Konwencje i dyrektywy, natura 2000

Konwencja o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza
jako środowisko bytowania ptactwa wodnego (Konwencja Ramsarska)
Polska jest strona tej Konwencji od 22 marca 1978 roku. Celem konwencji jest ochrona
i utrzymanie obszarów wodno-błotnych wraz z populacją ptactwa wodnego zamieszkującego
te tereny lub chodby czasowo na nich przebywającymi. Jezioro Łuknajno, Parki Narodowe:
Biebrzaoski i Słowioski.
zobowiązuje do redukcji zużycia i produkcji substancji zubażających warstwę ozonową
zgodnie z harmonogramem.
Konwencja o kontroli transgranicznego przemieszczania i usuwania odpadów
niebezpiecznych (Konwencja Bazylejska). Przedmiotem Konwencji jest kontrola
transgranicznego przemieszczania odpadów niebezpiecznych zawartych w załaczniku do
konwencji oraz minimalizacja wytwarzanych odpadów niebezpiecznych i innych , a także
Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zapewnienie dostępności do urządzeo służących do usuwania odpadów w sposób bezpieczny
zagrożonych wyginięciem (Konwencja Waszyngtooska). Polska ratyfikowała Konwencję 12 dla środowiska. Polska jest stroną tej Konwencji od 20 marca 1992 roku.
grudnia 1989 roku. Celem Konwencji jest ochrona poprzez reglamentację i kontrolę
międzynarodowego handlu dzikimi gatunkami roślin i zwierząt zagrożonych wyginięciem a Konwencja o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego. Polska jest stroną
także ich częściami i produktami z nich pochodzącymi.
tej Konwencji od 22 marca 1980 roku. Konwencja reguluje zagadnienia związane z
kompleksową ochroną środowiska morskiego Morza Bałtyckiego. Konwencja obejmuje
Konwencja o ochronie dzikiej fauny i flory europejskiej oraz ich siedlisk naturalnych zapobieganie zanieczyszczeniu z lądu, ze statków, zakaz zatapiania odpadów i innych
(Konwencja Berneoska). Polska jest stroną tej Konwencji od 1 stycznia 1996 roku. Celem substancji, współpracę przy zwalczaniu zanieczyszczenia morza, listę substancji
Konwencji Berneoskiej jest ochrona gatunków zagrożonych i ginących roślin i zwierząt, oraz niebezpiecznych oraz substancji i materiałów szkodliwych.
ich naturalnych siedlisk, których ochrona wymaga współdziałania kilku paostw.
Konwencja Helsioska o ochronie środowiska morskiego obszaru morza Bałtyckiego (II
Konwencja o ochronie wędrownych gatunków dzikich zwierząt (Konwencja Booska). Polska Konwencja Helsioska). Polska podpisała tę konwencje w 1992 roku. Nowa Konwencja
jest stroną tej Konwencji od 1 maja 1996 roku. Celem Konwencji jest ochrona zagrożonych Helsioska wzmacnia zobowiązania stron w porównaniu do Konwencji z 1974 roku.
wyginięciem wędrownych gatunków dzikich ssaków, ptaków, gadów i ryb. Polskie prawo
ochrony przyrody w pełni uwzględnia ochronę zwierząt gatunków wędrownych.
Konwencja o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym
Porozumienie o ochronie nietoperzy Europie (EUROBAT).
(Konwencja z Espoo). Polska jest stroną tej konwencji od 10 września 1997 roku. W
stosunkach dwustronnych z krajami sąsiadującymi trwają prace nad zasadami i trybem
Konwencja w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości wykonywania ocen oddziaływania na środowisko, wzajemnych konsultacji i wymiany
(Konwencja Genewska). Polska jest stroną tej Konwencji od 17 października 1985 roku. informacji w przypadku lokalizacji inwestycji mających znaczące oddziaływanie
Przedmiotem Konwencji jest ochrona człowieka i jego środowiska przed zanieczyszczeniem transgraniczne.
powietrza poprzez podejmowanie działao polegających na zapobieganiu powstawaniu,
dążenie do ograniczenia zanieczyszczeo oraz jego zmniejszaniu, włączając w to transgraniczne W 1992 roku odbyła się w Rio de Janeiro Konferencja Narodów Zjednoczonych „Środowisko
zanieczyszczenie powietrza. na dalekie odległości.
i Rozwój” znana też pod nazwą Szczyt Ziemi, podczas której uzgodniono i przyjęto w
obowiązującej formie ideę i zasady Zrównoważonego Rozwoju. Najważniejszym osiągnięciem
Konwencja w sprawie ochrony warstwy ozonowej (Konwencja Wiedeoska). Polska jest konferencji było uzgodnienie Deklaracji oraz zbioru zaleceo nazwanego AGENDA 21. Jest ona
stroną tej Konwencji od 11 października 1990 roku. Celem Konwencji jest regularne kluczowym dokumentem promującym ideę trwałego rozwoju oraz ochronę środowiska,
prowadzenie pomiarów zawartości ozonu w atmosferze, pomiarów promieniowania zarówno na poziomie narodowym jak i międzynarodowym.
ultrafioletowego słooca - zakresu UV-B oraz badania skutków osłabienia warstwy ozonowej w
środowisku. Polska wypełniając postanowienia Konwencji uczestniczy w badaniach i Sukcesem
Konferencji
było
również
podpisanie
następujących
konwencji:
pomiarach całkowitej zawartości ozonu w atmosferze.
- Konwencji o różnorodności biologicznej (ratyfikowanej przez Polskę 13.12.1995 r). Celem
Protokół Montrealski w sprawie substancji zubażających warstwę ozonową z 16 września1987 Konwencji jest zachowanie różnorodności biologicznej świata i zrównoważone używanie jej
roku. Celem Protokółu jest redukcja zużycia i produkcji substancji niszczących warstwę elementów, a także sprawiedliwy i równy podział korzyści wynikających z użytkowania
ozonową. Polska jest stroną tego Protokołu od 11 października 1990 roku. Protokół materiałów genetycznych.
str. 1
- Ramowa Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UN FCCC) Polska
jest stroną tej Konwencji od 26 października 1994 roku Celem Konwencji jest zapobieganie
dalszym zamianom klimatu globalnego, z uwzględnieniem długoterminowego jego ocieplania
na skutek wzrostu stężenia gazów cieplarnianych w atmosferze. Konwencja zobowiązuje do
stabilizacji emisji gazów cieplarnianych, prowadzenia badao i monitoringu w zakresie zmian
klimatu a także opracowania i wdrożenia krajowej strategii redukcji emisji gazów
cieplarnianych oraz jej kontrolę.
Protokół z Kioto. Ma na celu redukcję emisji sześciu gazów cieplarnianych; CO2, CH4, N2O,
SF6, HFCs, PFCs. Polska podpisała ten protokół 15 lipca 1998 roku.
Celami Dyrektywy są:
 ochrona przed wyginięciem wszystkich istniejących współcześnie populacji ptaków
występujących w stanie dzikim w UE
 prawne uregulowanie handlu i odłowu ptaków
 przeciwdziałanie pewnym metodom ich odłowu i zabijania
Załącznik nr 1 to lista 182 gatunków ptaków, które powinny byd chronione, a podstawowym
sposobem ochrony tych gatunków jest ochrona siedlisk.
Światowy Szczyt na rzecz Zrównoważonego Rozwoju odbył się w dniach 26 sierpnia - 4
września 2002 r. w Johannesburgu w Republice Południowej Afryki. Jego celem było
ożywienie globalnych zobowiązao na rzecz trwałego i zrównoważonego rozwoju oraz ocena
10-letnich dokonao we wdrażaniu zobowiązao przyjętych w Rio de Janeiro w 1992 roku. Na
szczycie omawiano sposoby walki z ubóstwem i związanym z nim głodem w wielu krajach
świata, problemy ochrony zdrowia i ochrony środowiska w skali globalnej.
Dyrektywa Ptasia Unii Europejskiej (DP) stanowi odpowiedź na alarmujące informacje o
zmniejszaniu się liczby gatunków ptaków zasiedlających różne tereny Europy oraz kurczeniu
się populacji wielu europejskich gatunków
DP obejmuje ochroną wszystkie gatunki ptaków występujące dziko w Europie, zabraniając
w szczególności: umyślnego chwytania i zabijania ptaków, umyślnego uszkadzania i niszczenia
gniazd i jaj, wybierania jaj z gniazd i ich kolekcjonowania, umyślnego niepokojenia ptaków,
szczególnie podczas wysiadywania jaj i opieki nad młodymi.
OSO (obszary specjalnej ochrony ptaków)
Dyrektywa siedliskowa
Największym zagrożeniem dla ptaków jest utrata siedlisk życiowych, toteż DP dużo uwagi
Dyrektywa Siedliskowa, D. Habitatowa – z 21 maja 1992 roku. W sprawie ochrony siedlisk poświęca zagadnieniom zachowania i ochrony różnorodności siedlisk oraz odpowiedniej
przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, będącej elementem prawa Unii Europejskiej. Razem z powierzchni obszarów obejmowanych ochroną. Ma to byd uzyskiwane w wyniku tworzenia
Dyrektywą Ptasią stanowi podstawę europejskiego systemu ochrony przyrody Natura 2000.
terenów chronionych, a w razie potrzeby także odtwarzania siedlisk zniszczonych.
Stanowi ona jedno z najskuteczniejszych narzędzi wdrażania postanowieo Konwencji
NATURA 2000
Berneoskiej o ochronie europejskiej przyrody żywej i naturalnych siedlisk
Europejska Sied Ekologiczna Natura 2000 jest systemem ochrony zagrożonych składników
różnorodności biologicznej kontynentu europejskiego, wdrażanym od 1992 r. w sposób
SOO (specjalne obszary ochrony siedlisk)
spójny pod względem metodycznym i organizacyjnym na terytorium wszystkich paostw
członkowskich Unii Europejskiej.
Podstawowym celem Dyrektywy Siedliskowej jest ochrona różnorodności biologicznej na Celem utworzenia sieci Natura 2000 jest zachowanie zarówno zagrożonych wyginięciem
obszarze paostw członkowskich Unii Europejskiej. Zadanie to ma byd realizowane poprzez:
siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt w skali Europy, ale też typowych, wciąż
1/ ochronę siedlisk zagrożonych lub/i reprezentatywnych dla poszczególnych regionów jeszcze powszechnie występujących siedlisk przyrodniczych, charakterystycznych dla 9
biogeograficznych zjednoczonej Europy,
regionów biogeograficznych (tj. alpejskiego, atlantyckiego, borealnego, kontynentalnego,
2/ zachowanie roślin i zwierząt rzadkich i zagrożonych na terenie Wspólnoty, realizowaną panooskiego, makaronezyjskiego, śródziemnomorskiego, stepowego i czarnomorskiego). W
poprzez ochronę gatunkową i/lub ochronę ich siedlisk. Tym dwu blokom tematycznym Polsce występują 2 regiony: kontynentalny (96 % powierzchni kraju) i alpejski (4 %
podporządkowana jest cała struktura wewnętrzna dyrektywy.
powierzchni kraju). Dla każdego kraju określa się listę referencyjną siedlisk przyrodniczych i
gatunków, dla których należy utworzyd obszary Natura 2000 w podziale na regiony
Dyrektywa ptasia
biogeograficzne.
Dyrektywa Ptasia z 2 kwietnia 1979, o ochronie dziko żyjących ptaków
Sied Natura 2000 tworzą dwa typy obszarów:
 obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO),
 specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO).
str. 2