D - Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Słupsku

Sygn. akt I Ns 468/15
POSTANOWIENIE
Dnia 5 listopada 2015 roku
Sąd Rejonowy w Słupsku, I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSR Katarzyna Niemczyk
po rozpoznaniu w dniu 5 listopada 2015 roku w Słupsku
na rozprawie
sprawy z wniosku K. G., A. W. – W. i C. W. - W.
przy udziale T. W.
o rozstrzygnięcie w przedmiocie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu rzeczą wspólną
postanawia:
oddalić wniosek.
Sygn. akt I Ns 468/15
UZASADNIENIE
W dniu 17.04.2015 r. wnioskodawcy K. G., małoletni A. W. – W., małoletni C. W. (działający przez
przedstawiciela ustawowego J. W. (1)), reprezentowani przez radcę prawnego, złożyli wniosek w sądzie o zezwolenie
na sprzedaż nieruchomości położonej w S. przy ulicy (...) stanowiącej działkę nr (...) o pow. 1248 m2, dla której Sąd
Rejonowy w Słupsku prowadzi księgę wieczystą kw nr (...) za cenę nie niższą nić 336.100,00 zł.
W uzasadnieniu wskazali, że małoletni wnioskodawcy i uczestniczka T. W. nabyli oraz poprzednik prawny K. G. (J.
W. (2)) nabyli nieruchomość jako spadek po zmarłym F. W.. Następnie K. G. nabyła spadek po J. W. (2).
Sąd Rejonowy w Słupsku w sprawie sygn. akt III Nsm 407/09 wyraził zgodę na zbycie nieruchomości w imieniu
małoletnich wnioskodawców.
Wnioskodawcy podjęli decyzję o sprzedaży nieruchomości z uwagi na brak opłacalności dalszego jej utrzymania i
ponoszenia kosztów, natomiast nie zgadza się na to uczestniczka postępowania T. W.. Zdaniem wnioskodawców
zasadny jest wobec tego wniosek złożony w trybie art. 199 k.c. dotyczący sprzedaży za cenę nie niższą niż ustaloną
przez biegłego sądowego w sprawie prowadzonej przed Sądem Okręgowym w Słupsku sygn. akt I C 114/12.
Uczestniczka postępowania T. W. w odpowiedzi na wniosek oświadczyła, że nie zezwala na sprzedaż
nieruchomości ponieważ przedstawiony podział jest niezgodny z prawdą i prawem. Uczestniczka wskazywała, że
otrzymała spadek po rodzicach i nie wie na jakiej podstawie ma ze swojej własności spłacać długi brata F.. W
ocenie uczestniczki postanowienie Sadu Rejonowego w Słupsku z dnia 30.05.2005 r. zostało wydane na podstawie
nieprawdziwych przesłanek.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
K. G., T. W., C. W. i A. J. W. (3) są współwłaścicielami nieruchomości położonej w S., stanowiącej działki o numerach
ewidencyjnych (...), dla której Sąd Rejonowy w Słupsku prowadzi księgę wieczystą nr (...).
K. G. jest wpisana w księdze wieczystej w udziale w prawie własności w 1 / 2, T. W. w udziale w 1 / 4, C. W. w udziale
w 1/8 i A. J. W. (3) w udziale 1/8.
(bezsporne, a nadto dowód: odpis z księgi wieczystej kw nr (...) k. 9 – 13)
W dniu 30.05.2005 r. Sąd Rejonowy w Słupsku, sygn. akt I Ns 298/02, stwierdził, że spadek po F. W. zmarłym dnia
23.02.2002 roku w S., ostatnio stale zamieszkałym w S., na podstawie ustawy nabyli: żona J. W. (2) w 1 / 2 części,
siostra T. W. w 1 / 4 części oraz dzieci bratanka A. J. W. (3) i C. W. po 1/8 każdy z nich wszyscy z dobrodziejstwem
inwentarza.
(dowód: odpis postanowienia Sądu Rejonowego w Słupsku z dnia 30.05.2005 r. k. 14 v)
W dniu 7.04.2010 roku Sąd Rejonowy w Słupsku, sygn. akt I Ns 112/10, stwierdził, że spadek po J. W. (2) zmarłej w
dniu 9.10.2009 roku w S., ostatnio stale zamieszkałej w S., na podstawie testamentu z dnia 5.07.2007 roku nabyła
córka K. G. w całości z dobrodziejstwem inwentarza.
(dowód: odpis postanowienia Sądu Rejonowego w Słupsku z dnia 7.04.2010 roku k. 14)
W dniu 30.11.2007 r. Sąd Okręgowy w Słupsku, sygn. akt I C 372/05, wydał wyrok w którym w punkcie pierwszym
zasądził solidarnie od pozwanych J. W. (2), T. W., małoletnich A. J. W. (3) i C. M. W. na rzecz powoda A. K. kwotę
108.679,43 zł wraz z ustawowymi odsetkami: od pozwanych J. W. (2), małoletnich A. W. – W. od dnia 20.09.2005 r.,
od pozwanej T. W. od dnia 13.02.2006 r. z ograniczeniem odpowiedzialności pozwanych do wartości stanu czynnego
spadku po F. W. zmarłym 23.02.2002 roku w S. ustalonego w spisie inwentarza, który został sporządzony przez
Komornika R.. I przy Sądzie Rejonowym w Słupsku w dniu 20.07.2007 r. w sprawie sygn. I Km 2015/06.
(dowód: odpis wyroku Sądu Okręgowego w Słupsku z dnia 30.11.2007 r. k. 21)
W dniu 19.10.2009 roku Sąd Rejonowy w Słupsku, sygn. akt III Nsm 407/09, zezwolił przedstawicielom ustawowym
małoletnich J. W. (1) i N. W. B. na sprzedaż w imieniu małoletniego A. J. W. (3) urodzonego w dniu (...) w P. i
małoletniego C. M. W. urodzonego w dniu (...) w P. udziałów, nabytych w drodze spadku po zmarłym F. W., w prawie
własności nieruchomości położonej w S., przy ul. (...), oznaczonej jako działki gruntu nr (...), dla której Sąd Rejonowy
w Słupsku prowadzi księgę wieczystą nr (...) oraz nieruchomości położonej w S. przy ul. (...), oznaczonej jako działka
gruntu nr (...) dla której Sąd Rejonowy w Słupsku prowadzi księgę wieczystą nr (...) i uzyskane z tego tytułu
środki finansowe przeznaczyć w całości na zaspokojenie wierzyciela małoletnich A. K. (wyrok Sądu
Okręgowego w Słupsku z dnia 30.11.2007 r. w sprawie I C 372/05).
(dowód: odpis postanowienia Sadu Rejonowego w Słupsku z dnia 19.10.2009 r. sygn. akt III Nsm 407/09 k. 50)
W opinii biegła sądowa S. G.określiła wartość rynkową nieruchomości położonej w S.przy ulicy (...)stanowiącej działki
o nr ewidencyjnych (...)i (...), dla których Sąd Rejonowy w Słupsku prowadzi księgę wieczystą nr (...), według stanu
obiektu wyceny na dzień 9.10.2009 roku, a według wartości obiektu wyceny na dzień 11.08.2014
roku, na kwotę 336.100,00 zł.
(dowód: odpis opinii biegłego sądowej k. 22 – 46)
W operacie szacunkowym z dnia 9.03.2010 roku mgr. inż. C. H.– rzeczoznawca majątkowy określił wartość rynkową
nieruchomości położonej w S.przy ulicy (...)stanowiącej działki o nr ewidencyjnych (...)i (...), według stanu
przedmiotu wyceny i określenia wartości na dzień 6.03.2010 roku, na kwotę 424.420,00 zł.
(dowód: odpis operatu szacunkowego k. 52 – 61)
Postanowieniem z dnia 18.10.2013 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Słupsku S. B. postanowił
o sporządzeniu projektu planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji prawa własności nieruchomości gruntowej
oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr (...) o pow. 0,2327 ha zabudowanej budynkami użytkowymi, położonej
w S. przy ul. (...) „a”, dla której Sąd Rejonowy w Słupsku prowadzi księgę wieczystą nr KW (...).
W punkcie pierwszym postanowił ustalić sumę podlegającą podziałowi na kwotę 354.160,55 zł, na która składa
się kwota 353.000,00 zł uzyskaną ze sprzedaży nieruchomości oraz kwota 1.160,55 zł z tytułu odsetek od kwoty
353.000,00 zł za okres od 21.06.2013 r. do dnia sporządzenia projektu planu podziału tj. 18.10.2013 r..
W punkcie czwartym postanowił ustalić kwotę wydzieloną na zaspokojenie wierzyciela w wysokości 312.010,12 zł.
Komornik sądowy wskazał, że wierzycielowi A. K. na podstawie wyroku Sądu Okręgowego w Słupsku z dnia 30.11.2007
roku, sygn. akt I C 372/05, postanowienia Sądu Okręgowego w Słupsku z dnia 13.10.2010 roku, sygn. I Co 140/10 i
wyroku Sądu Apelacyjnego w G. z dnia 19.03.2008 roku, sygn. akt IACa 130/08 – przypada łączna kwota 239.156,91 zł.
(dowód: odpis postanowienia z dnia 18.10.2013 r. k. 16 – 18)
Wierzytelność przysługująca A. K. została w całości zaspokojona ze sprzedaży nieruchomości położonej w S. przy ulicy
(...) A.
(bezsporne: oświadczenie pełnomocnika wnioskodawców k. 4)
Sąd zważył, co następuje:
Wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.
Sąd ustalił na podstawie odpisów dokumentów znajdujących się w aktach sprawy jak również po zapoznaniu się z
wpisami w księdze wieczystej poprzez dostęp do elektronicznej księgi wieczystej, że wnioskodawcy i uczestniczka są
współwłaścicielami nieruchomości położonej w S., dla której Sąd Rejonowy w Słupsku prowadzi księgę wieczystą nr
(...).
Czynność polegająca na sprzedaży nieruchomości jest rozporządzeniem rzeczą wspólną.
Jak stanowi przepis art. 199 Kodeksu cywilnego do rozporządzania rzeczą wspólną oraz do innych czynności, które
przekraczają zakres zwykłego zarządu, potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli. W braku takiej zgody
współwłaściciele, których udziały wynoszą co najmniej połowę, mogą żądać rozstrzygnięcia przez sąd, który orzeknie
mając na względzie cel zamierzonej czynności oraz interesy wszystkich współwłaścicieli.
Udziały wnioskodawców w prawie własności nieruchomości wynoszą co najmniej połowę (3/ 4), a zatem zgodnie z
przepisem art. 199 k.c. mogą żądać rozstrzygnięcia przez sąd w braku zgody uczestniczki T. W..
Zgodnie z treścią art. 101 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice nie mogą bez zezwolenia sądu opiekuńczego
dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu ani wyrażać zgody na dokonywanie takich czynności
przez dziecko.
Zezwolenie sądu opiekuńczego jest konieczne dla skuteczności czynności prawnej, nie może być udzielone ex post,
a czynność prawna dokonana bez zezwolenia sądu jest nieważna i nie może być konwalidowana. (tak aktualna w
odniesieniu do art. 101 § 3 k.r.o. uchwała całej izby cywilnej SN z 24.06.1961 r., I Co 16/16, OSNCP 1963, nr 9, poz. 187).
Zezwolenie przewidziane w art. 101 § 3 k.r. i o. może mieć w zasadzie charakter ogólny, ale jeżeli jest to potrzebne dla
prawidłowego prowadzenia gospodarstwa, czy przedsiębiorstwa. Jednakże to ogólne zezwolenie nie może obejmować
generalnie wszystkich bliżej nieokreślonych czynności. Powinno przynajmniej określać ich kategorię czy warunki
dokonywania (przedmiot: ceną).
Udzielając zezwolenia na dokonanie czynności przekraczającej zwykły zarząd, sąd opiekuńczy ocenia nie tylko jej
legalność tzn. zgodność z obowiązującymi przepisami, ale także celowość z gospodarczego punktu widzenia dla dobra
dziecka. Oceny tej sąd dokonuje według stanu z daty orzekania (tak Sąd Najwyższy w orzeczeniu z 3.03.1949 r., C
159/49, PN 1949, nr 2, s.521).
Wnioskodawcy powoływali się na postanowienie Sądu Rodzinnego z dnia 19.10.2009 roku (k. 50), w którym została
ich zdaniem wyrażona zgoda na sprzedaż nieruchomości zgodnie z żądaniem zawartym we wniosku w niniejszej
sprawie.
Twierdzenie to jest całkowicie nieuzasadnione. Sąd Rodzinny wyrażając zgodę na sprzedaż przedmiotowej
nieruchomości wyraźnie zaznaczył, że środki uzyskane ze sprzedaży nieruchomości mają być przeznaczone na
zaspokojenie wierzyciela A. K. i przywołał wyrok Sądu Okręgowego ze sprawy I C 372/05.
Wierzytelność, co do której Sąd Rodzinny zezwalał na sprzedaż nieruchomości została zaspokojona środkami
uzyskanymi ze sprzedaży nieruchomości położonej w S. przy ulicy (...) A.
Oznacza to, że aktualnie brak jest zgody Sądu Rodzinnego na sprzedaż przedmiotowej nieruchomości w imieniu
małoletnich wnioskodawców, gdyż osiągnięty został cel w postaci zaspokojenia wierzyciela A. K..
Wnioskodawcy domagali się wydania zezwolenia na sprzedaż nieruchomości uzasadniając to brakiem opłacalności
dalszego utrzymania nieruchomości. Zgoda Sądu Rodzinnego powinna dotyczyć tego przesłanki żądania
wnioskodawców, czego brak w niniejszej sprawie.
Zatem wobec braku zgody Sądu Rodzinnego na dokonanie czynności przekraczającej zwykły zarząd w imieniu
małoletnich wnioskodawców, wniosek o zezwolenie sądu na sprzedaż nieruchomości nie zasługuje na uwzględnienie.
Na marginesie dodać jedynie należy, że brak jest również przesłanek z art. 199 k.c., które uzasadniałyby wyrażenie
zgody przez sąd na sprzedaż tej nieruchomości za cenę nie niższą niż 336.100,00 zł.
Sąd, rozpatrując wniosek współwłaścicieli o wyrażenie zgody na dokonanie czynności przekraczającej zakres
zwykłego zarządu, powinien wziąć pod uwagę cel zamierzonej czynności oraz interes wszystkich współwłaścicieli.
Zamierzona czynność powinna więc mieć swoje uzasadnienie gospodarcze i nie powinna prowadzić do pokrzywdzenia
któregokolwiek ze współwłaścicieli.
Wnioskodawcy zastrzegli, że sprzedaż nieruchomości ma nastąpić za cenę nie niższą niż 336.100,00 zł posiłkując się
opinią sporządzoną przez biegłego sądowego w innej sprawie. Pominęli przy tym okoliczność tego rodzaju, że wycena
dotyczy stanu z 2009 roku i wartości z 2014 roku.
Usprawiedliwiona jest w okolicznościach niniejszej sprawy ocena, że wniosek o zezwolenie na sprzedaż nieruchomości
zmierza do obejścia co najmniej przepisów o zniesieniu współwłasności nieruchomości, albowiem w ramach choćby
tego postępowania wnioskodawcy mogliby znieść współwłasność przedmiotowej nieruchomości. (analogicznie Sąd
Najwyższy w postanowieniu z dnia 18.04.1975 roku, III CRN 247/74).
Wobec powyższego sąd na podstawie przepisu art. 199 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 101§3 Kodeksu rodzinnego i
opiekuńczego wniosek o zezwolenie na sprzedaż nieruchomości oddalił, o czym orzekł jak w sentencji postanowienia.