Wo da dla za sto so w ań prze my sło w ych (3)

miesięcznik informacyjno-techniczny
5 (189), maj 2014
Wodadlazastosowańprzemysłowych(3)
Obniżka
na twardości
Doboru metod oczyszczania wody stosowanej w przemyśle dokonuje się w oparciu o kryterium parametrów jakości wody surowej oraz docelowej jakości wody. W ostatniej części z tego
cyklu postaram się odpowiedzieć na pytanie jak oczyszczać
wodę dla różnych zastosowań?
Spośród wielu zastosowań wody
dla celów produkcyjnych warto
krótko omówić wymagania stawiane wodzie dla zakładów przemysłu
przetwórstwa rolno-spożywczego.
W większości przypadków jej jakość powinna odpowiadać wymaganiom stawianym wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi
określonym w obowiązującym akcie
prawnym [1, 2], przy czym generalnie zwraca się uwagę na stan bakteriologiczny wody. Poszczególne
branże mają jednak dodatkowe wymagania związane ze specyfiką prowadzonych procesów technologicznych. I tak - woda dla browarnictwa
powinna dodatkowo charakteryzować się niską zawartością jonów
magnezu, azotanów i chlorków [3].
Obniżenie twardości magnezowej
można uzyskać, stosując modyfikację opisanej poprzednio metody
zmiękczania za pomocą wodorotlenku sodu, tzw. metodę wapno-soda, która w określonych warunkach stechiometrycznych pozwala
na wytrącanie z wody nierozpuszczalnego wodorotlenku magnezu
zgodnie z reakcją [4]:
Mg(HCO3)2
+
4NaOH→→
Mg(OH)2↓ + 2 Na2CO3 + H2O.
W przemyśle przetwórstwa owocowo-warzywnego woda nie może
być zbyt twarda, ponieważ duża
twardość wpływa ujemnie na barwę
owoców i warzyw. W wodzie twardej trudniej przebiegają również
procesy technologiczne, m.in. gotowanie [3]. Tu znajdują zastosowanie opisane metody zmiękczania za
pomocą wapna i/lub wapna i wodorotlenku sodu.
30
W przypadku przemysłu mleczarskiego wykorzystywana woda podlega różnym technikom uzdatniania
pozwalającym na usunięcie jonów żelaza, magnezu i miedzi, których
obecność wpływa dodatnio (katalizująco) na proces utlenienia, czyli jełczenia tłuszczu, a ponadto obecność
żelaza może być przyczyną wystąpienia rdzawych plam na gotowych produktach. Z kolei sole magnezu wywołują gorzkawy, nieprzyjemny smak
[3]. W tym celu wykorzystuje się
opisane powyżej metody odżelaziania i obniżania twardości magnezowej, a w przypadku nadmiernego stężenia jonów
miedzi - metody sorpcyjne.
W piekarnictwie zazwyczaj
wykorzystuje się wodę średnio twardą, ponieważ zawiera
ona sole wapniowe, które korzystnie wpływają na uelastycznienie glutenu w cieście. Innymi cechami winna charakteryzować
się woda wykorzystywana w przemyśle cukierniczym. Powinna to być woda miękka o małej zawartości soli nieorganicznych. Obecność takich związków pogarsza jakość i walory smakowe
wyrobów gotowych, m.in. z uwagi na
utrudnioną krystalizację cukru [3].
W pralnictwie najbardziej zaostrzone wymagania dotyczą zawartości żelaza, manganu oraz twardości wody, co wiąże się z utrzymaniem standardów odnośnie szarzenia i żółknięcia pranych tekstyliów
oraz zużyciem środków piorących.
W pralniach zasilanych wodą wodociągową instaluje się stacje uzdatniania wody oparte na procesach
wymiany jonowej.
Dużymi odbiorcami złożonych i
doskonałych technicznie instalacji
uzdatniania wody są szpitale, laboratoria i zakłady farmaceutyczne. Podmioty te potrzebują wody o szczególnie wysokich parametrach do zasilania autoklawów, destylatorów,
aparatów ultradźwiękowych, testów,
myjek laboratoryjnych, do mycia basenów, sprzętu dentystycznego, produkcji farmaceutycznej, stacji dializ
i wielu innych zastosowań. W większości przypadków w instalacjach
tych stosuje się kolejno szereg procesów jednostkowych stopniowo
uzdatniających wodę do poziomu
określonego w standardach Association for the Addvancement of Medical Instrumentation (AAMI) oraz
Farmakopei Europejskiej i Polskiej [5]. Przy założeniu, że instalacje te zasilane są wodą wodociągową spełniającą warunki wymagane dla wody przeznaczonej do spożycia przez
ludzi [1, 2] na proces uzdatniania składają się: dezynfekcja, zmiękczanie na wymieniaczach jonowych, sorpcja na
węglu aktywnym i technika odwróconej osmozy.
Do ogrzewania...
Woda określana jako woda dla celów kotłowych ma zróżnicowane wymagania co do jakości, zależnie od jej
rodzaju: może to być woda kotłowa
znajdująca się w kotłach, w których
poddawana jest odparowaniu, woda
zasilająca kotły, a także woda dodatkowa przeznaczona do pokrycia strat
w obiegu wodno-parowym. W obiegu
wodno-parowym znajduje się ponadto
kondensat, czyli skropliny pary użytkowej wyprodukowanej uprzednio w
kotle oraz destylat, czyli skropliny pary powstającej w wyparkach. Woda kotłowa zasilająca kotły oraz woda dodatkowa musi spełniać wymagania
www.instalator.pl