D - Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Inowrocławiu

Sygn. akt I C 584/11
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 10 listopada 2015 roku
Sąd Rejonowy w Inowrocławiu I Wydział Cywilny
w następującym składzie:
Przewodniczący: SSR Marcin Sroczyński
Protokolant: sekr. sąd. Joanna Operacz - Nizioł
po rozpoznaniu w dniu 3 listopada 2015 roku w Inowrocławiu
na rozprawie
sprawy z powództwa H. F.
przeciwko (...) Spółką Akcyjna z siedzibą w (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P.
o zapłatę
1. oddala powództwo wobec (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w P. w zakresie kwoty 38,22 zł ( trzydzieści osiem złotych
22/100),
2. w pozostałym zakresie postępowanie wobec (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w P. umarza,
3.oddala powództwo wobec (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. w zakresie kwoty 660,75
zł ( sześćset sześćdziesiąt złotych 75/100),
4. w pozostałym zakresie postępowanie wobec (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. umarza,
5. zasądza od powoda na rzecz (...) Spółką Akcyjna z siedzibą w P. kwotę 617 zł ( sześćset siedemnaście złotych )
tytułem zwrotu kosztów procesu,
6. zasądza od powoda na rzecz (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. kwotę 1.817 zł ( tysiąc
osiemset siedemnaście złotych ) tytułem zwrotu kosztów procesu,
7. kosztami sądowymi od których zwolniona była powódka obciąża Skarb Państwa.
SSR Marcin Sroczyński
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 5 października 2011 roku powód H. F. wniosła o zasądzenie na jej rzecz od (...) S.A. z siedzibą
w P. kwotę 50.000,00 zł tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z rzeczy wraz z odsetkami od dnia 1
kwietnia 2007 roku do dnia zapłaty oraz kwoty 10.000,00 zł tytułem wynagrodzenia za ustanowienie służebności
przesyłu. W uzasadnieniu żądania pozwu wskazała, iż jest właścicielem nieruchomości położonej w P. przy ul. (...)
dla której Sąd Rejonowy w Inowrocławiu prowadzi księgę wieczystą (...). Na terenie tej nieruchomości znajduje
się urządzenie elektryczne, które generuje zyski. Dnia 30 marca 2007 roku pozwany lub jego poprzednik prawny
wypłacił odszkodowanie za zniszczenie działki przy zakładaniu tego urządzenia. Urządzenie to powoduje dalsze
szkody, ogranicza możliwość korzystania z nieruchomości.
Pozwana (...) S.A. z siedzibą w P. wniosła o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu wskazała, iż w okresie od 27 marca
2007 roku do 30 czerwca 2007 roku był właścicielem słupa linii napowietrznej niskiego napięcia, który posadowiony
jest nieruchomości stanowiącej obecnie własność powódki. W dniu 1 lipca 2007 roku urządzenie przesyłowe stało
się własnością (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P.. Tym samym poza okres od dnia 1
lipca 2007 roku pozwany nie ma legitymacji biernej procesowej. Również pozwany wskazał, iż z przedłożonego
przez powódkę odpisu księgi wieczystej Kw nr (...) wynikało, iż nabyła ona własność nieruchomości na podstawie
ugody z dnia 27 września 2007 roku zawartej przed Sądem Rejonowym w Inowrocławiu w sprawie o sygn. akt
I Ns 304/07. Jako właściciel nieruchomości wpisano powódkę w dziale II rzeczonej księgi wieczystej w dniu 21
lutego 2008 roku. Z uwagi na powyższe powódka nie jest legitymowana do dochodzenia roszczeń przed data 27
września 2007 roku. Pozwany wskazał, iż według jego wiedzy (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością posiada
na nieruchomości powódki jeden słup niskiego napięcia z którego wyprowadzone są dwa przyłącza do zabudowań
należących do zabudowań powódki oraz do zabudowań sąsiada. Linia napowietrzna niskiego napięcia w miejscowości
P. istniała już w latach 60-tych ubiegłego wieku. Na prośbę A. F. pozwany przebudował linię wskazaną linię w ten
sposób , iż w dniu 27 marca 2007 roku dokonał wymiany starego słupa znajdującego się na nieruchomości sąsiedniej
na nowy, który został postawiony w granicy działki stanowiącej obecnie własność powódki. Podczas prac w dniu 27
marca 2007 roku zdemontowane zostało przęsło ogrodzenia i doszło do uszkodzenia trawnika na terenie stanowiącym
obecnie własność powódki. Za te szkody wypłacono powódce odszkodowanie w kwocie 400 zł przelewem w dniu
24 kwietnia 2007 roku. Pozwany wskazał, iż dokonał posadowienia słupa za zgoda i na żądanie osoby podającej się
za ówczesnego (...) i tym samym podał, iż zaprzecza aby korzystanie z posadowionych na nieruchomości urządzeń
przesyłowych odbywało się bez tytułu prawnego w złej wierze i pozwany powołał się na domniemanie dobrej wiary.
W ocenie strony pozwanej powódka nie wykazała, iż pozwany pozostawał w złej wierze. Pozwany podniósł również
zarzut przedawnienia roszczenia odszkodowawczego. W piśmie procesowym z dnia 23 kwietnia 2012 roku powódka
sprecyzowała swoje żądanie i wskazała, iż podstawą prawną żądania jest art. 230 k.c. w zw. z art. 352 § 1 i 2 k.c.
Wniosła również o zawezwanie do wzięcia udziału w sprawie przez (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w
P.. Postanowieniem z dnia 18 maja 2012 roku na podstawie art. 194 § 1 k.p.c. wezwany został do udziału w sprawie
w charakterze pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P.. W odpowiedzi na pozew
(...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wniosła o oddalenie powództwa. Wskazała, iż słup
został posadowiony na nieruchomości powódki na wiele lat przed tym zanim nabyła ona własność tej nieruchomości.
Powódka została ujawniona w księdze wieczystej (...) jako właściciel na podstawie ugody sądowej z dnia 27 września
2007 roku. Tymczasem linia energetyczna niskiego napięcia została zaprojektowana, wybudowana i przekazana do
eksploatacji w 1968 roku, na co wskazuje zachowany projekt linii napowietrznej (...) z końca 1967 roku. W związku z
pismem A. F. z dnia 18 stycznia 2006 roku doręczonym do (...) S.A. w dniu 22 stycznia 2007 roku dotyczącym stanu
technicznego tego słupa, przeprowadzono jego oględziny i podjęto decyzję o wymianie. Ponieważ poprzedni słup był
umieszczony w granicy działki pomiędzy słupkami ogrodzenia, a nowy słup miał większe gabaryty za zgodą właścicieli
nieruchomości położonej w P. przy ul. (...), nowy słup posadowiono przy ogrodzeniu, w całości na nieruchomości
będącej własnością powódki. Wszystkie uzgodnienia były dokonywane ustnie. Pozwana (...) Spółką z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w P. wskazała, iż stała się właścicielem sieci energetycznej w tym przedmiotowego słupa
w dniu 30 czerwca 2007 roku. Pozwana wskazała, iż stawiając słup jego poprzednik prawny działał w dobrej wierze.
Również wskazała, iż w dniu 30 czerwca 2007 roku stała się właścicielem słupa energetycznego zlokalizowanego na
nieruchomości powódki. Podniosła również zarzut braku legitymacji czynnej w zakresie domagania się wynagrodzenia
za bezumowne korzystanie z nieruchomości przed dniem, kiedy stała się właścicielem nieruchomości jak równie
zarzut przedawnienia roszczenia odszkodowawczego. Podniosła również, iż skoro jej poprzednik prawny dokonał
posadowienia słupa za zgodą ówczesnego właściciela to znaczy, iż był w dobrzej wierze. Taki stan powoduje, iż na
podstawie art. 224 k.c. pozwana nie jest zobowiązany do zapłaty wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy. W niniejszej
sprawie występuje domniemanie dobrej wiary. Nadto w ocenie pozwanej winny być określone ramy czasowe za który
powód domaga się zapłaty wynagrodzenia. Na rozprawie sądowej w dniu 29 czerwca 2012 roku powódka wskazała, iż
okres od jakiego domaga się zapłaty od (...) S.A. obejmuje czas od dnia 27 marca 2007 roku do czerwca 2007, a (...)
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością obejmuje okres od lipca 2007 roku do dnia wniesienia pozwu. Następnie
powódka w piśmie procesowym z dnia 24 lipca 2012 roku sprecyzowała swoje żądanie w ten sposób, iż wniosła o
zasądzenie od (...) S.A. w P. kwoty 3.333,33 zł tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości za
okres od dnia 27 marca 2007 roku do dnia 30 czerwca 2007 roku wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia
2007 roku do dnia zapłaty, a od pozwanego (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w P. kwoty 56.666,61
zł tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości za okres od dnia 1 lipca 2007 roku do dnia
wniesienia pozwu wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 22 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty. W piśmie procesowym
z dnia 25 lutego 2014 roku powódka wniosła o zasądzenie od (...) S.A. w P. kwoty 3.488,50 zł za okres od dnia 27
marca 2007 roku do dnia 30 czerwca 2007 roku wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2007 roku do dnia
zapłaty, a od pozwanego (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w P. kwoty 56.511,50 zł za okres od dnia 1 lipca
2007 roku do dnia 6 października 2011 roku wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2007 roku do dnia
zapłaty. Wskazała również, iż odpowiedzialność pozwanych ma być in solidum.
W toku rozprawy w dniu 27 stycznia 2015 roku powódka ograniczyła roszczenie wobec (...) S.A. w P. do kwoty
38,22 zł i w pozostałym zakresie cofnęła pozew i zrzekła się roszczenia. W stosunku do (...) Spółką z ograniczoną
odpowiedzialnością w P. ograniczyła roszczenie pozwu do kwoty 660,75 zł i w pozostałym zakresie cofnęła pozew i
zrzekła się roszczenia.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny
Postanowieniem z dnia 10 grudnia 1982 roku Sąd Rejonowy w Inowrocławiu stwierdził nabycie spadku po E. F. przez
jej męża A. F. oraz dzieci I. F., E. N. i H. G. po ¼ części spadku. Postanowienie to zostało ujawnione w księdze wieczyste
(...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Inowrocławiu w dniu 30 maja 1989 roku
Dowód: prawomocne postanowienia z dnia10 grudnia 1982 roku wydane w
sprawie Ns 391/82 k. 3 akt I Ns 304/07, wyciąg z księgi wieczystej Kw
(...) z dnia 15 października 1990 roku k. 4 akt I Ns 304/07
Pismem z dnia 18 stycznia 2006 roku A. F. zwrócił się do (...) S.A. z wnioskiem o podjęcie działań związanych ze złym
stanem technicznym słupa energetycznego z którego zasilany był jego dom.
Dowód: pismo z dnia 18 stycznia 2006 roku k. 40
W dniu 27 marca 2007 roku doszło do wymiany słupa energetycznego z którego zasilana była nieruchomość powódki.
W wyniku wymiany słup został zlokalizowany na terenie jej nieruchomości. Pismem z dnia 29 marca 2007 roku
powódka zwróciła się do (...) S.A. z prośbą o wypłatę odszkodowania za zniszczenie terenu w kwocie 400,00 zł. Kwota
ta w dniu 12 kwietnia 20107 roku została wypłacona powódce.
Dowód: zeznania świadków Z. G. k. 154-155, zeznania
świadka W. K. (1) k. 155-157, pismo z dnia 29 marca
2007 roku k. 41, protokół z ustalenia okoliczności i wielkości powstałej
szkody z dnia 30 marca 20007 roku k.39, polecenie wypłaty k. 42
W dniu 27 września 2007 roku przed Sądem Rejonowym w Inowrocławiu została zawarta ugoda w oparciu o którą
jedynym właścicielem nieruchomości położonej w P. przy ul. (...) została powódka.
Dowód: protokół rozprawy z dnia 27 września 2007 roku k.26 akt I Ns 304/07,
odpis księgi wieczystej KW (...) k.7
W dniu 14 grudnia 2006 roku została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego spółka (...) Spółką z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w P.. Aktem notarialnym z dnia 30 czerwca 2007 roku została zawarta umowa zbycia
zorganizowanej części przedsiębiorstwa w wyniku której na (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w P. przeszły z dniem 1 lipca 2007 roku wszelkie prawa związane z prowadzeniem działalności dystrybucyjnej w tym
z siecią niskiego napięcia zlokalizowaną na nieruchomości powódki.
Dowód: odpis z Krajowego Rejestru Sądowego k. 95-103, wypis aktu notarialnego
z dnia 30 czerwca 2007 roku k.105-142
Sąd zważył co następuje
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o przedłożone dokumenty, których wiarygodność nie była
kwestionowana jak również zeznań świadków i przesłuchania powódki w charakterze strony. Odnosząc się do zeznań
świadków Z. G. k. 154-155 i W. K. (1) k. 155-157 to Sąd dał im wiarę, albowiem ich zeznania korespondują z treścią
przedłożonych dokumentów. W niniejszej sprawie powódka domagała się zapłaty za bezumowne korzystanie z jej
nieruchomości przez pozwanych będących przedsiębiorcami i tak przez (...) S.A. w P. za okres od dnia 27 marca 2007
roku do dnia 30 czerwca 2007 roku w kwocie 3.488,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2007 roku
do dnia zapłaty, a od pozwanej (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w P. kwoty 56.511,50 zł za okres od dnia 1
lipca 2007 roku do dnia 6 października 2011 roku wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2007 roku do dnia
zapłaty. Powódka jako podstawę prawną swego roszczenia wskazała na treść art. 230 k.c. zgodnie z którym przepisy
dotyczące roszczeń właściciela przeciwko samoistnemu posiadaczowi o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy, o zwrot
pożytków lub o zapłatę ich wartości oraz o naprawienie szkody z powodu pogorszenia lub utraty rzeczy, jak również
przepisy dotyczące roszczeń samoistnego posiadacza o zwrot nakładów na rzecz, stosuje się odpowiednio do stosunku
między właścicielem rzeczy a posiadaczem zależnym, o ile z przepisów regulujących ten stosunek nie wynika nic
innego.
Odnosząc się do zarzutu braku legitymacji czynnej powódki z uwagi na fakt, iż jako właściciela nieruchomości wpisano
powódkę w dziale II księgi wieczystej (...) w dniu 21 lutego 2008 roku i podnoszenia przez pozwanych, iż powódka
nie jest legitymowana do dochodzenia roszczeń przed data 27 września 2007 roku to jest to zarzut niezasadny. Jak
wynika z wyciągu z księgi wieczystej Kw (...) z dnia 15 października 1990 roku powódka została ujawniona w rzeczonej
księdze wieczystej jako współwłaściciel w dniu 30 maja 1989 roku na podstawie postanowienia o stwierdzeniu
nabycia spadku po E. F. z dnia 10 grudnia 1982 roku, a zgodnie z art. 209 k.c. każdy ze współwłaścicieli może
wykonywać wszelkie czynności i dochodzić wszelkich roszczeń, które zmierzają do zachowania wspólnego prawa, w
tym jak wskazuje się w judykaturze dochodzić roszczeń uzupełniających ( tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie
z dnia 3 października 2012 roku wydany w sprawie o sygn. akt I ACa 243/12 publik. Lex 1267417).Również nie
uzasadniony jest zarzut przedawnienia roszczenia wskazywany przez pozwanych. Powódka swoje roszczenie oparła
na instytucji wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Jak wskazuje się w judykaturze roszczenie
o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z rzeczy nie jest świadczeniem okresowym i podlega , co do zasady 10
letniemu terminowi przedawnienia, chyba przez przepis szczególny nadaje temu roszczeniu charakter okresowy ( tak
wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 maja 2012 roku wydany w sprawie o sygn. akt IV CSK 490/11 publik. Lex 1243072,
wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 czerwca 2014 roku wydany w sprawie o sygn. akt VI ACa 1450/13
publik. Lex 1537489). W stanie faktycznym sprawy powódka domagała się wynagrodzenia za okres od 2007 roku tym
samym nie minął 10 letni okres przedawnienia.
Natomiast jak wynika z art. 230 k.c. przepisy normujące stosunki między właścicielem rzeczy, a posiadaczem
samoistnym znajdują odpowiednie zastosowanie do stosunków między właścicielem rzeczy, a posiadaczem zależnym.
Jak wskakuje się w doktrynie odpowiednie stosowanie przepisów art. 224-229 k.c. do posiadacza zależnego oznacza,
że powstanie i zakres roszczeń uzupełniających, jak też roszczeń posiadacza o zwrot nakładów zależy od dobrej lub złej
wiary posiadacza ( tak Teresa Filipiak Komentarz do kodeksy cywilnego Tom II Własność i inne prawa rzeczowe pod
redakcją A. Kidyba Lex 2012 ). W stanie faktycznym sprawy pozwani podnosili, iż roszczenie powódki nie zasługuje na
uwzględnienie albowiem byli posiadaczami w dobrej wierze w rozumieniu art. 224 k.c. Jednocześnie wskazywali na
regulację art. 7 k.c. zgodnie z którym jeżeli ustawa uzależnia skutki prawne od dobrej lub złej wiary domniemywa się
istnienie dobrej wiary. W tym zakresie powódka nie wykazała zgodnie z regulacją art. 6 k.c., iż pozwani właściciele linii
przesyłowej, której elementem jest słup energetyczny posadowiony na jej nieruchomości pozostawali w złej wierze.
Montaż słupa energetycznego na posesji powódki był wynikiem zgłoszenia dokonanego przez A. F.. Został on jak
wynika z treści zeznań świadka W. K. (1) k. 155-157 dokonany w jego obecności. W tym przedmiocie powódka negowała
taki fakt podnosząc, iż w tym czasie A. F. był osobą starszą, schorowaną mając kłopoty ze wzrokiem k.416-417. Nie
mniej jednak na powyższą okoliczność nie przedłożyła dowodów. Ta okoliczność pozostaje ponadto sprzecznością z
treścią akt I Ns 304/07 z których wynika , iż A. F. w dniu 27 kwietnia 2007 roku złożył wniosek do Sądu Rejonowego w
Inowrocławiu o dział spadku i zniesienie współwłasności nieruchomości, gdzie zlokalizowany jest słup energetyczny
i aktywnie uczestniczył w tym postępowaniu. Tym samym w ocenie Sądu powódka nie wykazała, iż pozwani działali
w złej wierze, a zgodnie z art. 224 § 1 k.c. samoistny posiadacz w dobrej wierze nie jest obowiązany do wynagrodzenia
za korzystanie z rzeczy i nie jest odpowiedzialny ani za jej zużycie, ani za jej pogorszenie lub utratę. Nabywa własność
pożytków naturalnych, które zostały od rzeczy odłączone w czasie jego posiadania, oraz zachowuje pobrane pożytki
cywilne, jeżeli stały się w tym czasie wymagalne.
Odnosząc się do wysokości żądania to został dopuszczony dowód z opinii biegłego sądowego z dziedziny
szacowania wartości nieruchomości na okoliczność określenia wysokości wynagrodzenia za bezumowne korzystanie
z nieruchomości przez pozwanych k.158. Biegły sądowy W. K. (2) w treści swej opinii z dnia 15 kwietnia 2013
roku określiła wartość wynagrodzenia za bezumowne korzystanie na kwotę 1.100 zł k. 190-216. W treści opinii
uzupełniającej z dnia 4 września 2013 roku k.276-279 określiła wysokość wynagrodzenia za bezumowne korzystanie
z nieruchomości za okres od dnia 27 marca 2007 roku do dnia 30 czerwca 2007 roku na kwotę 38,22 zł, a za okres
od dnia 1 lipca 2007 roku do dnia 6 października 2011 roku na kwotę 660, 75 zł. Opinia z dnia 4 września 2013 roku
nie była kwestionowana przez strony.
Na rozprawie w dniu 27 stycznia 2015 roku pełnomocnicy powódki ograniczyli roszczenie do kwot wskazanych w treści
opinii, a w pozostałym zakresie cofnęli pozew i zrzekli się roszczenia.
Nie mniej z uwagi na okoliczność, iż pozwani powoływali się na domniemanie dobrej wiary i regulację art. 224 § 1 k.c. ,
a powódka nie obaliła tego domniemania Sąd oddalił powództwa wobec (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w P. w zakresie
kwoty 38,22 zł ( punkt pierwszy wyroku), a w pozostałym zakresie postępowanie wobec (...) Spółką Akcyjna z siedzibą
w P. umorzył ( punkt drugi wyroku). Sąd oddalił powództwo wobec (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w P. w zakresie kwoty 660,75 zł ( punkt trzeci wyroku). W pozostałym zakresie postępowanie wobec (...)
Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. umorzył ( punkt czwarty wyroku). Sąd zasądził od powoda
na rzecz (...) Spółką Akcyjna z siedzibą w P. na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z § 6 pkt.3 Rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz
ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu
kwotę 617 zł tytułem zwrotu kosztów procesu ( punkt piąty wyroku). Sąd zasądził od powoda na rzecz (...) Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 102 k.p.c. związku
z § 6 pkt.6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności
radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
ustanowionego z urzędu kwotę 1.817 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Sąd zasądzając na rzecz pozwanego kwotę
1.817 zł stanowiącą połowę kosztów procesu miał na uwadze okoliczność, iż w momencie wytaczania powództwa mogła
posiadać uzasadnione przekonanie o zasadności swego roszczenia, albowiem przedmiotowe powództwo wnosiła
osobiście ( punkt szósty wyroku). Kosztami od których zwolniona była powódka Sąd obciążył Skarb Państwa ( punkt
siódmy wyroku).
SSR Marcin Sroczyński