opracowanie obozu1

Transkrypt

opracowanie obozu1

Pierwszy dzień obóz pieszego studentów Turystyki i Rekreacji
Trasa grupa A: Krościeńko - Trzy Korony – Wąwóz Sobczański – Sromowce (kładka) –
Czerwony Klasztor
Trasa grupa B: Krościeńko -Trzy Korony – Sokolica – Szczawnica - Czerwony Klasztor
Wykonała:
Małgorzata Gołuszko
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
Krościeńko – przełęcz Szopka - Trzy Korony:
Odległośc 4 kilometry, różnica wysokości 560m, czas przejścia około 2 godzin, szlak żółty a
od Przełęczy Szopka niebieski.
Krościenko nad Dunajcem położone jest w malowniczej kotlinie górskiej na
wysokości ok. 420-500 m.n.p.m. Miejscowość ta leży pomiędzy pasmami gór: Pienin,
Gorców i Beskidu Sądeckiego u brzegu rzeki Dunajec i potoku Krośniczanka. Krościenko nad
Dunajcem otrzymało prawa miejskie od Kazimierza Wielkiego. Zostały one nadane aktem
lokacyjnym z 1348 roku. Z tego okresu zachował się układ urbanistyczny z rynkiem i
kościołem.
Krościenko nad Dunajcem (fot. Tadeusz Dziedzina)
Kościół parafialny p.w. Wszystkich Świętych jest jednym z najcenniejszych zabytków
Krościenka. Budowę kościoła rozpoczęto w XIV w. - z tego czasu pochodzi m.in.
prezbiterium kościoła, z gotyckim sklepieniem krzyżowym. Natomiast kamienną nawę
wzniesiono w roku 1546. Kościół przebudowano w XVII wieku nadając mu cechy barokowe.
Na północnej ścianie prezbiterium znajdują się fragmenty niezwykle cennej XIV-wiecznej
polichromii przedstawiającej sceny z życia św. Barbary. Kolejny fragment polichromii, przy
ołtarzu głównym, datowany jest na 1490 rok i przedstawia scenę Ukrzyżowania. Z kolei na
ścianach nawy głównej przedstawiono inne sceny
biblijne,
począwszy
od
Zwiastowania,
aż
po
Wniebowzięcie. Autorem malowideł jest Jakub Korab z
Nowego Targu. Większość malowideł powstała w 1589
r. Warta uwagi jest też gotycka chrzcielnica z
piaskowca z wyrytą datą 1493, ufundowana przez króla
Jana Olbrachta. W świątyni znajdują się również trzy
barokowe ołtarze.
Kościół w Krościenku nad
Dunajcem (fot.Tomasz Jurkiewicz)
Wejście na Trzy Korony
Wejście na Trzy Korony rozpoczynamy z miejscowości Krościenko. Idąc żółtym
szlakiem podziwiamy panoramy okolic: początkowo Krościenka, a w miarę zdobywania
wysokości Pasma Radziejowej. Po minięciu punktu wypoczynkowego przy Pienińskim
Potoku przez lasek bukowy wchodzimy na Polane Wyrobek – największą i najbardziej
malowniczą na tej trasie. Po kilkuminutowym marszu osiąga się Przełęcz Szopka nazywaną
też Chwała Bogu.
Przełęcz Szopka położona jest na wysokości 779 m n.p.m. pomiędzy szczytami
Trzech Koron (982 m n.p.m.) i wzniesieniem Czoło (815 m n.p.m.). Leżąca w Pieninach
Właściwych Przełęcz Szopka oddziela Masyw Trzech Koron od Pienin Czorsztyńskich. Na
przełęczy i poniżej niej znajdują się dwie polany. Z polany zwanej Szopką ku południowi
otwiera się widok na Spisz i Tatry, z polany nad przełęczą ku północy na Pasmo Lubania
(Gorce). Rozległą polanę zajmują bogate w gatunki ciepłolubne łąki pienińskie (storczyki,
koniczyna pagórkowa, szałwia okręgowa, chaber driakiewnik, dziewięćsił bezłodygowy). Na
chłodniejszych stokach północnych opadających ku Krościenku roślinność łąkowa jest
bujniejsza, pojawiają się wysokie byliny np. złocień podbaldachowy, ostrożeń lepki. Bogata
fauna owadów: rzadkie gatunki motyli: paź królowej, paź żeglarz, niepylak mnemozyna,
niepylak Apollo. Łąki pienińskie należą do ekosystemów półnaturalnych, gdyż wykształciły
się pod wpływem użytkowania pasterskiego, oraz na miejscu wyciętych przez człowieka
lasów. W celu ich zachowania konieczna jest ochrona aktywna, która polega na wykaszaniu w
okresie letnim i zabieraniu masy roślinnej co roku.
Widok z Przełęczy Szopka na Tatry (fot. Jerzy Opioła)
Przełęcz leży na najdogodniejszym i używanym od dawna przejściu łączącym
Krościenko ze Sromowcami Niżnymi. W połowie XIX wieku pierwsi turyści wyjeżdżali na
nią góralskimi furmankami. Na przełęczy znajduję się węzeł szlaków turystycznych
– do Czorsztyna przez: przełęcz Trzy Kopce, Macelak i przełęcz Osice.
– do Szczawnicy przez: Siodło, polanę Kosarzyska, Górę Zamkową, Bajków
Groń, Czertezik, Sokolicę i przeprawę promową Nowy Przewóz.
– do Sromowiec Niżnych przez: Wąwóz Szopczański.
– do Krościenka przez: Bajków Groń
Niebieski szlak na Trzy Korony tuż za przełęczą prowadzi przez las. Kilkadziesiąt
metrów poniżej szczytu doprowadza do polany, z której rozciąga się widok na Pasmo
Radziejowej oraz Pieniny Czorsztyńskie. Nieco powyżej polany szlak dochodzi do kasy, przy
której znajduje się sporo ławeczek umożliwiających turystom odpoczynek. Miejsce to
nazywane jest Siodłem i stąd na szczyt prowadzi kilkudziesięciometrowa, metalowa kładka
umożliwiająca ruch wyłącznie ''gęsiego''.
Fot. Agata Gołuszko
Najwyższą turnią szczytu Trzy Korony jest Okrąglica. Na niej znajduję się platforma
widokowa, z której roztacza się imponująca panorama. Patrząc od wschodu są to: pasmo
Radziejowej, Małe Pieniny, Magurę Spiską, Tatry i Podhale, zalew i Pieniny Czorsztyńskie,
Babią Górę ,Gorce, a także przełom Dunajca. Ponad to widoczny jest układ wsi znajdujących
się w dolinie Dunajca zarówno po stronie polskiej jak i słowackiej.
Panorama ze szczytu Trzech Koron (fot. Agata Gołuszko)
Panorama ze szczytu Trzech Koron (fot. Agata Gołuszko)
W szczytowej części Trzech Koron dominują dwie biocenozy:
1. Murawy górskie – które zajmują ściany i turnie skalne
2. Ciepłolubna buczyna – która porasta mniej strome nasłonecznione zbocza
Ciepłolubna buczyna: buki są tu krępe, skarłowaciałe, mają silnie porozgałęziane korony i
płożące się po skałach konary. Jest to efekt skalistego podłoża z suchymi glebami a także
oddziaływania wiatrów. Silne nagrzewanie się podłoża skalnego uniemożliwia także
wykształcenie się typowego runa leśnego. Runo ciepłolubnych buczyn składa się z gatunków
światłolubnych znoszących suchy i ciepły makroklimat (okrzyn szerokolistny, ciemiężyk
biało kwiatowy).
GRUPA A: Wąwóz Sobczański – Sromowce (kładka) – Czerwony Klasztor
Przejście z Przełęczy Szopka do Wąwozu Sopczańskiego
Wchodzimy w las jodłowy z domieszką świerków oraz buków. Drzewostan został
ukształtowany przez dawniejszą gospodarkę leśną. Świerki nie czują się tu dobrze, zwłaszcza
że wyhodowane zostały kiedyś przypuszczalnie z obcych nasion, sprowadzanych z daleka.
Obecnie prowadzi się zabiegi hodowlane zmierzające do zwiększenia udziału buka i jawora w
drzewostanie w celu przywrócenia naturalnego, zgodnego z siedliskiem składu gatunkowego
w zaburzonych ekosystemach leśnych.
Po około 10 minutach dochodzimy do źródełka to już początek wąwozu. Po paru minutach
możemy zauważyć w górze sterczącą nad lasem białą igłę Kopy (837 m). Ścieżka turystyczna
trawersuje pod ścianą Rojkuli, wchodząc w dolinkę Pod Kopą. W orograficznie prawym
zboczu wąwozu, zwanym Pod Ściany, znajdują się 2 jaskinie, leżące 20 i 80 m powyżej dna,
obie po 7 m długości. Okopcony strop świadczy, że górna była kiedyś używana za
schronienie. Według tradycji kopano tu złoto, jednak w trakcie badań nie natrafiono na ślady
prac górniczych. Legendy mówią o ukrytych skarbach i chodnikach popod Trzy Korony do
Klejowych Skał i Kamiennego Mleka. Wąwóz zwęża się i przechodzi w skalną szczelinę; za
nami wąwóz rozwidla się w 2 ramiona: pn.-zach. zwane Za Kocioł i pn. - zwane Pod Kopą.
Nad rozwidleniem tkwi w stoku czubata turniczka Rojkula zwana też Rojową Skałą (ok. 630
m), ku pd. wsch. obrywająca się 20-metrową ścianą. Żleb Łazisko oddziela Oberwaną od
Borówczanej Skały, z której stale wysącza się woda, zimą zamarzająca w mlecznobiały
lodospad. Z obu stron widać strome stożki piargowe. Po Prawej wysoko w górze żółtawa
Oberwana Skała, naprzeciwko - żleb Szeroka Spuszczalnica. Po prawej mamy Ryfałzanowe
Skały 50 m za nią skośnie powarstwowaną turnię Pościel, po lewej skały Pod Ogródki.
Najbardziej typowa postać murawy górskiej wykształcona jest na ścianach skalnych w
zimnej strefie wąwozu. Wyższe części i szczyty skał, które ogrzewane są przez słońce
zajmują bardziej ciepłolubne zbiorowiska roślinne. W murawie górskiej dominuje sesleria
skalna (wąskolistna trawa), chryzantema Zawadzkiego, aster alpejski, goździk wczesny,
chaber barwny, oset siny. Rośliny tych samych gatunków na silnie nasłonecznionych
ściankach skalnych o położeniu ku południu zakwitają nawet 2-3 tygodnie wcześniej niż w
cienistej i zimnej ekspozycji północnej.
Wychodzimy z Wąwozu Szopczańskiego, zwanego też błędnie "Sobczańskim". Od
wsch: piętrzą się dzikie urwiska i turnie Trzech Koron (982 m), od zach. - skały Podskalniej
Góry (742 m). Ciemne piargi pod Podskalnią Górą nazywają miejscowi Cieplicą, gdyż śnieg
zawsze tu taje najwcześniej. Szlak wychodzi z ciasnego wąwozu skalnego, zamkniętego
ścianami, między którymi ledwie starcza miejsca dla potoku i dróżki. Legendy mówią o
urządzanych tu zasadzkach na Tatarów czy Szwedów.
Piargi z uwagi na niestabilność, brak wykształconej gleby lub jej zupełnie inicjalne formy,
niedostatek wilgoci i specyficzne warunki mikroklimatu, stanowią siedlisko bardzo trudne do
opanowania przez organizmy żywe. Piarg na stokach Podskalniej Góry zbudowany z
czarnych wapieni jest bardzo suchy i pod wpływem promieni słonecznych rozgrzewa się latem
do 60stC (Cieplica). W takich warunkach mogą się rozwijać głownie gatunki kserotermiczne,
znoszące wysokie temperatury i duży niedosyt wilgotności powietrza. Przy dnie wąwozu gdzie
jest wilgotniej spotyka się drobną górską paprotkę zachyłkę Roberta. Towarzyszy jej
rozchodnik ostry w odmianie pienińskiej oraz kępy rozchodnika olbrzymiego. Piargi w dnie
wąwozu przy ścieżce są już zarośnięte luźną murawą kserotermiczną złożoną z szałwii
okręgowej, rumianu żółtego, cieciorki pstrej, przelotu, czyśćca kosmatego i przytuli pospolitej
oraz powojnik alpejski. Z bogatej fauny owadów znajdziemy tutaj dużego szarańczaka –
trajkotkę, która lata z charakterystycznym klekotem. Wczesną wiosna w dnie wąwozu można
obserwować motyla rusałkę żałobnika oraz dwa górskie ptaki: pliszkę górską i pluszcza.
Schronisko Trzy Korony
Położone jest na wysokości 470 m n.p.m. Budynek został zbudowany na przełomie lat 1929 i
1930 przez Komisję Turystyczną Województwa Śląskiego, według projektu dyrektora szkoły
budowlanej w Katowicach. Do roku 1939 ośrodek stanowił kolonie wycieczkową dzieci
szkolnych ze Śląska, mieścił także stację noclegową PTT. W czasie II wojny światowej
Niemcy wykorzystywali go jako strażnicę graniczną, taką też funkcję pełniło bezpośrednio po
wojnie. Potem, do 1962 r. służyło jako dom wypoczynkowy dla żołnierzy WOP. Od roku
1965 był to dom wczasowy oddziału PTTK przy dawnej Hucie im. Lenina. W roku 1973
przejął go OZOT PTTK. Obecnie schronisko oferuje 48 miejsc noclegowych i jest ono jak
również cale Sromowce Niżne doskonałym miejscem wypadowym dla amatorów pieszych
wycieczek w Pieniny.
Schronisko Trzy Korony (fot. Agata Gołuszko)
Na terasie zalewowej w wyniku stałego wypasu bydła wykształciły się bardzo typowe
pastwiska rajgrasowo-życicowe. W niskiej darni dominują życica trwała, stokrotka pospolita,
mietlica pospolita, wiechlina łąkowa, grzebienica pospolita. Na pastwiskach bliżej Dunajca
rosną topole i wierzby a nad samym Dunajcem zarośla wiklinowe. Z terasy zalewowej dobrze
widoczny charakterystyczny krajobraz kulturowy ukształtowany i przekształcony przez
człowieka w wyniku oddziaływania tradycyjnej gospodarki pasterskiej i rolnej. Wąskie
zagony pól uprawnych, odzwierciedlają historyczne układy dawnych łanów, i wznoszą się ku
podnóżom Podskalniej Góry. W niższych partiach są to grunty orne, na których dominują
zboża: owies, żyto. Wyższe partie wzniesień zajmują użytki zielone (łąki kośne, koniczyna).
Kopki siana suszone są na ostrewkach i wiązane w charakterystyczny sposób powrósłami z
trawy (zwyczaj typowy dla regionów Pienin i Sądecczyzny).
Sromowce Niżne
Wieś Sromowce Niżne zwała się być może pierwotnie "Przekop" - nazwa ta notowana
jest w r. 1323 wraz z nazwiskiem sołtysa "Soblinus dictus Sram". W połowie XIV w. były już
2 wioski: Sramovicz Superiori i Inferiori, obie należące do starostwa czorsztyńskiego
Liczba mieszkańców wsi wynosi około 1000 osób, co stanowi 14 % ogólnej liczby
ludności gminy (stan na 31.12.2007r.). Gęstość zaludnienia wynosi 0,10 osób na 1 km2 .
Szczególne cechy i wartościowe elementy środowiska przyrodniczego i kulturowego
Sromowców Niżnych powodują, że funkcją dominującą tego obszaru jest turystyka, wraz z
cała baza towarzyszącą, jak np.: gastronomia, usługi turystyczne, handel, działalność
produkcyjna oraz pozostała działalność usługowa (np. spływy Dunajcem). Na dzień
31.12.2007r. na terenie Sromowców Niżnych zarejestrowanych było 140 podmiotów oraz 9
gospodarstw agroturystycznych. Na terenie gminy nie ma zakładów przemysłowych, w
związku, z czym szczególna rola przypada przedsiębiorstwom małym i średnim,
charakteryzującym się wysoką dynamiką i elastycznością. Brak scalenia użytków rolnych
powoduje, że gospodarstwa rolne są silnie rozdrobnione i składają się z kilku do
kilkudziesięciu parcel (od 8 do 30). Rozdrobnienie gospodarstw rolnych oraz ukształtowanie
terenu jest przyczyną słabości rolnictwa. Klasy bonitacyjne gleb są bardzo niskie, co
niekorzystnie wpływa na rozwój rolnictwa.
- atrakcje Sromowiec Niżnych
1. drewniany kościół p.w. Św. Katarzyny z XV w. - otoczony lipami kościół został
zbudowany lub przebudowany w w. XVII. Ma on konstrukcję zrębową i wieżę na słup
z pozorną izbicą. Wnętrze kryje cenne zabytki sztuki. W głównym ołtarzu skrzydła
tryptyku z końca XV w., przedstawiającego grupy apostołów, świętych i
męczenników. Predella z tego samego okresu przedstawia Chrystusa umęczonego z
oprawcami w góralskich strojach na tle pejzażu górskiego. W górze skrzydła starszego
tryptyku z ok. połowy XV w. Chrzcielnica o tradycjach gotyckich.
2. schronisko „Trzy Korony”, dawne schronisko śląskie, z lat 30. XX wieku (stanowi
przykład architektury modernistycznej z akcentami zakopiańskimi).
3. drewniane domy zrębowe z XIX w., usytuowane szczytem do drogi w rejonie ulic
Sobczańskiej i Flisackiej, - pensjonaty letniskowe z 1 połowy. XX w. przy ul.
Szkolnej, - drewniane domy przy ul. Nadwodnej w Sromowcach Średnich z
zachowana tzw. „ulica stodolna” wraz z zabudowaniami gospodarczymi, - drewniane,
szalowane i tynkowane (jak na Spiszu)
4. spływ Dunajcem
5. Muzeum Pienińskiego Parku Narodowego
Rok budowy kładki:
Kładka została otwarta 12 sierpnia 2006.
Krótka historia przejścia granicznego:
1. pomysł budowy kładki po raz pierwszy prawie 100 lat temu (starania przerywa
wybuch I a potem II wojny światowej)
2. pomysł wybudowania kładki powraca po wejściu Polski i Słowacji do UE.
3. projekt kładki wykonuje Zespole Badawczo – Projektowym „Mosty Wrocław” S.C.
pod kierunkiem prof. dr. hab. inż. Jana Biliszczuka – dyrektora Instytutu Inżynierii
Lądowej Politechniki Wrocławskiej.
Dzięki kładce powstała atrakcyjna pętla turystyczna łącząca Drogę Pienińską wzdłuż Dunajca
(od Szczawnicy do Czerwonego Klasztoru) z trasami górskimi na Sokolicę i Trzy Korony.
Przejście dostępne jest wyłącznie dla pieszych i rowerzystów. Od daty wejścia Polski do
strefy Schengen, zniknęły przy kładce kontrole graniczne.
PROFIL TRASY GRUPY A
PROFIL TRASY GRUPY B
PROFIL TRASY GRUPY B
GRUPA B Trzy Korony – Sokolica
Po zejściu z tarasu widokowego na Okrąglicy (982 m n.p.m), udajemy się szlakiem
niebieskim w stronę Zamkowej Góry, przechodząc przez Ostrych Wierch (851 m n.p.m). Po
ok. 25 minutach docieramy do Zamkowej Góry.
Góra Zamkowa (779 m n.p.m.) jest od wielu lat celem wycieczek turystów, a to ze
względu na ruiny najwyżej położonej w Polsce warowni - Zamku Pienińskiego. Zamek ten
najprawdopodobniej zbudowany został w latach 1257-1287. Wzniesiono go po północnej
stronie wierzchołka góry. Do zamku można się było dostać wąskim przesmykiem od strony
Masywu Trzech Koron – a z pozostałych stron budowlę otaczały strome zbocza skalne. Pod
bramą wejściową do zamku znajdowały się piwnice, a tuż za nią wykuto w skale cysternę, w
której prawdopodobnie gromadzono wodę z niewielkiego
źródełka.
Według podań ludowych zamek wybudowany przez
Bolesława
Wstydliwego
dla
swojej
żony
-
Kingi
(późniejszej świętej). W zamku tym Kinga znalazła
schronienie m.in. podczas najazdu Tatarów. Zamek został
zburzony w latach 1431-1433, prawdopodobnie przez
husytów. Przed II wojną światową istniała tutaj pustelnia, a
w 1904 roku, w skalnej wnęce umieszczono posąg św.
Kingi. Obecnie, co roku na zamku, w każdą niedzielę
przypadającą w okolicach 24 lipca odbywa się uroczyste
nabożeństwo.
Fot. Mariusz Rzepkowski
Z Zamkowej Góry szlak niebieski biegnie przez las i dochodzi na polanę Wyrobek.
Tu spotyka się ze szlakiem żółtym, który prowadzi z Krościenka na Przełęcz Szopka. Szlaki
prowadzą przez rozległą, miejscami podmokłą łąkę, na której przecinają źródłowy strumień
Pienińskiego Potoku. Ścieżka wznosi się łagodnie pod kulminację Bajków Gronia (679 m
n.p.m.), gdzie szlak niebieski odbija w prawo, a żółty podąża prosto w stronę Krościenka.
Dalej kierujemy się szlakiem niebieskim na południowy-wschód. Idziemy ścieżką na przez
grań. Pieniny tworzą tu wąski grzebień (zamykający dolinę od wschodu), wcinający się turnią
Sokolicy w ostatnie zakole Dunajca. Ścieżka mija wypiętrzenie Białych Skał i wznosi się na
porośnięty jodłowym lasem Ociemny Wierch (750 m n.p.m.) z opadającą na południe 20metrową ścianą. Grzbiet tutaj jest wąski i tworzy postrzępioną grań z porośniętymi lasem
wapiennymi kulminacjami. Odcinek ten zwany jest Sokolą Percią. Szlak prowadzi na
przemian w górę i w dół wąskimi, kamienistymi, a niekiedy wręcz skalistymi ścieżkami.
Z Ociemnego Wierchu ścieżka obniża się na Przełęcz Burzana (724 m n.p.m.), gdzie z lewej
ukosem dochodzą zielone znaki z Krościenka, następnie prowadzi przez skaliste wypiętrzenia
Czerteża i Czertezika. Warto wejść na galeryjkę widokową na Czerteziku, którego zbocza
tworzą 35-metrowe urwisko. Widać stąd nieodległą Sokolicę oraz fragment przełomu
Dunajca i zalesiony masyw Holicy po stronie słowackiej. Ścieżka opada stromymi zakosami
na przełęcz i polankę Mały Sosnów (665 m n.p.m.) z drogowskazami i tablicą informacyjną
PPN, bezpośrednio przed Sokolicą. Tutaj szlak pnie się stromą percią wśród lasu i dochodzi
do miejsca, skąd odbija w prawo zabezpieczona poręczami ślepa odnoga na widokowy
wierzchołek Sokolicy.
Sokolica znajduje się w północno wschodniej części Pienin Środkowych i wznosi się
na wysokość 747 m n.p.m. Jest ona częścią Pienińskiego Pasa Skałkowego. Zbudowana jest z
odpornych na wietrzenie wapieni rogowcowych. Północne stoki porasta las bukowo-jodłowy,
na szczycie występują reliktowe sosny (najstarsza ma ok. 500 lat). Natomiast południowe,
skalne ściany opadają prawie pionowo, uskokami w 307-metrową przepaść do przełomu
Dunajca. Bardzo trudną technicznie południową ścianą Sokolicy po raz pierwszy w 1960 r.
wspięli się krakowscy wspinacze: Roman Łazurski i Jerzy Potocki. Nazwa szczytu Sokolica
pochodzi od tego, że dawniej gniazdowały na niej sokoły. Ze szczytu rozlega się widok na
przełom Dunajca, Pieniny Środkowe, Małe Pieniny, Magurę Spiską, Tatry Bielskie i Tatry
Wysokie.
Po zejściu z tarasu widokowego schodzimy na dół szlakiem niebieskim i
przeprawiamy się tratwą na drugi brzeg Dunajca.
(fot. Natalia Jagła)
Po przeprawie na drugą stronę znajdujemy się na tzw. Drodze Pienińskiej, która
prowadzi przez Przełom Pieniński ze Szczawnicy prawym brzegiem Dunajca aż do
Czerwonego Klasztoru. Trakt ten ma 9 km długości i jest zamknięty dla ruchu
samochodowego. Prowadzą nią szlaki ruchu pieszego i rowerowego.
(fot. Agata Gołuszko)
Grupa A Sromowce Niżne (kładka)– Czerwony Klasztor
Grupa B Szczawnica (Droga Pienińska) - Czerwony Klasztor
Czerwony Klasztor położony w miejscowości o tej samej nazwie, w powiecie
Kieżmark (kraj proszowski na Słowacji). Czerwony Klasztor położony jest nad rzeką Dunajec
w dolinie przy ujściu Lipnika w Dolinie św. Antoniego.
Czerwony klasztor został ufundowany przez węgierskiego magnata Kokosza Berzewiczego w
1319. Znajdujący się na terenie klasztoru gotycki kościół pod wezwaniem św. Antoniego
pochodzi z lat 1360–1400, rozbudowywany został w latach 1496–1506.
Fot. Dominika Błaut
Krótka historia
1. założony przez węgierskiego magnata w ramach zadośćuczynienia za popełnione
morderstwo na Fryderyku z Hrchowa.
2. 1360 r. drewniane zabudowania zastąpione przez budynki z cegły i kamienia w stylu
gotyckim
3. 1431-33 klasztor zostaje zniszczony przez husytów
4. 1563 r. kartuzi przenoszą się do Polski i opuszczając klasztor, (klasztor przez półtora
wieku zmieniał właścicieli)
5. 1699 r. teren i budynki klasztorne kupuje biskup Nitry (Ladislav Maťašovský)
przekazuje je kamedułom, którzy osiedlają się w Czerwonym Klasztorze w 1711 r.
6. 1782 r. zakon rozwiązano w ramach reformy cesarza Józefa II, klasztor opustoszał
7. 1820 r. budynki podarowano biskupstwu greckokatolickiemu w Preszowie
8. 1907 r. pożar klasztoru
9. 1932 r. powołano pierwszy międzynarodowy - polsko-słowacki - park natury w
Pieninach.
10. 1956-1974 generalna rekonstrukcja klasztoru
Legenda o skrzydlatym mnichu
Po drugiej stronie Tatr, na słowackim Spiszu w Czerwonym Klasztorze, żył Brat Cyprian.
Górale nazywali Klasztor Czerwonym od koloru cegieł, z których był zbudowany. Brat
Cyprian pracował w klasztorze jako zielarz, aptekarz i lekarz. Poza tym zajmował się
alchemią, wyrabiał materiały wybuchowe, produkował też lustra. Jego największym
marzeniem było latać jak tatrzańskie ptaki, choćby orły. W tym celu przez długie lata
pracował nad wykonaniem maszyny latającej. W końcu maszyna była gotowa. Wyglądała jak
ptak i ryba zarazem. Zrobiona była z cisowego drzewa, a płótno zostało nasycone żywicą.
Pewnego dnia Brat Cyprian zobaczył w lustrze, przez siebie wykonanym jezioro tatrzańskie, a
nad jego brzegiem młodą śliczną pasterkę pasącą owce. Serce zabiło mu mocniej, gdy
usłyszał jej głos.
- Czy pragniesz mnie poznać Bracie Cyprianie? Jeśli tak, to przyleć do mnie nad jezioro na
swojej
latającej
maszynie.
Czekam
na
ciebie
-
powiedziała
pasterka.
- Tak, przylecę do Ciebie! - krzyknął Brat Cyprian, że aż zadudniło w górach. Pasterka znikła
z lustra.
Wówczas
usłyszał
głos
z
niebios
ostrzegający
go
przed
lotem.
- Latać mogą tylko ptaki, a ty jesteś tylko człowiekiem, usłyszał tajemniczy głos. Brat
Cyprian popadł w zadumę.
Nagle ni stąd ni zowąd pojawił się diabeł.
- Ona czeka na Ciebie - rzekł.
- Dobrze polecę nad jezioro! Odpowiedział Brat Cyprian. Diabeł aż zacierał ręce z radości, że
przekonał Brata Cypriana do lotu, mimo ostrzeżeń niebios. Wytrwale pomagał mu w
przeniesieniu maszyny latającej z Czerwonego Klasztoru na pobliski szczyt Trzech Koron.
Brat Cyprian usadowił się w swojej maszynie latającej, rozejrzał się po okolicy, jakby się
zawahał przed lotem nad jezioro.
Zauważył to diabeł, który ponaglał Brata Cypriana do lotu.
- Na co czekasz? Leć już! Krzyknął diabeł.
Brat Cyprian wystartował, wzniósł się w powietrze, coraz wyżej, oddalał się od wzniesień
Pienin i kierował się w stronę Tatr.
Po paru godzinach lotu dotarł nad jezioro Morskie Oko. Nad jego brzegiem stała pasterka,
jakby czekała na kogoś. Brat Cyprian wylądował nad brzegiem jeziora i wówczas dosięgła go
kara niebios. Zerwała się burza z piorunami. Grzmot pioruna zmienił Brata Cypriana w skalny
głaz, nazywany do tej pory Mnichem.
A w Pieninach echem rozległ się diabelski chicho
Czerwony klasztor – Szczawnica

opracowanie obozu1

Transkrypt

Podobne dokumenty

Czytam, więc jestem

kult niewiedzy

Podanie o wyrażenie zgody na najem lokalu

Obóz 21 1991-1992 - Studium Europy Wschodniej

1 O krótkości życia - katedra.uksw.edu.pl

przygotować własny projekt

Kopia Młynek Bucher rok 1997 nie używany

dobry handlowiec