W trakcie poprzedniej sesji Rady Miejskiej pytałem o niezłożenie

W trakcie poprzedniej sesji Rady Miejskiej pytałem o niezłożenie oświadczenia majątkowego
przez Dyrektora Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Janowcu
Wielkopolskim Pana Mieczysława Kościelniaka. W odpowiedzi na interpelacje Pan
Burmistrz stwierdził, że Pan Kościelniak nie ma takiego obowiązku, ponieważ zatrudniony
jest na podstawie kontraktu menedżerskiego a nie na podstawie umowy z Urzędem Miejskim.
2 grudnia otrzymałem pisemną odpowiedź na złożoną interpelację. W tejże odpowiedzi nie
ma już ani słowa o tym, ze powodem braku obowiązku złożenia oświadczenia majątkowego
przez Pana Kościelniaka jest jego kontrakt menedżerski. Zgodnie z pisemną odpowiedzią
brak w/w obowiązku powodowany jest tym, że SP ZOZ nie jest gminną osobą prawną, nie ma
więc w tym przypadku zastosowania art. 24 h ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o
samorządzie gminnym. Jako uzasadnienie takiego stanowiska podany został wyrok Sądu
Najwyższego z dnia 28 lutego 2006 roku (II PK 189/05, LEX/El 2007), zgodnie z którym SP
ZOZ utworzony przez gminę nie jest gminną osobą prawną. Po przeanalizowaniu
orzecznictwa dotyczącego powyższego zagadnienia zgadzam się z Panem Burmistrzem w
tym, że obecny dyrektor janowieckiego SP ZOZ-u nie ma obowiązku składania oświadczenia
majątkowego. Z tym, że moim zdaniem przyczyna tego jest jeszcze inna.
Dotarłem do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 6 kwietnia
2011 roku (III SA/Kr 309/10), w którym czytamy m. in.: „W rozpoznawanej sprawie
uczestnik J. M. pełniąc funkcję dyrektora Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Gminie
B składał corocznie oświadczenie majątkowe, o którym mowa w art. 24h ustawy o
samorządzie gminnym, natomiast zdaniem uczestnika jak i Rady Powiatu A funkcja ta nie jest
objęta zakresem art. 2 pkt 6 ustawy o ograniczeniu prowadzeniu działalności gospodarczej
przez osoby pełniące funkcje publiczne. Dla uzasadnienia stanowiska wskazano, że Publiczny
Zakład Opieki Zdrowotnej w Gminie B nie jest gminą osobą prawną, albowiem podstawową
cechą gminnych osób prawnych jest prowadzenie działalności gospodarczej, a Publiczny
Zakład Opieki Zdrowotnej nie prowadzi działalności gospodarczej, a nadto wskazano na
wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego 2006r. sygn. akt II PK 189/05 w którym przyjęto,
że kierownik samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej utworzonego przez
gminę nie ma obowiązku złożenia oświadczenia majątkowego na podstawie art. 24h ustawy z
dnia 8 marca o samorządzie gminnym.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie nie podziela stanowiska uczestnika jak i
powyższego poglądu Sądu Najwyższego, albowiem dokonana w ten sposób wykładnia
przepisów jest sprzeczna z prawem. Przedstawiony wyrok SN z 28 lutego 2006r. spotkał się
zarówno z krytyką przedstawicieli doktryny, jak również sam Sąd Najwyższy w późniejszym
wyroku z dnia 12 marca 2009r. sygn. akt II PK 190/08 sformułował odmienny pogląd
równocześnie podając, że nie podziela stanowiska zawartego w wyroku z dnia 28 lutego
2006r. W wyroku z dnia 12 marca 2009r. sygn. akt II PK 190/08 SN przyjął, kierownik
samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, którego organem założycielskim jest
samorząd województwa, jest osobą zarządzającą wojewódzką osobą prawną i podlega
przepisom ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o ograniczeniu prowadzenia działalności
gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. W rozpoznawanej sprawie bezspornym
jest , że Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Ośrodek Zdrowia w B jest Samodzielnym
Publicznym Zakładem Opieki Zdrowotnej utworzonym przez Gminę B, a więc jest gminą
osobą prawną.”
Natomiast już na samym początku wyroku Sądu Najwyższego z dnia 12 marca 2009 roku II
PK 190/08 czytamy: „Kierownik samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej,
którego organem założycielskim jest samorząd województwa, jest osobą zarządzającą
wojewódzką osobą prawną i podlega przepisom ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o
ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne.”
W dalszej treści wyroku czytamy także: „Należy też wskazać, że stanowisko, iż samodzielny
publiczny zakład opieki zdrowotnej, którego organem założycielskim jest samorząd
województwa, jest wojewódzką osobą prawną, zostało już wcześniej przyjęte przez Sąd
Najwyższy (wyrok z 3 grudnia 2008 r., I PK 91/08). Wobec powyższego należy uznać, że
kierownik samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, którego organem
założycielskim jest samorząd województwa, jest osobą zarządzającą wojewódzką osobą
prawną i podlega przepisom ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia
działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne.” Przez analogię taki sam
wniosek można wysnuć odnośnie samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej,
którego organem założycielskim jest samorząd gminy.
Zgodnie więc z aktualnym orzecznictwem stwierdzić należy, że SP ZOZ w Janowcu
Wielkopolskim jest gminną osobą prawną. W tym miejscu ktoś mógłby stwierdzić, że
zarówno Pan Burmistrz jak i ja nie mamy racji twierdząc, ze Pan Mieczysław Kościelniak nie
ma obowiązku składania oświadczenia majątkowego, ponieważ osoby zarządzające gminną
osobą prawną taki obowiązek mają. Gdyby spojrzeć tylko w art. 24h ust. 1 ustawy o
samorządzie gminnym, to rzeczywiście wynikałoby, że Pan Dyrektor powinien takie
oświadczenie złożyć.
Spójrzmy jednak na inne przepisy powszechnie obowiązujące, tam znajdziemy uzasadnienie
tego, że obecny Dyrektor SP ZOZ-u w naszej gminie nie powinien składać oświadczenia
majątkowego, ponieważ po prostu nie powinien piastować tego stanowiska. Mówi o tym art.
4 punkt 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o ograniczeniu prowadzenia działalności
gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. Zgodnie z normą prawną zawartą w
tym przepisie m. in. osoby zarządzające gminnymi osobami prawnymi w okresie zajmowania
stanowiska lub pełnienia danej funkcji nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na
własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami, a także zarządzać taką działalnością lub być
przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności.
Tymczasem w interesującej nas sytuacji Pan Mieczysław Kościelniak jest Dyrektorem SP
ZOZ-u w Janowcu Wielkopolskim, czyli zarządza gminną osobą prawną oraz jest
wspólnikiem w spółce partnerskiej „Rajkowski&Kościelniak” prowadzącej Niepubliczny
Zakład Opieki Zdrowotnej w Rogowie. Spółka partnerska jest typem spółki osobowej
tworzony przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce
prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. Ustawa o ograniczeniu prowadzenia
działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne zabrania osobom
zarządzającym gminnymi osobami prawnymi prowadzenia jakiejkolwiek działalności
gospodarczej, a w interesującym nas przypadku mamy do czynienia z sytuacją, w której ta
sama osoba zarządza gminną osobą prawną (SP ZOZ w Janowcu Wielkopolskim) oraz
prowadzi działalność gospodarczą w innym podmiocie (NZOZ w Rogowie prowadzony przez
spółkę partnerską „Rajkowski&Kościelniak) tego samego typu jak działalność, którą zajmuje
się gminna osoba prawna.
W odpowiedzi na moją interpelację Pan Burmistrz pisze, że dopóki orzecznictwo z lutego
2006 roku pozostanie aktualne, to będzie ono brane pod uwagę. Przywołane przeze mnie
wyroki dezaktualizują orzeczenie Sadu Najwyższego z 2006 roku, co pozwala mieć nadzieję
na podjęcie przez Pana Burmistrza stosownych kroków normujących opisaną wyżej sytuację.