pszenica ozima – wyniki doświadczeń

GROCH SIEWNY
Wyniki doświadczeń
Uprawa grochu siewnego w Polsce ma długą tradycję. Gatunek ten odgrywa główną rolę w grupie
roślin strączkowych, jako roślina jadalna i pastewna. Dużą wartość odżywczą białka nasion grochu określa
zawarta w znacznych ilościach lizyna. Brak tego aminokwasu ogranicza wartość pokarmową zbóż. Groch
odgrywa też bardzo ważną rolę w płodozmianie, jako roślina przerywająca częste następstwo zbóż po
sobie. Jest cenną rośliną fitosanitarną a krótki okres wegetacji sprawia, że jest bardzo dobrym przedplonem
dla gatunków ozimych wymagających wczesnego siewu jak: rzepak, jęczmień. Aby uzyskać zadawalające
plonowanie grochu konieczna jest nie tylko dobra znajomość agrotechniki tego gatunku, ale i gruntowna
wiedza na temat odmian.
Groch siewny cechuje się wyjątkowo bogatą różnorodnością odmian uprawnych. Generalnie można
je podzielić na odmiany uprawiane na suche nasiona lub na zielonkę oraz odmiany warzywne.
Odmiany rolnicze różnią się
m.in. wymaganiami glebowymi i przeznaczeniem. Dużymi
wymaganiami glebowymi cechują się odmiany jadalne i ogólnoużytkowe. Wszystkie są odmianami biało
kwitnącymi , przeznaczonymi na zbiór suchych nasion. Odmiany te powinny być uprawiane na glebach
kompleksów pszennych i żytnich bardzo dobrych będących w dobrej kulturze. Nasiona grochu o
większych wymaganiach glebowych zawierają około 20-23% białka w suchej masie ( zależnie od odmiany
i warunków środowiska). Ich nasiona mogą być wykorzystane jako komponent białkowy pasz treściwych,
a niektóre z nich, o szczególnych walorach jakościowych- mające duże, żółte, gładkie dobrze
rozgotowujące się nasiona mogą być przeznaczone na cele kulinarne.
Obecnie Krajowy rejestr liczy 30 odmian: 17 – o większych wymaganiach glebowych i 13- o
mniejszych wymaganiach glebowych. W grupie pierwszej są wyłącznie formy wąsolistne. W drugiej
grupie funkcjonują formy wąsolistne i liściaste, zarówno wysokie jak i średniowysokie. Powierzchnia
upraw materialu kwalifikowanego w porównaniu z rokiem 2009 zwiększyła się aż o 66%.
W roku 2011 założono jedno doświadczenie z grochem siewnym w Zakładzie Doświadczalnym Oceny
Odmian w Kawęczynie. W badaniach uczestniczyło 15 odmian grochu. Plony jakie uzyskano w tym roku
były najniższe w ostatnim trzyleciu. Był to wynik deficytu wody w okresie maja. Warunki pogodowe
spowodowały skrócenie okresu kwitnienia grochu. Najlepiej plonującymi odmianami w tym roku okazały
się: Medal, Batuta,Tarchalska, Ezop. Odmiana Batuta najlepiej plonowała także na terenie kraju. Porażenie
przez mączniaka rzekomego było mniejszee niż w roku poprzednim.
1
Tabela 1.Groch siewny. Odmiany jadalne i ogólnoużytkowe oraz pastewne. Rok zbioru: 2011
Odmiana
Lp.
1
2
Rok wpisania
do Krajowego
Rejestru
Odmian
w Polsce
Adres jednostki zachowującej odmianę
a w przypadku odmiany zagranicznej –
pełnomocnika w Polsce
3
4
1
Wenus*
2003
DANKO Hodowla Roślin sp.zo.o.
Choryń 27, PL-64-000 Kościan
2
Ezop*
2004
DANKO Hodowla Roślin sp.zo.o.
Choryń 27, PL-64-000 Kościan
3
Tarchalska*
2004
DANKO Hodowla Roślin sp.zo.o.
Choryń 27, PL-64-000 Kościan
4
Bohun
2005
Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o.
ul. Kasztanowa 5, PL-63-004 Tulce
5
Santana
2005
Lochow-Petkus Polska sp. z o.o.
Kondratowice,
ul. Słowiańska 5, PL-57-150 Prusy
6
Zekon*
2005
Oseva Polska sp. z o.o.
ul. Kopanina 77, PL-60-105 Poznań
7
Terno
2006
Oseva Polska sp. z o.o.
ul. Kopanina 77, PL-60-105 Poznań
8
Kavalir
2007
Oseva Polska sp. z o.o.
ul. Kopanina 77, PL-60-105 Poznań
9
Medal*
2007
Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o.
Grupa IHAR,
Smolice 146, PL-63-740 Kobylin
10
Cysterski*
2008
Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o.
ul Kasztanowa 5, PL-63-004 Tulce
11
Lasso*
2008
Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o.
Grupa IHAR,
ul. Główna 20, PL- 99-307 Strzelce
12
Boruta*
2007
DANKO Hodowla Roślin sp.zo.o.
Choryń 27, PL-64-000 Kościan
13
Brylant*
2002
DANKO Hodowla Roślin sp.zo.o.
Choryń 27, PL-64-000 Kościan
14
Batuta*
2009
DANKO Hodowla Roślin sp.zo.o.
Choryń 27, PL-64-000 Kościan
15
Mentor*
2011
Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o.
Grupa IHAR,
Smolice 146, PL-63-740 Kobylin
2
Tabela 2
Groch siewny. Warunki polowe doświadczenia. Rok zbioru 2011.
Miejscowość
Kawęczyn
Powiat
Sochaczew
Kompleks rolniczej przydatności gleby
4
Klasa bonitacyjna gleby
III a
Ph gleby w KCl
6,49
Przedplon
pszenica jara
Data siewu
( dzień, m-c, rok )
04.04.2011
2
Obsada
(szt /m )
110-120
Data zbioru
( dzień, m-c, rok )
17.07.2011
Nawożenie mineralne
N
( kg / ha )
30
P2O5
( kg / ha )
60
K2O
( kg / ha )
90
Nitragina
zastosowana doglebowo
Środki ochrony roślin
Zaprawa nasienna
( nazwa ) Vitavax 200FS
Herbicyd
( nazwa, dawka ) Afalon Dyspersyjny 450 SC + Command 480 EC
– 1,0 + 0,2 l
Basagran 480 SL – 3l
Tabela 3
Groch siewny. Wyniki ogólne doświadczenia. Rok zbioru 2011.
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
Cecha
Pełnia wschodów
Ocena wschodów
Początek kwitnienia
Ocena stanu ogólnego
Wyleganie w fazie początku
kwitnienia
Koniec kwitnienia
Wyleganie w fazie końca kwitnienia
Wysokość roślin
Wyleganie przed zbiorem
Porażenie przez fuzariozę
Porażenie przez mączniaka
rzekomego
Dojrzałość techniczna
Pękanie strąków
Równomierność dojrzewania
Masa 1000 nasion
Wilgotność nasion podczas zbioru
Plon nasion
( data: dzień, m-c )
( skala 90 )
dzień, m-c )
( skala 90 )
( skala 90 )
( dzień, m-c )
( skala 90 )
( cm )
( kala 90 )
( skala 90)
( skala 90)
14.06
9,0
61
5,2
9,0
8,7
( dzień, m-c )
( skala 90 )
( skala 90 )
(g)
(%)
( dt / ha )
11.07
9,0
8,5
268
15,1
40,2
Skala 90: 9 – oznacza stan najkorzystniejszy, 1 – stan najmniej korzystny
3
Kawęczyn
20.05
8,9
01.06
8,7
9,0
Tabela 4
Groch siewny. Plon nasion ( % wzorca ). Rok zbioru: 2011.
Kawęczyn
40,2
98
109
110
105
95
95
82
97
124
93
90
103
98
119
82
Lp.
Odmiana
Wzorzec, dt z ha
1
Wenus
2
Ezop
3
Tarchalska
4
Bohun
5
Santana
6
Zekon
7
Terno
8
Kavalir
9
Medal
10
Cysterski
11
Lasso
12
Boruta
13
Brylant
14
Batuta
15
Mentor
Wzorzec: wszystkie badane odmiany
Tabela 5
Groch siewny. Plon nasion odmian w Kawęczynie( % wzorca ) na tle średnich krajowych.
Lata zbioru: 2011, 2010, 2009
Kawęczyn
Lp.
Odmiana
Wzorzec w dt/ha
1 Wenus
2 Ezop
3 Tarchalska
4 Bohun
5 Santana
6 Zekon
7 Terno
8 Kavalir
9 Medal
10 Cysterski
11 Lasso
12 Boruta
13 Brylant
14 Batuta
15 Mentor
Typ
ulistnienia
SL
SL
SL
SL
SL
SL
SL
SL
SL
SL
SL
SL
SL
SL
SL
Średnia krajowa
2011
2010
2009
2011
2010
2009
39,8
99
110
112
106
96
96
82
98
125
94
91
104
99
121
83
49,5
104
99
112
107
99
100
90
96
105
90
106
105
-
61,2
93
103
93
88
96
88
108
93
94
96
104
-
47,4
98
99
103
98
96
95
102
101
102
97
105
102
97
113
99
52,3
97
98
107
99
96
96
99
99
97
102
102
98
-
49,2
96
95
101
88
98
88
106
93
96
91
96
-
Wzorzec – w roku 2011, 2010, 2009 - Ezop, Tarchalska, Santana, Terno
SL- wąsy czepne zamiast listków
Średnia krajowa – wg „Wstępne wyniki plonowania odmian w doświadczeniach porejestrowych. Rośliny
strączkowe, Słupia Wielka listopad 2011 r.”
4
Tabela 6
Groch siewny. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby ( odchylenia od wzorca ). Lata zbioru: 2011,
2009-2011
Lp.
Odmiana
Liczba lat
badań
Mączniak rzekomy
2011
8,7
0,0
0,3
-0,2
0,3
0,3
-0,2
-1,0
-0,2
0,0
0,0
0,3
0,0
-0,2
0,3
0,3
0
Wzorzec, ( skala 9 )
1
Wenus
2
Ezop
3
Tarchalska
4
Bohun
5
Santana
6
Zekon
7
Terno
8
Kavalir
9
Medal
10 Cysterski
11 Lasso
12 Boruta
13 Brylant
14 Batuta
15 Mentor
Wzorzec: wszystkie badane odmiany
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
2
1
1
5
2009-2011
8,0
-0,3
0,1
0,0
0,1
-0,1
0,1
-0,2
0,0
0,2
-0,1
0,1
-
Tabela 7
Groch siewny. Odmiany jadalne i ogólnoużytkowe oraz pastewne. Ważniejsze cechy użytkowe
( odchylenia od wzorca ). Lata zbioru: 2011, 2009-2011
Lp.
Odmiana
Liczba
lat
badań
Wzorzec
Wyleganie przed
zbiorem
Wysokość roślin
( cm )
2011
2011
5,2
20092011
5,0
Masa 1000 nasion
(g )
2011
61,0
20092011
86,0
268
20092011
269
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Wenus
Ezop
Tarchalska
Bohun
Santana
Zekon
Terno
Kavalir
Medal
Cysterski
Lasso
Boruta
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
-1,8
2,6
0,3
3,1
1,3
-2,4
-3,4
-1,7
3,1
0,6
-1,2
-0,4
-0,1
1,2
0,5
0,8
1,0
-1,1
-1,4
-1,0
1,0
-0,8
-0,5
-
-3,0
5,7
6,0
-9,8
-6,3
0,5
0,2
-2,5
-1,8
-8,8
-0,5
1,5
-5,3
7,6
3,0
-4,9
-9,1
1,2
5,1
-3,5
-1,6
-7,9
3,5
-
-5,8
3,0
4,5
-36,9
14,6
-25,6
31,3
16,4
20,9
-39,4
-12,2
16,3
-6,3
23,3
13,5
-34,0
7,2
-19,2
31,4
7,1
12,3
-33,8
-23,8
-
13
14
Brylant
2
1
-0,4
1,1
-
0,0
8,0
-
63,1
8,1
-
1
-0,7
Mentor
Liczba doświadczeń
1
Wzorzec: wszystkie badane odmiany
-
12,0
-
-57,6
-
3
1
3
1
3
15
Batuta
6
GROCH SIEWNY
Odmiany jadalne i ogólnoużytkowe oraz pastewne
Charakterystyka odmian badanych w roku 2011.
( sporządzona na podstawie List Opisowych Odmian )
1. WENUS - Odmiana wąsolistna, przydatna do uprawy na zbiór suchych nasion z przeznaczeniem na
paszę oraz na cele kulinarne. Termin kwitnienia średni, dojrzewania dość wczesny. Okres kwitnienia
średni. Rośliny średnio wysokie. Wyleganie na początku kwitnienia nie występuje, w fazie końca
kwitnienia bardzo małe, przed zbiorem małe. Równomierność dojrzewania dobra. Skłonność do pękania
strąków i osypywania nasion bardzo mała. Masa 1000 nasion dość duża. Udział nasion bardzo dużych
średni do małego, nasion bardzo małych średni. Plonowanie: w odniesieniu do nasion duże, białka
ogólnego średnie. Zawartość białka ogólnego w nasionach mała. Intensywność pobierania wody przez
nasiona średnia do małej. Odpowiednia do uprawy na glebach kompleksów pszennych.
2. EZOP – Odmiana wąsolistna, przydatna do uprawy na zbiór suchych nasion z przeznaczeniem na
paszę, oraz na cele kulinarne. Termin kwitnienia i dojrzewania średni. Okres kwitnienia średni. Rośliny
średnio wysokie. Wyleganie na początku kwitnienia nie występuje, w fazie końca kwitnienia bardzo
małe, przed zbiorem małe. Równomierność dojrzewania dość dobra. Skłonność do pękania strąków i
osypywania nasion bardzo mała. Plonowanie w odniesieniu do nasion i białka ogólnego duże. Zawartość
białka ogólnego w nasionach mała do średniej. Masa 1000 nasion dość duża. Udział nasion bardzo
dużych – duży, bardzo małych – bardzo mały. Intensywność pobierania wody przez nasiona średnia.
Odpowiednia do uprawy na glebach kompleksów pszennych. Optymalna obsada roślin około 120
szt./m2.
3. TARCHALSKA – Odmiana wąsolistna, przydatna do uprawy na zbiór suchych nasion z
przeznaczeniem na paszę oraz cele kulinarne. Termin kwitnienia i dojrzewania średni. Okres kwitnienia
średni. Rośliny średnio wysokie. Wyleganie na początku kwitnienia nie występuje, w fazie końca
kwitnienia bardzo małe, przed zbiorem małe. Równomierność dojrzewania dość dobra. Skłonność do
pękania strąków i osypywania nasion mała. Plonowanie w odniesieniu do nasion i białka ogólnego
bardzo duże do dużego. Zawartość białka ogólnego w nasionach mała. Masa 1000 nasion dość duża.
Udział nasion bardzo dużych – duży, bardzo małych – bardzo mały. Intensywność pobierania wody
przez nasiona średnia do małej.
Odpowiednia do uprawy na glebach kompleksów pszennych. Optymalna obsada roślin około 120
szt./m2.
4. BOHUN – Odmiana wąsolistna przydatna do uprawy na suche nasiona do wykorzystania na paszę
lub konsumpcje. Termin kwitnienia i dojrzewania, a także okres kwitnienia średni. Wysokość roślin
średnia do niższej. Skłonność do wylegania w początku kwitnienia nie występuje, w końcu kwitnienia
jest bardzo mała, przed zbiorem mała. Dojrzewa równomiernie. Skłonność do pękania strąków i
osypywania nasion bardzo mała. Plon nasion duży, plon białka zbliżony do średniego. Zawartość białka
ogólnego w nasionach mała. Masa 1000 nasion średnia. Udział nasion bardzo dużych – mały, bardzo
małych – bardzo mały. Intensywność pobierania wody przez nasiona średnia. Odpowiednia do uprawy
na glebach kompleksów pszennych. Optymalna obsada roślin około 110 szt./m2.
5. SANTANA – Odmiana wąsolistna, przeznaczona do uprawy na zbiór suchych nasion z
przeznaczeniem na paszę oraz cele kulinarne. Termin kwitnienia i dojrzewania średni do
wcześniejszego. Okres kwitnienia średni. Wysokość roślin średnia do niższej. Charakteryzuje się bardzo
dobrą sztywnością łanu w okresie kwitnienia, wyleganie przed zbiorem bardzo małe. Równomierność
dojrzewania bardzo dobra. Skłonność do pękania strąków i osypywania nasion bardzo mała. W
doświadczeniach wykazywała nieco większą, niż opisane odmiany, skłonność do porażenia chorobami
fuzaryjnymi i mączniakiem prawdziwym. Plonowanie w odniesieniu do nasion duże, białka – bardzo
duże do dużego. Koncentracja białka ogólnego w nasionach na poziomie średnim. Masa 1000 nasion
dość duża. Udział nasion bardzo dużych - średni do dużego, bardzo małych – bardzo mały.
7
Intensywność pobierania wody przez nasiona dość duża. Odpowiednia do uprawy na glebach
kompleksów pszennych. Optymalna obsada roślin około 110 szt./m2.
6. ZEKON – Odmiana wąsolistna, przydatna do uprawy na zbiór suchych nasion z przeznaczeniem na
paszę oraz cele kulinarne. Termin kwitnienia i dojrzewania średni. Okres kwitnienia krótki. Rośliny
średnio wysokie. Wyleganie w początku fazy kwitnienia nie występuje, w końcu kwitnienia jest
nieznaczne, przed zbiorem średnie. Równomierność dojrzewania – dobra. Skłonność do pękania strąków
i osypywania nasion bardzo mała. Plon nasion i białka duży do średniego. Zawartość białka ogólnego w
nasionach dość mała. Masa 1000 nasion – średnia do dużej. Udział nasion bardzo dużych – średni do
dużego, bardzo małych – bardzo mały. Intensywność pobierania wody przez nasiona średnia do małej.
Odpowiednia do uprawy na glebach kompleksów pszennych. Optymalna obsada roślin około 110
szt./m2.
7. TERNO – Odmiana wąsolistna, przeznaczona do uprawy na suche nasiona do wykorzystania na
paszę i konsumpcję. Plon nasion i białka bardzo duży do dużego, stabilny w latach badań. Termin
kwitnienia i dojrzewania średni, okres kwitnienia dość krótki. Rośliny średniej wysokości cechują się
bardzo dobrą sztywnością w początku kwitnienia, małą tendencją do wylegania w końcu kwitnienia i
zbliżoną do średniej przed zbiorem. W bardzo dużym stopniu odporna na choroby grzybowe, w
szczególności na sprawcę zgorzeli podstawy łodyg i mączniaka rzekomego. Rośliny dojrzewają dość
równomiernie. Skłonność do pękania strąków i osypywania nasion mała. Odmiana żółtonasienna,
nasiona bardzo duże o średniej zawartości białka. Odpowiednia do uprawy na glebach kompleksów
pszennych. Optymalna obsada roślin około 110 szt./m2.
8. KAVALIR - Odmiana wąsolistna, przeznaczona do uprawy na suche nasiona do wykorzystania na
paszę i konsumpcję. Plon nasion bardzo duży do dużego, białka bardzo duży, stabilny w latach badań.
Termin kwitnienia i dojrzewania średni, okres kwitnienia średni do dość krótkiego. Rośliny średniej
wysokości cechują się bardzo dobrą sztywnością w początku kwitnienia, małą tendencją do wylegania w
końcu kwitnienia i średnią przed zbiorem. Podatność na choroby grzybowe mała, w szczególności na
sprawców zgorzelowej plamistości grochu i mączniaka rzekomego. Rośliny dojrzewają równomiernie.
Skłonność do pękania strąków i osypywania nasion mała. Odmiana żółtonasienna, nasiona duże o
średniej zawartości białka. Odpowiednia do uprawy na glebach kompleksów pszennych. Optymalna
obsada roślin około 110 szt./m2.
9. MEDAL – Odmiana wąsolistna, przeznaczona do uprawy na suche nasiona do wykorzystania na
paszę i konsumpcję. Plon nasion i białka duży, zmienny w latach badań. Termin kwitnienia średni, do
wczesnego, dojrzewania średni, okres kwitnienia średni. Rośliny średniej wysokości cechują się bardzo
dobrą sztywnością w początku kwitnienia, bardzo małą tendencją do wylegania w końcu kwitnienia i
dobrą sztywnością przed zbiorem. W małym stopniu podatna na choroby grzybowe, poza mączniakiem
rzekomym, na którego wykazywała średnią podatność. Rośliny dojrzewają dość równomiernie.
Skłonność do pękania strąków i osypywania nasion mała. Odmiana żółtonasienna, nasiona duże o małej
zawartości białka. Odpowiednia do uprawy na glebach kompleksów pszennych. Optymalna obsada
roślin około 110 szt./m2.
10. CYSTERSKI – Odmiana wąsolistna, przeznaczona do uprawy na suche nasiona do wykorzystania
na paszę i konsumpcję. Plon nasion duży, białka średni. Termin kwitnienia i dojrzewania wczesny,
okres kwitnienia średni. Rośliny średniej wysokości cechują się bardzo dobrą sztywnością do
zakończenia kwitnienia i średnią przed zbiorem. W małym stopniu podatna na porażenie przez choroby
grzybowe. Równomierność dojrzewania bardzo dobra. Skłonność do pękania strąków i osypywania
nasion nieco większa niż u odmian wzorcowych. Odmiana żółtonasienna. Nasiona średniej wielkości, o
nieco mniejszej do średniego poziomu zawartości białka.
Odpowiednia do uprawy na glebach kompleksów pszennych. Optymalna obsada roślin około
110szt/m2.
8
11. LASSO – Odmiana wąsolistna, przeznaczona do uprawy na suche nasiona do wykorzystania na
paszę i konsumpcję. Plon nasion duży, białka średni. Termin kwitnienia dość wczesny, dojrzewania
średni, okres kwitnienia średni. Rośliny średniej wysokości cechują się bardzo dobrą sztywnością w
początku kwitnienia, małą tendencją do wylegania w końcu kwitnienia i nieco mniejszą od średniej
podatnością przed zbiorem. W bardzo małym stopniu podatna na porażenie przez sprawców mączniaka
rzekomego i prawdziwego, małym- powodującym zgorzelową plamistość grochu i nieco większym w
przypadku chorób fuzaryjnych. Rośliny dojrzewają równomiernie. Skłonność do pękania strąków i
osypywania nasion mała. Nasiona średniej wielkości, o nieco mniejszej od średniej zawartości białka i
dużej intensywności pobierania wody (szybko się rozgotowują). Odpowiednia na glebach kompleksów
pszennych. Optymalna obsada roślin około 110szt/m2.
12. BORUTA – Odmiana wąsolistna, przeznaczona do uprawy na suche nasiona do wykorzystania na
paszę i konsumpcję. Plon nasion i białka duży, zmienny w latach badań. Termin kwitnienia i
dojrzewania średni, okres kwitnienia średni do dość krótkiego. Rośliny średniej wysokości cechują się
bardzo dobrą sztywnością w początku kwitnienia, bardzo małą tendencją do wylegania w końcu
kwitnienia i dobrą sztywnością przed zbiorem. Mała podatność na choroby grzybowe, w szczególności
na sprawcę zgorzelowej plamistości grochu. Równomierność dojrzewania średnia do dobrej. Skłonność
do pękania strąków i osypywania nasion bardzo mała. Odmiana żółtonasienna, nasiona bardzo duże o
małej zawartości białka. Odpowiednia do uprawy na glebach kompleksów pszennych. Optymalna
obsada roślin około 110 szt./m2.
13. BRYLANT - Przydatna do uprawy na zbiór suchych nasion z przeznaczeniem głównie na cele
kulinarne, a także na paszę. Wyleganie na początku kwitnienia nie występuje, w fazie końca kwitnienia
bardzo małe, przed zbiorem małe do średniego. Termin kwitnienia dość wczesny, dojrzewania średni.
Okres kwitnienia średni. Równomierność dojrzewania dobra. Plony nasion i białka ogólnego średnie.
Masa 1000 nasion duża, udział nasion bardzo dużych bardzo duży, natomiast nasion małych bardzo
mały. Zawartość białka w nasionach dość mała. Intensywność pobierania wody przez nasiona bardzo
duża co sprawia, że nasiona bardzo szybko się rozgotowują. Odpowiednia do uprawy na glebach
kompleksów pszennych.
14. BATUTA - Odmiana wąsolistna, przeznaczona do uprawy na suche nasiona do wykorzystania na
paszę i konsumpcję. Plon nasion i białka ogólnego bardzo duży, stabilny w latach badań. Termin
kwitnienia i dojrzewania średni do dość późnego, okres kwitnienia średni. Rośliny średniej wysokości
cechują się bardzo dobrą sztywnością w czasie kwitnienia i dobrą przed zbiorem. W bardzo małym
stopniu podatna na choroby. Rośliny dojrzewają dość równomiernie. Skłonność do pękania strąków i
osypywania nasion bardzo mała. Odmiana żółtonasienna, nasiona średniej wielkości o zawartości białka
nieco mniejszej od średniej. Odpowiednia do uprawy na glebach kompleksów pszennych. Optymalna
obsada roślin około 110 szt./m2.
15. MENTOR- Odmiana ogólnoużytkowa, wąsolistna, o białych kwiatach, przeznaczona do uprawy na
suche nasiona do wykorzystania na paszę i konsumpcję. Plon nasion i białka duży. Termin kwitnienia i
dojrzewania średni, okres kwitnienia średniej długości. Podatność na wyleganie w czasie kwitnienia i
przed zbiorem mała, mimo wyższych roślin w porównaniu z innymi odmianami zarejestrowanymi.
Podatność na choroby mała, zwłaszcza na mączniaka rzekomego. Dojrzewanie równomierne. Skłonność
do pękania strąków i osypywania nasion bardzo mała. Nasiona żółte o bardzo małej masie 1000 nasion
oraz średniej zawartości białka ogólnego i małej do bardzo małej zawartości włókna surowego.
Odpowiednia do uprawy na glebach kompleksów pszennych. Optymalna obsada roślin około 110
szt/m2.
9
10