Plany remontowo - Dla Budownictwa

1
Plany remontowo – budowlane gospodarstw domowych
i kondycja wybranych marek rynku budowlanego
w dobie kryzysu
Rafał Janowicz, PENTOR RI
2
Główne zagadnienia
Strategie budŜetów gospodarstw domowych na czas kryzysu
Plany remontowo – budowlane polskich gospodarstw
domowych na rok 2009
Charakterystyka planujących prace remontowo - budowlane
oraz charakterystyka zmian w zakresie czynników decyzyjnych
Klienci wobec rosnącej liczby marek na rynku remontowo –
budowlanym
3
Strategie budŜetów gospodarstw domowych na czas kryzysu
… czyli jak się zachowujemy w trudnych czasach?
Na podstawie raportu PENTOR RI:
BAROMETR EKONONMICZNY 1995 – 2009; kwiecień 2009
4
Wpływ oczekiwań na wydatki
MoŜemy wyróŜnić dwa rodzaje wydatków budŜetów domowych:
wydatki na potrzeby podstawowe relatywnie trudniej redukować
wydatki na potrzeby dodatkowe („oszczędności, inwestycje”, czas wolny,
luksus, inwestycje budowlane, budowę, remonty planowane itd.) relatywnie łatwiej redukować
Dwie części budŜetów domowych:
budŜet wydatków bieŜących
budŜet wydatków dodatkowych - wolny dochód do dyspozycji
Dwie strategie wykorzystania wolnego dochodu do dyspozycji:
„dobre czasy”, okres koniunktury konsumpcja (na kredyt), inwestycje
„gorsze czasy”, okres kryzysu redukcja konsumpcji, oszczędności
5
RóŜne czynniki stymulujące decyzje konsumenckie
znajdują odzwierciedlenie w róŜnych wskaźnikach
czynniki polityczne
makroekonomia
czynniki społeczne
mikroekonomia
media
OGD
PESK
PENKON
Strategie konsumenckie
POPYT
wzrost / stagnacja / spadek
6
Ocena sytuacji ekonomicznej kraju
Jak Pan(i) ocenia ogólną sytuację ekonomiczną Polski?
100%
80%
60% 55%
48%
49%
49%
47%
48%
43%
40%
44%
30%
50%
45%
43%
47%
44%
34%
28%
28%
27%
27%
29%
25%
29%
39%
39%
40%
35%
20%
21%
23%
26%
27%
20%
10%
14%
8%
16%
11%
0%
IV'05
IV'06
IV '07
IV'08
Dobrze
IX'08
X'08
Źle
XI'08
XII'08
I'09
II'09
III'09
IV'09
Częściowo dobrze, a częściowo źle
7
Ocena sytuacji ekonomicznej kraju
Czy sytuacja ekonomiczna kraju jest obecnie lepsza, taka sama, czy gorsza niŜ rok temu?
100%
80%
65%
54%
60%
41%
53%
52%
55%
52%
54%
49%
45%
40%
55%
54%
28%
26%
56%
38%
28%
31%
25%
40%
31%
25%
30%
30%
20%
18%
24%
18%
14%
0%
IV'05
22%
23%
17%
14%
5%
15%
6%
6%
IV'06
IV '07
IV'08
IX'08
Lepsza
X'08
Gorsza
XI'08
XII'08
I'09
II'09
III'09
IV'09
Taka sama
8
Ocena sytuacji ekonomicznej kraju
Oczekiwania na przyszłość
Czy sądzi Pan(i), Ŝe za rok ogólna sytuacja ekonomiczna kraju będzie..?
80%
60%
47%
48%
44%
48%
47%
42%
41%
42%
42%
36%
40%
34%
32%
20%
45%
42%
23%
40%
38%
30%
32%
33%
34%
31%
32%
32%
32%
28%
26%
22%
30%
26%
26%
22%
20%
18%
13%
IV '07
IV'08
21%
0%
IV'05
IV'06
IX'08
Lepsza
X'08
Gorsza
XI'08
XII'08
I'09
II'09
III'09
IV'09
Nie zmieni się
9
Ocena kondycji finansowej gospodarstwa domowego
Ocena obecnej sytuacji w porównaniu do sytuacji sprzed roku
Czy obecna sytuacja finansowa Pana(i) gospodarstwa domowego,
w porównaniu do sytuacji sprzed roku jest lepsza, gorsza, czy teŜ taka sama?
100%
80%
60%
55%
58%
60%
55%
54%
62%
57%
57%
54%
58%
50%
45%
41%
31%
40%
30%
22%
26%
20%
14%
20%
15%
24%
22%
19%
26%
25%
20%
25%
18%
16%
41%
23%
16%
13%
9%
0%
IV'05
IV'06
IV '07
IV'08
IX'08
Lepsza
X'08
Gorsza
XI'08
XII'08
I'09
II'09
III'09
33%
9%
IV'09
Taka sama
10
Ocena kondycji finansowej gospodarstwa domowego
Oczekiwania na przyszłość
A za rok sytuacja finansowa Pana(i) gospodarstwa domowego…?
100%
80%
64%
64%
62%
57%
58%
58%
29%
28%
58%
60%
62%
58%
59%
63%
60%
40%
26%
22%
26%
28%
23%
21%
20%
26%
17%
18%
20%
17%
13%
13%
14%
19%
19%
16%
20%
15%
11%
18%
15%
0%
IV'05
IV'06
IV '07
IV'08
IX'08
Poprawi się
X'08
XI'08
Pogorszy się
XII'08
I'09
II'09
III'09
IV'09
Nie ulegnie zmianie
11
Wskaźniki nastroju ekonomicznego
PENKON – wskaźnik klimatu konsumenckiego*
30
Klimat pozytywny
PESK
PENKON
13,7
20
OGD
8,3
6,8
10
-3,9
-4,5
0
4,3
0,2
-6,0
-10
-18,6
-25,9
-20
-10,7
-22,7
-30
-7,6
-9,5
-25,4
-14,2
-37,3
-21,6
-40,7
-45,2
-31,6
-40
-50
-42,3
Klimat negatywny
-60
IV'97
IV'99
IV'01
IV'03
IV'05
IV '07
VIII'08
X'08
XII'08
II'09
IV'09
*Wskaźnik ten jest uśrednioną wartością indeksu percepcji sytuacji ekonomicznej kraju (PESK) oraz indeksu oceny kondycji finansowej gospodarstwa (OGD). MoŜe przyjmować
wartość od –100 do +100. Wskaźnik odnosi się do ogólnego nastroju ekonomicznego konsumentów wynikającego z percepcji ekonomicznej sytuacji kraju oraz kondycji
finansowej gospodarstw. Im wyŜsza (dodatnia) jest wartość wskaźnika tym bardziej pozytywny, optymistyczny jest klimat konsumencki.
12
Wskaźniki nastroju ekonomicznego
PENKON – wskaźnik klimatu konsumenckiego
[WIEK]
do 29
od 30 do 39
od 40 do 49
[WYKSZTAŁCENIE]
od 50 do 59
60 i więcej
podstawowe
zasadnicze
średnie
wyŜsze
-15,5
-14,8
0
-10
-3,8
-16,5
-20
-24,9
-25,9
-32,2
-30
-29,4
-36,7
-40
-50
[DOCHÓD GOSPODARSTWA]
1001-1500
1501-2500
2501-4000
Ponad 4000
[KLASA SPOLECZENA*]
A
B
C
D
E
0
-8,4
-10
-16,5
-17
-21,5
-20
-30
-10,2
-24,6
-28,3
-35,6
-35,3
-
-52,4
-40
-50
*Podział na klasy społeczne:
A – osoby z najwyŜszymi dochodami gospodarstwa domowego, głównie z wyŜszym wykształceniem
E – osoby z najniŜszymi dochodami gospodarstwa domowego, głównie z podstawowym i zasadniczym wykształceniem
13
Ocena sytuacji ekonomicznej kraju
Segmentacja
Pesymiści to osoby dobrze lub częściowo dobrze oceniające obecną sytuację ekonomiczną Polski lecz oczekujące zmian na gorsze – stanowią
17,5% populacji
Sfrustrowani to osoby źle oceniające obecną sytuację i dodatkowo spodziewające się dalszego pogorszenia sytuacji – stanowią 24,1% populacji
Zrezygnowani to osoby źle oceniające obecną sytuację i nie liczące na Ŝadne zmiany w przyszłości – ani na lepsze, ani na gorsze – stanowią
13,9% populacji –
Optymiści to osoby dobrze lub częściowo dobrze oceniające obecną sytuację i spodziewające się dalszej poprawy w przyszłości – stanowią
20,1% populacji
Twardzi Optymiści to osoby źle oceniające obecną sytuację, lecz pomimo to liczące na poprawę w przyszłości – stanowią 6,3% populacji
Usatysfakcjonowani to osoby dobrze lub częściowo dobrze oceniające obecną sytuację i nie liczące na większe zmiany w przyszłości – ani na
gorsze ani na lepsze – stanowią 18,1% populacji
Jak Pan(i) ocenia obecną ogólną sytuację ekonomiczną Polski?
częściowo dobrze,
częściowo źle
dobrze
Czy sądzi Pan(i),
Ŝe za rok ogólna
sytuacja ekonomiczna
kraju będzie:
źle
lepsza
7,8%
12,3%
6,3%
gorsza
4,1%
13,4%
24,1%
wcale się
nie zmieni
3,7%
14,4%
13,9%
14
Ocena sytuacji ekonomicznej kraju
53,1% - negatywnie ustosunkowani wobec obecnej sytuacji ekonomicznej Polski (pesymiści, zrezygnowani,
sfrustrowani) stanowią społeczeństwa,
46,9% - pozytywnie odbierający sytuacje ekonomiczną Polski (optymiści, twardzi optymiści, usatysfakcjonowani)
11,5%
6,4%
8,8%
17,0% 12,5%
8,8%
8,8%
7,5%
11,4%
5,9%
16,9% 14,5% 19,9%
17,5% 16,5% 17,5% 15,5%
Pesymiści
11,8% 14,7%
13,3% 17,2%
17,2%
41,0%
13,7%
27,9% 31,6%
12,8%
23,7%
11,4%
28,2%
14,8%
25,8%
23,3%
18,7% 22,2%
4,2%
5,6%
7,8%
11,8%
1,9%
2,4%
13,6%
17,8% 15,5%
2,6%
2,9%
30,9% 28,1% 28,7%
Optymiści
20,1% 21,3%
4,2%
23,2%
15,3%
27,5%
9,9%
9,4%
Sfrustrowani
Zrezygnowani
13,9%
30,3%
30,5%
22,3%
14,6% 12,8%
41,2%
24,0%
24,1%
30,2% 27,8%
17,5%
16,3%
5,3%
Twardzi optymiści
6,3%
5,0%
17,8% 17,4% 18,1% 20,6%
Usatysfakcjonowani
7,5%
04'04 04'05
04'06
04'07
04'08
10'08
11'08
12'08
1'09
2'09
3'09
4'09
5'09
15
Odczuwający kryzys przewaŜają nad nie czującymi jego
skutków, a ograniczający wydatki nad intensywnie
konsumującymi i inwestującymi
Chciałbym prosić, aby powiedział(a) Pan(i) na ile zgadza się z poniŜszymi stwierdzeniami.
[5] Całkowicie się zgadza
[4] Częściowo się zgadza
[3] Ani się zgadza, ani się nie zgadza
[2] Częściowo się nie zgadza
[1] Całkowicie się nie zgadza
Trudno powiedzieć
Obecnie będę wydawać
więcej moich oszczędności
niŜ przed kryzysem
finansowym
Obecnie próbuję
oszczędzać więcej
pieniędzy niŜ przed
kryzysem finansowym
Obecnie staram się
ograniczyć moje wydatki
Kryzys finansowy wpływa
na moje Ŝycie
6%
13%
11%
28%
21%
16%
14%
17%
27%
34%
23%
18%
14%
16%
20%
10%
10%
17%
18%
5%
7%
17%
18%
18%
16
Klienci wprowadzają róŜnego typu
oszczędności w budŜetach domowych
33%
Ograniczyłem wydatki na Ŝycie
Kupuję tańszą Ŝywność, odzieŜ i obuwie
23%
Odroczyłem zakup niektórych rzeczy
23%
Mniej zarabiam niŜ pół roku temu
13%
Zmuszony byłem sięgnąć po oszczędności
10%
Nie otrzymałem w pracy zapowiadanej podwyŜki
9%
Mniej wydam niŜ planowałem na święta i prezenty
9%
Mam problemy z naleŜnościami za czynsz, energię, gaz
8%
Zaprzestałem / zmniejszyłem znacznie wydatki kartą
4%
Straciłem na giełdzie, w funduszach inwestycyjnych
4%
PodwyŜszono mi raty kredytu, poŜyczki bankowej
3%
Bank odmówił mi udzielenia kredytu
3%
Zrezygnowałem z zakupu mieszkania, działki
2%
Mam zaległości w spłacaniu rat kredytu lub poŜyczki
2%
Inne
N=513
24%
17
Jak informacje o kryzysie wpływają na
plany remontowo – budowlane polskich gospodarstw domowych?
Na podstawie raportu PENTOR RI:
Plany remontowo – budowlane Polaków 2009, styczeń - luty 2009
18
Rok 2008 to wysoka aktywność pomimo początków kryzysu,
a co przyniesie rok 2009?
Największą aktywność Polacy przejawiają w obszarze remontów
% gospodarstw domowych wykonujących jakichkolwiek prace remontowo - budowlane
prace remontowe
prace budowlane
40
28,7
31,9
32,0
24,1
21,3
0
26,1
16,5
3,5
3,0
1997
1998
5,6
1999
?
25,2
18,7
19,8
17,5
17,5
9,1
4,2
3,5
2,3
1,8
2000
2001
2002
2003
2004
6,9
7,1
5,4
2005
2006
2007
7,2
2008
?
2009
* Dane w oparciu o raport PLANY REMONOTOWO – BUDOWLANE POLSKICH
GOSPODARSTW DOMOWYCH 2008, (wydanie jedenaste), N= 1000/1600, dane w %
19
Jakie prace remontowo – budowlane wykonały polskie
gospodarstwa domowe w 2008 roku
% gospodarstw domowych wykonujących niŜej wymienione prace w 2008 roku
Budowy
Rozpoczęło budowę domu| kupiło nowy dom
Budowało/ wykańczło własny budowany dom
Średnie nakłady
1 gospodarstwa:
Kupiło i urządzało mieszkanie| poddasze
58 000 zł
Budowało budynki gospodarcze
Budowało dom letniskowy
Remonty
Prowadziło remont we własnym domu| kupiło dom do remontu
Remontowało mieszkanie
Remontowało dom letniskowy
Średnie nakłady
1 gospodarstwa:
15 410 zł
Remontowało budynki gospodarcze
WyposaŜyło/ doposaŜyło dom/ mieszkanie
inne
Wynajęło i urządziło mieszkanie
Prowadziło inne inwestycje remontowo/budowlane
20
Plany polskich gospodarstw domowych na rok 2009 pomimo
kryzysu są bardzo ambitne i optymistyczne
% gospodarstw domowych planujących jakichkolwiek prace remontowo - budowlane
prace remontowe
prace budowlane
28,0
25,1
33,6
25,6
25,0
24,6
27,2
21,1
20,6
18,4
20,5
16,9
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
5,0
plany
4,6
plany
6,8
plany
5,1
plany
plany
2,4
plany
2000
6,5
3,0
plany
1999
4,8
plany
1998
6,1
plany
plany
8,7
plany
5,6
plany
5,3
2009
21
Polacy planują wydać na prace remontowo – budowlane średnio
więcej niŜ w 2008
% gospodarstw domowych planujących wykonanie niŜej wymienione prace w 2009 roku
Budowy
Rozpocząć budowę domu| kupić nowy dom
Budować| wykończyć własny budowany dom
Średnie planowane nakłady
1 gospodarstwa:
Kupić i urządzać mieszkanie| poddasze
79 281 zł
Budować budynki gospodarcze
Budować dom letniskowy
Remonty
Prowadzić remont we własnym domu| kupić dom do remontu
Remontować mieszkanie
Remontować dom letniskowy
Średnie planowane nakłady
1 gospodarstwa:
Remontować budynki gospodarcze
16 730 zł
WyposaŜać doposaŜać dom| mieszkanie
inne
Wynająć i urządzić mieszkanie
Inne inwestycje remontowo/budowlane
22
Wzrośnie znacznie wkład środków własnych w finansowaniu
prac remontowo – budowlanych
łącznie wykonywane
w 2008
remont 2008
budowa 2008
łącznie planowane
na 2009
źródła własne
78,3%
79,0%
69,1%
81,8%
83,4%
74,8%
kredyt bankowych
16,0%
15,4%
22,5%
15,5%
14,0%
20,9%
poŜyczka od rodziny / przyjaciół
2,4%
2,5%
5,3%
1,1%
1,1%
0,8%
prezent od rodziny / przyjaciół
1,7%
1,4%
2,0%
0,7%
0,6%
2,7%
inne
1,6%
1,7%
1,1%
0,9%
0,9%
0,8%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
remont 2009 budowa 2009
23
Kim są planujący prace remontowo - budowlane
i co jest dla nich waŜne?
Na podstawie raportu PENTOR RI:
Plany remontowo – budowlane Polaków 2009, styczeń - luty 2009
24
Częściej planują prace remontowo – budowlane Polacy
w średnim wieku, lepiej wykształceni i zarabiający…
100%
ogół Polaków
90%
planujący prace remontowo – budowlane
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
Wiek
Wykształcenie
brak
odpowiedzi
powyŜej 2500zł
od 1600 do
2500zł
od 801 do
1600zł
do 800zł
Podstawowe
Zasadnicze
Średnie
WyŜsze
od 60 lat
od 50 do 59 lat
od 40 do 49 lat
od 30 do 39 lat
do 29 lat
0%
Dochody gospodarstwa
Dane w oparciu o raport PLANY REMONOTOWO – BUDOWLANE POLSKICHGOSPODARSTW DOMOWYCH 2008, (wydanie jedenaste), N= 1000, dane w %
25
... mieszkańcy miejscowości od 50 do 100 tys. mieszkańców,
robotnicy , pracownicy biurowi i managerowie
100%
ogół Polaków
90%
planujący prace remontowo – budowlane
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
Wielkość miejscowości
brak odpowiedzi
Bezrobotni (BR)
Gosp dom (GD)
Emeryci (EM)
Studenci (ST)
MenedŜerowie
(MN)
Urzędnicy (PB)
Rolnicy (RI)
Warszawa
powyŜej 200000
od 50000 do
199999
od 20000 do
49999
miasto do 19999
wieś
0%
Robotnicy (RB)
10%
Grupa społeczno – zawodowa
Dane w oparciu o raport PLANY REMONOTOWO – BUDOWLANE POLSKICHGOSPODARSTW DOMOWYCH 2008, (wydanie jedenaste), N= 1000, dane w %
26
Kluczowymi czynnikami materiałów budowlanych są:
trwałość, wzornictwo, cena, dostępność
Istotność czynników wyboru materiałów budowlanych [ogół Polaków]
Udarow ość (w raŜliw ość na
uszkodzenia fizyczne)
duŜe
Reklama, fakt reklamowania
średnie
małe
Polskie pochodzenie produktu
Kraj producenta
Dostępność na rynku
Marka producenta
Odporność term iczna
Łatwość montaŜu
Porady w ykonaw ców | fachow ców
Poziom hałasu emitowany przez
system
MontaŜ w cenie zakupu
Dow óz w cenie zakupu
Porady architektów | projektantów
Cena
Rodzaj m ateriału z jakiego jest
w ykonany
Porady sprzedawców
Dostępne kolory
Wymiary
Wzornictw o, w ygląd, estetyka
Promocje
Gw arancja
Certyfikaty jakości, np. ISO
Trw ałość
0%
10% 20% 30% 40%
50% 60% 70% 80% 90%
0%
20%
40%
60%
80%
27
Z biegiem lat zmienia się struktura preferencji Polaków.
Rośnie znaczenie kraju pochodzenia produktu (polskiego) i rola reklamy
Istotność czynników wyboru materiałów budowlanych [ogół Polaków 2006 - 2009]
XII 1999
XII 2006
II 2009
Trwałość
3,9
Cena
3,8
3,9
4,0
3,8
Wzornictwo, wygląd, estetyka
Odporność termiczna
Rodzaj materiału z jakiego jest
wykonany
Dostępne kolory
Wymiary
Udarowość - wraŜliwość na
uszkodzenia fizyczne
Dostępność na rynku
4,4
4,2
4,1
4,1
3,9
Gwarancja
Łatwość montaŜu
4,4
4,2
3,9
3,9
3,4
3,6
4,0
3,9
4,0
3,9
3,7
3,6
3,8
3,6
3,7
3,7
3,5
3,5
3,8
3,8
3,7
Porady
wykonawców,
fachowców
3,8
3,6
3,4
Porady
sprzedawców
3,7
3,5
3,6
Certyfikaty
jakośći, np. ISO
3,6
3,5
Marka
producenta
3,5
3,5
3,4
Porady
architektów /
projektantów
3,5
3,4
3,1
Polskie
pochodzenie
produktu
3,4
3,6
3,7
3,8
3,6
3,1
Kraj producenta
MontaŜ w cenie zakupu
Dowóz w cenie zakupu
Promocje
3,2
3,3
3,8
3,6
3,9
3,7
3,7
3,6
Reklama, fakt
reklamowania
2,5
2,9
3,0
28
Na rynku jest coraz więcej marek
… natłok i poczucie zagubienia powodują oczekiwanie pomocy w
znalezieniu właściwego produktu
29
Analiza wskaźników znajomość marek i reklam pokazuje,
Ŝe wiedza na temat marek jest relatywnie słaba i
wymaga stałego wsparcia ze strony producentów
znajomość
znajomość
spontaniczna spontaniczna
reklam marek
marek
średnia liczba spontanicznie znanych marek
znajomość
asystowana
marek
znajomość
asystowana
reklam marek
2,2
0,8
12
6,1
nie zna Ŝadnej
47,9%
73,1%
7,50%
15,1%
1 markę
12,0%
8,8%
9,3%
24,8%
2 marki
8,6%
6,4%
6,0%
11,3%
3 do 5 marek
17,5%
8,4%
8,90%
17%
6 do 10 marek
10,5%
3,1%
19,00%
11,60%
11 do 15
2,6%
0,3%
14,80%
7,60%
powyŜej 15 marek
0,9%
0,0%
34,60%
12,60%
100,0%
100,1%
100,1%
100,0%
30
Marki mogą obecnie wykorzystać sytuację do zwiększenia
przewagi nad konkurencją relatywnie niŜszym kosztem
wybrane marki segmentu chemii budowlanej
Atlas
Cekol
Ceresit
Knauf
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
IV 1998
I 1999
XII 1999
XII 2000
XII 2001
XII 2002
XII 2003
XII 2004
XII 2005
XII 2006
I 2008
II 2009
31
Marki mogą obecnie wykorzystać sytuację do zwiększenia
przewagi nad konkurencją relatywnie niŜszym kosztem
wybrane marki segmentu farb
Dekoral
ŚnieŜka
Jedynka
Cieszynka
Nobiles
Dulux
Polifarb Cieszyn/ Wrocław
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
XII 2001
XII 2002
XII 2003
XII 2004
XII 2005
XII 2006
I 2008
II 2009
32
ale zaniedbując wsparcie promocyjno – reklamowe mogą takŜe
tracić pozycję zdobytą w pamięci Klientów
inne marki o relatywnie wysokich wskaźnikach znajomości
Opoczno
Koło
Blachy Pruszyński
Kom fort
Oknoplast
80
70
60
50
40
30
20
10
0
XII 2001
XII 2002
XII 2003
XII 2004
XII 2005
XII 2006
I 2008
II 2009
33
Podsumowanie
34
Podsumowanie
1. Polacy po okresie strachu przed kryzysem:
spokojniej podchodzą do informacji na temat kryzysu, a 63% uwaŜa, Ŝe w
ich Ŝyciu w najbliŜszym roku nic się specjalnie nie zmieni
planują Ŝyć oszczędniej, ale część chce potraktować czas kryzysu jako
szansę na realizację planów remontowo – budowlanych taniej, choć część
redukuje aktywność w porównaniu do roku 2008
2. 1/3 polskich gospodarstw planuje prowadzić prace remontowo –
budowlane w roku 2009 – czyli podobny odsetek jak w roku 2008
zmieni się jednak struktura planowanych prac [mniejszy odsetek planuje
prace budowlane]
do planów Polaków naleŜy podchodzić ostroŜnie, gdyŜ w sytuacji nasilenia
się kryzysu mogą weryfikować swoje plany
35
Podsumowanie
3. WyŜszą aktywność planują bardziej zamoŜni, lepiej wykształceni,
o wyŜszej pozycji społeczno – zawodowej, natomiast mniej zamoŜni oraz
mieszkańcy wsi nieco ograniczą aktywność
4. Klienci stają się coraz bardziej wymagający (coraz więcej czynników jest
równo waŜnych w trakcie wyboru materiałów budowlanych), ale takŜe są
coraz bardziej zagubieni w bogatej ofercie rynkowej
coraz częściej preferują produkty reklamowane i polskie (wzrost etnocentryzmu)
5. Czas kryzysu to dla marek szansa zbudowania silniejszej pozycji
rynkowej kosztem konkurencji, której nie będzie stać na działania
promocyjno – komunikacyjne.
36
Kontakt
Rafał Janowicz
Pentor RI Poznań
e-mail: [email protected]
tel: + 48 61 / 867 11 35
37