(Panasiewicz Koziara Sulewska Ptaszyńska GOTOWE)

Katarzyna PANASIEWICZ, Wiesław KOZIARA, Hanna SULEWSKA, Gra yna PTASZY SKA
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
Katedra Uprawy Roli i Ro lin
e-mail: [email protected]
INFLUENCE OF BIOLOGICAL SEED DRESSING ON SOWING VALUE DEPENDING ON
STORAGE PERIOD
Summary
The target of the experiment was to determine the sowing value of some cereals grain species depending on some biological
seed dressing. Germination capacity and vigor of dressed seeds with Bioczos BR, Biochikol 020 PC after one, two, three
and six months of storage were estimated. Cereals’ species were differed by reaction to seed dressing. Storage of dressed
seeds caused decrease of germination capacity and vigour.
WPŁYW ZAPRAWIANIA NASION PREPARATAMI BIOLOGICZNYMI NA ICH
WARTO
SIEWN W ZALE NO CI OD OKRESU PRZECHOWYWANIA
Streszczenie
Celem bada było wykazanie ró nic warto ci siewnej wybranych gatunków zbó w zale no ci od zastosowanych zapraw
biologicznych. Oceniano zdolno kiełkowania oraz wigor ziarna zaprawionego zaprawami biologicznymi Bioczos BR i
Biochikol 020 PC po jednym, dwóch, trzech i sze ciu miesi cach jego przechowywania. Porównywane w do wiadczeniu
gatunki zbó ró niły si w reakcji na stosowane zaprawy. Przechowywanie zaprawionego biologicznymi zaprawami ziarna
u prawie wszystkich badanych gatunków obni ało zarówno zdolno kiełkowania, warto testu wzrostu siewki jak i testu
szybko ci wzrostu siewki.
1. Wprowadzenie
2. Materiał i metody
Podstawowym i niezb dnym elementem ochrony ro lin
jest stosowanie kwalifikowanego i zaprawionego materiału
siewnego. W praktyce rolniczej najta szym i najcz ciej
stosowanym zabiegiem pozostaje chemiczne zaprawianie
nasion [5]. Pomimo du ej skuteczno ci zabieg ten mo e
stanowi
zagro enie dla organizmów
rodowiska
naturalnego jak i po przenikni ciu do wn trza nasion,
modyfikowa ich skład chemiczny [9].
Aspekt rodowiskowy, ale i tak e zakaz stosowania
chemicznych zapraw w rolnictwie ekologicznym skłaniaj
do wi kszego zainteresowania si substancjami mniej
szkodliwymi dla rodowiska, tj. biologicznymi rodkami
ochrony ro lin. Do takiej grupy nale : Bioczos BR, który
jest miazg czosnkow oraz Biochikol 020 PC, w skład
którego wchodzi chitozan- wyci g ze skorupiaków
morskich [1].
Zdarza si równie , e zaprawiony materiał siewny
pozostawiany jest do pó niejszego wysiewu, co wynika z
przyczyn pogodowych b d te z zaprawienia nadmiernej
jego ilo ci [6].
Niewiele jest prac dotycz cych wpływu zapraw
nasiennych na warto
siewn nasion [2, 4, 8, 11].
Szczególnie
brakuje
prac
okre laj cych
skutki
magazynowania ziarna zaprawionego wcze niej rodkami
biologicznymi.
St d istotnym jest poznanie ewentualnych zmian warto ci
siewnej, zaprawionego materiału rozmno eniowego w
trakcie jego przechowywania.
Ce le m b a d a było okre lenie wpływu wybranych
zapraw biologicznych na zdolno
kiełkowania oraz
parametry wigorowe ziarna wybranych gatunków zbó po
jednym, dwóch, trzech i sze ciu miesi cach jego
przechowywania.
Badania laboratoryjne wykonano w Katedrze Uprawy
Roli i Ro lin, Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, w
sezonie 2006/2007. W do wiadczeniu uwzgl dniono
ziarniaki j czmienia jarego (Antek) i ozimego (Merlot),
kukurydzy (Smok), pszenicy ozimej (Trend), pszen yta
ozimego (Witon) i yta (Da kowskie Złote). Zastosowano
zaprawy biologiczne: Bioczos BR, Biochikol 020 PC,
obiektem kontrolnym było ziarno moczone w wodzie przez
2h i nast pnie suszone w warunkach naturalnych. rodki
stosowano zgodnie z Zaleceniami Ochrony Ro lin
(2006/2007), jak i zaleceniami producentów. Ziarno
ocenianych zbó przechowywano w zmiennych warunkach
magazynowych.
K. Panasiewicz, W. Koziara, H. Sulewska, G. Ptaszy ska
Ocen warto ci siewnej wykonano według metod
stosowanych w Pa stwowej Inspekcji Ochrony Ro lin i
Nasiennictwa. Jako materiału siewnego wyra ona została
zdolno ci kiełkowania oraz wigorem. Oznaczenie wigoru
ziarna polegało na przeprowadzeniu dwóch testów
wigorowych: testu wzrostu siewki oraz testu szybko ci
wzrostu siewki. Test wzrostu siewki (kiełka) polegał na
umieszczeniu 25 ziarniaków w rulonie bibuły filtracyjnej,
w 4 powtórzeniach. Arkusze bibuły nawil one wod
umieszczano w termostacie o temperaturze 20°C. Badania
rozpocz to w listopadzie 2006 roku.
Po zako czeniu kiełkowania tj. zgodnie z PN-94/R 65950 odpowiednio dla gatunku, odnotowano długo
siewek normalnie skiełkowanych (cm). Test szybko ci
wzrostu siewki wykonano po zako czeniu testu wzrostu
siewki. Siewki normalne z ka dego rulonu (bez resztek
ziarniaków) suszono przez 24 godziny w temperaturze
80°C, a nast pnie okre lono mas pojedynczej siewki.
27
„Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering” 2008, Vol. 53(4)
Gatunek
Species
Zaprawa
Seed dressing
Kontrola - Control
J czmie jary
Bioczos BR
Spring barley
Biochikol 020 PC
Kontrola - Control
J czmie ozimy
Bioczos BR
Winter barley
Biochikol 020 PC
Kontrola - Control
Kukurydza
Bioczos BR
Maize
Biochikol 020 PC
Kontrola - Control
Pszenica ozima Winter
Bioczos BR
wheat
Biochikol 020 PC
Kontrola - Control
Pszen yto ozime
Bioczos BR
Winter triticum
Biochikol 020 PC
Kontrola - Control
yto
Bioczos BR
Winter rye
Biochikol 020 PC
r.n. – ró nica nieistotna- not significant difference
0
98,5
99,0
100
93,5
98,5
98,0
98,5
95,0
96,0
94,5
100
99,0
95,5
88,0
99,0
88,0
89,0
93,5
Okres przechowywania [dni]
Length of storage [days]
30
60
90
100
97,5
97,5
100
96,0
85,5
96,0
96,0
95,0
96,0
95,0
98,5
97,0
96,0
96,0
92,0
92,0
94,0
98,0
96,0
93,5
92,0
81,5
71,0
97,5
96,0
94,0
95,0
90,5
91,0
93,0
94,0
95,5
94,0
95,5
94,5
96,0
100
93,5
89,0
84,5
82,5
98,0
93,5
93,5
88,5
92,0
85,0
89,5
79,5
78,5
91,0
83,5
84,5
180
80,0
78,0
76,0
96,0
78,0
78,0
94,5
70,0
86,0
90,0
92,0
90,0
90,0
82,0
84,0
76,0
60,0
62,0
NIR0,05
LSD0.05
Tab. 1. Zdolno kiełkowania nasion w zale no ci od zastosowanej zaprawy i okresu przechowywania [%]
Table 1. Germination capacity depending on seed dressing and length of storage period [%]
6,61
8,00
9,68
r.n.
5,02
6,41
2,72
9,74
2,55
3,93
r.n.
4,82
4,36
r.n.
4,15
4,65
6,47
9,31
Gatunek
Species
Zaprawa
Seed dressing
Kontrola - Control
J czmie jary
Bioczos BR
Spring barley
Biochikol 020 PC
Kontrola - Control
J czmie ozimy
Bioczos BR
Winter barley
Biochikol 020 PC
Kontrola - Control
Kukurydza
Bioczos BR
Maize
Biochikol 020 PC
Kontrola - Control
Pszenica ozima
Bioczos BR
Winter wheat
Biochikol 020 PC
Kontrola - Control
Pszen yto ozime
Bioczos BR
Winter triticum
Biochikol 020 PC
Kontrola - Control
yto
Bioczos BR
Winter rye
Biochikol 020 PC
r.n. – ró nica nieistotna- not significant difference
0
9,62
8,91
8,28
9,68
9,78
8,83
8,68
6,35
6,47
8,46
8,13
8,81
9,15
9,42
8,53
7,15
8,63
7,10
Okres przechowywania [dni]
Length of storage [days]
30
60
90
9,25
8,33
7,55
9,86
9,71
5,94
9,82
8,38
7,61
10,0
9,28
8,97
8,96
8,29
7,42
9,57
8,06
7,30
7,00
6,02
5,63
6,03
5,50
5,13
6,33
5,92
5,63
7,88
6,89
6,89
8,18
7,53
7,87
8,60
7,99
6,43
8,85
8,60
8,29
8,45
7,89
8,60
8,78
8,57
8,20
6,82
6,50
6,56
8,57
7,33
6,20
8,16
7,21
6,69
180
5,34
4,51
4,16
7,15
6,08
5,58
5,57
4,88
3,67
6,25
6,66
6,00
7,65
7,40
6,52
6,18
6,07
5,43
NIR0,05
LSD0.05
Tab. 2. Test wzrostu siewki w zale no ci od zastosowanej zaprawy oraz okresu przechowywania [cm]
Table 2. Test of seedling growth depending on seed dressing and length of storage period [cm]
0,70
1,02
0,58
0,43
r.n.
0,62
0,53
r.n.
0,48
1,02
0,58
1,31
0,77
0,62
0,62
0,57
1,16
0,67
Gatunek
Species
Zaprawa
Seed dressing
Kontrola - Control
J czmie jary
Bioczos BR
Spring barley
Biochikol 020 PC
Kontrola - Control
J czmie ozimy
Bioczos BR
Winter barley
Biochikol 020 PC
Kontrola - Control
Kukurydza
Bioczos BR
Maize
Biochikol 020 PC
Kontrola - Control
Pszenica ozima
Bioczos BR
Winter wheat
Biochikol 020 PC
Kontrola - Control
Pszen yto ozime
Bioczos BR
Winter triticum
Biochikol 020 PC
Kontrola - Control
yto
Bioczos BR
Winter rye
Biochikol 020 PC
r.n. – ró nica nieistotna- not significant difference
K. Panasiewicz, W. Koziara, H. Sulewska, G. Ptaszy ska
0
9,45
10,6
8,38
9,31
11,4
8,01
26,2
25,4
24,6
8,29
8,69
8,08
7,27
7,98
7,29
8,15
7,33
6,20
28
Okres przechowywania [dni]
Length of storage [days]
30
60
90
9,29
9,79
8,54
12,0
11,8
6,04
10,0
8,49
7,96
10,4
9,72
9,22
12,5
11,5
8,17
10,3
9,57
6,71
26,4
24,3
23,4
20,7
20,4
20,6
25,3
23,9
24,1
8,01
7,58
7,21
9,32
7,98
7,51
8,96
8,73
7,79
6,55
6,82
7,05
7,64
6,97
6,22
7,48
6,68
6,67
7,34
7,17
6,46
7,41
5,91
5,97
6,49
6,37
6,31
180
5,09
5,35
3,48
6,55
4,87
4,61
21,7
14,6
13,6
6,67
6,92
7,51
6,42
6,02
5,14
4,24
4,20
3,44
NIR0,05
LSD0.05
Tab. 3. Test szybko ci wzrostu siewki w zale no ci od zastosowanej zaprawy oraz okresu przechowywania [mg]
Table 3. Test of seedling growth speed depending on seed dressing and length of storage period [mg]
0,77
1,94
1,11
1,18
1,04
1,20
2,25
3,40
2,06
0,80
0,74
0,66
r.n.
1,31
0,73
1,01
1,33
1,27
„Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering” 2008, Vol. 53(4)
3. Wyniki bada i dyskusja
ozimego i pszenicy ozimej po 60 dniach, a ziarna
j czmienia jarego, kukurydzy i yta po 90 dniach.
Zastosowanie biologicznych zapraw nasiennych
wykazało zró nicowany wpływ na zdolno kiełkowania
porównywanych gatunków zbó , co równie sygnalizowały
wcze niejsze badania [4, 7, 10]. Znaczn popraw
zdolno ci kiełkowania w wyniku zastosowania ocenianych
zapraw odnotowano jedynie w przypadku j czmienia
ozimego i pszenicy ozimej. Z kolei badania HoroszkiewiczJanki i Jajor [3] wykazały istotne ró nice u j czmienia
jarego oraz pszenicy jarej i ozimej, a brak zró nicowania,
autorki odnotowały w przypadku j czmienia ozimego.
U wi kszo ci badanych gatunków, niezale nie od
zastosowanej
zaprawy,
okres
przechowywania
zaprawionego ziarna istotnie modyfikował jego zdolno
kiełkowania, wyj tek stanowiły pszenica ozima i pszen yto
ozime zaprawione rodkiem Bioczos BR (tab. 1).
Zdolno
kiełkowania j czmienia jarego zaprawionego
zapraw Bioczos BR istotnie obni yła si po 60 dniach
przechowywania tego ziarna, a zaprawionego zapraw
Biochikol 020 PC po 90 dniach. Dla j czmienia ozimego
mo liwym
okazało
si
magazynowanie
ziarna
zaprawionego ocenianymi zaprawami przez okres 90 dni, a
yta 60 dni.
Przechowywanie ziarniaków kukurydzy zaprawionych
zapraw Biochikol 020 PC powy ej 90 dni skutkowało
istotnym obni eniem ich zdolno ci kiełkowania. Natomiast
zastosowanie zaprawy Bioczos BR istotnie obni yło
zdolno
kiełkowania kukurydzy ju po 30 dniach
magazynowania. Zaprawienie pszenicy ozimej zapraw
Biochikol 020 PC obni yło zdolno kiełkowania z tym, e
dopiero po 180 dniach jego przechowywania.
Wi kszo badanych gatunków zbó spełniała wymóg
minimalnej zdolno ci kiełkowania warunkuj cej zaliczenie
go do materiału siewnego, poza j czmieniem jarym i
ozimym przechowywanym ponad 180 dni oraz ziarnem
kukurydzy, pszen yta ozimego i yta zaprawionych
rodkiem Bioczos BR ju po 30 dniach.
U wszystkich badanych gatunków, najni sze warto ci
testu wzrostu siewki odnotowano po 180 dniach
przechowywania nie zaprawionego, jak i zaprawionego
ziarna (tab. 2). W stosunku do siewek z nasion wie o
zaprawionych rodkiem Bioczos BR zwi kszenie redniej
długo ci siewek odnotowano jedynie u j czmienia jarego
do 60 dni magazynowania, a preparatem Biochikol 020 PC
u j czmienia jarego i ozimego oraz yta do 30 dni.
Zastosowanie preparatu Bioczos BR w pszen ycie ozimym
przyczyniło si do istotnego obni enia wigoru ziarna ju po
30 dniach jego magazynowania. Natomiast okres
przechowywania zaprawionego ziarna j czmienia ozimego
i kukurydzy tym preparatem nie ró nicował istotnie
długo ci ich siewki
Pobudzanie nasion poprzez ich moczenie w wodzie
zwi kszyło warto testu wzrostu siewki u j czmienia
jarego i kukurydzy.
Ocena wigoru ziarna za pomoc suchej masy siewki
wykazała,
e dopuszczalnym jest przechowywanie
zaprawionego rodkiem Bioczos BR ziarna kukurydzy,
pszenicy ozimej i yta do 30 dni, j czmienia jarego i
ozimego do 60 dni a pszen yta ozimego nawet do 90 dni
(tab. 3). Z kolei przechowywanie zaprawionego
biopreparatem Biochikol 020 PC ziarna obni yło jego
wigor u pszen yta ozimego po 30 dniach, j czmienia
K. Panasiewicz, W. Koziara, H. Sulewska, G. Ptaszy ska
4. Wnioski
1. Porównywane w do wiadczeniu gatunki zbó
reagowały na stosowane zaprawy.
ró nie
2. Moczenie w roztworze Bioczos BR poprawiało
zdolno kiełkowania u j czmienia ozimego i pszenicy
ozimej. Z kolei stosowanie Biochikolu 020 PC
zwi kszyło zdolno kiełkowania u j czmienia jarego i
ozimego, pszenicy ozimej, pszen yta ozimego oraz
yta.
3. Przechowywanie ziarna traktowanego zaprawami
biologicznymi u prawie wszystkich badanych gatunków
obni ało zdolno kiełkowania, warto testu wzrostu
siewki i testu szybko ci wzrostu siewki.
5. Literatura
[1] Anonim (2005): Gumitex Poli Farm: Biochikol 020
PC, www.biochikol.pl
[2] Filipowicz A., Soczy ski G. 1997. Wpływ
przedsiewnego zaprawiania nasion na plonowanie i
wzrost bobiku. Prog. Plant Protection/ Post. Ochr.
Ro lin 37(1): 269–272.
[3] Horoszkiewicz-Janka J., Jajor E. 2006. Wpływ
zaprawiania nasion na zdrowotno ro lin j czmienia,
pszenicy i rzepaku w pocz tkowych fazach rozwoju.
Journal Research and Applications in Agricultaral Engineering. 51(2): 47-53
[4] Janas R., Grzesik m. 2005. Zastosowanie rodków
biologicznych do poprawy jako ci nasion ro lin
ogrodniczych. Prog. Plant Protection/ Post. Ochr.
Ro lin. 45:739-741
[5] Juszczak M., Rogali ska M., Krasi ski T. 2001.
Zaprawianie zbó - najta sz profilaktyk . Prog. Plant
Protection/ Post. Ochr. Ro lin 41: 604–606.
[6] Kwiatkowski J. 2004. Wpływ wielko ci ziarniaków
pszen yta na ich warto siewn . Pam. Puł. 135: 145155.
[7] Panasiewicz K., Koziara W., Sulewska H. 2007a.
Parametry wigorowe ziarna zbó w zale no ci od
biologicznych i chemicznych zapraw nasiennych. Res.
Appl. Agricul. Eng. 52 (4): 14– 17.
[8] Panasiewicz K., Koziara W., Sulewska H., Skrzypczak
W. 2007b. Wpływ biologicznych i chemicznych
zapraw nasiennych na parametry wigorowe ziarna
zbó . Prog Plant Protection/ Post. Ochr. Ro lin 47 (2):
235–239.
[9] Podle ny J. 2004. Wpływ stymulacji magnetycznej
nasion na wzrost, rozwój i plonowanie ro lin
uprawnych. Acta Agrophysica. 4:459-473
[10] Sulewska H., Koziara W. 2006. Ocena warto ci
siewnej oraz potencjału plonowania trzech frakcji
nasion kukurydzy traktowanej preparatem Biochikol
020 PC. Res. Appl. Agricul. Eng. 51 (2): 178– 182
[11] Wiewióra B. 2003. Zdrowotno i inne cechy warto ci
siewnej ziarna oraz plonu j czmienia jarego w
zale no ci od zastosowanej zaprawy nasiennej. Cz. II.
Wschody polowe i plon j czmienia jarego. Biul.
IHAR.228: 89-94.
29
„Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering” 2008, Vol. 53(4)