pismo OIGD 23

31-542 Kraków
ul. Mogilska 25
www.oigd.com.pl
e-mail: [email protected]
tel.: 12 413 80 83
fax.: 12 413 76 25
Biuro w Warszawie
03-302 Warszawa
ul. Instytutowa 1
e-mail: [email protected]
tel..: 22 811 92 74
tel./fax.: 22 614 13 85
Kraków, dnia 17 lutego 2016 r.
OIGD 23/2016
Pani/Pan Prezes
Członkowie Ogólnopolskiej
Izby Gospodarczej Drogownictwa
Zarząd Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Drogownictwa uprzejmie informuje,
iż w dniu 22 lutego 2016r. wchodzi w życie ustawa z dnia 25 czerwca 2015r.
o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw/ Dz.U. z 2015r, poz.
1220/.
Najważniejsze zmiany wynikające z nowelizacji dotyczą:
 LIMITU
ZATRUDNIENIA
NA
PODSTAWIE
UMOWY
NA
CZAS
OKREŚLONY
Zgodnie z art. 251 § 1 znowelizowanego kodeksu pracy okres zatrudnienia na
podstawie umowy o pracę na czas określony, a także łączny okres zatrudnienia na
podstawie umów o pracę na czas określony zawieranych między tymi samymi
stronami stosunku pracy nie może przekraczać 33 miesięcy, a łączna liczba tych
umów nie może przekraczać trzech.
Nowe brzmienie art. 251 kodeksu pracy wprowadza więc wyraźne ograniczenie
swobody woli stron, co do dwóch elementów:
 okresu na jaki może zostać zawarta umowa o pracę na czas określony
między tymi samymi stronami (maksymalnie do 33 miesięcy),
 liczby umów zawieranych na czas określony między tymi samymi stronami
(nie może przekraczać trzech).
Tak więc od dnia 22 lutego 2016 roku umowa o pracę na czas określony może być
zawarta maksymalnie na okres 33 miesięcy. Podobnie, łączny okres zatrudnienia
na podstawie umów o pracę między tymi samymi stronami nie może przekraczać
33 miesięcy.
Odnośnie drugiego ograniczenia, tj. liczby umów zawieranych na czas określony,
ustawodawca postanowił, że każdorazowo czwarta umowa tego rodzaju musi być
zawarta na czas nieokreślony.
NIP: 676-10-70-649 REGON: 350714501
Konto: ING Bank Śląski S.A. O/Kraków 52 1050 1445 1000 0012 0000 7449
KRS: 0000026162 Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie,
XI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego
2
Należy w tym miejscu podkreślić, że przesłanki ograniczające swobodę woli stron
w zawieraniu umów o pracę na czas określony mają charakter rozłączny, co
w praktyce oznacza, iż wystarczy spełnienie choćby jednego warunku – a więc,
albo warunku 33 miesięcy, jako maksymalnego okresu, na jaki może być zawarta
tego rodzaju umowa, albo zawarcia trzech z kolei umów terminowych – do
wywołania automatycznego skutku przekształcenia umowy o pracę na czas
określony, w umowę o pracę na czas nieokreślony1.
Od powyższej zasady obowiązują wyjątki. I tak:
Zgodnie z art. 251 § 4 znowelizowanego kodeksu pracy przedłużenie okresu trwania
umowy o pracę na czas określony będzie dopuszczalne w następujących
wypadkach:
1) w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności,
2) w celu wykonywania pracy w charakterze dorywczym lub sezonowym,
3) w celu wykonywania pracy przez okres kadencji,
4) w przypadku, gdy pracodawca wskaże obiektywne przyczyny leżące po jego
stronie
– jeżeli ich zawarcie w danym przypadku służy zaspokojeniu rzeczywistego
okresowego zapotrzebowania i jest niezbędne w tym zakresie w świetle
wszystkich okoliczności zawarcia umowy.
W razie zawarcia umowy o pracę na czas określony, w sytuacji, o której mowa
powyżej w pkt. 4, pracodawca ma obowiązek powiadomić pisemnie lub
elektronicznie okręgowego inspektora pracy, ze wskazaniem przyczyn zawarcia
takiej umowy, w terminie 5 dni roboczych od dnia jej zawarcia (art. 251 § 5
znowelizowanego kodeksu pracy).
Naruszenie obowiązku powiadomienia PIP o przekroczeniu limitu jest
wykroczeniem zagrożonym karą grzywny od 1000 do 30 000 złotych (art. 281 pkt.
1a znowelizowanego kodeksu pracy).
Ponadto, w razie zawarcia z pracownikiem umowy o pracę na czas określony
w przypadkach określonych w art. 251 § 4 pkt. 1 – 4 znowelizowanego kodeksu
pracy, pracodawca w takiej umowie określa cel lub okoliczności odstępstwa od
limitu,
przez
zamieszczenie
informacji
o
obiektywnych
przyczynach
uzasadniających jej zawarcie.
 ZRÓWNANIA OKRESU WYPOWIEDZENIA UMOWY O PRACĘ NA CZAS
OKREŚLONY Z OKRESEM WYPOWIEDZENIA UMOWY O PRACĘ NA
CZAS NIEOKREŚLONY
Od dnia 22 lutego 2016 r. nową treść nadał ustawodawca art. 36 § 1 kodeksu
pracy, zgodnie, z którym również okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas
określony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy.
W związku z powyższym do umów o pracę na czas określony stosowane będą
analogiczne okresy wypowiedzenia, jak do umów o pracę na czas nieokreślony
i wynoszą:
1
KODEKS PRACY. Komentarz redakcja naukowa prof. zw. dr hab. Krzysztof W. Baran. 3 wydanie,
Warszawa ,2016, str. 239-240.
NIP: 676-10-70-649 REGON: 350714501
Konto: ING Bank Śląski S.A. O/Kraków 52 1050 1445 1000 0012 0000 7449
KRS: 0000026162 Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie,
XI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego
3
 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy, krócej
niż 6 miesięcy,
 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy powyżej 6
miesięcy,
 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy powyżej
3 lat.
 LIKWIDACJI
UMOWY
O
PRACĘ
NA
CZAS
WYKONYWANIA
OKREŚLONEJ PRACY, JAKO ODRĘBNEJ KATEGORII UMÓW
Zaznaczyć w tym miejscu należy, iż od dnia 22 lutego 2016 r. z katalogu rodzaju
umów o pracę zniknie umowa na czas wykonania określonej pracy, gdyż zgodnie
z nową treścią art. 25 § 1 kodeksu pracy ustawodawca przewidział jedynie umowę
o pracę na okres próbny, na czas nieokreślony albo na czas określony. W to
miejsce jest zaproponowana umowa na czas określony, dodana do katalogu
wyjątków niepodlegających automatyzmowi przekształcenia w umowę o pracę na
czas nieokreślony, w przypadku przekroczenia limitów, o którym mowa powyżej 2.
 MOŻLIWOŚCI SKRÓCENIA JEDNOSTRONNIE PRZEZ PRACODAWCĘ
OKRESU WYPOWIEDZENIA, PRACOWNIKOWI ZATRUDNIONEMU NA
PODSTAWIE UMOWY O PRACĘ NA CZAS OKREŚLONY,
Zgodnie z art. 361 § 1 znowelizowanego kodeksu pracy od dnia 22 lutego 2016r.
pracodawca może skrócić jednostronnie trzymiesięczny okres wypowiedzenia,
najwyżej do 1 miesiąca, również pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy
o pracę na czas określony, jeżeli wypowiedzenie następuje z powodu ogłoszenia
upadłości lub likwidacji pracodawcy, albo z innych przyczyn niedotyczących
pracowników.
W takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości
wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia.
 MOŻLIWOŚCI
ZWOLNIENIA
PRACOWNIKA
Z
OBOWIĄZKU
ŚWIADCZENIA PRACY
W tym miejscu wspomnieć należy, iż od dnia 22 lutego 2016r., w związku
z wypowiedzeniem umowy o pracę pracodawca może zwolnić pracownika
z obowiązku świadczenia pracy do upływu okresu wypowiedzenia. W okresie tego
zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia (art. 362
znowelizowanego kodeksu pracy).
PRZEPISY PRZEJŚCIOWE:
 DOTYCZĄCE LIMITU 33 MIESIĘCY ZATRUDNIENIA NA PODSTAWIE
UMOWY O PRACĘ NA CZAS OKREŚLONY
2
KODEKS PRACY. Komentarz redakcja naukowa prof. zw. dr hab. Krzysztof W. Baran. 3 wydanie,
Warszawa,2016 str. 227.
NIP: 676-10-70-649 REGON: 350714501
Konto: ING Bank Śląski S.A. O/Kraków 52 1050 1445 1000 0012 0000 7449
KRS: 0000026162 Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie,
XI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego
4
Do limitu 33 miesięcy, w zakresie umów o pracę na czas określony, trwających
w dniu wejścia w życie nowelizacji, wlicza się okres zatrudnienia na podstawie
umowy na czas określony, przypadający od dnia wejścia w życie przedmiotowej
ustawy, tj. od dnia 22 lutego 2016 r. (art.14 ust.4 ustawy z dnia 25 czerwca 2016 r.)
Oznacza to, iż w takiej sytuacji przy obliczaniu limitu 33 miesięcy nie będzie brany
pod uwagę dotychczasowy okres zatrudnienia pracownika na podstawie umowy na
czas określony przed wejściem w życie nowelizacji. Jest to tzw. zerowanie
stażu/okresu zatrudnienia3.
Odmienną zasadę przyjął ustawodawca odnośnie drugiego ograniczenia z art. 251
§ 1 kodeksu pracy, tj. liczby 3 umów o pracę na czas określony. Zgodnie
z art. 14 ust.4 ustawy nowelizującej kodeks pracy, umowa o pracę na czas
określony, która trwa w dniu 22 lutego 2016r. będzie albo pierwszą, albo drugą
umową na czas określony – jeżeli została zawarta jako druga na podstawie
dotychczasowych przepisów – z limitu 3 umów, o których mowa powyżej.
 DOTYCZĄCE
WYPOWIEDZENIA
UMOWY
O
PRACĘ
NA
CZAS
OKREŚLONY
Zgodnie z art. 14 ust.1 ustawy nowelizującej kodeks pracy do umów o pracę na
czas określony, trwających w dniu 22 lutego 2016r, które przed tym dniem zostały
wypowiedziane, stosuje się przepisy dotychczasowe.
Do umów o pracę na czas określony zawartych na okres do 6 miesięcy albo
zawartych na okres dłuższy niż 6 miesięcy, w których nie przewidziano możliwości
ich rozwiązania z zachowaniem 2-tygodniowego okresu wypowiedzenia, trwających
w dniu wejścia w życie ustawy nowelizującej kodeks pracy, w zakresie
dopuszczalności ich wypowiedzenia stosuje się przepisy dotychczasowe (art. 14
ust. 2 ustawy z dn.15 września 2015 r.).
Natomiast do umów o pracę zawartych na czas określony dłuższy niż 6 miesięcy,
w których przewidziano możliwość ich rozwiązania z zachowaniem 2-tygodniowego
okresu wypowiedzenia, trwających w dniu wejścia w życie ustawy nowelizującej
kodeks pracy, stosuje się okresy wypowiedzenia, o których mowa w art. 36 § 1,
obowiązujące od dnia 22 lutego 2016 r. (art. 14 ust.3 ustawy z dn.15 września 2015
r.).
Przy ustalaniu długości okresu wypowiedzenia umów o pracę na czas określony,
trwających w dniu wejścia w życie ustawy nowelizującej kodeks pracy, których
wypowiedzenie następuje począwszy od tego dnia, tj. 22 lutego 2016 r., nie
uwzględnia się okresów zatrudnienia u danego pracodawcy, przypadających przed
dniem wejścia w życie tej ustawy (art. 16 ustawy z dn. 15 września 2015 r.).
Prezes Zarządu
Barbara Dzieciuchowicz
3
KODEKS PRACY. Komentarz redakcja naukowa prof. zw. dr hab. Krzysztof W. Baran. 3 wydanie,
Warszawa,2016 str. 240.
NIP: 676-10-70-649 REGON: 350714501
Konto: ING Bank Śląski S.A. O/Kraków 52 1050 1445 1000 0012 0000 7449
KRS: 0000026162 Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie,
XI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego