www . basenserwi s. pl
Transkrypt
www . basenserwi s. pl
ProMinent® Powielanie wszelkimi sposobami – także w formie wyciągu jest dopuszczalne tylko po uzyskaniu wyraźnego zezwolenia od producenta! Instrukcja obsługi W W W .B A S E N S E R W I P . S Przed uruchomieniem urządzenia należy dokładnie zapoznać się z instrukcją obsługi! Instrukcję należy zachować do dalszego użytku! Gwarancja nie obejmuje szkód spowodowanych nieprawidłową obsługą! ProMinent Dozotechnika Sp. z o.o. · ul. Jagiellońska 2 B · 55-095 Mirków k/ Wrocławia L W W W .B A S E N S E R W I P . S L Spis treści W Oświadczenie o zgodności z przepisami Wspólnoty Europejskiej 1 Ogólne wskazówki dla użytkowników / Sposób korzystania z dokumentacji 2 1 Wstęp ....................................................................................................................................... 7 1.1 1.1.1 1.1.2 1.2 1.2.1 1.2.2 1.2.3 1.2.4 1.2.5 1.2.6 1.3 Ozon Charakterystyka ozonu Generowanie ozonu Definicje pojęć Instalacja ozonowa Instalacja do generowania ozonu 1.2.2.1 Generator ozonu 1.2.2.2 Ozonizator Układ mieszania (transportu ozonu) Zbiornik reakcyjny Układ eliminacji ozonu pozostałościowego Układ podciśnieniowy Opis funkcji generowania ozonu 2 BUDOWA SYSTEMU Bono Zon® ........................................................................................... 9 2.1 2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 2.3 2.3.1 2.3.2 2.4 2.4.1 2.5 2.5.1 2.5.2 Typoszereg Układ uzdatniania powietrza Ręczne uruchamianie regeneracji Przerywanie regeneracji Wznawianie regeneracji po ręcznym przerwaniu Przełączanie osuszaczy Generowanie ozonu Woda chłodząca Miernik przepływu powietrza Instalacja elektryczna Układ sterowania Nastawianie generowania ozonu Ręczne nastawianie ilości ozonu (typ BONa xx xSx-...) Automatyczne nastawianie ilości ozonu (typ BONa xx xRx-...) 2.5.2.1 Nastawianie ręczne (stan fabryczny) 2.5.2.2 Dozowanie ozonu proporcjonalne do sygnału wejściowego 2.5.2.3 Regulowane dozowanie ozonu: 2.5.2.4 Funkcja przerwy: Transformator wysokiego napięcia Transformator nastawczy Wskazania podczas pracy Urządzenia bezpieczeństwa Łącznik blokujący Zestyki drzwiowe Wyłącznik awaryjny Generator ozonu ze stali stopowej Definicja Budowa i działanie Woda chłodząca Wieloobwodowe instalacje BONa Definicja Działanie Ustawianie i przyłączanie W 2.6 2.7 2.8 2.9 2.9.1 2.9.2 2.9.3 2.10 2.10.1 2.10.2 2.10.3 2.11 2.11.1 2.11.2 2.11.3 W .B A S E N S E R W I P . S L 7 7 8 8 8 8 8 8 8 9 9 9 9 10 10 11 11 11 11 11 12 12 12 12 12 13 13 13 13 14 14 15 15 15 15 16 16 16 17 17 17 17 18 18 18 18 Skrócona instrukcja obsługi DHV-DL (DHV-S, DHV-S-DL, DHV-SR) / DHV-DK/DHV-S-DK W 3 Montaż i instalowanie ...........................................................................................................21 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 Wymagania w stosunku do miejsca ustawienia Instalowanie instalacji Przyłączanie wody chłodzącej Przyłączanie odprowadzenia wody zużytej Przyłącze przewodu ozonu Połączenia elektryczne 4 Uruchamianie.........................................................................................................................23 4.1 4.1.1 4.1.2 4.1.3 4.1.4 4.2 4.2.1 4.2.2 4.2.3 4.2.4 4.2.5 4.2.6 Kontrole przed uruchomieniem Kontrole wykonywane przez biegłego Kontrole wykonywane przed uruchomieniem Prace przy otwartej szafie ozonowej Regenerowanie adsorberów Uruchamianie Nastawianie przepływu wody chłodzącej Włączanie instalacji ozonowej 4.2.2.1 Nastawianie przepływu powietrza 4.2.2.2 Kontrole do wykonania przed włączeniem wysokiego napięcia 4.2.2.3 Włączanie procesu generowania ozonu Wzrokowa kontrola generatorów ozonu Kontrola wskaźników natężenia i napięcia Licznik godzin pracy Termostat szafy 5 Eksploatacja ..........................................................................................................................28 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 Włączanie generowania ozonu Wyłączanie generowania ozonu Kontrole w czasie pracy instalacji Ponowne uruchamianie po przestoju Ponowne uruchamianie po komunikacie o zakłóceniu 6 Zakłócenia i ich przyczyny ...................................................................................................30 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 6.8 Dioda LED (rys. 3-1) pali się kolorem czerwonym Dioda LED (rys. 3-3) miga kolorem zielonym Dioda LED (rys. 3-6) pali się kolorem czerwonym Dioda LED (rys. 3-8) pali się kolorem czerwonym Dioda LED (rys. 3-9) miga kolorem czerwonym Dioda LED (rys. 3-10) pali się kolorem czerwonym Dioda LED (rys. 3-12) miga powoli kolorem żółtym Dioda LED (rys. 3-12) miga szybko kolorem żółtym 7 Prace konserwacyjne ............................................................................................................32 W W .B A S E N S 21 21 21 21 22 22 E R W I P . S 23 23 23 24 24 25 25 25 26 26 26 26 27 27 28 L 28 28 28 29 29 30 30 30 30 31 31 31 31 7.1 7.2 7.2.1 7.2.2 7.2.3 7.2.4 7.2.5 Badanie instalacji do generowania ozonu BONa Badanie otoczenia ozonizatorów Iniektor Zawór odpowietrzający Eliminator ozonu pozostałościowego Inne kontrole Obowiązki użytkownika 8 Dane techniczne instalacji BONa.........................................................................................35 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 Gaz roboczy Czynnik chłodzący Nominalne stężenie ozonu Częstotliwość robocza i wartości przyłączowe Zakres nastaw generowania ozonu 9 Rysunki ............................................................................................................................37 2 32 33 33 33 34 34 34 35 35 35 35 35 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa Oświadczenie o zgodności z przepisami Wspólnoty Europejskiej My, ProMinent Dosiertechnik GmbH Im Schuhmachergewann 5 - 11 D-69123 Heidelberg oświadczamy niniejszym, że opisany poniżej produktu pod względem jego koncepcji i konstrukcji oraz wprowadzanego przez nas do obrotu wykonania odpowiada właściwym podstawowym wymaganiom bezpieczeństwa i higieny pracy wytycznej Wspólnoty Europejskiej. Wprowadzenie nie uzgodnionej z nami zmiany produktu powoduje utratę ważności niniejszego oświadczenia. P . S Określenie produktu: Instalacja do generowania ozonu Typ produktu: BONa 1A – EA/... Nr seryjny: patrz: tabliczka typu na urządzeniu Właściwe dyrektywy WE: EG - Niederspannungsrichtlinie (73/23/EG) /Dyrektywa dla urządzeń niskonapięciowych) R W I L EG - EMV - Richtlinie (89/336/EWG) wyd. 92/31/EWG Zastosowane normy zharmonizowane: EN 60204-1 Zastosowane normy krajowe i inne: Data: W W .B Podpis producenta: W A S E N S E E DIN 19627 VDE 0110 T1 i T2 VDE 0101 VDE 0160 ZH1/474 VBG 4 28.2.1997 r. T. Koetzing – Kierownik Zakładu Instalacji: /-/ podpis odręczny nieczytelny Strona 1 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa Ogólne wskazówki dla użytkowników Sposób korzystania z dokumentacji Ta instrukcja obsługi opisuje działanie i dane techniczne instalacji do generowania ozonu Bono Zon® typu BONa i informuje szczegółowo o bezpieczeństwie pracy. Jest ona podzielona na jasne opisy czynności przy montażu, uruchamianiu i eksploatacji według następującego schematu: - Okładka przednia: typ i widok instalacji, oświadczenie o zgodności z przepisami Wspólnoty Europejskiej - Ogólne wskazówki dla użytkowników (ten tekst) - Spis treści P . S L - Ogólne wskazówki dotyczące zgodnego z przeznaczeniem stosowania, obowiązków użytkownika, ogólnego bezpieczeństwa, emisji oraz szkolenia personelu obsługowego - Wprowadzenie, definicje pojęć i działanie instalacji (rozdz. 1), Budowa i skłądniki instalacji, urządzenia bezpieczeństwa (rozdz. 2), Montaż i instalowanie (rozdz. 3), Uruchamianie (rozdz. 4), Eksploatacja (rozdz. 5), Zakłócenie, przyczyny zakłóćeń i ich usuwanie (rozdz. 6), Prace konseracyjne (rozdz. 7, Dane techniczne (rozdz. 8), Rysunki (rozdz. 9). W I Niniejsza instrukcja opisuje tylko instalacje do generowania ozonu (patrz: definicje w rozdz. 1.2). Niezbędne dodatkowe wyposażenie instalacji, jak układ transportu ozonu, zbiornik reakcyjny, filtr z węglem aktywnym, układ odpowietrzania, eliminator ozonu pozostałościowego, nie są przedmiotem tej instrukcji. S E R Istotne pojęcia i fragmenty tekstów są wyróżnione tłustym drukiem. N Poszczególne kroki obsługowe i czynności do wykonania są oznaczone wytłuszczonymi punktami "•". Odsyłacze do pozycji przedstawionych na rysunkach podane są w nawiasach z oznaczeniem numeru rysunki i numeru pozycji. S E Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa są wyróżnione w tekście instrukcji tłustym drukiem i kursywą oraz słowami "Niebezpieczeństwo!", "Ostrzeżenie!", "Uwaga!". "Niebezpieczeństwo!" W .B A Oznaczone w ten sposób wskazówki zwracają uwagę na konieczność stosowania szczególnych środków oraz zagrożenia dla ludzi. Nieprzestrzeganie tych wskazówek może spowodować ciężkie obrażenia lub nawet śmierć pracownika obsługującego lub konserwującego instalację lub osób znajdujących się w pobliżu. W W "Ostrzeżenie!" Oznaczone w ten sposób wskazówki zwracają uwagę na konieczność stosowania szczególnej ostrożności i uwagi. Nieprzestrzeganie tych wskazówek może spowodować ciężkie obrażenia lub nawet śmierć pracownika obsługującego lub konserwującego instalację lub osób znajdujących się w pobliżu. "Uwaga!" Oznaczone w ten sposób wskazówki zwracają uwagę na konieczność stosowania osobistych środków bezpieczeństwa ze względu na zagrożenie dla ludzi i muszą być bezwzględnie przestrzegane. Zasadniczo zakłąda się, że noszenie obuwia ochronnego jest obowiązkowe. Strona 2 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa A Ogólne wskazówki dotyczące zgodnego z przeznaczeniem stosowania A.a Stosowanie zgodne z przeznaczeniem stosowanie Instalacje do generowania ozonu są zaprojektowane wyłącznie z przeznaczeniem do utleniania i dezynfekcji składników wody i mogą być stosowane tylko do tego celu. Wskazówki: Ozon (O3) rozpada się przed i w czasie stosowania na tlen. Okres połowicznej przemiany ozonu do postaci gazowej wynosi 30 – 40 minut i zależy od temperatury. W przypadku ozonu rozpuszczonego w wodzie ten okres skraca się do kilku miut. Wartość MAK (maks. stężenie w miejsce pracy wg dyrektyw niemieckich) wynosi 0,2 mg/m3. A.b Stosowanie niezgodne z przeznaczeniem Ostrzeżenie! I P . S L Instalacja do genrowania ozonu nie nadaje się i nie może być stosowana do obróbki substancji gazowych, innych cieczy (oprócz wody) oraz substancji stałych. B Obowiązki użytkownika R W Niniejszą instrukcję obsługi należy przekazać personelowi nadzorującemu i obsługującemu. Powinna ona być przechowywana w dobrze dostępnym miejscu w pobliżu instalacji. E Użytkownik musi zadbać o to, aby instalacja była eksploatowania i obsługiwana tylko przez specjalnie przeszkolony w tym zakresie personel fachowy. Zaleca się uzyskanie potwierdzenia o przeszkoleniu i instruktażu od personelu obsługowego. N S Użytkownik musi zapewnić, aby do instalacji do generowania ozonu i układu mieszania nie mogły się zbliżać osoby nieupoważnione. S E Po montażu instalacji przez przeszkolony personel fachowy instalacja musi zostać sprawdzona i dopuszczona do eksploatacji przez autoryzowanego przez firmę ProMinent biegłego. .B A Wskazówka: W Użytkownik jest zobowiązany do sporządzenia instrukcji eksploatacji (wł. ze wskazówkami do zapobiegania zagrożeniom i planem alarmowym) z uwzględnieniem warunków miejscowych. W Jako dalsze źródło informacji należy wykorzystać oprócz instrukcji obsługi dyrektywy głównego zarządu (niem.) związków zawodowych i związku zawodowego BG Chemie: W C a) ZH 1/474 - Wytyczne dla stosowania ozonu do uzdatniania wody, b) ZH 1/262 – Instrukcja 052 – Ozon. Szkolenie personelu obsługowego Wszystkie rozdziały tej instrukcji, przede wszystkim rozdziały opisujące instalacje do generowania ozonu i uruchamianie, należy dokładnie przeczytać. Szczegółowe szkolenie /instruktaż/ przez biegłego firmy ProMinent musi odbyć się w ramach uruchamiania. Ta instrukcja zawiera informacje wystarczające w przypadku większości zakłóceń. Otoczenie instalacji do generowania ozonu, tzn. warunki otoczenia, układ transportu ozonu, zbiornik reakcyjny, układ odpowietrzania itd. muszą być właściwe wzgl. prawidłowo wykonane. W przypadku innych problemów należy zwracać się natychmiast do producenta. Strona 3 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa D Ogólne wskazówki bezpieczeństwa Uwaga! Niniejszą instrukcję obsługi należy przekazać personelowi nadzorującemu i obsługującemu. Powinna ona być przechowywana w dobrze dostępnym miejscu w pobliżu instalacji (patrz: rozdz. B). D.a Obowiązujące wytyczne, przepisy i zarządzenia ® Instalacje Bono Zon są produkowane zgodnie z wytycznymi dla „Zastosowania ozonu do uzdatniania wody” i przepisami bezpieczeństwa pracy BGZ; ZH1/ZH471, wyd. 1994 (patrz: Oświadczenie o zgodności z przepisami). Uwaga! I P . S L Przy instalowaniu i eksploatacji instalacji do generowania ozonu przestrzegane muszą być następujące przepisy i zarządzenia: R W a) Przepisy bezpieczeństwa pracy GUV 8.13 w wydaniu z października 1986 r. Uwaga! N S E § 12 (1 - 5) określa, jakie osobiste środki ochrony muszą być udostępniane przez użytkownika. E b) Zarządzenie o substancjach niebezpiecznych (Arb-StoffV) w wydaniu z dnia 11 lutego 1982 r. (BGBl./S. 145). S D.b Wymagania w zakresie składników wyjściowych do wytwarzania ozonu ® gazowego w instalacjach typu Bono Zon BONa A Ze względów technologicznych nidozwolone jest przekraczanie podanych dopuszczalnych zakresów temperatury rosy gazu roboczego oraz temperatury i ciśnienia wody chłodzącej (patrz: rozdz. 8.1 i 8.2). Uwaga! W W W .B Przy stosowaniu do uzdatniania wody pitnej po zakończonym uzdatnianiu woda nie może zawierać żadnych zanieczyszczeń w stężeniach szkodliwych dla zdrowia człowieka (patrz także: Ustawa o obrocie żywnością i przedmiotami użytkowymi). Uwaga! Praca z innymi niż podanymi w rozdz. 8 parametrami możliwa jest tylko po konsultacji z producentem instalacji. Strona 4 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa D.c Inne wskazówki bezpieczeństwa Uwaga! Pomieszczenie robocze wzgl. pomieszczenie ustawienia instalacji i układu mieszania muszą być zamykane, nie mogą być przewidziane do stałego pobytu osób, muszą być dobrze wietrzone i zabezpieczone przed mrozem. Uwaga! P . S L Pomieszczenia instalacji do generowania ozonu muszą być oddzielone od innych pomieszczeń w sposób ognioodporny. Uwaga! W sytuacjach awaryjnych!!! R W I W przypadku wystąpienia ozonu (z instalacji na zewnątrz) należy psotępować zgodnie z odpowiednimi przepisami bezpieczeństwa (patrz; ZH1/474)! Niebezpieczeństwo!!! E N S E Instlację należy tak zainstalować, aby w żadnym przypadku ozon nie mógł dostawać się do pomieszczeń (także w czasie przerw w eksploatacji). .B Ostrzeżenie! A S Należy zagwarantować, że w przypadku braku wody do uzdatniania dozowanie ozonu będzie przerwane. W W W Ostrzeżenie! W żadnym stanie (trybie) roboczym maksymalne dopuszczalne ciśnienie robocze (patrz: rozdz. 8.2) nie może być przekraczane. Ostrzeżenie! Instalacja nie może pozostawać pod napięciem w czasie prac montażowych! Uwaga! Cała instalacja włącznie z przewodami rurowymi musi być szczelna przy maksymalnym ciśnieniu roboczym (patrz: rozdz. 8.2). Strona 5 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa Uwaga! W odpowiednich miejscach należy umieścić tabliczki ostrzegawcze wg GUV 8.15 zał. 2 i 3 (patrz także: punkt D.d). Wskazówka: Instalacja może być eksploatowana tylko w podanych w rozdz. 8 warunkach otoczenia. Wskazówka: Zbiornik reakcyjny instalacji ozonowej podlega zarządzeniu o zbiornikach ciśnieniowych. Użytkownik musi zadbać o przestrzeganie właściwych przepisów. D.d. Tabliczki ostrzegawcze Uwaga! I P . S L Następujące tabliczki ostrzegawcze muszą zostać umieszczone podczas montażu (patrz: rozdz. 3) Tabliczki ostrzegawcze R W Obie tabliczki „Substancje trujące” i „Instalacja ozonowa. Dostęp tylko dla osób przeszkolonych” należy rozmieścić przy wejśćiach do pomieszczeń, w których ustawione są instalacje Bono Zon®: „Substancje trujące” – nr cz. 607324 S E N S E „Instalacja ozonowa. Dostęp tylko dla osób przeszkolonych” – nr cz. 740921 .B A Znak zakazu palenia ognia, otwartego światła i palenia papierosów – nr cz. 607323 W E W W Emisje ® Przy normalnej eksploatacji instalacji do generowania ozonu Bono Zon typu BONa nie występują żadne emisje. Dalsze wskazówki dotyczące możliwych zagrożeń przez emisje - patrz: D - Ogólne wskazówki bezpieczeństwa i rozdz. 8 – Dane techniczne. Strona 6 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa 1 Wstęp Od czasu odkrycia ozonu (Schönbein, 1840) jego zastosowania przeszły przez wiele zmian. W roku 1857 Werner von Siemens wynalazł ozonizator. W roku 1873 Fox odkrył zabójcze dla życia działanie ozonu, które jest podstawą uzdatniania wody przy pomocy tej substancji. Na przełomie wieków ozon został użyty po raz pierwszy jako środek dezynfekujący w zakładach uzdatniania wody (Schierstein, Wiesbaden, Paderborn). Powoli proces ozonowania przyjął się i powstały pierwsze wielkie zakłady ozonowania wody (Nicea 1906, St. Maur/Paryż 1909, St. Petersburg 1910). W latach dwudziestych w większości krajów - oprócz Francji - ozonowanie zastąpiono mniej kosztownym i łatwiejszym procesem pośredniego chlorowania. Dobrze poznane zalety technologiczne ozonu popadły w zapomnienie. L Dopiero w latach pięćdziesiątych przypomniano sobie o "starym" procesie. Ozon znalazł jednak zastosowanie nie tylko wyłącznie jako środek dezynfekujący, ale także jako środek utleniający w systemach uzdatniania, po raz pierwszy do uzdatniania wody pitnej, a następnie do produkcji wody mineralnej i wreszcie w latach sześćdziesiątych do uzdatniania wody w basenach pływackich i kąpielowych. I P . S Dzisiaj ozon jest stosowany w wielu dziedzinach uzdatniania wody, oczyszczania ścieków, mokrego odpylania gazów i jako utleniacz w procesach chemicznych. W Firma ProMinent już bardzo wcześnie dostrzegła znaczenie technologii ozonowej i przez wiele lat była jednym z czołowych producentów instalacji ozonowych o małych i średnich wydajnościach. Przede wszystkim była ona pionierem w dziedzinie systemów sterowania i kompletnych systemów produkcyjnych. Znaki towarowe Bono Zon® i OZONOFILT® są dziś synonimami nowoczesnej technologii ozonowej. 1.1 Ozon 1.1.1 Charakterystyka ozonu S E N S E R Ozon jest bogatą w energię modyfikacją tlenu. W postaci stężonej jest on jasno niebieskim gazem, ok. 1,5 raza cięższym od powietrza. Dlatego w przypadku wycieku może się on gromadzić w głębszych/niżej położonych pomieszczeniach. A Zapach ozonu jest charakterystyczny (po grecku "ozein" znaczy 'wąchać') i jest wyczuwalny jeszcze przy stężeniu 1 : 500 000. Typowy zapach ozonu wyczuwa się często po burzach z silnymi wyładowaniami atmosferycznymi lub przy popularnych kserokopiarkach. W .B Ozon może utleniać wiele związków chemicznych. Tę właściwość wykorzystuje się przy uzdatnianiu i dezynfekcji wody pitnej, wody technologicznej, wody w basenach kąpielowych i ścieków. W Główną zaletą ozonu jako środka dezynfekującego i utleniającego jest to, że rozpada się na tlen, który i tak jest obecny w wodzie. W Okres połowicznej przemiany ozonu do postaci gazowej wynosi 30 – 40 minut i zależy od temperatury. W przypadku ozonu rozpuszczonego w wodzie ten okres skraca się do kilku miut. Niebezpieczeństwo! Ozon jest trujący! Stężenia powyżej 10 g/m3 prowadzą szybko do dolegliwości oddechowych, podrażnienia dróg oddechowych (kaszel), utraty przytomności i stanowią zagrożenie dla życia. Wartość MAK (maks. stężenie w miejsce pracy wg dyrektyw niemieckich) wynosi 0,2 mg/m3. Strona 7 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa 1.1.2 Generowanie ozonu Ozon jest generowany przy pomocy wyładowania koronowego. Zgodnie z zasadą działania ozonizatora Siemensa prowadzi się powietrze między dwoma biegunami pola wysokiego napięcia i wtedy z tlenu powstaje - przy jednoczesnej emisji światła fioletowego - mieszanina ozonu i powietrza. Przy wykorzystaniu powietrza jako „surowca” uzyskuje się stężenia ozonu ok. 20 – 35 g/m3. Warunkami doskonałego generowania ozonu są suche, pozbawione pyłów powietrze i skuteczne rozpraszanie ciepła. Patrz także: rys. 1a: Zasada generowania ozonu i rys. 4: Układ mieszania Następujące czynniki mają wpływ na generowanie ozonu: - objętościowy przepływ stosowanego gazu (zmienia także stężenie ozonu), - wysokość napięcia, - temperatura czynnika chłodzącego, - temperatura rosy stosowanego gazu. 1.2 Definicje pojęć 1.2.1 Instalacja ozonowa E R W I P . S L Instalacja ozonowa jest kompletnym systemem, składającym się z instalacji do generowania ozonu (np. Bono Zon® typ BONa), układu mieszania, zbiornika reakcyjnego i eliminatora ozonu pozostałościowego. 1.2.2 Instalacja do generowania ozonu E N S Instalacja do generowania ozonu jest składnikiem systemu, który jest stosowany do generowania ozonu. Obejmuje ona układ uzdatniania powietrza, generatory ozonu i elektryczny układ sterujący. 1.2.2.1 Generator ozonu A S Część systemu, w której zamontowane są ozonizatory (w BONa jest to 14 rur szklanych z umieszczoną wewnątrz elektrodą wysokiego napięcia). Woda chłodząca przepływająca przez generatory ozonu utrzymuje temperaturę roboczą. Woda chłodząca służy jednocześnie jako przeciwelektroda. W .B 1.2.2.2 Ozonizator Rura szklana, w której powietrze jest poddawane wyładowaniu koronowemu. Wewnątrz tej rury znajduje się elektroda wysokiego napięcia. Ozon powstaje między szklaną ścianą i elektrodą. W W 1.2.3 Układ mieszania (transportu ozonu) Układ mieszania jest tą częścią systemu, w której gaz pochodzący z instalacji do generowania ozonu jest mieszany z wodą. Układ mieszania składa się przy zastosowaniach standardowych z obudowy, iniektora, pompy wspomagającej (podwyższającej ciśnienie) i odpowiedniego wyposażenia. Należy zwrócić uwagę na to, że wykorzystanie zdolności utleniania ozonu zależy przede wszystkim od tego, ile z wprowadzonego ozonu rozpuszcza się. W systemach Bono Zon® mieszanie odbywa się przy użyciu iniektora z zastosowaniem zasady strumienia bocznego [slip stream] (sprawność ok. 90%). Podstawami prawidłowego projektu są m.in. całkowity przepływ objętościowy wody, wielkość dawki ozonu i ciśnienie w punkcie dozowania (obudowa). Strona 8 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa 1.2.4 Zbiornik reakcyjny Reakcja ze składnikami wody następuje w zbiorniku reakcyjnym. Zbiornik znajduje się za układem mieszania, o ile zasilanie i reakcja ozonu nie odbywają się w tej samej części systemu. Ponadto w zbiorniku reakcyjnym powietrze wprowadzone z dodatkiem ozonu jest ponownie wydzielane ze strumienia wody i jako gaz resztkowy odprowadane do atmosfery przez układ eliminacji ozonu pozostałościowego. 1.2.5 Układ eliminacji ozonu pozostałościowego To jest ta część systemu, w której niezużyty w reakcji ozon jest degradowany. Ozon pozostałościowy może być dodatkowo usuwany także z uzdatnionej wody. 1.2.6 Układ podciśnieniowy P . S L W układach podciśnieniowych (np. Bono Zon® typ BONa) generatory ozonu i prowadzące gaz z zawartością ozonu przewody pozostają pod działaniem próżni (podciśnienia) aż do stacji mieszania. W ten sposób zapobiega się występowaniu ozonu gazowego na zewnątrz w przypadku ewentualnego przecieku (nieszczelności). 1.3 Opis funkcji generowania ozonu R W I Instalacje do generowania ozonu Bono Zon® typu BONa generują ozon z powietrza otaczającego w próżni. Stosowany gaz (otaczające powietrze) jest zasysany przez układ transportu ozonu (układ mieszania), suszony i oczyszczany w układzie uzdatniania powietrza i następnie dociera do generatora ozonu przez czujnik przepływu powietrza. Tutaj ozon jest generowany przez wyładowanie koronowe i stąd jest podawany do układu mieszania. .B A S E N S E Rys. 1: Zasada generowania ozonu W 2 BUDOWA SYSTEMU Bono Zon® W W Wskazówka: Wszystkie instalacje do generowania ozonu Bono Zon® są wykonane zgodnie z obowiązującymi dyrektywami niemieckimi. Zalecamy zapoznanie się z tymi przepisami w zakresie instalowania i uruchomiania systemów ozonowych i ich przestrzeganie (DIN 19627 i przepisy bezpieczeństwa pracy niemieckich związków zawodowych ZH 1/474 i GUV 18 13: Wytyczne dla „Stosowania ozonu do uzdatniania wody”). ® Instalacje do generowania ozonu Bono Zon składają się zasadniczo z trzech zespołów: - układ uzdatniania powietrza (nie wchodzi w skład dostawy przy typach BONa xA O...), - układ generowania ozonu, - elektryczny układ sterowania. W przypadku mniejszych systemów wszystkie zespoły są umieszczone w jednej standardowej szafie sterowniczej. Większe systemy rozkładają się na kilka szaf. Zasadniczo budowa jest taka sama dla wszystkich systemów. Patrz także - Rys 2b: Budowa instalacji do generowania ozonu Bono Zon® (w załączniku). Te instalacje są zaprojektowane jako układy podciśnieniowe (próżniowe) i spełniają najbardziej surowe wymagania norm bezpieczeństwa. Wszystkie procesy są monitorowane przy pomocy elektronicznego Strona 9 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa programowalnego logicznego układu sterującego (SPS). W efekcie wczesne rozpoznawanie zakłóceń chroni użytkownika przed koniecznością kosztownych napraw i znacznie wydłuża żywotność systemu. Niektóre wersje umożliwiają ciągłą automatyczną regulację ilości ozonu w zależności od potrzeb przy pomocy zintegrowanego układu automatycznego nastawiania wydajności ozonu. 2.1 Typoszereg Typoszereg BONa zaczyna się od wydajności ozonu 40 g/h. Maksymalna wydajność jednego generatora wynosi 80 g/h. Wynika stąd następujący typoszereg: BONa 1 B 40 g ozonu na 1 h BONa 1 A 80 g ozonu na 1 h BONa 2 C 120 g ozonu na 1 h BONa 2 A 160 g ozonu na 1 h BONa 3 A 240 g ozonu na 1 h BONa 4 A 320 g ozonu na 1 h BONa 5 A 400 g ozonu na 1 h BONa 6 A 480 g ozonu na 1 h BONa 7 A 560 g ozonu na 1 h BONa 8 A 640 g ozonu na 1 h BONa 9 A 720 g ozonu na 1 h S E R W I P . S L Poza wydajnością ozonu w zależności od wykonania instalacje mogą mieć różne własności: N • instalacje z lub bez układu uzdatniania powietrza, E • regulacja wydajności ozonu bezstopniowa przy pomocy pokrętła nastawczego transformatora lub automatyczna przy pomocy silnikowego transformatora regulacyjnego, który jest sterowany przez sondę pomiarową ozonu (wzgł. sondę Redox) poprzez regulator, • różne rodzaje sterowania, A • napięcie sieciowe 230/400 V, .B S • częstotliwość sieciowa 50 lub 60 Hz, • wykonanie standardowe lub wykonanie wieloobwodowe (patrz także: rozdz. 2.11). W W celu jednoznacznej identyfikacji wykonania instalacji wprowadzono system kodów identyfikacyjnych (patrz: rys. 6 (w załączniku). W W 2.2 Układ uzdatniania powietrza Kod identyfikacyjny BONaxAO oznacza instalację ozonową bez suszenia powietrza. W tym przypadku powietrze robocze do wytwarzania ozonu musi być dostępne w wystarczającej ilości, jakości i z prawidłowym ciśnieniem. Kod identyfikacyjny BONaxAA oznacza instalację ozonową z dwudrogowym układem adsorpcyjnym i układem regeneracji powietrzem gorącym, które umożliwiają ciągłe generowanie ozonu. Adsorpcyjny układ osuszania powietrza jest zaprojektowany na względną wilgotność powietrza 60% przy 30°C. Krótkookresowe przeciążenia układu osuszania spowodowane przez pogodę nie powodują żadnych problemów. Należy unikać utrzymujących się przez dłuższy czas wyższych temperatur i/lub wyższych wilgotności powietrza. Świeże powietrze powinno być wtedy pobierane z innego pomieszczenia lub wstępnie chłodzone. Ponadto można albo zainstalować chłodnicę wstępną (patrz: Wyposażenie) albo mały klimatyzator w pomieszczeniu roboczym. System uzdatniania powietrza jest zaprojektowany jako dwudrogowy osuszacz powietrza (rys. 2 - 3). Powietrze robocze jest prowadzone przez złoże środka osuszającego. Wilgoć z powietrza jest adsorbowana przez środek osuszający (żel krzemionkowy) i do generowania ozonu wykorzystuje się suche powietrze. Ciepło powstające w procesie adsorpcji jest rozpraszane przez chłodzenie Strona 10 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa powietrzem (konwekcyjnie). Od wielkości adsorbera I 225 K (BONa 2) chłodzenie jest wspierane przez wentylator. Normalnie jeden osuszacz powietrza pracuje, a drugi jest poddawany regeneracji lub pozostaje w stanie gotowości. Stan pracy adsorbera jest sygnalizowany przez zieloną lampkę (rys. 33). Po upływie nastawionego czasu (standardowo 16 godzin) następuje automatyczne przełączenie na drugi osuszacz (adsorber) i rozpoczyna się regeneracja pierwszego osuszacza. W celu regeneracji osuszacza gorące powietrze przepuszcza się przez złoże środka osuszającego w kierunku przeciwnym do kierunku przypływu powietrza osuszanego. Dmuchawa regenerująca (rys. 2b - 22) tłoczy powietrze do dolnej części osuszaczy. W tym miejscu powietrze jest rozgrzewane przez grzałki i następnie dociera do złoża środka oszuszającego. Temperatura powietrza regenerującego jest regulowana przez termostat, który odpowiednio włącza i wyłącza grzałki. Włączenie grzałek jest sygnalizowane przez diodę LED (rys. 3 - 1) kolorem zielonym. L Regeneracja kończy się po osiągnięciu określonej temperatury wymiany, która jest nadzorowana przez termostat. Czas suszenia jest ograniczony. Jeżeli określona temperatura wymiany nie zostanie osiągnięta w nastawionym czasie (standardowo 7 godzin) system przełącza się na stan zakłócenia. Dioda LED (rys. 3 –1) zapala się w kolorze czerwonym. I P . S Po zakończeniu regeneracji następuje faza schładzania. Trwa ona ok. 9 godzin. W tym czasie dioda LED (rys. 3-1) miga kolorem zielonym. Po zakończeniu fazy schładzania ten osuszacz jest ponownie do dyspozycji do uzdatniania powietrza. Po upływie czasu pracy drugiego osuszacza (standardowo 16 godzin) logiczny układ sterujący (SPS) przełącza system na właśnie zregenerowany osuszacz. Jeżeli w czasie przełączania faza schładzania jeszcze nie jest zakończona, to dioda LED (rys. 3-3) miga kolorem zielonym (przełączenie jest zablokowane) i generowanie ozonu wyłącza się. 2.2.1 Ręczne uruchamianie regeneracji S E R W Regenerację można uruchomić ręcznie przez przyciśnięcie żółtego przycisku przy otwartych drzwiach szafy sterowniczej. Możliwe jest jednak tylko uruchomienie regeneracji tego osuszacza, który aktualnie nie pracuje (znajduje się w stanie gotowości). Po przyciśnięciu żółtego przycisku zamyka się drzwi szafy ponownie i przyciska przycisk resetujący „Störung rücksetzen” (rys. 3-13). Proces regeneracji rozpoczyna się. S 2.2.2 Przerywanie regeneracji A E N Regenerację można przerwać przez przyciśnięcie żółtego przycisku. Dioda LED (rys. 3-1) zapala się w kolorze czerwonym. .B Jeżeli regeneracja zostanie przerwana przed osiągnięciem temperatury wymiany, to osuszacz nie może być ponownie uruchomiony. W 2.2.3 Wznawianie regeneracji po ręcznym przerwaniu W W Ponowne przyciśnięcie żółtego przycisku spowoduje wznowienie przerwanej uprzednio regeneracji. Po zamknięciu drzwi szafy i przyciśnięciu przycisku resetującego „Störung rücksetzen” (rys. 3-13) osuszacz kontynuuje regenerację do czasu zakończenia fazy ogrzewania. Jeżeli temperatura wymiany nie może zostać osiągnięta, to można powtórzyć fazę ogrzewania przez przyciśnięcie żółtego przycisku. 2.2.4 Przełączanie osuszaczy Przyciśnięcie szarego przycisku na drzwiach szafy sterowniczej powoduje przełączenie osuszaczy (adsorberów). Takie przełączenie jest możliwe tylko zakończeniu fazy schładzania. Po przełączeniu automatycznie rozpoczyna się regeneracja poprzednio pracującego osuszacza. 2.3 Generowanie ozonu Generowanie ozonu odbywa się w generatorze ozonu (rys. 2b-1). Generator ozonu składa się z 14 ozonizatorów z zewnętrznymi rurami szklanymi i wewnętrznymi elektrodami wysokiego napięcia. Powietrze potrzebne do generowania ozonu wprowadzane jest między chłodzone bezpośrednio rury szklane i metalowe elektrody (patrz - rys. 1a). Woda chłodząca służy jako przeciwelektroda. Między wodą chłodzącą i elektrodami wytwarzane jest zmienne napięcie. Następujące w wyniku tego wyładowanie koronowe powoduje jasno niebieski blask i część tlenu z powietrza przekształca się Strona 11 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa w ozon. Napięcie wyładowania wynosi maks. 12.000 V i może być zmieniane przy pomocy transformatora nastawczego. Pozwala to na regulowanie wydajności ozonu. 2.3.1 Woda chłodząca Woda chłodząca przepływa przez generator ozonu od dołu do góry (rys. 2-13, -14), a termostat zaciskowy monitoruje temperaturę wody chłodzącej. Jako wodę chłodzącą można wykorzystywać czystą wodę (wg dyrektyw dla wody pitnej) o temperaturze maks. 25°C. Wyższe temperatury prowadzą do spadku wydajności ozonu. W takim przypadku użytkownik powinien skontaktować się z producentem. Woda chłodząca powinna być doprowadzana z ciśnieniem minimalnym 1,5 bar. W przypadku niższego ciśnienia wody konieczne jest zastosowanie specjalnej wersji przewodów wody chłodzącej. Przepływ wody chłodzącej reguluje się przez nastawienie zaworu kątowego (rys. 2b-11). W instalacjach z wieloma generatorami ozonu każdy generator posiada oddzielny zawór kątowy do indywidualnego nastawiania przepływu. Przez każdy generator powinna przepływać taka sama ilość wody. P . S L Załączone w dostawie zawór odcinający i reduktor ciśnienia należy zainstalować przed przyłączem wody chłodzącej. W przypadku silnie zanieczyszczonej wody chłodzącej należy także zainstalować filtr. I Przed zaworami kątowymi zainstalowany jest zawór elektromagnetyczny (rys. 2b-12). Z chwilą wyłączenia generowania ozonu ten zawór zamyka się automatycznie. 2.3.2 Miernik przepływu powietrza R W Między osuszaczem powietrza i generatorem ozonu zainstalowany jest miernik przepływu powietrza (rys. 2b-16, -17) z kompensacją termiczną w przewodzie obejściowym do zwężki w głównym przewodzie powietrza. Przepływ powietrza jest mierzony elektrycznie i wskazywany w m3/h. Kalibrację miernika i nastawianie zestyku minimalnego przeprowadza się w zakładzie producenta. N S E Jeżeli przy włączonym wysokim napięciu natężenie przepływu powietrza opadnie poniżej nastawionej wartości minimalnej, to nastąpi przełączenie systemu na stan zakłócenia (dioda LED – rys. 3-6 – zapala się w kolorze czerwonym). Wskazówka: S E Jeżeli przy wyłączonej instalacji (główny włącznik/wyłącznik w położeniu wł.) przez instalację zasysane będzie powietrze i układ osuszania będzie obciążony w sposób niekontrolowany, to instalacja przełączy się na stan zakłócenia (dioda – rys. 3-6 – zapala się w kolorze czerwonym) (patrz także: rozdz. 2.10). .B A 2.4 Instalacja elektryczna W W Urządzenia elektryczne (transformator nastawczy, transformator wysokiego napięcia i zasilacz z silnikowymi wyłącznikami ochronnymi) znajdują się w szafie sterowniczej. Zasilacz (patrz: rys. 2b-2, wyposażanie płytki montażowej) zmienia się w zależności od wielkości instalacji. Tu znajdują się stycznik główny i wyłączniki ochronne dla transformatora nastawczego i transformatora wysokiego napięcia oraz ogrzewania, silnika trójfazowego i transformatora sterującego. W 2.4.1 Układ sterowania W drzwiach znajduje się sterownik z porgramowalnym układem logicznym (SPS) i przekaźnikiem pomocniczym oraz panel wskaźników z elementami obsługowymi i wyświetlaczem. Sterowanie całym systemem, włącznie z pompą wspomagającą (zwiększającą ciśnienie) (rys. 4-5), odbywa się przy pomocy programowalnego logicznego układu sterowania (SPS). Ten układ posiada baterię, która w przypadku zaniku napięcia zasilania /główny włącznik/wyłącznik (rys. 2b-4) w położeniu wył./ zapewnia zachowanie w pamięci aktualnego stanu cyklu roboczego. Tę baterię należy wymieniać co dwa lata. 2.5 Nastawianie generowania ozonu Przed przyciśnięciem przycisku Start/Stop (rys. 3-14) łącznik blokujący (patrz - 2.9.1) musi być zamknięty, a główny włącznik/wyłącznik włączony. Przyciśnięcie przycisku Start/Stop (rys. 3-14) powoduje załączenie pompy wspomagającej i uruchomienie procesu generowania ozonu. Strona 12 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa 2.5.1 Ręczne nastawianie ilości ozonu (typ BONa xx xSx-...) Ilość ozonu nastawia się pokrętłem transformatora nastawczego (rys. 2b-5). Po osiągnięciu napięcia zapłonu (przy ok. 20% mocy maksymalnej) rozpoczyna się generowanie ozonu. Można to rozpoznać po zmianiających się wskazaniach wartości natężenia i napięcia. Transformator nastawczyy (rys. 2b-5) dostarcza odpowiedniego napięcia pierwotnego i reguluje wysokość napięcia wysokiego podawanego na generatory ozonu i w związku z tym określa końcową wydajność ozonu. Maksymalne napięcie wysokie przy pelnej mocy wynosi 12000 V. 2.5.2 Automatyczne nastawianie ilości ozonu (typ BONa xx xRx-...) Przy tym wariancie transformator regulacyjny jest sterowany przez zamontowany w drzwiach regulator. Jako sterownik służy zmodyfikowany regulator D1C „Ozon” o numerze części 1001317. P . S L Transformator regulacyjny jest nastawiany przez silnik nastawczy, który jest tak skonfigurowany, że przy wyłączaniu instalacji reguluje do zera. Obsługa regulatora jest opisana w instrukcji obsługi regulatora ozonu DULCOMETER® D1C cz. 2. Dostępna jest jednak tylko część jego funkcji. Nowością jest uproszczona obsługa ręczna opisana w punkcie „Ręczne nastawianie ...”. W I Nastawienia fabryczne zostały tak dobrane, aby dostarczona instalacja bez zmian umożliwiała ręczne nastawianie ilości ozonu. Przy wszystkich innych trybach pracy należy odpowiednio przeprogramować D1C. W tym celu konieczne jest przełączenie menu obsługowego D1C ze „skróconego” na „pełne”. Możliwe funkcje: 2.5.2.1 Nastawianie ręczne (stan fabryczny) S E R Przez przyciskanie przycisku „Zmiany” wywołaj na wyświetlacz wskazanie ciągłe 2. Przy pomocy przycisków ÇÈ nastaw żądaną wartość (np. 60%) i potwierdź ją przyciskiem „Wprowadzania”. Wprowadzona wartość zostanie przyjęta jako wielkość nastawcza i przy włączonej instalacji regulator będzie nastawiał tę wartość. Należy przy tym uwzględnić to, że wartość procentowa wielkości nastawczej w zakresie ok. 30 – 100% odnosi się do wydajności ozonu, a nie do nastawiania transformatora regulacyjnego. A S E N Przy wyłączaniu instalacji transformator regulacyjny obniża napięcie do zera, a po ponownym włączeniu nastawia ponownie wielkość nastawczą. .B 2.5.2.2 Dozowanie ozonu proporcjonalne proporcjonalne do natężenia przepływu) W do sygnału wejściowego (np. dozowanie ozonu a) Sygnał wejściowy – 0 ... 20 mA (stan fabryczny): W W Realizacja tej funkcji przebiega następująco: Sygnał wejściowy jest przy trybie ręcznym dodawany jako wielkość zakłócająca do wielkości nastawczej nastawionej na zero. Konieczne jest wykonanie następujących kroków obsługowych: Przyłącz kabel sygnałowy do zacisków „Wielkość zakłócająca – Sygnał znormalizowany”. Przez przyciskanie przycisku „Zmiany” wywołaj na wyświetlacz wskazanie ciągłe 2. Przy pomocy przycisków ÇÈ nastaw ręczną wartość nastawczą „M:” na 0% i potwierdź ją przyciskiem „Wprowadzania”. Wprowadzona wartość zostanie przyjęta jako wielkość nastawcza. Transformator nastawczy zredukuje napięcie do zera. Można tu także nastawić dozowanie podstawowe. Przyłącz przewód sygnałowy do zacisków wielkości zakłócającej (patrz: schemat „Łączówka – Regulacja ozonu”). Nadchodzący sygnał będzie dodawany do ręcznej wielkości nastawczej (= 0); wchodząca wielkość będzie zatem wielkością nastawczą. Ocenę sygnału wejściowego można przeprowadzić w menu silnika nastawczego przez zmianę parametru zakresu nastaw (możliwe tylko w menu pełnym). b) Sygnał wejściowy 4 ... 20 mA: W menu nastawień ogólnych wybierz menu pełne i następnie w menu wielkości zakłócającej nastaw „4 ... 20 mA”. Przyłącz kabel sygnałowy do zacisków „Wielkość zakłócająca – Sygnał znormalizo-wany”. Dalsze czynności jak w pukcie a). c) Sygnał wejściowy – częstotliwość 0 ... 10 Hz wzgl. 0 ... 500 Hz: Strona 13 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa W menu nastawień ogólnych wybierz menu pełne i następnie w menu wielkości zakłócającej nastaw „10 Hz” lub „500 Hz”. Przyłącz kabel sygnałowy do zacisków „Wielkość zakłócająca – Częstotliwość”. Dalsze czynności jak w pukcie a). 2.5.2.3 Regulowane dozowanie ozonu: Przyłącz sondę ozonu DULCOMETER® lub inny nadajnik wartości pomiarowej do zacisków „Wejścia wartości pomiarowej”. W menu nastawień ogólnych wybierz menu pełne i następnie w menu wartości pomiarowej nastaw zakres pomiarowy odpowiedni dla jej źródła. Przy stosowaniu sondy ozonu DULCOMETER® należy przeprowadzić jej kalibrację. W menu regulacji należy nastawić „Regulację normalną” i w razie potrzeby zmienić parametr regulacji. Przy dozowaniu regulowanym możliwe jest także dozowanie podstawowe i dołączanie wielkości zakłocającej (sumaryczne i iloczynowe). 2.5.2.4 Funkcja przerwy: P . S L Do zacisków „Wejście przerwy” należy przyłączyć zestyk zdalny. Przez otwarcie zestyku można zdalnie przełączać transformator nastawczy na zero. Ta funkcja jest możliwa przy wszystkich innych opisanych funkcjach. I Nastawienia podstawowe (fabryczne) zainstalowanego w instalacji ozonowej regulatora Kalibracja: Wartość pomiarowa – zakres: Wartość pomiarowa – czas kontrolny: Wartość graniczna 1: Wartość graniczna 2: Histereza – wartości graniczne: Wartości graniczne – czas kontrolny: Silnik nastawczy: Dozowanie: Zakres nastawczy: Regulacja: Regulacja: Dozowanie ręczne: Wielkość zakłócająca: Wielkość zakłócająca – wartość nom.: Wielkość zakłócająca - skutek: Wielkość zakłócająca – maks.: Wyjście sygnału znorm.: W W W .B Kod identyfikacyjny: Przekaźnik alarmowy: Menu obsługowe: Strona 14 A S E niekalibrowany 0 mA = 0 ppm 20 mA = 2 ppm AUS (wył.) dolna: 0,1 ppm górna: 1,0 ppm 0,04 ppm AUS (wył.) OK O3 0 – 100% zakresu roboczego wielkość nastawcza dodatnia O3 ręczna 0% zakresu nastawczego 0 ... 20 mA 20 mA sumaryczny plus 100% wartość pomiarowa, 0 ... 20 mA 0 mA = 0 ppm 20 mA = 2 ppm D1CAD0Z10111Z020D aktywny język klienta, skrócone N S E R W Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa 2.6 Transformator wysokiego napięcia Do wytwarzania wysokiego napięcia stosowane są transformatory suche z oddzielnymi uzwojeniami z kompensacją mocy biernej (rys. 2b-7). Wskazówka Transformatory wysokiego napięcia dla zakresów mocy, które są wykorzystywane w instalacjach Bono Zon®, są wrażliwe na wilgoć kondensacyjną. Dlatego na miejsce ustawienia należy przewidzieć suche pomieszczenie. Dopóki instalacja pracuje w trybie ciągłym, ten problem jest niewielki. Sytuacja krytyczna występuje przy ponownym uruchamianiu po przerwie w eksploatacji. 2.7 Transformator nastawczy P . S L Do nastawiania i sterowania procesem generowania ozonu stosuje się bezstopniowo nastawialny transformator nastawczy (rys. 2b-6). 2.8 Wskazania podczas pracy W I Zastosowane lampki (diody LED) są jedno- lub dwukolorowe (zielono-czerwone). Mogą się one palić ciągle lub migać powoli wzgl. szybko w zależności od trybu pracy lub komunikatów o zakłóceniach. R W czasie normalnej pracy palą się następujące lampki kontrolne: - instalacja pracuje: (rys. 3-15), zielona - adsorber pracuje: (rys. 3-3), zielona S E - regeneracja adsorbera: (rys. 3-1); kiedy dioda (rys. 3-1) pali się, regenerowany jest ten adsorber, którego dioda nie pali się E N - faza schładzania adsorbera: dioda (rys. 3-1) miga powoli kolorem zielonym - wyświetlacz (przełączalny): wskazania wartości pomiarowej (zielona dioda LED), przepływu powietrza, napięcia pierwotnego lub natężeni (strona pierwotna transformatora wysokiego napięcia) A S - pompa wspomagająca (podwyższająca ciśnienie) pracuje: dioda LED (rys. 3-8), zielona - dioda LED (rys. 3-17), zielona; wskaźnik pracy obwodów prądowych .B - dioda LED (rys. 3-16), zielona; wskazuje obwód prądowy, którego wartości natężenia i napięcia są wskazywane; przy BONa 1-3 zawsze dioda LED 1 W 2.9 Urządzenia bezpieczeństwa W W Następujące funkcje są nadzorowane przez SPS: • zamknięte drzwi szafy sterowniczej • stan roboczy dmuchawy regenreacyjnej, pompy wspomagającej i transformatora wysokiego napię-cia • przepływ powietrza roboczego • przełączanie adsorberów (po upływie fazy schładazania) • temperatura wody chłodzącej, maks. • wyczerpanie baterii SPS • otwarty zestyk blokujący • pobór prądu do generowania ozonu • stosunek napięcia do natężenia (wyłączanie nadprądowe także przy obciążeniu częściowym) • temperatura transformatora wysokiego napięcia Strona 15 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa W przypadku rozpoznania błędu przez SPS instalacja przełącza się automatycznie na stan zakłócenia i dioda LED (rys. 3-12) zapala się kolorem żółtym. Przepływ wody chłodzącej zostaje zatrzymany, zasilanie transformatora nastawczego i wysokie napięcie generatora ozonu wyłączają się. Synoptyczny schemat świetlny wskazuje odpowiednimi czerwonymi lampkami kontrolnymi przyczynę zakłócenia. Jednocześnie otwiera się zestyk symarycznej sygnalizacji zakłóceń, który umożliwa przekazanie sygnału o zakłóceniu dalej. Po ustaleniu i usunięciu przyczyny zakłócenia można ponownie uruchomić instalację przez przyciśnięcie przycisku (rys. 3-13). 2.9.1 Łącznik blokujący L Instalacja ozonowa posiada zewnętrzny łącznik blokujący, który uzależnia system od przepływu wody. W przypadku braku przepływu wody, która ma być uzdatniania ozonem, instalacja musi zostać wyłączona przez łącznik blokujący. P . S Kiedy łącznik (zestyk) blokujący otwiera się, następuje wyłączenie generowania ozonu i przerwanie zasilania prądem pompy wspomagającej, a zawór elektromagnetyczny w przewodzie wody chłodzącej zamyka się. Przebiegający w tym czasie cykl regeneracji nie jest przerywany. W I Ten zestyk może być również wykorzystany w przypadku instalowania wykrywacza gazu. 2.9.2 Zestyki drzwiowe E R Otwarcie drzwi szafy przy włączonym włączniku głównym powoduje automatyczne wyłączenie instalacji i przełączenie na stan zakłócenia. Dioda LED (rys. 3-12) szybko miga (stycznik głowny otwarty). Po zamknięciu drzwi ponowne uruchomienie instalacji jest możliwe przez przyciśnięcie przycisku resetującego „Störung rücksetzen” (rys. 3-13). 2.9.3 Wyłącznik awaryjny E N S Zgodnie z niemieckimi przepisami bezpieczeństwa musi istnieć możliwość wyłączenia procesu generowania ozonu przy pomocy urządzenia awaryjnego (wyłącznika awaryjnego). Urządzenie awaryjne musi być umieszczone w łatwo dostępnym miejscu w pobliżu drzwi pomieszczenia instalacji ozonowej i wyraźnie oznakowane. .B A S Połączenie zewnętrznego wyłącznika awaryjnego z instalacją Bono Zon® zostało już zaplanowane i uwzględnione (patrz - schemat – należy usunąć mostek na łączówce). W Uruchomienie wyłącznika awaryjnego powoduje otwarcie głównego stycznika i jednocześnie wyłączenie instalacji ozonowej: W • zawór elektromagnetyczny wody chłodzącej zamyka się W • zawór elektromagnetyczny w układzie uzdatniania powietrza zamyka się • dioda LED (rys. 3-12) (żółta) miga szybko. Uwaga! Po uruchomieniu wyłącznika głównego, wyłącznika awaryjnego lub otwarciu drzwi przy pracującej instalacji wskutek tego, że strumień wody z iniektora nie urywa się natychmiast, w generatorze ozonu może powstać niedopuszczalnie wysokie podciśnienie. Przed uruchamianiem tych urządzeń (oprócz sytuacji awaryjnych) należy wyłączać instalację przez przyciśnięcie przycisku „Start-Stop”. Strona 16 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa 2.10 Generator ozonu ze stali stopowej 2.10.1 Definicja Jako alternatywne w stosunku do standardowych generatorów z PCW w instalacjach BONa mogą być stosowane także genratory ze stali stopowej. Instalacje z genertorami z PCW są oznaczone jako BONa xA (x = 1-9, 80 g/h), BONa xB (x = 1, 40 g.h) lub BONa xC (x = 2, 120 g/h). Instalacje z genratorami ze stali stopowej są oznaczone jako BONa xD (x = 1-9) lub BONa 2E (120 g/h). L Typu A i C wzgl. D i E są identyczne. W instalacjach 120 g/h te generatory pracują z obniżonym napięciem wysokim. 2.10.2 Budowa i działanie P . S Generatory ze stali stopowej (typy D i E) dysponują wydajnością nominalną 80 g/h. Powierzchnia ustawiania i przyłącza są tak wykonane, że możliwy jest późniejszy montaż w typie BONa xA. W I Genrator ze stali stopowej jest zbudowany na 19 elementach. Woda chłodząca przepływa przez hermetycznie zamknięty płaszcz stalowy i nie ma bezpośredniego kontaktu z dielektrykiem. Powietrze jest doprowadzane od góry do układu dwuszczelinowego. Wyjście ozonu znajduje się na dole. 2.10.3 Woda chłodząca S E R Jako woda chłodząca stosowana może być tylko czysta, wolna od zawiesin woda (woda pitna zgodnie z wymaganiami TVO). Zawartość chlorku nie powinna przekraczać 250 mg/l, aby ograniczyć niebezpieczeństwo korozji. N Idealna temperatura powinna wynosić od 10 do 15°C. Na jeden generator ze stali stopowej potrzebny jest przepływ wody chłodzącej ok. 100 l/h. Przy podwyższonej temperaturze wody chłodzącej zaleca się podwyższenie natężenia przepływu do 300 l/h. S E Przy temperaturach wyższych od 20°C może występować wyższy pobór prądu. A Przy bardzo wysokich temperaturach wody chłodzącej konieczne może być ograniczenie maksymalnego poboru prądu instalacji ozonowej przez nastawienie oporu (zderzaka) na transformatorze regulacyjnym (przy ozonizatorach automatycznych typu RS przez redukcję zakresu nastaw regulatora). W .B Do nastawiania przepływu wody chłodzącej przy większej liczbie generatorów otwiera się całkowicie wszystkie zawory kątowe i nastawia ciśnienie wstępne na reduktorze ciśnienia. W W Rys. 1b – Generator ze stali stopowej – Zasada generowania ozonu Strona 17 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa 2.11 Wieloobwodowe instalacje BONa 2.11.1 Definicja Instalacja ozonowa składa się zasadniczo z układu uzdatniania powietrza, układu generowania ozonu i układu sterowania. Jeżeli w jednym miejscu potrzebna jest większa liczba instalacji ozonowych, to można wykorzytywać wspólne uzdatnianie powietrza dla wszystkich instalacji ozonowych. W takim przypadku mówi się o instalacji wieloobwodowej. 2.11.2 Działanie Instalacja wieloobwodowa składa się z jednej instalacji wiodącej (master) i jednej lub kilku instalacji dodatkowych (slave). Instalacja wiodąca steruje i nadzoruje współny układ osuszania powietrza dla wszystkich instalacji ozonowych. P . S L Osuszanie jest zaprojektowane dla generowania ozonu przez łączną instalację. Każda instalacja wiodąca wzgl. dodatkowa dysponuje własnym układem sterowania generowaniem ozonu. Instalacje dodatkowe są zatem autarkicznymi instalacjami bez układu osuszania powietrza. I W przypadku zakłócenia w układzie osuszania powietrza, które wyklucza generowanie ozonu, następuje także wyłączenie instalacji dodatkowych. W instalacji dodatkowej to zakłócenie będzie także wskazywane (LED – rys. 3-1), ale tylko w instalacji wiodącej wystąpi komunikat o zakłóceniu przez przekaźnik. R W Instalacja wiodąca otrzymuje od instalacji dodatkowych sygnały o czasach pracy. Te czasy są rejestrowane w głównej instalacji i analizowane według wielkości instalacji, czyli wg zapotrzebowania powietrza. W ten sposób gwarantuje się, że osuszacz powietrza będzie automatycznie regenerowany zawsze po upływie zaprojektowanego czasu pracy. Wskaźniki stanu pracy (LED – rys. 3-1) działają tylko w instalacji wiodącej, a w instalacjach dodatkowych są wyłączone. N S E Każda instalacja posiada wyłącznik główny. Aby instalacja dodatkowa mogła pracować, konieczne jest włączenie instalacji wiodącej, a układ osuszania powietrza musi być gotowy do pracy. Po wyłączeniu instalacji wiodącej lub zakłóceniu zasilania sieciowego lub układu osuszania powietrza zestyk blokujący wyłącza instalacje dodatkowe, które przechodzą w stan gotowości. Zakłocenia w pracy instalacji dodatkowych nie są zgłaszane do układu sumaryznej sygnalizacji zakłoceń instalacji głównej. A S E 2.11.3 Ustawianie i przyłączanie .B Standardowo wspólny układ osuszania powietrza ustawia się obok układu generowania ozonu instalacji wiodącej w w odległości 30 cm. W tej przestrzeni znajdują się odprowadzenia przewodów powietrza do instalacji dodatkowych. Przewody powietrza należy wykonać z twardego PCW. Przyłącza do osuszacza powietrza należy wykonać z węża spiralnego, który po obu stronach należy dodatkowo uszczelnić taśmą klejącą (patrz także rys. 1c i 1d: Wieloobwodowa instalacja BONa). W W Strona 18 W Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa W W .B A S E N S E R W I P . S L Rys. 1c: Przykład dwuobowodowej instalacji BONa – instalacja wiodąca z układem osuszania powietrza W Strona 19 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa W W W .B A S E N S E R W Rys. 1d: Przykład dwuobowodowej instalacji BONa – instalacja dodatkowa Strona 20 I P . S L Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa 3 Montaż i instalowanie 3.1 Wymagania w stosunku do miejsca ustawienia Instalacje ozonowe muszą być instalowane w zamkniętym pomieszczeniach z możliwością zamykania dostępu do nich. Takimi pomieszczeniami są np. maszynownie i korytarze robocze wokół basenów kąpielowych. Pomieszczenia, w których są zainstalowane instalacje ozonowe, nie mogą być wykorzystywane jako miejsca pracy ciągłej. Jeżeli jednak praca jest w nich wykonywana, to stężenie ozonu w powietrzu w takim pomieszczeniu nie może przekraczać wartości MAK 0,2 mg/m3. W instalacjach ozonowych znajdują zastosowanie różne urządzenia elektryczne, których wymagania minimalne muszą być spełnione. Pomieszczenie musi odpowiadać klasie ochrony (Schutzklasse - IP) instalacji. Żywotność wyposażenia elektrycznego jest najdłuższa przy temperaturach poniżej 30°C i względnej wilgotności powietrza poniżej 60%. Powietrze w pomieszczeniu instalacji powinno być wolne od pyłów. Należy unikać agresywnych gazów w powietrzu otaczającym. Skuteczna wentylacja nawiewna i wywiewna musi być zapewniona. Instalacja ozonowa musi być ustawiona w miejscu wolnym od drgań. I P . S L Zagadnienia bezpieczeństwa są uregulowane w przepisach bezpieczeństwa pracy niemieckich związków zawodowych (ZH 1/474 i GUV 18 13: wytyczne dla „Stosowania ozonu do uzdatniania wody”). Wyraźnie zalecamy zapoznanie się z miejscowymi przepisami bezpieczeństwa i ich przestrzeganie. R W Załączoną w dostawie tabliczkę ostrzgawczą „Instalacja ozonowa – Dostęp tylko dla preszkolonego personelu” należy umieścić na/przy wejściu do pomieszenia, w którym zainstalowano BONa. 3.2 Instalowanie instalacji N S E Standardowe szafy sterownicze i układy osuszania powietrza należy ustawić na równej, poziomej powierzchni. Instalowanie na oddzielnych podestach jest godne polecenia (zabezpieczenie przed wodą). Jeżeli cały system składa się z kilku szaf, to należy połączyć je ze sobą przy pomocy dostarczonych elementów połączeniowych i wykonać połączenia elektryczne między nimi (patrz schematy instalacji, oznaczenia łączówek i przewodów). .B A S E 3.3 Przyłączanie wody chłodzącej Po zainstalowaniu systemu można przyłączyć przewód zasilający wody chłodzącej z zaworem odcinającym i reduktorem ciśnienia (rys. 2b-8, 2b-9, 2b-10). W Minimalne ciśnienie wynosi 1,5 bar. Należy unikać skoków ciśnienia (udarów hydraulicznych). Reduktor ciśnienia należy nastawić na wartości między 0,5 i 1,0 bar. W W Wskazówka Przyłącze wody chłodzącej musi być uziemione przez inwestora/użytkownika. W przypadku zasilania wodą z niższym ciśnieniem należy zastosować specjalną wersję przewodów wody chłodzącej w obrębie systemu. 3.4 Przyłączanie odprowadzenia wody zużytej Przyłącze do odprowadzania wody zużytej znajduje się na górnej części szafy generatora (rys. 2b-21). Przewód wody zużytej należy prowadzić w taki sposób, aby nie wywoływać nadciśnienia. Wodę zużytą należy odprowadzić swobodnie do zbiornika bezciśnieniowego lub do kanalizacji. Jeżeli woda musi być poprowadzona do góry, to wysokość podnoszenia nie powinna przekraczać 5 m. Średnicę nominalną przewodów należy dopasować do nominalnej średnicy przyłącza. W przypadku przewodów dłuższych niż 20 m należy zastosować następną większą średnicę nominalną. Wskazówka: W przewodzie wody zużytej (chłodzącej) nie wolno instalować żadnych aramtur. W przypadku dłuższego przewodu wody zużytej zalecamy jego ułożenie w sposób przedstawiony na rys. 5. Strona 21 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa 3.5 Przyłącze przewodu ozonu Przewód ozonu powinien być wykonany z odpornego materiału wysokiej jakości o grubych ściankach, np. z twardego PCW o wytrzymałości PN 16 (DIN 8062). Uwaga! W przewodzie gazowym ozonu należy zainstalować skuteczne zabezpieczenie przed zwrotnym przepływem wody (patrz - rys. 4). Zakres dostawy układu transportu (mieszania) ozonu obejmuje służące do tego celu dwa zawory (przeciw)zwrotne, które instaluje się w przewodzie gazowym przy iniektorze, przed i za armaturą odcinającą (rys. 4-10). Średnica tych zaworów jest zmienna (DN 10 – DN 40) i zależy od typu instalacji. Ponadto do zakresu dostawy należy trzeci zawór (przeciw)zwrotny, który instaluje się w syfonie (rys. 4-6). Średnica tego zaworu (DN 20) jest taka sama dla wszystkich wielkości instalacji. Przez zamontowaniem należy wymienić szarą kulkę zaworu (nie pływającą) na (objętą dostawą) zieloną lub białą kulkę (pływającą). Kierunek montażu należy wybrać tak, aby strzałka na zaworze była skierowana w dół. I P . S L Uszczelnienia w stykających się z gazem zawierającym ozon częściach instalacji muszą być wykonane z materiału odpornego na działanie ozonu. Kauczuk naturalny ulega niszczącemu działaniu ozonu. W praktyce dobrze sprawdził się EPDM, jednak uszczelki z tego materiału należy regularnie sprawdzać w ramach konserwacji kwartalnych i w razie potrzeby wymieniać. R W Do zamocowania przewodu ozonu należy zastosować obejmy z podkładkami gumowymi, ponieważ PCW z czasem staje się kruchy. 3.6 Połączenia elektryczne Uwaga! A S E N S E Instalację połączeń elektrycznych w systemie generowania ozonu można powierzyć tylko wykwalifikowanemu elektrykowi. .B Połączenia elektryczne muszą być wykonane zgodnie ze schematami: - Główne zasilanie, W - Pompa wspomagająca, - Zestyk blokujący, uzależniający pracę instalacji od przepływu wody, W W - Przewody sterujące do automatycznego sterowania instalacją (w przypadku instalacji z automatycznym sterowaniem). - Awaryjny wyłącznik bezpieczeństwa w pobliżu drzwi wejściowych, - Wykrywacz gazu (jeżeli jest przewidziany – patrz: rozdz. 2.9.1). Wskazówka: Zasilanie główne należy zabezpieczyć zgodnie ze schematem! Wskazówka: Napięcie sieciowe nie może opadać poniżej 230 V – 10%. Każda instalacja ozonowa posiada ogranicznik prądu włączania. Spadek napięcia sieciowego do ok. 190 V może spowodować uszkodzenie tego elementu. Strona 22 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa 4 Uruchamianie OSTRZEŻENIE! Instalacja generuje ozon przy wysokim napięciu (12000 V). Ze względów bezpieczeństwa instalacja może być uruchamiania lub konserwowana tylko przez biegłego. Manipulacje przy instalacji mogą doprowadzić do przebić groźnego dla życia wysokiego napięcia lub występowania trującego gazu. Biegłymi są osoby, które ze względu na fachowe wykształcenie i doświadczenie dysponują wystarczającą wiedzą z zakresu instalacji ozonowych i aktualnie obowiązujących przepisów bezpieczeństwa pracy, wytycznych i ogólnie uznanych zasad techniki (np. norm DIN, przepisów VDE) w takim stopniu, który umożliwia im ocenę, czy instalacja ozonowa jest w stanie gwarantującym bezpieczną eksploatację. P . S L Biegłymi w zakresie instalacji BONa są tylko osoby przeszkolone i autoryzowane przez ProMinent. Wskazówka: W I Ingerencje osób bez autoryzacji powodują wygaśnięcie uprawnień gwarancyjnych. E 4.1 Kontrole przed uruchomieniem N 4.1.1 Kontrole wykonywane przez biegłego Uwaga! A S E S R Przed uruchomieniem instalacja musi zostać sprawdzona przez biegłego dla zapewnienia, że jest ona w prawidłowym stanie. Taki przegląd należy powtarzać co rok i dlatego zalecamy zawarcie umowy serwisowej. Prace przy instalacjach ozonowych mogą być wykonywane tylko przez przeszkolony personel na polecenie właściciela. W .B 4.1.2 Kontrole wykonywane przed uruchomieniem W • Czy połączenia rurowe są prawidłowo ułożone i czy ich szczelność została sprawdzona? W • Przewód ozonu • Przyłącze wody chłodzącej • Czy w dopływie wody chłodzącej zainstalowano reduktor ciśnienia? • Czy odprowadzenie wody chłodzącej zostało prawidłowo ułożone (patrz: rys. 5)? • Czy w przewodzie ozonu zainstalowano zabezpieczenie przed zwrotnym przepływem wody i czy działa ono prawidłowo? • Czy układ eliminacji ozonu pozostałościowego jest prawidłowo zainstalowany? • Czy syfon (rys. 4-6) jest wypełniony wodą? • Napełnij syfon przed filtrem z węglem aktywnym wodą. Strona 23 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa Uwaga! Przed wykonywaniem wzgl. sprawdzaniem połączeń elektrycznych należy wyłączyć instalację wyłącznikiem głównym (rys. 2b-4). • Czy połączenia elektryczne zostały wykonane prawidłowo (wg schematów)? - Zasilanie 4-przewodowe 380 V: Mostek między ziemią (zielono-żółty) i przewodem zerowym (niebieski) pozostaje. - Zasilanie 5-przewodowe 380 V: Usuń mostek, w przeciwnym razie zadziała ewentualnie zainstalowany wyłącznik ochronny Fl. • Przyłącz pompę wspomagającą w szafie sterowniczej. Wskazówka: P . S L Jeżeli pompa wspomagająca nie będzie przyłączona w szafie sterowniczej i iniektor zacznie pracę, to dioda LED 3-8 będzie się paliła kolorem czerwonym, dopóki generowanie ozonu będzie wyłączone. Jest to to wskazówka, że układ osuszania powietrza jest obciążony w sposób niekontrolowany. • Czy uziom roboczy jest przyłączony do wszystkich ozonizatorów? R W I • Sprawdż wyłącznik ochronny silnika pompy wspomagającej i nastaw odpowiednio do prądu znamionowego silnika pompy wspomagającej. E • Czy zestyk blokujący jest przyłączony w taki sposób, że generowanie ozonu może odbywać się tylko podczas przepływu wody (która ma być uzdatniana ozonem)? (patrz: schemat „Blokada zewnętrzna, np. z pompą przetaczającą). N S • Nastaw pokrętło transformatora nastawczego (rys. 2b-5) na „zero”. • Włącz wyłącznik główny (rys. 2b-4). S E 4.1.3 Prace przy otwartej szafie ozonowej Wskazówka: A Aby wykonanie tych prac było możliwe należy zmostkować wyłączniki drzwiowe. .B Te prace mogą być wykonywane tylko przez przeszkolonego fachowca. Po zakończeniu prac konieczne jest reaktywowanie wyłączników drzwiowych. W Wykonać należy następujące sprawdziany: W • Czy przyłączenia po pierwotnej stronie transformatora sterującego są prawidłowe? Wejście musi ewentualnie zostać dopasowane do miejscowego napięcia sieciowego. Napięcie można skorygować przez odpowiednie przełączenia transformatora po stronie pierwotnej. W • Czy kierunek obrotów dmuchawy i pompy wspomagającej jest prawidłowy? (W celu sprawdzenia kierunku obrotów należy na krótko przycisnąć odpowiedni stycznik.) Kierunek obrotów dmuchawy musi zgadzać się ze strzałką na obudowie. 4.1.4 Regenerowanie adsorberów Oba osuszacze (rys. 2b-3) zostały zregenerowane w czasie przeglądu instalacji w zakładzie producenta. Przed uruchomieniem instalacji należy przeprowadzić ponowną regenerację. Ze względu na kontrole przeprowadzane w zakładzie producenta układ SPS znajduje się już najczęściej w strefie programu czasowego (patrz: rozdz. 2.2). W celu uruchomienia regeneracji należy przycisnąć żółty przycisk (w drzwiach szafy sterowniczej przy SPS). • Teraz konieczne jest reaktywowanie wyłączników drzwiowych. • Zamknij szafę ozonową. Strona 24 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa Lampki kontrolne (rys. 3-1) i (rys. 3-3) zapalą się. Powietrze z otoczenia będzie wdmuchiwane przez dmuchawę od dołu do absorbera. Lampka kontrolna (rys. 3-1) pali się tylko wtedy, kiedy działa grzałka w adsorberze i miga, kiedy adsorber znajduje się w fazie schładzania. Maksymalny czas regeneracji jednego adsorbera w wykonaniu standardowym wynosi 7 godz. (patrz: Dane techniczne). Następnie należy wykonać następujące sprawdziany: • Czy powietrze regenerujące opuszcza adsorber? Wylot powietrza znajduje się w dachu szafy (rys. 2b15). • Czy grzałka działa; czy osuszacz rogrzewa się i przy końcu fazy nagrzewania wydmuchiwane jest gorące powietrze (ok. 100 – 120°C)? W celu kontroli tej funkcji należy przy wylocie powietrza regeneracyjnego umieścić termometr z pamięcią wartości pomiarowych. L Koniec fazy nagrzewania określany jest przez osiągnięcie temperatury wymiany w górnej części adsorbera. Po fazie nagrzewania następuje faza schładzania. Jeżeli na końcu fazy nagrzewania temperatura wymiany nie zostanie jeszcze osiągnięta, to nastąpi przełączenie instalacji na stan zakłócenia (dioda LED – rys. 3-1 będzie się paliła kolorem czerwonym, patrz – rozdz. 6 „Zakłócenia” cz. 1). Przełączenie na drugi adsorber jest możliwe dopiero po zakończeniu fazy schładzania (patrz także – rozdz. 2.2 - Układ uzdatniania powietrza). W I P . S Uruchamianie można kontynuować po całkowitym zakończeniu cyklu regeneracji pierwszego adsorbera włącznie z fazą schładzania. Instalacja przełączy się wtedy automatycznie na regenerację drugiego adsorbera i dalsze uruchamianie będzie przebiegać z już wysuszonym adsorberem. Wskazówka: E W przypadku przeprowadzania uruchamiania z niebezpieczeństwo pęknięcia szkła generatora ozonu. 4.2 Uruchamianie E N S R jeszcze wilgotnym adsorberem istnieje 4.2.1 Nastawianie przepływu wody chłodzącej S Należy zadbać, aby wszystkie generatory ozonu były w przybliżeniu równomiernie zasilane wodą chłodzącą w ilości ok. 80 l/h. .B A • Zwolnij zestyk termostatu, przez co zawór elektromagnetyczny wody chłodzącej otworzy się. • Otwórz główny dopływ wody chłodzącej. W • Nastaw reduktor ciśnienia (rys. 2b-10) na ok. 0,5 – 0,8 bar (przy płynącej wodzie). • W przypadku większej liczby generatorów nastaw teraz równomierny przepływ wody chłodzącej zaworami kątowymi (rys. 2b-11) dla każdego generatora: przepływ po ok. 80 l/h. W W • Napełnij generatory całkowicie. • Ponownie zamknij zestyk termostatu. Wskazówka: Nastawianie równomiernego przepływu przy większej liczbie generatorów jest możliwe dopóki można porównywać prędkość podnoszenia się poziomu wody w generatorach. 4.2.2 Włączanie instalacji ozonowej • Ustaw pokrętło do nastawiania wydajności ozonu (rys. 2b-5) na „zero”. • Przyciśnij przycisk resetujący (rys. 3-13). • Przyciśnij przycisk „Start/Stop” (rys. 3-14). Jeżeli zestyk blokujący jest zamknięty, to pompa wspomagająca włącza się, iniektor zasysa nastawione powietrze robocze i zawór elektromagnetyczny wody chłodzącej otwiera się. Jeżeli czujnik nie wykryje przepływu powietrza lub jeżeli nastawiony przepływ powietrza jest mniejszy od wartości minimalnej, to po 5 sekundach instalacja ozonowa wyłączy się automatycznie i zapali się dioda LED (rys. 3-6) (patrz: rozdz. 6 „Zakłócenia”). Strona 25 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa • Sprawdź pompę wspomagającą, iniektor i przewód ozonu. Jeżeli zestyk blokujący jest otwarty, dioda LED (rys. 3-12) miga kolorem żółtym, a pompa wspomagająca nie załącza się. 4.2.2.1 Nastawianie przepływu powietrza • Nastaw prawidłową ilość zasysanego powietrza (patrz - Dane techniczne wzgl. protokół kontroli) przy pomocy zaworu kulowego po stronie ssania iniektora (rys. 4-9). Można także nastawić wartość niższą o 10 - 20%, przede wszystkim wtedy, kiedy pełna wydajność ozonu nie jest potrzebna stale. Po nastawieniu za niskiej wartości ilości powietrza zestyk minimalny czujnika przepływu powietrza wyłączy automatycznie instalację ozonową. L W przypadku nastawienia niższej wartości ilości powietrza stężenie ozonu będzie trochę wyższe i jednocześnie obciążenie adsorberów będzie niższe. Rozpuszczalność ozonu w układzie mieszania będzie wtedy lepsza, ale całkowita ilość ozonu będzie niższa. Zwróć uwagę na to, że czujnik przepływu (rys. 2b-16) jest kalibrowany na warunki standardowe. Maksymalna ilość powietrza dla nominalnego stężenia ozonu 20 g/m3 jest odnotowana w protokole kontolnym. 4.2.2.2 Kontrole do wykonania przed włączeniem wysokiego napięcia • Sprawdź, czy do transformatora wysokiego napięcia nie dostała się wilgoć. Wskazówka: R W I P . S W przypadku dłuższego składowania, przestoju, w wilgotnym środowisku, po transporcie morskim i przede wszystkim wskutek zmian temperatury do uzwojenia może dostać się wilgoć. W takim przypadku przed uruchomieniem należy osuszyć transformator wysokiego napięcia, aby przebicia wysokiego napięcia nie spowodowały uszkodzeń. W tym celu należy transformator wymontować i suszyć go w szafie do suszenia w temperaturze 70°C przez ok. 10 godz. N S E W przypadku braku szafy do suszenia transforamtorów suszenie można przeprowadzić w następujący sposób: • Wyłącz instalację ozonową. S E • Transformator pierwotny nastaw na „zero”. A • Odłącz transformator wysokiego napięcia od instalacji ozonowej (po stronie wtórnej). .B • Zmostkuj stronę wtórną transformatora wysokiego napięcia. • Włącz instalację ozonową. W • Obracaj pokrętło transformatora pierwotnego aż do uzyskania prądu znamionowego (patrz: protokół kontrolny). W • Pozostaw instalację w takim stanie na 24 godziny. W • Przyłącz ponownie stronę wtórną transformatora wysokiego napięcia do generatora ozonu. Jeżeli istnieje prawdopodobieństwo, że transformator wysokiego napięcia jest wilgotny, to w żadnym wypadku nie wolno uruchamiać instalacji. W takim przypadku należy skontaktować się z producentem. 4.2.2.3 Włączanie procesu generowania ozonu • Reaktywuj wyłączniki drzwiowe. • Zamknij drzwi instalacji ozonowej. • Nastaw pokrętło transformatora nastawczego (rys. 2-5) na „zero”. • Przyciśnij przycisk resetujący (rys. 3-13). • Przyciśnij porzycisk „Start/Stop” (rys. 3-14). • Nastaw żądaną ilość ozonu pokrętłem transformatora nastawczego (rys. 2-5). 4.2.3 Wzrokowa kontrola generatorów ozonu Prawidłowe działanie genratorów można skontrolować wzrokowo. W tym celu otoczenie instalacji ozonowej musi być ciemne. Strona 26 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa • Nastaw pokrętło transformatora nastawczego (rys. 2b-5) na „zero”. • Wyłącz instalację ozonową przez przyciśnięcie przycisku „Start/Stop” (rys. 3-14). • Zmostkuj wyłączniki drzwiowe. • Zostaw drzwi instalacji ozonowej otwarte i włącz instalację ozonową. W tym celu przyciśnij przycisk resetujący (rys. 3-13) i przycisk „Start/Stop” (rys. 3-14). NIEBEZPIECZEŃSTWO! L Teraz na doprowadzeniu wysokiego napięcia w szafie sterowniczej występuje napięcie 12000 V. W żadnym wypadku nie wolno wykonywać w szafie żadnych czynności rękami lub narzędziami. Drzwi szafy sterowniczej należy koniecznie zabezpieczyć przed dostępem obób nieupoważnionych. P . S W ciemnym pomieszczeniu powinno być widoczne równomierne ciemnoniebieskie światło. Tylko w dolnej części można obserwować wyraźne wyładowania punktowe. Jeżeli jeden z generatorów nie świeci ciemnoniebieskim światłem lub świeci tylko częściowo, to można przypuszczać, że jest on wilgotny. Wyładowania iskrowe będą wtedy występowały na całej długości ozonizatora. W I W takim przypadku instalacja powinna pracować przez 2 – 3 godziny z pokrętłem nastawionym na „zero” w celu osuszenia generatora przez przepływające przez generator suche powietrze. Taki proces suszenia należy przeprowadzać także wtedy, kiedy instalacja była wyłączona z eksploatacji przez dłuższy czas oraz po naprawach generatora (patrz: rozdz. 4.2.8). E R Jeżeli po 3 godzinach w dalszym ciągu występować będą wyraźne wyładowania punktowe wzgl. tylko częściowe świecenie ciemnoniebeiskim światłem, to należy bezzwłocznie wyłączyć generowanie ozonu. W takim przypadku konieczne jest bezzwłoczne sprawdzenie ozonizatora wzgl. połączeń rurowych między generatorem ozonu i osuszaczem adsorbcyjnym. Jeżeli generatory działają prawidłowo, to można przywrócić normalny stan roboczy instalacji. E N S • Wyłącz instalację przez przyciśnięcie przycisku „Start/Stop” (rys. 3-14). S • Reaktywuj wyłączniki drzwiowe. A • Zamknij drzwi instalacji ozonowej. .B • Przyciśnij przycisk resetujący (rys. 3-13). 4.2.4 Kontrola wskaźników natężenia i napięcia W Wskazywane wartości napięcia i natężenia należy porównać z danymi w protokole kontrolnym. W • Włącz generowanie ozonu. W • Nastaw pokrętło tak, aby wyświetlacz wskazywał najniższą wartość napięcia z protokołu kontrol-nego. Instalacja będzie teraz pracowała z najniższą wydajnością ozonu. • Porównaj wskazanie natężenia z wartością w protokole kontrolnym. • Nastaw pokrętło na wartość maksymalną. Instalacja będzie teraz pracowała z najwyższą wydajnością ozonu. • Porównaj wskazanie natężenia z wartością w protokole kontrolnym. Wartości natężenia wzgl. napięcia na wyświetlaczu powinny zgadzać się z wartościami w protokole kontrolnym z tolerancją 10%. Jeżeli parametry prądu różnią się od danych z protokołu kontrolnego o więcej niż +10%, to jest to zazwyczaj skutkiem nieprawidłowego działania (zakłócenia) układu osuszania i wilgotne powietrze zakłóca generowanie ozonu. W takim przypadku automatyczny ogranicznik prądu wyłącza instalację ozonową także przy obciążeniu częściowym. 4.2.5 Licznik godzin pracy Licznik godzin pracy znajduje się w szafie na tylnej stronie drzwi i liczy godziny, w których włączone było generowanie ozonu („Start/Stop” – wł.). Strona 27 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa 4.2.6 Termostat szafy W górnej części szafy po lewej stronie znajduje się termostat szafy. Dopóki generowanie ozonu jest wyłączone, termostat włącza wentylator szafy tylko wtedy, kiedy temperatura w szafie przekracza 45°C. Po włączeniu generowania ozonu wentylator włącza się automatycznie. 5 Eksploatacja OSTRZEŻENIE! P . S L Instalacje ozonowe mogą być obsługiwane tylko przez osoby przeszkolone przez producenta, od których można oczekiwać, że będą niezawodnie wykonywać swoje prace. 5.1 Włączanie generowania ozonu • Włącz instalację głównym włącznikiem/wyłącznikiem (rys. 2b-4). • Przyciśnij przycisk resetujący (rys. 3-13). • Przyciśnij przycisk „Start/Stop” (rys. 3-14). Wskazówka: S E R W I Przy włączaniu generowania ozonu przyciskiem „Start/Stop” wzgl. przez zamknięcie zestyku blokującego generowanie ozonu i praca pompy wspomagającej rozpoczynają się dopiero po 30 s. N • Nastaw transformator nastawczy na żądaną wydajność. E W czasie normalnej pracy palą się następujące diody LED: S • „Start/Stop”: (rys. 3-15), zielona, • praca adsorbera: (rys. 3-3), A • regeneracja adsorbera: (rys. 3-1), kiedy dioda (rys. 3-1) pali się, to regenerowany jest ten adsorber, którego dioda nie pali się (rys. 3-3), .B • faza schładzania adsorebvera: dioda LED (rys. 3-1) miga powoli. W Wyświetlacz wartości pomiarowych (zielone diody LED): przepływ powietrza, napięcie pierwotne lub natężenie (strona pierwotna transformatora wysokiego napięcia). W Praca pompy wspomagającej, dioda (rys. 3-8), zielona. W Podczas pracy instalacji pracuje wentylator szafy sterowniczej (w lewej części szafy), a od BONa 2 wentylator chodzenia adsorbera. Od BONa 2 w fazie schładzania wykorzystuje się powietrze z otoczenia do wspierania odprowadzania ciepła. Po prawej stronie drzwi szafy adsorbera znajdują się służace do tego celu dwa wentylatory. Powietrze prowadzone jest między zewnątrzną stroną adsorbera i izolacją z góry do dołu. 5.2 Wyłączanie generowania ozonu • Przyciśnij przycisk „Start/Stop” (rys. 3-14) • lub otwórz zestyk blokujący. 5.3 Kontrole w czasie pracy instalacji Istotne dane jak wartości natężenia i napięcia, godziny pracy oraz ew. zakłócenia i ich usunięcie należy wpisywać do dziennika eksploatacji. Należy przy tym sprawdzać stosunek wartości natężenia do wartości napięcia. Strona 28 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa 5.4 Ponowne uruchamianie po przestoju Jeżeli instalacja była wyłączona z eksploatacji przez kilka tygodni, to przed rozpoczęciem generowania ozonu należy ręcznie zregenerować adsorbery (patrz: rozdz. 2.2.1). Ponadto przed włączeniem generowania ozonu należy przez ok. 60 min przeprowadzać suche powietrze przez generatory w celu usunięcia ew. wilgoci. W tym celu nastawia się transformator nastawczy przy włączonej instalacji na „zero”. Ewentualnie konieczne może być suszenie transformatora (patrz: 4.2.2.2). 5.5 Ponowne uruchamianie po komunikacie o zakłóceniu Kiedy SPS rozpozna zakłócenie generowanie ozonu wyłącza się i dioda LED (rys. 3-12) zapala się kolorem żółtym. Po usunięciu przyczyny zakłócenia (patrz: rozdz. 6) można ponownie uruchomić instalację przez przyciśnięcie przycisku resetującego „Störung rücksetzen” (rys. 3-13). Jeżeli usunięcie przyczyny zakłócenia nie będzie możliwe, to należy skontaktować się z serwisem ProMinent. OSTRZEŻENIE! W I P . S L Instalacje ozonowe BONa wykorzystują napięcie do 12000 V. Z tego względu wszelkie prace przy otwartej szafie mogą być wykonywane tylko przez wykwalifikowanego elektryka. Ponadto przed otwarciem szafy ozonowej generowanie ozonu musi zostać wyłączone. Otwieranie szafy przy włączonej instalacji i mostkowanie wyłaczników drzwiowych wiąże się z zagrożeniem dla życia. W W W .B A S E N S E R Strona 29 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa 6 Zakłócenia i ich przyczyny 6.1 Dioda LED (rys. 3-1) pali się kolorem czerwonym Zakłócenie regeneracji • W fazy nagrzewania temperatura wymiany nie została osiągnięta w ciągu 7 godzin (wartość standardowa). Przyczyna: Zbyt wilgotne i/lub zbyt ciepłe powietrze z otoczenia – przeciążenie adsorbera. Usuwanie: - Należy zapewnić suche powietrze w otoczeniu, ewentualnie doprowadzać powietrze z innego pomieszczenia do instalacji ozonowej. - Ewentualnie należy zainstalować chłodnicę wstępną. - W pomieszczeniu należy zainstalować klimatyzator. P . S L • Uruchom regenerację ręcznie (patrz: rozdz. 2.2), generowanie ozonu będzie kontynuowane przy wykorzystaniu drugiego adsorbera. I • Sprawdź czy powietrze regenerujące opuszcza adsorber (patrz: rys. 2b-15), zmierz temperaturę w fazie nagrzewania. Jeżeli po upływie fazy nagrzewania temperatura wymiany nie zostanie osiągnięta: wezwij serwis ProMinent. E R W 6.2 Dioda LED (rys. 3-3) miga kolorem zielonym Blokada przełączania adsorberów N S • Regenracaja adsorbera, którego dioda nie miga, została przerwana lub faza nagrzewania (standardowo 7 godzin) wzgl. schładzania (standardowo 9 godzin) jeszcze się nie zakończyła. E 6.3 Dioda LED (rys. 3-6) pali się kolorem czerwonym A S • Natężenie przepływu powietrze jest niższe od nastawionej wartości minimalnej. Przyczyna: Usuwanie: W W W Iniektor nie zasysa. .B - Sprawdź działanie iniektora i pompy wspomagającej. - Iniektor zasysa nadmiar powietrza. - Ew. zatkany iniektor. - Sprawdź nastawienie zaworu kulowego w przewodzie ozonu przed iniektorem. - Sprawdź poziom wody w syfonie. Sprawdź szczelność przewodu gazowego (nadmiar powietrza). - Sprawdź przeciwciśnienie na stronie wyjściowej iniektora; iniektor może być zatkany. Przyczyna: Zawór elektromagnetyczny układu uzdatniania powietrza nie otworzył się. Usuwanie: - Wezwij serwis ProMinent. 6.4 Dioda LED (rys. 3-8) pali się kolorem czerwonym • Nadmiarowy prąd silnika pompy wspomagającej. Przyczyna: Awaria pompy wspomagającej – zadziałał wyłącznik ochronny silnika. Usuwanie: - Sprawdź pompę wspomagającą. W razie potrzeby wezwij serwis ProMinent. - Sprawdź nastawienie wyłącznika ochronnego silnika. Strona 30 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa 6.5 Dioda LED (rys. 3-9) miga kolorem czerwonym • Nadmierna temperatura transformatora wysokiego napięcia. Generowanie ozonu zostanie automatycznie wyłączone. Przyczyna: - Zbyt wysoka temperatura otoczenia. - Zbyt wysoki pobór prądu na transformatorze wysokiego napięcia. Usuwanie: - Wezwij serwis ProMinent. W żadnym wypadku nie wolno ponownie uruchamiać instalacji. • Nadmiarowy prąd generowania ozonu. Przyczyna: L - Zbyt wysoki prąd po stronie pierwotnej transformatora wysokiego napięcia. Przy pracy z obciążeniem częściowym: Stosunek prądu do napięcia pierwotnego jest nieprawidłowy. P . S W instalacjach wieloobwodowych dioda LED (rys. 3-17) wskazuje, który obwód spowodował prąd nadmiarowy. Usuwanie: I - Wezwij serwis ProMinent. W żadnym wypadku nie wolno ponownie uruchamiać instalacji. Wskazówka: R W Ponowne uruchomiennie instalacji bez fachowego usunięcia zakłócenia powoduje wygaśnięcie wszelkich uprawnień gwarancyjnych. E 6.6 Dioda LED (rys. 3-10) pali się kolorem czerwonym N • Nadmierna temperatura wody chłodzącej. S Przyczyna: - Niedostateczne natężenie przepływu wody chłodzącej, zbyt wysoka temperatura wody chłodzącej. Usuwanie: - Sprawdź dopływ wody (rys. 2b-8, 2b-9), nastawienie reduktora ciśnienia (rys. 2b-10) i nastawienie zaworu kątowego (2b-11); jeżeli przyczyna zakłócenia nie zostanie przy tym usunięta: sprawdź przewód wody chłodzącej w szafie i poza szafą oraz wejście i wyjście przy ozonizatorze pod kątem drożności, sprawdź i ew. oczyść zawór elektromagnetyczny, sprawdź i ew. oczyść filtr siatkowy reduktora ciśnienia. .B A S E Wskazówka: W 6.7 Dioda LED (rys. 3-12) miga powoli kolorem żółtym W Należy uwzględnić histerezę przełączania termostatu. W • Wyczerpanie baterii w SPS. Przyczyna: - Wyczerpanie baterii. Usuwanie: - Wymień baterię (do zamówienia w firmach ProMinent lub Siemens). - Połącz mostkiem z drutu na moment +DC24 V z E33.0 w układzie SIMATIC, aby zresetować licznik czasu nadzorowania baterii. 6.8 Dioda LED (rys. 3-12) miga szybko kolorem żółtym • Otwarty zestyk blokujący. Przyczyna: - Przycisk „Start/Stop” został przyciśnięty porzy otwartym zestyku blokującym. - Zestyk blokujący został otwarty przy włączonym generowaniu ozonu. Strona 31 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa 7 Prace konserwacyjne OSTRZEŻENIE! Wszelkie prace konserwacyjne mogą być wykonywane tylko przez biegły personel. Biegłymi są osoby, które ze względu na fachowe wykształcenie i doświadczenie dysponują wystarczającą wiedzą z zakresu instalacji ozonowych i aktualnie obowiązujących przepisów bezpieczeństwa pracy, wytycznych i ogólnie uznanych zasad techniki w takim stopniu, który umożliwia im ocenę, czy instalacja ozonowa jest w stanie gwarantującym bezpieczną eksploatację, np. technicy serwisu ProMinent, którzy dysponuja wystarczającą znajomością instalacji ozonowych i uczestniczeli w odpowiednich szkoleniach. P . S L Instalacje ozonowe należy kontrolować regularnie, jednak co najmniej co roku i po każdej zmianie lub naprawie przed ponownym uruchomieniem. Na zlecenie właściciela/użytkownika biegły winien sprawdzić prawidłowy stan instalacji. I W celu zapewnienia możliwie długiej żywotności i bezawaryjnej eksploatacji należy jednak w miarę możliwości przeprowadzać przegląd i konserwację co 6 miesięcy, a najpóźniej co 12 miesięcy. Poniższe wskazówki są tylko ogólnym zestawieniem i zakładają określoną wiedzę fachową biegłego. OSTRZEŻENIE! S E R W W instalacjach ozonowych należy regularnie (co 12 miesięcy) usuwać pył węglowy z uzwojeń transformatora nastwczego. Rolki węglowe należy sprawdzać co 3 miesiące pod kątem powstawania rowków poprzecznych (kontrola wzrokowa) i wymieniać w razie potrzeby. Ponadto należy sprawdzać wkłady filtrujące (maty) filtrów szafy (rys. 2b-23) i wymieniać je co 6 miesięcy wzgl. najpóźniej co 12 miesięcy. S E N Nieprzestrzeganie tej wskazówki grozi pożarem! Wskazówka: .B A Naprawy generatorów mogą być wykonywane tylko przez osoby autoryzowane przez firmę ProMinent. Do napraw mogą być używane tylko części oryginalne. Nieprzestrzeganie tych warunków powoduje wygaśnięcie uprawnień gwarancyjnych. W Wskazówka: Wyciąg z obowiązujących w Niemczech przepisów bezpieczeństwa pracy (ZH 1/474): W Następujące wskazówki muszą być przestrzegane przy konserwacji instalacji ozonowych: W7.1 Badanie instalacji do generowania ozonu BONa • Zanotuj stan licznika godzin eksploatacji. • Porównaj wartości przepływu powietrza, poboru prądu i napięcia z danymi w protokole kontrolnym. • Sprawdź przepływ wody chłodzącej – 80 l/h na generator, ewentualnie zlikwiduj niedrożności w przewodach rurowych lub na wyjściu generatora. • Przeprowadź regenerację adsoreberów, sprawdź temperaturę wyjściową powietrza T = 100°C przed zakończeniem fazy nagrzewania przy pomocy termometru z pamięcią wartości maksymalnej. • Sprawdź działanie ogrzewania i dmuchawy regeneracyjnej. • Sprawdź działanie termostatów w układzie osuszania adsorberów. • Wymieniaj baterię w SPS co 2 lata. • Sprawdź urządzenia bezpieczeństwa instalacji BONa®, np. wyłączniki drzwiowe. • Sprawdź wkłady filtrujące (maty) w filtrach szafy sterowniczej (rys. 2b-23). Strona 32 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa • Sprawdź i oczyść zawory elektromagnetyczne (uzdatnianie powietrza i woda chłodząca), • Sprawdź ruchomość popychacza w zaworze elektromagnetycznym. • Sprawdź generatory ozonu: równomierna wyładowanie, iskrzenie, zanieczyszczenia; oczyść je w przypadku silnych osadów żelaza. • Sprawdź wyłączniki ochronne. 7.2 Badanie otoczenia ozonizatorów 7.2.1 Iniektor • Sprawdź i ew. oczyść iniektor. P . S • Sprawdź i ew. wymień (po 12 miesiącach) uszczelki iniektora i zaworów (przeciw)zwrotnych. L • Sprawdź pompę wspomagającą, sprawdź ciśnienie przed i za pompą, sprawdź pobór prądu. • Sprawdź syfon, poziom wody w syfonie, zawór (przeciw)zwrotny. Jeżeli przepływ powietrza jest mniejszy niż przy uruchomieniu: W I • Możliwe przyczyny: zużyta pompa wspomagająca, nieprawidłowy stan iniektora, nieszczelność przewodu ozonu, zasysanie nadmiaru powietrza. R • Zmierz odpowiednim miernikiem podciśnienie w przewodzie ozonu. • Przetłocz z ciśnieniem roboczym S E - W tym celu odkręć przewód ozonu przy szafie ozonowej i uszczelnij go, uszczelnij przewód do syfonu, wymontuj kulki (przeciw)zwrotne (szare) iniektora i przetłocz przewód z ciśnieniem wody, które występuje w instalacji. Wskazówka: E N Przewód ozonu może być wykonany tylko z twardego PCW V grupy, ciśnienie nominalne PN 16 (DIN 8062). Po pewnym czasie ozon reaguje ze zmiękczaczami w PCW. To prowadzi do kruchości przewodu ozonu. A S Jeżeli wystąpią oznaki kruchości przewodu ozonu, to należy wymienić przewód ozonu. .B 7.2.2 Zawór odpowietrzający W • Sprawdź odpowietrzanie zbiornika reakcyjnego i filtra z węglem aktywnym; Czy ze strumieniem gazu występuje woda? Czy zawór odpowietrza regularnie? W celu sprawdzenia należy nastawić generowanie ozonu na „zero” i podczas pracy pompy wspomagającej i iniektora odkręcić złącze za zaworem odpowietrzającym. W W Jeżeli odpowietrzanie nie działa optymalnie: • Ewentualnie wymień uszczelkę zaworu odpowietrzający. • Im niższe jest ciśnienie w zbiorniku reakcyjnym, tym gorsza jest skuteczność odpowietrzania. Jeżeli zbiornik znajduje się poniżej lustra wody w basenie, to ciśnienie może być niewystarczające. • Sprawdź prawidłowość wielkości zaworu odpowietrzającego. • Sprawdź prawidłowość prowadzenia przewodu odpowietrzającego. - Konieczny jest przewód opadający. - Powstawanie kieszeni wodnych prowadzi do udarowego odpowietrzania i moczenia eliminatora ozonu pozostałościowego Ö w pomieszczeniu instalacji wystąpi zapach ozonu. - Jeżeli ten przewód jest prowadzony przez pomieszczenia zimniejsze od zbiornika reakcyjnego, to może występować znaczna kondensacja. Wskazówka: Po wyłączeniu pompy wspomagającej po 2 – 3 minutach nadmiar powietrza powinien być usunięty. Strona 33 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa 7.2.3 Eliminator ozonu pozostałościowego • Sprawdź poziom wypełnienia, oczyść, usuń spalony węgiel, ewentualnie dopełnij – kontrola maks. co 6 miesięcy. • Sprawdź wilgotność w eliminatorze ozonu pozostałościowego, przewody rurowe odporwadzające – patrz dane na rys. 4. • Przewód odprowadzający z eliminatora ozonu pozostałościowego musi być wyprowadzony do atmosfery. 7.2.4 Inne kontrole • Sprawdź temperaturę pomieszczenia – maks. 30°C. • Sprawdź wilgotość powietrza – maks. 60%. P . S L • Miejsce ustawienia: musi być zamknięte z możliwością zamykania na klucz i odpowiednio oznakowane. • Wyłącznik awaryjny musi być zainstalowany przy drzwiach wejściowych. 7.2.5 Obowiązki użytkownika • Sporządzenie instrukcji eksploatacji. R W I • Obsługę instalacji ozonowej można powierzać tylko osobom odpowiednio przeszkolonym. • Naprawy można zlecać tylko biegłym. S E • Każdy obsługujący musi posiadać własny aparat do ochrony dróg oddechowych z odpowiednim filtrem. W W Strona 34 W .B A S E N Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa 8 Dane techniczne instalacji BONa 8.1 Gaz roboczy • Powietrze atmosferyczne (osuszane adsorpcyjnie) • Temperatura rosy: -60°C • Wszystkie instalacje Bono Zon są wykonane jako instalacje podciśnieniowe. 8.2 Czynnik chłodzący • Woda o jakości wody pitnej: ciśnienie minimalne 1,5 bar (przed reduktorem ciśnienia) • Reduktor ciśnienia należy nastawić na ciśnienie między 0,5 i 1,0 bar. • Temperatura wejściowa wody chłodzącej: maks. 25°C I P . S L • Maks. ciśnienie robocze 0,5 bar przy wodzie płynącej; dlatego należy unikać udarów hydraulicznych 8.3 Nominalne stężenie ozonu R W 20 g/m3 (w odniesieniu do warunków normalnych, p = 1,013 x 105 Pa, T = 273 K), mierzone przy temperaturze wody chłodzącej maks. 15°C i temperaturze otoczenia maks. 20°C S E 8.4 Częstotliwość robocza i wartości przyłączowe • Częstotliwość 50 lub 60 Hz N E 8.5 Zakres nastawS generowania ozonu A .B W W • Napięcie: 230 / 400 V (inne napięcia są możliwe) • ~ 20 – 100% wydajności nominalnej • Nadzorowanie nadprądowe także przy obciążeniu częściowym W Strona 35 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa Instalacje do generowania ozonu Bono Zon® Tabela 1 Typ BONa ... Generowanie ozonu (g/h) Liczba modułów generujących Zapotrzebowanie wody chłodzącej (m3/h) Zapotrzebowanie powietrza (Nm3/h) Przyłącza Przyłącze ozonu DN Przyłącze wody chłodzącej (wej.) G ... Przyłącze wody chłodzącej (wyj.) DN Elektryczna moc przyłączowa Moc przyłączowa całkowita (kVA) Zasilanie 3x (A) Pompa wspomagająca Wył. ochronny pompy wspomagającej (A) Moc silnika pompy przy 400 V, 50 Hz (kW) Wymiary gabarytowe Szerokość (mm) Wysokość (mm) Głębokość (mm) Masa (kg) 1B 1A 2C 2A 3A 4A 5A 40 1 0,06 2 80 1 0,08 3 120 2 0,12 6 160 2 0,16 8 240 3 0,24 12 320 4 0,32 16 400 5 0,4 20 15 3/8 15 15 ½ 15 20 1/2 20 20 1/2 20 25 1/2 20 32 1/2 20 4 16 5,5 25 7 50 10 50 1,6 – 2,5 0,75 2,5 – 4 0,1 4 – 6,3 2,2 4 – 6,3 2,2 800 1950 500 285 800 1950 500 300 W .B A 1600 1950 500 400 S E 1600 1950 500 410 N S E R P . S L 6A 7A 8A 9A 480 6 0,48 24 560 7 0,56 28 640 8 0,64 32 720 9 0,72 36 32 1/2 20 40 1/2 20 40 1/2 20 40 1/2 20 50 1/2 20 W I 14,5 63 20 50 22,5 63 27,5 80 34 80 36 80 38 80 6 - 10 3 6 – 10 4 6 – 10 4 16 5,5 9 - 14 7,5 9 – 14 7,5 9 - 14 2000 1950 500 860 2400 2200 600 1350 2400 2200 600 1400 2800 2200 600 3200 2200 600 3400 3200 600 3400 3200 600 Elektryczna szafa sterownicza Szerokość (mm) * z generatorem ozonu 800* 800* 1200* 800 800 800 1200 1200 1200 Oddzielna szafa ozonowa Szerokość (mm) 600 600 800 800 1000 1000 Oddzielny układ osuszający Szerokość (mm) 800 800 800 1000 1000 1200 1200 1200 1200 Wskazówka: Przewód wody chłodzącej, przewód odwadniający i przewód ozonu są przyłączone we wszystkich instalacjach na górnej stronie szafy, tylko przy BONa 1B i BONa 1A przewód zasilający wody chłodzącej przyłącza się po prawej stronie (potrzebna przestrzeń: ok. 30 cm). W Strona 36 W Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa 9 Rysunki Rys. 2a: Schemat instalacji do generowania ozonu Zasilanie elektryczne Gaz roboczy Transformator pierwotny Suszenie adsorberów Transformator wys. napięcia Nadzorowanie przepływu gazu Powietrze odlotowe Woda Ozonizator chłodząca Eliminator ozonu pozost. Gaz z zaw. ozonu Woda surowa W W Transport ozonu W .B Ozonowana woda surowa A S E N S Zbiornik reakcyjny E R W Woda ozonowana I P . S L Woda uzdatn. Filtr z węglem ozonem aktywnym Strona 37 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa Rys. 2b: Budowa instalacji BONa W W Poz. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Strona 38 W .B A S E N Element Generator ozonu Część elektr. (płytka mont., wyposażona) Adsorbery (dwie kolumny – jedna za drugą) Główny włącznik/wyłącznik Pokrętło transformatora nastawczego do nastawiania wydajności ozonu Transformator nastawczy Transformator wysokiego napięcia Przyłącze wody chłodzącej Zawór odcinający wody chłodzącej Reduktor ciśnienia wody chłodzącej Zawór kątowy do nastawiania przepływu wody chłodzącej Zawór elektromagn. wody chłodzącej Wejście wody chłodzącej do generatora Wyjście wody chłodzącej z generatora S E R W I P . S L Poz. 15 16 17 18 19 Element Wej. powietrza/Powietrze po regeneracji Czujnik przepływu powietrza Zwężka Wejście powietrza do generatora Doprowadzenie wysokiego napięcia 20 21 22 23 24 A Przyłącze przewodu ozonu Przyłącze przewodu odwadniającego Dmuchawa powietrza regeneracyjnego Wkład filtrujący Wyjście ozonu z generatatora Doprowadzenie powietrza do generatora B C Przewód ozonu Odpływ wody chłodzącej Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa Rys. 3: Panel wskaźników instalacji BONa W Poz. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 W E N S E R W I P . S L Element Dioda LED – Regeneracja wł. Adsorber (Uzdatnianie powietrza) Dioda LED – Adsorber pracujący Wyświetlacz Przyciski do przełączania wskazań wyświetlacza Nadzorowanie przepływu powietrza Iniektor Dioda LED – Pompa wspomagająca pracuje Dioda LED – Wyłącznik ochronny - Ozon Dioda LED – Temperatura wody chłodzącej Ozonizator Dioda LED – Sumaryczna sygnalizacja zakłóceń Przycisk resetujący „Störung rücksetzen” Przycisk Start/Stop Dioda LED – Instalacja pracuje Dioda LED – Wskaźniki obwodów prądowych (wyświetlacz) Dioda LED – Wskaźniki (aktywnych) obwodów prądowych W .B A S Strona 39 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa Rys. 4: Urządzenie mieszające (budowa zasadnicza) .B A S E N Poz. Element 1 Obudowa (mieszalnik) 2 Zbiornik reakcyjny W W 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Strona 40 W Zawór odpowietrzający Iniektor (zagęszczacz strumienia cieczy) Pompa wspomagająca (podwyższ. ciśn.) Syfon (zielona lub biała kulka) Eliminator ozonu pozostałościowego Dopływ i odpływ Armatura regulacyjna przepływu gazu Kulowe zawory zwrotne (szara kulka) Armatura regulacyjna Rura (długość co najmniej 500 mm) Przewód powietrza odlotowego – prowadzić opadająco – złącze skręcane przewidziane przy zaworze odpowietrzającym S Poz. A B C D E F G H K L M E R W I P . S L Element Dopływ wody nieuzdatnionej Odprowadzenie powietrza z filtra z węglem aktywnym Przewód ozonu (od ozonizatora) Kierunek przepływu (ozon) Woda ozonowana Wyprowadzenie powietrza do atmosfery Odpływ wody (do kanalizacji) Syfon wypełniony wodą Średnica – przy BONa 1B DN 25 Średnica – przy BONa 1A-3A DN 32 Średnica – przy BONa 4A-9A DN 40 Średnica o 2 wielk. nom. większa niż K Kierunek zaworu: Strzałka w dół Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa Rys. 5: Schemat instalacji dla dłuższych przewodów odwadniających Poz. W A= DN = W B= KL = L= WK = W .B A S E N S E R W I P . S L Opis Odpływ wody chłodzącej Średnica nominalna przewodu odprowadzającego wodę chłodzącą jak średnica nominalna przyłączowa instalacji, przy długościach powyżej 20 m: przewód wykonać z następna wyższą średnicą nominalną Wysokość szafy Powietrze chłodzące Maks. wysokość nad wyjściem wody chłodzącej: 5 m Woda chłodząca Wskazówka: Jeżeli odpływ wody chłodzącej znajduje się poniżej dolnej krawędzi szafy ozonowej należy zamontować napowietrzacz rurowy. Strona 41 Instrukcja obsługi Bono Zon® Typ BONa Rys. 6: Kod identyfikacyjny instalacji BONa Instalacje Bono Zon® typu BONa są kompletnymi instalacjami gotowymi do montażu. Konfiguracja instalacji jest określona (opisana) przez kod identyfikacyjny. Nr BONa 1 x 2 X 3 X 4 X 5 1 6 X 7 x 8 T 9 x 10 x 0 0 Uwaga! X – oznacza miejsce na oznaczenie literowe x – oznacza miejsce na oznaczenie cyfrowe Wpisz tu kod identyfikacyjny: BONa 1 Instalacja do generowania ozonu (BON), wersja „a” Liczba generatorów ozonu: 1 = 1 szt. 9 = 9 szt. Typ generatora: A = 80 g – z PCW B = 40 g (tylko przy BONa 1) C = 60 g (tylko przy BONa 2) D = 80 g – ze stali stopowej E = 60 g – ze stali stopowej Układ osuszania: A = Dwudrogowy układ adsorberów z regeneracją gorącym powietrzem instalacja dodatkowa (slave) w instalacjach wieloobwodowych 0* = bez osuszania; warunek: udostępnienie suchego (temp. rosy < -60°C) powietrza gotowego do zasysania bez pyłów i agresywnych gazów z niewielkim podciśnieniem (< - 1 Pa) Nastawianie wydajności ozonu: S = ręczne R = automatyczne, z siłownikiem Sterowanie: 1 = sterowanie pompy wspomagającej Napięcie sieciowe [V]: prąd przemienny/trójfazowy, w zależności od przyłącza -N = 230/400 -U* = 220/380 -P* = 115/200 -V* = 240/420 Częstotliwość sieciowa: 0 = 50 Hz 1 = 60 Hz Przyłącze elektryczne: T = L1 + L2 + N3 + N + PE Wykonania specjalne: (indywidalne wykonania dla projektów specjalnych) 0 = wykonanie standardowe 2 = instalacja dwuobwodowa 3 = instalacja trójobwodowa Wielkości osuszaczy dla instalacji wieloobwodowych: 0 = standard 1 = 150 2 = 250 3 = 350 4 = 450 3 4 5 6 W 7 W 8 9 10 W A S .B 1 A N S 0 T P . S 1 2 A L BONa E N S E R W I Legenda: * : warianty dostępne aktualnie tylko jako wykonania indywidualne dla projektów specjalnych po konsultacji Uwaga! Opcje instalacji są wyróżnione kursywą. Strona 42