Węglowodory – poziom podstawowy

…... C + …... HNO3 (stęż.) → …... CO2↑ + …... NO2↑ + …... H2O
Węglowodory
Stosunek molowy utleniacza
do reduktora: .........................
: ............................
– poziom
podstawowy
b) Podaj stosunek molowy utleniacza do reduktora.
Źródło: CKE 2010 (PP), zad. 19.
Zadanie
1. (2
Zadanie
19.pkt)
(2 pkt)
W wyniku całkowitego spalenia 1 mola cząsteczek węglowodoru X powstały 2 mole
cząsteczek wody i 3 mole cząsteczek tlenku węgla(IV).
a) Napisz, stosując wzór sumaryczny węglowodoru X, równanie opisanej reakcji
spalania.
.......................................................................................................................................................
b) Narysuj wzór półstrukturalny (grupowy) węglowodoru, który może być związkiem X.
Zadanie 2. (2 pkt)
Egzamin maturalny z chemii
Poziom podstawowy
Zadanie 20. (2 pkt)
9
Źródło: CKE 2010 (PP), zad. 20.
W wysokiej temperaturze i pod wysokim ciśnieniem węglowodory nasycone (alkany) ulegają
tzw. krakingowi termicznemu. Podczas krakingu następuje rozerwanie wiązania
węgiel – węgiel, wskutek czego z cząsteczki alkanu powstają dwie cząsteczki: jedna alkanu,
a druga alkenu. Rozerwanie wiązania węgiel – węgiel może zachodzić w różnych miejscach
łańcucha węglowego cząsteczki alkanu, stąd produktami krakingu są zwykle mieszaniny
węglowodorów.
Napisz nazwy systematyczne wszystkich par węglowodorów, które mogą powstać
w procesie krakingu termicznego n-butanu.
........................................................................ i ..........................................................................
........................................................................ i ..........................................................................
Zadanie 21. (1 pkt)
Podkreśl właściwe zakończenie zdania.
Dwa węglowodory pent-1-en i but-1-en
A. zawierają w cząsteczkach różną liczbę grup metylowych –CH3.
1
B. różnią się (wyrażoną w % masowych) zawartością
węgla i wodoru.
C. są względem siebie izomerami.
aZadanie
druga alkenu.
wiązania węgiel – węgiel może zachodzić w różnych miejscach
21. (1Rozerwanie
pkt)
łańcucha
węglowego
cząsteczki zdania.
alkanu, stąd produktami krakingu są zwykle mieszaniny
Podkreśl właściwe
zakończenie
węglowodorów.
Źródło: CKE 2010 (PP), zad. 21.
Zadanie
21.pkt)
(1 pkt)
Zadanie
3. (1
Zadanie
21.
(1
pkt)
Dwa
węglowodory
i but-1-en
Podkreśl
właściwepent-1-en
zakończenie
zdania.
Napisz nazwy
systematyczne
wszystkich par węglowodorów, które mogą powstać
Podkreśl
właściwe
zakończenie zdania.
w
procesie
krakingu
termicznego
n-butanu.
A.
zawierają
w cząsteczkach
liczbę
grup metylowych –CH3.
Dwa
węglowodory
pent-1-enróżną
i but-1-en
Dwa węglowodory pent-1-en i but-1-en
B. różnią się (wyrażoną w % masowych) zawartością węgla i wodoru.
A. zawierają w cząsteczkach różną liczbę grup metylowych –CH3.
........................................................................
..........................................................................
A.
zawierają
w cząsteczkach
różną liczbę grupi metylowych
–CH3.
C.
są względem
siebie izomerami.
B. różnią się (wyrażoną w % masowych) zawartością węgla i wodoru.
B.
się (wyrażoną
D. różnią
są homologami
etenu.w % masowych) zawartością węgla i wodoru.
C. są względem siebie izomerami.
........................................................................
i ..........................................................................
C.
są względem siebie izomerami.
D. są homologami etenu.
D. są homologami etenu.
Zadanie 22. (1 pkt)
Ważną
reakcją,
Przemiana
zachodzi
Zadanie
21.pkt)
(1której
pkt) ulega etyn (acetylen), jest przyłączanie wody.
Źródło:
CKE 2010ta(PP),
zad. 22.
Zadanie
4. (1
SO
i
HgSO
jako
katalizatora.
Produktem
tej
reakcji
jest
aldehyd
w
obecności
mieszaniny
H
Zadaniewłaściwe
22. (1 pkt)
Podkreśl
zakończenie
2
4 zdania.
4
Zadanie
22.
(1której
pkt) ulega
zawierający
dwa
atomy
węglaetyn
w cząsteczce.
Ważną reakcją,
(acetylen), jest przyłączanie wody. Przemiana ta zachodzi
Ważną
reakcją,
której
ulega
etyn
(acetylen),
jest przyłączanie wody. Przemiana ta zachodzi
w obecności
mieszaniny
H2SO
i HgSO
Dwa
węglowodory
pent-1-en
i 4but-1-en
4 jako katalizatora. Produktem tej reakcji jest aldehyd
SO
i
HgSO
jako
katalizatora.
Produktem
tej reakcji jestrównanie
aldehyd
w
obecności
mieszaniny
H
2
4
4
Napisz,
stosując
wzorywęgla
półstrukturalne
związków
organicznych,
zawierający
dwa atomy
w cząsteczce.(grupowe)
zawierający
dwa
atomyW
węgla
w cząsteczce.
opisanej
przemiany.
równaniu
nad grup
strzałką
napisz –CH
warunki,
w jakich zachodzi ta
A.
zawierają
w cząsteczkach
różną
liczbę
metylowych
3.
reakcja.
Napisz, stosując wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych, równanie
B. różniąstosując
się (wyrażoną
w % masowych) zawartością
węgla
i wodoru.
Napisz,
wzory
(grupowe)
związków
organicznych,
równanie
opisanej przemiany.
W półstrukturalne
równaniu nad strzałką
napisz
warunki,
w jakich zachodzi
ta
opisanej
przemiany.
W
równaniu
nad
strzałką
napisz
warunki,
w
jakich
zachodzi
ta
reakcja.
C.
są względem siebie izomerami.
reakcja.
Egzamin maturalny z chemii
10 są homologami etenu.
D.
Egzamin
maturalny
z chemii
10
Poziom
podstawowy
Egzamin
maturalny
z chemii
10
Poziom
podstawowy
.......................................................................................................................................................
Poziom
podstawowy
Egzamin maturalny z chemii
10
Informacja do zadania 23 i Poziom
24 podstawowy
Informacja
do
zadania
ii 24
Informacja
do
zadania
523
i 6przemian,
.......................................................................................................................................................
Poniższy
schemat
ciąg
których początkowym substratem jest etyn
Informacja
doilustruje
zadania
23
24
Zadanie
22.
(1
pkt)
.......................................................................................................................................................
Poniższy
schemat ilustruje ciąg przemian, których początkowym substratem jest etyn
(acetylen):
Informacja
do
zadania
23(acetylen),
i 24
Poniższy
schemat
ilustruje
ciąg
przemian,
których
początkowym
substratemta jest
etyn
Ważną
reakcją,
której
ulega etyn
jest
przyłączanie
wody. Przemiana
zachodzi
(acetylen):
(acetylen):
Poniższy
schemat
ilustruje
przemian, katalizatora.
których początkowym
substratem
etyn
Produktem tej
reakcji jestjest
aldehyd
w obecności
mieszaniny
H2SOciąg
4 i HgSO4 jako
1
2
Nr
zadania
18a)
18b)
19a)
19b)
20.
21.
22.
(acetylen):
⎯
⎯→
eten ⎯
⎯→
polimer
etyn w
(acetylen)
1
2
zawierający dwa
atomy węgla
cząsteczce.
Wypełnia
⎯→
⎯→
etyn (acetylen)
1 2 eten1 ⎯
2 1 polimer
Maks.
liczba pkt ⎯
1
2
1
1
⎯
⎯→
eten
⎯
⎯→
polimer
etyn
(acetylen)
egzaminator!
1
2
Uzyskana
liczba pkt
zadania
18a)eten
18b)
19a)
19b) 20.
21. 22. równanie
⎯
⎯→
⎯
⎯→
polimer
etyn
(acetylen)
Zadanie
23.
(1 pkt)
Napisz,
stosując
wzoryNr
półstrukturalne
(grupowe)
związków
organicznych,
Wypełnia
Nr
zadania
18a)
20.
21.
22.
Zadanie
23.
(1
pkt)
Maks.
liczba pkt
2 18b)
1 19a)
1 19b)
1
2
1
1
Napisz, 5.stosując
wzory
półstrukturalne
(grupowe)
związków
organicznych,
równanie
Źródło:
CKE 2010
(PP),
zad. 23.
Zadanie
23.
(1 pkt)
opisanej
przemiany.
WMaks.
równaniu
nad strzałką
napisz
warunki,
w jakich
zachodzi
ta
Wypełnia
Zadanie
(1
pkt)
egzaminator!
liczba
pkt
2
1
1
1
2
1
1
Napisz,
stosując
wzory
półstrukturalne
związków organicznych, równanie
Uzyskana
liczba
pkt (grupowe)
egzaminator!
reakcji oznaczonej
na schemacie
numerem
1.
Zadanie
23.
(1 pkt)
reakcja.
Napisz,
stosując
wzory
półstrukturalne
(grupowe)
związków
organicznych,
równanie
Uzyskana liczba
pkt 1.
reakcji oznaczonej na schemacie
numerem
reakcji oznaczonej
na schemacie
numerem(grupowe)
1.
Napisz,
stosując wzory
półstrukturalne
związków organicznych, równanie
reakcji oznaczonej na schemacie numerem 1.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Źródło: CKE 2010 (PP), zad. 24.
Zadanie 6. (1 pkt)
Zadanie 24. (1 pkt)
Zadanie
24.
Spośród przedstawionych
poniżej wzorów podkreśl ten, który przedstawia budowę
Zadanie
24. (1
(1 pkt)
pkt)
Spośród
przedstawionych
poniżej
wzorów podkreśl
ten, który
przedstawia
budowę
fragmentu
łańcucha
produkt
reakcji
oznaczonej
na schemacie
Zadanie
24.
(1 pkt) polimeru
Spośród
przedstawionych
poniżej
wzorów
ten,
który
budowę
Nr zadaniastanowiącego
18a)podkreśl
18b) 19a)
19b)
20. przedstawia
21. 22.
fragmentu
stanowiącego produkt reakcji oznaczonej na schemacie
Wypełnia polimeru
numeremprzedstawionych
2.łańcucha
fragmentu
łańcucha
polimeru
stanowiącego
produkt
oznaczonej
na
Spośród
poniżej
wzorów2 podkreśl
ten, 1który
budowę
1
1reakcji
2 przedstawia
1
1 schemacie
numerem 2.egzaminator! Maks. liczba pkt
numerem 2.łańcucha polimeru
fragmentu
stanowiącego
produkt
reakcji
oznaczonej
na
schemacie
Uzyskana liczba pkt
numerem 2.
D.
B.
A.
C.
D.
B.
A.
C. H H H H
D.
H
B. H H H H
A. H H H H
H
C. H H H H
H
H H H
H H H
H
H
H
D. HC C HC C
B. HC HC HC HC
A. HC HC HC HC
C. HC HC HC HC
C
H
C
H
H
C
H
H
C
H
C
Cl
Cl
C
Cl
Cl
C
H
C
H
H
C
H
H
C
H
C
Cl
Cl
C
Cl
Cl
C
H
C
H
H
C
H
H
C
H
C
H
H
C
H
H
C
H
C
H
H
C
H
H
C
H
C
H
H
C
H
H
C
H
C
H
H
C
H
H
C
H
C
C
C
H
C
C
C
H
C
H
H
C
H
H
C
H
C
C
C
C
H
H
C
H
H
C
H
C
C
C
C
H
H
C
H
H
Zadanie 25. (2 pkt)
Zadanie
25.
pkt)
W wysokiej
temperaturze
w obecności Al2O3 alkohole ulegają reakcji dehydratacji
Zadanie
25. (2
(2
pkt)
W
wysokiej temperaturze
w obecności
Al22O3 alkohole
ulegają reakcji
dehydratacji
(odwodnienia).
Podczas
nasyconych
o wzorze
ogólnym
Zadanie
25. (2
pkt) dehydratacji
W
wysokiej
temperaturze
w obecności
Al2O3 alkoholi
alkohole (alkanoli)
ulegają reakcji
dehydratacji
(odwodnienia). Podczas dehydratacji nasyconych
alkoholi (alkanoli) o wzorze ogólnym
(gdzie dehydratacji
R1 ≠wR2obecności
) oprócz
wody
mieszanina
R1–CH(OH)–R
(odwodnienia).
nasyconych
alkoholi
o nierozgałęzionych
wzorze
ogólnym
W
wysokiej temperaturze
Al2O3 powstaje
alkohole (alkanoli)
ulegają reakcji
dehydratacji
2 Podczas
Egzamin maturalny z chemii
Poziom podstawowy
10
Zadanie 7. (1 pkt)
10
Zadanie
Źródło: CKE 2009 (PP), zad. 23.
Egzamin maturalny z chemii
Poziom podstawowy
23. (1 pkt)
W celu odróżnienia od siebie dwóch gazów: etenu i etanu przepuszczano je przez wodę
bromową. W probówce I woda bromowa nie zmieniła barwy, a w probówce II odbarwiła się.
Zadanie
23. (1 pkt)
Uzupełnij poniższy rysunek, wpisując w miejsca kropek nazwy lub wzory badanych
W celu odróżnienia od siebie dwóch gazów: etenu i etanu przepuszczano je przez wodę
gazów.
bromową. W probówce I woda bromowa nie zmieniła barwy, a w probówce II odbarwiła się.
Uzupełnij poniższy rysunek,
wpisując w miejsca ........................
kropek nazwy lub wzory badanych
........................
gazów.
........................
........................
I
Zadanie 24. (3 pkt)
II
I
Br2(aq)
II
Br2(aq)
Br2(aq)
Br2(aq)
W przemyśle wodór otrzymuje się przede wszystkim w procesie konwersji węglowodorów
Źródło: CKE 2009 (PP), zad. 24.
Zadanie
8. (3 pkt)Źródłem węglowodorów jest najczęściej gaz ziemny,
z parą wodną.
którego głównym
Zadanie
24.
(3
pkt)
składnikiem jest metan. W mieszaninie gazu ziemnego z parą wodną w temperaturze 1025 K
W przemyśle wodór otrzymuje się przede wszystkim w procesie konwersji węglowodorów
i w obecności katalizatora niklowego zachodzą następujące reakcje:
z parą wodną. Źródłem węglowodorów jest najczęściej gaz ziemny, którego głównym
I CH4(g) +jest
H2O
składnikiem
metan.
W mieszaninie
(g) → CO
(g) + 3H2(g) gazu ziemnego z parą wodną w temperaturze 1025 K
iIIw obecności
katalizatora
niklowego
zachodzą
następujące
reakcje: i wodór.
Tlenek węgla(II)
reaguje
z parą wodą,
tworząc
tlenek węgla(IV)
I NaCH
4(g) + HA.
2OBielański:
(g) → CO
(g) + 3Hchemii
2(g)
podstawie:
Podstawy
nieorganicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004
II Tlenek węgla(II) reaguje z parą wodą, tworząc tlenek węgla(IV) i wodór.
a) Przedstaw stosunek objętościowy substratów i produktów reakcji I.
Na podstawie: A. Bielański: Podstawy chemii nieorganicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004
a)
substratów i produktów reakcji I.
V CHPrzedstaw
: V H 2O :stosunek
V CO : Vobjętościowy
H 2 = ...................................................................................................
4
b) Napisz
równanie reakcji II oraz sumaryczne równanie obu etapów.
V
CH : V H O : V CO : V H = ...................................................................................................
4
2
2
Równanie reakcji II:
b) Napisz równanie reakcji II oraz sumaryczne równanie obu etapów.
Równanie reakcji II:
.......................................................................................................................................................
Sumaryczne równanie reakcji I i II:
.......................................................................................................................................................
Sumaryczne równanie reakcji I i II:
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
3
W poniższej tabeli opisano właściwości dwóch związków organicznych zawierających taką
Egzamin maturalny
z chemii do różnych grup jednofunkcyjnych
11
samą liczbę atomów węgla w cząsteczce,
ale należących
Poziom podstawowy
pochodnych węglowodorów.
Źródło: CKE 2009 (PP), zad. 25.
Zadanie 9. (2 pkt)
Zadanie 25. (2 pkt)
Związek
A
Związek
B można przedstawić
Polichlorek winylu (PVC)
otrzymuje
się z etenu i chloru w procesie,
który
- Reaguje
z metalami,
tlenkami
- Jest
reduktorem;
za pomocą
poniższych
schematów
reakcjimetali
I i II oraz
równania
reakcji III.daje pozytywny
wynik prób Tollensa i Trommera.
tworząc
sole.
→
A
I i wodorotlenkami,
CH2 = CH2 + Cl
2 ⎯⎯
- Jest reduktorem;
daje pozytywny - W wyniku redukcji tego związku
katalizator / temperatura
II wynik
A prób
⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯
→ CH2 = CHCl powstaje
+B
silnie toksyczny alkohol.
Tollensa i Trommera.
katalizator
/
temperatura
/
ciśnienie
wpływem
kwasu - W temperaturze
pokojowej
i pod
III- Pod n CH
⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯→
[ CH2 – CHCl
]n
2 = CHClstężonego
siarkowego(VI) ulega odwodnieniu; ciśnieniem atmosferycznym jest
gazem,
który (grupowy)
bardzo substancji
dobrze A
drugim
produktem
tej reakcji
a) Dokonaj
analizy
schematów
i podaj jest
wzór półstrukturalny
oraz tlenek
wzór substancji
węgla(II). B.
rozpuszcza się w wodzie, a powstały
roztwór
powoduje
denaturację
- W temperaturze około 160°C
Wzór półstrukturalny
(grupowy)
substancji
A:
...........................................................................
rozkłada
się,
tworząc
tlenek białka.
węgla(IV) i wodór.
Wzór substancji B: ...........................
b) Określ
typy
reakcji I i związków
II, posługując
Podaj
wzory
strukturalne
A i B.się podziałem charakterystycznym dla chemii
organicznej.
Związek A
Związek B
Typ reakcji I: .................................................................................
Typ reakcji II: ................................................................................
Zadanie 26. (2 pkt)
Etyloaminę (etanoaminę) można otrzymać w wyniku katalitycznej redukcji etanalu
Źródło:
CKE 2009 (PP),
zad. 28.
w obecności
(aminowanie redukcyjne), zgodnie z poniższym
równaniem
reakcji.
Zadanie
10 (2amoniaku
pkt)
Zadanie 28. (2 pkt)
Ni
CH3 –jako
CHO
+ NH3 w
+ procesie,
H2 ⎯⎯
→którego
CH3 – CH
2 – NH
2 + H2O
Węgliku wapnia użyto
surowca
schemat
przedstawiono
poniżej.
Na podstawie: R.T. Morrison i R.N. Boyd: Chemia organiczna, PWN, Warszawa 1998
H 2(w
O przeliczeniu
H 2 / katalizator
H 2 O / katalizator
Oblicz, ile dm3 CaC
amoniaku
na warunki
przereaguje
z 77,0 g
→ A ⎯⎯⎯⎯⎯
→ B normalne)
⎯⎯⎯⎯⎯→
C
2 ⎯⎯⎯
etanalu podczas otrzymywania etyloaminy metodą aminowania redukcyjnego. Wynik
podaj z dokładnością do jednego miejsca po przecinku.
Uwaga: związek B powstaje w reakcji związku A z wodorem w stosunku molowym 1:1.
Obliczenia:
Podaj wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych A, B i C.
A
B
C
Odpowiedź:
Nr zadania
Wypełnia Maks. liczba pkt
egzaminator!
Uzyskana liczba pkt
23.
1
4
24a
1
24b
2
25a
1
25b
1
26.
2
4.
104.
4.
4. z chemii
Egzamin maturalny
4.
4.
Poziom podstawowy
Informacja
do zadania
zadania11
23ii12
24
Informacja do
Informacja
do
zadania
23.
i
24.
Informacja
do
zadania
23.
i
24.
Poniższy
schemat do
ilustruje
ciąg
przemian,
których początkowym substratem jest etyn
Informacja
zadania
23.
i
24. do
W wyniku
wyniku reakcji
reakcji addycji
addycji chlorowodoru
chlorowodoru
do węglowodoru
węglowodoru X
X powstaje
powstaje chloroeten
chloroeten (chlorek
(chlorek
W
(acetylen):
W wyniku
reakcjiHaddycji
do węglowodoru X powstaje chloroeten (chlorek
winylu)
wzorze
C == CH
CHchlorowodoru
Cl ..
H 2C
−− Cl
winylu)
oo wzorze
winylu) o wzorze H22 C = CH − Cl .
1
2
⎯→
eten ⎯
⎯→
polimer
etyn (acetylen) ⎯
Źródło: CKE 2008 (PP), zad. 23.
Zadanie
1123.
(2 pkt)
Zadanie
23.
(2 pkt)
pkt)
Zadanie
(2
(1
Zadanie
23. (2wzory
pkt) półstrukturalne
Napisz,
stosując
wzory
półstrukturalne (grupowe)
(grupowe) związków
związków organicznych,
organicznych,
Napisz,
stosując
Napisz, stosując wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych, równanie
Napisz, stosując wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych,
reakcji oznaczonej na schemacie numerem 1.
a) równanie
równanie reakcji
reakcji węglowodoru
węglowodoru X
X zz chlorowodorem.
chlorowodorem.
a)
a) równanie reakcji węglowodoru X z chlorowodorem.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
b) równanie
równanie reakcji
reakcji chloroetenu
chloroetenu zz wodorem
wodorem wobec
wobec katalizatora.
katalizatora.
b)
.......................................................................................................................................................
b) równanie reakcji chloroetenu z wodorem wobec katalizatora.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 24. (1 pkt)
Spośród przedstawionych poniżej wzorów podkreśl ten, który
przedstawia budowę
Źródło: CKE 2008 (PP), zad. 24.
Zadanie
1224.
(1 pkt)
Zadanie
24.
(1
pkt)
Zadanie
(1
pkt)
fragmentu
łańcucha
stanowiącego produkt reakcji oznaczonej na schemacie
Zadanie 24.
(1
pkt)polimeru
Chloroeten
ma zdolność
zdolność
ulegania reakcji
reakcji polimeryzacji.
polimeryzacji.
Chloroeten
ma
ulegania
numerem
2.
Chloroeten ma zdolność ulegania reakcji polimeryzacji.
Spośród poniżej
poniżej przedstawionych
przedstawionych wzorów
wzorów wybierz
wybierz ten,
ten, który
który ilustruje
ilustruje budowę
budowę
Spośród
Spośród
poniżej
przedstawionych
wzorów
wybierz
ten,
który
ilustruje
budowę
fragmentu łańcucha
łańcucha produktu
produktu polimeryzacji
polimeryzacji chloroetenu
chloroetenu (chlorku
(chlorku winylu).
winylu). Zaznacz
Zaznacz
fragmentu
D.
B.
A.
C.
fragmentu
łańcucha
produktu
polimeryzacji
chloroetenu
(chlorku
winylu).
Zaznacz
odpowiedź A,
A, B,
B, C
C lub
lub D.
D.
odpowiedź
H H H H
H
H
H H H
odpowiedź
A, B,H C lub D.H H H H
A.C C C C
B. C C C C
C. C C C C
D. C C C C
A.
B.
C.
D.
A.
B.
C.
D.
H Cl
H HH
H
H Cl
H
H
HH
H H H H
C C
C C
C C
C
C
C C C C
H H
H H
H H
H
H
H (2 Hpkt)
H H 25.
Zadanie
H HH
H HH
H
H HH
HH
H H H H
C C
C C
C C
C
C
C C C C
H Cl
H Cl
Cl H
Cl
H
H Cl H Cl
H
H
H
C
C
C
C
C
C
H
H
H
H H
H
H
C C
C
C
C C
H
H
H
H
H
H
C
C
C
H
H H
H
C C
C
C
C C
Cl
Cl
Cl
H
C
C
C
Cl
Cl
Cl
W wysokiej temperaturze w obecności Al2O3 alkohole ulegają reakcji dehydratacji
(odwodnienia). Podczas dehydratacji nasyconych alkoholi (alkanoli) o wzorze ogólnym
R1–CH(OH)–R2 (gdzie R1 ≠ R2) oprócz wody powstaje mieszanina nierozgałęzionych
alkenów, które są względem siebie izomerami konstytucyjnymi.
Narysuj wzory półstrukturalne (grupowe) dwóch alkenów będących izomerami
konstytucyjnymi, które mogą powstać w wyniku dehydratacji butan-2-olu.
Wzór I:
Wzór II:
5
Egzamin maturalny z chemii
Poziom podstawowy
11
Źródło: CKE 2008 (PP), zad. 25.
Zadanie
13 25.
(3 pkt)
Zadanie
(3 pkt)
Zaprojektuj doświadczenie, którego przebieg pozwoli odróżnić etan od etenu. W tym
celu:
a) napisz, jaką różnicę w budowie cząsteczek tych związków weźmiesz pod uwagę,
planując eksperyment;
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
b) uzupełnij schemat doświadczenia, wpisując nazwę użytego odczynnika wybranego
z podanej poniżej listy:
• zawiesina wodorotlenku miedzi(II),
• wodny roztwór bromu,
• wodny roztwór chlorku żelaza(III);
Schemat doświadczenia:
etan
eten
I
Odczynnik:
II
…………………………………………….
…………………………………………….
c) napisz, jakie obserwacje potwierdzą obecność etanu w probówce I i etenu
w probówce II po wprowadzeniu tych gazów do wybranego odczynnika (wypełnij
poniższą tabelę).
Barwa zawartości probówki
przed zmieszaniem reagentów
po zmieszaniu reagentów
Probówka I
Probówka II
Nr zadania
Wypełnia Maks. liczba pkt
egzaminator!
Uzyskana liczba pkt
22.
2
6
23.
2
24.
1
25.1. 25.2. 25.3.
1
1
1
Probówka III: ....................................................................................................................................
Zadanie
1417.
(1 pkt)
Zadanie
(1 pkt)
Źródło: CKE 2007 (PP), zad. 17.
Przedstaw wzór półstrukturalny (grupowy) 2,2,4-trimetylopentanu.
Egzamin maturalny z chemii
Poziom
podstawowy
Egzamin
maturalny
z chemii
8
8
Poziom podstawowy
zadania
13 14.1 14.2 15
16
17 suma
Zadanie 18.Wypełnia
(2 pkt) Nr
Maks. liczba pkt
1
1
3
2
3
1CKE 11
2007czy
(PP), zdania
zad. 18.
Zadanie
1518.
(2egzaminator!
pkt)
Wpisz
znak
X pkt)
w odpowiednie pola obok podanych zdań, Źródło:
wskazując,
Zadanie
(2
Uzyskana liczba pkt
te
są prawdziwe,
Wpisz
znak X czy
w fałszywe.
odpowiednie pola obok podanych zdań, wskazując, czy zdania
te są prawdziwe, czy fałszywe.
PRAWDA FAŁSZ
PRAWDA FAŁSZ
1. Wzór ogólny alkenów to CnH2n.
1.
2.
2.
3.
3.
4.
4.
Wzór ogólny alkenów to CnH2n.
Dwa różne węglowodory o wzorze C4H10 stanowią parę izomerów.
parę
izomerów.
Dwa
różne węglowodory
o wzorze
C4Hnależą
10 stanowią
H iC H
do tego
samego
Węglowodory
o wzorach C
3
8
4
8
szeregu homologicznego.
Węglowodory
o wzorach C3H8 i C4H8 należą do tego samego
Cząsteczka
węglowodoru łańcuchowego o wzorze C6H10 posiada
szeregu
homologicznego.
jedno wiązanie
podwójne.łańcuchowego o wzorze C6H10 posiada
Cząsteczka
węglowodoru
jedno wiązanie podwójne.
Zadanie 19. (3 pkt)
W
dwóch 19.
probówkach
Zadanie
(3 pkt) znajdują się bezbarwne, ciekłe węglowodory: heks-1-en (1-heksen)
i benzen.
W
dwóch probówkach znajdują się bezbarwne, ciekłe węglowodory: heks-1-en (1-heksen)
i benzen.
Wyjaśnij, porównując budowę obu węglowodorów, dlaczego stosując wodny roztwór
rozróżnićbudowę
te ciecze.
Opisz,
jak przeprowadzisz
odpowiednie
doświadczenie,
KMnO
4 można
Wyjaśnij,
porównując
obu
węglowodorów,
dlaczego
stosując wodny
roztwór
oraz
napisz,
jakie
będą
obserwacje
w
przypadku
każdego
węglowodoru.
KMnO4 można rozróżnić te ciecze. Opisz, jak przeprowadzisz odpowiednie doświadczenie,
oraz napisz, jakie będą obserwacje w przypadku każdego węglowodoru.
Wyjaśnienie
Wyjaśnienie
heks-1-en: ..........................................................................................................................................
heks-1-en: ..........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
benzen: ..............................................................................................................................................
benzen: ..............................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
Opis doświadczenia
Opis doświadczenia
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
Obserwacje
Obserwacje
heks-1-en: ..........................................................................................................................................
7
heks-1-en: ..........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
jedno wiązanie podwójne.
Zadanie 19. (3 pkt)
Zadanie
(3 pkt) znajdują się bezbarwne, ciekłe węglowodory: heks-1-en (1-heksen)
W dwóch 19.
probówkach
Zadanie
19.
(3 pkt) znajdują się bezbarwne, ciekłe węglowodory:
Źródło:heks-1-en
CKE 2007 (PP),
zad. 19.
W
dwóch
probówkach
(1-heksen)
i benzen.16 (3 pkt)
Zadanie
Zadanie
Zadanie 19.
19. (3
(3 pkt)
pkt)
Wbenzen.
dwóch probówkach
probówkach znajdują
znajdują się
się bezbarwne,
bezbarwne, ciekłe
ciekłe węglowodory:
węglowodory: heks-1-en
heks-1-en (1-heksen)
(1-heksen)
iW
dwóch
W
dwóch
probówkach
znajdują
się
bezbarwne,
ciekłe
węglowodory:
heks-1-en
(1-heksen)
iWyjaśnij,
benzen. porównując budowę obu węglowodorów, dlaczego stosując wodny roztwór
benzen.
ii benzen.
Wyjaśnij,
porównując
budowę
obu
węglowodorów,
dlaczegoodpowiednie
stosując wodny
roztwór
rozróżnić
te ciecze.
Opisz,
jak przeprowadzisz
doświadczenie,
KMnO4 można
Wyjaśnij,
porównując
budowę
obu
węglowodorów,
dlaczego
stosując
wodny
roztwór
rozróżnić
te ciecze.
Opisz,
jak przeprowadzisz
odpowiednie
doświadczenie,
KMnO
oraz napisz,
jakie
będą obserwacje
w
przypadku
każdego
węglowodoru.
4 można
Wyjaśnij,
porównując
budowę
obu
węglowodorów,
dlaczego
stosując wodny
wodny
roztwór
Wyjaśnij,
porównując
budowę
obu
węglowodorów,
dlaczego
stosując
roztwór
rozróżnić
te ciecze. wOpisz,
jak przeprowadzisz
odpowiednie doświadczenie,
KMnO
oraz
napisz,
jakie
będą obserwacje
przypadku
każdego węglowodoru.
4 można
KMnO
4 można rozróżnić te ciecze. Opisz, jak przeprowadzisz odpowiednie doświadczenie,
rozróżnić
te
ciecze.
Opisz,
jak
przeprowadzisz
odpowiednie
doświadczenie,
KMnO
4 można
oraz
napisz,
jakie
będą
obserwacje
w
przypadku
każdego
węglowodoru.
Wyjaśnienie
oraz
napisz,
jakie
będą
obserwacje
w
przypadku
każdego
węglowodoru.
oraz napisz, jakie będą obserwacje w przypadku każdego węglowodoru.
Wyjaśnienie
heks-1-en: ..........................................................................................................................................
Wyjaśnienie
Wyjaśnienie
heks-1-en:
..........................................................................................................................................
Wyjaśnienie
heks-1-en:
..........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
heks-1-en:
heks-1-en: ..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
benzen: ..............................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
benzen: ..............................................................................................................................................
benzen:
..............................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
benzen:
..............................................................................................................................................
benzen:
..............................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
Opis doświadczenia
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
Opis
doświadczenia
Opis
doświadczenia
...........................................................................................................................................................
Opis
Opis doświadczenia
doświadczenia
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
Obserwacje
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
Obserwacje
Obserwacje
heks-1-en: ..........................................................................................................................................
Obserwacje
Obserwacje
heks-1-en: ..........................................................................................................................................
heks-1-en:
..........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
heks-1-en:
..........................................................................................................................................
heks-1-en:
..........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
benzen: ..............................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
benzen:
..............................................................................................................................................
benzen:
..............................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
benzen:
..............................................................................................................................................
benzen:
..............................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
8
Egzamin maturalny z chemii
Poziom podstawowy
9
A. CH2OCOC17H35 B. CH2OCOC15H31 C. CH2OCOC17H35 D. CH2OCOC17H35
2007 (PP), zad.
20.
Zadanie
1720.
(2 pkt)
CHOCOC
CHOCOC17H33Źródło: CKE
CHOCOC
CHOCOC15H31
15H31
Zadanie
(2Hpkt)
17
35
CH2OCOC
H35
Oblicz,
jaką 17
objętość
wodoru,
w 15
przeliczeniu
na
warunki
należy17użyć
H35
CH2OCOC
Hmaturalny
2OCOC
17H33normalne,
31
Egzamin
zCH
chemii
10 CH2OCOC
do całkowitego uwodornienia 6,5 g etynu,
reakcja przebiega według równania:
Poziomjeśli
podstawowy
T
⎯
⎯
→ CH3 – CH3
CH ≡ CH + 2H2 ⎯kat.,
Zadanie
23. (1 do
pkt)zadania 24. i 25.
Informacja
Do naczynia
zawierającego
dodano
wodę bromową.
Zawartość naczynia wstrząśnięto
Obliczenia:
Mocznik
podczas
ogrzewania tłuszcz
ulega reakcji
przedstawionej
równaniem:
i zaobserwowano, że woda bromowa odbarwiła się.
Wskaż wzór tłuszczu,
który znajdował
się w naczyniu.
O
O
O
O
ogrzewanie
+
+
C
C
C
C
3
2OCOC
17H35
A. CH2OCOC17H35 B. CH2OCOC15H31 C. CH2OCOC17H35 D. CHNH
CHOCOC
NH2 H2CHOCOC
NH215H31
N
H2N 17H35
CHOCOC
N
H2N
17H33 NH2 CHOCOC15H31
CH2OCOC17H35
CH
CH2OCOC17H35
CH2OCOC
Egzamin
z chemii
10
2OCOC17H33
Odpowiedź:
15Hmaturalny
31
H
Poziom podstawowy
Egzamin maturalny z chemii
Arkusz I
3
Zadanie
24.
Zadanie
21. (2
(3 pkt)
pkt)
Informacja
dozadania
zadania
23i 25.
i 24
Informacja
do
zadania
18
Informacja
do
24.
Fragment
cząsteczki
organicznego
produktu
powyższej
reakcji stanowi
Stosując wzory półstrukturalne
(grupowe)
związków
organicznych,
napisz wiązanie
równania
Poniższy
schemat
ilustruje ulega
ciąg reakcji
przemian,
których początkowym
substratem jest etyn
Mocznik podczas
przedstawionej
równaniem:
występujące
innymi w białkach.
Narysuj
tenschematem.
fragment
wzoru cząsteczki i podaj
Zadanie
4. między
(3 ogrzewania
pkt)
kolejnych
reakcji
zachodzących
zgodnie
z
poniższym
(acetylen):
nazwę
wiązania.
Napisztego
wzór
i oblicz masę molową soli, która krystalizuje z wodnego roztworu chlorku
glinu. Pamiętaj, że jest to sól uwodniona. 1Zapisz niezbędne
obliczenia.
2 CH CH
3polimer
2OH/H
⎯→
eten ⎯
⎯→
etyn (acetylen)
O 2SO4
OCuO
O Ag2O/NH⎯
3
O
CH3CH2OH
CH3CHO
CH3COOH
CH3COOCH2CH3
1
2 ogrzewanie
3
a) wzór soli: ..................................................................................................................................
+
+
C
C
C
NH3
Fragment
Zadaniewzoru:
23. C
(1...............................................................................................................................
pkt)
Napisz,
stosując
wzory
(grupowe)
równanie
NH2
NH
NH2
H2N
b)
obliczenia:
N organicznych,
H2Nzwiązków
1. .......................................................................................................................................................
2 Hpółstrukturalne
2N
reakcji oznaczonej na schemacie numerem 1.
H
Nazwa wiązania: ...............................................................................................................................
2. ......................................................................................................................................................
Zadanie 24. (2 pkt)
Źródło: CKE 2007 (PP), zad. 25.
Zadanie
18 (1cząsteczki
Fragment
Zadanie
25. pkt)
(1 pkt) organicznego produktu powyższej reakcji stanowi wiązanie
występujące
między innymi
białkach.reakcja
Narysuj
tenreakcją
fragment
cząsteczki
i podaj
Określ,
czy przedstawiona
ww
informacji
jest
typuwzoru
substytucji,
kondensacji
.......................................................................................................................................................
3.
.......................................................................................................................................................
nazwę
tego wiązania.
czy
polimeryzacji.
Zadanie 22.
24. (2
(1 pkt)
pkt)
Odpowiedź:
...........................................................................................................................................................
Do
probówek
oznaczonych
numerami
I – IV, zawierających
organiczne,budowę
dodano
Spośród
przedstawionych
poniżej wzorów
podkreśl ten, substancje
który przedstawia
Fragment
wzoru:
...............................................................................................................................
zasadę sodową.
Zawartość
każdej zstanowiącego
probówek ogrzano.
fragmentu
łańcucha
polimeru
produkt reakcji oznaczonej na schemacie
Źródło: CKE 2006 (PP), zad. 5.
Zadanie
192.
(3 pkt)
numerem
Zadanie
5.
(3 pkt)
Nazwa
wiązania:
...............................................................................................................................
I
III
IV 1:1).
a)
Dokończ
poniższe
równanieII reakcji (stosunek molowy
substratów wynosi
D.
B.tłuszcz
A.
C.
tłuszcz
H H xH H
H
H glinu
H
H
H H 25.
Zadanie
roślinny
x (1Hpkt) zwierzęcy
xH H
parafina
stearyna
xH
chlorek
Nr
zadania
23
24
25
suma
Określ,
jest
kondensacji
C1 reakcją
C 2 C typu
C+ substytucji,
Cl 2 Cw informacji
C C
C C
CMaks.
C liczba
Creakcja
C Cczy Cprzedstawiona
C
Wypełnia
+
pkt
1
4
czy
polimeryzacji.
egzaminator!
Podaj numery wszystkich
probówek, w których otrzymano mydło.
H
Cl
H
H
Cl
pkt H
H Hliczba
HUzyskana
.........................
H
H
...................
H
...........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
b)
Podaj nazwę systematyczną związku organicznego otrzymanego w tej reakcji.
Zadanie 25. (2 pkt)
W
wysokiej temperaturze w obecności Al2O3 alkohole ulegają reakcji dehydratacji
.......................................................................................................................................................
(odwodnienia). Podczas dehydratacji nasyconych alkoholi (alkanoli) o wzorze ogólnym
18wody
19.1
19.2 19.3 mieszanina
20
21
22
suma
(gdzie
Rreakcji
oprócz
powstaje
nierozgałęzionych
R
2 rolę
1 ≠ R2) pełni
c)1–CH(OH)–R
Określ, jaką
wNr
tejzadania
chlorek
glinu.
Wypełnia
Maks.
liczba
pkt
2
1
1
1
2
3
2
12
alkenów, które
są względem siebie izomerami konstytucyjnymi.
egzaminator!
Uzyskana liczba pkt
.......................................................................................................................................................
Narysuj wzory półstrukturalne
(grupowe) dwóch
będących izomerami
Nr zadania
23
24alkenów
25 suma
Wypełnia
konstytucyjnymi,
które
mogą powstać
w wyniku
dehydratacji
Maks. liczba
pkt
1
2
1 butan-2-olu.
4
Zadanie 6. (2 pkt)
egzaminator!
Uzyskana
liczba pkt soli:
Dysponujesz wodnymi roztworami
następujących
Wzór I:
Wzór II:
KNO3, AgNO3, Ba(NO3)2
9
Korzystając z tablicy rozpuszczalności, wybierz spośród nich roztwór tej soli, za pomocą
którego wytrącisz z wodnego roztworu chlorku glinu jony chlorkowe w postaci trudno
10
Równanie
Egzamin maturalny z chemii
reakcji: ........................................................................................................................
Zadanie 20. (2 pkt)
Poziom podstawowy
Napisz wzory półstrukturalne (grupowe) związków X i Y.
Informacja
do zadania
zadania20
23 i 24
Informacja do
Informacja
do
zadania
20.
i 21.
Poniższy
schemat
początkowym
substratem jest etyn
Wzór związku
X: ilustruje ciąg przemian, których
Wzór związku
Y:
Poniżej przedstawiono schemat ciągu reakcji, w wyniku których związek X można
(acetylen):
przekształcić w związek Y.
1
2
⎯→
eten ⎯
⎯→
polimer
etyn (acetylen) ⎯
H2O
+
X
Zadanie 23. (1 pkt)
kat. (H2SO4)
+ [O]
CH3
HC
H3 C
Y
temp.
Napisz, stosując wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych, równanie
OH
reakcji oznaczonej na schemacie numerem 1.
Zadanie 20 (1 pkt)
Źródło: CKE 2006 (PP), zad. 21.
Zadanie 21. (1 pkt)
Zadanie 20. (2 pkt)
Posługując się podziałem charakterystycznym dla chemii organicznej, nazwij typ
Napisz wzory
półstrukturalne
związków X i Y.
reakcji,
w której
związek X jest(grupowe)
substratem.
.......................................................................................................................................................
Wzór związku X:
Wzór związku Y:
Egzamin maturalny z chemii
10
.......................................................................................................................................................
Arkusz I
Zadanie 24. (1 pkt)
Nr zadania
16 17.1 17.2 18 19.1 19.2 19.3 20
21
Spośród
przedstawionych
poniżej wzorów
podkreśl ten, który
przedstawia
budowę
Źródło:
CKE
2006
(PP),
Wypełnia
Zadanie
21
(1
pkt)
Maks.
liczba
pkt
1
1
2
1
1
1
1
2
1 zad. 22.
Zadanie
22.
(1 pkt)polimeru stanowiącego produkt reakcji oznaczonej na schemacie
fragmentu
łańcucha
egzaminator!
Uzyskana liczba pkt
Podaj nazwę
numerem
2. systematyczną związku o wzorze:
CH3
B.
A.
Zadanie
H (1
H pkt)
H H 21.
H
H
H3C CH2 C.
CH CH3
H H
H H
D.
H
H
H
H
Posługując się podziałem charakterystycznym dla chemii organicznej, nazwij typ
C C C C
C C C C
C C C
C C C C
reakcji,
w której związekCX jest
substratem.
Nazwa
systematyczna:
.................................................................................................................
H Cl
H H H 
H H 
H
H 
H Cl
H
 
.......................................................................................................................................................
Źródło: CKE 2005 (PP), zad. 24.
Zadanie
22 (1 pkt)




Zadanie 25.
23. (2
(3 pkt)
pkt)
Zadanie
Nr zadania
16 17.1
ż ą ę
ż ą
17.2wykonano
18 19.1w celu
19.2 odróżnienia
19.3 20
21
Poniższy
rysunek
przedstawiaw doświadczenie,
roztworu
Wypełnia
W
wysokiej
temperaturze
Al1 2które
O3 2alkohole
ulegają
Maks. liczba pktobecności
1
1
1
1 reakcji
1
2dehydratacji
1
wodnego
glukozyPodczas
od roztworu
wodnegonasyconych
glicerolu (gliceryny).
egzaminator!
(odwodnienia).
dehydratacji
alkoholi
(alkanoli)
o
wzorze
ogólnym
 Uzyskana liczba pkt
R1–CH(OH)–R2 (gdzie R1 ≠ R2) oprócz wody powstaje mieszanina nierozgałęzionych
Cu(OH)
alkenów,
które
są względem
konstytucyjnymi.

  siebie

izomerami
2

 
Narysuj wzory półstrukturalne
(grupowe) dwóch alkenów będących izomerami
które mogą powstać w wyniku dehydratacji butan-2-olu.
konstytucyjnymi,
Wzór
 I:
 
substancja A
 
 
Wzór II:
substancja B
H2O
H2O
►  ń   
ż   ł   ę



A



B

Przed ogrzaniem
miedzi(II) rozpuścił się

 w obu probówkach niebieski osad wodorotlenku
(roztworzył się) i powstał roztwór o szafirowym zabarwieniu. Po ogrzaniu w probówce A
wytrącił się ceglasty osad, a w probówce B pojawił się osad o czarnym zabarwieniu.
    
a) Napisz,
jaka cecha
budowy
cząsteczek
glukozyi glicerolu



ą
 (gliceryny)
 spowodowała
  ś
  
powstanie
szafirowego
obu roztworów
przed
ich ogrzaniem.


  zabarwienia
 ą

  
10
ł 
.......................................................................................................................................................
  
10







Egzamin maturalny z chemii

Poziom podstawowy


Informacja
doń
zadania
23
i 24
Informacja
do
zadania
23
►

 
►

ń


Poniższy schemat ilustruje ciąg przemian, których początkowym substratem jest etyn
ż
ż 
 
 ł
ł 
 
 ę
ę
(acetylen):




1
2




⎯→
eten
⎯
⎯→
etyn
(acetylen) ⎯


 polimer









Napisz, stosując wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych, równanie
reakcji oznaczonej na schemacie numerem 1.
Źródło: CKE 2005 (PP), zad. 25.


Zadanie
23
(2 pkt)


 
 

 
 
 ą
ą 
 
 
 
 
  ś
ś
  





ą




     ą     

ł
ł 

.......................................................................................................................................................

 
 


 pkt)
Zadanie 23. (1
  
 
Zadanie
24.
(1 pkt)
Spośród
przedstawionych
poniżej
wzorów
podkreśl

 ten, który przedstawia budowę

 
 
 
 


fragmentu
łańcuchaą
polimeru stanowiącego
produkt
reakcji oznaczonej
na schemacie

2.
 ą 
 
 
 ć
ć ń
ń 
 ą
ą 

numerem
Źródło:
CKE 2005 (PP),
zad. 29.
Zadanie
24 (2 
pkt)


ę

ą






 
   ę  ą    

ł


ł

 ż 
ć   ą  żś   ż

ą

ą 
D.
B.
A.
C.

H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
ą
   ż ś      


C C C C
C C C C
C 
C C C 
C 
C C Cż

H
Cl
H
Cl
H
H
H
H
H
H
H
H
CH2Br

CH3




→

 
Zadanie
25. (2 pkt)




W wysokiej temperaturze w obecności Al2O3 alkohole ulegają reakcji dehydratacji

(odwodnienia).
Podczas dehydratacji nasyconych alkoholi (alkanoli) o wzorze ogólnym

R1–CH(OH)–R2 (gdzie R1 ≠ R2) oprócz wody powstaje mieszanina nierozgałęzionych
CH3
alkenów, które są względem siebie
izomerami konstytucyjnymi.

Narysuj wzory półstrukturalne
(grupowe)
alkenów będących izomerami

  

→ dwóch
  
konstytucyjnymi, które mogą powstać
w wyniku dehydratacji butan-2-olu.
Wzór I:
Wzór II:
    
       ż 
   
        ęż  
 ś ą ć   
    ś    
 ą  
 ś
11