra i Pawła
|x grobowiec Bolesława Chrobrego |x historiografia
655 4 |a Epitafia polsko-łacińskie (lit.) |x historia |y 11-15 w.
Das Bild der Stadt Kattowitz-Katowice im deutschen Schrifttum 1865-1945 / Michał Skop. –
Dresden, 2008
650
655
651
651
4 |a Historiografia niemiecka |y 19-20 w.
4 |a Literatura niemiecka |x tematyka |y 19-20 w.
4 |a Katowice (woj. śląskie) |x historiografia niemiecka
4 |a Katowice (woj. śląskie) |x w literaturze niemieckiej
Zielona Góra w niemieckim piśmiennictwie do roku 1945 : (w ujęciu historycznobibliograficznym) / Dawid Kotlarek. – Zielona Góra, 2008
651
651
655
655
655
655
4 |a Zielona Góra (woj. lubuskie ; okręg) |x kultura |x biografie |y 19-20 w.
4 |a Zielona Góra (woj. lubuskie ; okręg) |x historiografia niemiecka
4 |a Czasopisma regionalne i lokalne niemieckie |x historia |y 19-20 w.
4 |a Bibliografia terytorialna
4 |a Bibliografia zawartości czasopism
4 |a Biografie
Archeologia
Dokumenty na temat wykopalisk archeologicznych, a także zabytków archeologicznych na
danym terenie opracowuje się stosując określnik – archeologia. Jeśli można ustalić czas, z
jakiego pochodzą zabytki należy go wyrazić przy pomocy odpowiedniego określnika
chronologicznego. W hasłach dodatkowych należy wskazać kulturę lub krąg, do którego
należą zabytki np..:
Kraków-Bieżanów, stanowisko 27 i Kraków-Rżąka, stanowisko 1 : osada kultury łużyckiej /
red. Sławomir Kadrow ; [aut. Krzysztof Bukowski et al.] – Kraków, 2003
650 4 |a Kultura łużycka |z Polska
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x archeologia
Wczesnośredniowieczne grodziska ziemi chełmińskiej : katalog źródeł / oprac. Ryszard
Boguwolski [et al.] . – Toruń, 1994
650 4 |a Grody |z Polska |y 7-11 w.
651 4 |a Chełmińska, Ziemia |x archeologia |y 7-11 w.
651 4 |a Chełmińska, Ziemia |x osadnictwo |y7-11 w.
Księżniczka gocka z Weklic : wyposażenie grobu z II-III w.n.e. : katalog wystawy / Muzeum
Zamkowe w Malborku. – 2005
160
610 24 |a Muzeum Zamkowe (Malbork) |x wystawy
650 4 |a Groby |x archeologia |z Polska |y 2-3 w.
650 4 |a Goci |x kultura |x zabytki |z Polska
650 4 |a Kultura wielbarska |z Polska
651 4 |a Malbork (woj. pomorskie) |x wystawy |y od 2001 r.
651 4 |a Weklice (woj. warmińsko-mazurskie) |x archeologia |y 2-3 w.
655 4 |a Katalogi wystaw
Przemiany wytwórczości krzemieniarskiej społeczności kultur wstęgowych strefy
wielkodolinnej Niżu Polskiego / Jacek Kabaciński. – Poznań, 2010
650
650
650
650
651
4 |a Krzemień |x wyroby |x archeologia |z Polska
4 |a Kultura ceramiki wstęgowej |z Polska
4 |a Kultura ceramiki wstęgowej rytej |z Polska
4 |a Narzędzia |x archeologia |z Polska
4 |a Polski, Niż |x archeologia
Badania nad identyfikacją grobu Kopernika = The search for identity of Copernicus tomb /
red. Jerzy Gąssowski. – Pułtusk, 2008
600 14 |a Kopernik, Mikołaj |d (1473-1543)
650 4 |a Groby |x archeologia |z Polska
651 4 |a Frombork (woj. warmińsko-mazurskie) |x katedra Wniebowzięcia
NMP i św. Andrzeja Apostoła |x archeologia
Życie codzienne w mieście hanzeatyckim na podstawie badań archeologicznych w Elblągu :
lipiec - grudzień 2004 / Muzeum w Elblągu. – Elbląg, 2004
610 24 |a Muzeum Archeologiczno-Historyczne (Elbląg) |x wystawy
650 4 |a Hanza
651 4 |a Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie) |x archeologia
651 4 |a Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie) |x wystawy |y od 2001 r.
651 4 |a Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie) |x życie codzienne |x historia
655 4 |a Katalogi wystaw
Bitwy
Określnik – bitwy stosuje się do opracowania materiałów na temat wielu bitew, które toczyły
się na danym obszarze.
Na przedpolu Warszawy / Wojciech Kempa. – Siemianowice Śląskie, 2008
610 24 |a Armia Krajowa
650 4 |a Akcja "Burza"
650 4 |a Operacja 1944 r. Bagration
651 4 |a Lublin (woj. lubelskie ; okręg) |x bitwy |y 1939-1945 r.
651 4 |a Warszawa (okręg) |x bitwy |y 1939-1945 r.
161
Wojna galicyjska : działania armii austro-węgierskiej na froncie północnym (galicyjskim) w
latach 1914-1915 / Juliusz Bator. – Kraków, 2008
650
650
650
651
4 |a Wojna 1914-1918 r. |x bitwy |z Polska
4 |a Wojsko |z Austria |y1914-1918 r.
4 |a Wojsko |z Rosja |y 1914-1918 r.
4 |a Galicja |x bitwy |y 1914-1918 r.
Militarna Łomża : kompendium / oprac. J. Rudnicki et al. – Łomża, 2003
650 4 |a Wojsko |z Polska
651 4 |a Łomża (woj. podlaskie ; okręg) |x bitwy
651 4 |a Łomża (woj. podlaskie ; okręg) |x historia
Od Sandomierza do Opola i Raciborza / Henryk Stańczyk ; Wojskowy Instytut Historyczny
Akademii Obrony Narodowej. – Warszawa, 1998
650
650
650
651
651
4 |a Wojna 1939-1945 r. |x bitwy |z Polska
4 |a Wojsko |z Niemcy |y 1933-1945 r.
4 |a Wojsko |z ZSRR |y 1939-1945 r.
4 |a Sandomierz (woj. świętokrzyskie ; okręg) |x bitwy |y 1939-1945 r.
4 Śląsk, Górny|xbitwy|y1939-1945 r.
Konkretne bitwy powinny otrzymać adekwatne hasło, np. : Bitwa 1577 r. pod Tczewem.
Wspomnienie o bitwie pod Brwinowem / [oprac. i red. zespół w składzie Dariusz Krzemiński
przewodn. et al.]. – Brwinów, 2009
650 4 |a Bitwa 1939 r. pod Brwinowem
655 4 |a Antologie
655 4 |a Pamiętniki polskie|y1939-1945 r.
Miejsca pamięci narodowej, pamiątki i tablice pamiątkowe
Przez miejsca pamięci należy rozumieć wszelkie ślady przeszłości warte upamiętnienia,
materiały na ich temat opracowuje się stosując określnik – miejsca pamięci. Pamiątki
historyczne wyraża się przez określnik – pamiątki stosowany po określniku – historia.
Dokumenty o tablicach pamiątkowych opisuje się stosując określnik – tablice pamiątkowe,
np.:
Miejsca Pamięci Narodowej na trenie byłego Województwa Płockiego 1975 - 1998 : katalog
wystawy / Archiwum Państwowe w Płocku, Stowarzyszenie Przyjaciół Archiwum
Państwowego w Płocku. – Płock, 2009
610 24 |a Archiwum Państwowe (Płock) |x wystawy
651 4 |a Płock (woj. mazowieckie ; okręg) |x miejsca pamięci
651 4 |a Płock (woj. mazowieckie) |x wystawy |y od 2001 r.
162
655 4 |a Katalogi wystaw
Harcerskie miejsca pamięci na terenie Krakowa : kieszonkowy przewodnik po miejscach
związanych z historią harcerstwa / Krzysztof Wojtycza. – Kraków, 2008
610 24 |a Związek Harcerstwa Polskiego |x miejsca pamięci
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x miejsca pamięci
655 4 |a Przewodniki turystyczne
Miejsca pamięci o Powstaniu Wielkopolskim i powstańcach w powiecie rawickim / [oprac.
Janusz Hamielec et al.]. – Rawicz, 2008
650 4 |a Powstanie 1918 r. wielkopolskie |x miejsca pamięci
651 4 |a Rawicz (woj. wielkopolskie ; okręg) |x miejsca pamięci
Zaginiony świat : historia Żydów przemyskich / Jacek Błoński. – Przemyśl, 2008
650
650
651
651
655
655
4 |a Żydzi |x historia |x pamiątki |z Polska
4 |a Żydzi |zPolska
4 |a Przemyśl (woj. podkarpackie) |x stosunki etniczne
4 |a Przemyśl (woj. podkarpackie) |x miejsca pamięci
4 |a Albumy
4 |a Fotografia
Pomniki i tablice pamiątkowe Chełma / [tekst Zbigniew Lubaszewski]. – Chełm, 2009
651 4 |a Chełm (woj. lubelskie) |x pomniki
651 4 |a Chełm (woj. lubelskie) |x tablice pamiątkowe
Pomniki, figury, tablice pamiątkowe w Busku Zdroju / Leszek Marciniec. – Krosno, 2007
650
650
651
651
4 |a Kapliczki i krzyże przydrożne |z Polska |y 19-20 w.
4 |a Pomniki |z Polska |y 19-20 w.
4 |a Busko-Zdrój (woj. świętokrzyskie) |x miejsca pamięci |y 19-20 w.
4 |a Busko-Zdrój (woj. świętokrzyskie) |x sztuka |y 19-20 w.
Płyta Sztabu AL / [Andrzej Czerkawski]. – Warszawa, 1970
610 24 |a Armia Ludowa |x tablice pamiątkowe
650 4 |a Powstanie 1944 r. warszawskie |x pamiątki
651 4 |a Warszawa |x Stare Miasto |y 1939-1945 r.
651 4 |a Warszawa |x Stare Miasto |x tablice pamiątkowe
W dniu wmurowania tablicy Marjanowi Dubieckiemu 10 maja 1931 roku w Równem na
Wołyniu / [oprac. Jakób Hoffman]. – Równe Wołyńskie, 1931
600 14 |a Dubiecki, Marian |d (1838-1926) |x tablice pamiątkowe
650 4 |a Historycy |z Polska |y 19-20 w.
651 4 |a Równe (Ukraina) |x tablice pamiątkowe
655 4 |a Biografie
163
Pamiątki bydgoskie : [informator wystawy / aut. Zdzisław Hojka ; Muzeum Okręgowe im.
Leona Wyczółkowskiego w Bygoszczy]. – Bydgoszcz, 2002
610 24 |a Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego (Bydgoszcz)
|x wystawy
651 4 |a Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie) |x historia |x pamiątki
651 4 |a Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie) |x wystawy |y od 2001 r.
655 4 |a Katalogi wystaw
Pamiątki powstania styczniowego na terenie b[yłych] województw krakowskiego i
sandomierskiego / Zdzisław Sabat. – Kielce, 1984
650 4 |a Powstanie 1863 r. styczniowe |x pamiątki
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie ; okręg) |x historia |x pamiątki |y 19 w.
651 4 |a Sandomierz (woj. świętokrzyskie ; okręg) |x historia |x pamiątki
|y19 w.
Numizmatyka zob. dział Kultura
Obozy hitlerowskie, obozy jenieckie i obozy pracy, więziennictwo
Materiały na temat wszelkich miejsc odosobnienia na danym obszarze opisuje się przy
pomocy określników: - obozy hitlerowskie, - obozy jenieckie, - obozy pracy, - więziennictwo.
Stosuje się je wówczas, gdy dokument nie dotyczy konkretnych obozów lub więzień. W
dodatkowych hasłach należy wyrazić państwo, w którego gestii dane miejsce
odosobnienia/pracy przymusowej się znajdowało. Nie ma potrzeby dodawać takich haseł w
przypadku obozów hitlerowskich, gdyż już sam określnik na to wskazuje. Dlatego też po
określniku – obozy hitlerowskie nie należy stosować określnika chronologicznego,
koniecznego w przypadku pozostałych określników, np.:
Obozy hitlerowskie w Łodzi : praca zbiorowa / pod red. Albina Głowackiego i Sławomira
Abramowicza. – Łódź, 1998
651 4|a Łódź (woj. łódzkie) |x obozy hitlerowskie
655 4|a Materiały konferencyjne
Obozy pracy w Generalnym Gubernatorstwie w latach 1939-1945 / Józef Marszałek. –
Lublin, 1998
650 4 |a Obozy hitlerowskie |z Polska
651 4 |a Generalne Gubernatorstwo (1939-1945) |x obozy hitlerowskie
Obozy przejściowe dla robotników przymusowych w Krakowie w latach 1939-1945 / Tadeusz
Wroński. – Kraków, 1981
164
650 4 |a Obozy hitlerowskie |z Polska
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x obozy hitlerowskie
Kryptonim "X-2" : Siostry Elżbietanki ofiarami przemocy w PRL (1954-1956) / Miriam
Halina Zając. - Wrocław, 2004
610 24 |a Elżbietanki |z Polska |y 1944-1956 r.
650 4 |a Kościół a państwo |z Polska |y 1944-1956 r.
650 4 |a Polityka wyznaniowa |z Polska |y 1944-1956 r.
650 4 |a Więźniowie polityczni |z Polska |y 1944-1956 r.
651 4 |a Dębowa Łąka (woj. lubuskie) |x obozy pracy |y 1944-1956 r.
651 4 |a Gostyń (woj. wielkopolskie) |x obozy pracy |y 1944-1956 r.
651 4 |a Kobylin (woj. wielkopolskie) |x obozy pracy |y 1944-1956 r.
651 4 |a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x religia |y 1944-1956 r.
651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie ; okręg) |x religia |y 1944-1956 r.
Obozy pracy przymusowej Gliwickiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego 1945-1949 /
Sebastian Rosenbaum, Bogusław Tracz. – Katowice, 2009
650
650
651
655
4 |a Jeńcy wojenni |z Niemcy |y 1945-1949 r.
4 |a Praca przymusowa |z Polska |y 1944-1956 r.
4 |a Gliwice (woj. śląskie ; okręg) |x obozy pracy |y 1944-1956 r.
4 |a Źródła historyczne
Obozy jenieckie w Prusach Wschodnich 1939-1945 / Zygmunt Lietz. – Warszawa, 1982
650 4 |a Obozy jenieckie |z Niemcy |y 1933-1945 r.
651 4 |a Prusy Wschodnie |x obozy jenieckie |y 1939-1945 r.
Losy powstańców słowackich w obozach niemieckich na Pomorzu Gdańskim : listopad 1944 maj 1945 / Marek Orski. – Gdańsk, 2008
650
650
650
651
4 |a Jeńcy wojenni |z Słowacja |y 1938-1945 r.
4 |a Obozy jenieckie |z Niemcy |y 1933-1945 r.
4 |a Powstanie 1944 r. słowackie
4 |a Pomorze Gdańskie |x obozy jenieckie |y 1939-1945 r.
Więziennictwo zob. dział Prawo i sądownictwo
Straty wojenne
Prace dotyczące strat materialnych poniesionych w wyniku działań wojennych opracowuje się
stosując określnik – straty wojenne. Straty ludzkie opisuje się przy pomocy określnika –
martyrologia, np.:
Okaleczone miasto - Warszawa '39 : wojenne zniszczenia obiektów stolicy w fotografiach
Antoniego Snawadzkiego / oprac. Marcin Majewski. – Warszawa, 2009
600 14 |a Snawadzki, Antoni |d (1897-1940?)
165
650
651
655
655
4 |a Kampania wrześniowa
4 |a Warszawa |x straty wojenne |y 1939-1945 r.
4 |a Albumy
4 |a Fotografia polska|y1939-1945 r.
Raport o stratach wojennych Poznania 1939-1945 / pod red. Andrzeja Saksona i Andrzeja
Skarzyńskiego. – Poznań, 2008
651 4 |a Poznań (woj. wielkopolskie) |x straty wojenne |y 1939-1945 r.
Archidiecezja warszawska w latach 1939-1945 : zniszczenia obiektów sakralnych / Stanisław
Banach. – Łódź, 2001
650 4 |a Kościoły i kaplice |x straty wojenne |z Polska |y 1939-1945 r.
651 4 |a Polska |x kultura |x straty wojenne |y 1939-1945 r.
651 4 |a Warszawska, diecezja (katol.) |x straty wojenne |y 1939-1945 r.
Warszawa : mapa miasta w skali 1:20 000 wraz z inwentaryzacją zniszczeń popełnionych
przez Niemców w latach 1939-1945 / źródła ze zdjęć lotniczych wykonanych w 1945 r. przez
lotników radzieckich dla Biura Odbudowy Stolicy ; oprac. L. Kowalski, F. Piątkowski. –
Warszawa, 1945
651 4 |a Warszawa |y 1944-1956 r.
651 4 |a Warszawa |x straty wojenne |y 1939-1945 r.
655 4 |a Plany miast
Martyrologia zob. dział Społeczeństwo
166
VII.14.8. Kultura
Stosowane określniki:
- bibliotekarstwo,
- budownictwo,
- etnografia,
- film,
- kolekcjonerstwo,
- kultura,
- media,
- muzealnictwo,
- muzyka,
- numizmatyka,
- pomniki,
- sztuka,
- teatr,
- wystawy,
- zabytki.
Określnik – kultura służy do opracowania materiałów na temat kultury na danym obszarze w
ogólności, a także tych zagadnień szczegółowych, które nie mają swej reprezentacji w postaci
odrębnych określników, np.:
Chełmża : kultura w dziejach miasta / Piotr Birecki, Dariusz Meller. – Chełmża, 2010
651 4 |a Chełmża (woj. kujawsko-pomorskie |x kultura |x historia
Królewskie uroczystości weselne w Krakowie i na Wawelu 1512-1605 / Karolina Targosz. –
Kraków, 2007
650 4|a Ceremoniał dworski |z Polska |y 16-17 w.
167
650 4|a Ślub i wesele |z Polska |y 16-17 w.
650 4|a Władcy |x kultura |z Polska |y 16-17 w.
651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x kultura |y 16-17 w.
Rola wojska w rozwoju intelektualnym Jeleniej Góry : materiały z konferencji naukowej, 1617.05.2008 roku / pod red. Kazimierza Stąpora. – Jelenia Góra, 2008
650 4|a Wojsko |x kultura |z Polska |y od 1944 r.
651 4 |a Jelenia Góra (woj. dolnośląskie) |x kultura |y od 1944 r.
655 4 |a Materiały konferencyjne
Udział środowisk Żydów wrocławskich w artystycznym i kulturalnym życiu miasta od
emancypacji do 1933 roku / Małgorzata Stolarska-Fronia. – Warszawa, 2008
650
650
651
651
4 |a Sztuka żydowska |x historia |y 19-20 w.
4 |a Żydzi |x kultura |z Niemcy |y 19-20 w.
4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x kultura |y 19-20 w.
4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x stosunki etniczne |y 19-20 w.
Słownik pisarzy regionu bydgoskiego : bio-bibliografia / [oprac. Jadwiga Pszenna, Alina
Walukiewicz]. – Bydgoszcz, 2009
650 4 |a Pisarze polscy |y 20-21 w.
651 4 |a Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie ; okręg) |x kultura
|x biografie |y 20- 21 w.
655 4|a Literatura polska |x historia |y 20-21 w.
655 4|a Bibliografia
655 4|a Słowniki biograficzne
Edukacja wielokulturowa w środowisku lokalnym : studium teoretyczno-empiryczne na
przykładzie Ośrodka "Brama Grodzka - Teatr NN" w Lublinie / Marta Kubiszyn. – Toruń,
2007
610 24 |a Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN" (Lublin)
650 4 |a Edukacja międzykulturowa |z Polska
650 4 |a Praca kulturalno-oświatowa |z Polska |y od 1989 r.
651 4 |a Lublin (woj. lubelskie) |x kultura |y od 1989 r.
8. Festiwal Kultury Żydowskiej w Krakowie : program festiwalu : 28.06-06.07.2008 / [projekt
i red. programu Agnieszka Winciorek, Robert Mitoraj]. – Kraków, 2008
611 24|a Festiwal Kultury Żydowskiej |n (18 ; |d 2008 ; |c Kraków)
650 4 |a Żydzi |x kultura |x imprezy |z Polska |y od 2001 r.
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x kultura |x imprezy |y od 2001 r.
Diagnoza potrzeb kulturalnych Wyszkowian / [oprac. raportu Paweł Hut et al.]. – Wyszków,
2009
610 24 |a Wyszkowski Ośrodek Kultury "Hutnik"
651 4 |a Wyszków (woj. mazowieckie, pow. Wyszków) |x kultura
168
|x socjologia |y od 2001 r.
35 Puchar Wieczystego oraz VI Ogólnopolski Turniej Polskich Tańców o Puchar prof.
Mariana Wieczystego : Kraków 17-18 stycznia 2009 r. : zaproszenie. – Kraków, 2009
611 24 |a Ogólnopolski Turniej Polskich Tańców o puchar prof. Mariana
Wieczystego |n (6 ; |d2009 ; |cKraków)
611 24 |a Ogólnopolski Turniej Tańca Towarzyskiego o Puchar
Wieczystego |n(35 ; |d2009 ; |cKraków)
650 4 |a Taniec |x konkursy i festiwale |z Polska |y od 2001 r.
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x kultura |x konkursy i festiwale
|y od 2001 r.
Kultura ludowa
Dokumenty na temat kultury ludowej opracowuje się za pomocą określnika – etnografia.
Mit lwowskiego batiara / Urszula Jakubowska . – Warszawa, 1998
650 4 |a Folklor miejski |z Polska
651 4 |a Lwów (Ukraina) |x etnografia
651 4 |a Lwów (Ukraina) |x socjologia
Jeśli dokument opisuje zagadnienie szczegółowe lub konkretną dziedzinę działalności (np.
tylko muzyka lub budownictwo ludowe), należy je wyrazić w dodatkowym haśle z uzyciem
odpowiedniego określnika, np.:
Łowickie a Rawskie - muzyczne subregiony Mazowsza : źródła historyczne i współczesne
badania terenowe / Jacek Piotr Jackowski. – Warszawa, 2007
651
651
651
651
655
4 |a Łowicz (woj. łódzkie ; okręg) |x etnografia
4 |a Łowicz (woj. łódzkie ; okręg) |x muzyka
4 |a Rawa Mazowiecka (woj. łódzkie ; okręg) |x etnografia
4 |a Rawa Mazowiecka (woj. łódzkie ; okręg) |x muzyka
4 |a Muzyka ludowa polska |x historia
Wystawa pamiątkarstwa podhalańskiego : Centralne Biuro Wystaw Artystycznych, Zakopane,
marzec - kwiecień - maj 1954. – Zakopane, 1954
610 24|a Biuro Wystaw Artystycznych (Zakopane) |x wystawy
650 4 |a Pamiątki z podróży |z Polska
650 4 |a Rzemiosło ludowe |z Polska
651 4 |a Podhale |x etnografia
651 4 |a Podhale |x rzemiosło
651 4 |a Zakopane (woj. małopolskie) |x wystawy |y 1944-1956 r.
655 4 |a Katalogi wystaw
Bibliotekarstwo
169
Działalność kulturalno-oświatowa Biblioteki Publicznej gminy Wejherowo im. Aleksandra
Labudy w Bolszewie w latach 1990-2010 / Maria Waszkiewicz. – Wejherowo, 2010
610 24 |a Biblioteka Publiczna Gminy Wejherowo im. Aleksandra Labudy (Bolszewo)
650 4 |a Biblioteki publiczne |z Polska |y od 1989 r.
651 4 |a Bolszewo (woj. pomorskie) |x bibliotekarstwo |y od 1989 r.
Przypadek ze skutkiem dożywotnim : wspomnienia bibliotekarza z lat 1956-2002 / Jan
Burakowski. – Olsztyn, 2004
600 14 |a Burakowski, Jan |d (1934- )
650 4 |a Bibliotekarze |z Polska |y od 1944 r.
651 4 |a Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie) |x bibliotekarstwo |y od 1944 r.
651 4 |a Sierpc (woj. mazowieckie) |x bibliotekarstwo |y od 1944 r.
655 4 |a Pamiętniki polskie |y od 1944 r.
Biblioteka Politechniki Łódzkiej : ponad 60 lat historii / Czesława Garnysz. – Łódź, 2009
610 24 |a Politechnika Łódzka. |b Biblioteka
650 4 |a Biblioteki techniczne |z Polska |y od 1944 r.
651 4 |a Łódź (woj. łódzkie) |x bibliotekarstwo |y od 1944 r.
Katalog atlasów XIX wieku (1801-1900) w zbiorach kartograficznych Biblioteki Naukowej
PAU i PAN w Krakowie / oprac. Jadwiga Bzinkowska ; współpr. Ewa Niedziałkowska. –
Kraków, 2010
610 24 |a Biblioteka Naukowa Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej
Akademii Nauk (Kraków) |x zbiory
651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x bibliotekarstwo |x zbiory
655 4|a Atlasy geograficzne |x historia |y 19 w.
655 4|a Atlasy geograficzne |x zbiory |z Polska
655 4|a Katalogi zbiorów
Biblioteka klasztoru benedyktynów na Świętym Krzyżu [Dokument elektroniczny] : katalog
wystawy. – Kielce, 2007
610 24 |a Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Witolda Gombrowicza
(Kielce) |x wystawy
610 24 |a Benedyktyni |x bibliotekarstwo |z Polska |y 12-19 w.
650 4|a Biblioteki klasztorne |z Polska
651 4|a Kielce (woj. świętokrzyskie) |x wystawy |y od 2001 r.
651 4|a Święty Krzyż (klasztor) |x bibliotekarstwo
Sztuka
Stosowane określniki: - budownictwo, - film, - muzyka, - sztuka, - teatr, określniki
jednostkowe wyrażające konkretne obiekty
170
Dokumenty na temat sztuki, tzn. architektury, życia filmowego , muzycznego, teatralnego a
także sztuk plastycznych opracowuje się przy pomocy określnika – sztuka.
Kolbuszowa, Mielec i okolice / oprac. aut. Ewa Śnieżyńska-Stolotowa i Franciszek Stolot. –
Warszawa, 1991 (Katalog zabytków sztuki w Polsce : seria nowa)
651 4 |a Kolbuszowa (woj. podkarpackie ; okręg) |x sztuka
651 4 |a Mielec (woj. podkarpackie ; okręg) |x sztuka
655 4 |a Katalogi zabytków
Późnogotycka rzeźba drewniana w Małopolsce 1490-1540 / Wojciech Walanus. – Kraków,
2006
650 4 |a Gotyk |z Polska
650 4 |a Rzeźba sakralna polska |x historia |y 15-16 w.
651 4 |a Małopolska |x sztuka |y 15-16 w.
Żydowscy malarze w Łodzi w latach 1880-1919 / Irmina Gadowska. – Warszawa, 2010
650
650
651
655
4 |a Malarze polscy |y 19-20 w.
4 |a Malarze żydowscy |y 19-20 w.
4 |a Łódź (woj. łódzkie) |x sztuka |x biografie
4 |a Biografie
Statut Stowarzyszenia "Związek Polskich Artystów Plastyków w Krakowie" / [Związek
Polskich Artystów Plastyków w Krakowie]. Kraków, 1931
610 24 |a Związek Polskich Artystów Plastyków (Kraków) |x statuty i
regulaminy
650 4 |a Artyści plastycy polscy |x organizacje |y 1918-1939 r.
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x sztuka |x organizacje |y 1918-1939 r.
Album dla Gdańska 2008 : I Międzynarodowy Konkurs Fotograficzny : katalog wystawy
pokonkursowej. – Kraków, 2008
611 24 |a Międzynarodowy Konkurs Fotograficzny |n (1 ; |d 2008 ; |c Gdańsk)
655 4 |a Fotografia |y od 1945 r.
655 4 |a Fotografia |x konkursy i festiwale |z Polska |y od 2001 r.
651 4 |a Gdańsk (woj. pomorskie) |x sztuka |x konkursy i festiwale
|y od 2001 r.
655 4 |a Albumy
Jeśli dokument dotyczy konkretnego obiektu, należy zastosować określnik jednostkowy
wyrażający ten obiekt, np.:
Taniec Śmierci / Magdalena Gutowska. – Warszawa, 2010
650 4 |a Barok |x sztuka |z Polska
171
650
650
650
651
4 |a Szlachta |x kultura |z Polska |y 17 w.
4 |a Sztuka polska |x tematyka |y17 w.
4 |a Taniec śmierci |x w sztuce polskiej
4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x kościół św. Bernardyna ze Sieny |x Taniec śmierci
Architektura i budownictwo
Prace na temat architektury i budownictwa opisuje się przy pomocy określnika –
budownictwo. Jeśli dokument dotyczy konkretnego obiektu, należy zastosować określnik
jednostkowy zawierający nazwę tego obiektu, np.:
Krośnieńskie kościoły na starych pocztówkach i fotografiach / Zbigniew Więcek. – Krosno,
2010
650
651
655
655
655
4 |a Kościoły i kaplice |z Polska
4 |a Krosno (woj. podkarpackie) |x budownictwo
4 |a Albumy
4 |a Fotografia polska |y 20 w.
4 |a Pocztówki |z Polska
Kościół drewniany pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Libuszy / Wiesław Bodzioch.
– Libusza, 2010
650 4 |a Budownictwo drewniane |z Polska
650 4 |a Kościoły i kaplice |z Polska
651 4 |a Libusza (woj. małopolskie) |x kościół Narodzenia NMP
Secesja w architekturze Przemyśla / Bartłomiej Gutowski. – Przemyśl, 2007
650 4 |a Architektura polska |x historia |y 19-20 w.
650 4 |a Secesja (szt.) |x budownictwo |z Polska
651 4 |a Przemyśl (woj. podkarpackie) |x budownictwo |y 19-20 w.
Symbolika wolnomularska w założeniu pałacowo-ogrodowym w Młynowie za czasów
Aleksandra Chodkiewicza / Wioletta Brzezińska. – Warszawa, 2006
650
650
650
650
651
651
4 |a Architektura polska |x symbolika |y 18-19 w.
4 |a Architektura polska |x zabytki |z Ukraina
4 |a Masoneria |x symbolika
4 |a Zamki i pałace |z Ukraina |y 18-19 w.
4 |a Młynów (Ukraina) |x pałac Chodkiewiczów
4 |a Młynów (Ukraina) |x parki i ogrody |y 18-19 w.
Architektura Krakowa 1989-2004 : nowe realizacje w kontekście miasta historycznego /
Maciej Motak. – Kraków, 2007
172
650
650
650
651
4 |a Architektura polska |x historia |y od 1989 r.
4 |a Urbanistyka |z Polska |y od 1989 r.
4 |a Zespoły historyczne miast |z Polska
4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x budownictwo |y od 1989 r.
Za progiem miejskiego domu w Katowicach w XIX i XX wieku / Jadwiga Lipońska-Sajdak,
Maria Krysiak. – Katowice, 2010
650
650
650
650
650
650
651
651
655
4 |a Mieszkania |x wyposażenie |z Niemcy |y 19-20 w.
4 |a Mieszkania |x wyposażenie |z Polska |y 19-20 w.
4 |a Mieszczaństwo |x kultura |z Niemcy |y 19-20 w.
4 |a Mieszczaństwo |x kultura |z Polska |y 19-20 w.
4 |a Wnętrza architektoniczne |z Niemcy |y 19-20 w.
4 |a Wnętrza architektoniczne |z Polska |y 19-20 w.
4 |a Katowice (woj. śląskie) |x budownictwo |y 19-20 w.
4 |a Katowice (woj. śląskie) |x życie codzienne |y 19-20 w.
4 |a Wydawnictwa popularne
Architektura jednorodzinnych zespołów mieszkaniowych w Gliwicach z lat 1919-1939 / Adam
Bednarski. – Gliwice, 2007
650 4 |a Budownictwo jednorodzinne |z Niemcy |y 1918-1933 r.
651 4 |a Gliwice (woj. śląskie) |x budownictwo |y 1918-1939 r.
Pomniki
Określnik – pomniki służy do opisu prac na temat pomników w ogólności. Jeśli dokument
dotyczy konkretnego pomnika, należy użyć określnika jednostkowego zawierającego jego
nazwę, np.:
Pomniki Piotrkowa Trybunalskiego / Patrycja Grzybowska [et al.]. – Piotrków Trybunalski,
2006
650 4 |a Pomniki| z Polska |y 20-21 w.
651 4 |a Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie) |x pomniki
Legnickie pomniki przed II wojną światową / Grażyna Humeńczuk. – Legnica, 2000
655
650
651
655
4 |a Pocztówki |z Niemcy
4 |a Pomniki |z Niemcy
4 |a Legnica (woj. dolnośląskie) |x pomniki
4 |a Albumy
Grób Nieznanego Żołnierza 1925-2005 : bibliografia / [oprac. Monika Biedrzycka et al.]. –
Warszawa, 2005
650 4 |a Pomniki |z Polska |y 20 w.
651 4 |a Warszawa |x Grób Nieznanego Żołnierza
655 4 |a Bibliografia
173
Ilustrowane dzieje Pomnika Adama Mickiewicza w Krakowie / Anna Król. – Kraków, 1999
600 14 |a Mickiewicz, Adam |d (1798-1855) |x pomniki
610 24 |a Muzeum Narodowe (Kraków) |x wystawy
650 4 |a Pomniki |z Polska |y 19 w.
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x pomnik Adama Mickiewicza
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x wystawy |y od 1989 r.
655 4 |a Katalogi wystaw
Życie filmowe
Dokumenty na temat życia filmowego na danym obszarze opracowuje się stosując określnik
– film, np.:
Z tamtej strony kamery : (czterdzieści lat minęło... w Wytwórni Filmów Oświatowych) /
Leszek Skrzydło. – Łódź, 2008
600 14 |a Skrzydło, Leszek |d (1931- )
610 24 |a Wytwórnia Filmów Oświatowych i Programów Edukacyjnych
650 4 |a Reżyserzy polscy |y od 1944 r.
651 4 |a Łódź (woj. łódzkie) |x film
655 4 |a Film dokumentalny Polski |x historia |y od 1944 r.
655 4 |a Film edukacyjny polski |x historia |y od 1944 r.
655 4 |a Filmografia
655 4 |a Pamiętniki polskie |y od 1944 r.
Ińskie Lato Filmowe 1973-2007 : gdzie woda czysta... / Bohdan Kowalski. – Szczecin, 2008
611 24 |a Ińskie Lato Filmowe
651 4 |a Ińsko (woj. zachodniopomorskie) |x film |x konkursy i festiwale
655 4 |a Film |x konkursy i festiwale |z Polska
655 4 |a Film |x popularyzacja |z Polska
Wrocław będzie miastem filmowym... : z dziejów kina w stolicy Dolnego Śląska / red. Andrzej
Dębski, Marek Zybura. – Wrocław, 2008
650
650
651
651
655
655
4 |a Kino |z Niemcy
4 |a Kino |z Polska
4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x film
4|a Film niemiecki |x historia
4 |a Film polski |x historia
4 |a Materiały konferencyjne
15 [Piętnaście] lat DKF [Dyskusyjnego Klubu Filmowego] "Kinematograf" : 1971-1986 /
[katalog oprac. i rozmowy przeprowadziła Bogusława Pałczyńska]. – Kraków, 1987
610 24 |a Dyskusyjny Klub Filmowy "Kinematograf" (Kraków)
174
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x film |y1956-1989 r.
655 4 |a Film |x popularyzacja |x organizacje |z Polska
Życie muzyczne
Dokumenty na temat życia muzycznego na danym obszarze opracowuje się stosując
określnik – muzyka, np.:
Moje muzyczne 40-lecie w Białymstoku / Zofia Hamerlak-Gładyszewska. – Białystok, 2010
600 14 |a Hamerlak-Gładyszewska, Zofia |d (1937- )
650 4 |a Chóry |z Polska |y od 1944 r.
650 4 |a Dyrygenci polscy |y od 1944 r.
651 4 |a Białystok (woj. podlaskie) |x muzyka |y od 1944 r.
655 4 |a Pamiętniki polskie |y od 1944 r.
Twórczość chóralna współczesnych kompozytorów szczecińskich w aspekcie problematyki
wykonawczej / Iwona Wiśniewska-Salamon. – Szczecin, 2008
650
650
650
650
650
651
4 |a Kompozytorzy polscy |y od 1944 r.
4 |a Muzyka chóralna |x historia |y od 1945 r.
4 |a Muzyka chóralna |x wykonanie i interpretacja
4 |a Muzyka polska |x historia |y od 1944 r.
4 |a Technika kompozytorska
4 |a Szczecin (woj. zachodniopomorskie) |x muzyka |y od 1944 r.
Muzyka i muzycy polscy w dziewiętnastowiecznym Wrocławiu / Marian Zduniak. – Wrocław,
1984
650
650
650
651
4 |a Muzycy polscy |y 19 w.
4 |a Muzyka polska |x historia |y 19 w.
4 |a Polacy za granicą |x muzyka |z Niemcy |y 19 w.
4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x muzyka |y 19 w.
Adam Münchheimer : działacz muzyczny i kompozytor / Bogdan M. Jankowski. – Warszawa,
2007
600 14 |a Münchheimer, Adam |d (1830-1904)
650 4 |a Muzycy polscy |y 19-20 w.
651 4 |a Warszawa |x muzyka |x biografie |y 19-20 w.
655 4 |a Biografie
145 lat Towarzystwa Śpiewaczego "Dzwon" 1864-2009 / [aut. Feliks Krysiak]. – Gniezno,
2009
610 24 |a Towarzystwo Śpiewacze "Dzwon" (Gniezno)
650 4 |a Chóry |z Polska |y 19-21 w.
651 4 |a Gniezno (woj. wielkopolskie) |x muzyka |x organizacje |y 19-21 w.
175
Jazz 56 : I Ogólnopolski Festiwal Muzyki Jazzowej, Sopot, 1956 / [oprac. Franciszek Walicki
; teksty: B-cia Rojek et al.]. – Sopot, 1956
611 24 |a Ogólnopolski Festiwal Muzyki Jazzowej "Jazz" |n (1 ; |d 1956
;|c Sopot)
650 4 |a Jazz |x konkursy i festiwale |z Polska |y 1944-1956 r.
651 4 |a Sopot (woj. pomorskie) |x muzyka |x konkursy i festiwale
|y 1944-1956 r.
Życie teatralne
Materiały na temat życia teatralnego na danym obszarze opracowuje się stosując określnik –
teatr, np.:
Dzieje teatrów krakowskich / Adam Bar. – Kraków, 1931
650 4 |a Teatr polski |x historia
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x teatr |x historia
Teatr Dramatyczny miasta stołecznego Warszawy / [red. Marcin Leszczyński et al.]. –
Warszawa, 2008
610 24 |a Teatr Dramatyczny miasta stołecznego Warszawy
650 4 |a Teatr polski |x historia |y od 1944 r.
651 4 |a Warszawa |x teatr |y od 1944 r.
Teatry Warszawy 1939 : kronika / Tomasz Mościcki. – Warszawa, 2009
650 4 |a Teatr polski |x repertuar |y 1918-1939 r.
651 4 |a Warszawa |x teatr |x repertuar |y 1918-1939 r.
Od Wesela do Pana Tadeusza : wykaz premier 1944-2010 / Teatr im. Wandy Siemaszkowej w
Rzeszowie ; [zebrała i oprac. Ewa Fudala]. – Rzeszów, 2010
610 24 |a Teatr im. Wandy Siemaszkowej (Rzeszów) |x repertuar
650 4 |a Teatr polski |x repertuar |y od 1944 r.
651 4 |a Rzeszów (woj. podkarpackie) |x teatr |x repertuar
Kot w butach : na motywach Charlesa Perrault / [Teatr Syrena]. – Warszawa, 2010
600 14|a Krzywański, Zbigniew |d (1961- ). |t Kot w butach
610 24|a Teatr Syrena (Warszawa) |y od 2001 r.
651 4|a Warszawa |x teatr |y od 2001 r.
655 4|a Programy teatralne
XXXVII Ogólnopolski Przegląd Teatrów Małych Form ”Kontrapunkt'02“ : Szczecin 17-21
kwietnia 2002 / [red. programu Julia Kierc-Wierzchowska]. – Szczecin, 2002
611 24 |a Ogólnopolski Przegląd Teatrów Małych Form "Kontrapunkt"
176
|n (37 ; |d 2002 ; |c Szczecin)
650 4 |a Teatr polski |x konkursy i festiwale |y od 2001 r.
651 4 |a Szczecin (woj. zachodniopomorskie) |x teatr |x konkursy i festiwale
|yod 2001 r.
Teatr światła i cienia : oświetlenie teatrów warszawskich na tle historii oświetlenia od
średniowiecza do czasów najnowszych / Piotr Mitzner. – Warszawa, 1987
650 4 |a Oświetlenie sceniczne |x historia
651 4 |a Warszawa |x teatr
Kolekcjonerstwo
Określnik – kolekcjonerstwo służy do opisu dokumentów na temat kolekcjonowania różnych
przedmiotów przez osoby prywatne, np.:
Zespół Kolekcjonerów LTK : 30 lat działalności : informator / [oprac. Zbigniew Gryczka ;
red. Barbara Głowinkowska]. – Leszno, 2008
610 24 |a Leszczyńskie Towarzystwo Kulturalne. |b Zespół Kolekcjonerów
651 4 |a Leszno (woj. wielkopolskie) |x kolekcjonerstwo |y od 1944 r.
Ruch filatelistyczny w Świebodzicach (1948-2010) / red. Tadeusz Gawlicki, Krzysztof
Jaworski. – Świebodzice, 2010
610 24 |a Polski Związek Filatelistów. |b Koło (Świebodzice)
650 4 |a Filatelistyka |x organizacje |z Polska |y od 1944 r.
651 4 |a Świebodzice (woj. dolnośląskie) |x kolekcjonerstwo |x organizacje
|y od 1944 r.
Numizmatyka
Określnik – numizmatyka służy do opracowania dokumentów na temat numizmatów
związanych z danym terytorium. Numizmaty te traktowane są tu jako pamiątki, dzieła sztuki,
obiekty kolekcjonerskie. Materiały o numizmatach opisywanych w aspekcie polityki
pieniężnej należy opracowywać przy pomocy określnika – finanse.
Corpus Nummorum Gedanensis : katalog - cennik monet, medali i żetonów gdańskich i z
Gdańskiem związanych 1200-1998. – Gdańsk, 2000
650
650
651
655
655
4 |a Medale europejskie
4 |a Monety |z Europa
4 |a Gdańsk (woj. pomorskie) |x numizmatyka
4 |a Cenniki
4 |a Katalogi numizmatyczne
177
Polska sztuka medalierska o tematyce medycznej we Lwowie 1868-1937 / Wiktor
Dziulikowski. – Wrocław, 1994
650
650
651
655
4 |a Medale polskie |y 19-20 w.
4 |a Medycyna |x w sztuce polskiej
4 |a Lwów (Ukraina) |x numizmatyka |y 19-20 w.
4 |a Katalogi numizmatyczne
Monety zastępcze Śląska, Kłodzka i Wschodnich Łużyc 1800-1960 : katalog / Borys
Paszkiewicz. – Warszawa, 1984
650
650
650
650
651
651
651
655
4 |a Monety austriackie |y 19-20 w.
4 |a Monety niemieckie |y 19-20 w.
4 |a Pieniądz zastępczy |z Austria |y 19-20 w.
4 |a Pieniądz zastępczy |z Niemcy |y 19-20 w.
4 |a Kłodzko (woj. dolnośląskie ; okręg) |x numizmatyka |y 19-20 w.
4 |a Łużyce |x numizmatyka |y 19-20 w.
4 |a Śląsk |x numizmatyka |y 19-20 w.
4 |a Katalogi numizmatyczne
Media
Określnik – media stosuje się do opracowania materiałów na temat środków masowego
przekazu na danym obszarze, np.:
Media w Zagłębiu Dąbrowskim : tradycje i współczesność : przyczynki do monografii /
Michał Kaczmarczyk. – Sosnowiec, 2010
650 4 |a Dziennikarze |z Polska |y 20-21 w.
651 4 |a Dąbrowskie, Zagłębie |x media |y 20-21 w.
Warszawskie gazety ulotne XVI i XVII w. / Konrad Zawadzki. – Warszawa, 1976 Odb. z
Rocznika Warszawskiego, t. XIV
650 4 |a Gazety ulotne |x historia |z Polska |y 16-17 w.
651 4 |a Warszawa |x media |y 16-17 w.
Pismo "śląskiego Października" : tygodnik społeczno-kulturalny "Przemiany" (1956-1957) /
Tomasz M. Głogowski. – Katowice, 2005
630 04 |a Przemiany (czasop. ; Katowice)
651 4 |a Katowice (woj. śląskie) |x media |y 1956-1989 r.
655 4 |a Czasopisma regionalne i lokalne polskie |x historia |y 1956-1989 r.
655 4 |a Czasopisma społeczno-kulturalne polskie |x historia |y 1956-1989 r.
Rodzaje konfiskat prasowych w Krakowie w latach 1900-1914 / Andrzej Garlicki. - [S.l.],
1963 Nadb.: Przegląd Historyczny, t. LIV, z. 3.
650 4 |a Cenzura |z Austria |y 19-20 w.
178
650
650
651
655
4 |a Prawo prasowe |z Austria |y stan na 1914 r.
4 |a Wolność słowa |z Austria |y 19-20 w.
4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x media |y 19-20 w.
4 |a Czasopisma polskie |x historia |y 19-20 w.
Wrocławskie anteny. – Wrocław, 1974
650 4 |a Telewizja regionalna |z Polska
650 4 |a Rozgłośnia regionalna |z Polska |y 1956-1989 r.
651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x media |y 1956-1989 r.
Polskie Radio Katowice : 1927-2007 / pod red. Henryka Grzonki. – Katowice, 2007
610 24 |a Polskie Radio Katowice
650 4 |a Rozgłośnia regionalna |z Polska
651 4 |a Katowice (woj. śląskie) |x media |y 20 w.
15 lat Ośrodka Telewizyjnego w Szczecinie. – Szczecin, 1975
610 24 |a Telewizja Polska. |b Oddział (Szczecin)
650 4 |a Telewizja regionalna |z Polska
651 4 |a Szczecin (woj. zachodniopomorskie) |x media |y 1944-1989 r.
Internet w rozwoju małej gminy : doświadczenia programu Wieś Aktywna. Budowanie
Społeczeństwa Informacyjnego e-VITA. – Warszawa, 2006
650
650
650
651
4 |a Internet |x a społeczności lokalne
4 |a Społeczności lokalne |x informacja |x metody
4 |a Wieś| x komputeryzacja |z Polska
4 |a Stoszowice (woj. dolnośląskie ; okręg) |x media |y od 2001 r.
Muzealnictwo, wystawy
Określnik – muzealnictwo stosuje się do opisu dokumentów na temat muzeów na danym
obszarze, określnik – wystawy dla dokumentów o wystawach. Określnik ten powinny
otrzymać również materiały dotyczące wystaw organizowanych w muzeach, np.:
Muzea Krakowa : [informator] / Marian Hanik. – Kraków, 1987
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x muzealnictwo
655 4 |a Informatory
Muzeum Instrumentów Muzycznych : [informator] / [tekst Irena Kalemba]. – Poznań, 1983
610 24 |a Muzeum Instrumentów Muzycznych (Poznań) |x zbiory
650 4 |a Muzea muzyki |z Polska
651 4 |a Poznań (woj. wielkopolskie) |x muzealnictwo |x zbiory
655 4 |a Informatory
179
Dzieje Muzeum Zoologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego / Krzysztof Beiersdorf. –
Kraków, 2000
610 24 |a Uniwersytet Jagielloński. |b Muzeum Zoologiczne
650 4 |a Muzea przyrodnicze |z Polska
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x muzealnictwo
Ekspresjonizm w sztuce polskiej : katalog wystawy, Wrocław 1980 / oprac. Piotr
Łukaszewicz, Jerzy Malinowski. – Wrocław, 1980
610 24 |a Muzeum Narodowe (Wrocław) |x wystawy
650 4 |a Ekspresjonizm |z Polska
651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x wystawy |y 1980-1989 r.
655 4 |a Katalogi wystaw
Deutsche Malerei des XVI. Jahrhunderts in Schlesien : Ausstellung im Schlesischen Museum
der Bildenden Künste Breslau : October - November 1935 / [Schlesisches Museum der
Bildenden Künste Breslau]. – Breslau, 1935
610 24 |a Schlesisches Museum der Bildenden Künste zu Breslau |x wystawy
655 4 |a Malarstwo niemieckie |y 16 w.
651 4 |a Śląsk |x sztuka |y 16 w.
651 4 |a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x wystawy |y 1918-1939 r.
655 4 |a Katalogi wystaw
Program działu ogrodnictwa i pszczelnictwa na powszechnej Wystawie krajowej we Lwowie
r. 1894 : (grupa IV.) / Powszechna Wystawa Krajowa we Lwowie r. 1894 pod protektoratem
Najmiłościwszego Cesarza i Króla Franciszka Józefa I. – Lwów, 1894
611 24 |a Powszechna Wystawa Krajowa |d (1894 ; |c Lwów)
650 4 |a Ogrodnictwo |z Polska |y 19 w.
650 4 |a Pszczelnictwo |z Polska |y 19 w.
651 4 |a Galicja |x rolnictwo |y19 w.
651 4 |a Lwów (Ukraina) |x wystawy |y 19 w.
655 4 |a Programy imprez
Zabytki
Po nazwach geograficznych nie będących nazwami państw i regionów świata określnik zabytki stosuje się tylko wówczas, gdy dokument dotyczy ochrony i konserwacji bądź
dokumentacji zabytków (katalogi, inwentarze). Można go stosować po określnikach spoza
dziedziny sztuki takich jak: – hydrotechnika, – kultura, – przemysł itp.
W opisie przedmiotowym zabytków sztuki należy stosować określnik – sztuka, a dla
zabytków architektury określnik – budownictwo. Po obu tych określnikach nie stosuje się
określnika – zabytki.
180
Jeśli materiał traktuje o konkretnym zabytku, należy zastosować określnik jednostkowy
zawierający jego nazwę, np.:
Zapomniane zabytki : dwory i pałace wiejskie południowej Polski : Śląsk Opolski. T. 2 /
Elżbieta Molak, Ireneusz Racławicki.
650
650
650
651
655
4 |a Architektura niemiecka |x zabytki |z Polska
4 |a Dwory |z Polska
4 |a Zamki i pałace |z Polska
4 |a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x budownictwo
4 |a Przewodniki turystyczne
Binarowa : kościół pw. św. Michała Archanioła / Paweł Kutaś. – Zakrzów, 2008
650
650
651
655
4 |a Budownictwo drewniane |x zabytki |z Polska
4 |a Kościoły i kaplice |z Polska
4 |a Binarowa (woj. małopolskie) |x kościół św. Michała Archanioła
4 |a Wydawnictwa popularne
Zabytki techniki w Kielcach i okolicy / [tekst: Ryszard Garus, Jan Główka, Andrzej
Książkiewicz]. – Kielce, 2005
650 4 |a Budownictwo przemysłowe |x zabytki |z Polska
650 4 |a Technika |x zabytki |z Polska
651 4 |a Kielce (woj. świętokrzyskie ; okręg) |x przemysł |x zabytki
Kamienne krzyże pokutne w województwie lubuskim / Mieczysław Wojecki. – Zielona Góra,
2010
650 4 |a Krzyże pokutne |z Polska
650 4 |a Sztuka sakralna niemiecka |x zabytki |z Polska
651 4 |a Zielona Góra (woj. lubuskie ; okręg) |x sztuka
Kraków : ochrona zabytkowego miasta : rzeczywistość czy fikcja / Andrzej Gaczoł. – Kraków,
2009
650 4 |a Zespoły historyczne miast |x ochrona i konserwacja |z Polska
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x zabytki |x ochrona i konserwacja
Ochrona zabytków na terenie województwa łódzkiego w latach 1945-1975 / Mieczysław
Pracuta. – Łódź, 2008
650 4 |a Architektura |x zabytki |x ochrona i konserwacja |z Polska
651 4 |a Łódź (woj. łódzkie ; okręg) |x zabytki |x ochrona i konserwacja
Konserwacja zabytków ruchomych w Poznaniu w latach 1990-2007 / Iwona Błaszczyk. –
Poznań, 2008
650 4 |a Konserwatorstwo |z Polska |y od 1989 r.
181
651 4 |a Poznań (woj. wielkopolskie) |x zabytki |x ochrona i konserwacja
VII.14. 9. Nauka, szkolnictwo i oświata
Stosowane określniki:
- nauka,
- szkolnictwo i oświata,
- szkolnictwo wyższe.
Nauka
Dokumenty na temat życia naukowego na danym obszarze opisuje się przy pomocy
określnika – nauka, np.:
Polskie środowisko toruńsko-pelplińskich mediewistów XIX i początku XX wieku :
najwybitniejsi przedstawiciele, kierunki badań, ośrodek naukowy / Dariusz Aleksander
Dekański. – Gdańsk, 2009
610 24|a Towarzystwo Naukowe (Toruń)
650 4|a Mediewistyka |z Polska |y 19-20 w.
651 4|a Pelplin (woj. pomorskie) |x nauka |y 19-20 w.
651 4|a Polska |y 9-15 w.
651 4|a Polska |x historiografia
651 4|a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) |x nauka |y 19-20 w.
Lwowska szkoła matematyczna / Roman Duda. – Wrocław, 2007
650 4|a Matematyka |x historia |z Polska |y 20 w.
651 4|a Lwów (Ukraina) |x nauka |y 20 w.
Ekonometria wrocławska / Stanisława Bartosiewicz. – Wrocław, 2007
650
651
651
655
4|a Ekonometria |x historia |z Polska
4|a Ekonomiści |z Polska |y od 1944 r.
4|a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x nauka |x biografie |y od 1944 r.
4|a Słowniki biograficzne
Filozofia człowieka w kontekście piętnastowiecznych krakowskich dyskusji antropologicznych
(ciało-dusza) / Krzysztof Bochenek. – Kraków, 2008
182
610 24|a Uniwersytet Jagielloński. |b Wydział Teologiczny |y 15 w.
650 4|a Antropologia filozoficzna |x historia |z Polska |y 15 w.
650 4|a Scholastyka |x historia |z Polska |y 15 w.
651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x nauka |y 15 w.
Materiały z dziejów logiki w Gdańsku, Elblągu i Toruniu od XVI do XVIII wieku w zbiorach
Biblioteki Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk : katalog / oprac. Jadwiga Wołodźko-Sarosiek.
– Wrocław, 1988
610 24|a Biblioteka Gdańska PAN |x zbiory
650 4|a Logika |x historia |z Polska |y 16-18 w.
651 4|a Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie) |x nauka |y 16-18 w.
651 4|a Gdańsk (woj. pomorskie) |x nauka |y 16-18 w.
651 4|a Gdańsk (woj. pomorskie) |x bibliotekarstwo |x zbiory
651 4|a Toruń (woj. kujawsko-pomorskie) |x nauka |y 16-18 w.
655 4|a Katalogi zbiorów
655 4|a Źródła historyczne |x zbiory |z Polska
Gdańsk - niemiecki i polski ośrodek nauki historycznej / Marek Andrzejewski. – Toruń, 1992
650 4|a Historiografia niemiecka |y 1918-1945 r.
650 4|a Historiografia polska |y 1918-1939 r.
651 4|a Wolne Miasto Gdańsk |x nauka
Szkolnictwo i oświata
Określnik – szkolnictwo i oświata jest stosowany do opracowania dokumentów na temat
szkolnictwa i oświaty na danym obszarze w ogólności (jako systemu), a także w opisie
przedmiotowym dokumentów na temat poszczególnych placówek oświatowych.
Np.:
Szkolnictwo i oświata na terenie miasta i gminy Nowa Dęba w latach 1847-1997 : w 150
rocznicę początków nauczania w Nowej Dębie / [wybór i oprac. Grażyna Bilińska i Jerzy
Sudoł]. – Nowa Dęba, 2003
651 4|a Nowa Dęba (woj. podkarpackie ; okręg) |a szkolnictwo i oświata |x historia
Szkolnictwo i oświata rolnicza w Wielkopolsce w okresie międzywojennym / Stanisław
Michalski. – Poznań, 1963
650 4|a Rolnictwo |x szkolnictwo |z Polska |y 1918-1939 r.
650 4|a Szkolnictwo zawodowe |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4|a Wielkopolska |x szkolnictwo i oświata |y 1918-1939 r.
20 lat LVIII Liceum Ogólnokształcącego im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. – Warszawa,
2011
183
610 24|a LVIII Liceum Ogólnokształcące im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego (Warszawa)
650 4|a Szkolnictwo średnie |z Polska |y od 1989 r.
651 4|a Warszawa |x szkolnictwo i oświata |y od 1989 r.
Nauczyciele i wychowawcy szkół jezuickich we Lwowie 1608-1773 / Grzegorz Łuszczak. –
Kraków, 2010
610 24|a Jezuici |x szkolnictwo |z Polska |y 17-18 w.
650 4|a Nauczyciele |z Polska |y 17-18 w.
650 4|a Szkolnictwo |x katolicyzm |z Polska |y 17-18 w.
651 4|a Lwów (Ukraina) |x szkolnictwo i oświata |y 17-18 w.
655 4|a Spisy osobowe
Formacja katechetów w Diecezji Płockiej po 1990 roku / Ewa Jancewicz. – Płock, 2010
650 4|a Katecheza |x katolicyzm |x doradztwo metodyczne |z Polska
|y od 1989 r.
650 4|a Katecheci |x katolicyzm |x szkolenie |z Polska |y od 1989 r.
651 4|a Płocka, diecezja (katol.) |x szkolnictwo i oświata |y od 1989 r.
Żydowskie szkolnictwo świeckie w Galicji w latach 1813-1918 / Kazimierz Rędziński. –
Częstochowa, 2000
650
650
650
650
651
4|a Szkolnictwo |x Żydzi |z Polska |y 19-20 w.
4|a Szkolnictwo podstawowe |z Polska |y 19-20 w.
4|a Szkolnictwo zawodowe |z Polska
4|a Żydzi |z Polska |y 19-20 w.
4|a Galicja |x szkolnictwo i oświata
5 lat Kościańskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku : 2005-2010 / Kazimiera Michalczak,
Anna Leśniak. – Kościan, 2010
610 24 |a Kościański Uniwersytet Trzeciego Wieku
650 4 |aUniwersytety trzeciego wieku |z Polska |y od 2001 r.
651 4 |a Kościan (woj. wielkopolskie) |x szkolnictwo i oświata |y od 2001 r.
Wykaz dochodów i wydatków Kass Szkólnych w Królestwie Polskiém w roku 1819. –
Warszawa, 1819
650 4|a Szkolnictwo |x finanse |z Polska |y 19 w.
651 4|a Zabór rosyjski |x szkolnictwo i oświata |x finanse |y 19 w.
Szkolnictwo wyższe
Szkolnictwo wyższe w Płocku na tle tendencji rozwojowych współczesnej edukacji
akademickiej / pod red. Zbigniewa P. Kruszewskiego i Józefa Półturzyckiego. – Płock, 2006
650 4|a Szkolnictwo wyższe |z Polska |y od 1989 r.
651 4|a Płock (woj. mazowieckie) |x szkolnictwo wyższe |y od 1989 r.
184
655 4|a Materiały konferencyjne
Szkolnictwo wyższe w województwie opolskim w latach 1989-1999 / Małgorzata Wróblewska .
– Opole, 2001
651 4|a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x szkolnictwo wyższe |y od 1989 r.
Losy pracowników i studentów Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w czasie okupacji
niemieckiej / oprac. Jan Ziółek. – Lublin, 2009
610 24|a Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II |y 1939-1945 r.
650 4|a Uniwersytety katolickie |z Polska |y 1939-1945 r.
651 4|a Lublin (woj. lubelskie) |x szkolnictwo wyższe |y 1939-1945 r.
655 4|a Antologie
655 4|a Pamiętniki polskie |y 1939-1945 r.
Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. –
Poznań, 2009
610 24|a Uniwersytet im. Adama Mickiewicza (Poznań). |b Wydział Nauk Geograficznych i
Geologicznych
650 4|a Geografia |x szkolnictwo wyższe |z Polska
650 4|a Geologia |x szkolnictwo wyższe |z Polska
651 4|a Poznań (woj. wielkopolskie) |x szkolnictwo wyższe |x historia
Tożsamość osobista studentów Wydziału Wychowania Fizycznego i Fizjoterapii Politechniki
Opolskiej / Stanisław Szczepański. – Opole, 2009
610 24|a Politechnika Opolska. |b Wydział Wychowania Fizycznego i Fizjoterapii |x
socjologia
650 4|a Osobowość |x rozwój
650 4|a Podmiotowość
650 4|a Studenci |x psychologia
650 4|a Studenci |x socjologia |z Polska |y od 2001 r.
651 4|a Opole (woj. opolskie) |x szkolnictwo wyższe |z socjologia |y od 2001 r.
Lista absolwentów Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie z lat 1946-2008 / oprac. Maryla
Ślusarczyk. – Warszawa, 2009
610 24|a Akademia Sztuk Pięknych (Warszawa) |x absolwenci
650 4|a Artyści plastycy polscy |y od 1944 r.
650 4|a Szkolnictwo artystyczne |z Polska |y od 1944 r.
651 4|a Warszawa |x szkolnictwo wyższe |y od 1944 r.
655 4|a Spisy osobowe
185
VII.14.10. Polityka
Stosowane określniki:
- polityka,
- polityka międzynarodowa,
- wybory samorządowe.
Określnik – polityka stosuje się do opracowania materiałów na temat życia politycznego na
danym obszarze, np.:
Bracia Robotnicy! [Inc.:] Zbliża się dzień prawyborów w Warszawie, 19 lutego zadecyduje,
czy Warszawa, stolica naszej Ojczyzny będzie miała posłów polskich [...] : Warszawa, 12
lutego 1907 r./ Zarząd Okręgowy Narodowego Związku Robotniczego. – Warszawa, 1907
610 24|a Narodowy Związek Robotniczy |y 1901-1914 r.
650 4|a Rewolucja 1905 r. |z Polska
650 4|a Wybory parlamentarne |z Rosja |y 1907 r.
651 4|a Warszawa |x polityka |y 1901-1914 r.
655 4|a Druki ulotne
Warszawa 1956 : stolica w czasie stalinizmu, odwilży i Października 1956 r. / Marian Marek
Drozdowski. – Warszawa, 2006
650 4|a Wydarzenia 1956 r. w Polsce
651 4|a Warszawa |x polityka |y 1944-1956 r.
Dolnośląski Marzec '68 : anatomia protestu / Włodzimierz Suleja. – Warszawa, 2006
650 4|a Marzec 1968 r. w Polsce
651 4|a Śląsk, Dolny |x polityka |y 1956-1989 r.
Chleba i wolności! : niezłomny Kraków w czasach PRL-u : materiały z konferencji / [red.
Adam Gliksman] – Kraków, 2006
650 4|a Opozycja polityczna nielegalna |z Polska |y 1944-1989 r.
651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x polityka |y 1944-1989 r.
655 4|a Materiały konferencyjne
Lewica Akademicka w Wilnie : 1930-pocz. 1935 / Eugeniusz Filipajtis – Białystok, 1965
186
610 24|a Uniwersytet Stefana Batorego (Wilno) |x organizacje |y 1918-1939 r.
650 4|a Lewica (polit.) |z Polska |y 1918-1939 r.
650 4|a Studenci |x a polityka |z Polska |y 1918-1939 r.
650 4|a Organizacje studenckie |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4|a Wilno (Litwa) |x polityka |x organizacje |y 1918-1939 r.
Określnik – polityka międzynarodowa stosuje się wtedy, gdy dokument traktuje o danym
terytorium jako przedmiocie polityki innych państw, np.:
Mocarstwa zachodnioeuropejski wobec problemów Górnego Śląska w latach 1918-1933 / Jan
Przewłocki. – Katowice, 1975
651 4|a Europa Zachodnia |x polityka |z Niemcy |y 1918-1939 r.
651 4|a Europa Zachodnia |x polityka |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4|a Śląsk, Górny |x polityka międzynarodowa |y 1918-1939 r.
Wybory samorządowe zob. dział Administracja
187
VII.14.11 Prawo i wymiar sprawiedliwości
Stosowane określniki:
- prawo,
- prawo międzynarodowe,
- prawo wojenne,
- sądownictwo,
- ustrój,
- więziennictwo.
Określnik – prawo stosowany jest w opracowaniu dokumentów na temat prawa
obowiązującego na danym terenie. Określnik - prawo międzynarodowe stosuje się wtedy, gdy
dokument traktuje o danym terytorium jako przedmiocie prawa międzynarodowego, określnik
– prawo wojenne, gdy materiał opisuje zagadnienia prawa obowiązującego podczas wojny.
Nazwa geograficzna stosowana po tym temacie Prawo wojenne oznacza kraj stanowiący to
prawo, po określniku natomiast kraj, na którego terenie obowiązywało.
Prawa Polski w Wolnym Mieście Gdańsku : (ich źródła, zakres i obrona) / Franciszek
Marszałek. – Gdańsk, 1958
651 4|a Wolne Miasto Gdańsk |x a Polska |x prawo
651 4|a Gdańsk (woj. pomorskie) |x prawo międzynarodowe |y 1918-1939 r.
Suwerenność Polski na ziemiach zachodnich i północnych : zagadnienia prawa
międzynarodowego / Ludwik Ehrlich. – Katowice, 1967
651 4|a Polska Północna |x prawo międzynarodowe
651 4|a Polska Zachodnia |x prawo międzynarodowe
Ustrój i prawo Wolnego Miasta Krakowa : (1815-1846) / Wojciech M. Bartel. – Kraków,
1976
188
651 4|a Wolne Miasto Kraków |x prawo
651 4|a Wolne Miasto Kraków |x ustrój
Funkcje małopolskich dokumentów w sprawach prywatnoprawnych do roku 1306 / Krzysztof
Skupieński. – Lublin, 1990
650 4 |a Dokumenty |x prawo |x historia |z Polska |y 11-14 w.
650 4 |a Prawo cywilne |x historia |z Polska |y 11-14 w.
651 4 |a Małopolska |x prawo |y 11-14 w.
Obwieszczenie dotyczące wydawania paszportów rodzinnych : Warszawa, dnia 24 lipca 1916
r. = Bekanntmachung betreffend Ausgabe der Familienpässe / Zastępca Prezydenta Policji
Hrabia Lerchenfeld. – warszawa, 1916
650
650
650
651
655
655
4 |a Dowody osobiste |x prawo wojenne |z Polska |y 1914-1918 r.
4 |a Prawo wojenne |z Niemcy |y 1914-1918 r.
4 |a Wojna 1914-1918 r. |z Polska
4 |a Warszawa |x prawo wojenne |y 1914-1918 r.
4 |a Afisze
4 |a Obwieszczenia
Instrukcja dla PP. Właścicieli i Rządców domów w Warszawie przy dokonaniu
jednodniowego spisu mieszkańców. [Inc.: Celem przeprowadzenia organizacji rozdziału mąki
i chleba w Warszawie i na Przedmieściach niezbędnem jest otrzymanie dokładnych danych o
ilości mieszkańców Warszawy i Przedmieść...] : Warszawa, dnia 29 Września 1915 r. / K. O.
m. W. Sekcja Żywnościowa. Komisja Rozdziału Mąki i Chleba dla m. Warszawy i Przedmieść.
– Warszawa, 1915
650
650
650
651
655
655
4 |a Gospodarka żywnościowa |x prawo wojenne |z Polska |y 1914-1918
4 |a Prawo wojenne |z Niemcy |y 1914-1918 r.
4 |a Wojna 1914-1918 r. |z Polska
4 |a Warszawa |x gospodarka |x prawo wojenne |y 1914-1918 r.
4 |a Druki ulotne
4 |a Instrukcje
r.
Sądownictwo
Materiały na temat sądownictwa na danym obszarze opisuje się przy pomocy określnika –
sądownictwo, np.:
Kamieńczykowska księga sądów bartnych 1501-1517 (fragmenty) / Anna BorkiewiczCelińska. – Warszawa, 1974
650 4|a Pszczelnictwo |x prawo |z Polska |y 16 w.
651 4|a Kamieńczyk (woj. mazowieckie, pow. Wyszków ; okręg)
|x sądownictwo |y 16 w.
651 4|a Kamieńczyk (woj. mazowieckie, pow. Wyszków ; okręg)
|x rolnictwo |y 16 w.
655 4|a Księgi sądowe
189
Zapisy sądu duchownego Ormian miasta Lwowa za lata 1625-1630 w języku ormiańskokipczackim / Edward Tryjarski. – Kraków, 2010
650
650
650
650
650
651
651
655
4|a Język armeński |y 17 w.
4|a Język kipczacki |y 17 w.
4|a Kościół armeński |z Polska |y 17 w.
4|a Ormianie |z Polska |y 17 w.
4|a Sądownictwo kościelne |z Polska |y 17 w.
4|a Lwów (Ukraina) |x sądownictwo |y 17 w.
4|a Lwów (Ukraina) |x stosunki etniczne |y 17 w.
4|a Księgi sądowe
Więziennictwo
Materiały na temat więziennictwa na danym obszarze opisuje się przy pomocy określnika –
więziennictwo. Określnik geograficzny po temacie Więziennictwo oznacza państwo, które
sprawuje pieczę nad danym więzieniem, np.:
Dziesięciu z Pawiaka : wspaniałe uczczenie ćwierćwiecza tego wiekopomnego czynu! :
dodatek nadzwyczajny : jednodniówka. - [S.l. : s.n., 1931]
61024 |a Więzienie Pawiak |x 1901-1914 r.
650 4|a Więziennictwo |z Rosja |y 1901-1914 r.
650 4|a Więźniowie polityczni |z Polska |y 1901-1914 r.
651 4|a Warszawa |x kultura |y 1918-1939 r.
651 4|a Warszawa |x więziennictwo |y 1901-1914 r.
655 4|a Jednodniówki
Pawiak był etapem : wspomnienia z lat 1939-1944 / przedm., wybór i oprac. Regina
Domańska. – Warszawa, 1987
610 24|a Więzienie Pawiak |y 1939-1945 r.
650 4|a Więziennictwo |z Niemcy |y 1933-1945 r.
651 4|a Warszawa |x więziennictwo |y 1939-1945 r.
655 4|a Pamiętniki polskie |y 1939-1945 r.
Drzwi bez klamki / Andrzej Wolski ["Jur" z "Zośki"]. – Warszawa, 1995
600 14|a Wolski, Andrzej (1924- )
610 24|a Areszt Śledczy Warszawa-Mokotów |y 1944-1956 r.
610 24|a Armia Krajowa. Batalion "Zośka" |x kombatanci
650 4|a Więźniowie polityczni |z Polska |y 1944-1956 r.
651 4|a Warszawa |x więziennictwo |y 1944-1956 r.
655 4|a Pamiętniki polskie |y 1944-1956 r.
Uczestnictwo w kulturze i tożsamość religijna osób skazanych : analiza socjologiczna na
przykładzie Zakładu Karnego dla kobiet w Lublińcu / Jacek Grzywa. - // Przegląd
Religioznawczy. - 2006, nr 3, s. 175-192
190
610 24 |a Zakład Karny (Lubliniec)
650 4 |a Kobieta |x kultura |z Polska |y od 2001 r.
650 4 |a Kobieta |x religia |z Polska |y od 2001 r.
650 4 |a Więźniowie |x kultura |z Polska |y od 2001 r.
650 4 |a Więźniowie |x religia |z Polska |y od 2001 r.
651 4 |a Lubliniec (woj. śląskie) |x więziennictwo |y od 2001 r.
651 4 |a Lubliniec (woj. śląskie) |x więziennictwo |x kultura
651 4 |a Lubliniec (woj. śląskie) |x więziennictwo |x religia
Czarna owca : skazani na ochronę przyrody / [red. tekstów Joanna Lamparska]. – Wrocław,
2008
610 24 |a Zakład Karny (Wołów)
650 4 |a Przyroda |x ochrona |z Polska |y od 1989 r.
650 4 |a Pedagogika resocjalizacyjna |x metody
650 4 |a Więźniowie |x praca |z Polska |y od 1989 r.
650 4 |a Więźniowie |x resocjalizacja |z Polska |y od 1989 r.
651 4 |a Wołów (woj. dolnośląskie) |x więziennictwo |y od 1989 r.
Ustrój zob. dział Administracja
191
VII.14.12. Religia
Do opisywania dokumentów o problematyce wyznaniowej na danym obszarze służą dwa
określniki – religia i - pielgrzymki. Religię lub wyznanie, o którym traktuje dany dokument
należy wyrazić przez dodatkowe hasła. Jeśli dokument traktuje o konkretnej religijnej
jednostce terytorialnej (gmina wyznaniowa, parafia, dekanat, diecezja), należy utworzyć hasło
wyrażające tę jednostkę. Po tematach tego typu nie stosuje się określnika – religia. Jeśli
dokument opisuje jakąś parafię lub gminę wyznaniową, to obligatoryjnie należy do opisu
przedmiotowego dodać temat geograficzny (nazwa miejscowości) oddający teren, na którym
dana parafia lub gmina się znajduje i dodać określnik – religia i jeśli trzeba odpowiedni
określnik chronologiczny, np.:
Mennonici w Gdańsku, Elblągu i na Żuławach Wiślanych w drugiej połowie XVII i w XVIII
wieku : studium z dziejów małej społeczności wyznaniowej / Edmund Kizik. Gdańsk, 1994
650
651
651
651
4|a Anabaptyści |z Polska |y 17-18 w.
4|a Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie) |x religia |y 17-18 w.
4 |a Gdańsk (woj. pomorskie) |x religia |y 17-18 w.
4|a Żuławy Wiślane |x religia |y 17-18 w.
Spotkanie strażaków z Janem Pawłem II na Podlasiu : Drohiczyn, 10 czerwca 1999 roku /
[red. Edward Stachurski, Andrzej Uścinowicz]. – Białystok, 2000
600 04|a Jan Paweł |b II |c (papież ; |d 1920-2005) |x podróże apostolskie
|z Polska
650 4|a Strażacy |x religia |z Polska |y od 1989 r.
651 4|a Drohiczyn (woj. podlaskie) |x religia |y od 1989 r.
655 4|a Album
655 4|a Fotografia |y od 1989 r.
655 4|a Mowy i homilie papieskie |y od 1965 r.
655 4|a Mowy polskie |y od 1989 r.
Jubileusz Parafii Ewangelicko-Augsburskiej Świętej Trójcy w Warszawie : 1581-1781-1981 /
oprac. Stanisław Adamski et al. – Warszawa, 1985
610 24 |a Parafia Ewangelicko-Augsburska Świętej Trójcy (Warszawa)
651 4 |a Warszawa |x religia |y 18-20 w.
192
Chwała Pani Rokitniańskiej : historia kultu, koronacja cudownego obrazu Matki Bożej
Cierpliwie Słuchającej i chwała Pani Rokitniańskiej w ostatnim dwudziestoleciu : czytanki na
miesiąc maj 2009 r. / [oprac. Paweł Socha]. – Zielona Góra, 2009
600 04|a Maria (Matka Jezusa Chrystusa) |x sanktuaria |z Polska
630 04|a Matka Boska Rokitniańska |x kult
651 4|a Rokitno (woj. lubuskie, pow. Międzyrzecz) |x kościół Matki Bożej Królowej Polski
651 4|a Rokitno (woj. lubuskie, pow. Międzyrzecz ; okręg) |x religia
|y od 1989 r.
655 4|a Kazania maryjne |x katolicyzm |y 20-21 w.
Katecheza szkolna w świadomości młodzieży klas maturalnych liceów ogólnokształcących w
diecezji kaliskiej : studium socjologiczno-pastoralne / Dorota Balcerowska-Noweta. –
Poznań, 2009
650
650
650
650
651
4|a Katecheza |x katolicyzm |z Polska |y od 2001 r.
4|a Katolicyzm |x socjologia |z Polska |y od 2001 r.
4|a Religijność |x katolicyzm |z Polska |y od 2001 r.
4|a Uczniowie szkół ponadgimnazjalnych |x religia |x socjologia
4|a Kaliska, diecezja (katol.) |x socjologia |y od 2001 r.
Statut Stowarzyszenia Nauczania Chrześcijańskiego w Diecezji Płockiej. – Płock, 1939
610 24|a Stowarzyszenie Nauczania Chrześcijańskiego Diecezji Płockiej
|x statuty i regulaminy
650 4|a Katecheza |x katolicyzm |z Polska |y 1918-1939 r.
650 4|a Organizacje katolickie |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4|a Płocka diecezja (katol.) |x organizacje |y 1918-1939 r.
Praktyki modlitewne młodzieży (na przykładzie wybranych szkół średnich w Gliwicach) :
studium psychologiczno-pastoralne / Zofia Tomaszek. – Opole, 2006
650
650
650
651
4|a Uczniowie szkół średnich |x religia |x socjologia |z Polska |y od 1989 r.
4|a Modlitwa |x katolicyzm
4|a Religijność |x katolicyzm |z Polska |y od 1989 r.
4|a Gliwice (woj. śląskie) |x religia |x socjologia |y od 1989 r.
Wychowanie religijne w liceach katolickich archidiecezji krakowskiej : studium
socjologiczno-pastoralne / Krzysztof Wilk. – Kraków, 2006
650
650
650
650
650
651
4|a Uczniowie szkół średnich |x religia |x socjologia |z Polska |y od 2001 r.
4|a Uczniowie szkół średnich |x wychowanie
4|a Religijność |z Polska |y od 2001 r.
4|a Szkolnictwo |x katolicyzm |z Polska |y od 2001 r.
4|a Wychowanie religijne |x katolicyzm |z Polska |y od 2001 r.
4|a Krakowska, diecezja (katol.) |x szkolnictwo i oświata |y od 2001 r.
Pobożne matrony i cnotliwe panny : epitafia mieszczanek i szlachcianek z XVI i XVII wieku
jako źródło wiedzy o kobiecie w epoce nowożytnej / Katarzyna Górecka. – Warszawa, 2006
193
650
650
650
650
650
651
651
655
655
4|a Kobieta |x religia |z Polska |y 16-17 w.
4|a Kobieta |x socjologia |z Polska |y 16-17 w.
4|a Mieszczaństwo |x socjologia |z Polska |y 16-17 w.
4|a Napisy nagrobne |z Polska |y 16-17 w.
4|a Szlachta |x socjologia |z Polska |y 16-17 w.
4|a Kraków (woj. małopolskie) |x religia |y 16-17 w.
4|a Kraków (woj. małopolskie) |x socjologia |y 16-17 w.
4|a Epitafia polsko-łacińskie (lit.) |x historia |y 16-17 w.
4|a Epitafia polskie (lit.) |x historia |y 17 w.
Skałeczne Bractwo Aniołów Stróżów / Paweł Zawarczyński. – Kraków, 2008
610 24|a Bractwo św.św. Aniołów Stróżów (Kraków)
650 4|a Bractwa religijne |x katolicyzm |z Polska |y 17-20 w.
650 4|a Organizacje charytatywne |x katolicyzm |z Polska |y 17-20 w.
651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x religia |x organizacje |y 17-20 w.
25 lat Oddziału Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Cieszynie : pamiętnik / Władysław
Sosna. – Cieszyn, 2010
610 24|a Polskie Towarzystwo Ewangelickie. Oddział (Cieszyn)
650 4|a Organizacje protestanckie |z Polska |y od 1989 r.
651 4|a Cieszyn (woj. śląskie) |x religia |x organizacje |y od 1989 r.
Pielgrzymki
Określnik – pielgrzymki stosuje się po nazwach sanktuariów, np.:
Z wdzięcznością i błaganiem u Matki Bożej Piekarskiej : studium historyczno-pastoralne
pielgrzymowania do Piekar Śląskich / Jan Górecki. – Katowice, 2008
630 04 |a Matka Boska Piekarska (obraz) |x kult
650 4 |a Pielgrzymki |z Polska |y 17-21 w.
651 4 |a Piekary Śląskie (woj. śląskie) |x kościół Imienia NMP i św. Bartłomieja |x
pielgrzymki
651 4 Piekary Śląskie (woj. śląskie) |x religia |x historia
Piesza Pielgrzymka Krakowska na Jasną Górę 2002-2009 / [oprac. Andrzej Bac, Jacek
Pierwoła, Anna Krajewska ] – Kraków, 2010
650
651
651
655
655
4 |a Pielgrzymki |z Polska |y od 2001 r.
4 |a Częstochowa (woj. śląskie) |x Jasna Góra |x pielgrzymki |y od 2001 r.
4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x religia |y od 2001 r.
4 |a Albumy
4 |a Fotografia polska |y od 2001 r.
194
VII.14.13. Zdrowie, higiena, służba zdrowia
Stosowane określniki:
- higiena,
- służba zdrowia,
- zdrowotność.
Materiały traktujące o stanie zdrowia i higienie ludności opisuje się przy pomocy określników
– higiena, - zdrowotność, np.:
Zdrowie i zdrowotność piotrkowian : z problematyki zdrowotności mieszkańców Piotrkowa
Trybunalskiego i powiatu piotrkowskiego na tle całego kraju : (od końca lat 20-tych do
początku 70-tych XX wieku) / Andrzej Felchner. – Wrocław, 2006
650
650
651
651
4|a Jakość życia |x wpływ na zdrowie |z Polska |y 20 w.
4|a Zdrowie publiczne |z Polska |y 20 w.
4|a Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie ; okręg) |x służba zdrowia |y 20 w.
4|a Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie ; okręg) |x zdrowotność |y 20 w.
Warunki życia i zdrowotność pracowników naukowych : z badań w środowisku gdańskim /
Lech Bednarski, Genowefa Stachowska. – Warszawa, 1975
650
650
651
651
4|a Pracownicy naukowi |x jakość życia |z Polska |y 1944-1989 r.
4|a Pracownicy naukowi |x zdrowotność |z Polska |y 1944-1989 r.
4|a Gdańsk (woj. pomorskie) |x jakość życia |y 1944-1989 r.
4|a Gdańsk (woj. pomorskie) |x zdrowotność |y 1944-1989 r.
Nowotwory złośliwe na Dolnym Śląsku w roku 1995 / Jerzy Błaszczyk, Marek Pudełko,
Krzysztof Lorenz. – Wrocław, 1997
650 4|a Rak (med.) |x epidemiologia |z Polska |y od 1989 r.
651 4|a Śląsk, Dolny |x zdrowotność |y od 1989 r.
655 4|a Dane statystyczne
Analiza zagrożeń zdrowotnych ołowiem dzieci w miastach Tarnowskie Góry, Miasteczko
Śląskie w latach 1992-1996 / oprac. M. Dumieński – Tarnowskie Góry, 1996
650 4|a Dziecko |x zdrowotność |z Polska |y od 1989 r.
195
650 4|a Ołów |x wpływ na zdrowie |z Polska |y od 1989 r.
651 4|a Miasteczko Śląskie (woj. śląskie) |x zdrowotność |y od 1989 r.
651 4|a Tarnowskie Góry (woj. śląskie) |x zdrowotność |y od 1989 r.
O wczesnej umieralności niemowląt w Warszawie i Łodzi / podała S. Adamowiczowa. - [S.l. :
s.n., 1932]
650 4|a Śmiertelność niemowląt |z Polska |y 1901-1939 r.
651 4|a Łódź (woj. łódzkie) |x zdrowotność |y 1918-1939 r.
651 4|a Warszawa |x zdrowotność |y 1901-1939 r.
Stan zdrowia mieszkańców Warszawy w latach 1999-2008 / red. Grażyna Broda, Ewa
Olsińska . – Warszawa, 2010
651 4|a Warszawa |x zdrowotność |y od 1989 r.
Zróżnicowanie społeczne a zdrowie : wyniki badań warszawskich / Antonina Ostrowska. –
Warszawa, 2009
650
650
651
651
655
4|a Jakość życia |x wpływ na zdrowie |z Polska |y od 2001 r.
4|a Nierówności społeczne |z Polska |y od 2001 r.
4|a Warszawa |x socjologia |y od 2001 r.
4|a Warszawa |x zdrowotność |y od 2001 r.
4|a Dane statystyczne
Statystyka kąpieli publicznych w Warszawie / podał Bronisław Bartkiewicz. – Warszawa,
1900
650 4|a Łaźnie |z Polska |y 19 w.
651 4|a Warszawa |x higiena |y 19 w.
655 4|a Dane statystyczne
Badanie mleka na rynku w Krakowie pod względem obecności bakteryj wogóle a bakteryj
gruźliczych w szczególności / podał O. Bujwid. – Kraków, 1894
650
650
650
651
651
4|a Bakterie |x badanie
4|a Mleko |x higiena |x badanie
4|a Mleczarstwo -- mikrobiologia / Mleko – mikrobiologia ?????
4|a Kraków (woj. małopolskie) |x handel i usługi |y 19 w.
4|a Kraków (woj. małopolskie) |x higiena |y 19 w.
Bibliographie über die Hygiene der Stadt Breslau. – Breslau, 1882
650 4|a Zdrowie publiczne |z Niemcy |y 16-19 w.
651 4|a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x higiena |y 16-19 w.
655 4|a Bibliografia
Zapobieganie epidemii cholery w rejencji opolskiej w latach 1831-1832 w świetle przepisów
sanitarno-medycznych / oprac. Włodzimierz Kaczorowski. – Opole, 1996
196
650 4|a Cholera |x zapobieganie i leczenie |x prawo |z Prusy |y 19 w.
650 4|a Prawo sanitarne |z Prusy |y 19 w.
651 4|a Opole (woj. opolskie ; okręg) |x higiena |x prawo |y 19 w.
Służba zdrowia
Dokumenty traktujące o opiece zdrowotnej na danym obszarze opisuje się przy pomocy
określnika – służba zdrowia, np.:
Z kart 30-lecia Centralnego Szpitala Kolejowego w Warszawie-Międzylesiu / [kol. red. W.
Czarnecki et al.]. – Warszawa, 1990
610 24|a Centralny Szpital Kolejowy (Warszawa)
650 4|a Kolejnictwo |x służba zdrowia |z Polska |y od 1944 r .
650 4|a Szpitale |z Polska |y od 1944 r.
651 4|a Warszawa |x służba zdrowia |y od 1944 r.
Szpital Bonifratrów w Krakowie w XVII-XVIII wieku / Helena Komarynska. – Kraków, 2010
610 24|a Bonifratrzy |x służba zdrowia |z Polska |y 17-18 w.
610 24|a Szpital Zakonu Bonifratrów św. Jana Grandego (Kraków)
650 4|a Szpitale kościelne |z Polska |y 17-18 w.
651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x służba zdrowia |y 17-18 w.
Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Branicach : rys historyczny 18981970 / Leopold Adamczyk. – Wrocław, 2010
610 24 |a Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych im. Biskupa Józefa
Nathana (Branice)
650 4|a Psychiatria |x służba zdrowia |z Niemcy
650 4|a Psychiatria |x służba zdrowia |z Polska |y 1944-1989 r.
650 4|a Szpitale |z Niemcy |y 19-20 w.
650 4|a Szpitale |z Polska |y 1944-1989 r.
651 4|a Branice (woj. opolskie) |x służba zdrowia |y 19-20 w.
Służba zdrowia Warszawy w walce z okupantem 1939-1945 / Stanisław Bayer. – Warszawa,
1985
650 4|a Ruch oporu |z Polska
651 4|a Warszawa |x służba zdrowia |y 1939-1945 r.
Wkład Górnego Śląska w dzieje europejskiego lecznictwa : wartości kulturowe, zdrowie,
społeczeństwo / pod red. Włodzimierza Kaczorowskiego i Jerzego Mariana Dyrdy. – Opole,
2010
650 4|a Medycyna |x historia |z Śląsk
651 4|a Śląsk, Górny |x służba zdrowia |x historia
655 4|a Materiały konferencyjne
197
Statut Lekarskiego Pogotowia Ratunkowego imienia Marszałka Piłsudskiego w Poznaniu T.Z.
– Kraków, 1938
610 24|a Lekarskie Pogotowie Ratunkowe im. Marszałka Piłsudskiego (Poznań)
|x statuty i regulaminy
650 4|a Pogotowie ratunkowe |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4|a Poznań (woj. wielkopolskie) |x służba zdrowia |y 1918-1939 r.
Problemy opieki stomatologicznej nad populacją wieku rozwojowego w Poznaniu w latach
1996-2005 / pod red. Marii Borysewicz-Lewickiej. – Poznań, 2006
650 4|a Próchnica zębów |x zapobieganie i leczenie
650 4|a Stomatologia dziecięca |z Polska
651 4|a Poznań (woj. wielkopolskie) |x służba zdrowia |y od 1989 r.
Towarzystwo Lekarskie Warszawskie 1820-2005. Cz. 2, 1916-2005 / pod red. Zofii
Podgórskiej-Klawe. – Warszawa, 2005
610 24|a Towarzystwo Lekarskie Warszawskie
650 4|a Lekarze |x organizacje |z Polska
651 4|a Warszawa |x służba zdrowia |x organizacje
Wolontariusze Hospicjum "Małego Księcia" w Lublinie / pod red. Cezarego Opalacha. –
Lublin, 2004
610 24|a Lubelskie Hospicjum dla Dzieci im. Małego Księcia
650 4|a Hospicja dziecięce |x wolontariat |z Polska
651 4|a Lublin (woj. lubelskie) |x służba zdrowia |x wolontariat
Stanisław Niedzielski i jego zasługi dla Ojcowa : w setną rocznicę śmierci (1905-2005) / pod
red. Józefa Partyki. – Ojców, 2006
600 14 |a Niedzielski, Stanisław |d (1859-1905)
650 4 |a Balneolodzy |z Polska
651 4 |a Ojców (woj. małopolskie) |x służba zdrowia |y 19-20 w.
655 4 |a Biografie
655 4 |a Materiały konferencyjne
198
VII.14.14. Sport, kultura fizyczna, turystyka, podróżnictwo
Stosowane określniki:
- alpinizm,
- kultura fizyczna,
- podróżnictwo,
- sport,
- turystyka,
- wędkarstwo.
Zagadnienia sportu i kultury fizycznej na danym obszarze opracowuje się przy pomocy
określników – kultura fizyczna, – sport, np.:
Kultura fizyczna w aglomeracji gdańskiej w latach 1945-1980 : trendy rozwojowe : materiały
źródłowe do badań / Zbigniew Szot – Gdańsk, 2009
651 Gdańsk (woj. pomorskie ; okręg) |x kultura fizyczna |y 1944-1989 r.
Kultura fizyczna i sport w 100-letniej historii Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im.
gen. Jana Henryka Dąbrowskiego w Kutnie / Jerzy Truściński. – Kutno, 2007
610 24|a I Liceum Ogólnokształcące im. Gen. J. H. Dąbrowskiego (Kutno)
|x sport
650 4|a Wychowanie fizyczne |x szkoły średnie |z Polska |y 20-21 w.
651 4|a Kutno (woj. łódzkie) |x sport |y 20-21 w.
651 4|a Kutno (woj. łódzkie) |x szkolnictwo i oświata |y 20-21 w.
Sport w organizacjach paramilitarnych na Ziemi Chełmskiej w latach 1918-1939 / Waldemar
Antoni Kozłowski. – Chełm, 2008
650 4|a Organizacje paramilitarne |x sport |z Polska |y 1914-1918 r.
650 4|a Chełm (woj. lubelskie ; okręg) |x organizacje |x 1918-1939 r.
651 4|a Chełm (woj. lubelskie ; okręg) |x sport |y 1918-1939 r.
Dzieje sportu polonijnego na Ziemi Złotowskiej / Wojciech Kokowski. – Krajenka, 2008
650 4|a Polacy za granicą |x kultura fizyczna |z Niemcy |y 1918-1945 r.
199
650 4|a Polacy za granicą |x sport |z Niemcy |y 1918-1945 r.
651 4|a Krajna |x sport |y 1918-1939 r.
Błękitna jedynka żeglarska : Drużyna Harcerska im. Romualda Traugutta w Wilnie : na
podstawie zachowanych kronik i notatek oraz wspomnień pisanych i rozmów / zebr. i oprac.
Stanisław Stupkiewicz. – Warszawa, 2009
610 24|a Związek Harcerstwa Polskiego. 1 Wileńska Drużyna Harcerzy im. Romualda
Traugutta
650 4|a Żeglarstwo |x organizacje |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4|a Wilno (Litwa) |x sport |x organizacje |y 1918-1939 r.
Zasłużeni Chełmianie dla kultury fizycznej : słownik biograficzny. Cz. 1 / Waldemar Antoni
Kozłowski. – Chełm, 2007
651 4|a Chełm (woj. lubelskie) |x kultura fizyczna |x biografie
655 4|a Słowniki biograficzne
XX-lecie Ogniska TKKF "Młodzieżowiec" : 1958-1978 / [teksty Maciej Grójec, Henryk
Jasiak, Wacław Mroziński ; red. całości H. Jasiak]. – Warszawa, 1980
610 24|a Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej. Ognisko "Młodzieżowiec" (Warszawa)
651 4|a Warszawa |x kultura fizyczna |x organizacje |y 1956-1989 r.
Program rozwoju kultury fizycznej i turystyki w województwie piotrkowskim na lata 19761990 oraz kierunki pracy ideowo-wychowawczej w klubach sportowych województwa
piotrkowskiego. – Piotrków, 1977
651 4|a Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie ; okręg) |x kultura fizyczna
|x planowanie
651 4|a Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie ; okręg) |x turystyka
|x obiekty i urządzenia – planowanie
Turystyka i podróżnictwo
Stosowane określniki: - agroturystyka, - alpinizm, - podróżnictwo ,- turystyka.
Vilnius : city of strangers / Laimonas Briedis. – Vilnius, 2008
651 4 |a Wilno (Litwa) |x historia
651 4 |a Wilno (Litwa) |x podróżnictwo
655 4 |a Literatura podróżnicza |x historia
Polskie wyprawy na Spitsbergen 1972 i 1973 r. : materiały z sympozjum spitsbergeńskiego,
Wrocław 29-30 marca 1974 r. – Wrocław, 1975
650
651
651
655
4 |a Badania polarne |z Polska |y 1944-1989 r.
4 |a Spitsbergen (Norwegia) |x geografia fizyczna |x badanie
4 |a Spitsbergen (Norwegia) |x podróżnictwo |y 1945-1989 r.
4 |a Materiały konferencyjne
200
Podróże polskie do Neapolu w wiekach XV-XVIII / Henryk Barycz. – Warszawa, 1939
650 4 |a Podróżnictwo |z Polska |y 15-18 w.
651 4 |a Neapol (Włochy) |x podróżnictwo |y 15-18 w.
Na bezdrożach tatrzańskich : wycieczki, wrażenia i opisy / Mariusz Zaruski. – Łomianki, 2007
600 14 |a Zaruski, Mariusz |d (1867-1941)
610 24 |a Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe
650 4 |a Ratownictwo górskie |z Polska |y 1901-1939 r.
651 4 |a Tatry |x alpinizm |z Polska |y 1901-1939 r.
655 4 |a Pamiętniki polskie |y 1901-1939 r.
Mnich : przewodnik wspinaczkowy / Andrzej Marcisz. – Kraków, 2007
651 4 |a Mnich (góra) |x alpinizm
655 4 |a Przewodniki turystyczne
Wspinaczka w ciemności / Tomasz Konrad Pryjma.. – Warszawa, 1993
600 14 |a Pryjma, Tomasz Konrad
650 4 |a Alpiniści |z Polska |y od 1989 r.
650 4 |a Alpinizm jaskiniowy |z Polska
651 4 |a Tatry |x alpinizm |z Polska |y od 1989 r.
655 4 |a Pamiętniki polskie |y od 1989 r.
Turystyka wodna na pograniczu nysko-jesenickim / [zdj. Romuald Cisakowski et al.]. – Nysa,
2010
650
651
651
651
651
655
4|a Turystyka wodna |z Czechy
4|a Turystyka wodna |z Polska
4|a Euroregion Pradziad |x turystyka
4|a Jeseník (Czechy ; okręg) |x turystyka
4|a Nysa (woj. opolskie ; okręg) |x turystyka
4 |a Wydawnictwa popularne
Ekoturystyka w gospodarstwach Rezerwatu Biosfery Karkonosze / praca pod red. Jadwigi
Łopaty. – Jelenia Góra, 1999
650
651
651
655
4|a Ekoturystyka |z Polska
4|a Jelenia Góra (woj. dolnośląskie ; okręg) |x agroturystyka
4|a Rezerwat Biosfery Karkonosze |x turystyka |z Polska
4|a Informatory
Wypoczynek zimowy w województwie pilskim / Stefan Iwicki. – Bydgoszcz, 1985
650 4|a Turystyka zimowa |z Polska
651 4|a Piła (woj. wielkopolskie ; okręg) |x turystyka
655 4|a Informatory
201
Krakowski Kazimierz i Podgórze / Agnieszka Legutko. – Kraków, 2010
651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x Kazimierz
651 4|a Kraków (woj. małopolskie) |x Podgórze
651 4|a Przewodniki turystyczne
Szlakiem pamiątek ewangelików cieszyńskich / Władysław Sosna. – Cieszyn, 2009
650
650
651
651
651
655
4|a Kościół ewangelicko-augsburski |z Czechy
4|a Kościół ewangelicko-augsburski |z Polska
4|a Cieszyn (woj. śląskie) |x turystyka
4|a Czeski Cieszyn (Czechy) |x turystyka
4|a Śląsk Cieszyński |x religia |y 16-21 w.
4|a Przewodniki turystyczne
Jeśli dokument dotyczy szlaku turystycznego, określnika – turystyka nie stosuje się.
Karpacki Szlak Rowerowy w Małopolsce / Sądecka Organizacja Turystyczna w Nowym Sączu
; [aut. oprac.: Bożena Srebro, Krzysztof Borkowski, Andrzej Mikołajewicz]. – Nowy Sącz,
2007
651 4 |a Karpacki Szlak Rowerowy
655 4 |a Przewodniki turystyczne
Lesko - Szlak Chasydzki / [tekst: Paweł Fijałkowski, Weronika Litwin]. – Warszawa, 2008
651
651
651
655
4 |a Lesko (woj. podkarpackie) |x kultura |x zabytki
4 |a Lesko (woj. podkarpackie) |x stosunki etniczne
4 |a Szlak Chasydzki
4 |a Przewodniki turystyczne
Wędkarstwo
Określnik – wędkarstwo służy do opracowania materiałów na temat wędkarstwa na danym
obszarze, np.:
Na ryby w okolicy Międzyrzecza / Andrzej Chmielewski. – Międzyrzecz, 2007
651 4 Międzyrzecz (woj. lubuskie ; okręg) |x wędkarstwo
655 4 Przewodniki turystyczne
Chańcza - zbiornik zaporowy : przewodnik wędkarski / Izabela i Waldemar Ptak – Kraków,
2003
651 4 |a Chańcza |x wędkarstwo
655 4 |a Przewodniki turystyczne
202
VII.14.15. Części miejscowości
Materiały dotyczące części miejscowości: dzielnic, osiedli, obiektów fizjograficznych,
opracowuje się podobnie, jak te na temat miejscowości lub obiektów fizjograficznych.
Odpowiednie określniki stosuje się po określnikach jednostkowych wyrażających części
miejscowości, np.:
Flora i fauna Łazienek : przewodnik po wybranych gatunkach / Sebastian Juszko. –
Warszawa, 2007
650 4|a Parki i ogrody |x fauna i flora |z Polska
651 4|a Warszawa |x Łazienki |x fauna i flora
Patroni żoliborskich ulic / [biogramy oprac. Piotr Domański ; red. i wybór ikonografii Marek
Chimiak, Andrzej Kawka].
650 4 |a Patroni ulic i placów |z Polska
651 4 |a Polska |x biografie
651 4 |a Warszawa |x Żoliborz |x ulice i place |x onomastyka
Prognozy rozwoju kultury fizycznej w dzielnicy Warszawa-Żoliborz do 1985 roku w oparciu o
dane badawcze : autoreferat rozprawy doktorskiej / Ryszard Szczeciński. – Warszawa, 1973
651 4|a Warszawa |x Żoliborz |x kultura fizyczna |x prognozy
Informator samorządowy Dzielnicy VIII Miasta Krakowa / [Rada i Zarząd Dzielnicy VIII ;
oprac.: Lidia Bączek et al. ; tekst: Lidia Bączek et al.]. – Kraków, 2002
650 4 |a Samorząd gminny |y od 1989 r.
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x Dzielnica VIII |x samorząd |y od 1989 r.
655 4 |a Informatory
Zarys działalności Hufca Kraków Kleparz-Łobzów w latach 1957-1972 / Kazimierz Dziedzic,
Robert Kowalski. – Kraków, 2002
610 24 |a Związek Harcerstwa Polskiego. |b Hufiec Kraków Kleparz-Łobzów
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x Kleparz |x organizacje |y 1944-1989 r.
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x Łobzów |x organizacje |y 1944-1989 r.
203
Sfałszowane "wybory" do rad narodowych, Wrocław czerwiec 1988 : (wybór tekstów i
dokumentów) / oprac. Zdzisław Ilski. – Wrocław, 1989
650 4 |a Wybory samorządowe |x fałszerstwo |z Polska |y 1988 r.
651 4|a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x Krzyki |x wybory samorządowe
|y1988 r.
655 4|a Źródła historyczne
Dębiec : tygodnik parafii Świętej Trójcy – Poznań, 1993
650
651
651
655
4 |a Parafia |x katolicyzm |z Polska
4 |a Parafia Świętej Trójcy (Poznań)
4 |a Poznań (woj. wielkopolskie) |x Dębiec |x religia
4 |a Czasopisma parafialne polskie |x katolicyzm
Topografia żydowskiej pamięci : obraz krakowskiego Kazimierza we współczesnej literaturze
polskiej i polsko-żydowskiej / Izabela Suchojad. – Kraków, 2010
650
650
650
651
651
651
655
655
4 |a Żydzi |z Polska |y 20-21 w.
4 |a Żydzi |x w literaturze polskiej
4 |a Żydzi |x w literaturze żydowskiej
4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x Kazimierz |x historia
4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x Kazimierz |x w literaturze polskiej
4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x Kazimierz |x w literaturze żydowskiej
4 |a Literatura polska |x tematyka |y 20-21 w.
4 |a Literatura żydowska |x tematyka |y 20-21 w.
"Mamy szczęście do ludzi..." : o wolontariacie na Ochocie : zapiski, refleksje, wspomnienia /
Grażyna Gnatowska [et al.]. – Warszawa, 2010
650 4 |a Wolontariusze |x organizacje |z Polska |y od 2001 r.
651 4 |a Warszawa |x Ochota |x wolontariat |y od 2001 r.
655 4 |a Informatory
Statut Towarzystwa "Koło Prażan" / Towarzystwo Koło Prażan. – Warszawa, 1937
610 24|a Towarzystwo Koło Prażan |x statuty i regulaminy
650 4|a Regionalizm |x organizacje |z Polska |y 1918-1939 r.
651 4|a Warszawa |x Praga |x organizacje |y 1918-1939 r.
Życie codzienne w dzielnicy Raków w Częstochowie / Sylwia Domagalska. – Tychy, 2007
651 4|a Częstochowa (woj. śląskie) |x Raków |x życie codzienne |y 19-20 w.
Wspomnienia żoliborskiego antykwariusza / Krzysztof Jastrzębski. – Warszawa, 2009
600 14|a Jastrzębski, Krzysztof |d (1949- )
650 4|a Antykwariusze |z Polska |y od 1980 r.
651 4|a Warszawa |x Żoliborz |x księgarstwo i antykwarstwo |y od 1980 r.
655 4|a Pamiętniki polskie |y od 1980 r.
204
Stare miasto w Łęczycy / Andrzej Tomczak. – Warszawa, 1955[Nadb.:] Studia
Wczesnośredniowieczne. III.
650 4 |a Grody |z Polska
650 4 |a Historiografia polska
651 4 |a Łęczyca (woj. łódzkie) |x Stare Miasto |x historia
651 4 |a Łęczyca (woj. łódzkie) |x Stare Miasto |x historiografia
VII.14.16. Określnik –a
Określnik –a stosuje się po wszystkich rodzajach tematów wskazując wzajemny związek dwu
pojęć, łączący dwa tematy. Może być więc również stosowany po nazwach geograficznych i
może dotyczyć każdej tematyki, np.:
Warszawa w Europie / [oprac. w Wydziale Strategii Rozwoju Miasta i Intergacji Europejskiej
Biura Zarządu m. st. Warszawy]. – 1999
650 4 |a Warszawa |x a integracja europejska
651 4 |a Warszawa |x miasta partnerskie
655 4 |a Informatory
Dni Lewoczy / Instytut Słowacki ; [tł. Jacek Bukowski et al.]. – Warszawa, 2004
611 24 |a Dni Lewoczy |d (2004 ; |c Warszawa)
651 4 |a Lewocza (Słowacja) |x a Warszawa
651 4 |a Warszawa |x a Lewocza (Słowacja)
651 4 |a Lewocza (Słowacja) |x kultura |x imprezy
651 4 |a Warszawa |x kultura |x imprezy |y od 2001 r.
Śląsk - perła w koronie czeskiej : trzy okresy świetności w relacjach artystycznych Śląska i
Czech / red.: Andrzej Niedzielenko, Vit Vlnas. – Praga, Legnica, 2006
610 24 |a Muzeum Miedzi (Legnica) |x wystawy
610 24 |a Národni galerie (Praga) |x wystawy
650 4 |a Sztuka czeska |y 14-18 w.
650 4 |a Sztuka europejska |y 14-18 w.
651 4 |a Czechy |x a Śląsk |x kultura |y 14-18 w.
651 4 |a Legnica (woj. dolnośląskie) |x wystawy |y od 2001 r.
651 4 |a Praga (Czechy) |x wystawy |y od 2001 r.
651 4 |a Śląsk |x a Czechy |x kultura |y 14-18 w.
651 4 |a Śląsk |x sztuka |y 14-18 w.
655 4 |a Katalogi wystaw
Powstanie Styczniowe : materiały i dokumenty. [T. 7], Zabór pruski w powstaniu styczniowym
/ red. Stefan Kieniewicz [et al.]. – Wrocław, 1968
650 4 |a Powstanie 1863 r. styczniowe
651 4|a Zabór pruski |x a powstanie 1863 r. styczniowe
205
655 4 |a Źródła historyczne
Wielkopolanie wobec integracji Polski z Unią Europejską / red. nauk. Ryszard Cichocki. –
Poznań, 2003
610 24 |a Unia Europejska |x a Polska |x socjologia
650 4 |a Postawy |z Polska |y od 2001 r.
650 4 |a Świadomość społeczna |z Polska |y od 2001 r.
651 4 |a Wielkopolska |x a Unia Europejska
Rzecz krótka o przymierzu handlowém Hansa Wielka czyli Hansa teutońska albo niemiecka
zwaném, z dodatkiem: czy i Kraków kiedy do tego przymierza należał ? : rozprawa dnia 15
marca r. 1816 [...] / czytana przez Jerzego Samuela Bandtkie. – Kraków, 1817
650 4 |a Hanza
651 4 |a Kraków (woj. małopolskie) |x a Hanza
206
VII.14.17. Tematy i określniki równobrzmiące bądź równoznaczne w opracowaniu
materiałów dotyczących Czeczenii, Inflant, Niderlandów, Palestyny, Śląska, Tybetu,
Watykanu i Wolnego Miasta Gdańska
W JHP BN dopuszczono do stosowanie w funkcji określnika następujące nazwy
geograficzne: Czeczenia (Rosja), Inflanty, Niderlandy, Palestyna, Śląsk, Tybet (Chiny),
Watykan i Wolne Miasto Gdańsk. Przy ich stosowaniu należy pamiętać, że niektóre z nich
wolno używać w funkcji określnika jedynie dla pewnych okresów historycznych, np.:
nazwy Śląsk używamy w funkcji określnika dla prac dotyczących okresu 14 w. do 1740 r. i
prac całościowych, do 14 w. - Polska, 1740-1871 - Prusy, 1871-1945 - Niemcy, od 1944 r. Polska
W opracowaniu materiałów na temat w/w regionów i miast, mając do dyspozycji tematy i
określniki równobrzmiące bądź równoznaczne, należy stosować odpowiedni określnik.
Śląsk – etnografia
nie Folklor – Śląsk
Utopiec w śląskiej tradycji / [wybór i red. Julia Broda]. – Skoczów, 2006
650 4 |a Utopce
651 4 |a Śląsk |x etnografia
Tajne Archiwa Watykanu / Maria Luisa Ambrosini, Mary Willis. – Warszawa , 1995
610 24 |a Archivio Segreto Vaticano
650 4 |a Kultura |x historia
650 4 |a Papiestwo |x historia
651 4 |a Watykan |x archiwistyka
Bank Boga i bankierzy papieża : afery i skandale watykańskiej kasy / Mario Guarino. –
Katowice, 2001
650 4 |a Skandale |z Watykan |y od 1945 r.
207
651 4 |a Watykan |x finanse |y od 1945 r.
Biblioteki Wolnego Miasta Gdańska
651 4 |a Wolne Miasto Gdańsk |x bibliotekarstwo
VII.14. 18. Opracowanie dokumentów dotyczących terytoriów zmieniających
przynależność państwową (Śląsk, Warmia, Mazury, Pomorze. Kresy Wschodnie RP)
Opracowanie rzeczowe dokumentów dotyczących terytoriów zmieniających przynależność
państwową mogą sprawiać wiele problemów. Np. Mazury znajdowały się kolejno pod
rządami państwa krzyżackiego, Prus Książęcych, Prus, Niemiec i Polski. Polskę i Litwę
łączyła przez kilka wieków unia, znaczna część Ukrainy długo podlegała polskiej władzy, a
Śląsk kolejno - Polsce, Czechom, Austrii, Prusom, Niemcom i ponownie Polsce. W trakcie
wojen zdobywcy stanowili na zdobytych terenach swoje prawa. Katalogujący nieustannie
staje przed problemem, jakiego tematu, określnika geograficznego lub tematu językowoetnicznego powinien użyć dla wyrażenia terytoriów/ narodowości omawianych w danym
dokumencie. W opracowaniu przedmiotowym tego typu dokumentów należy:
1. Traktować równorzędnie terytoria/narodowości wówczas, gdy opisywanemu zagadnieniu
można przypisać cechy etniczne/terytorialne kilku nacji lub państw. Skutkuje to często
dublowaniem tematów, do których dodaje się różne określniki geograficzne, a dla wieku 20
także chronologiczne, lub wyrażaniem pewnego terytorium kilkoma tematami geograficznymi
lub językowo-etnicznymi, np.:
Koligacje śląskie na tle historii rodziny Rudzińskich / oprac. Władysław Rudziński. –
Warszawa, 1995
600 34|a Rudziński |c (rodzina) |x genealogia
650 4|a Rody |z Czechy |y 18-20 w.
650 4|a Rody |z Niemcy |y 18-20 w.
650 4|a Rody |z Polska |y 18-20 w.
651 4|a Śląsk |x ludność |y 18-20 w.
Przyczynki do heraldyki i genealogii szlachty śląskiej [!] / pod red. Dariusza Woźnickiego. –
Tarnowskie Góry, 1998
600 34|a Hohenlohe |c (rodzina) |x genealogia
600 34|a Wypler |c (rodzina) |x genealogia
650 4|a Rody |z Prusy
650 4|a Rody |z Śląsk
208
650
650
650
650
4|a Szlachta |x genealogia |z Prusy
4|a Szlachta |x genealogia |z Śląsk
4|a Śląsk |x heraldyka
4|a Śląsk |x ludność
Dzieje starożytne narodu litewskiego. T. 9 . Panowania Zygmuntów / Teodor Narbutt. –
Wilno, 1841
651 4|a Litwa |y 16 w.
651 4|a Polska |y16 w.
Staražytnaă Belarus’ / Mìkola Ermalovìč. – Mìnsk, 1994
651 4|a Białoruś |y 12-15 w.
651 4|a Litwa |y 12-15 w.
Niemcy, Warmiacy, Polacy : 1871-1914 : z dziejów niemieckiego ruchu katolickiego i
stosunków polsko-niemieckich w Prusach / Robert Traba. – Olsztyn, 1994
650
650
650
650
651
651
4|a Germanizacja |z Polska
4|a Kościół katolicki |z Niemcy |y 19-20 w.
4|a Kościół a państwo |z Niemcy |y 19-20 w.
4|a Mniejszości narodowe |z Niemcy |y 19-20 w.
4|a Warmia |x religia |y 19-20 w.
4|a Warmia |x stosunki etniczne |y 19-20 w.
W przypadku materiałów dotyczących ciał zbiorowych konieczne jest uwzględnienie ich
nazw adekwatnych dla danych okresów historycznych, np.:
Biblioteka Vil’njusskogo universiteta / Zofija Petrauskiené / Vil’njus. - 1970
610 24|a Uniwersytet Stefana Batorego (Wilno). |b Biblioteka
610 24|a Vilniaus universitetas. |b Biblioteka
650 4|a Biblioteki akademickie |z Litwa
650 4|a Biblioteki akademickie |z Polska
651 4|a Wilno (Litwa) |x bibliotekarstwo |x historia
Historia Wydziałów Lekarskiego i Farmaceutycznego Uniwersytetu Wrocławskiego oraz
Akademii Medycznej we Wrocławiu w latach 1702-2002 / pod red. Waldemara Kozuschka. –
Wrocław, 2002
610 24 |a Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich (Wrocław). |b Wydział Farmaceutyczny
610 24|a Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich (Wrocław). |b Wydział Lekarski
610 24|a Universität Breslau. |b Medizinische Fakultät
650 4|a Farmacja |x szkolnictwo wyższe |z Polska |y od 1944 r.
650 4|a Medycyna |x szkolnictwo wyższe |z Niemcy |y 18-20 w.
650 4|a Medycyna |x szkolnictwo wyższe |z Polska |y od 1944 r.
650 4|a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x szkolnictwo wyższe |y 18-21 w.
209
Stosuje się zasadę, że tematy wyrażające obiekty budowlane, techniczne otrzymują określnik
geograficzny oznaczający miejsce ich współczesnej lokalizacji. Jeśli trzeba wskazać
państwo, do którego przynależały dane obiekty lub wskazać narodowość twórców, należy w
opisie dodać hasła z dziedziny sztuki z odpowiednim rozszerzeniem językowo-etnicznym i
określnikiem – zabytki, a następnie z określnikiem geograficznym odpowiednim dla
obecnego usytuowania obiektu , np.:
Krzeszów /Henryk Dziurla. – Wrocław, 1974
650 4|a Sztuka sakralna niemiecka |x zabytki |z Polska
650 4|a Klasztory (bud.) |z Polska
651 4|a Krzeszów (woj. dolnośląskie) |x klasztor cystersów |z historia
Twierdza Modlin / Ryszard Henryk Bochenek. – Warszawa, 2003
650 4|a Architektura obronna rosyjska |x zabytki |z Polska
650 4|a Twierdze i fortyfikacje miejskie |z Polska |y 19-20 w.
651 4|a Twierdza Modlin |x historia
2. Uwzględnić jedno terytorium/narodowość w zależności od opisywanego w dokumencie
okresu, np.:
Dzieje starożytne narodu litewskiego. T. 5 . Od śmierci Gedymina do bitwy pod Worskłą /
Teodor Narbutt. – Wilno, 1838
651 4|a Litwa |y 13-14 w.
Administracja i samorząd miejski w państwie krzyżackim / Wiesław Śniecikowski, Roman
Skeczkowski. – Koszalin, 1997
650 4|a Miasta |x prawo |x historia |z krzyżackie, państwo
650 4|a Samorząd miejski |z krzyżackie, państwo
651 4|a Krzyżackie, państwo |x administracja
Z dziejów rodu Schaffgotschów / Irena Twardoch. – Ruda Śląska, 1999
600 34|a Schaffgotsch |c (rodzina)
650 4|a Arystokracja |z Niemcy |y 19-20 w.
650 4|a Rody |z Niemcy |y 19-20 w.
651 4|a Śląsk, Górny |x gospodarka |y 19-20 w.
Położenie socjalne robotników w górnictwie węglowym w dobrach książąt pszczyńskich na
Górnym Śląsku 1847-1870 / Schinsuke Hosoda. – Wrocław, 1997
600 34|a Pless |c (rodzina) |y 19 w.
650 4|a Górnicy |x socjologia |z Prusy |y 19 w.
210
650 4|a Struktura społeczna |z Prusy |y 19 w.
650 4|a Węgiel kamienny |x górnictwo |z Prusy |y 19 w.
651 4|a Śląsk, Górny |x górnictwo |x socjologia |y 19 w.
Lokacje łanów opuszczonych / Mikołaj Kopernik ; wydał Marian Biskup ; [przekł. tekstów łac.
Jerzy Drewnowski]. – Olsztyn, 1983
600 14 |a Kopernik, Mikołaj |d (1473-1543)
650 4 |a Własność rolna |z Polska |y 16 w.
651 4 |a Warmia |x osadnictwo |y 16 w.
651 4 |a Warmia |x rolnictwo |y 16 w.
Roślinność fortyfikacji dawnej Twierdzy Toruń : przewodnik / Mirosław Ceynowa-Giełdon,
Andrzej Nienartowicz. – Toruń, 1993
650 4|a Twierdze i fortyfikacje miejskie |x flora |z Polska
651 4|a Twierdza Toruń |x flora
655 4|a Przewodniki turystyczne
Sala Muzyczna Uniwersytetu Wrocławskiego. – Wrocław, 1993
610 24|a Uniwersytet Wrocławski |x obiekty i urządzenia
650 4|a Wnętrza architektoniczne |x historia |z Niemcy |x 18-20 w.
651 4 Wrocław (woj. dolnośląskie) |x Uniwersytet Wrocławski (budynek główny) |x
Oratorium Marianum
655 4|a Wydawnictwa popularne
Zabory, ziemie pod okupacją.
W opisie przedmiotowym dokumentów traktujących o terenach polskich pozostających pod
zaborami lub okupowanych, zawsze obszary te traktujemy jako polskie. Są jednak dziedziny,
które wyrażamy przez odpowiednie tematy z określnikami geograficznymi wskazującymi
państwo zaborcze lub okupanta. Dotyczy to materiałów z dziedziny prawa, sądownictwa,
więziennictwa, szkolnictwa publicznego, polityki, np.:
Podręcznik w sprawie wywłaszczenia zawierający obszerne omówienie ustawy z dnia 20
marca 1908 r., tekst odnośnych prawnych przepisów oraz wyciągi ważniejszych wyroków
sądu rzeszy / skreślił Zygmunt Dziembowski. – Poznań, 1908
650 4|a Wywłaszczenie |x prawo |z Niemcy |y stan na 1908 r.
650 4|a Własność prawo |x Niemcy |y stan na 1908 r.
651 4|a Zabór pruski |x prawo |y stan na 1908 r.
Gubernatorzy w Królestwie Polskim : szkic do portretu zbiorowego / Łukasz Chimiak. –
Wrocław, 1999
650 4|a Urzędnicy |x socjologia |x Rosja |y 19-20 w.
651 4|a Zabór rosyjski |x administracja |x socjologia
211
Dlaczego włościanie nie głosują do Dumy / Polska Partja Socjalistyczna. – Warszawa, 1906
610 24|a Polska Partia Socjalistyczna (1892-1948) |y 1901-1914 r.
650 4|a Chłopi |z Polska |y 1901-1914 r.
650 4|a Prawo wyborcze |z Rosja |y stan na 1906 r.
650 4|a Wybory parlamentarne |z Rosja |y 1906 r.
651 4|a Zabór rosyjski |y 1901-1914 r.
Ustawy i rozporządzenia o ochronie zwierząt obowiązujące w królestwie Galicyi i W.
Księstwie Krakowskiem / zestawił I.R.K ; wyd. staraniem i nakł. Gal. Towarzystwa Ochrony
Zwierząt. – Lwów, 1879
650 4|a Zwierzęta |x ochrona |x prawo |z Austria |y 19 w.
651 4|a Galicja |x fauna |x ochrona |x prawo |y 19 w.
Walka o rekruta polskiego pod okupacją / Stefan Dąbrowski. – Warszawa, 1922
650
650
650
650
650
4|a Pobór do wojska |z Austria |y 1914-1918 r.
4|a Pobór do wojska |z Niemcy |y 1914-1918 r.
4|a Pobór do wojska |z Rosja |y 1914-1918 r.
4|a Wojna 1914-1918 r. |x udział Polaków
4|a Wojsko |z Polska |y 1918-1914 r.
Reforma podatkowa. Cz. 1, O powszechnym podatku zarobkowym / Franciszek Szymusik. –
Lwów, 1897
650 4|a Podatek dochodowy od osób fizycznych |x prawo |z Austria
|y stan na 1898 r.
651 4|a Galicja |x finanse |x prawo |y stan na 1898 r.
Druga zbiórka wełny i kauczuku / C. i k. Ministerstwo wojny, Urząd opieki wojennej ; Löbl. –
[s.l.], 1916
650
650
650
650
650
655
4|a Guma |x wyroby |x prawo wojenne |z Polska |y 1914-1918 r.
4|a Prawo wojenne |z Austria |y 1914-1918 r.
4|a Wełna |x wyroby |x prawo wojenne |z Polska |y 1914-1918 r.
4|a Wojsko |x zaopatrzenie |z Austria |y 1914-1918 r.
4|a Wojna 1914-1918 r. |z Polska
4|a Druki ulotne
Obwieszczenie uzupełniające do zarządzenia z dnia 8.11.1941. o utworzeniu żydowskiej
dzielnicy w mieście Lwowie : Lwów, dnia 19 listopada 1941 r. / Gubernator dystryktu
Galicja Dr. Lasch. – Lwów, 1941
650
650
651
655
|655
4|a Polityka narodowościowa |z Niemcy |y 1933-1945 r.
4|a Żydzi |z Polska |y 1939-1945 r.
4|a Lwów (Ukraina) |x getto
4|a Druki ulotne
4|a Obwieszczenia
212
Cztery lata ostrego dyżuru / Anna Czuperska-Śliwicka. – Warszawa, 1989
600 14|a Czuperska-Śliwicka, Anna |d (1908-1988)
610 24|a Więzienie Pawiak |y 1939-1945 r.
650 4|a Lekarze |z Polska |y 1939-1945 r.
650 4|a Służba zdrowia |z Polska |y 1939-1945 r.
650 4|a Więziennictwo |z Niemcy |y 1933-1945 r.
651 4|a Warszawa |x więziennictwo |y 1939-1945 r.
655 4|a Pamiętniki polskie |y 1939-1945 r.
Polityka hitlerowska wobec szkolnictwa polskiego w Generalnej Guberni (1939-1945) /
Eugeniusz C. Król. - Warszawa, 1979
650 4|a Szkolnictwo |z Polska |y 1939-1945 r.
650 4|a Szkolnictwo |x polityka |z Niemcy |y 1933-1945 r.
651 4|a Generalne Gubernatorstwo (1939-1945) |x szkolnictwo i oświata
Przykłady opracowania dokumentów dotyczących Śląska z adekwatnymi tematami i
określnikami geograficznymi w zależności od opisywanego przedziału czasowego.
Rycerstwo śląskie do końca XIII w. : pochodzenie – gospodarka – polityka / Marek Cetwiński.
– Kraków, 1980
650 4|a Rycerstwo |z Polska |y 12-13 w.
651 4|a Śląsk |y 12-13 w.
Hebrajskie inskrypcje na Śląsku XIII-XVIII wieku / Marcin Wodziński. – Wrocław, 1996
650
650
650
651
651
4|a Epigrafika |x Żydzi |z Śląsk
4|a Macewy |z Śląsk
4|a Żydzi |x kultura |x zabytki |z Śląsk
4|a Śląsk |x cmentarze |y 13-18 w.
4|a Śląsk |x stosunki etniczne |y 13-18 w.
Alma Mater Leopoldina : Kolegium i Uniwersytet Jezuicki we Wrocławiu 1638-1811 /
Carsten Rabe. – Wrocław, 2003
610 24|a Jezuici |x szkolnictwo |z Śląsk |y 17-18 w.
610 24|a Universität Breslau |y 19 w.
651 4|a Wrocław (woj. dolnośląskie) |x szkolnictwo wyższe |y 17-19 w.
Tabela podatku gruntowego i ludności wsi śląskich z około 1765 roku / oprac. Zbigniew
Kawśny, Jan Wosch. – Wrocław, 1979
650 4|a Podatek gruntowy |z Prusy |y 19 w.
650 4|a Wieś |x ludność |z Prusy |y 19 w.
213
651 4|a Śląsk |x gospodarka |y 18 w.
655 4|a Dane statystyczne
Poczta na Śląsku Cieszyńskim do 1918 roku : stemple pocztowe i cenzury / Janusz Manterys.
– Kraków, 2002
650
650
650
650
651
655
4|a Poczta |z Austria
4|a Poczta |z Polska
4|a Poczta |x pieczęcie |z Austria
4|a Poczta |x pieczęcie |z Polska
4|a Śląsk Cieszyński |x łączność |x historia
4|a Katalogi filatelistyczne
Barokowe kościoły na Śląsku w XVIII w. : systematyka typologiczna / Jan Wrabec. –
Wrocław, 1986
650
650
650
650
651
4 |a Architektura sakralna niemiecka |x historia |y 18 w.
4 |a Architektura sakralna niemiecka |x zabytki |z Polska
4 |a Kościoły i kaplice |z Polska |y 18 w.
4 |a Barok |x budownictwo |z Polska
4 |a Śląsk, Dolny |x budownictwo |y 18 w.
Oddział Stomatologiczny Śląskiej Akademii Medycznej i jego wpływ na rozwój stomatologii
w regionie śląskim 1948-1998 / Norbert Prudel. – Katowice, 2000
610 24|a Śląska Akademia Medyczna (Katowice). |b Oddział Stomatologiczny
650 4|a Stomatologia |historia |z Polska |y od 1944 r.
650 4|a Stomatologia |x szkolnictwo wyższe |z Polska |y od 1944 r.
651 4|a Katowice (woj. śląskie) |x szkolnictwo wyższe |y od 1944 r.
651 4|a Śląsk, Górny |x służba zdrowia |y od 1944 r.
651 4|a Śląsk Górny |x szkolnictwo wyższe |x od 1944 r.
214