Roggen – Mehr als eine Cash Crop

Uprawa żyta w porównaniu do upraw konkurencyjnych - analiza doświadczenia oraz
wnioski
Morten Haastrup, magister nauk rolniczych, specjalista – doradca w zakresie uprawy roślin, Dania
Seria eksperymentów przeprowadzonych na przestrzeni trzech lat ukazuje wyniki w zakresie
porównania konkurencyjności upraw pszenicy ozimej, pszenżyta, żyta ozimego i jęczmienia ozimego
na w warunkach glebach lekkich (piaszczystych) i średnich (gliniastych).
Porównanie wysokości plonu
Najwyższy plon, jako średnią z ośmiu doświadczeń, w tym trzech na glebach piaszczystych,
odnotowano w przypadku żyta ozimego, patrz tabela 1. Żyto hybrydowe wydało też najwyższy plon,
liczony jako średnia trzech doświadczeń przeprowadzonych w okresie trzech lat, na glebach średnich
(gliniastych). Wyniki potwierdzają tezę o wysokim potencjale plonowania żyta hybrydowego, na który
pośrednio mógł również wpłynąć przebieg wegetacji np.: wczesne i długie zimy oraz wiosenne susze
zaobserwowanych w ciągu ostatnich lat. W takich warunkach plonowanie żyta ozimego jest
zwyczajowo lepsze niż innych gatunków zbóż. Pod względem przychodu netto (po potrąceniu
kosztów uprawy) żyto ozime wypada na glebach piaszczystych o € 94 lepiej niż pszenica ozima i o €
42 lepiej niż pszenzyto. Na glebach gliniastych wyniki z trzech doświadczeń dla żyta i pszenicy ozimej
oraz pszenżyta były bardziej do siebie zbliżone.
Tabela 1. Przychód i koszty uprawy zbóż ozimych uprawianych po pszenicy ozimej. 8 doświadczeń
przeprowadzonyc na przestrzeni 3 lat (2009-2011), gleby piaszczyste
8 doświadczeń
Pszenica ozima,
Hereford / Frument
Żyto hybrydowe,
Palazzo / Evolo
Jęczmień ozimy,
Matros / Zephyr
Pszenżyto,
Dinaro / Cando
1)
Wydajność
rynkowa
Euro/ha
Koszty produkcji
Euro/ha
Wynik
Euro/ha
68.3
1239
364
875
80.9
1305
325
969
62.6
1136
320
816
67.6
1227
299
927
1)
Plon 100kg/ha
przedział ufności = 6.0
Kontakt:
Claus Hinrich Heuer
Tel.: +49 (0) 5051 477-325
email: [email protected]
www.ryebelt.com
KWS LOCHOW GMBH
Postfach 11 97
29296 Bergen
Ferdinand-von-Lochow-Str. 5
29303 Bergen
Niemcy
Kongres RYE BELT 23.-24.05.2012 w Poznaniu/Polska
Wartość w żywieniu trzody chlewnej
W trakcie doświadczeń mierzono także wartość żywieniową dla trzody chlewnej oraz przychód w
jednostkach paszowych (FE) z jednego hektara uprawy. Na glebach piaszczystych żyto ozime dało
przychód o 1.100 FEsv (jednostki paszowe w tuczu trzody chlewnej) wyższy niż pszenica ozima i o
1.300 FEsv wyższy niż pszenżyto, przy czym mowa tu o wartościach średnich z wyników uzyskanych z
trzech lat w prowadzonym doświadczeniu. Wynika stąd, że jedna jednostka paszowa w przypadku
żyta ozimego kosztuje o 25 % mniej niż jednostka paszowa pszenicy ozimej i o 10% mniej niż
jednostka paszowa pszenżyta. Na glebach gliniastych, w przypadku żyta hybrydowego i pszenicy
ozimej, przy pomiarze jednostek paszowych z jednego hektara uzyskano podobny przychód,
natomiast pszenżyto uzyskało wynik o ok. 500 FEsv niższy. W przypadku uprawy żyta hybrydowego
bądź pszenżyta na glebach gliniastych koszt wyprodukowania jednej jednostki paszowej w
porównaniu z pszenicą jest niższy o 7 %.
Tabela 2. Wartość w żywieniu trzody chlewnej i przychód wyrażony w jednostkach paszowych z
hektara uprawy danego gatunku. 8 doświadczeń w ciągu trzech lat(2009-2011) na glebach
piaszczystych.
8 doświadczeń
Pszenica ozima,
Hereford /
Frument
Żyto hybrydowe,
Palazzo / Evolo
Jęczmień ozimy
Matros / Zephyr
pszenżyto
Dinaro / Cando
Jednostki
paszowe na
100kg
(FEsv)*
Jednostki
paszowe na
100kg
(FEso)**
Wysokość plonu
100kg/ha
FEsv*/ha
(tucz trzody
chlewnej)
FEso**/ha
(lochy)
115.2
113.2
68.3
7868
7732
109.9
109.9
80.9
8980
8891
106.5
106.5
62.6
6698
6667
111.7
111.7
67.6
7666
7551
*FEsv – jednostki paszowe stosowane w tuczu trzody chlewnej, **FEso – jednostki paszowe
stosowane w żywieniu macior
Kontakt:
Claus Hinrich Heuer
Tel.: +49 (0) 5051 477-325
email: [email protected]
www.ryebelt.com
KWS LOCHOW GMBH
Postfach 11 97
29296 Bergen
Ferdinand-von-Lochow-Str. 5
29303 Bergen
Niemcy
Kongres RYE BELT 23.-24.05.2012 w Poznaniu/Polska