Historia Sarnowa - Szkoła Podstawowa w Sarnowie

Historia Sarnowa
Historia Sarnowa
Sarnów - to duża
wieś w gminie Stanin leżąca 10km
na południe od Łukowa , w
południowo – wschodniej części
utworzonego w 1999 r. woj.
lubelskiego. Przed rozbiorami , w
latach międzywojennych oraz w
trzydziestoleciu
powojennym
Sarnów należał do woj.
lubelskiego , a w okresie od 1975r.
do końca 1998r. do województwa
siedleckiego.
Sarnów jest wioską starą.
Wzmianki historyczne dotyczące
jej istnienia, z powołaniem
obecnej nazwy udokumentowane
są w nie wydanych materiałach fundacyjnych poszczególnych parafii. Przypuszcza się że
miejscowość istniała już w XIV wieku i tylko niedostateczna ilość przekazów źródłowych
nie pozwala tego stwierdzić.
Wiele trudności sprawia ustalenie pochodzenia nazwy Sarnów. Najwłaściwsza wydaje się hipoteza , że nazwa związana jest z topografią terenu okolic Łukowa znanych od
najdawniejszych czasów jako nizinne a przede wszystkim bagniste , obfitujące także w
bagniste lasy i źródła rzek. W owych lasach żyły sarny, dlatego prawdopodobnie nazwa miejscowości składa się z cząstki „sarn”, do której dodano przyrostek ,,ów’’.
W 1555 r. dobra sarnowskie należały do rodziny Gioskich. W drodze spadku i wykupu przechodziły z rąk do rąk. Ostatnim właścicielem majątku był Roman Dmochowski
spokrewniony z Henrykiem Sienkiewiczem, który w dzieciństwie przyjeżdżał tu wraz
ze starszym rodzeństwem . Żona Dmochowskiego była siostrą Teresy Tatarkiewiczowej .
Teresa i Władysław Tatrakiewiczowie z synem Krzysztofem często gościli w Sarnowie
.Bywały również inne osoby ze świata kultury i nauki m.in. Aurelia Zagurska, tłumaczka ,,Conrada’’, związany z Elizą Orzeszkową Franciszek Godlewski i warszawscy architekci .
W dniach 15-29 września 1939r. przebywała w dworku u Dmochowakich Zofia
Nałkowska , która przybyła na zaproszenie gospodarzy .Swój pobyt pisarka opisała
we wspomnieniach „Dzienniki z czasu wojny”, gdzie podkreśliła gościnność państwa
Dmochowskich. Znajdujący się w Sarnowie zabytkowy drewniany dwór został wzniesiony
w stylu klasycznym około 1829r. Od 1945 roku do obecnej chwili do obecnej chwili obiekt
zajmuje Szkoła Podstawowa.
W wyniku działań wojennych Sarnów nie został zniszczony. W tym rejonie , w czasie okupacji działał dobrze zorganizowany ruch oporu. Na terenie Sarnowa odział AK
„Ostoi’’ i AS „Serafina” zorganizowały kilka udanych akcji dywersyjnych. Szczególnie gło-
-1-
Historia Sarnowa
śny był napad oddziału AK w dniu 16.XI.1943r. wtedy grupa Kedywu z Jaty wykoleiła
pociąg pod Borowiną.
Obecnie Sarnów jest dużą wsią , rozbudowaną i nowoczesną. Na miejsce starych
drewnianych budynków, często krytych strzechą stanęły nowe piętrowe domy oraz nowoczesne budynki gospodarcze. W 1972r. Wieś została zelektryfikowana i nastąpił jej dalszy
rozwój związany z budowa dróg polnych , rozwojem komunikacji i handlu.
Sarnów łącznie z czterema koloniami zamieszkały jest przez 1000 osób tj. 180 rodzin. Większość utrzymuje się z rolnictwa. Jednak duży procent ok. 30% poszukuje dodatkowych źródeł utrzymania poza rolnictwem. Obecnie wielu mieszkańców, szczególnie młode pokolenie ma problem z znalezieniem pracy. Wiele rodzin żyje na granicy minimum socjalnego.
-2-