D - Sąd Rejonowy w Kaliszu

Sygn. akt II K 360/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 31 grudnia 2015r.
Sąd Rejonowy w Kaliszu w II Wydziale Karnym w składzie:
Przewodniczący SSR Agnieszka Wachłaczenko
Protokolant st. sekretarz sądowy Lidia Śnieg
W obecności Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Kaliszu M. W.,
po rozpoznaniu dnia 05.08.2015 r., 20.10.2015r., 24.11.2015r., 29.12.2015r., 31.12.2015r.
sprawy Z. D. (1), s. W. i G. zd. W., ur. (...) w Z.,
oskarżonego o to, że :
w okresie od 11 lipca 2014r. do dnia 28 października 2014r. w K. działając wspólnie i w porozumieniu z K. D. (1) w celu
osiągnięcia korzyści majątkowej będąc właścicielem firmy (...) s.c. i osobami upoważnionymi do reprezentowania tej
firmy dokonali przywłaszczenia powierzonej na podstawie umowy leasingu operacyjnego nr (...) z dnia 25.01.2012r.
zawartej pomiędzy leasingodawcą (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. rzeczy ruchomych w postaci:
1. serwera T. C. 13-2100
2. Monitor (...) L. (...),5” D.
3. Czytnik Kodów Kreskowych. M.
4. Kolektor Danych (...) 8300 10 MB
5. Komputer (...) P- (...) w ilości 3 sztuki
6. Wago Skaner Saturn do zabudowy – w ilości 2 sztuki
7. Waga do zabudowy medesa/elzab
8. Czytnik wielokier. M.
9. Waga metkująca M. P. – w ilości 2 sztuki
10. Szuflada kasowa Modularna – w ilości 2 sztuki
11. Szuflada kasowa E. Gamma
12. S. cen E. (...)
13. (...) A. (...) E. K.. 5 sztuk
tj. mienia o łącznej wartości 80.004,2 zł brutto w ten sposób, że po wypowiedzeniu w/wym umowy w dniu 01.07.2014r.
(skutecznie doręczone dnia 11.07.2014r.) przez leasingodawcę nie dokonali zwrotu w/wym rzeczy stanowiących
przedmiot umowy, jak również ich równowartości,
tj. o czyn z art. 284§2 k.k.
sprawy K. D. (1), s. Z. i E. zd. S., ur. (...) w K.,
oskarżonego o to, że :
w okresie od 11 lipca 2014r. do dnia 28 października 2014r. w K. działając wspólnie i w porozumieniu z Z. D. (1) w celu
osiągnięcia korzyści majątkowej będąc właścicielem firmy (...) s.c. i osobami upoważnionymi do reprezentowania tej
firmy dokonali przywłaszczenia powierzonej na podstawie umowy leasingu operacyjnego nr (...) z dnia 25.01.2012r.
zawartej pomiędzy leasingodawcą (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. rzeczy ruchomych w postaci:
1. Serwera T. C. 13-2100
2. Monitor (...) L. (...),5” D.
3. Czytnik Kodów Kreskowych. M.
4. Kolektor Danych (...) 8300 10 MB
5. Komputer (...) P- (...) w ilości 3 sztuki
6. Wago Skaner Saturn do zabudowy – w ilości 2 sztuki
7. Waga do zabudowy medesa/elzab
8. Czytnik wielokier. M.
9. Waga metkująca M. P. – w ilości 2 sztuki
10. Szuflada kasowa Modularna – w ilości 2 sztuki
11. Szuflada kasowa E. Gamma
12. S. cen E. (...)
13. (...) A. (...) E. K.. 5 sztuk
tj. mienia o łącznej wartości 80.004,12 zł brutto w ten sposób, że po wypowiedzeniu w/wym umowy w dniu
01.07.2014r. (skutecznie doręczone dnia 11.07.2014r.) przez leasingodawcę nie dokonali zwrotu w/wym rzeczy
stanowiących przedmiot umowy, jak również ich równowartości,
tj. o czyn z art. 284§2 k.k.
1. oskarżonego Z. D. (1) uznaje za winnego zarzucanego mu w punkcie I. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 284
§ 2 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. z tymi zmianami, że przyjmuje, iż:
- kwota szkody wyniosła 40 000 zł,
- czyn został popełniony w okresie od 2.10.2014 r. do 27.10.2014 r. i za to na podstawie art. 284 § 2 k.k. w zw. z art.
4 § 1 k.k. wymierza oskarżonemu karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie na podstawie
art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. warunkowo zawiesza na okres próby wynoszący 3 (trzy) lata;
2. oskarżonego K. D. (1) uznaje za winnego zarzucanego mu w punkcie II. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 284
§ 2 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. z tymi zmianami, że przyjmuje, iż:
- kwota szkody wyniosła 40 000 zł,
- czyn został popełniony w okresie od 2.10.2014 r. do 27.10.2014 r. i za to na podstawie art. 284 § 2 k.k. w zw. z art.
4 § 1 k.k. wymierza oskarżonemu karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie na podstawie art.
69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. warunkowo zawiesza na okres próby wynoszący 3 (trzy) lata;
3. na podstawie art. 46 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. orzeka wobec oskarżonych Z. D. (1) oraz K. D. (1) obowiązek
solidarnego częściowego naprawienia szkody przez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P.
kwoty (...) (czterdzieści tysięcy) zł;
4. zwalnia oskarżonych od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych.
UZASADNIENIE
Oskarżeni Z. D. (1) i K. D. (1) prowadzili działalność gospodarcza od 1 marca 2001 r.
(dowód: wydruki z (...) k. 29, 30).
W dniu 19 sierpnia 2011 r. oskarżeni Z. D. (1) i K. D. (1) prowadzący działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej
(...) w K. podpisali umowę franchisingową z spółką (...) S.A. z siedzibą w P.. Zgodnie z jej treścią oskarżeni) przystąpili
do sieci handlowo – dystrybucyjnej i w jej ramach zobowiązali się prowadzić sklep w K. przy ul. (...).
W celu wyposażenia sklepu w sprzęt elektroniczny niezbędny do prowadzenia działalności, zawarli w dniu 25 stycznia
2012 r. umowę leasingu nr (...) z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P.. W myśli zapisów tej umowy spółka (...) zobowiązała się
nabyć określone rzeczy – przedmiot leasingu, wymienione w załączniku, od zbywcy – T. M. K. (1) i oddać oskarżonym
do używania i pobierania pożytków w zamian za zapłatę wynagrodzenia. Umowa ta została zawarta na czas oznaczony,
miała zakończyć się w ostatnim dniu podstawowego okresu leasingu, określono też miesięczne raty leasingowe i termin
ich płatności. Ogólne Warunku Leasingu stanowiące integralną część zawartej umowy dopuszczały możliwość jej
przedterminowego wypowiedzenia i natychmiastowego zwrotu przedmiotu leasingu. Przedmiot ten był ubezpieczony.
Ogólna wartość oddawanych w leasing rzeczy wynosiła kwotę 80.004,12 zł (brutto), zapłacona została przez spółkę
(...). Na podstawie tej umowy oskarżonym zostały dostarczone przez zbywcę następujące rzeczy: serwer T. C. 13-2100,
monitor (...) L. (...),5 D., czytnik kodów kreskowych M., kolektor danych (...) 8300 10 MB, komputer (...) P(...) w ilości 3 sztuk, wagoskaner Saturn do zabudowy – w ilości 2 sztuk, waga do zabudowy medesa/elza, czytnik
wielokierunkowy M., waga metkująca M. P. – w ilości 2 sztuk, szuflada kasowa modularna – w ilości 2 sztuk, szuflada
kasowa E. Gamma, sprawdzarka cen E. (...), (...) A. (...) E. K.. 5 sztuk
(dowód: oświadczenie organizatora sieci k. 87, umowa franchisingowa k. 88 – 93, pozostałe warunki współpracy k.
94 – 97, aneksy do umowy franchisingowej k. 98-99, umowa leasingu wraz z załącznikiem oraz ogólnymi warunkami
leasingu k. 8-10, faktura VAT k. 11-12, specyfikacja techniczna k. 13-14, kopia przelewu k. 15, protokół zdawczo –
odbiorczy k. 16, pismo spółki (...) k. 322, zeznania świadków P. C. k. 307, M. K. (2) k. 307v, W. M. k. 333-334).
Oskarżeni mieli trudności z terminowym regulowaniem rat leasingowych. Zaległości wynikały z trudnej sytuacji
finansowej spółki (...) w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Toczyły się postepowania egzekucyjne.
Oskarżeni posiadali też zobowiązania wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu składek ubezpieczeniowych
oraz zaległości podatkowe wobec Pierwszego Urzędu Skarbowego w K.
(dowód: pismo Pierwszego Urzędu Skarbowego w K. k. 166 – 167, pisma ZUS –u Inspektorat w K. k. 234, 324, pisma
komorników sądowych k. 168 – 169, 170 – 171, 191-200, 201- 214, 229, orzeczenia sądowe k. 172 – 175, 177 – 188,
190, ugoda k. 189).
Spłaty rat leasingowych były odraczane, wysokość rat obniżana aby ułatwić ich spłatę. Mimo to powstały zaległości,
wynoszące na dzień 18 czerwca 2014 r. z odsetkami 18.813,94 zł. Firma leasingowa wezwała więc oskarżonych do
zapłaty powyższej kwoty pod rygorem wypowiedzenia umowy ze skutkiem natychmiastowym.
(dowód: aneksy nr (...) do umowy leasingu k. 17-18, pismo - wezwanie do zapłaty wraz z zwrotnym potwierdzeniem
odbioru k. 21 - 22, zeznania światków P. C. k.307, W. M. k. 333).
Strony umowy leasingowej prowadziły rozmowy telefoniczne. Oskarżeni zapewniali, że zadłużenie zostanie spłacone,
ale tego nie czynili. Pismem z dnia 1 lipca 2014 r. spółka (...) wypowiedziała przedmiotową umowę i wezwała
oskarżonych do natychmiastowego zwrotu przedmiotu leasingu. Pismo to odebrał w dniu 11 lipca 2014 r. Z.
D. (1). Oskarżeni nie zwrócili zgodnie z wezwaniem leasingowych przedmiotów. W rozmowach telefonicznych
prowadzonych z przedstawicielem pokrzywdzonego twierdzili, iż przedmiotowy sprzęt był im nadal potrzeby do
prowadzonej działalności i deklarowali uregulowane zaległości. Jeszcze w dniu 2 października 2014 r. przesłali e-maila
informującego, że całość sprzętu znajduje się w K. przy ul. (...). W celu weryfikacji tej informacji w dniu 24 października
2014 r. przedstawiciel spółki leasingowej W. M. przyjechał do K. i udał się pod wskazany adres. Udało mu w końcu
porozmawiać z oskarżonym K. D. (1), który poinformował go wtedy, że cały sprzęt uległ przypadkowemu zniszczeniu.
Napisał też oświadczenie, że zobowiązuje się zapłacić wszelkie należności wobec spółki (...) wynikając z zawartej
umowy oraz, że przedmiot leasingu uległ zniszczeniu w trakcie demontażu wyposażenia sklepu przez (...). Oskarżony
nie okazał mu zniszczonych rzeczy ani nie udzielił informacji o zgłoszeniu szkody ubezpieczycielowi. Pismem z
dnia 28 października 2014 r. prezes spółki (...) złożył zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa sprzeniewierzenia
przedmiotów z umowy leasingu przez oskarżonych na szkodę tejże spółki
(dowód: wypowiedzenie umowy wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru k. 19-20, e-mail k. 23-24, pisemne
oświadczenie z dnia 24.10.2014 r. k. 27, zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa k. 3-7, zeznania świadka W. M.
k. 333-334)
Przedmiotów leasingu oskarżeni używali przez okres ok. 2 lat. Wartość tych przedmiotów zmniejszyła się do ok. 50
% wartości początkowej, tj. 40.000 zł
(dowód: zeznania świadka P. C. k. 307v).
Oskarżony Z. D. (1) ma ukończone 61 lat, jest stanu wolnego, nie ma nikogo na utrzymaniu. Posiada wykształcenie
średnie. Jest współwłaścicielem dwóch nieruchomości zabudowanych położonych w K.. Obecnie nie prowadzi żadnej
działalności gospodarczej. Utrzymuje się z renty inwalidzkiej w wysokości 1.000 zł. Dotychczas był karany za
przestępstwo oszustwa.
W chwili popełnienia zarzucanego mu czynu Z. D. posiadał w pełni zachowaną zdolność rozumienia jego znaczenia i
pokierowania swoim postępowaniem. Nie zachodzą warunki do zastosowania art. 31 § 1 i 2 kk
(dowód: dane osobowe k. 268,306, karta karna k. 226- 227, wyrok w aktach sprawy II K 539/13 SR Kalisz, opinia
sądowo – psychiatryczna k. 258 - 261).
Oskarżony K. D. (1) ma ukończone 41 lat, jest żonaty – z żoną pozostaje w separacji, na utrzymaniu ma jedno
dziecko w wieku 15 lat. Posiada wykształcenie wyższe. Z zawodu jest ślusarzem. Jest współwłaścicielem nieruchomości
zabudowanej położonej w K. przy ul. (...). Utrzymuje się z zasiłku w wysokości 1.152 złotych. Dotychczas nie był karany
(dowód: dane osobowe k. 154, 306, informacja z K. k. 266).
Oskarżony Z. D. (1) nie przyznał się do zarzucanego mu czynu w postępowaniu sądowym i przygotowawczym, nie
chciał składać wyjaśnień w tych postępowaniach. W toku dochodzenia podał tylko, że umowa (leasingu) została
podpisana przez oskarżonego i jego syna. Przed Sądem podtrzymał te wyjaśnienia.
Oskarżony K. D. (1) także nie przyznał się do zarzucanego mu czynu w postępowaniu sądowym i przygotowawczym,
nie chciał składać wyjaśnień w tych postępowaniach, a tylko przed Sądem odpowiadał na pytania obrońcy. Wyjaśnił
wtedy, że sytuacja finansowa oskarżonych (prowadzących spółkę) była dobra. Nie mieli zadłużenia ani w Urzędzie
Skarbowym ani w ZUS- ie. Przymioty leasingu były składowane w jednym miejscu. W czasie remontu lokalu, został
przewrócony regał i wszystkie przedmioty znajdujące się na tym regale zostały zniszczone. Nie zgłaszał tej szkody.
Znalazł jednak czytnik i wysłał do firmy leasingowej. Zaprzeczył, by przedmioty te zostały sprzedane.
Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonych, gdyż okoliczności popełnienia przez nich zarzucanych im czynów
znajdują potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym, w szczególności w zawartych umowach oraz
wiarygodnych zeznaniach świadków P. C. i W. M.. Nadto okoliczność dobrego stanu finansowego firmy podnoszona
przez oskarżonego K. D. pozostaje w sprzeczności z pismami urzędu skarbowego i ZUS – u oraz pismami komorników
(k. 28, 166-167, 168-200, 201-214, 229, 234). Z kolei zniszczenie wszystkich przedmiotów leasingu pośrednio
podważają też sami oskarżeni, którzy mieli jednak znaleźć jeden z takich przedmiotów – czytnik wielokierunkowy M.
i odesłać go firmie leasingowej. Jednak, przesłany czytnik nie jest tym, który stanowił przedmiotu leasingu (pismo
pokrzywdzonego z dnia 10.03.2015 r. k. 241, zeznania świadka M. K. (1) k. 308), co wynika z porównania numerów
seryjnych.
Sąd uznał za wiarygodne zeznania powołanych wyżej świadków działających w imieniu pokrzywdzonej firmy, gdyż
w logiczny i konsekwentny sposób przedstawili okoliczności związane z leasingiem przedmiotów przekazanym w
używanie oskarżonym, którzy ich nie oddali. Z zeznaniami tych świadków korespondują zeznania M. K. (1). Świadek
ten dostarczył oskarżonym przedmioty leasingu i zapewniał ich serwis. Zeznania tych świadków uzupełniając się
wzajemnie tworząc logiczną całość.
Sąd dał wiarę zeznaniom świadków A. C. i M. O., w zakresie w jakim podali, że widzieli jakąś stertę przedmiotów
przeznaczoną do wyrzucenia, wśród tych przedmiotów był komputer. Jednak zeznania te w żaden sposób nie
przesądzają o wiarygodności wyjaśnień oskarżonych. Zeznania te są ogólnikowe, świadkowie nie pamiętają co
konkretnie widzieli. Z zeznań obu świadków wynika przede wszystkim, że obok sklepu widzieli jakieś zepsuty sprzęt
w postaci komputerów, monitorów i innych rzeczy. Treść tych zeznań nie wskazuje jednak na to, że był to ten sam
sprzęt, który oskarżeni leasingowali. Jeśli miałby to być ten sam sprzęt nie byłoby przeszkód, by oskarżony K. D. (1)
okazał go W. M., a przecież byłoby w interesie oskarżonych wykazać zniszczenie sprzętu, np. okazując go uprawnionej
osobie. Oskarżeni, co jest bezsprzeczne w żaden sposób nie uwiarygodnili, iż przedmiotowy sprzęt został zniszczony.
Nie sposób również pominąć doświadczenia oskarżonych w prowadzeniu działalności gospodarczej.
Sąd dał wiarę dokumentom zaliczonym w poczet dowodów, gdyż brak było podstaw, by kwestionować rzetelność ich
sporządzenia z urzędu, a żadna ze stron nie zakwestionowała prawdziwości tych dokumentów.
Przewód sądowy wykazał, że oskarżeni Z. D. (1) i K. D. (1) działając wspólnie i w porozumieniu i nie zwracając
właścicielowi przedmiotów leasingu w okresie od 2 października 2014 r. do 27 października 2014 r. wyczerpali
ustawowe znamiona zarzucanego każdemu z nich czynu określonego w art. 284 § 2 kk. Przestępstwo to polega
na przywłaszczeniu sobie powierzonej rzeczy ruchomej i jest formą kwalifikowaną przestępstwa przywłaszczenia
rzeczy ruchomej uregulowanego w art. 284 § 1 kk. Przywłaszczenia polega na bezprawnym włączeniu przez sprawcę
cudzej rzeczy do swego majątku i rozporządzaniu nią jak własną. Natomiast powierzenie rzeczy ruchomej polega na
przekazaniu władztwa nad rzeczą sprawcy z zastrzeżeniem jej zwrotu właścicielowi lub osobie posiadającej inne prawo
do rzeczy.
Przedmioty leasingu, opisane w czynach zarzucanych oskarżonym, zostały im przekazane do używania, z
zastrzeżeniem zwrotu, co wynikało z umowy łącznej oskarżonych z ich właścicielem - firmą (...). Umowa ta
została wypowiedziana, ale wbrew jej postanowieniom oskarżeni nie zwrócili natychmiast przedmiotów leasingu.
Sąd jednak przyjął, iż do dnia 2 października 2014 r. oskarżeni mieli prawo nadal korzystać z tego sprzętu,
gdyż pokrzywdzony rozważał możliwość wznowienia umowy leasingu. Oskarżeni w dniu 2 października 2014 r.
poinformowali pokrzywdzonego właściciela o miejscu przechowywania przedmiotu leasingu. Jako datę graniczną Sąd
przyjął 27 października 2014 r. – dzień poprzedzający złożenie zawiadomienia o przestępstwie.
Oskarżeni działali umyślnie z zamiarem bezpośrednim kierunkowym, bo odmówili właścicielowi zwrotu przedmiotów
leasingu twierdząc, iż uległy one zniszczeniu. Jak wykazało postępowanie dowodowe nie ma wiarygodnych
dowodów na potwierdzenie tej okoliczności, dlatego Sąd przyjął, iż odmawiając wydania tego sprzętu oskarżeni
rozporządzili tymi rzeczami jak własnymi. Sąd uznał, iż zapewnienie przesłane pokrzywdzonemu mailem w dniu 2
października 2014 r. było jedynie wybiegiem pozwalającym odsunąć w czasie definitywną odmowę wydania sprzętu
pokrzywdzonemu. Nie ma tu znaczenia, czy oskarżeni ukryli ten sprzęt, czy go sprzedali, postąpili z nim jak właściciele,
do czego nie byli uprawnieni. Oskarżeni działali z zamiarem zatrzymania rzeczy dla siebie bez żadnego tytułu.
Sad nie dopatrzył się okoliczności wyłączających winę lub bezprawność czynu oskarżonych.
Stopień społecznej szkodliwość czynów, których dopuścili się oskarżeni, należało ocenić jako umiarkowany, mając
głównie ma uwadze wysokość szkody spowodowanej tymi czynami oraz popełnienie ich z motywacji przysporzenia
sobie korzyści majątkowej.
Sąd wymierzając oskarżonym kary kierował się dyrektywami wymiaru kary określonymi w art. 53 k.k. Jako okoliczność
obciążającą oskarżonego Z. D. (1) Sąd zaliczył jego dotychczasową karalność za przestępstwa oszustwa. Okolicznością
łagodzącą dla K. D. (1) jest jego uprzednia niekaralność.
Mając powyższe na uwadze Sąd wymierzył oskarżonym kary w dolnych granicach ustawowego zagrożenia za
popełnione przestępstwa i tak Z. D. (1) wymierzył karę 10 miesięcy pozbawienia wolności a K. D. (1) karę 8 miesięcy
pozbawienia wolności. Wymierzone kary są w ocenie Sądu adekwatne do stopnia winy i społecznej szkodliwości
czynów oraz wystarczają dla osiągnięcia wobec oskarżonych celów zapobiegawczych i wychowawczych kar.
Oskarżeni nie należą do osób zdemoralizowanych. Dotychczas tylko oskarżony Z. D. był skazany za przestępstwo.
Wobec tego Sąd uznał, iż oskarżeni zasługują na dobrodziejstwo warunkowego zawieszenia wykonanie kar
pozbawienia wolności na okres próby 3 lat. Taki okres próby pozwali na zweryfikowanie zakładanej pozytywnej
prognozy kryminologicznej wobec nich.
Przedstawiciel pokrzywdzonego wnosił o naprawione szkody wyrządzonej przestępstwami, określając jej wysokość
ostatecznie na kwotę 40.000 zł. Wobec tego Sąd zgodnie z treścią art. 46 § 1 kk orzekł taki obowiązek solidarnego
naprawienia szkody przez oskarżonych.
Na koszty sądowe w niniejszej sprawie złożyły się: opłaty za skazania na kary pozbawienia wolności, opłaty za
udzielenie informacji z K., ryczałty za doręczenie pism w postępowaniu przygotowawczym i sądowym oraz koszty
opinii sądowo – psychiatrycznej wobec oskarżonego Z. D..
Sytuacja majątkowa obu oskarżonych, którzy zostali obciążeni obowiązkiem naprawienia znacznej szkody na rzecz
pokrzywdzonego powoduje, iż uiszczenie przez nich kosztów sądowych byłoby zbyt uciążliwe. Wobec tego Sąd na
podstawie art. 624 § 1 kpk zwolnił ich od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych.