Do pobrania TUTAJ - Inter

03:2015
www.architektura.murator.pl
ICE
CENA 14,90 zł (w tym 5% VAT) NAKŁAD 10 000 INDEX 328197 ISSN 1232-6372
KRAKÓW
03 / 2015 //246
WARSZTAT
Tekst: Dariusz Gryta Opracowanie: Anna Żmijewska
Narodowe FORUM Muzyki
Dariusz Gryta
(absolwent WA PW, dyplom
1988). W latach 1991-1992
pracował w biurze Ballini & Pitt
Architectes w Luksemburgu.
Od 1992 roku projektant
w pracowni Kuryłowicz &
Associates. Współautor
m.in. takich projektów
jak: CH Targówek (1994),
Castorama Popularna (1995),
Castorama Targówek (1998),
rozbudowa CH Reduta
(1999) w Warszawie, fabryki
Costa-Pol (1997), Erca
(1999) oraz Avon Cosmetics
(2001) w Garwolinie,
zespół mieszkaniowy Park
Leśny (2009) i budynek
mieszkalny Łukowska (2007)
w Warszawie, budynek biurowy
WBK-Królewska (2002),
Microsoft (2003) i LCC (2012)
w Warszawie, oraz aktualnie
realizowanego Narodowego
Forum Muzyki we Wrocławiu
SALE KONCERTOWE
W NARODOWYM
FORUM MUZYKI
ZAPROJEKTOWANO
JAKO NIEZALEŻNE
KUBATURY,
ODDYLATOWANE
OD RESZTY OBIEKTU.
ABY WYELIMINOWAĆ
PRZENOSZENIE
DŹWIĘKÓW PRZEZ
ELEMENTY KONSTRUKCJI
BRYŁY WSPARTO
NA SPECJALNIE
ZAPROJEKTOWANYCH
WIBROIZOLATORACH
Z NATURALNEGO
KAUCZUKU
Będący w końcowej fazie realizacji (połowa lutego
2015) budynek Narodowego Forum Muzyki usytuowany jest w centralnej części Wrocławia, w niedalekim
sąsiedztwie Rynku, na terenie bezpośrednio przylegającym do Promenady Staromiejskiej ciągnącej się malowniczo wzdłuż linii fosy. Obiekt, widoczny dobrze
z kilku kierunków, stanowi główny element kształtujący przestrzeń nowego placu Wolności. Sam plac oraz
jego otoczenie podlegają obecnie gruntownym przekształceniom obejmującym przebudowę dróg i realizację nowych obiektów. Miejsce to zyska jednak odpowiednią rangę dopiero wówczas, gdy zbyt szerokie
otwarcia placu zostaną przymknięte projektowanymi
budynkami przyległymi od strony zachodniej do Opery
Wrocławskiej oraz planowaną zabudową wzdłuż ulic
Zamkowej i Heleny Modrzejewskiej.
Nawierzchnia placu została zaprojektowana z granitu z lokalnych kamieniołomów i ukształtowana w taki
sposób, aby umożliwiać przeprowadzanie na nim miejskich imprez plenerowych. Zastosowane rozwiązania
techniczne, w tym terenowe złącza kablowe, pozwolą
na przesyłanie sygnału audio i wideo z estrad bezpośrednio do pomieszczeń reżyserek dźwięku umieszczonych w budynku. W obrębie terenu wyznaczono też
specjalne, uzbrojone w infrastrukturę stanowiska dla
wozów transmisyjnych.
Geometria placu, której czytelność utrudnia niekompletna zabudowa wokół, została skorygowana poprzez oświetlenie rozmieszczone symetrycznie wzdłuż
104
PRAKTYKA
koncertowej do komór pogłosowych oraz podwieszanych, zwijanych ekranów, umożliwia odpowiednią
regulację charakterystyki akustycznej komór i „sterowanie” dźwiękiem w zależności od rodzaju prezentacji muzycznej. Z kolei w celu zapewnienia jak najlepszego odbicia fali, wszystkie zewnętrzne ściany sali
głównej zaprojektowano jako podwójne, żelbetowe.
Dodatkowo wykorzystanie specjalnych, chowanych
w kieszeniach, przesuwnych kurtyn, pozwala na natychmiastową zmianę parametrów akustycznych samej sali i tym samym dostosowanie jej wnętrza do wymagań artystów.
|2
dłuższych boków. Drogowy i pieszy układ komunikacyjny, zaplanowany przede wszystkim do obsługi gmachu i parkingu podziemnego, został ściśle powiązany z sąsiadującą infrastrukturą i wynika z wprowadzenia ruchu kołowego pod powierzchnię placu.
Zaprojektowany tunel ma dwa pasy ruchu – jeden
przeznaczono dla dużych ciężarówek obsługujących
wyłącznie NFM i autokarów z gośćmi, drugi łączy
garaż z przyległymi ulicami: Krupniczą, Zamkową
i Świdnicką.
Program użytkowy budynku NFM
W obiekcie zlokalizowana jest główna sala koncertowa na 1800 miejsc i trzy sale kameralne. Ta pierwsza
przeznaczona jest do wykonywania muzyki klasycznej
(z możliwością regulacji akustyki odpowiednio do gatunku, wielkości aparatu wykonawczego, stylu, epoki
itp.). Możliwości techniczne sali gwarantują zastosowanie wielu rozwiązań prezentacyjnych w zakresie oświetlenia i nagłośnienia (w tym przetwarzanie i wzmacnianie dźwięku). Trzy sale kameralne przystosowane są
do organizacji koncertów muzyki współczesnej i prób
(również w pełnym składzie orkiestr symfonicznych),
a także spektakli, konkursów tanecznych, prezentacji
filmów czy konferencji i spotkań. Obiekt będzie pełnił rolę stałej siedziby między innymi dla: Orkiestry
Symfonicznej NFM, Międzynarodowego Festiwalu
Wratislavia Cantans, Wrocławskiej Orkiestry Barokowej
i Chóru NFM. Ponadto przewidziano w nim studio nagrań, bibliotekę, centrum informacji kulturalnej i ogólnodostępne lokale gastronomiczne. Koncepcję projektu
wnętrz przygotowało Towarzystwo Projektowe.
|1
1 | Elementy sufitowe (canopy)
odbijające dźwięk w sali głównej
2| Widok od strony ul. Krupniczej
– fasada z płyt Prodema (tworzywo
sztuczne pokryte drewnianą okleiną)
3| Przekrój przez budynek
4| Główne wejście do budynku – widok
od strony południowo-wschodniej
0
Indywidualne rozwiązania techniczne
W budynku zastosowano wiele indywidualnych rozwiązań technicznych mających zapewniać słuchaczom optymalne warunki do odbioru wrażeń muzycznych. Znaczący udział w definiowaniu parametrów
akustycznych obiektu miał zaangażowany przez inwestora profesjonalny zespół konsultantów z nowojorskiej firmy ARTEC (m.in. pracujących przy zespole muzyczno-konferencyjnym HARPA w Rejkiawiku, „A-m”
8/2013). Analizom parametrów akustycznych poddano
większość rozwiązań budowlanych i materiałowych.
Obejmowały one zarówno elementy wykończenia
wnętrz wszystkich sal koncertowych, jak i konstrukcji
i instalacji. Projektowaniu w zakresie akustyki podlegały również strefy foyer, korytarze, sale prób, pokoje
artystów, przestrzenie gastronomiczne oraz instalacje
elektryczne, teletechniczne i mechaniczne ze szczególnym uwzględnieniem wentylacji i klimatyzacji.
25 m
|3|
Główna sala koncertowa
Kształt głównej sali koncertowej jest bezpośrednim wynikiem studium rozprzestrzeniania dźwięku. Wokół sali znajdują się puste przestrzenie komór
pogłosowych, które poprzez zwiększenie jej kubatury o 12 000 m3 mają za zadanie wzmacniać i odbijać dźwięk. Zastosowanie specjalnych wrót z sali
|4
105
Elementy wibroizolujące
w ustrojach i instalacjach
zostały zaprojektowane
wszędzie tam, gdzie w jakikolwiek sposób drgania
z elementów konstrukcji,
instalacji, a także gruntu
mogłyby przenosić się do
przestrzeni sal koncertowych, obniżając założone
standardy. Budynek NFM
położony jest w bezpośrednim sąsiedztwie linii tramwajowych i ulic
o dużym natężeniu ruchu. W wyniku przeprowadzenia badań rezonansu gruntu zdecydowano,
by główną salę i dwie sale kameralne zaprojektować w systemie box in box.
Oznacza to, że bryła takiego pomieszczenia to właściwie niezależna kubatura, w całości oddylatowana od reszty obiektu poprzez wsparcie na wibroizolatorach w taki sposób, aby całkowicie wyeliminować przenoszenie
przez elementy konstrukcji dźwięków materiałowych
i powietrznych. Specjalnie dla Narodowego Forum
Muzyki zaprojektowano i wykonano wibroizolatory
z naturalnego kauczuku, w praktyce eliminujące przenoszenie fal już do częstotliwości zaledwie kilku herców. Ściany wewnętrzne i zewnętrzne sal to masywne,
monolityczne skrzynie żelbetowe, z których wewnętrzna tworzy kubaturę sali, a zewnętrzna dopełnia właściwą, wymaganą izolację akustyczną.
Wejścia do sal, również te techniczne, to śluzy dźwięko-
|9
106
| 10
PRAKTYKA
|5
|6
|7
|8
5| Trzy sale kameralne zlokalizowano
w południowej i południowo-wschodniej
części obiektu, natomiast salę główną
– w północno-zachodniej
6| Sala główna w trakcie budowy
7-9 | Budynek wykonano w konstrukcji
żelbetowej ze szkleniem o podwyższonych
parametrach akustycznych
10| Aby drgania z zewnątrz nie docierały
do sal koncertowych, wybudowano je
w technologii box in box. Powstałe w ten
sposób dylatacje wypełnione zostaną
wełną mineralną
| 11
i światłochłonne, całkowicie izolujące wnętrza od wpływu hałasu z przestrzeni komunikacji i foyer budynku. Ze względów akustycznych w sali głównej komory i drzwi do komór wykończono podobnie jak pozostałe powierzchnie ścian. Okładziny, wykonane z bloków betonowych, są ciężkie, a ściany w swym przekroju nie zawierają żadnych pustek powietrznych.
Z uwagi na znaczny ciężar wrót, dochodzący nawet
do 5 ton, napędzane są one elektrycznie, z zachowaniem możliwości precyzyjnej, ręcznej regulacji, zgodnie
| 12
z indywidualnymi wymaganiami artystów.
Dla sali głównej wykonano
już i podwieszono na wyciągarkach ciężkie elementy sufitowe (canopy)
odbijające dźwięk. W zależności od rodzaju prezentacji i składu orkiestry
będzie można zmieniać
parametry akustyczne poprzez regulację ich pionowego położenia. W panelach canopy umieszczone są również elementy
oświetlenia i nagłośnienia. Kondygnacja techniczna, położona bezpośrednio nad salą koncertową, przeznaczona jest
w całości na obsługującą
je maszynerię. W sali kameralnej, która nie została zaprojektowana w systemie podwójnych ścian,
wykonano podniesione
podłogi wsparte na wibroizolatorach. Mechanizmy
wibroizolacji niosą również ściany zewnętrzne,
sufity i ruszty przeznaczone do montażu oświetlenia
i wyposażenia technologicznego.
Estrada sali głównej jest wykonana w sposób umożliwiający podnoszenie i opuszczanie jej fragmentów tak,
aby swobodnie zwiększać lub zmniejszać powierzchnię
sceny lub stworzyć fosę orkiestry poniżej poziomu amfiteatru.
Pomieszczenia pomocnicze wokół poszczególnych sal,
takie jak reżyserki, studia nagrań czy kabiny tłumaczy,
rozmieszczono w sposób klasyczny. Wszystkie
| 17
| 13
| 14
| 15
| 16
11, 12, 17 | Pod widownią i sceną
zlokalizowano tzw. plenum, czyli
przestrzeń z systemami wentylacji:
plenum na parterze (11); nawiewy
przez nogi foteli (12, 17)
13-16 | Wibroizolatory z naturalnego
kauczuku z zatopionymi wewnątrz
płytami stalowymi zaprojektowano
i wykonano specjalnie na potrzeby
NFM w Stanach Zjednoczonych
18, 19 | Wyciągarki dla elementów
podwieszanych (canopy) zainstalowano
na kondygnacji nad salą główną
urządzenia techniczne obsługujące salę główną znajdują się w podziemiach budynku i ze względu na akustykę są zlokalizowane poza jej obszarem. W celu eliminacji niepotrzebnych dźwięków powietrze do wentylacji sali głównej i sal kameralnych doprowadzone jest za pomocą komór rozprężnych umieszczonych pod widownią. Generalnym wykonawcą obiektu
jest konsorcjum firm PB Inter-System i Elektromontaż
Rzeszów. Narodowe Forum Muzyki rozpocznie swoją
działalność we wrześniu 2015 roku.
| 18
| 19
107
20, 22 | Okładziny ścian sali głównej,
komór i drzwi akustycznych wykonano
z betonowych bloków
21 | Podwieszany sufit akustyczny
podzielony jest na kilka niezależnych
elementów (canopy), których wysokość
można dowolnie regulować
ZDJĘCIA I RYSUNKI:
1, 2, 4 – PB INTER-SYSTEM; 3, 8-18, 22 – KURYŁOWICZ
& ASSOCIATES; 5, 6 – ARCHIWUM PERI; 7 – ADAM
RAJCZYBA / ARCHIWUM NARODOWEGO FORUM
MUZYKI; 19-21 – ŁUKASZ RAJCHERT/ ARCHIWUM
NARODOWEGO FORUM MUZYKI
| 20
| 17 |
| 21
108
PRAKTYKA
| 22