4.2 Kierunek i prędkość wiatru
Transkrypt
4.2 Kierunek i prędkość wiatru
4.2 Kierunek i prędkość wiatru Wiatr w województwie dolnośląskim uwarunkowany jest charakterem ogólnej cyrkulacji atmosferycznej nad Europą Środkową oraz jej lokalną modyfikacją przez rzeźbę terenu, a także pokrycie podłoża o różnym współczynniku szorstkości. Analiza średniej rocznej częstości występowania kierunków wiatru w okresie 1971-2000 (rys. 4.2.1) ukazuje dominację kierunku W na znacznej części nizinnego obszaru Dolnego Śląska (Legnica – 25,9%). Tylko we Wrocławiu przeważa kierunek NW (21%), choć też przy znacznym udziale kierunków W (18,3%) i SE (17,4%). W dolnych strefach hipsometrycznych regionu sudeckiego, rozkład kierunków wiatru nawiązuje bardzo często do ukształtowania terenu i niekiedy znacząco odbiega od ogólnych warunków przepływu mas powietrznych. Odzwierciedlenie sterowania strugami powietrza przez doliny znajduje swój wyraz w kształcie róż wiatru, choćby ze stacji Zgorzelec czy Kłodzko, gdzie najczęściej występują kierunki wiatru o składowej południkowej (SW i S). Otwarcie Kotliny Jeleniogórskiej na północny-zachód tłumaczy najwyższy procent kierunku NW w Jeleniej Górze. Podobnie uzasadnić można dominację tego kierunku w Otmuchowie. Rozkład częstości kierunków wiatru na najwyższych szczytach Sudetów odzwierciedla generalnie typowe warunki przepływu mas powietrznych nad obszarem Dolnego Śląska. Dane pomiarowe ze Śnieżki z lat 1971-2000 ukazują niemal równą częstość występowania wszystkich kierunków wiatru sektora zachodniego (NW – 21,1%, SW – 20,4%, W – 20,2%). Wiatr o składowej południowej (SE+S+SW) stwarza warunki do powstawania zjawisk fenowych. Fen sudecki należy do kategorii lokalnych systemów cyrkulacji o predyspozycji orograficznej, związanych z przepływem masy powietrznej przez niemal równoleżnikowo usytuowane masywy górskie Sudetów. Występuje przeważnie po polskiej stronie Karkonoszy i Masywu Śnieżnika oraz w Kotlinie Jeleniogórskiej i Kotlinie Kłodzkiej. Potencjalne warunki do wystąpienia fenu u podnóża Karkonoszy, występują w roku przez 128 dni, głównie w jesieni i zimą (Kwiatkowski i Hołdys, 1985). Wiatr fenowy wywołuje duże straty w drzewostanach. W zimie fen przyczynia się do szybkiego zanikania pokrywy śnieżnej. Prędkość wiatru na nizinnym obszarze województwa dolnośląskiego jest stosunkowo mała w porównaniu z innymi regionami Polski. Średnia roczna prędkość z okresu 1971 - 2000 zawiera się przeważnie w przedziale 2-3 m/s. Lokalnie zwiększona średnia prędkość do 3,5 m/s obserwowana jest w rejonie Legnicy i Zgorzelca, a także na wyizolowanych wzgórzach oraz w strefie szczytowej Sudetów. Na Śnieżce osiąga wartość rekordową w Polsce (12,7 m/s). Najwyższe w przebiegu rocznym, średnie prędkości wiatru, występują w miesiącach zimowych, na ogół w styczniu (Zgorzelec 4,4 m/s, Legnica 4,1 m/s). Średnia prędkość z najczęstszego w Legnicy kierunku W osiąga w styczniu 5,9 m/s a w grudniu 5,7 m/s. Wiatr silny, tj. o prędkości większej lub równej 10 m/s, zdarza się w roku ze średnią częstością od 1% we wschodniej i północnej części Dolnego Śląska oraz kotlinach http://eko.wbu.wroc.pl/eko - WBU Ekofizjografia Powered by Mambo Generated: 7 March, 2017, 21:09 śródgórskich do 2% w Legnicy i Kłodzku oraz 59% na Śnieżce. Udział wiatrów bardzo silnych (V > 15 m/s) na przeważającym obszarze województwa jest znikomy i na ogół nie przekracza 0,1% notowań prędkości na stacjach. Domeną bardzo silnych wiatrów jest natomiast szczyt Śnieżki, gdzie ich częstość wnosi 34%. Najwyższa zanotowana tu średnia 10-minutowa prędkość wiatru (3 września 2000 roku), stanowi 64 m/s, czyli 230 km/godz. Maksymalne wartości standardowego wskaźnika 10-minutowej prędkość wiatru na obszarach nizinnych Dolnego Śląska osiągają 18-20 m/s, zaś chwilowe porywy przekraczają 30 m/s i są związane z dużymi gradientami ciśnienia atmosferycznego nad Europą Środkową. Energia użyteczna wiatru na wysokości 10 m nad gruntem w północno-zachodniej, nizinnej części województwa dolnośląskiego, wynosi 500-600 kWhm2rok-1, a na wysokości 30 m przekracza wartość 1000 kWhm2rok-1, przyjmowaną za kryterium opłacalności budowy elektrowni wiatrowej. Najbardziej zasobną w tę odnawialną energię jest zima (Lorenc, 1992). http://eko.wbu.wroc.pl/eko - WBU Ekofizjografia Powered by Mambo Generated: 7 March, 2017, 21:09