Standaryzacja współczynników demograficznych - E-SGH
Transkrypt
Standaryzacja współczynników demograficznych - E-SGH
Ćwiczenia cz.2. Standaryzacja współczynników demograficznych Plan • Dlaczego standaryzujemy współczynniki? • Metody standaryzacji • Przykłady standaryzacji bezpośredniej • Dlaczego standaryzujemy? Standaryzacja daje nam możliwość porównywania poziomu zjawiska w dwóch populacjach (badanie przekrojowe lub dot. zmian w czasie) przy jednoczesnej kontroli różnic między populacjami ze względu na inne cechy • Najczęściej standaryzacja służy eliminacji różnic w strukturze populacji według wieku • Od surowych współczynników (crude rates) do skorygowanych współczynników (adjusted rates) Przykład umieralność w dwóch krajach Współczynniki zgonów /umieralności (np. na 100 tys. osób) Młodzi Starsi Ogółem Kraj A 4 12 10 Kraj B 6 18 9 Kraj A charakteryzuje się wyższą umieralnością dla całej populacji, ale jest ona niższa dla poszczególnych grup wieku Kraj A Kraj B Struktura wieku ludności Młodzi Starsi 25 75 75 25 ogółem 100 100 Metody standaryzacji • Standaryzacja bezpośrednia (direct standardization) • Standaryzacja pośrednia (indirect standardization) • Techniki regresyjne (regresji) o modele addytywne o modele multiplikatywne (więcej: Metody analizy demograficznej) Standaryzacja bezpośrednia • Wykorzystanie rzeczywistych cząstkowych współczynników dla dwóch lub więcej populacji (np. cząstkowe współczynniki zgonów, cząstkowe współczynniki płodności) • Populacja standardowa - jedna z analizowanych populacji, w porównaniach międzynarodowych może to być np. standardowa struktura europejska (European standard population) Standaryzacja bezpośrednia cd. D • Ogólne współczynniki mi • Cxi: struktura wg wieku (X) i-tej populacji mi xi x Pi Pxi C xi Pi • mxi: współczynniki wg wieku dla i-tej Dxi mxi populacji Pxi • Ogólne współczynniki mi mi C xi mxi x D x Pi xi mi Ogólne współczynniki mi D xi x Pi C xi mxi x Standaryzacja bezpośrednia: współczynniki są „nałożone” na strukturę populacji standardowej mi (direct ) Cx• mxi x Standaryzacja bezpośrednia cd. • Otrzymujemy standaryzowane współczynniki, które są wielkościami TEORETYCZNYMI • Uwaga! Jeśli między populacjami istnieją znaczne różnice w strukturze wieku ludności, wtedy standaryzacja bezpośrednia nie powinna być stosowana. Standaryzacja – wykorzystanie indeksów agregatowych wielkości stosunkowych Cel: wyodrębnianie wpływu zmian struktury wieku i natężenia rozpatrywanego procesu Przykład : Analiza zmian ogólnego współczynnika płodności w latach 2002-2012 formuły Laspeyresa i Paaschego: zapis wzorów według notacji stosowanej na zajęciach ze Statystyki Literatura: 1. J.Z.Holzer, Demografia, PWE, Warszawa 2003 (rozdział 3.4). 2. J. Kurkiewicz, 2010, Procesy demograficzne i metody ich analizy. Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków (rozdział 5.3). 3. Caselli, G., J. Vallin, G. Wunsch, 2006, Demography. Analysis and Synthesis. Elsevier (rozdział 15) Reklama Zapraszamy na wykład pt. Metody analizy demograficznej