Wybory sołtysów 2007 - Gmina Buczek

Gmina Buczek - www.buczek.org.pl
Wybory sołtysów 2007
Autor: redakcja UG Buczek
czwartek, 15 marzec 2007
Wybory organów samorządu mieszkańców wsi w gminie Buczek.
W naszej gminie 21 wsi skupionych jest w 16 sołectwach. Sołtys oczywiście stoi na czele sołectwa,
wspierany w swych działaniach przez rady sołeckie.
Sołtysi w naszej gminie to osoby cieszące się zaufaniem społecznym. Mają oni na ogół dobry kontakt z
władzami samorządowymi, uczestniczą w sesjach rady gminy. Wspomagają radnych w sygnalizowaniu
potrzeb i spraw społeczności lokalnej. Często sami uczestniczą w rozwiązywaniu ważnych problemów
mieszkańców.
W obecnej kadencji rady gminy aż 7 radnych łączy swój mandat z wykonywaniem funkcji sołtysa, co
świadczy o ogromnym zaufaniu dla tych osób społeczności wsi.
Jak to z sołtysami onegdaj bywało?
Powstanie urzędu sołtysa w Polsce datuje się na okres średniowiecza.
Od XII do XIV w. na wsi polskiej wprowadzano ten urząd na mocy tzw. prawa niemieckiego. Na wsiach w
majątkach monarszych, kościelnych i szlacheckich wprowadzano ten urząd jako podstawowy organ
samorządowy, będący jednocześnie reprezentantem władzy pana.
Był to dziedziczny sołtys, z niemiecka nazywający się Schultheiss, a po łacinie scultetus. Sołtysem stawał
się na ogół zasadźca, czyli organizator wsi, który na podstawie umowy z panem werbował osadników.
Sołtys pobierał świadczenia na rzecz pana i przewodniczył sądowi wiejskiemu. Jego duży autorytet
wynikał z jego statusu majątkowego. Uposażenie sołtysa nazywane sołectwem obejmowało określoną
ilość ziemi wolną od świadczeń feudalnych, oraz prawo do zatrzymania 1/6 czynszów i 2/3 kar
przypadających feudalnemu panu. Sołtysom bardzo często przysługiwało prawo założenia karczmy,
młyna, stawów rybnych. Mogli być sądzeni tylko przez innych sołtysów. Te uprawnienia oddalały ich od
chłopstwa, a zbliżały do szlachty. W XIV wieku zobowiązano ich do odbywania, podobnie jak szlachty,
konnej służby wojskowej.
Na przestrzeni wieków zmieniła się pozycja sołtysów. Na czele gromady coraz częściej stawał tzw. sołtys
urzędowy lub sądowy nazywany wójtem, który ściśle podlegał feudalnemu panu. Pomagał mu w
egzekwowaniu świadczeń, którymi obarczeni byli chłopi, oraz spełniał określone zadania wobec gromady
np. kierował robotami melioracyjnymi czy budową lub utrzymaniem dróg.
Po rozbiorach Polski, kiedy to zaczęły się dokonywać poważne przeobrażenia społeczno-gospodarcze wsi,
głównie uwłaszczenie chłopów, zmieniać zaczęła się funkcja sołtysa. W zaborze pruskim każda wieś stała
się gminą (Dorfgemeinde). Organami wsi był sołtys i ławnicy wybierani spośród gospodarzy, ale
zatwierdzani przez starostę (landrata), któremu składali przysięgę na wierne wypełnianie obowiązków
wobec państwa, pana i gminy. Jego obowiązkami było prowadzenie ksiąg ludności, wydawanie atestów
przy sprzedaży koni i bydła, współdziałanie przy poborze rekrutów. Z tytułu pełnionej funkcji użytkował
przyznany mu grunt lub otrzymywał wynagrodzenie pieniężne.
W Królestwie Polskim (zabór rosyjski) właściciele ziemscy stali się wójtami z mocy prawa. Umożliwiono
uznawanie za jedną gminę połączenia kilku a nawet kilkunastu wsi, mających jednego właściciela.
Wójtowie mogli do pomocy ustanowić w każdej wsi sołtysa. Wójtowie i sołtysi byli narzuceni przez
naczelników powiatów, reprezentujących administrację carską.
W okresie międzywojennym w II Rzeczypospolitej ustawa z 1933 roku nazywana scaleniową wprowadziła
dla całego państwa model gminy zbiorowej. Sołtysa zatwierdzał starosta powiatowy i był on
podporządkowany administracji państwowej. Miał też prawo do wynagrodzenia z funduszów gminy lub
gromady. W Polsce Ludowej ustawą z 1950 roku podporządkowano sołtysów prezydiom gromadzkich rad
narodowych. Choć zmieniały się rozporządzenia dotyczące funkcji sołtysa, oni sami pozostali, utrzymując
tradycyjny, ukształtowany przez historię charakter swojego urzędu.
Sołtysi i rady sołeckie - dziś Obecnie jak zapisuje się w statutach sołectw, sołectwo jest jednostką
pomocniczą gminy.
Jego organami stanowiącymi są zebrania wiejskie i sołtys. Rada sołecka pełni w stosunku do sołtysa
funkcję doradczą. Kadencja sołtysa i rady sołeckiej trwa 4 lata. W wielu gminach w Polsce
przewodniczącymi rad sołeckich są też sołtysi.
Organem uchwałodawczym sołectwa jest zebranie wiejskie, a jego uchwały zapadają zwykłą większością
głosów. Organem wykonawczym sołectwa jest sołtys wspomagany przez radę sołecką.
Zadania sołtysa są zróżnicowane i zazwyczaj określone w statutach sołectw. Sołtys, przy wykonywaniu
swoich obowiązków, korzysta z pomocy Urzędu Gminy. Korzysta on także z ochrony prawnej,
http://buczek.ehost.pl
Powered by Joomla!
Wygenerowano: 7 March, 2017, 20:37
Gmina Buczek - www.buczek.org.pl
przysługującej funkcjonariuszom publicznym.
Sołtysi i rady sołeckie w gminie Buczek
Rada Gminy Buczek uchwałą Nr IV/28/06 z dnia 28 grudnia 2006 r. zarządziła wybory do organów
samorządu mieszkańców wsi Gminy Buczek. Zgodnie z ustalonym harmonogramem zebrania odbyły się w
okresie od 23 stycznia do 12 lutego br. W większości sołectw sołtysami wybrani zostali ludzie pełniący
dotychczas te obowiązki. Zmiany dotyczą tylko sołectw: Czestków A, Czestków B, Luciejów.
http://buczek.ehost.pl
Powered by Joomla!
Wygenerowano: 7 March, 2017, 20:37