Spin off nr 5 - Fundacja ProRegio

NR 3/2011
EGZEMPLARZ BEZPŁATNY
BIZNES RODZI SIĘ
NA UCZELNII
BAZY PATENTOWE
ENTERPRISE EUROPE
NETWORK
PARTNEREM PROJEKTU JEST:
PATRONAT HONOROWY NAD PROJEKTEM SPRAWUJĄ:
PATRONAT MEDIALNY NAD PROJEKTEM SPRAWUJĄ:
Wydawca:
Fundacja ProRegio
ul. 23 Lutego 7, 61-741 Poznań
tel. 61 855 05 28, tel./fax 61 855 05 29
e-mail: [email protected]
www.proregio.org.pl
Redakcja:
Anna Tomtas-Anders
Projekt graficzny: Wojciech Janicki
W NUMERZE
NR 3/2011
EGZEMPLARZ BEZPŁATNY
BIZNES RODZI SIĘ
NA UCZELNII
BAZY PATENTOWE
FOT. EWA BIELAŃCZYK/SŁAWOMIR OBST
ENTERPRISE EUROPE
NETWORK
4 Uczelnia biznesu – wywiad z dr
hab. Beatą Filipiak, rektorem Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu.
6 Strategia
zarządzania własnością intelektualną – innowacyjne
ujęcie strategii zarządzania.
8 Informacja
ściśle patentowa –
jak sprawnie korzystać z baz patentowych.
Drodzy Czytelnicy
Tematem przewodnim piątego numeru biuletynu Spin off jest poszukiwanie partnerów
biznesowych. W epoce społeczeństwa informacyjnego rozbudowana sieć kontaktów
sprzyja, a często nawet warunkuje możliwość przetrwania firmy na rynku. W tej sytuacji
zadbanie o odpowiednich partnerów już na etapie wstępnej koncepcji tworzenia innowacyjnego projektu czy firmy opartej na wiedzy okazuje się być jednym z podstawowych wyzwań młodego przedsiębiorcy.
Komercjalizacja badań oparta jest w dużej mierze o skuteczny marketing technologii
oraz umiejętność dotarcia z innowacyjnym produktem do szerokiej grupy odbiorców.
Aktywne wsparcie w zakresie poszukiwania kooperantów oferuje sieć Enterprise Europe Network. Z oferty sieci skutecznie skorzystała firma Alfa, współpracująca z partnerem
projektu Fundacją Kaliski Inkubator Przedsiębiorczości. W niniejszym numerze Spin off
znajdą Państwo artykuły specjalistów Urzędu Patentowego RP na temat marketingu
własności intelektualnej oraz patentowych baz danych. Ponadto polecamy Państwu
wywiad z dr hab. Bożeną Filipiak rektorem WSB w Poznaniu, w którym dzieli się swoją
wiedzą na temat wsparcia młodych przedsiębiorców. Chcemy Państwu zaprezentować
także przykład innowacyjnej firmy z regionu – internetowykantor.pl.
10 Walutowe innowacje – Interne-
towykantor.pl – laureaci konkursu i-Wielkopolska – Innowacyjni
dla Wielkopolski w kategorii Mikro
przyszłość.
12 Enterprise Europe Network – europejska sieć wsparcia MŚP.
14 Wsparcie w zasięgu ręki – korzy-
ści ze współpracy w ramach sieci
EEN na przykładzie firmy ALFA Sp.
z o.o.
Jeżeli chcą Państwo włączyć się w proces tworzenia biuletynu zapraszamy do wypełnienia
ankiety na stronie internetowej. Czekamy na propozycje tematów, które moglibyśmy poruszyć w kolejnych numerach pisma. Na koniec chciałbym przekazać podziękowanie od
całego zespołu redakcyjnego dla osób, które pomagają nam w dystrybucji biuletynu.
Zapraszam do lektury
Jakub Anders
Dyrektor Finansowy Fundacji ProRegio
SPIN OFF – PORADNIK PRZEDSIĘBIORCZYCH NAUKOWCÓW 3/2011
3
PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ AKADEMICKA
FOT. Michał Melanowicz/Archiwum WSB
Uczelnia biznesu
dr hab. Beata Filipiak
– rektor Wyższej Szkoły
Bankowej
4
SPIN OFF – PORADNIK PRZEDSIĘBIORCZYCH NAUKOWCÓW 3/2011
Państwa szkoła określana jest jako
uczelnia biznesu. Co to oznacza
w praktyce?
Wyższa Szkoła Bankowa (WSB) w Poznaniu kształci na kierunkach w zakresie zarządzania i finansów, które są
przydatne i niezbędne w życiu gospodarczym. Wyposaża swoich studentów
w kompetencje, dzięki którym z łatwością odnajdą się na rynku pracy. Staramy się zapewniać osobom studiującym
dostęp do nowoczesnej i przydatnej,
z punktu widzenia rynku pracy, wiedzy, poszerzać ich zainteresowania
przez udział w wykładach, seminariach
i konferencjach, prowadzonych przez
znanych i cenionych praktyków gospodarczych. Studenci mogą w ten sposób
nawiązać kontakt z ludźmi ze świata
biznesu.
Uczelnia biznesowa to także uczelnia,
która kształci studentów kładąc nacisk
na praktykę. Studenci nie tylko uczą się
teorii, ale realizują wiele projektów, dzięki czemu mogą wykorzystywać zdobytą
wiedzę w praktyce. Zajęcia prowadzone
są w grupach w formie case studies lub
gier biznesowych, co pozwala im sprawdzić się rozwiązując realnie występujące
problemy. Do prowadzenia gier biznesowych angażujemy ekspertów z praktyką, tak aby nasi studenci mogli czerpać z rynku rzeczywistą wiedzę o jego
funkcjonowaniu.
WSB w Poznaniu, jako uczelnia biznesu,
pomaga też swoim studentom w wejściu na rynek pracy. Dzięki prężnie działającym Biurom Karier studenci mogą
odbyć staże, praktyki lub założyć własną
firmę już w trakcie studiów. Ważną rolę
pełnią też wykładowcy, którzy są nie
tylko teoretykami, ale i doświadczonymi specjalistami w swoich dziedzinach,
dzięki czemu potrafią przygotować studentów do prawdziwej pracy, przekazując wiedzę w ciekawy sposób, co ułatwia
jej przyswajanie. Wielu z nich zajmuje
wysokie stanowiska w biznesie, pracują
w wolnych zawodach i są zatrudniani
jako doradcy oraz eksperci.
Jak uczelnia biznesu rozumie przedsiębiorczość akademicką w nawiązaniu do jej ogólnej definicji?
Przedsiębiorczość akademicka to wykorzystanie nauki na rzecz biznesu. Chcemy
aby nasi studenci nie tylko uczyli się teorii, ale dzięki inspirującym wykładom czy
ćwiczeniom, potrafili tę wiedzę przełożyć
na wymierne korzyści biznesowe. Zachęcamy ich aby łączyli swoje pasje z umiejętnościami jakich nabywają podczas
studiów. Młodzi ludzie bardzo szybko
odnajdują się w biznesie. Widzą szanse,
jakich doświadczeni przedsiębiorcy nie
potrafią dostrzec, co stanowi ich przewagę. Często potrzebują jedynie niewielkiego wsparcia. Dlatego Biuro Karier funkcjonujące w WSB w Poznaniu pomaga
młodym ludziom - naszym studentom
i absolwentom - w realizacji ich marzeń
o założeniu własnej firmy. Przygotowaliśmy dla nich platformę przedsiębiorczości, czyli wewnętrzny portal internetowy,
który dostarcza niezbędnych informacji
na temat zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej. Studenci mogą
dowiedzieć się jak prowadzić księgowość,
w jaki sposób promować swoje usługi
czy produkty oraz gdzie szukać klientów.
Platforma przedsiębiorczości to również
giełda ofert, które studenci kierują do siebie wzajemnie. W ten sposób stają się oni
aktywni, przedsiębiorczy, tworzą własny
mikro biznes. Rodzą się pierwsze kontakty biznesowe, a studenci powoli wchodzą
w świat gospodarczy realizując pierwsze
zlecenia. Biuro Karier organizuje też szereg, przydatnych przy prowadzeniu własnej firmy, szkoleń, na których można
nabyć wiedzę na temat profesjonalnej
obsługi klienta czy sztuki prowadzenia
negocjacji. Ważna jest również edukacja
w zakresie tzw. umiejętności miękkich,
czyli komunikacji, asertywności czy autoprezentacji. Właśnie takie proste rzeczy
hamują młodych ludzi przed założeniem
własnej firmy. Dlatego od początku studiów, zarówno na zajęciach dydaktycznych jak i w Biurze Karier, staramy się wykształcać je w naszych studentach.
PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ AKADEMICKA
Jakie miejsce w Państwa programach
nauczania zajmuje przedsiębiorczość?
Uczymy naszych studentów nie teorii ale myślenia, a to pierwszy krok do
przedsiębiorczości. Każde zajęcia są
prowadzone w taki sposób, aby osoby
w nich uczestniczące miały szansę podyskutować, wyrazić swoją opinię czy
przemyśleć dane zagadnienie. Pomagają w tym bardzo wykładowcy. Zatrudniamy wielu praktyków - pracowników
banków, biur maklerskich, agencji reklamowych i PR, firm ubezpieczeniowych,
urzędów kontroli skarbowej, urzędów
celnych, sędziów czy też ekspertów firm
konsultingowych. Ich doświadczenie,
przedstawienie niekiedy trudnych zagadnień w ciekawy sposób i zadawanie
odpowiednich pytań, uczy studentów
samodzielnego myślenia, analizowania
i wyciągania wniosków. Te umiejętności
z pewnością przydadzą im się w życiu
zawodowym.
Przedsiębiorczości staramy się uczyć
nie tylko studentów, ale już uczniów
szkół ponadgimnazjalnych. Co roku organizujemy Festiwal Przedsiębiorczości,
którego celem jest zaszczepienie w młodych ludziach przedsiębiorczej postawy.
W ramach Festiwalu prowadzone są
warsztaty i wykłady głównie o tematyce biznesowej. Staramy się pokazać
uczniom ciekawe zagadnienia i nowe interesujące ich trendy. To ciężkie zadanie
aby dotrzeć do tak młodych ludzi, jednak nasi wykładowcy radzą sobie z tym
znakomicie. Podczas zeszłorocznego
Festiwalu poruszaliśmy temat innowacyjności. W ramach jednego z warsz-
tatów młodzi ludzie zostali poproszeni
o wymyślenie papierowego modelu
samolotu, któremu można nadać określony kierunek lotu i który nie będzie
szybko opadał. Mieli do dyspozycji kartę
papieru i swoją wyobraźnię. Większość
uczniów konstruowała samolociki według sztandarowych projektów. Jeden
natomiast zgniótł kartkę w niewielką
kulę. Jego projekt najlepiej spełniał wyznaczone cele. To pokazuje, jak łatwo
przy pomocy niewielkich środków, można ćwiczyć w młodych ludziach wizję,
kreatywność i przedsiębiorczość.
Ważnym aspektem naszych działań jest
Olimpiada Banki w akcji. Młodzież szkół
ponadgimnazjalnych rywalizuje o laury
w zakresie praktycznych umiejętności
go i mobilnego. Projektuje aplikacje na
portale społecznościowe oraz dla urządzeń mobilnych. Znalazł swoją niszę.
Państwa uczelnia realizuje szereg
projektów współfinansowanych ze
środków Unii Europejskiej. Czy znajdują się wśród nich inicjatywy wspierające przedsiębiorczość?
Bardzo wiele projektów współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej
to inicjatywy probiznesowe. Jednym
z takich projektów jest wspomniana
wcześniej platforma przedsiębiorczości. Prowadzimy też wiele szkoleń czy
studiów podyplomowych, teraz m.in.
w ramach projektu Socjologia w praktyce, studia dla osób zainteresowanych
„Młodzi ludzie bardzo szybko odnajdują się
w biznesie. Widzą szanse, jakich doświadczeni przedsiębiorcy nie potrafią dostrzec,
co stanowi ich przewagę”.
FOT. Sławomir Obst
z obszaru finansów, bankowości czy
rynków finansowych. Wielu z nich ma
dzięki temu zapewniony start zawodowy. Olbrzymi bagaż praktycznej wiedzy
finansowej, zdobytej w ramach rozgrywek biznesowych, z pewnością pobudza w nich przedsiębiorczość.
Wśród studentów, których kierunków
obserwuje Pani Rektor największe
zainteresowanie założeniem własnej
firmy?
Nie ma takiej reguły, z której wynikałoby,
że studenci określonego kierunku chętniej niż inni zakładają własną działalność
gospodarczą. Prowadzimy studia o specjalności Zarządzanie przedsiębiorstwem czy Zarządzanie firmą rodzinną.
Studenci kończący te studia nabywają
umiejętności potrzebne do prowadzenia firmy, jednak nie można powiedzieć,
że to właśnie wśród nich jest najwięcej
przyszłych przedsiębiorców. O tym czy
student decyduje się na założenie działalności gospodarczej decyduje wiele
czynników. Częściej robią to osoby, które mają swoją pasję. Łatwiej im przekuć
ją w biznes. Mamy na przykład studenta,
który interesuje się internetem i nowymi
technologiami. Mimo młodego wieku
od kilku lat z powodzeniem prowadzi
swoją agencję marketingu internetowe-
pracą w branży badań marketingowych.
W maju, dzięki wsparciu Unii Europejskiej, zorganizowaliśmy też Poznańskie
Dni Biznesu. Jest to projekt, w ramach
którego studenci i uczniowie szkół ponadgimnazjalnych, mogli uczestniczyć
w targach pracy czy zajęciach podnoszących ich umiejętności biznesowe, jak
np. warsztaty z autoprezentacji prowadzone przez p. Dorotę Warakomską.
Jakie jest zainteresowanie tymi działaniami?
Studia podyplomowe i szkolenia współfinansowane przez Unię Europejską
cieszą się zawsze dużą popularnością.
Podobnie jest z projektami mającymi na
celu podnoszenie kwalifikacji studentów
i uczniów szkół ponadgimnazjalnych.
W ciągu roku przeprowadzamy dla tych
osób kilkadziesiąt bezpłatnych szkoleń.
Wolne miejsca kończą się jednak już na
początku każdego, nowego roku akademickiego.
Studenci wybierają naszą uczelnię ponieważ zyskują nie tylko dobre przygotowanie, ale również szansę na przyszłość, którą dają nasze działania mające
na celu pobudzenie w nich przedsiębiorczości i aktywności biznesowej. 
Rozmawiała Anna Tomtas -Anders
SPIN OFF – PORADNIK PRZEDSIĘBIORCZYCH NAUKOWCÓW 3/2011
5
OCHRONA WŁASNOŚCI
INTELEKTUALNEJ
FOT. Sławomir Obst
Strategia zarządzania
własnością intelektualną
Piotr Zakrzewski
– specjalista
ds. wspierania
innowacyjności Urzędu
Patentowego RP
Strategia innowacji
Innowacje rodzą się z twórczego burzenia – te słowa Yoshihisy Tabuchi, byłego
japońskiego Prezesa jednego z największych koncernów ubezpieczeniowych
na świecie, doskonale oddają proces
tworzenia i komercjalizacji nowatorskich rozwiązań. Wdrażanie innowacji
zachęca bowiem do odejścia od utartych i powszechnie przyjętych schematów, każe niejednokrotnie odrzucić
dotychczasową logikę funkcjonowania
organizacji.
Wyzwaniem dla uniwersytetu XXI wieku
jest zarówno zdolność do generowania
innowacji, jak i umiejętność zarządzania swoim kapitałem intelektualnym.
W tym celu potrzebny jest plan wykonywania poszczególnych czynności, swoista mapa drogowa określająca kierunki
działania - strategia. Niektórzy definiują
ją jako zbiór podstawowych decyzji i wyborów, pozycjonujący organizację na
rynku1, inni mówią o niej jako ogólnym
planie wojny. Strategia porządkuje życie
danej instytucji, może motywująco oddziaływać na jej pracowników i pozwala
uzyskiwać przewagę konkurencyjną.
Innowacyjne ujęcie strategii oznacza
de facto ogół metod radzenia sobie
z czterema czynnikami: ryzykiem, konkurencją, czasem oraz kosztami. Dobrze
przemyślany plan pozwala zatem oszacować prawdopodobieństwo pojawienia się zagrożeń, płynących z otoczenia
i tkwiących w samej organizacji, skrócić
okres oczekiwania na wdrożenie innowacji, osiągnąć silną pozycję na rynku
i zmniejszyć nakłady inwestycyjne.
Ryzyko
Pojawia się już na początku prac badawczo-rozwojowych. W jaką innowację zainwestować? Które rozwiązanie zgłosić
do ochrony? W przeciwieństwie jednak
do zdarzeń losowych, ryzykiem można
zarządzać. Z pewnością proces ten ułatwia istnienie odpowiednich procedur
i schematów działania. Dlatego jako po-
6
SPIN OFF – PORADNIK PRZEDSIĘBIORCZYCH NAUKOWCÓW 3/2011
zytywny, sprzyjający rozwojowi systemu
własności intelektualnej w Polsce, należy
odnotować fakt wdrażania w coraz większej liczbie podmiotów, w tym w szkołach wyższych, regulaminów zarządzania własnością intelektualną. Regulacje
te wyznaczają ścieżkę postępowania na
przykład w przypadku dokonania przez
pracownika wynalazku, w tym podział
przyszłych korzyści, płynących z wdrożenia rozwiązania. Większość regulaminów
sprzyja twórcom innowacji, przewidując dla nich do 60-ciu procent udziału
w zyskach. Warto zaznaczyć, że źle zaprojektowane przepisy mogą przynieść
odwrotny skutek i zamiast zwiększać
potencjał jednostki, poszerzają zjawisko
szarej strefy. Właściwy (czyt. sprawiedliwy) podział korzyści pozwala zminimalizować ryzyko „wyniesienia” rozwiązania
przez twórcę poza mury organizacji.
Ryzyko wpisane jest także w decyzję
o komercjalizacji innowacji. Jak wycenić jej wartość? W jaki sposób zachęcić
przedsiębiorcę do wspólnej realizacji
przedsięwzięcia? Niektóre uczelniane
centra transferu technologii korzystają
z usług zewnętrznych ekspertów zajmujących się wyceną dóbr niematerialnych.
Oszacowanie wartości patentu pozwala
jednostce ocenić szanse jego wdrożenia,
może przyczynić się też do wzmocnienia
pozycji przetargowej oferenta. Obok wyceny warto przeprowadzić ogólną analizę innowacyjnego portfolio. W realizacji
tego zadania przydatne są bezpłatne,
udostępniane w Internecie narzędzia
– IP Hermes (projekt realizowany przez
Krajową Izbę Gospodarczą) oraz IPscore
(do pobrania ze strony Europejskiego
Urzędu Patentowego).
Konkurencja
Częstym zjawiskiem towarzyszącym
działalności badawczo-rozwojowej jest
duplikacja wyników, a także, w systemie ochrony własności przemysłowej,
naruszenie cudzej wyłączności. Takim
zagrożeniom przeciwdziała regularne
OCHRONA WŁASNOŚCI
INTELEKTUALNEJ
korzystanie z informacji patentowej,
a w dalszej kolejności przeprowadzenie
badań zdolności i czystości patentowej
danej innowacji. Obok korzystania z pomocy rzecznika patentowego, często
zatrudnionego w uczelni czy przedsię-
W takiej sytuacji większość założeń staje
się nierealistyczna, nie przez brak środków, zaplecza materialnego, itp., ale
właśnie brak wyznaczonych ram czasowych. Gdy na chwilę zatrzymamy się
przy procedurze uzyskiwania praw wy-
„Innowacyjne ujęcie strategii oznacza de facto
ogół metod radzenia sobie z czterema czynnikami: ryzykiem, konkurencją, czasem oraz
kosztami”.
biorstwie, twórca samodzielnie może
wykonać poszukiwania w światowym
stanie techniki, przy pomocy bezpłatnych baz danych np. Urzędu Patentowego czy Espacenet (EPO).
Historia wielu firm przekonuje, że ich
sukces rynkowy nie opierał się wyłącznie
na dokonywaniu zgłoszeń i uzyskiwaniu
w danej dziedzinie monopolu. Liczne innowacje dotyczyły przykładowo zmiany
struktury organizacyjnej, usprawnienia
procesu produkcji czy wprowadzenia
nowoczesnych technik marketingowych.
Amerykański Amazon, początkowo księgarnia internetowa, rozwinął się dzięki
umiejętnemu zarządzaniu kapitałem obrotowym. Zakup poszczególnych książek
był bowiem finansowany z pieniędzy
nabywcy, który składając zamówienie,
wpłacał jednocześnie określoną kwotę.
Z kolei pomysł zrealizowany przez polską
firmę, dzięki funduszom unijnym, opierał
się na ulicznej sprzedaży kawy. Ruchome
punkty, zlokalizowane w najbardziej ruchliwych częściach Warszawy, oferują
kawę wysokiej jakości i po bardzo atrakcyjnej cenie. Choć trudno jeszcze przesądzać o sukcesie przedsięwzięcia gdyż
firma działa od 2010 r. i dopiero zagospodarowuje rynek, to jednak przemyślana strategia może w niedługim czasie
przynieść pozytywne rezultaty.
Czas
Strategia pozwala zaoszczędzić czas.
Przyjęte zasady postępowania (np.
w regulaminach), utrwalone schematy,
pozwalają od razu przejść do działania,
z pominięciem etapu organizacyjno-technicznego.
Czas to także element strategii. Częstym
błędem twórców biznes planów jest
konstruowanie harmonogramu prac
bez wskazania konkretnych terminów2.
łącznych, dostrzeżemy istotę problemu.
Pokażmy to na przykładzie zgłoszenia
wynalazku:
● ochrona płynie od momentu dokonania zgłoszenia i w przypadku pozytywnej decyzji trwa 20 lat,
● zgłoszenie krajowe można rozszerzyć
na inne państwa w terminie 12 miesięcy od daty pierwotnego zgłoszenia (zgodnie z konwencją paryską),
● publikacja zgłoszenia następuje 18
miesięcy od daty pierwszeństwa (istnieje możliwość przyspieszenia tego
terminu poprzez skierowanie pisemnej prośby do Urzędu Patentowego),
● czas rozpatrywania zgłoszenia wynosi obecnie 4-5 lat (tu także zgłaszający
może skrócić czas oczekiwania poprzez wystosowanie pisma z uzasadnieniem).
Z czasowej ochrony obejmującej czas
rozpatrywania zgłoszenia patentu korzystają np. firmy z branży komputerowej. Dokonują one zgłoszenia programów komputerowych mając pełną
świadomość wydania przez eksperta
negatywnej decyzji (programy chronione są na podstawie przepisów prawa
autorskiego, a nie prawa własności przemysłowej), jednak okres rozpatrywania
zgłoszenia pozwala cieszyć się tymczasową ochroną. Ma to szczególne znaczenie w przypadku produktów o krótkim
cyklu życia.
Koszty
Ochrona własności intelektualnej kosztuje. I to bez względu czy będziemy
zgłaszali nasze rozwiązanie w Urzędzie
Patentowym czy chronili je na zasadach
know how. Koszty wdrożenia odpowiednich procedur, skorzystanie z usług
rzecznika patentowego, okresowe opłaty za utrzymanie ochrony, koszty ewen-
tualnych sporów sądowych to tylko niektóre wydatki związane z rozpoczęciem
procesu komercjalizacji.
Rozważmy sytuację, w której uczelnia
dokonuje zgłoszenia 5 wynalazków
z jednej dziedziny, w podobnym czasie
(procedura krajowa). Po upływie około 4
lat Urząd Patentowy wydaje ostateczne
decyzje – wszystkie pozytywne. Uczelnia musi wnieść opłaty za utrzymanie
ochrony, która przypomnijmy, biegnie
od momentu zgłoszenia. Ogólna kwota obliczona według obowiązujących
stawek wynosi: [480 zł za pierwszy
okres (1-3 lata) + 250 zł (4 rok ochrony)]
* 5 wynalazków = 730 zł * 5 = 3650 zł.
Każdorazowo warto zatem zastanowić
się nad inwestowaniem w poszczególne rozwiązania, zaś decyzję poprzedzić
identyfikacją tych, które mają największy potencjał wdrożeniowy.
Niektóre uczelnie korzystają z możliwości, przewidzianej w Ustawie Prawo własności przemysłowej, art. 80, udzielania
licencji otwartej na korzystanie z wynalazku. W takim przypadku licencjobiorca
zobowiązany jest do przekazywania 10%
korzyści (o ile umowa nie stanowi inaczej)
na rzecz uprawnionego z patentu, czyli
uczelni, ta zaś korzysta z 50% bonifikaty
przy dokonywaniu okresowych opłat.
Rozwiązanie to jest bardzo korzystne dla
wynalazków w ostatnich fazach ochrony
(wtedy opłaty są stosunkowo wysokie)
i nieujętych w strategii organizacji jako
pierwsze do wdrożenia. W sytuacji zainteresowania rynku innowacją o dużym
potencjale, z szansą na efektywną komercjalizację, licencja otwarta zdecydowanie nie jest dobrym pomysłem.
Gdyby w ramach konkluzji pokusić się
o jakieś uniwersalne przesłanie, będące
jednocześnie zachętą do budowania
strategii zarządzania własnością intelektualną, zarówno w uczelni jak i przedsiębiorstwie, mogłoby ono brzmieć: Najważniejsze, by dzięki efektywnej strategii
umieć zminimalizować ryzyko, wyprzedzić konkurencję, dokonać tego w możliwie krótkim czasie i przy najniższych kosztach. Tego życzę wszystkim Czytelnikom
Spin off .

1
Por. J. Szczupaczyński, Anatomia zarządzania
organizacją, Warszawa 1998
2
Zob. interesujące opracowanie na ten
temat – J. Pasieczny, Biznesplan. Problemy
i metody, Warszawa 2002 i późniejsze
OCHRONA WŁASNOŚCI
INTELEKTUALNEJ
FOT. Archiwum Autorki
Informacja ściśle
patentowa
Elżbieta Balcerowska
– naczelnik Wydziału
Projektów Międzynarodowych w Departamencie Zbiorów Literatury
Patentowej, Urząd Patentowy RP
Transakcja wiązana
Warto spojrzeć na informację patentową
nie tylko jak na wyspecjalizowaną dziedzinę informacji naukowo-technicznej,
ale przede wszystkim z perspektywy jej
miejsca w systemie ochrony własności
przemysłowej.
Uprawniony z patentu nabywa wyłączne prawo do korzystania z chronionego rozwiązania i decydowania o kierunkach jego zagospodarowania, co
ogranicza możliwość korzystania z niego przez nieuprawnione podmioty.
W zamian uzyskujący prawo wyłączne
wyraża zgodę na publiczne ujawnienie informacji o nowym rozwiązaniu.
Wolny dostęp do wiedzy jest zatem
istotnym aspektem funkcjonowania
systemu ochrony własności przemysłowej, a zwłaszcza ochrony patentowej,
która zapewnia transfer wiedzy o innowacjach technicznych do publicznie
dostępnych zasobów informacji patentowej. Informacja patentowa dostarcza
wiedzy zarówno o rozwiązaniach zgłoszonych do ochrony jak i tych, na które
zostały udzielone prawa wyłączne oraz
o aktualnym stanie prawnym chronionych rozwiązań1.
Rozwiązania techniczne, tj. wynalazki i wzory użytkowe, są klasyfikowane
według Międzynarodowej Klasyfikacji
Patentowej (MKP), co znacznie ułatwia
przeszukiwanie zasobów informacji patentowej, w tym baz danych. Pełen tekst
MKP dostępny jest pod adresem: www.
uprp.pl/Polski/Klasyfikacje.
Zalety korzystania z informacji
patentowej
Zasoby informacji patentowej są przydatne nie tylko dla ekspertów urzędów
patentowych i rzeczników patentowych, ale również dla wynalazców, pracowników naukowych, przedsiębiorców, studentów i wielu innych osób
oraz podmiotów. Opisy patentowe
zawierają informacje o charakterze naukowo-technicznym, gdyż istota wynalazku jest w nich ujawniona w sposób
8
SPIN OFF – PORADNIK PRZEDSIĘBIORCZYCH NAUKOWCÓW 3/2011
jasny i jednoznaczny oraz zrozumiały
dla znawcy danej dziedziny. Można
z nich pozyskać dane do prowadzenia
prac badawczo-rozwojowych i naukowych, zwłaszcza w zakresie wyboru ich
przedmiotu. Informacja patentowa jest
atrakcyjna nie tylko ze względu na jej
aktualność, ale także unikalność. W dokumentacji patentowej znajduje się bowiem od 85% do 95% wiedzy technicznej, nigdzie indziej nie publikowanej.
Statystyki Europejskiego Urzędu Patentowego podają, że na świecie publikuje
się rocznie około 60 tys. czasopism i 100
tys. książek naukowo-technicznych, kilkaset tysięcy referatów oraz ponad 3
miliony dokumentów patentowych.
Informacje w nich zawarte to studnia,
z której wiedzę czerpać powinni zarówno naukowcy jak i przedsiębiorcy,
zwłaszcza przy podejmowaniu strategicznych decyzji.
Informacja patentowa to także dane
o nowościach, poziomie wynalazczym
oraz praktycznym zastosowaniu danego
rozwiązania. Dzięki ich analizie można
sprawdzić aktualny stan techniki, ocenić
zdolność patentową własnych rozwiązań, a w rezultacie uniknąć powielania
prac badawczo-rozwojowych i marnotrawienia środków finansowych oraz
czasu. Niestety, świadomość że należy
korzystać z informacji patentowej jest
wciąż niewystarczająca. Co roku, około
25% prac badawczo-rozwojowych prowadzonych na całym świecie, dotyczy
już opracowanych rozwiązań2.
Nie można zapominać, że informacja
patentowa dostarcza również cennej
wiedzy o charakterze prawnym. W dokumentach patentowych są publikowane, oprócz daty zgłoszenia i zastrzeżeń patentowych, informacje o stanie
prawnym ochrony rozwiązań, np. o wygaśnięciu praw wyłącznych. Na ich podstawie zainteresowany może sprawdzić
czystość patentową, to znaczy ustalić
czy nie narusza praw innych podmiotów. Ponadto może on korzystać z rozwiązań zgłoszonych do opatentowania,
OCHRONA WŁASNOŚCI
INTELEKTUALNEJ
na które ochrona nie została udzielona
lub wygasła i które w związku z tym
mogą być swobodnie wykorzystywane
w obrocie gospodarczym.
Umiejętna analiza informacji patentowej dostarcza również cennej wiedzy
biznesowej. W dokumentach patentowych publikowane są dane wynalazcy, zgłaszającego i pełnomocnika.
Dzięki temu korzystanie z zasobów
informacji patentowej umożliwia
przedsiębiorcy śledzenie innowacyjnej działalności jego konkurencji na
rynku, kierunków rozwoju, analizę
najbardziej dynamicznie rozwijających się dziedzin techniki, jak również
znajdowanie nisz rynkowych czy też
ustalanie potencjalnych partnerów
biznesowych, licencjobiorców lub licencjodawców.
Źródła informacji patentowej
Głównym źródłem informacji patentowej są bazy danych obejmujące opublikowane zgłoszenia wszystkich przedmiotów praw własności przemysłowej,
opisy patentowe wynalazków, opisy
ochronne wzorów użytkowych i wzorów przemysłowych.
Bazy danych UPRP
Bazy zapewniają dostęp do danych bibliograficznych dokumentów patentowych wraz ze skrótem, zastrzeżeniami
patentowymi i rysunkami rozwiązania.
Otrzymujemy również cenną informację
o dacie udzielenia prawa wyłącznego
lub jego wygaśnięcia.
Przystępując do badania stanu techniki
należy wybrać bazę, w której będziemy
prowadzić wyszukiwania chronionych
przedmiotów, a następnie tryb wyszukiwania prostego, złożonego lub według
kryteriów. Dostępne bazy danych obejmują wszystkie przedmioty prawa własności przemysłowej:
● wynalazki krajowe i zgłoszone z wyznaczeniem Polski;
● wzory użytkowe;
● znaki towarowe krajowe i zgłoszone
z wyznaczeniem Polski;
● wzory przemysłowe;
● oznaczenia geograficzne;
● topografie układów scalonych.
Szczegółowe wskazówki prowadzenia
wyszukiwań według wielu kryteriów
znajdują się w zakładce Pomoc. Bazy danych znaleźć można pod adresem: ipu.
uprp.pl, zakładka Bazy danych lub: www.
uprp.pl/Polski/Bazy+danych+UPRP/.
Serwer publikacji UPRP
Serwis umożliwia dostęp do pełnych
tekstów polskich opisów patentowych, publikowanych przez UPRP
od 1924 roku, przetłumaczonych na
język polski patentów europejskich,
będących w mocy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także opisy
wzorów użytkowych. Dostępna w serwisie dokumentacja jest na bieżąco
aktualizowana. Wyszukiwanie opisów
patentowych w serwerze publikacji
można prowadzić poprzez numer publikacji lub zgłoszenia, symbol MKP,
datę publikacji lub kod dokumentu.
Serwer znajduje się pod adresem:
pubserv.uprp.pl.
Espacenet oraz European Patent
Register
Espacenet jest bazą danych Europejskiego
Urzędu Patentowego (EPO), która oferuje
dostęp do ponad 70 milionów zgłoszeń
i opisów patentowych na całym świecie,
od 1876 roku. Serwis umożliwia przeglądanie dokumentów poprzez wyszukiwanie
proste, złożone, numeryczne, według klasyfikacji patentowej oraz słów kluczowych
(smart search). Espacenet udostępnia zasoby trzech baz:
– bazy Worldwide, w której znajdują
się informacje na temat opublikowanych zgłoszeń patentowych na całym
świecie,
– bazy EP-espacenet udostępniającej
opisy zgłoszeń na wynalazki i opisy
patentowe w procedurze europejskiej, opublikowane w ciągu ostatnich 2 lat,
– bazy WIPO-espacenet dla użytkowników zainteresowanych opisami zgłoszeń na wynalazki w procedurze międzynarodowej, opublikowane w ciągu
ostatnich 2 lat.
Wymienione wyżej bazy znajdują się
pod adresem: www.epo.org/searching/
free/espacenet.html.
Wśród patentowych baz EPO warto
zwrócić uwagę na bazę o nazwie European Patent Register, która umożliwia
sprawdzenie stanu prawnego danego
zgłoszenia, rozpatrywanego przez EPO.
Baza zawiera wszystkie, publicznie dostępne informacje na temat europejskich zgłoszeń patentowych, dotyczące
procedury udzielenia patentu, składania
sprzeciwów oraz korespondencji pomiędzy zgłaszającym a EPO. Baza znajduje się pod adresem: register.epo.org/
espacenet/regviewer.
Patentscope
Patentowa baza danych Światowej Organizacji Własności Intelektualnej zawiera blisko 8 mln dokumentów patentowych, w tym prawie 2 mln opublikowanych, międzynarodowych zgłoszeń
patentowych3. Poszukiwania można
prowadzić według słów kluczowych
w następujących obszarach: pierwsza
strona zgłoszenia, cały tekst, numer, numer klasyfikacji patentowej, nazwiska,
daty i wszystkie wymienione jednocześnie.
Warto zwrócić uwagę na dodatkowe zalety świadczące o funkcjonalności bazy
danych, umożliwiające graficzną prezentację wyników wyszukiwań w czterech kategoriach: według roku dokonania międzynarodowego zgłoszenia patentowego, nazwy zgłaszającego, kraju
pochodzenia zgłaszającego i klas MKP,
w których dokonano zgłoszeń.
Ponadto serwis umożliwia śledzenie aktywności patentowej w danym regionie
oraz możliwość monitorowania działalności indywidualnych podmiotów, np.
prywatnych firm, instytucji publicznych
i wynalazców, w wybranej dziedzinie
techniki, poprzez możliwość ustawienia
powiadomień RSS.
Baza zamieszczona jest pod adresem:
www.wipo.int/patentscope/search/en/
search.jsf.
Powyżej wymieniono tylko niektóre,
ogólnodostępne, polskie i międzynarodowe patentowe bazy danych oraz
ich podstawowe funkcjonalności. Pełna
lista baz, w tym bazy znaków towarowych, wzorów przemysłowych i wzorów
użytkowych, znajduje się pod adresem:
www.uprp.pl/Polski/Bazy+danych+UPRP.
Poza bazami patentowymi warto korzystać również z innych źródeł informacji
patentowej, takich jak: zbiory dokumentacji i literatury patentowej, Biuletyn i Wiadomości Urzędu Patentowego RP, jak również z literatury niepatentowej. 
1
Informacja patentowa nie ogranicza się wyłącznie do wynalazków i udzielanych na nie
patentów. Inne przedmioty ochrony własności przemysłowej to wzór użytkowy i znak
towarowy, na które udzielane jest prawo
ochronne oraz wzór przemysłowy, topografie
układów scalonych i oznaczenia geograficzne chronione prawami z rejestracji
2
Według danych Europejskiego Urzędu
Patentowego
3
Stan na dzień 20.05.2011 r.
DOBRE PRAKTYKI
FOT. Archiwum autorki
Walutowe innowacje
Michał Czekalski,
Łukasz Olek
– założyciele firmy
internetowykantor.pl
27 kwietnia minął rok od dokonania
pierwszej transakcji wymiany walut przez
internetowykantor.pl – pierwszy w Polsce kantor online. Początki zwykle bywają trudne, jednak w tym wypadku było
inaczej. Spółka jest dziś potwierdzeniem,
że jeśli się czegoś bardzo chce i wykazuje odpowiedni poziom determinacji, to
nie może się nie udać. Internetowykantor.pl wymienia codziennie już ponad
1.000.000 złotych.
W kilku słowach Internetowykantor.pl
to: szybkość realizacji transakcji, bezpieczeństwo i atrakcyjne kursy. Celem
założycieli jest udostępnianie szerokiej
liczbie użytkowników rachunków bankowych wymiany walut przez internet
i zmiana sposobu myślenia o działalności
kantorowej.
Przedsiębiorczość rodzi się w Kaliszu
Łukasz Olek i Michał Czekalski, założyciele internetowykantor.pl, pochodzą z Kalisza. To właśnie tu, w 1994 roku, powstał
jeden z pierwszych Inkubatorów Przedsiębiorczości. Nic więc dziwnego, że biznesowy pomysł wymiany walut przez Internet zrodził się właśnie w tym mieście.
Autorzy przedsięwzięcia szybko zaczęli
myśleć o wspólnym biznesie. Nie od razu
jednak były to marzenia o kantorze. Nasza współpraca rozpoczęła się w 2009 roku
od wspólnej realizacji innego projektu, ale
porzuciliśmy go na rzecz internetowykantor.pl – wspominają twórcy kantoru.
10
SPIN OFF – PORADNIK PRZEDSIĘBIORCZYCH NAUKOWCÓW 3/2011
Pomysł na kantor wymiany walut online
pojawił się we wrześniu 2009 roku. W ciągu zaledwie kilku tygodni powstał spójny
projekt przedsiębiorstwa, które udostępnia ludziom nowoczesny sposób wymiany walut. Budowanie serwisu i organizowanie firmy trwało do końca marca 2010
roku. Dużo, mało? To zależy. Biorąc pod
uwagę stopień skomplikowania systemu
informatycznego, obsługującego serwis,
jest to tempo imponujące. Jeśli chodzi
o rejestrację spółki i inne formalności
związane z założeniem firmy, to jest to
czas standardowy, niezbędny do załatwienia wszystkich urzędowych spraw.
Wspólnicy firmy dopasowali się idealnie
pod każdym względem. Stroną informatyczną zajął się Łukasz – doktorant
na Wydziale Informatyki i Zarządzania
Politechniki Poznańskiej. Zajmuje się on
zagadnieniem szeroko pojętej użyteczności, ma doświadczenie w kierowaniu
projektami informatycznymi. Serwis wymiany walut jest dla niego spełnieniem
marzenia o nowoczesnym przedsiębiorstwie, które swoją działalnością ułatwia
codzienne życie i szeroko oddziałuje na
społeczeństwo. Sukces internetowykantor.pl jest dowodem na to, że naukowcy
nie zawsze pozostają w sferze badawczej
i teoretycznej, ale mogą i chcą wcielać
swoje pomysły w życie, poprzez podejmowanie inicjatyw biznesowych.
Drugi wspólnik – Michał - ukończył studia
na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu
Ekonomicznego w Poznaniu. To on nadzorował sprawy związane z rejestracją
firmy. Pierwsze kroki w biznesie stawiał
w rodzinnym przedsiębiorstwie eksportowym. W pracę był zaangażowany równolegle ze studiami. Choć oboje podkreślają, że nad wszystkim pracowali razem,
to jednak umowny podział obowiązków
wyodrębnił się naturalnie.
Projekt kantoru wymiany walut, przyjmujący dyspozycje kupna i sprzedaży przez
Internet, zrodził się z analizy potrzeb i obserwacji życia gospodarczego. Wymiana
w tradycyjnych kantorach kojarzona jest
zazwyczaj z kolejkami, ryzykiem fałszywych banknotów, brakiem wystarczającej ilości środków czy strachem przed na-
DOBRE PRAKTYKI
padem. Internetowykantor.pl to prosta
odpowiedź na zastępowanie obrotu gotówkowego bankowością elektroniczną.
Po uruchomieniu tego serwisu zaczęły
pojawiać się kolejne kantory online.
Patent na sukces
Czy obecna konkurencja internetowykantor.pl bazowała na pomyśle jego założycieli? Być może. Polskie prawo nie
przewiduje patentowania idei. Istnieje
jednak znak towarowy i prawo autorskie.
łódzkim, jeden z użytkowników internetowykantor.pl.
Finanse i biurokracja
Przy obecnych możliwościach aż trudno
uwierzyć, że właściciele internetowykantor.pl nie korzystali z żadnych dotacji. Postawiliśmy na niezależność. Przy
finansowaniu projektu nie pomagał nam
żaden inwestor czy anioł biznesu - mówi
Łukasz Olek, współwłaściciel firmy.
Serwis wystartował dzięki własnym środ-
„Wygrywa lepszy, dlatego internetowykantor.pl
poprzeczkę postawił sobie bardzo wysoko.
Budowana jest silna marka, na którą pracuje cały
zespół.”
Chronią one serwis przed rozpowszechnianiem kodu, na bazie którego działa
cały system. Nie ma jednak żadnych przeszkód do otwierania kolejnych kantorów
w sieci. Wygrywa lepszy, dlatego internetowykantor.pl poprzeczkę postawił sobie
bardzo wysoko. Budowana jest silna marka, na którą pracuje cały zespół. Obecnie
tworzy go 10 osób – specjalistów z różnych dziedzin. Grono to ciągle się rozrasta. Wspólne zamiłowanie do nowych
technologii i nowatorskich rozwiązań
oraz szerokie kontakty z największymi
polskimi bankami, gwarantują profesjonalizm i nową jakość obsługi klienta.
Pierwszą usługą w internetowykantor.pl
była wymiana franków szwajcarskich w ramach czterech banków. Dziś są to już cztery
waluty – obok franków wymieniać można
euro, dolary i funty, a liczba banków wciąż
rośnie. Obecnie jest ich jedenaście.
Serwis wyróżnia trzy główne grupy docelowe – właściciele firm, osoby spłacające
kredyty w obcej walucie oraz osoby pracujące za granicą bądź podróżujące.
Użytkownicy chwalą sobie przede wszystkim wygodę, zaoszczędzony czas oraz
jakość obsługi. Internetowykantor.pl
przyciąga również klientów atrakcyjnymi
kursami wymiany. O wyborze internetowykantor.pl zadecydował głównie korzystny
kurs wymiany. Oczywiście to, że nie musiałem jechać do kantoru również było zaletą.
Obecnie jestem w trakcie realizacji zakupu
elektrowni wiatrowej, gdzie opłat dokonuje
się transzami. Jedną z rat spłaciłem wymieniając złotówki po korzystnym kursie w internetowykantor.pl – mówi Włodzimierz
Matusiak z Sulmierzyc w województwie
kom i pożyczkom od rodziny – założyciele nie korzystali z żadnych zewnętrznych
źródeł finansowania. Działalność kantoru
w sieci nie jest traktowana jako e-usługa.
W związku z tym nie można było startować w konkursie w ramach Działania 8.1
Programu Operacyjnego Innowacyjna
Gospodarka, który wspiera działalność
gospodarki elektronicznej.
Założyciele spółki niechętnie mówią
o przeszkodach. Skoro je pokonaliśmy,
to okazały się być wyzwaniem, a nie przeszkodą – mówi współwłaściciel Łukasz
Olek. Standardowe problemy stanowiły
biurokracja i gąszcz przepisów prawnych.
W polskich realiach napisanie programu
obsługującego wymianę walut wydaje się
być drobnostką w porównaniu do formalności, jakie należy załatwić przy rejestracji
i prowadzeniu działalności gospodarczej.
Ale są one niezbędne… W przypadku internetowykantor.pl pewnym ograniczeniem jest prawo dewizowe. Prowadzenie
działalności kantorowej wymaga realizacji
szeregu pracochłonnych procedur i dostosowania się do ograniczeń narzuconych
przez Ustawę. Kontrolę nad prawidłowością wszystkich działań podejmowanych
przez kantor sprawują: Generalny Inspektor Informacji Finansowej (GIIF), Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych (GIODO) oraz Narodowy Bank Polski
(NBP). Kontrola NBP, której został poddany
internetowykantor.pl, nie stwierdziła żadnych nieprawidłowości. Oznacza to, że
działalność internetowykantor.pl prowadzona jest zgodnie z Ustawą z dn. 27 lipca
2002 r. o prawie dewizowym (Dz. U. z dn. 5
września 2002 r.).
Łukasz i Michał mają już roczne doświadczenie w prowadzeniu dynamicznie rozwijającej się firmy. Wspólnie zażegnali wiele sytuacji kryzysowych, zatrudnili kompetentnych pracowników,
jednak wciąż nie mają czasu wolnego,
aby wypocząć. Dbałość o szczegóły i poczucie pełnej odpowiedzialności za losy
spółki towarzyszy im przez 24 godziny
na dobę. Firma funkcjonuje jako spółka
jawna. Oznacza to, że obaj właściciele,
w równym stopniu, są odpowiedzialni za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem, zarówno obecnym jak
i przyszłym. W tej chwili jest to najlepsze
z możliwych zabezpieczeń pieniędzy
użytkowników. Na rynku nie ma jeszcze
odpowiedniego ubezpieczenia, które
chroniłoby przed sprzeniewierzeniem
i utratą środków oraz działałoby podobnie jak gwarancja Bankowego Funduszu
Gwarancyjnego, w przypadku pieniędzy
zdeponowanych w bankach.
Nagroda Marszałka dla firm z potencjałem
Liczba użytkowników serwisu rośnie dynamicznie z dnia na dzień. 14 marca 2011
roku firma zdobyła I miejsce w konkursie
i-Wielkopolska. Innowacyjni dla Wielkopolski w kategorii Mikro Przyszłości. Nagroda i-Wielkopolska to nie tylko prestiż, ale
i realne korzyści. Laureaci otrzymali czek
na 50.000 zł. To dla nas potwierdzenie, że
nasza ciężka praca została zauważona
i doceniona. Aby utrzymać dynamiczny
wzrost obrotów oraz wysoki poziom jakości usług planujemy zatrudnić kolejnych
pracowników. Dzięki nagrodzie stanie się to
realne szybciej niż planowaliśmy. Takie wyróżnienie na pewno dodatkowo motywuje
do dalszej pracy – mówi Michał Czekalski,
współwłaściciel internetowykantor.pl.
Nagroda przyznawana jest najbardziej innowacyjnym, młodym przedsiębiorstwom
w Wielkopolsce. Marszałek Województwa
Wielkopolskiego, Marek Woźniak, podkreślał, że konkurs wyłania kreatywne i innowacyjne przedsięwzięcia, które mogą
pochwalić się widocznymi osiągnięciami
i dobrze rokują na przyszłość.
Nagroda jest zatem potwierdzeniem, że
Spółka ma duży potencjał, a działalność
internetowykantor.pl może w przyszłości
całkowicie zastąpić wymianę walut metodą tradycyjną. Firma stanowi również
przykład dla młodych przedsiębiorstw,
że warto podejmować wyzwania i dążyć
do realizacji swoich marzeń.

Karolina But – rzecznik prasowy firmy
DOBRE PRAKTYKI
FOT. Sławomir Obst
Enterprise Europe
Network
Piotr Sadowski
– Prezes Fundacji
Kaliski Inkubator
Przedsiębiorczości
12
SPIN OFF – PORADNIK PRZEDSIĘBIORCZYCH NAUKOWCÓW 3/2011
Sieć informacyjno-doradcza – Enterprise
Europe Network (EEN) rozpoczęła swoją
działalność na początku 2008 roku. Zastąpiła ona sieci usług Euro Info Centres (EIC)
oraz Innovation Relay Centres (IRC). Zintegrowane usługi wspierające działalność
gospodarczą i innowacje dla przedsiębiorców, oferowane w ramach sieci EEN, finansowane są w 60% z Programu Ramowego
Unii Europejskiej na Rzecz Konkurencyjności i Innowacji (ang. Competitiveness
and Innovation Framework Programme
– CIP) i w 40% z budżetu państwa. Enterprise Europe Network to ponad 580
ośrodków zlokalizowanych w prawie 47
krajach Europy i świata. Ośrodki te akredytowane są zazwyczaj przy Instytucjach
Otoczenia Biznesu, takich jak: parki technologiczne, inkubatory, agencje rozwoju
regionalnego, izby gospodarcze, centra
transferu technologii. W Polsce działa 30
ośrodków, które skupione są w czterech
konsorcjach, obejmujących swym zasięgiem terytorium całego kraju. Zadaniem
sieci EEN jest wspieranie działalności innowacyjnej firm, zapewnienie lepszego
dostępu do środków finansowych oraz
świadczenie, na poziomie regionalnym,
usług wsparcia dla biznesu, tak aby mógł
on w większym stopniu korzystać z możliwości oferowanych przez Jednolity Rynek
Europejski.
Usługi sieci EEN
Ośrodki Enterprise Europe Network
dostarczają przedsiębiorcom, w tym
w szczególności MSP, spin-off, instytucjom badawczo-rozwojowym oraz władzom lokalnym, zintegrowany pakiet
bezpłatnych usług, wspierających biznes
i innowacje na terenie całego regionu.
Doradztwo i konsultacje związane z prowadzeniem firmy na Jednolitym Rynku
Unii Europejskiej i poprawą jej konkurencyjności świadczone są w oparciu
o jednakowe, wysokie standardy. Można
tu zdobyć informacje o prawie unijnym,
dostępnych programach pomocowych,
obowiązujących standardach i sposobach rozwijania współpracy międzynarodowej, a także możliwościach uczestnictwa i pozyskania środków z 7 Programu
Ramowego w zakresie Badań i Rozwoju
Technologicznego.
Kolejnym obszarem wsparcia są nieodpłatne szkolenia, seminaria, konferencje.
Ich tematyka nawiązuje do administracyjno-prawnych aspektów działalności
gospodarczej oraz pozyskiwania funduszy pomocowych. Oferowane są również
szkolenia specjalistyczne dla wybranych
branż. Inne ciekawe tematy, w których
warto poszerzyć swoją wiedzę, wskazywane są przez przedsiębiorców w ankietach ewaluacyjnych, wypełnianych przy
okazji korzystania z usług sieci.
Poszukiwanie odpowiednich partnerów
gospodarczych, w celu pozyskania nowych kontrahentów i rynków zbytu, to
kolejny obszar wsparcia w ramach sieci.
Do realizacji tych działań wykorzystuje się
m.in. wpis profilu przedsiębiorcy do międzynarodowej bazy danych, administrowanej przez Komisję Europejską (Business
Co-operation Database (BCD). Zawiera
ona oferty kooperacyjne przedsiębiorców
z całej Europy. Aby zamieścić ofertę firmy
w bazie, wystarczy wypełnić formularz
poszukiwania partnera gospodarczego
i przesłać do konsultanta sieci EEN.
Jeszcze inną formą pomocy jest uczestnictwo firm w spotkaniach kooperacyjnych
podczas międzynarodowych wystaw
DOBRE PRAKTYKI
i targów. Spotkania skupiają dużą liczbę
podmiotów i dają możliwość nawiązania
nowych kontaktów handlowych. Są aranżowane na podstawie wcześniej przygotowanego katalogu, zawierającego
profile handlowe i technologiczne firm.
Zainteresowany udziałem w spotkaniu
przedsiębiorca sam dokonuje wyboru
partnerów do rozmów biznesowych.
Przykłady działalności Ośrodka EEN
w Kaliszu
Fundacja Kaliski Inkubator Przedsiębiorczości jest jednym z ośrodków sieci EEN
i należy do Konsorcjum B2 Europe West
Poland, w skład którego wchodzi dziewięciu partnerów.
Pomoc w pozyskaniu dotacji na rozwój
firmy to usługa, z której często korzystają
eu/success-stories/polish-bakery-findsright-recipe.
W podobnym zakresie z pomocy Ośrodka
skorzystała również meblarska firma Kaya
z kaliskiego Inkubatora, której konsultanci EEN pomogli w pozyskaniu funduszy
unijnych na zakup nowoczesnej maszyny
sterowanej numerycznie.
Dzięki aktywności kaliskiego ośrodka, tylko w ostatnich dwóch latach, 12 polskich
firm podpisało umowy kooperacyjne
z zagranicznymi partnerami.
Jednym z klientów sieci EEN w Kaliszu jest Przedsiębiorstwo Innowacyjno - Wdrożeniowe Alfa sp. z o.o., które
w 2009 roku brało udział w spotkaniach
kooperacyjnych połączonych z II Lubelskimi Targami Energetycznymi. Spotkania kooperacyjne to świetna i bardzo
skuteczna forma pozyskiwania nowych
kontaktów branżowych i kontrahentów.
W roli wystawcy, na targach związanych
z różnymi branżami, występowałem kilkakrotnie. Powiem szczerze, że taką formę
promocji uznawałem za mało skuteczną.
To rozwiązanie pochłania dużo pieniędzy
i co najważniejsze czasu. Przecież stoisko
przez kilka dni muszą obsługiwać trzy,
cztery osoby, które są oderwane od swojej
właściwej pracy. Dlatego tradycyjnie pojęte targi z wystawcami i zwiedzającymi
w roli głównej tracą na znaczeniu. Natomiast połączenie ich z możliwością przeprowadzenia rozmów kooperacyjnych
kaliscy przedsiębiorcy. Dzięki ośrodkowi EEN Kalisz lokalna piekarnia uzyskała
dofinansowanie w wysokości 60.000 EUR
na zakup nowoczesnych maszyn do mieszania ciasta oraz uruchomiła obsługę
klienta poprzez okienko drive-through,
co umożliwia zakup pieczywa bez wysiadania z samochodu. Więcej na: www.
enterprise-europe-network.ec.europa.
daje ogromne korzyści – twierdzi pan Andrzej Gorzkiewicz, Prezes Alfa sp. z o.o.,
w wywiadzie który udzielił dla portalu
dziennik-wielkopolski.pl.
Wszyscy przedsiębiorcy mogą również
brać udział w konsultacjach on-line na temat nowych inicjatyw legislacyjnych oraz
polityk w Unii Europejskiej poprzez portal
internetowy Twój głos w Europie.

technologiczne przedsiębiorców z całej
Europy. Wprowadzona oferta dystrybuowana jest wśród firm, z krajów wskazanych w formularzu przez przedsiębiorcę,
przy użyciu baz danych ośrodków Enterprise Europe Network, izb i stowarzyszeń
gospodarczych, zamieszczana w publikacjach, biuletynach, na stronach internetowych, itp.
„Ośrodki Enterprise Europe Network dostarczają
przedsiębiorcom, w tym w szczególności MSP,
spin-off, instytucjom badawczo-rozwojowym
oraz władzom lokalnym, zintegrowany pakiet
bezpłatnych usług, wspierających biznes
i innowacje na terenie całego regionu.”
Na stronie internetowej www.kip.kalisz.
pl można znaleźć aktualne oferty kooperacyjne firm poszukujących partnerów do
współpracy.
FOT. Sławomir Obst
Bardzo ciekawą formą pomocy są wizyty
studyjne, czyli wcześniej zorganizowane
spotkania grup przedsiębiorców danej
branży i przedstawicieli regionalnych
z różnych krajów europejskich. Odwiedzając wybrane firmy, biorąc udział
w prezentacjach ukazujących specyfikę
i ekonomiczny potencjał oraz możliwości
rozwoju danego regionu przedsiębiorcy
zyskują wiedzę na temat kierunków rozwoju technologicznego własnej działalności gospodarczej, rozpoczęcia współpracy międzynarodowej czy też korzyści
inwestowania w danym regionie.
Jednym z głównych zadań sieci Enterprise Europe Network jest wspieranie międzynarodowego transferu technologii,
czyli pomoc lokalnym i regionalnym firmom w dostępie do europejskiego rynku
technologii, poprzez promocję ich potencjału oraz osiągnięć technologicznych,
a także identyfikację potrzebnych rozwiązań technicznych i organizacyjnych
metodą tzw. audytu technologicznego.
Podczas wizyty u klienta, konsultant pomaga ustalić i sprecyzować oczekiwania
firmy związane z pozyskiwaniem nowych
technologii czy też rozwiązań organizacyjnych. Efektem audytu jest technologiczny profil firmy, czyli oferta i diagnoza
potrzeb, przedstawione w formie raportu
mającego na celu ukierunkowanie klienta na niezbędne działania w obszarach
wymagających ulepszeń i zabiegów naprawczych. Mając nakreślony profil technologiczny firma może zamieścić swoją
ofertę w międzynarodowej bazie Bulletin Board Service (BBS), administrowanej
przez Komisję Europejską, wypełniając
jedynie formularz. Baza ta zawiera oferty
DOBRE PRAKTYKI
FOT. Archiwum Autora
Wsparcie w zasięgu ręki
Andrzej Gorzkiewicz
– Prezes Alfa Sp. z o.o.
Przedsiębiorstwo Innowacyjno-Wdrożeniowe
Alfa Sp. z o.o. z Kalisza
działa na rynku od 2008
roku. Firma jest producentem najnowszej generacji
opraw oświetleniowych
opartych na diodach LED.
W szerokim portfolio produktów Spółki znajdują
się lampy przystosowane
do oświetlenia zewnętrznego, tj. oświetlenia ulic,
dróg, placów czy też szeroko pojętych obiektów
przemysłowych. Ponadto
oferta firmy Alfa zawiera
rozwiązania do oświetlenia wewnętrznego, np.
tuneli czy hal produkcyjnych. Wszystkie oprawy są
praktycznie bezobsługowe i nie wymagają ponoszenia dodatkowych nakładów na konserwację.
Pomimo stosunkowo krótkiej działalności Spółka
Alfa ugruntowała swoją pozycję na rynku
i ciągle się rozwija. Firma może poszczycić
się referencjami w licznych branżowych
pismach i portalach internetowych, między innymi: pgk.srem.pl, lighting.pl i interia360.pl. Współpraca z szeroką siecią
dystrybutorów z całej Polski gwarantuje
dostępność produktów Spółki na terenie całego kraju. Sukces firmy nie byłby
możliwy bez współpracy z jednostkami
badawczymi oraz instytucjami otoczenia
biznesu. Szczególne wsparcie udało się
uzyskać w ramach sieci Enterprise Europe Network.
Innowacja i ekologia w każdym produkcie
Lampy firmy Alfa przeznaczone są zarówno do oświetlenia wewnętrznego
(rur, tuneli) jak i zewnętrznego (ulic, dróg
i placów) oraz obiektów przemysłowych
i hal produkcyjnych. Technologia HBLED,
używana do produkcji opraw Alfa, jest
14
SPIN OFF – PORADNIK PRZEDSIĘBIORCZYCH NAUKOWCÓW 3/2011
najbardziej zaawansowaną i najnowocześniejszą metodą wytwarzania światła
na świecie. Jednocześnie, jest ona całkowicie bezrtęciowa i ekologiczna zarówno
na etapie produkcji, jak i użytkowania.
Przedsiębiorstwo realizuje w ten sposób działania wpisane w swoją działalność statutową, tj. badania i aktywność
proekologiczną. Oświetlenie diodowe
wykonane w technologii HBLED umożliwia nie tylko redukcję kosztów utrzymania, ale także zmniejszenie nakładów
na konserwację. Lampy te umożliwiają ponad 55000 godzin pracy, a firma
Alfa zapewnia ich 10-letnią gwarancję.
Natychmiastowy zapłon i duża wytrzymałość na warunki atmosferyczne wyróżnia oświetlenie HBLED wśród innych
dostępnych na rynku. Lampy firmy Alfa
wykorzystywane są już między innymi
do oświetlenia ulic miasta Kalisza, budynków Kompani Piwowarskiej w Poznaniu
czy terminalu PKP Cargo, gdzie zastosowano ponad 200 lamp SL, co pozwoliło
pozytywnie wpłynąć na bezpieczeństwo
pracowników. Trwałość i energooszczędność produktów firmy wzmacniają jej
konkurencyjność i stanowią potencjał do
dalszego rozwoju. Produkcja odbywa się
wyłącznie w Polsce, natomiast główna
technologia HBLED bazuje na diodach
REBEL, firmy Philips Lumileds, produkowanych w San Jose.
Współpraca z sektorem nauki
Jednym ze źródeł sukcesu Spółki Alfa
jest aktywna współpraca z sektorem
nauki. Obecnie, w ramach współpracy
z Politechniką Łódzką, firma przygotowuje ofertę komercyjnego wykorzystania oświetlenia, opierającego się na wykorzystywaniu energii słonecznej oraz
wiatrowej. Stała współpraca z uczelnią
wyższą umożliwia ciągłe wdrażanie projektów innowacyjnych w zakresie rozwiązań energooszczędnych i zasilania
hybrydowego, pozwalających utrzymać
najwyższy światowy poziom technologii. Ponadto firma Alfa pracuje nad nowym sposobem odprowadzania ciepła
PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ AKADEMICKA
z diod, a także nad rewolucyjnym systemem akumulacji energii elektrycznej.
Doskonałym przykładem współpracy
pomiędzy firmą Alfa a łódzką uczelnią
było zamontowanie, w maju 2009 roku,
innowacyjnego masztu oświetleniowe-
WYDARZENIA
Przed każdą imprezą kooperacyjną
spółka Alfa, wspólnie z pracownikami
Fundacji Kaliski Inkubator Przedsiębiorczości, opracowuje swoją ofertę,
która zamieszczana jest w bazie uczestników spotkań. Kolejnym krokiem
„Doskonałym wsparciem dla przedsiębiorców
rozumiejących potrzebę uczestniczenia w europejskiej gospodarce jest Enterprise Europe
Network”.
go z kolektorami słonecznymi, których
akumulatory pozwalają na generowanie
światła przez ponad dwie doby.
Wsparcie instytucji otoczenia biznesu
Fundacja Kaliski Inkubator Przedsiębiorczości jest instytucją wspomagającą
działalność kaliskich przedsiębiorstw.
Członkowstwo w sieci Enterprise Europe
Network (EEN) umożliwia świadczenie
usług wsparcia dla biznesu na poziomie
regionalnym, tak aby mógł on rozwijać
swoją innowacyjną działalność. Ośrodki
sieci EEN udzielają również informacji
o unijnych programach i możliwościach
ich wykorzystania oraz pośredniczą pomiędzy instytucjami unijnymi a przedsiębiorcami.
Pomoc Fundacji udzielana Spółce Alfa
obejmuje kilka obszarów. Kaliski Inkubator Przedsiębiorczości zaangażował
się w promocję produktów firmy, m.in.
poprzez udostępnienie powierzchni ekspozycyjnej położonej przy jego siedzibie. Inne wsparcie jakie uzyskała Alfa, to
możliwość stałego udziału w międzynarodowych spotkaniach kooperacyjnych.
Spotkania organizowane są przez kaliski
ośrodek wspólnie z partnerami z sieci EEN
podczas najbardziej znaczących targów
branżowych. W trakcie spotkań można
skutecznie nawiązać nowe kontakty biznesowe oraz handlowe. Z doświadczenia
firmy wynika, że takie formy spotkań są
dużo efektywniejsze niż targi krajowe,
które pochłaniają dużo pieniędzy, ze
względu na konieczność przygotowania
oferty wystawowej przy jednocześnie
niewielkiej liczbie pozyskanych kontaktów. Połączenie udziału przedsiębiorstwa
w targach i spotkaniach kooperacyjnych
pozwala na oszczędność czasu i kapitału
przy jednocześnie wyższych korzyściach
niż sam udział w targach.
jest wybór konkretnych kontrahentów, potencjalnie zainteresowanych
ofertą firmy, a tym samym udziałem
w spotkaniu ze Spółką. Na podstawie
wyborów firmy przygotowywany jest
harmonogram spotkań, zawierający
godzinę, numer stolika oraz informację na temat reprezentantów danej
firmy. Dzięki temu przedsiębiorca nie
traci czasu na wędrówkę od stoiska do
stoiska targowego w nadziei, że może
trafi na interesujące przedsiębiorstwo.
Efektem wielu rozmów przeprowadzonych podczas spotkań kooperacyjnych, w których brała udział Spółka,
jest współpraca z zagranicznymi kontrahentami czyli rezultat najbardziej
pożądany przez każdego przedsiębiorcę biorącego udział w tego typu
wydarzeniach.
Koszty organizacyjne spotkań dofinansowane są ze środków Unii Europejskiej.
Wszelkie formalności rejestracyjne firmy
przejmują na siebie pracownicy Fundacji Kaliski Inkubator Przedsiębiorczości.
Pomoc w rozwoju
Współczesna gospodarka wymaga od
przedsiębiorców ciągłego ulepszania
swoich technologii, a także nieustannego pozyskiwania nowych klientów
i partnerów biznesowych. Szczególnie
ważny jest rozwój kontaktów międzynarodowych. Doskonałym wsparciem
dla przedsiębiorców rozumiejących potrzebę uczestniczenia w europejskiej
gospodarce jest sieć Enterprise Europe
Network. Firma Alfa otrzymała nieocenione wsparcie w ramach sieci, które bez
wątpienia będzie owocować w przyszłości oraz umożliwi jej dalszy rozwój. Ponieważ współpraca z siecią ma charakter
ciągły Spółka liczy na jej dalsze pozytywne efekty.

FLESZ
• Zapraszamy
do
uczestnictwa
w konkursie„Fundusze dla nauki”
na najlepszy projekt współfinansowany z funduszy europejskich,
wspierający rozwój nauki w Polsce.
Projekty będą ocenianie w ramach
trzech kategorii: Infrastruktura
szkolnictwa wyższego, Komercjalizacja badań, Wspomaganie kompetencji pracowników sektora B+R.
Szczegóły na www.proregio.org.pl
oraz www.sciencenetwork.eu.
• Do 11 lipca br. można zgłaszać prace do II edycji konkursu Akademicki Mistrz Innowacyjności, którego
celem jest wyłonienie i promocja
najlepszych prac magisterskich
z zakresu innowacyjności. Szczegóły na www.parp.gov.pl.
• Sieć tematyczna Fundusze Europejskie dla nauki, zaprasza wszystkich
beneficjentów funduszy europejskich ze środowiska naukowego, do
odwiedzania portalu www.sciencenetwork.eu. Portal daje możliwość
wymiany informacji, zadawania pytań ekspertom oraz korzystania ze
specjalistycznych artykułów.
• 5 lipca w Hotelu Meridian w Poznaniu odbędą się 8. warsztaty pt.
„Przedsiębiorczość – sposób na
elastyczność i bezpieczeństwo
na rynku pracy”. Szczegóły na
www.wzpp.flexcore.org.pl.
• Koło Fortuny – program dla przedsiębiorczych i o przedsiębiorczych.
W każdy czwartek o godzinie 20.00
na antenie Radia Afera i na www.afera.com.pl.
Człowiek – najlepsza inwestycja