program - WOPR Tczew

PROGRAM
KURSU NA STOPIEŃ MŁODSZEGO RATOWNIKA
WODNEGO OCHOTNICZEGO POGOTOWIA RATUNKOWEGO
SPIS TREŚCI
I.
Wstęp
II.
Cel szkolenia
III.
ZałoŜenia organizacyjne
IV.
Wymagania formalne
V.
Program kursu
VI.
Sprawdzian wstępny
VII.
Zestawienie przedmiotów i tematów zajęć dydaktycznych
VIII.
Wykaz środków dydaktycznych
IX.
Algorytm czynności administracyjnych
I. WSTĘP
Realizacja misji Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego działania na rzecz
zmniejszania liczby osób tonących w wodach polskich wymaga dobrze przygotowanej kadry
ratowników.
WOPR jest specjalistycznym stowarzyszeniem kultury fizycznej, zajmującym się
ratownictwem wodnym, zdolnym do zabezpieczania obiektów rekreacyjnych i sportowych,
które działa na mocy Ustawy o kulturze fizycznej z dnia 18 stycznia 1996 r. W art. 55 ust. 2.
W niniejszej ustawie zawarto: „Organizowanie pomocy oraz ratowanie osób, które uległy
wypadkowi lub naraŜone są na niebezpieczeństwo utraty Ŝycia lub zdrowia na wodach, naleŜy
w szczególności do Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (...)” a szczegółowe
regulacje dotyczące ratownictwa wodnego znajdują się we właściwych rozporządzeniach
w sprawie określenia warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach,
pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne oraz w sprawie szczegółowego
zakresu obowiązków i uprawnień specjalistycznych organizacji ratowniczych oraz wysokości
świadczeń przysługujących ratownikom (...) wodnym.
Cel ustawowy WOPR realizuje poprzez organizowanie wodnej słuŜby ratowniczej
przy współdziałaniu z organami administracji rządowej, samorządowej oraz innymi
podmiotami zainteresowanymi bezpieczeństwem i porządkiem na wodach. Ratownicy WOPR
angaŜują się w przedsięwzięcia na rzecz ochrony środowiska naturalnego, w szczególności
wodnego. Programowanie i prowadzenie profilaktycznej działalności w zakresie
bezpieczeństwa na wodach i ochrony środowiska wodnego pozwala kreować nową jakość
korzystania z wód. WOPR jest przygotowany do udziału w akcjach ratowniczych podczas
zagroŜeń powszechnych, katastrof naturalnych i awarii technicznych na wodach.
WOPR jest członkiem Międzynarodowej Organizacji Ratownictwa Wodnego
(International Life Saving - ILS) wyznaczającej standardy wyszkolenia ratowników wodnych.
Prowadzone kursy i szkolenia specjalistyczne z zakresu ratownictwa wodnego
i doskonalenie umiejętności ratowniczych a dalej określanie uprawnień do prowadzenia
działań ratowniczych oraz nadawanie stopni, w zaleŜności od posiadanych kwalifikacji,
stanowi gwarancję dobrego przygotowania kadry WOPR. WOPR prowadzi rekrutację
ratowników z szerokiej rzeszy zgłaszającej się młodzieŜy, z której najsprawniejsi, najbardziej
odpowiedzialni i zaangaŜowani zostają ratownikami wodnymi. Stawiane wymagania są
bardzo wysokie, precyzyjne i zgodnie z kompetencjami młodszy ratownik WOPR powinien
umieć nieść pomoc na wodach.
Struktury organizacyjne WOPR tworzy zgodnie z podziałem administracyjnym kraju
w miejscach, gdzie istnieje taka potrzeba, gdzie są wody ogólnie dostępne, kąpieliska
i pływalnie mając na względzie art. 54 ust. 2 ustawy o kulturze fizycznej, w którym
postanowiono, Ŝe „Zapewnienie bezpieczeństwa osób pływających, kąpiących się
w miejscach wyznaczonych oraz uprawiających sporty wodne naleŜy do osób prawnych
i fizycznych prowadzących nad wodą działalność w tym zakresie oraz do organów
administracji rządowej i właściwych terytorialnie gmin”.
W powiatach i gminach powinien pojawiać się WOPR zgodnie z oczekiwaniami
władz oraz administracji państwowej i samorządowej. Biorąc pod uwagę zakres działań
ratowników WOPR i specyfikę ich pracy konstrukcja Programu kursu na stopień młodszego
ratownika WOPR uwzględnia odpowiednio przygotowany materiał teoretyczny utrzymany
w konwencji układu przedmiotowego i specyfiki zagadnień specjalistycznych, pozwalający
przygotować absolwentów do wykonywania zadań, wymagających specjalistycznej wiedzy
i umiejętności.
II. CEL SZKOLENIA
Celem kursu jest przygotowanie młodszego ratownika do pracy na kąpieliskach,
pływalniach krytych i odkrytych oraz w czasie imprez na wodach i nad wodami,
pod nadzorem ratownika starszego stopniem. Absolwenci kursu na stopień młodszego
ratownika WOPR będą przygotowani do wykonywania zadań podstawowych z zakresu
ratownictwa wodnego, w szczególności:
1) Pełnienia funkcji młodszego ratownika WOPR;
2) Zapewnienia bezpieczeństwa na pływalniach i kąpieliskach;
3) Prowadzenia indywidualnych i brania udziału w zespołowych interwencjach oraz akcjach
ratowniczych;
4) Stosowania podstawowego sprzętu ratowniczego;
5) Udzielania pomocy medycznej;
6) Działania na wodach w trudnych warunkach;
7) Wykonywania prac bosmańskich.
III. ZAŁOśENIA ORGANIZACYJNE
1. Kurs na stopień młodszego ratownika moŜe być kursem stacjonarnym lub realizowanym
w formie zajęć cyklicznych.
2. Kurs obejmuje 50 h (jednostek dydaktycznych – godzin szkoleniowych).
3. Organizatorem kursu są jednostki organizacyjne WOPR.
4. Za stronę formalną odpowiedzialny jest kierownik kursu uprawnionej jednostki WOPR.
5. Kadrę kursu zatwierdza uprawniona jednostka WOPR.
6. Za stronę programową kursu odpowiedzialny jest prowadzący kurs instruktor WOPR.
7. Kurs powinien być zgłoszony co najmniej 14 dni przed jego rozpoczęciem w uprawnionej
jednostce WOPR.
8. Kandydaci na kurs przyjmowani są po spełnieniu wymogów formalnych.
9. Egzamin końcowy na stopień młodszego ratownika WOPR przeprowadzają instruktorzy
(instruktor) WOPR, którzy prowadzili szkolenie w obecności instruktora-delegata
skierowanego przez uprawnioną jednostkę WOPR.
10. Na kaŜdym kursie musi być prowadzony dziennik zajęć i lista egzaminacyjna, stanowiące
jedyne dokumenty świadczące o prawidłowości przeprowadzenia zajęć i egzaminów.
11. Oceny egzaminu praktycznego, teoretycznego oraz sprawdzianów naleŜy wpisywać
do dziennika zajęć.
12. Uzyskanie stopnia młodszego ratownika WOPR, stwierdza (w dzienniku zajęć, liście
egzaminacyjnej oraz legitymacji członka WOPR) swoim podpisem i pieczątką instruktor
(instruktorzy) prowadzący zajęcia, a potwierdza okrągłą pieczęcią uprawniona jednostka
WOPR.
13. KaŜdorazowo po zakończeniu kursu organizator w terminie uzgodnionym z właściwą
terenowo uprawnioną jednostką WOPR przekazuje dokumentację kursu.
14. Dokumentację kursu młodszego ratownika WOPR przechowuje uprawniona jednostka
WOPR.
15. Kurs na stopień młodszego ratownika WOPR naleŜy zakończyć uroczystym złoŜeniem
przyrzeczenia z podkreśleniem i zastosowaniem elementów symboliki organizacyjnej
(sztandar, flaga, emblemat).
IV. WYMAGANIA FORMALNE
1.
2.
3.
4.
Uczestnikiem moŜe być kaŜda osoba, w tym nieletni.
Zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do odbycia kursu.
Karta pływacka.
Pozytywne zaliczenie praktycznego sprawdzianu wstępnego.
V. PROGRAM KURSU
LP
PRZEDMIOT
WYKŁADY
1
2
3
4
5
6
7
Sprawdzian wstępny
Zagadnienia prawne i etyka
Organizacja pracy ratownika WOPR
Ratownictwo medyczne
Techniki ratownictwa wodnego
Zaliczenia cząstkowe
Egzamin końcowy
ŁĄCZNIE
ĆWICZENIA
RAZEM
1
2
2
4
5
15
19
1
2
2
19
24
1
14
1
36
2
50
VI. SPRAWDZIAN WSTĘPNY
1. Przepłynięcie dystansu 50 m (metrów) stylem dowolnym w czasie poniŜej 45” (sekund).
2. Nurkowanie pod powierzchnią wody na dystansie co najmniej 15 m (start z powierzchni
wody).
3. Wykazanie się umiejętnością pływania na grzbiecie z pracą nóg do Ŝabki na dystansie
25 m.
VII. ZESTAWIENIE PRZEDMIOTÓW I TEMATÓW ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH
Nr
przed
1
Nr
tem
1
2
1
2
3
1
2
3
Tematyka zajęć
Sprawdzian wstępny
a) przepłynięcie dystansu 50 m sposobem dowolnym
w czasie poniŜej 45”
b) przepłynięcie pod wodą co najmniej 15 m
(start z powierzchni wody)
c) wykazanie się umiejętnością pływania na grzbiecie z pracą
nóg do Ŝabki na dystansie 25 m
Zagadnienia prawne i etyka
Przepisy w sprawie bezpieczeństwa osób kąpiących się,
pływających i uprawiających sporty wodne oraz wybrane
zagadnienia etyki ratownika WOPR
Podstawy działania, cel, misja i struktura WOPR
Organizacja pracy ratownika WOPR
Stopnie ratowników WOPR (wymogi i uprawnienia),
obowiązki ratownika WOPR na pływalniach, kąpieliskach
i wodach otwartych, wybrane problemy pracy ratowników
Organizacja kąpieliska
Podstawowe wyposaŜenie ratownika WOPR
Wykł
h
2
1
1
2
1
0,5
0,5
Ćw
h
1
Nr
przed
4
Nr
tem
1
2
3
4
5
7
8
9
10
11
12
5
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Tematyka zajęć
Ratownictwo medyczne
Zasady bezpieczeństwa własnego i innych osób,
w tym poszkodowanych i postępowanie na miejscu zdarzenia
Zestawy ratownicze, defibrylator*, dezynfekcja sprzętu.
Przedstawienie i omówienie:
a) elementów anatomii i fizjologii
b) definicji utonięcia i utopienia
c) zasad oceny poszkodowanego (badanie wstępne
i szczegółowe)
d) najczęstszych przyczyn tonięcia i utonięcia
e) procesu umierania, znaczenie upływu czasu, zatrzymanie
oddechu i krąŜenia, „pewnych oznak śmierci”
Określanie stanu zdrowia i postępowania wobec osoby
poszkodowanej, w tym nieprzytomnej (pozycja boczna
ustalona i na desce)
Resuscytacja dorosłego, dziecka i niemowlęcia, postępowanie
w sytuacjach szczególnych
Postępowania z osobą w stanie i po wstrząsie
Postępowanie wobec osoby po doznaniu urazu mechanicznego
i obraŜenia (złamania, zwichnięcia, skręcenia, krwotoki,
obraŜenia klatki piersiowej, brzucha, kręgosłupa, głowy
i kończyn)
Postępowanie wobec osoby po urazie chemicznym,
termicznym i elektrycznym oraz przy obraŜeniach i zagroŜeniu
środowiskowym
Podstawowe elementy taktyki i technik działań ratowniczych
przy zdarzeniach masowych, mnogich, jednostkowych,
prowadzenie segregacji wstępnej, wypełnianie karty udzielonej
pomocy medycznej, logistyka*
Organizacja ewakuacji ze strefy zagroŜenia
Udzielanie pomocy medycznej w sytuacjach symulowanych
Techniki ratownictwa wodnego
Główne przyczyny tonięcia i bezpieczeństwo osobiste
ratownika wodnego
Doskonalenie umiejętności i technik pływania i nurkowania
przydatnego w ratownictwie wodnym
Holowanie indywidualne i zespołowe
Uwalnianie się od chwytów i objęć tonącego na lądzie,
w wodzie płytkiej i głębokiej
Wynoszenie ratowanego z wody i układanie do zabiegów
oŜywiania
Prowadzenia akcji ratowniczej
Posługiwanie się podręcznym sprzętem ratowniczym
Posługiwanie się najczęściej spotykanymi jednostkami
pływającymi
Wykonywanie podstawowych prac bosmańskich
Wykł
h
4
1
Ćw
h
15
1
1
1
1
4
1
1
3
1
1
5
2
1
2
19
4
3
1
1
4
3
3
1
Nr
przed
Nr
tem
10
11
6
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
Tematyka zajęć
Podstawowe wiadomości z dynamiki rzek i przybrzeŜnych
wód morskich
Podstawowe wiadomości o zagroŜeniach na wodach, w tym
rozpoznanie, zapobieganie, postępowanie (akcja ratownicza)
oraz zasady zachowania bezpieczeństwa w czasie powodzi
ZALICZENIA CZĄSTKOWE W TRAKCIE KURSU
Wykonanie:
a) bezpiecznego wejścia do wody
b) pływania przez 60” przy uŜyciu rąk i nóg
c) unoszenia się na wodzie przez 60”
d) pływania przez 60” przy uŜyciu wyłącznie rąk
e) pływania przez 60” przy uŜyciu wyłącznie nóg
Przepłynięcie 50 m kraulem ratowniczym i 50 m Ŝabką
ratowniczą (z głową ponad powierzchnią wody)
Przepłynięcie w ubraniu 50 m oraz zdjęcie ubrania
na głębokiej wodzie
Wykonanie skoków ratowniczych:
a) rozkroczny
b) wykroczny
c) „na bombę”
Ćwiczenie odwagi – wykonanie skoku z wysokości 3 m
lub skoku z płynącej motorówki
Zaliczenie uwalniania się od chwytów i objęć tonącego
w wodzie głębokiej (3 losowo wybrane)
Holowanie zmęczonego na dystansie 50 m
Holowanie tonącego w wodzie płytkiej
Wynoszenie i wyciąganie tonącego:
a) po drabince,
b) na dosięŜny brzeg (indywidualnie i zespołowo)
c) na biodrach
d) sposobem straŜackim
Akcja ratownicza:
a) indywidualna ze sprzętem (koło ratunkowe z linką i bez
linki, pas ratowniczy typu „węgorz”, bojka SP)
b) zespołowa akcja ratownicza (liny, szelki)
Posługiwanie się podręcznym sprzętem ratowniczym (3 rzuty
do celu znajdującego się w odległości 15 m)
Wiosłowanie i manewrowanie łodzią wiosłową dwoma
wiosłami
Prowadzenie zabiegów RKO na urządzeniu do symulacji
czynności reanimacyjnych
Przepłynięcie 1500 m wg wymagań specjalnej karty
pływackiej
Przeprowadzenie symulowanej akcji ratowniczej
Przepłynięcie stylem dowolnym dystansu 200 m w czasie nie
przekraczającym 10’ (minut)
Wykł
h
1
1
Ćw
h
Nr
przed
7
Nr
tem
Tematyka zajęć
EGZAMIN KOŃCOWY
1
Sprawdzian wiedzy pisemny w formie testu
2
Sprawdzian umiejętności:
a) przepłynięcie dystansu 50 m stylem dowolnym w czasie
poniŜej 40”
b) przepłynięcie pod lustrem wody 20 m po skoku
ratowniczym
c) wydobycie manekina lub trzech przedmiotów rozrzuconych
w promieniu 3 m z głębokości 3 m w trakcie jednego
nurkowania (start z wody)
d) holowanie tonącego na dystansie 100 m (50 m sposobem
Ŝeglarskim, 25 m oburącz, 25 m jednorącz za Ŝuchwę)
e) przeprowadzenie pozorowanej akcji ratowniczej (skok,
dopłynięcie, podpłynięcie, opanowanie tonącego, holowanie
wynoszenie, zabiegi oŜywiające)
Razem
* wg obowiązujących przepisów
Wykł
h
1
1
Ćw
h
1
1
14
36
UWAGA:
Praktyczny egzamin końcowy i zakończenie kursu powinno być przeprowadzone na wodach
otwartych w jednym dniu.
VIII. WYKAZ ŚRODKÓW DYDAKTYCZNYCH
L.p.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
Rodzaj sprzętu
Łódź ratownicza wiosłowa długości około 3 m
Łódź ratownicza na kąpieliska morskie np. typu „BL”
Rzutka rękawowa
Rzutka siatkowa
Koła ratunkowe
Bojka np. typu SP
Pas ratowniczy typu „węgorz”
Kołowrót z szelkami
Manekiny do nauki holowania
Deska ortopedyczna
Apteczka WOPR typu R–1
Sprzęt do nauki resuscytacji wraz z komputerem
Osobiste maseczki do wentylacji
Ekran
Rzutnik multimedialny
Laptop
UWAGA:
Środki na 15-to osobową grupę szkoleniową
Ilość (szt.)
2
1
15
5
2
15
5
2
2
1
1
1
16
1
1
1
IX. ALGORYTM CZYNNOŚCI INSTRUKTORA WOPR
1. Czynności administracyjne przed rozpoczęciem kursu:
1) Rejestracja kursu w biurze ZW WOPR wg karty zgłoszeniowej uwzględniającej
planowaną ilość uczestników, kadrę instruktorską, termin i miejsce realizacji zajęć;
2) Pobranie z ZW WOPR opieczętowanego i zarejestrowanego dziennika zajęć, kart
ewidencyjnych oraz zgłoszeń do ubezpieczenia;
3) Przeprowadzenie egzaminu wstępnego i zebrania organizacyjnego dla kandydatów
na kurs;
4) Zapoznanie uczestników z programem i regulaminem kursu uwzględniającego nazwę,
adres organizatora kursu, imiona i nazwiska kadry instruktorskiej w tym kierownika
kursu, harmonogram zajęć i miejsca realizacji, wykaz sprzętu i wyposaŜenia
niezbędnego do realizacji zajęć, cenę kursu, zakres usług objętych tą ceną, zasady
kwalifikowania osób na kurs, ilość uczestników przypadających na prowadzącego;
5) Przedstawienie reguł zachowania się uczestników w czasie realizacji zajęć oraz zasady
bezpieczeństwa, a dla kursów pobytowych równieŜ warunki zakwaterowania
i wyŜywienia;
6) Ubezpieczenie kursantów od następstw nieszczęśliwych wypadków na zasadach
ogólnych;
7) Zapewnienie uczestnikom kursu warunków bezpieczeństwa, warunków sanitarnohigienicznych określonych w odrębnych przepisach i bazy szkoleniowej odpowiedniej
dla formy prowadzonych zajęć;
8) Dopuszczenia do uczestnictwa w zajęciach wyłącznie osób posiadających
zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do udziału w tych zajęciach
lub składających podpisane własnoręcznie, a w przypadku osób niepełnoletnich przez
przedstawiciela ustawowego, oświadczenie o zdolności do udziału w zajęciach;
9) Zebranie od uczestników wypełnionych kart ewidencyjnych ze zdjęciami i zgłoszeń
do ubezpieczenia.
2. Czynności administracyjne po zakończeniu kursu:
1) Przekazanie kompletnej dokumentacji kursu. (dziennik kursu z zaświadczeniami
lekarskimi, karty ewidencyjne ze zdjęciami oraz zgłoszenia do ubezpieczenia);
2) Rozliczenie finansowe w biurze ZW WOPR zgodnie z kalkulacjami kosztów kursu
zatwierdzonymi przez ZW WOPR;
3) Pobranie opieczętowanych legitymacji z biura ZW WOPR i wręczenie ich
absolwentom kursu na oficjalnej uroczystości ze złoŜeniem przyrzeczenia
z podkreśleniem i zastosowaniem elementów symboliki organizacyjnej (sztandar,
flaga, emblemat).