Cukrzyca typu 3 - Cukrzyca a Zdrowie
Transkrypt
Cukrzyca typu 3 - Cukrzyca a Zdrowie
WARTO WIEDZIEĆ Cukrzyca typu 3 Cukrzycą typu 3 nazwała chorobę Alzheimera neuropatolog Susan de la Monte z amerykańskiego Brown University. Diabetycy są na nią narażeni dwa razy częściej, mają też więcej problemów z pamięcią i uczeniem się. Insulina pomaga komórkom magazynować materiały energetyczne, czyli cukry i tłuszcze. Kiedy organizm produkuje jej za mało (cukrzyca typu 1) lub niewłaściwie na nią odpowiada (cukrzyca typu 2), pojawiają się, zaburzenia metaboliczne, szkodliwe dla serca, naczyń krwionośnych i nerwów obwodowych. Niegdyś uważano, że hormon ten produkowany jest wyłącznie w trzustce i nie działa na ośrodkowy układ nerwowy. W latach osiemdziesiątych odkryto obecność insuliny i jej receptora w mózgu. Okazało się, że nie tylko przenika ona przez barierę krew - mózg, ale i jest w nim, w niewielkich ilościach, wytwarzana. Szybko odkryto, że wpływa na uczenie się i pamięć. Podana ludziom w zastrzyku lub donosowo wyraźnie zwiększa zdolność zapamiętywania. Zespół Susan de la Monte porównał poziom insuliny i receptorów insulinowych w tkance mózgowej, pobranej pośmiertnie od chorych na Alzheimera i osób niedotkniętych tym schorzeniem. Okazało się, że chorzy średni poziom insuliny w obszarach odpowiedzialnych za uczenie się i pamięć mieli czterokrotnie niższy, dziesięciokrotnie rzadziej występowały też u nich receptory insuliny, niż u osób niecierpiących na schorzenia mózgu. „To wyjaśnia, że można mieć dokładnie takie same problemy jak w zwykłej cukrzycy, tylko ograniczone do mózgu” - podsumowała badaczka. A ponieważ na poziom insuliny w mózgu oddziałuje także jej stężenie ogólnoustrojowe, diabetyków choroba Alzheimera dotyka częściej. De la Monte i inni naukowcy znaleźli również powiązanie alzheimera z niskim mózgowym poziomem insulinopodobnego czynnika wzrostu IGF1 i jego receptora - białek budową przypominających insulinę i jej receptor (insulina czasami wiąże się do receptora IGF1 i odwrotnie, IGF1 do receptora insuliny), co sugeruje, że choroba Alzheimera wynika z głębokiego niedoboru IGF1 w mózgu. Niektóre nowe badania wiążą również insulinę i IGF1 z chorobami Parkinsona i Huntingtona. Wśród cierpiących na Huntingtona cukrzyca występuje siedmiokrotnie częściej, a spośród chorych na parkinsonizm co najmniej połowa ma zaburzenia metabolizmu glukozy. Nie wiadomo, w jaki sposób niedobór insuliny i IGF1 może zaszkodzić mózgowi. „To podstawowa sprawa, której poświęcamy najwięcej wysiłku i czasu” - mówi de la Monte. Niektórzy badacze sadzą, że insulina związana jest z produkcją złogów białkowych obecnych w mózgach pacjentów cierpiących na Alzheimera i parkinsonizm. Powiązanie insuliny i IGF1 z chorobami neurodegeneracyjnymi nie jest już podważane. Trwają poszukiwania terapii, przywracającej normalne działanie insuliny, w nadziei, że pozwoli to spowolnić, a może nawet zatrzymać ich rozwój. Wykazano na przykład, że związki wzmacniające odpowiedź mózgu i innych narządów na insulinę opóźniają zanik funkcji poznawczych we wczesnych etapach choroby Alzheimera. „To świetnie, że mamy wreszcie kierunek, w którym możemy podążać” - cieszy się de la Monte. Na podstawie artykułu Melindy Wenner z nr 7/204 „Świata Nauki” opr. ota Cukrzyca a Zdrowie 19