prawdziwe jb

Sygn. akt VIII K 23/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 13 lutego 2014 roku
Sąd Rejonowy dla Warszawy – Mokotowa w VIII Wydziale Karnym
w składzie
Przewodniczący: SSR Rafał Stępak
Protokolant: Justyna Grabkowska
Prokurator: Jan Drelewski
po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 13 lutego 2014 r.
sprawy:
1 Ł. N., syna A. i E. z domu W., urodzonemu (...) w W. 1987 roku w W.
oskarżonego o to, że :
w dniu 3 sierpnia 2013 r. na terenie posesji nr (...) w m. W. gm. R. działając wspólnie i w porozumieniu z P. J. brał udział
w pobiciu J. B. w ten sposób, że bił go pięściami po głowie w wyniku czego pokrzywdzony doznał stłuczenia twarzy
z drobną raną nosa i z ukruszeniem brzegów siecznych zębów, złamania kości nosa z przemieszczeniem odłamów,
czym naraził pokrzywdzonego na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienia skutku określonego
w art. 156 § 1 kk lub 157 § 1kk
tj. o przestępstwo z art. 158 § 1 kk
1 P. J., syna R. i E. z domu B., urodzonemu (...) w W.
oskarżonego o to, że :
w dniu 3 sierpnia 2013 r. na terenie posesji nr (...) w m. W. gm. R. działając wspólnie i w porozumieniu z Ł. N. brał
udział w pobiciu J. B. w ten sposób, że bił go pięściami po głowie w wyniku czego pokrzywdzony doznał stłuczenia
twarzy z drobną raną nosa i z ukruszeniem brzegów siecznych zębów, złamania kości nosa z przemieszczeniem
odłamów, czym naraził pokrzywdzonego na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienia skutku
określonego w art. 156 § 1 kk lub 157 § 1kk
tj. o przestępstwo z art. 158 § 1 kk
orzeka :
I. w ramach zarzutu oskarżonego Ł. N. uznaje za winnego tego, że w dniu 3 sierpnia 2013 r. na terenie posesji nr (...)
w m. W. gm. R. działając wspólnie i w porozumieniu z P. J. brał udział w pobiciu J. B. w ten sposób, że bił go pięściami
po głowie w wyniku czego doznał on stłuczenia twarzy z drobną raną nosa i z ukruszeniem brzegów siecznych zębów,
złamania kości nosa z przemieszczeniem odłamów, czym naraził J. B. na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia
albo nastąpienia skutku określonego w art. 156 § 1 kk lub 157 § 1kk i kwalifikując ten czyn z art. 158 § 1 kk skazuje go za
to na tej samej podstawie, a na zasadzie art. 158 § 1 kk w zw. z art. 58 § 3 kk wymierza mu karę grzywny w wysokości
180 (stu osiemdziesięciu) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 (dziesięciu) złotych,
II. na podstawie art. 46 § 2 kk orzeka wobec oskarżonego Ł. N. nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego J. B. w kwocie
1000 (tysiąc) złotych,
III. w ramach zarzutu oskarżonego P. J. uznaje za winnego tego, że w dniu 3 sierpnia 2013 r. na terenie posesji nr (...)
w m. W. gm. R. działając wspólnie i w porozumieniu z Ł. N. brał udział w pobiciu J. B. w ten sposób, że bił go pięściami
po głowie w wyniku czego doznał on stłuczenia twarzy z drobną raną nosa i z ukruszeniem brzegów siecznych zębów,
złamania kości nosa z przemieszczeniem odłamów, czym naraził J. B. na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia
albo nastąpienia skutku określonego w art. 156 § 1 kk lub 157 § 1kk i kwalifikując ten czyn z art. 158 § 1 kk skazuje go za
to na tej samej podstawie, a na zasadzie art. 158 § 1 kk w zw. z art. 58 § 3 kk wymierza mu karę grzywny w wysokości
180 (stu osiemdziesięciu) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 (dziesięciu) złotych,
IV. na podstawie art. 46 § 2 kk orzeka wobec oskarżonego P. J. nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego J. B. w kwocie
1000 (tysiąc) złotych,
V. na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary grzywny zalicza oskarżonemu Ł. N. okres rzeczywistego
pozbawienia wolności w sprawie w dniach 3 - 4 sierpnia 2013 r. zaokrąglając do pełnego dnia, przy czym jeden dzień
pozbawienia wolności równa się dwóm stawkom dziennym grzywny,
VI. na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary grzywny zalicza oskarżonemu P. J. okres rzeczywistego
pozbawienia wolności w sprawie w dniach 3 - 4 sierpnia 2013 r. zaokrąglając do pełnego dnia, przy czym jeden dzień
pozbawienia wolności równa się dwóm stawkom dziennym grzywny,
VII. zasądza od każdego z oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa kwotę po 140 (sto czterdzieści) złotych tytułem
wydatków postępowania oraz kwotę po 180 (stu osiemdziesięciu) złotych tytułem opłat.
Sygn. akt VIII K 23/14
UZASADNIENIE
Na podstawie ujawnionych dowodów Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 2 sierpnia 2013 r. około godziny 23.30 J. B., wraz z kolegą D. T. przyjechał na działkę rekreacyjną w
miejscowości W. w gminie R.. Po północy - w dniu 3 sierpnia 2013 r. - razem z D. T. udał się na sąsiednią działkę
celem przywitania się z sąsiadami. Po wejściu na teren działki zostali zaproszeni przez T. W. i usiedli przy stole.
Poza T. W. obecni byli tam m. in. M. N. i P. J.. Wszyscy razem spożywali alkohol. W pewnym momencie doszło do
nieporozumienia między J. B. a P. J.. Przyczyną słownej utarczki było nazywanie J. B. (...), czego on nie tolerował.
Obaj mężczyźni wstali od stołu i podeszli do siebie. Nagle P. J. uderzył J. B. pięścią w twarz, wskutek czego on upadł.
Wówczas ponownie go uderzył w twarz. Po chwili podszedł do J. B. Ł. N. i również uderzył go głowę. Mężczyźni razem
zadali mu kilkanaście ciosów. Po jakimś czasie D. T. i T. W. odciągnęli M. N. i P. J. od leżącego J. B. (zeznania J. B. –
k. 2-3, 68, 73-74; wyjaśnienia Ł. N. – k. 34-36, wyjaśnienia P. J. – k. 40-41, 84-85; zeznania D. T. – k. 7; częściowo
zeznania T. W. – k. 20, 25-26, częściowo zeznania B. W. – k. 18v - 19).
W wyniku zdarzenia J. B. doznał obrażeń ciała w postaci stłuczenia twarzy z drobną raną nosa i z ukruszeniem brzegów
siecznych zębów oraz złamania kości nosa z przemieszczeniem odłamów, przy czym obrażenia te spowodowały
naruszenie czynności narządu ciała na okres powyżej 7 dni (opinia biegłego – k. 71, dokumentacja medyczna – 16-17,
47-54, 58, 69).
Oskarżeni Ł. N. i P. J. nie byli uprzednio karani (karty karne – k. 60, 86).
Oskarżony Ł. N. dwukrotnie przesłuchany w toku postępowania przygotowawczego przyznał się do popełnienia
zarzucanego mu czynu. Wyjaśnił, iż wspólnie ze znajomymi – P. i T. oraz kilkoma dziewczynami przyjechał na teren
posesji (...). Razem z kolegami siedział przy stole. Z treści jego relacji wynika, iż ok. godz. 02.00 przyszedł znamy mu
z widzenia mężczyzna o imieniu J. ze swoim kolegą. Razem z nimi spożywali alkohol. W pewnym momencie doszło do
utarczki słownej a następnie szarpaniny pomiędzy nim, P., J. i jego kolegą. Wskazał, iż ktoś go odepchnął i wówczas
zamachnąwszy się uderzył dwukrotnie J. (wyjaśnienia – k. 35 – 36, 80 - 81).
Oskarżony P. J. dwukrotnie przesłuchany w toku postępowania przygotowawczego również przyznał się do
popełnienia zarzucanego mu czynu. Wyjaśnił, iż brał udział w zajściu, podczas którego raz uderzył chłopaka o imieniu
J.. Z treści jego wypowiedzi wynika, iż uczynił to gdyż został przez niego sprowokowany. Dodał, iż wywiązała się ogólna
szarpanina, do której przyłączył się także Ł. (wyjaśnienia – k. 40 – 41, 84 - 85).
Wyjaśnienia oskarżonych wraz z pozostałymi dowodami Sąd ocenił w oparciu o reguły z art. 7 k.p.k., zgodnie z
którymi Sąd ocenia dowody swobodnie z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania, jak i wskazań wiedzy
oraz doświadczenia życiowego.
W ocenie Sądu wyjaśnienia oskarżonego Ł. N. zasługują na obdarzenie wiarą w całości. Jego wypowiedź jest
obiektywna, rzeczowa i logiczna. Zawiera liczne szczegóły, co pozwala przyjąć, iż stanowi dokładną i wierną relację ze
zdarzenia, w którym brał udział. Koresponduje z zeznaniami pokrzywdzonego J. B., D. T. i T. W. w zakresie, w jakim
uznano je za prawdziwe, a także z wyjaśnieniami współoskarżonego.
Sąd uznał za prawdziwe także wyjaśnienia P. J. w zakresie, w jakim są tożsame z relacją Ł. N. i przesłuchanych
w sprawie świadków. W tej części jego wypowiedź powiązana ze wskazanymi relacjami jako jasna tworzy logicznie
powiązaną całość. Natomiast w zakresie, w jakim uznano jego wyjaśnienia za nieprawdziwe należy wskazać, iż
oskarżony nie poczynił dokładnych spostrzeżeń, co zapewne było spowodowane dużą ilością spożytego alkoholu.
Sąd obdarzył wiarą w całości zeznania pokrzywdzonego J. B. (k. 2-3, 67-68, 73-74). Relacja pokrzywdzonego
jest logiczna, bardzo szczegółowa oraz koresponduje z wyjaśnieniami oskarżonych oraz zeznaniami pozostałych
powołanych w sprawie świadków w zakresie uznanym za prawdziwy. Sąd zwrócił uwagę, że zeznania J. B. nie nosiły
cech wyolbrzymień. Podkreślić trzeba, iż wprawdzie w/w jest osobą pokrzywdzoną, której może najbardziej zależeć
na niekorzystnym dla oskarżonych rozstrzygnięciu w przedmiocie procesu, to jednak nie zauważono, aby składając
zeznania przedstawiał fakty w sposób niezgodny z ich przebiegiem.
Zeznania świadka D. T. (k. 7-8) Sąd uznał za wiarygodne w całości. Przedstawił on okoliczności dotyczące przebiegu
wydarzeń, a także podłoża nieporozumienia między oskarżonymi a pokrzywdzonym w sposób tożsamy jak oni.
Wypowiedź jest logiczna, nie zawiera sprzeczności deprecjonujących jej wartość.
Z kolei zeznania T. W. ( k. 20-21, 25-26) uznano za prawdziwe za wyjątkiem tego fragmentu, z którego wynika, iż J.
B. pierwszy uderzył Ł. N.. W tym zakresie słowa T. W. nie znajdują odzwierciedlenia w relacjach pozostałych osób
przesłuchanych w sprawie. Sąd doszedł do przekonania – mając na uwadze słowa samego świadka – iż mężczyzna
nie zwracał dokładnej uwagi na to, co się działo. Biorąc pod uwagę znaczną ilość spożytego przez niego alkoholu
(przy czym był w stanie nietrzeźwości również podczas pierwszego przesłuchania – k. 22) Sąd doszedł do wniosku –
mając na względzie także zasady wiedzy i doświadczenia życiowego – iż T. W. nie przyglądał się dokładnie zajściu i nie
zaobserwował wszystkich jego okoliczności. Odnosząc się natomiast do jego zeznań w części uznanej za prawdziwą
brak było podstaw do przyjęcia, iż są niezgodne z rzeczywistym przebiegiem inkryminowanego zajścia.
Sąd uznał za wiarygodne zeznania D. S. (k. 31-32). Nie posiadała ona jednak wiedzy w aspekcie czynu zarzuconego
oskarżonym i z tego względu jej wypowiedzi nie stały się podstawą poczynionych ustaleń faktycznych.
Sąd uznał za prawdziwe zeznania B. W. (k. 18 – 19) za wyjątkiem tego fragmentu, z którego wynika, iż J. B. pierwszy
uderzył w twarz chłopaka, który go trzymał. W tym zakresie brak jest wiarygodnych dowodów potwierdzających jego
słowa. Sąd miał w polu widzenia, iż B. W. nie był bezpośrednim świadkiem zdarzenia i przedstawił jedynie relację
zasłyszaną od jego uczestników. Jego wypowiedź nie jest zatem wynikiem własnych obserwacji. Z tych względów nie
została uznana za prawdziwą w części niekorespondującej z uznanymi za prawdziwe wyjaśnieniami oskarżonych i
zeznaniami świadków. Natomiast w zakresie uznanym za prawdziwy jego słowa przyczyniły się do poczynienia ustaleń
faktycznych.
Sąd w całości podzielił sporządzoną przez biegłego sądowego z zakresu medycyny sądowej opinię (k. 71). Wnioski
z niej płynące są jasne, kategoryczne i nie zawierają żadnych sprzeczności. Opinia została sporządzona przez osobę
o niekwestionowanym poziomie wymaganej wiedzy specjalistycznej o wysokich kompetencjach, w sposób fachowy,
wszechstronny i logiczny.
Autentyczność i rzetelność sporządzenia zgromadzonych w aktach sprawy dowodów nieosobowych w postaci
protokołów zatrzymania osoby (k. 14 - 15), danych o karalności (k. 60, 86), dokumentacji medycznej (k. 9, 16 – 17,
47 – 54, 58, 69, 76), protokołów z przebiegu badania stanu trzeźwości (k. 10 - 13, 22) i danych osobopoznawczych
(k. 64, 90) nie wzbudziła wątpliwości Sądu. Z tych względów Sąd nie odmówił wskazanym dowodom nieosobowym
wiarygodności i mocy dowodowej.
Mając na uwadze tak ustalony i oceniony materiał dowodowy Sąd doszedł do przekonania, że wina oskarżonych Ł.
N. i P. J. oraz okoliczności popełnionego przez każdego z nich czynu nie budzą wątpliwości. Oskarżeni mieli w chwili
czynu możliwość rozpoznania jego karalności i można było od nich wymagać zachowania zgodnego z prawem.
Oskarżeni swoim zachowaniem wyczerpali znamiona przestępstwa stypizowanego w art. 158 § 1 k.k. Dopuszcza się
go ten kto m.in. bierze udział w pobiciu, w którym naraża się człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty
życia albo nastąpienie skutku określonego w art. 156 § 1 k.k. lub w art. 157 § 1 k.k. Pobiciem jest czynna napaść dwóch
lub więcej osób na inną osobę lub osoby, przy czym w zdarzeniu tym występuje wyraźny podział ról na napastników i
napadniętych (broniących się), innymi słowy w tym przypadku do atakujących należy przewaga.
Odpowiedzialności podlega ten, kto bierze udział w pobiciu, w którym naraża się człowieka na bezpośrednie
niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego lub średniego uszczerbku na zdrowiu. Karalny jest jedynie udział w
niebezpiecznej bójce lub pobiciu, tzn. w takim zajściu, którego intensywność i agresywność osób uczestniczących
stwarza poważne zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego. Jest to więc przestępstwo materialne, przy czym stan
bezpośredniego zagrożenia, o którym mowa, należy traktować jako skutek („Kodeks karny – część szczególna”, K.
Buchała, A. Zoll, Zakamycze 2000, s. 765).
Znamię udziału w bójce lub pobiciu wypełnia nie tylko zadawanie ciosów, lecz także wszelkie inne formy zachowania,
które w zbiorowym działaniu przyczyniają się do niebezpiecznego charakteru zajścia,
Udział w pobiciu jest przestępstwem umyślnym, które wymaga zamiaru bezpośredniego, co do samego uczestnictwa w
zajściu, natomiast znamię jego niebezpiecznego charakteru (tj. narażenia życia lub zdrowia człowieka na bezpośrednie
niebezpieczeństwo) może być objęte zamiarem ewentualnym (por. wyr. SN z 7 IV 1975 r., II KRN 10/75, OSNPG 1976,
nr 3, poz. 20).
Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej prawy przyjąć należy, iż oskarżeni Ł. N. i P. J. swoim
zachowaniem wypełnili znamiona przestępstwa z art. 158 § 1 k.k.
Oskarżeni działali w warunkach określonych w art. 18 § 1 kk. Współsprawstwo polega na wspólnym wykonaniu
czynu zabronionego przez co najmniej dwie osoby pozostające w porozumieniu. Podstawowymi elementami
współsprawstwa są: wspólne wykonanie znamion czynu zabronionego oraz zachodzące między współsprawcami
porozumienie. Zasadnicze znaczenie dla wykładni przepisu o współsprawstwie ma pojęcie porozumienia. Winno ono
obejmować realizację całości ustawowych znamion czynu zabronionego (Marek, Komentarz, s. 71; wyrok SN z dnia
22 listopada 1971 r., Rw 1202/71, OSNKW 1972, nr 3, poz. 54). Porozumienie może mieć charakter wyraźny lub
domniemany (wyrok SA w Łodzi z dnia 11 października 2000 r., II AKa 120/00, Prok. i Pr.-wkł. 2001, nr 5, poz.
26). Obiektywnym elementem współsprawstwa jest nie tylko wspólna (w sensie przedmiotowym) realizacja znamion
określonej w odpowiednim przepisie tzw. czynności czasownikowej, lecz także taka sytuacja, która charakteryzuje się
tym, że czyn jednego współsprawcy stanowi dopełnienie czynu drugiego współsprawcy albo popełnione przestępstwo
jest wynikiem czynności przedsięwziętych przez współsprawców w ramach dokonanego przez nich podziału ról
w przestępnej akcji. Natomiast subiektywnym elementem, a zarazem warunkiem niezbędnym współsprawstwa
jest porozumienie oznaczające nie tylko wzajemne uzgodnienie przez wszystkich współsprawców woli popełnienia
przestępstwa, lecz także świadome współdziałanie co najmniej dwóch osób w akcji przestępnej. Porozumienie to jest
czynnikiem podmiotowym, który łączy w jedną całość wzajemnie dopełniające się przestępne działania kilku osób,
co w konsekwencji pozwala przypisać każdej z nich również i tę czynność sprawczą, którą przedsięwzięła inna osoba
współdziałająca świadomie w popełnieniu przestępstwa (zob. wyrok SN z dnia 24 maja 1976 r., Rw 189/76, OSNKW
1976, nr 9, poz. 117).
W świetle zebranego materiału dowodowego nie ma wątpliwości, iż oskarżeni dopuścili się wspólnie i w porozumieniu
popełnienia zarzuconego im czynu. W dniu 3 sierpnia 2013 r. w godzinach nocnych przebywali na terenie posesji nr
(...) w miejscowości W.. W pewnym momencie w sposób dorozumiany zawarli ze sobą porozumienie co do dokonania
przestępstwa pobicia J. B.. Świadczy o tym przystąpienie przez nich do wykonywania czynu w niewielkiej odległości
czasowej.
Od strony przedmiotowej działanie każdego z oskarżonych polegało na braniu udziału w pobiciu poprzez zadawanie
J. B. ciosów w głowę. Oskarżeni swoim zachowaniem narazili pokrzywdzonego na bezpośrednie niebezpieczeństwo
utraty życia albo nastąpienia skutku określonego w art. 156 § 1 kk lub art. 157 § 1 kk. Świadczy o tym to, iż wskutek
pobicia J. B. doznał obrażeń ciała które spowodowały naruszenie czynności narządu ciała na okres powyżej 7 dni. Od
strony podmiotowej obaj oskarżeni działali z zamiarem bezpośrednim.
Sąd rozpoznając wniosek prokuratora uznał, że okoliczności popełnionego przez każdego z oskarżonych przestępstwa
nie budzą wątpliwości. W świetle zgromadzonego na etapie postępowania przygotowawczego materiału dowodowego
także wyjaśnienia Ł. N. i P. J. nie budzą wątpliwości. Wydanie wyroku skazującego bez konieczności przeprowadzenia
postępowania dowodowego przyczyniło się do sprawnego rozpoznania sprawy i - w ocenie Sądu - spełni cele
postępowania karnego, na co wskazuje także postawa oskarżonych. W tym stanie rzeczy Sąd uwzględnił wniosek
prokuratora o wydanie wyroku skazującego i orzeczenie wobec każdego z oskarżonych uzgodnionej z nimi kary
grzywny w wysokości 180 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych.
Przy wymiarze kary Sąd kierował się zasadami określonymi w rozdziale VI kodeksu karnego, w szczególności w
przepisach art. 53 k.k., oceniając stopień winy i społecznej szkodliwości oraz biorąc pod uwagę cele kary.
Stopień winy każdego z oskarżonych jest wysoki. Z uwagi na osiągnięcie wymaganego przez prawo karne wieku
i umiejętności przyswajania sobie reguł moralnych, którymi kieruje się społeczeństwo, oskarżeni byli zdolni do
zawinienia. Właściwości oskarżonych takie jak posiadana przez nich wiedza, doświadczenie życiowe oraz poziom
rozwoju intelektualnego pozwalają postawić zarzut, że w czasie swojego bezprawnego czynu nie dali posłuchu normie
prawnej. Ich zachowanie w chwili dokonywania czynu wskazywało na bezkrytyczne podejście do zasad porządku
publicznego sankcjonowanych przepisami ustawy karnej. Należy podkreślić, iż w momencie dokonania przypisanego
czynu zabronionego oskarżeni mieli niczym niezakłóconą możliwość podjęcia decyzji i zachowania się w sposób
zgodny z prawem. Nie zaszła także żadna z okoliczności wyłączających winę czy bezprawność czynu.
Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonym Sąd uznał go za znaczny. Na ocenę Sądu
wpłynął poziom agresji oraz zagrożenia jaki stwarzali oskarżeni, a także niskie pobudki jakimi się kierowali, tj. chęć
dokuczenia pokrzywdzonemu.
Jako okoliczności łagodzące Sąd potraktował brak uprzedniej karalności.
Do okoliczności obciążających zaliczono działanie w stanie nietrzeźwości oraz w warunkach współsprawstwa.
W ocenie Sądu orzeczona wobec oskarżonych kara grzywny pozwoli na uzyskanie właściwego oddziaływania
wychowawczego i zapobiegawczego w stosunku do oskarżonych, a zwłaszcza wpłynie na poprawę ich postępowania i
będzie dla nich przestrogą przed popełnieniem przestępstw. Ustalając wysokość jednej stawki dziennej Sąd wziął pod
uwagę stałe dochody oskarżonego z tytułu wykonywanej pracy zawodowej oraz fakt, iż nie mają na utrzymaniu dzieci.
Uwzględniając konieczność zapewnienia poczucia społecznej sprawiedliwości, na podstawie art. 46 § 2 k.k. Sąd
zobowiązał każdego z oskarżonych do zapłaty na rzecz pokrzywdzonego J. B. kwoty po 1000 zł. tytułem nawiązki.
Zgodnie z art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej wobec oskarżonych kary grzywny Sąd zaliczył okres ich zatrzymania w
niniejszej sprawie w dniach 3-4 sierpnia 2013 r., przyjmując, że jeden dzień pozbawienia wolności równa się dwóm
stawkom dziennym grzywny.
Na podstawie art. 626 § 1 k.p.k. Sąd zasądził od każdego z oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa kwotę 140 (stu
czterdziestu) złotych tytułem zwrotu wydatków postępowania oraz kwotę 180 (sto osiemdziesięciu) złotych tytułem
opłaty.