Co było przyczyną zatrucia?

Co było przyczyną zatrucia?
Napisano dnia: 2015-10-16 20:02:09
Dwa tygodnie po zbiorowym zatruciu pokarmowym, do jakiego doszło w Zespole Szkół
Ekonomiczno-Technicznych w Rakowicach Wielkich znamy wstępne wyniki badań.
O sprawie pisaliśmy tuż po wystąpieniu u uczniów rakowickiej szkoły niepokojących objawów. Uczniowie źle się czuli,
niektórzy z nich mieli biegunkę, inni wymiotowali, u wielu wystąpiło osłabienie. Objawy już wówczas wskazywały, iż
mogło dojść do zbiorowego zatrucia pokarmowego.
Jak informowaliśmy, na miejscu natychmiastową interwencję podjął lwówecki Sanepid. W szkolnym internacie została
wprowadzona kwarantanna, część uczniów u których wystąpiły objawy zostało odseparowanych od reszty.
Pracownicy Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Lwówku Śląskim pobrali do badań próbki żywności,
które zostały podawane feralnego dnia uczniom. Na stołówce szkolnej wprowadzono „reżim sanitarny”. Sanepid
wydał zalecenia dezynfekcji pomieszczeń, w których przebywali chorzy uczniowie. Powiadomiono rodziców.
Uczniowie u których wystąpiły niepokojące objawy trafili do szpitali.
Wówczas jeszcze trudno było jednoznacznie stwierdzić, co było przyczyną zatrucia. Pracownicy Sanepidu przekazali
próbki żywności do laboratorium. Dopiero po kilku dniach dyrektor lwóweckiego Sanepidu poinformował, iż
przeprowadzone badania jednoznacznie wykluczyły salmonellę. Na kolejne wyniki czekać musieliśmy tydzień.
Dopiero kilka dni temu laboratorium potwierdziło, iż przyczyną zatrucia były enterotoksyny gronkowca.
- To jednak nadal nie są potwierdzone na papierze wyniki – mówi Dyrektor Powiatowej Stacji SanitarnoEpidemiologicznej we Lwówku Śląskim, mgr farm. Mikołaj Żyłka.
Lwówecki Sanepid nadal nie posiada pełnej dokumentacji. Na chwilę obecną dyrektor lwóweckiego Sanepidu
zdecydowanie wyklucza z podejrzenia gotowe produkty (wędliny, sery…), które znajdowały się w szkolnej kuchni. Tak
więc gronkowiec został przeniesiony albo przez produkty sporządzane na miejscu (gotowane w szkolnej kuchni, np.
źle przechowywany bigos), albo przez pracowników stołówki.
Tu warto wspomnieć wypowiedzi samych uczniów, którzy dość jasno mówią, iż do szkolnej kuchni dostęp miało wiele
osób. Wielu z nich ponoć nie raz tam przebywało, a niektórzy nawet coś przyrządzali. Jednak to tylko słowa uczniów,
które wydają się mało prawdopodobne w kuchni, gdzie prowadzone jest zbiorowe żywienie. Tylko dlaczego młodzi
ludzie, którzy są na progu dorosłego życia mieliby zmyślać?
Tak czy owak, do zakażenia doszło w wyniku niezachowania należytych warunków higienicznych, lub niewłaściwego
przechowywania przyrządzonych pokarmów. Wszystkie wyniki badań mają być dostarczone dopiero w przyszłym
tygodniu. Niezwłocznie po otrzymaniu dokumentacji z jeleniogórskiego laboratorium zgromadzony materiał w
sprawie zostanie przekazany do Wojewódzkiej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej we Wrocławiu, która po jego
przeanalizowania zapewne wyda stosowne zalecenia dla szkoły i dla Starostwa.
Charakterystyczne objawy zatrucia enterotoksynami gronkowcowymi u człowieka pojawiają się po
krótkim okresie inkubacji, wynoszącym od 0,5 do 8 h (średnio po 3 h) i charakteryzują się
występowaniem nudności, wymiotów, bólami brzucha oraz biegunką. Towarzyszyć im może uczucie
skrajnego wyczerpania, spadek ciśnienia krwi, zimne poty, zapaść. Bardzo rzadko pojawia się gorączka.
Czas trwania objawów na ogół waha się od 24 do 48 h.
Należy podkreślić, że komórki wegetatywne gronkowców łatwo giną podczas obróbki cieplnej (w temp.
ok. 65°C). Natomiast enterotoksyny gronkowcowe, które są odpowiedzialne za wywoływanie zatruć
pokarmowych, są oporne na ogrzewanie, mogą więc zachować aktywność biologiczną nawet po
procesach pasteryzacji, wędzenia, gotowania, pieczenia, czy też suszenia. Dlatego przyczyną zatruć
mogą być najczęściej wyroby cukiernicze z kremem, mleko i produkty mleczne, produkty mięsne,
przetwory rybne, sałatki, produkty warzywne, lody.
Do zatruć tymi ostatnimi produktami może dojść, gdy mieszanka przeznaczona do zamrażania nie
została schłodzona natychmiast po procesie pasteryzacji lub gdy rozmrożone lody zostały powtórnie
zamrożone. Do głównych czynników mających wpływ na występowanie zatruć pokarmowych należy
zaliczyć:
●
długi cykl produkcyjny,
●
zbyt wysoką temperaturę przechowywania żywności,
●
nieodpowiednie wychłodzenie żywności po obróbce cieplnej,
●
zbyt długi czas od wyjęcia żywności z lodówki do jej spożycia,
●
●
●
wtórne zanieczyszczenie przetworzonej żywności, spowodowane np. zetknięciem z narzędziami
mającymi kontakt z zanieczyszczoną żywnością surową,
niewłaściwą higienę,
niedogotowanie żywności zawierającej florę resztkową.
Enterotoksyny gronkowcowe w żywności