Dr inż. Elżbieta Gajek ekspert Programu eTwinning, Kierownik

Dyrektor gwarantem
sukcesu projektu
międzynarodowego
Dr inż. Elżbieta Gajek
[email protected]
Warszawa
05.10.2010 r.
Dwa podejścia do
rzeczywistości społecznej
u
Pozytywiści twierdzili, że rzeczywistość społeczną
można badać i oddziaływać na nią, tak jak na
materialną.
u
Postmoderniści twierdzą, że rzeczywistość społeczna
jest wytworem działań i intencji człowieka, znaczenie
mają relacje władzy, subiektywne postrzeganie zjawisk.
u
eTwinning przykładem stworzenia odgórnych ram
organizacyjnych, które są oddolnie wypełniane treścią
merytoryczną i pedagogiczną.
Wizja
u
Szkoły
u
Sukcesu
u
Osiągnięć (kompetencje kluczowe)
u
Zarządzania (koncentracja na wypełnianiu zadań;
ustawienie zasobów, aby osiągnąć cele; promowanie
efektywności)
u
Przywództwa (najważniejsze są osiągnięcia, zachęcanie,
tworzenie etosu szkoły, wypracowywanie wspólnej,
akceptowanej i stosowanej wizji sukcesu i procedur do
niego prowadzących, wsparcie, konsultacje zależnie od
potrzeb).
Rzeczywistość [1]
u
Cel uczestnictwa w programie eTwinning
u
Zakres: treść, czas, wynik
u
Uczestnicy: liczba uczniów, nauczycieli, partnerów
u
Warunki:
u
wymagania władz (podst. programowa,
rozporządzenia MEN – projekt gimnazjalny)
u
procedury wprowadzania w życie celów i ustaleń
u
procedury sprawdzania działania założeń
Rzeczywistość [2]
u
Miejsce TIK w szkole
u
Doświadczenie i kompetencje nauczycieli (językowe,
techniczne, interkulturowe, innowacyjne)
u
Zasoby – sprzęt i oprogramowanie
u
Zasoby – systemy i procedury
u
Role i zakresy odpowiedzialności
u
Możliwości rozwoju pracowników
u
Wsparcie techniczne
eTwinning zapewnia warunki
stosowania techniki bo:
u
jest potrzebna (niezbędna);
u
jest cel jej stosowania;
u
jej stosowanie jest odpowiednie (właściwe);
u
wspiera uczenie się;
u
dodaje nowe wartości do uczenia się i nauczania.
Plan działania
Plan minimum
Plan maksimum
Proces
Wyniki
Miejsce na:
u
różnorodność w zakresie: treści projektu, wyniku,
języków, czasu;
u
indywidualizację i specjalne potrzeby edukacyjne
uczniów;
u
margines błędu i niepowodzenia innowacji;
Realizacja planu
u
Punkt startowy
u
Zadania
u
Czas realizacji zadań
u
Podział odpowiedzialności
u
Dostęp do zasobów
u
Upewnienie się, że nauczyciele mają odpowiednią
wiedzę, sprawności i postawy
u
Upewnienie się, że uczniowie mają odpowiednią
wiedzę, sprawności i postawy
u
Spisanie zasad i procedur wewnętrznych
u
Określenie obszarów autonomii (strategie nauczania,
inicjatywa nauczycieli, warunki rozwoju).
Monitorowanie osiągnięć
u
Uczenia się (nauczycieli i uczniów)
u
Nauczania
u
Wartości dodanej w uczeniu się
u
Ewaluacja oznak, dowodów, wyników
u
Dokumentacja pracy i wyników projektu – zdjęcia,
filmy
u
Trudna zabawa (ang. hard fun) (Papert)
Dzielenie się informacjami
i doświadczeniami z:
u
nauczycielami;
u
władzami edukacyjnymi;
u
władzami lokalnymi;
u
dyrektorami innych szkół w kraju;
u
dyrektorami szkół w innych krajach.
Bezdroża eTwinning
u
Działania bezcelowe – tłumaczenie kolędy „Cicha noc” na
języki partnerów projektu i tworzenie kolekcji tłumaczeń.
u
Działania nieinnowacyjne – wysyłanie kartek świątecznych
elektronicznych lub zwykłych do setek partnerów.
u
Spłycanie znaczenia kompetencji interkulturowej –
umiejętność reagowania na różnice i konflikty, a nie na
podobieństwa, nieumiejętność „wejścia w buty” partnera.
u
Akceptowanie nieznajomości języków obcych.
u
Blokowanie entuzjazmu, autonomii, współpracy.
Wprowadzanie zmiany
u
Projekt eTwinning wprowadza do szkoły zasadnicze
zmiany (kultura, technika, języki).
u
Nie można zmienić innych ludzi i oni nie mogą
zmienić nas.
u
Można spowodować, że ludzie zmienią siebie – jeśli
będą chcieli.
Zmiana – trudności
u
„we wczesnych latach życia ludzie tworzą teorie na
temat otaczającego świata. Czynią to bez pomocy
formalnej edukacji – możemy powiedzieć, że są to
teorie naturalne lub intuicyjne.”
u
„większość zmian poglądów następuje stopniowo, na
przestrzeni wielu lat, [...] a ludzie mają tendencję do
powrotu do swoich uprzednich sposobów myślenia.”
(Gardner 2006)
u
Młodzi ludzie do piętnastego roku życia łatwo zmieniają
sposoby myślenia (Piaget 1983). Potem zmiany stają się
bardzo trudne.
Reformator
u
Reformator bowiem napotyka wrogów w tych
wszystkich, którzy na starych urządzeniach dobrze
wychodzili, a w tych, którzy wyjdą dobrze na nowych,
ciepłych zaledwie znajduje obrońców. Mały zapał tych
ostatnich tłumaczy się poniekąd obawą przeciwników
mających za sobą potęgę prawa, poniekąd też
nieufnością ludzi, którzy nie wierzą w prawdziwość
rzeczy nowych, dopóki ich nie ujrzą wybudowanych.
Stąd bywa, że ci, którzy nowemu układowi stosunków
się przeciwstawiają, atakują go, gdzie mogą, z całą
zaciekłością stronniczą, natomiast jego zwolennicy
popierają go bez energii tak, iż razem z nimi i sam
nowator może przepaść.
(Machiavelli 1513/1969:23)
Strategie wprowadzania
zmiany w edukacji
u
W środowisku dominującej władzy.
Zmiany są wprowadzane przez władze, które wydają
odpowiednie dyrektywy i wymagają ich wykonania.
Za niewykonanie poleceń grożą sankcje. Strategia
wydaje się łatwa do wprowadzenia, ale nie jest
efektywna, bowiem możliwy jest poważny konflikt
pomiędzy władzą i wykonawcami zmian.
Strategie wprowadzania
zmiany w edukacji
u
Strategia w środowisku racjonalno-empirycznym.
Zakłada się, że ludzie są rozsądni i po przedstawieniu
im korzyści z wprowadzenia zmiany będą chętni do jej
wprowadzania. Okazuje się jednak, że założenie
racjonalności zachowań ludzi jest nadmierne.
Zachowują się oni racjonalnie, ale każdy w świecie
postrzeganym indywidualnie. Zmiany poprzedzone
wyjaśnieniem budzą mniej sprzeciwu i odbiorcy od
początku akceptują argumenty.
Strategie wprowadzania
zmiany w edukacji
u
Strategia w środowisku normatywno-reedukacyjnym.
Zmiana kultury szkoły powinna poprzedzać
wprowadzenie innowacji. Nauczyciel nie jest
postrzegany jako odbiorca i wykonawca zmian, ale
podejmuje decyzje oparte o swoje indywidualne
przekonania i postawy. Zmiana jest wprowadzana
najczęściej w obecności doradcy, który inicjuje zmianę
i uczestniczy w jej wprowadzaniu. Skuteczność
wprowadzenia zmiany zależy głównie od autorytetu
doradcy, a czas wprowadzania zmiany jest długi.
Postawy wobec zmian
technicznych
u
innowatorzy (ang. innovators),
u
wcześni adaptatorzy (ang. early adopters),
u
wczesna większość (ang. early majority),
u
późna większość (ang. late majority)
u
opieszali (ang. laggards).
luka pomiędzy dwoma pierwszymi segmentami,
a pozostałymi jest duża i zwykle nie poświęca się
do niej wystarczająco dużo uwagi.
Teorie głoszone i stosowane
u
Metody obrony teorii stosowanych:
u
Obstajemy przy naszej teorii głoszonej w jednym miejscu, a przy
stosowanej – w innym. Wciąż mówimy językiem jednej teorii, lecz
działamy w duchu innej.
u
Wybiórczo traktujemy informacje, które mogą wywoływać dylematy
(to znaczy ignorujemy je).
u
Zatajamy istnienie znaczących danych.
u
Zmieniamy pracę lub zwalniamy kogoś z pracy.
u
Tworzymy zabezpieczające się, samospełniające się proroctwo,
używając swojej władzy do wywoływania pożądanego zachowania
innych oraz stłumienia wszelkich reakcji odmiennych.
u
Zmieniamy naszą teorię głoszoną, lecz nie stosowaną.
u
Czynimy marginalne zmiany w naszej teorii stosowanej
Argyris i Schön 1974:32-33)
Feministyczne podejście do
techniki
u
Kobiety i mężczyźni inaczej korzystają z techniki (Fallows, 2005)
•
Poczta elektroniczna służy im głównie do kontaktów społecznych z rodziną,
przyjaciółmi i współpracownikami. 94% kobiet korzystających z sieci używa poczty
elektronicznej. Przekazują wiadomości, porady, opisują emocje oraz planują
spotkania i zdarzenia.
•
91% kobiet korzysta z wyszukiwarek, w tym 39% codziennie. Jednak 24% kobiet
jest przytłoczona nadmiarem informacji, często postrzegają informacje
w Internecie jako „śmieci”.
•
Kobiety niezbyt często korzystają z Internetu dla rozrywki, np. dla realizacji
swoich zainteresowań, hobby, czytania dla przyjemności, pobierania plików
wideo i audio.
•
Kobiety nie są szczególnie zainteresowane nowinkami technicznymi, nie
eksperymentują z gadżetami i nowym oprogramowaniem.
•
Nie zajmują się stroną techniczną komputerów.
•
Niepokoją je przestępstwa w sieci.
Feministyczne podejście do
posiadania wiedzy
1.
Milcząca wiedza w użyciu – kobieta ślepa, głucha, posłuszna silnemu,
karzącemu autorytetowi, nie wyraża swoich poglądów.
2.
Wiedza otrzymana – kobieta pobiera wiedzę od autorytetów, dobry
słuchacz, odtwarza i stosuje wiedzę.
3.
Wiedza subiektywna – kobieta czerpie ze źródeł wewnętrznych,
słucha własnego głosu, mówi o swoich uczuciach i doświadczeniu
z sercem, opisuje wydarzenia i emocje. Odczuwa idee, a nie
analizuje.
4.
Wiedza usystematyzowana – kobieta postrzega i odróżnia różne
systemy, struktury i obszary wiedzy, docenia pozytywne znaczenie
analizy, różnych sposobów ewaluacji, tworzenia wiedzy.
Charakteryzuje się empatią, chęcią współpracy i dialogu.
5.
Wiedza tworzona – kobieta prowadzi dialog włączając uczucia i umysł:
poszukuje prawdy przez pytania i rozmowę; potrafi porządkować
i krytykować argumenty; słucha z uwagą i zrozumieniem; mówi/słucha
z pewnością, równowagą i starannością.
Znaczenie wymiaru moralnego podejmowanych
działań i zachowań.
Dziękuję
za uwagę
Uwaga końcowa: Autorka nie daje żadnej
gwarancji skuteczności stosowania
przedstawionych idei w praktyce.