ZAANGAŻOWANIE FINANSOWE

BIAŁY CERTYFIKAT
Zgodnie z nową Ustawą o efektywności energetycznej z dnia 15 kwietnia 2011 r. przedsięwzięcia
służące poprawie efektywności energetycznej, czyli działania polegające na wprowadzeniu
usprawnień w obiekcie, urządzeniu technicznym lub instalacji, w wyniku których uzyskuje
się oszczędność energii, gwarantuje możliwość otrzymania BIAŁYCH CERTYFIKATÓW
(zbywalnych papierów wartościowych). Aby uzyskać BIAŁY CERTYFIKAT należy uzyskać
oszczędność minimum 10 toe. Wartość przeliczeniowa 1 toe = 11,63 MWh.
Power Optimizer™ daje możliwość uzyskania BIAŁYCH CERTYFIKATÓW.
Tona oleju ekwiwalentnego (toe) – jest to energetyczny równoważnik jednej metrycznej tony ropy
naftowej o wartości opałowej równej 10.000 kcal/kg.
Używa się też jednostki pochodnej Mtoe=1 000 000 toe
Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) i Organizacja Współpracy Gospodarczej i
Rozwoju (OECD) definiują jeden toe jako równowartość 41,868 GJ lub 11,630 MWh.
Świadectwa efektywności energetycznej, czyli tzw. białe certyfikaty, to mechanizm stymulujący
i wymuszający zachowania prooszczędnościowe. Białe certyfikaty będzie można uzyskać tylko za
przedsięwzięcia o najwyższej efektywności ekonomicznej.
Na przedsiębiorstwa sprzedające energię elektryczną, ciepło lub paliwa gazowe odbiorcom końcowym
Ustawa efektywności energetycznej nakłada obowiązek pozyskania i przedstawienia do umorzenia
prezesowi URE określonej ilości świadectw efektywności energetycznej lub uiszczenia opłaty
zastępczej. Do wydawania tych świadectw oraz ich umarzania upoważniony jest prezes Urzędu
Regulacji Energetyki, a wynikające z nich prawa majątkowe będą zbywalne, stanowiąc towar giełdowy
podlegający obrotowi na TGE.
Ustawa o efektywności energetycznej z dnia 15 kwietnia 2011 r. wprowadza system białych
certyfikatów - mechanizm rynkowy prowadzący do uzyskania wymiernych oszczędności energii
w trzech obszarach, tj.:
 zwiększenia oszczędności energii przez odbiorców końcowych,
 zwiększenia oszczędności energii przez urządzenia potrzeb własnych – rozumianych zgodnie
z art. 3 pkt 14 ustawy, jako zespół pomocniczych obiektów lub instalacji, w rozumieniu
art. 3 pkt 10 ustawy Prawo energetyczne, służących procesowi wytwarzania energii
elektrycznej
lub ciepła;
 zmniejszenia strat energii elektrycznej, ciepła lub gazu ziemnego w przesyle i dystrybucji.
Dla wymienionych powyżej trzech kategorii przedsięwzięć służących poprawie efektywności
energetycznej będą przeprowadzane przetargi na tzw. białe certyfikaty przez Prezesa URE.
Białe certyfikaty, czyli świadectwa efektywności energetycznej, można otrzymać za wykonane już
działanie proefektywnościowe lub takie, które dopiero planujemy wykonać. W przypadku działań już
zrealizowanych datą graniczną, przed którą nie powinny działania te zostać zakończone jest 1 styczeń
2011 r. Świadectwo efektywności energetycznej otrzymać będzie można za działanie, w wyniku którego
roczna oszczędność energii jest nie mniejsza niż 10 ton oleju ekwiwalentnego (toe) lub też za grupę
działań tego samego rodzaju, których łączny efekt przekroczy 10 toe.
Nowych przepisów nie stosuje się do urządzeń technicznych stosowanych w celach wojskowych oraz
tych, które zostały objęte systemem handlu uprawnieniami do emisji w rozumieniu ustawy z dnia 22
grudnia 2004 r. o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych
substancji. Jednakże w drugim przypadku istnieje pewne wyłączenie odnoszące się do urządzeń potrzeb
własnych przedmiotowych instalacji.
Ustawa nakłada obowiązek pozyskania białych certyfikatów i przedstawienia ich do umorzenia
Prezesowi URE na następujące grupy przedsiębiorców:
 przedsiębiorstwa energetyczne, które sprzedają odbiorcom końcowym energię,
 odbiorcy końcowi przyłączeni do sieci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, będący
członkiem giełdy towarowej w rozumieniu art. 2 pkt. 5 ustawy z dnia 26 października 2000 r.
o giełdach towarowych,
 towarowe domy maklerskie lub domy maklerskie, które realizują transakcje na giełdzie
towarowej na zlecenie odbiorców końcowych przyłączonych do sieci na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej.
Organem upoważnionym do wydawania świadectw efektywności energetycznej będzie Prezes Urzędu
Regulacji Energetyki. Świadectwa te zostaną wydane podmiotom, które z sukcesem zakończą
postępowanie przetargowe, to znaczy zmieszczą się w przedziale (t × ωśr ; ωmax), gdzie:
t - jest współczynnikiem akceptacji ofert ogłaszanym przez Prezesa URE
ωśr i ωmax – wartość średnia i maksymalna efektu energetycznego.
Sam efekt energetyczny jest rozumiany jako stosunek ilości energii zaoszczędzonej średnio w ciągu
roku w wyniku realizacji przedsięwzięcia lub przedsięwzięć tego samego rodzaju służących poprawie
efektywności energetycznej do wartości świadectwa efektywności energetycznej.
Tak zdefiniowany efekt energetyczny sprawia, że w przetargach wygrywać będą te przedsięwzięcia,
dzięki którym zainwestowanie jednostki pieniądza przyniesie największą oszczędność energii. Można
zatem powiedzieć, że aby skutecznie startować w przetargu należy mieć dobrze zidentyfikowany i
uszeregowany potencjał oszczędności - co może być wynikiem kompleksowego audytu.
Aby pozyskać biały certyfikat, potrzeba będzie postępować według ścieżki wytyczonej przez Ustawę
o efektywności energetycznej. W pierwszej kolejności należy dla wybranego przedsięwzięcia
proefektywnościowego wykonać audyt efektywności energetycznej celem określenia poziomu
bazowego i zaproponowania potencjalnych rozwiązań technicznych wykorzystujących zidentyfikowany
potencjał. Z zaproponowanych działań należy wybrać rozwiązanie będące optymalne technicznie i
ekonomicznie. W następnej kolejności należy wziąć udział w przetargu. Warunkiem wygrania przetargu
jest - jak już powiedziano wcześniej – osiągnięcie oszczędności z współczynnikiem określającym efekt
energetyczny w przedziale pomiędzy ωśr i ωmax. Kiedy już otrzymamy świadectwo efektywności
energetycznej, wówczas realizujemy działanie proefektywnościowe zgodnie z wytycznymi z audytu
wstępnego, a po zakończeniu działań modernizacyjnych realizujemy audyt efektywności energetycznej
potwierdzający deklarowaną oszczędność. W przypadku audytu potwierdzającego są pewne wyłączenia
- w przypadku działań, dla których zadeklarowana oszczędność energii jest niższa niż 100 toe jako
wartość średnioroczna, audytu takiego wykonywać nie musimy. Po wykonanym audycie
potwierdzającym (a jeżeli nie jest on wymagany - po zakończonym przedsięwzięciu modernizacyjnym)
podmiot, który otrzymał świadectwo zawiadamia w terminie ustawowym Prezesa URE o zakończonych
działaniach. Dalszy tryb to już w większości działania po stronie Prezesa URE zmierzające do nadania
świadectwu praw majątkowych.
Z chwilą wpisania świadectwa na konto ewidencyjne podmiotu, który zrealizował z sukcesem dane
przedsięwzięcie proefektywnościowe (dzieje się tak na wniosek Prezesa URE), świadectwo otrzymuje
prawa majątkowe. Prawa te są towarem giełdowym i są zbywalne. W praktyce pozyskane zostaną więc
środki finansowe, które poprawią nam wskaźniki ekonomiczne wykonanego działania
proefektywnościowego.
Podmioty, które w myśl Ustawy o efektywności energetycznej są objęte obowiązkiem pozyskania
białych certyfikatów, a nie uzyskają ich i nie umorzą, będą musiały uiścić opłatę zastępczą w
odpowiedniej wielkości określonej Ustawą.