Analiza bilansu potrzeb w zakresie pomocy społecznej w

Regionalny Ośrodek
Polityki Społecznej
w Rzeszowie
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Obserwatorium Integracji Społecznej w Rzeszowie
Analiza bilansu potrzeb
w zakresie pomocy społecznej
w województwie podkarpackim
na lata 2011 – 2012
Opracowane przez:
Obserwatorium Integracji Społecznej
kwiecień 2011
Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Rzeszowie
ul. Hetmańska 120, 35-078 Rzeszów, tel. /17/ 74 70 600, fax /17/ 74 70 601
Analiza bilansu potrzeb w zakresie pomocy społecznej w woj. podkarpackim na 2011 – 2012 rok
Obserwatorium Integracji Społecznej działające w strukturach Regionalnego
Ośrodka Polityki Społecznej w Rzeszowie dokonało zestawienia planowanych potrzeb
w zakresie pomocy społecznej gmin województwa podkarpackiego.
Bilans potrzeb z zakresu pomocy społecznej dla województwa podkarpackiego
obejmuje dane z gminnych i powiatowych jednostek pomocy społecznej. Celem badania
było ustalenie obecnego i planowanego stanu zatrudnienia a także zgłaszanych potrzeb
na różne formy świadczeń. Uzyskane dane pozwoliły na wyłonienie następujących
wniosków:

zasoby
kadrowe
w
2011
roku
ulegną
zwiększeniu
w
mniejszym
stopniu
w ośrodkach pomocy społecznej tj. o 1,39% niż w powiatowych centrach pomocy
rodzinie o 3,54% w stosunku do roku 2010;

w 2011 roku ośrodki pomocy społecznej zgłosiły potrzebę utworzenia 38,5 etatu.
Największe zwiększenie zatrudnienia nastąpi wśród pracowników socjalnych –
o 29 etatów, co powinno się przełożyć na wzrost jakości świadczonych usług
i zwiększenie skali udzielanej pomocy. Zmniejszenie zatrudnienia natomiast
nastąpi wśród pracowników wykonujących usługi opiekuńcze, mniej o 16 etatów;

planowana kwota świadczeń na zadania własne gmin w 2012 roku wzrośnie
o 3,63% w stosunku do roku 2011. W przypadku gmin należy zaplanować środki
finansowe w wysokości 251 929 473 zł, a w miastach na prawach powiatu
32 016 282 zł. W gminnych ośrodkach pomocy społecznej planowane jest
wydatkowanie dwukrotnie mniejszej
kwoty
na
zasiłki
stałe (27 314 691zł)
niż na zasiłki okresowe (62 574 500zł). Inaczej jest w miastach na prawach
powiatu, różnica będzie znacznie mniej zauważalna tj. zasiłki stałe 5 064 820 zł
a zasiłki okresowe 6 422 400 zł.

planowana liczba osób, którym zostanie przyznane świadczenie w ramach zadań
własnych i zleconych (bez względu na ich rodzaj, formę, liczbę oraz źródło
finansowania) w roku 2012 wyniesie 150 294 osób. Liczba ta ulegnie zmniejszeniu
o 4 194 osoby w stosunku do prognozy na rok wcześniejszy.

uwzględniając wszystkie placówki wsparcia dla dzieci funkcjonujące na terenie
województwa podkarpackiego, największa liczba podopiecznych opuściła rodziny
zastępcze, tym
samym
otrzymała
pomoc
na
zagospodarowanie w
formie
rzeczowej. W roku 2010 była to liczba 130 osób, w 2011 planowany jest znaczny
wzrost do poziomu 183 osób, natomiast w roku 2012 liczba ta powinna się obniżyć
do 163 osób. Drugą pod względem liczebności grupą osób, która uzyskała tego
rodzaju pomoc to osoby opuszczające placówki opiekuńczo –wychowawcze,
znacznie
mniejszą
grupą
są
wychowankowie
domów
pomocy
społecznej
2|Strona
Analiza bilansu potrzeb w zakresie pomocy społecznej w woj. podkarpackim na 2011 – 2012 rok
dla dzieci i młodzieży, zakładów poprawczych i specjalnych ośrodków szkolno –
wychowawczych.

na podstawie zebranych danych dotyczących powodów przyznania pomocy
w ośrodkach pomocy społecznej (w przeliczeniu na liczbę rodzin) została
sporządzona prognoza na rok 2012
Wykres
1.
Powody przyznania pomocy
prognoza na rok 2012.
w
Ośrodkach
Pomocy
Społecznej
–
5
24,80%
4
4,68%
3
0,49%
6
13,40%
2
0,09%
1
26,96%
17
0,16%
7
16,02%
16
0,90%
11
0,08%
15
0,55%
1. Ubóstwo
14
0,00%
13
0,05%
12
0,34%
10
2,69%
9
0,76%
8
8,04%
10. Alkoholizm
2. Sieroctwo
11. Narkomania
3. Bezdomność
12. Trudności w przystosowaniu do życia
po opuszczeniu zakładu karnego
4. Potrzeba ochrony macierzyństwa
5. Bezrobocie
6. Niepełnosprawność
7. Długotrwała lub ciężka choroba
8. Bezradność w sprawach opiek. wych.
i prowadzenia gospodarstwa domowego - ogółem
9. Przemoc w rodzinie
13. Brak umiejętności w przystosowaniu
do życia młodzieży opuszczającej placówki
opiekuńczo-wychowawcze
14. Trudności w integracji osób, które
otrzymały status uchodźcy
15. Zdarzenie losowe
16. Sytuacja kryzysowa
17. Klęska żywiołowa lub ekologiczna
Źródło: Bilans potrzeb sporządzony w 2011 r.
3|Strona
Analiza bilansu potrzeb w zakresie pomocy społecznej w woj. podkarpackim na 2011 – 2012 rok
Spośród powodów, które gminy województwa podkarpackiego wymieniają jako
najczęstsze przyczyny ubiegania się o świadczenia z zakresu pomocy społecznej
są ubóstwo i bezrobocie. Prognoza na rok 2012 pokazuje, że problemy Podkarpacia
związane z brakiem miejsc pracy oraz wiążący się z tym tematem brak funduszy
zapewniających byt rodzinom w województwie spowodują, że te dwa czynniki stanowić
będą ponad 50 % powodów ubiegania się o pomoc w takiej właśnie formie. Ponadto
długotrwałe i ciężkie choroby, a także niepełnosprawność oraz bezradność w sprawach
opiekuńczo
się
o
-
zasiłki
wychowawczych
z
pomocy
w
dużym
społecznej.
stopniu
Prognozy
będą
dotyczące
przyczyną
ubiegania
pozostałych
powodów
przyznawania pomocy społecznej przez gminy z Podkarpacia będą miały charakter
jednostkowy (bezdomność, sieroctwo, narkomania, zdarzenia losowe, klęski żywiołowe).
Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że powyższe dane ilustrują tylko
„ujawnione” przypadki w poszczególnych kategoriach, czyli głównie osoby, które zgłosiły
się po pomoc.
Na podstawie danych zebranych w I kwartale 2011 roku z ośrodków pomocy
społecznej i powiatowych centrów pomocy rodzinie powstała zbiorcza informacja
o potrzebach z zakresu pomocy społecznej - bilans potrzeb. Sporządzony i przekazany
Wojewodzie podkarpackiemu posłuży do kreowania regionalnej polityki społecznej.
Analiza złożonych przez ośrodki pomocy społecznej i powiatowe centra pomocy rodzinie
kwestionariuszy zostanie wykorzystana w planowaniu środków pieniężnych na realizację
zadań z obszaru pomocy społecznej.
4|Strona