Streszczenie rozprawy
Transkrypt
Streszczenie rozprawy
Wartość produkcyjna i paszowa wybranych gatunków traw w aspekcie ich zróżnicowania odmianowego Streszczenie W kilku ostatnich latach obserwuje się znaczny postęp w zakresie hodowli intensywnych i wyspecjalizowanych odmian traw w aspekcie ich praktycznego wykorzystania. Zwraca się również uwagę na dobór odpowiednich odmian traw dostosowanych do określonych warunków klimatyczno-glebowych oraz wymogów żywieniowych zwierząt. Uzyskano w ten sposób wiele cennych odmian o wyraźnie różnych cechach charakteryzujących wielkość i stabilność plonowania, jakość plonu, wczesność, trwałość i dynamikę wzrostu. Ponadto w pracach hodowlanych nad nowymi odmianami pastewnymi traw zwraca się także uwagę na łatwość produkcji nasion, odporność na choroby i niesprzyjające warunki zimowania, szybkość odrastania po defoliacji, zmniejszenie udziału części martwych roślin oraz poprawę smakowitości i strawności poprzez zmianę składu chemicznego polegającą na wzroście zawartości cukrów i obniżenie udziału lignin. Ponadto wzbogacenie metod oceny o nowe elementy zmniejsza ryzyko niewłaściwego wyboru odmiany danego gatunku trawy. Do gatunków traw pastewnych, które najczęściej są wykorzystywane do obsiewu łąk i pastwisk należą między innymi kupkówka pospolita, kostrzewa łąkowa oraz życice. Stąd też, dobra znajomość odmian tych gatunków może ułatwić ich dobór w komponowaniu składu mieszankowego do obsiewu krótkotrwałych, bądź trwałych użytków zielonych. Dlatego celem pracy jest analiza zmienności plonowania oraz składu chemicznego i właściwości paszowych badanych odmian kupkówki pospolitej i kostrzewy łąkowej uprawianych na glebach mineralnych i organicznych. Ponadto w pracy tej dokonano oceny wartości pokarmowej analizowanego surowca paszowego w aspekcie żywienia zwierząt. Przedmiotem badań były cztery zarejestrowane odmiany kupkówki pospolitej (Niva, Tukan, Amila, Crown Royale) oraz cztery zarejestrowane odmiany kostrzewy łąkowej (Limosa, Pasja, Anturka, Amelka - AND 1009) w uprawie na paszę. W pracy wykorzystano wyniki dwóch doświadczeń polowych założonych i prowadzonych w latach 2010-2013 przez COBORU w Słupi Wielkiej. Jedno doświadczenie przeprowadzono w Stacji doświadczalnej Oceny Odmian w Krzyżewie (gleby mineralne), drugie w Zakładzie Doświadczalnym Oceny Odmian w Uhninie (gleby organiczne) podległym Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Ciciborze Dużym. Doświadczenia założono i prowadzono według metodyki COBORU. Powierzchni poletka doświadczalnego wynosiła 10 m2 (1,5 x 6,67m) w układzie losowanych bloków w czterech powtórzeniach. Za zgodą COBORU pobierano próby materiału roślinnego, w których oznaczono skład chemiczny biomasy oraz strawność organicznej i suchej masy roślin. Analizy wykonano metodą NIRS na aparacie NIRFlex N-500 firmy BUCHI z zastosowaniem gotowych kalibracji dla siana firmy INGOTR. Ponadto określono względną wartość pokarmową RFV otrzymanej paszy. Wyniki badań poddano ocenie statystycznej (Statistica 6.0 – 2001), wykonując analizę wariancji dla doświadczeń wieloczynnikowych. Zróżnicowanie średnich weryfikowano testem Tukey’a przy poziomie istotności p≤ 0,05. Uzyskane w badaniach różnice zarówno w poziomie plonowania jak i w ocenie wartości paszowej materiału roślinnego wykazały, że spośród odmian kupkówki pospolitej godną polecenia jest odmiana Tukan, a u kostrzewy łąkowej odmiana Pasja, ewentualnie Amelka. Ponadto należy zaznaczyć, że niezależnie od badanych gatunków traw, jak i ich odmian, lepszą wartość pokarmową posiadały trawy uprawiane na glebach mineralnych niż organicznych. Z badanych odmian kupkówki pospolitej najkorzystniejsze właściwości paszowe wyrażone wysoką zawartością białka, najlepszą strawnością zarówno suchej jak i organicznej masy, najwyższą względną wartością pokarmową (RFV) posiadała pasza odmiany Tukan a u kostrzewy łąkowej odmiany Pasja. Otrzymane wyniki selekcji ocenianych odmian wskazują na potrzebę prowadzenia takich szczegółowych badań w celu bardziej trafnego doboru odmian traw do uprawy zarówno w zasiewach jednogatunkowych, jak i mieszankowych.