Gospodarka społeczna a lokalne usługi społeczne

ABC przedsiębiorczości społecznej
Gospodarka społeczna a lokalne usługi społeczne
Małgorzata Ołdak
W ostatnich latach w wielu krajach w wyniku kryzysu tradycyjnego państwa opiekuńczego coraz częściej mówi się o gospodarce społecznej, jako
jednym z elementów aktywnej polityki społecznej, której cechami charakterystycznymi jest ograniczenie wypłaty świadczeń pieniężnych na rzecz aktywnego wsparcia związanego z podjęciem przez osoby w trudnej sytuacji
życiowej. Ta zmiana w podejściu do polityki społecznej przyczyniła się m.in.
do wzmocnienia roli sektora gospodarki społecznej, w tym spółdzielni socjalnych, w podejmowaniu działań na rzecz przeciwdziałania wykluczeniu
społecznemu. Również w warunkach polskich, dzięki przyjętym regulacjom
prawnym (m.in. ustawa o spółdzielniach socjalnych, ustawa o zatrudnieniu
socjalnym, ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu
osób niepełnosprawnych), coraz częściej gospodarka społeczna stwarza jedną z niewielu możliwości na stworzenie nowych miejsc pracy szczególnie dla
osób długotrwale bezrobotnych. Działalność podmiotów gospodarki społecznej na lokalnych rynkach z jednej strony przyczynia się do poprawy indywidualnej sytuacji konkretnych osób, z drugiej zaś pobudza niewykorzystywany dotychczas potencjał wspólnot lokalnych. Jak wskazują poniższe
przykłady działalność przedsiębiorstw społecznych w wymiarze lokalnym
może być nie tylko sposobem na rozwiązanie problemu bezrobocia i wykluczenia społecznego czy aktywizację lokalną, lecz również na zaspokojenie
wielu potrzeb społecznych, w tym w obszarze usług społecznych.
Przykłady działalności podmiotów gospodarki społecznej w sferze lokalnych usług społecznych:
OŚWIATA I WYCHOWANIE: Spółdzielnia Socjalna „Kreatywni” z Bydgoszczy prowadząca przedszkole oraz zajęcia dodatkowe dla dzieci w wieku
1-3 lata, Społeczno- Oświatowe Stowarzyszenie Pomocy Pokrzywdzonym i Niepełnosprawnym „Edukator” z Łomży prowadzące wiejskie szkoły, Fundacja „Sto pociech” z Warszawy prowadząca Klubik Maluchów i Rodziców;
POMOC I OPIEKA SPOŁECZNA: Stowarzyszenie Organizatorów i Menadżerów Pomocy Społecznej i Ochrony Zdrowia z Molzy prowadzące Dom
Pomocy Społecznej dla osób w podeszłym wieku, Spółdzielnia Socjalna
50+ z Gdyni świadcząca usługi z zakresu opieki i integracji środowiskowej
dla osób chorych i niepełnosprawnych, Stowarzyszenie „Pracownia Alternatywnego Wychowania z Łodzi prowadzące środowiskowe świetlice socjoterapeutyczne dla dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym oraz telefon zaufania „Zakręt”;
MIESZKALNICTWO: Stowarzyszenie na Rzecz Dostępnego Budownictwa Barka- Darzybór z Poznania, które współuczestniczyło w budowie
osiedla 32 mieszkań socjalnych na terenie Poznania;
USŁUGI OPIEKUŃCZE: Spółdzielnia Socjalna „Pomocna dłoń” z Bystrzycy
Kłodzkiej, Spółdzielnia Socjalna „Koziołek” z Lublina oferujące usługi opiekuńcze oraz pielęgnacyjne dla osób chorych, starszych i dzieci;
OCHRONA ZDROWIA: Spółdzielnia Socjalna „Szansa i Wsparcie” z Chorzowa oferująca zakładom opieki zdrowotnej usługi profesjonalnych sanitariuszek szpitalnych, Stowarzyszenie „Lubelskie Hospicjum dla Dzieci”
im. Małego Księcia, które dostarcza usługi w zakresie hospicjum domowego, gabinetu stomatologii dziecięcej, centrum terapii, ośrodka rehabilitacyjnego dla dzieci, wypożyczalni sprzętu medycznego oraz apteki;
KULTURA: Stowarzyszenie Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę” z Warszawy prowadzące działania m.in. na rzecz animacji kulturalnej, szczególnie w mniejszych miejscowościach oraz wspierania i integracji młodych
twórców, Bielskie Stowarzyszenie Artystyczne TEATR GRODZKI prowadzące m.in. działania na rzecz zwiększenia dostępu do kultury osób zagrożonych wykluczeniem społecznym.
TURYSTYKA I REKREACJA: Spółdzielnia Socjalna „GRÓD” z Byczyny,
Spółdzielnia Socjalna „Austeria Krokus” z Rzeczki k. Walimia prowadząca
gospodarstwo agroturystyczne czy Stowarzyszenie Rodzin „Zdrowie psychiczne” z Krakowa prowadzące Pensjonat „U Pana Cogito”.
Na zakończenie należy podkreślić, iż podmioty gospodarki społecznej w
wymiarze lokalnym mogą również pełnić również szereg innych ważnych
funkcji, m.in. poprzez prowadzenie działalności produkcyjnej i handlowej
oraz świadczenie usług komercyjnych na otwartym rynku.
Artykuł powstał w ramach projektu systemowego pn. „Wsparcie dla opolskiego modelu ekonomii społecznej”
realizowanego przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Opolu.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego