Program profilaktyczny - Szkoła podstawowa w Dzierzgowie

PROGRAM PROFILAKTYCZNY
SZKOŁY PODSTAWOWEJ
im. marsz. Józefa Piłsudskiego
w Dzierzgowie
Motto:
“Szkoły, to dom rozumu,
dlatego budują, aby tam
było miejsce uczenia
i ćwiczenia w rzeczach
ku roztropności”
A. Frycz Modrzewski
Opracowanie:
mgr Marzena Nowicka
mgr Grażyna Rybacka
mgr Halina Tańska
mgr Aldona Puźmirowska
Program profilaktyczny
Podstawa prawna:
- ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. nr 256,
poz. 2572 ze zm.),
- ustawa z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2005 r.
nr 179, poz. 1485 ze zm.),
- ustawa z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i
przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2002 r. nr 147, poz. 1231; Dz. U.
z 2007 r. nr 70, poz. 473),
- ustawa z 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania
tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. nr 10, poz. 55 ze zm.),
- ustawa z 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U.
z 1994r. nr 111, poz. 535 ze zm.),
- rozporządzenie MENiS z 31 stycznia 2002 r. zmieniające rozporządzenie
w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół
(Dz. U. z 2002 r. nr 10, poz. 96),
- rozporządzenie MENiS z 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej
wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych
typach szkół,
- rozporządzenie MEN z 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej
wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych
szkół (Dz. U. z 2009 r. nr 4, poz. 17).
Przy opracowaniu programu profilaktycznego uwzględnione zostały
założenia zawarte w aktualnym programie wychowawczym szkoły, wyniki
diagnozy badawczej sytuację wychowawczą, obserwacjezachowań uczniów, a
także dotychczasowe działania profilaktyczne szkoły.
Wzięto pod uwagę:
- analizę ankiet skierowanych do uczniów, rodziców i nauczycieli;
- obserwację zachowania uczniów;
- analizę dokumentacji wychowawców klas;
- rozmowy z uczniami, rodzicami, nauczycielami, personelem szkolnym.
Analizując wnioski z przeprowadzonych diagnoz wyodrębniono obszary
działań, którymi w sposób szczególny należy się zająć:
- edukacja dzieci i rodziców dotycząca zagrożeń płynących z nadmiernego
korzystania z mediów (telewizja, komputer, Internet);
- wzmacnianie pozytywnych wzorców kultury osobistej;
- rozwijanie tolerancji, empatii;
- bezpieczeństwo w szkole i poza szkołą, w tym pomoc w nagłych wypadkach;
- asertywność(umiejętność odmawiania);
- aktywne formy wypoczynku podczas przerw międzylekcyjnych;
- przestrzeganie zasad bezpieczeństwa w szkole i poza nią;
- kształtowanie dobrych nawyków żywieniowych u wielu uczniów,
- podejmowanie zachowań ryzykownych dla zdrowia przez niektórych uczniów
(próby palenia papierosów).
Profilaktyka jest to ochrona człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i
reagowanie na pojawiające się zagrożenia. Jej celem jest ochrona ucznia,
wychowanka przed zakłóceniami rozwoju, czyli przed podejmowaniem
zachowań hamujących lub niszczących rozwój, określanych jako zachowania
ryzykowne. Dlatego też ważne jest wyodrębnienie działań profilaktycznych i
budowanie szkolnego planu profilaktyki.
I. CEL GŁÓWNY
Wychowanie do dbałości o zdrowie fizyczne i psychiczne oraz o
bezpieczeństwo własne i innych.
Cele szczegółowe:
- zapoznanie uczniów ze sposobami eliminowania zachowań agresywnych,
niewłaściwych zachowań wobec nauczycieli, personelu szkoły;
- kształtowanie prawidłowych relacji we wzajemnej komunikacji;
- kształtowanie właściwych postaw wobec zagrożeń cywilizacyjnych;
- kształtowanie umiejętności organizowania czasu wolnego, rozwijanie
zainteresowań, uzdolnień;
- kształtowanie tolerancji wobec ludzi innych wyzwań, niesprawnych, innej płci.
II. ZAKRES ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH
Działania profilaktyczne obejmują wszystkich uczniów klas O –VI, a
metody i formy pracy są dostosowane do ich potrzeb i możliwości oraz
wniosków wynikających z bieżącej diagnozy problemów występujących w
środowisku szkolnym. Uwzględniają różny stopień samodzielności i zakres
doświadczeń życiowych uczniów.
Uczniowie z grupy podwyższonego ryzyka mogą za zgodą rodziców
uczestniczyć w specjalistycznych zajęciach organizowanych przez szkołę w
miarę posiadanych lub pozyskiwanych środków.
Pracownicy szkoły będą się starać o włączenie rodziców, jako naturalnych
sojuszników, do oddziaływań profilaktycznych prowadzonych przez szkołę
poprzez informowanie ich o treściach przekazywanych uczniom oraz
dostrzeganych zagrożeniach.
III. ZADANIA PROGRAMU
Zadania programu profilaktycznego to:
- zapoznanie z normami zachowania obowiązującymi w szkole;
- promowanie zdrowego stylu życia;
- kształtowanie nawyków prozdrowotnych;
- rozpoznawanie sytuacji i zachowań ryzykownych, w tym korzystanie ze
środków psychoaktywnych (lekarstw bez wskazań lekarskich, papierosów,
alkoholu i narkotyków);
- eliminowanie z życia szkolnego agresji i przemocy rówieśniczej;
- niebezpieczeństwa związane z nadużywaniem komputera, Internetu, telefonów
komórkowych i telewizji;
- wzmacnianie poczucia własnej wartości uczniów, podkreślanie pozytywnych
doświadczeń
życiowych,
pomagającym
młodym
ludziom
ukształtować
pozytywną tożsamość;
- uczenie sposobów wyrażania własnych emocji i radzenia sobie ze stresem;
- znajomość zasad ruchu drogowego – bezpieczeństwo w drodze do szkoły;
- budowanie świadomości konieczności zapobiegania urazom
i wypadkom
podczas przerw międzylekcyjnych i pobytu rekreacyjnego na terenie
przyszkolnym;
- doskonalenie umiejętności nauczycieli w zakresie postępowania w
konkretnych przypadkach i stosowania form pomocy (organizowanie szkoleń);
-
doposażenie
biblioteki
szkolnej
w
materiały
dotyczące
publikacji
profilaktycznych;
- organizowanie profilaktycznych zajęć edukacyjnych w ramach lekcji
wychowawczych, zastępstw lub spotkań dodatkowych;
- uświadamianie znaczenia racjonalnego i efektywnego wykorzystywania czasu
wolnego w rozwoju ucznia.
IV. TREŚCI PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO
1. Nasza szkoła miejscem bezpiecznym:
- integracja zespołów klasowych – zasady poprawnej komunikacji;
- normy obowiązujące w szkole;
- regulaminy pracowni dotyczące bezpieczeństwa w szkole;
- pierwsza pomoc w nagłych wypadkach ;
- przerwy międzylekcyjne – czasem wypoczynku fizycznego i psychicznego;
- eliminowanie z życia szkolnego agresji i przemocy rówieśniczej;
- świetlica i biblioteka jako miejsca bezpiecznego przebywania ucznia po
zajęciach lekcyjnych.
2. Bezpieczeństwo poza szkołą:
- zasady ruchu drogowego;
- przestrzeganie znaków drogowych;
- zasady bezpiecznego korzystania z urządzeń elektrycznych i innych urządzeń;
- bezpieczne i kulturalne zachowanie się w miejscach publicznych;
- zachowanie się w niebezpiecznych sytuacjach;
- ostrożność w kontaktach z nieznajomymi rówieśnikami i dorosłymi;
- bezpieczny wypoczynek podczas ferii zimowych i wakacji;
- właściwe reagowanie w razie ataku psa;
- zagrożenie związane z pracą dzieci w rodzinnych gospodarstwach rolnych;
- zagrożenie na jakie narażony jest uczeń wagarujący.
3. Trudne sytuacje – przemoc, agresja:
- pozytywne i negatywne znaczenie stresu;
- radzenie sobie ze stresem oraz z przykrymi emocjami prowadzącymi do
zachowań agresywnych;
- eliminowanie zachowań agresywnych i przemocy rówieśniczej;
- schemat narastania agresji;
- negatywne skutki agresji;
- kultura słowa;
- techniki asertywne;
- współdziałanie, prowadzenie rozmów, negocjacji, mediacji i formy
grzecznościowej;
- krytyczny stosunek do ofert medialnych promujących przemoc, pornografię i
inne szkodliwe treści dla rozwoju dzieci i młodzieży.
4. Zdrowy styl życia:
- aktywne spędzanie czasu wolnego;
- organizacja czasu wolnego (zajęcia pozalekcyjne, koła zainteresowań);
- zdrowe odżywianie;
- nawyki higieniczne;
- wpływ alkoholu, nikotyny i narkotyków na organizm młodego człowieka;
- media a uzależnienia;
- szkodliwość nadmiernego spędzania czasu przed komputerem i telewizorem;
- zagrożenia cywilizacyjne i sposoby zapobiegania degradacji środowiska
naturalnego;
- świadome decydowanie o sobie i ponoszenie konsekwencji własnych decyzji.
5. Tolerancja. Empatia:
- postawa życzliwości i dobroci wobec każdego człowieka;
- wartości płynąc z koleżeństwa i przyjaźni;
- poczucie własnej wartości;
- empatia – uświadomienie dzieciom poszczególnych uczuć w tworzeniu
układów międzyludzkich;
- zasady właściwego zachowania się wobec innych;
- tolerancja w stosunku do osób niepełnosprawnych, ludzi innych wyznań, innej
płci.
6. Przeciwdziałanie niepowodzeniom szkolnym:
- adaptacja uczniów rozpoczynających naukę;
- zorganizowanie dla uczniów zajęć wyrównawczych, logopedycznych;
- współpraca szkoły z poradnią psychologiczno – pedagogiczną;
- dostosowanie wymagań edukacyjnych do możliwości psychofizycznych
uczniów;
- programy multimedialne wspomagające naukę czytania i pisania oraz liczenia;
- organizowanie zajęć dostosowanych do potrzeb uczniów;
- indywidualizacja pracy uczniów.
7. Bezpieczeństwo uczniów w sieci Internet:
- dostarczanie uczniom i rodzicom wiedzy dotyczącej zarówno korzyści, jak i
zagrożeń płynących z użytkowania komputera i Internetu;
- kształtowanie postaw uczniów sprzyjających podejmowaniu racjonalnych
decyzji, związanych z czasem i dobrem treści programów komputerowych oraz
Internetu, a także stosowanie zasad
zdrowego stylu życia;
- przedstawienie sposobów ochrony komputerów przed wirusami oraz atakami z
zewnątrz;
- przekazanie nauczycielom i rodzicom informacji o oprogramowaniu
wykorzystywanym do filtrowania treści przeglądanych przez dzieci;
- zrozumienie konieczności odpowiedniego zachowania zgodnego z zasadami
kultury osobistej w odniesieniu do społeczności internetowej – “etykieta”;
- podnoszenie świadomości uczniów dotyczącej ograniczeń prawnych
wynikających z użytkowania komputera i Internetu;
- informowanie dzieci, rodziców i nauczycieli o możliwościach wspierania ze
strony organizacji zajmujących się zwalczaniem nielegalnych treści w
Internecie;
- wskazanie prawidłowych relacji w momencie zetknięcia się z zagrożeniem
internetowym.
V. METODY I FORMY PRACY
Program realizowany będzie metodami aktywizującymi na podstawie zasady
odwoływania się do doświadczeń uczniów i ich wiedzy poprzez:
- prace plastyczne;
- wiersze, piosenki, teksty literackie;
- gry i zabawy;
- inscenizacje;
- dramy;
- dyskusje, debaty;
- linię czasu;
- drzewo decyzyjne;
- mapy mentalne;
- burzę mózgów;
- burzę pytań.
Stałe prezentacje i utrwalanie zachowań prozdrowotnych – prace plastyczne,
literackie, muzyczne i multimedialne uczniów.
1. Spektakle edukacyjne.
2. Sejmiki uczniowskie i szkolne.
3. Organizacja stałych imprez rekreacyjnych i zajęć umożliwiających
prezentacje swoich uzdolnień i możliwości.
4. Konkursy szkolne z zakresu edukacji dla bezpieczeństwa.
5. Wycieczki, rajdy, zajęcia sportowe, Festyn Rodzinny.
6.
Programy profilaktyczne realizowane rok rocznie dotyczące promocji
zdrowia, trzeźwości.
7. Spotkania z pracownikami Policji.
VI. ZADANIA PROFILAKTYCZNE
1 Zadania profilaktyczne nauczycieli Szkoły Podstawowej:
Do zadań profilaktycznych nauczycieli Szkoły Podstawowej w Dzierzgowie
należy przede wszystkim:
- zwracanie – podczas dyżurów – szczególnej uwagi na miejsca tzw.
podwyższonego ryzyka: ubikacje, schody, szatnie, itp.;
- informowanie na bieżąco wychowawców o niewłaściwym zachowaniu ich
wychowanków zarówno przez nauczycieli dyżurujących jak pozostałych
nauczycieli i pracowników szkoły;
- obserwacja zachowania uczniów w miejscach publicznych i zwracanie uwagi
na przejawy agresji, palenia papierosów, spożywania alkoholu czy niszczenia
mienia;
- wdrażanie do świadomego unikania zagrożeń oraz kształtowanie umiejętności
odmawiania i negocjacji;
- dawanie przykładów sumienności, umiejętności rozwiązywania konfliktów,
radzenia sobie w trudnych sytuacjach.
2. Zadania profilaktyczne wychowawców klasowych:
- pomoc uczniom w rozwiązywaniu trudności życiowych i rodzinnych –
uruchomienie akcji informacyjnej mającej na celu uświadomienie uczniom
możliwości zwrócenia się z problemem do konkretnej osoby w szkole:
wychowawca, dyrektor szkoły;
- podnoszenie poziomu kultury osobistej uczniów – godziny wychowawcze
dotyczące zachowania się w stosunku do rówieśników, osób dorosłych, w
miejscach publicznych (kino, teatr, itp.);
- współpraca z rodziną – inicjowanie spotkań mających na celu omawianie
problemów wysuwanych przez rodziców, wywiadówki profilaktyczne;
- realizacja programów profilaktycznych dotyczących palenia tytoniu i picia
alkoholu, rozwijania umiejętności interpersonalnych;
-
wprowadzenie
zajęć
redukcyjnych
napięcie,
relaksacyjnych,
zajęć
śródlekcyjnych;
- organizacja koleżeńskiej pomocy w nauce;
- kształtowanie postaw poszanowania mienia wspólnego, dbałość o estetykę
klasy, szkoły i otoczenia;
- systematyczne informowanie rodziców o postępach w nauce i zachowaniu ich
dzieci ;
- pomoc w poznawaniu siebie i kształtowaniu pożądanego systemu wartości.
3. Zadania profilaktyczne rodziców:
Mając na uwadze, że wychowanie dzieci to główne zadanie rodziców,
nauczyciele wspierają ich w dziedzinie wychowania, ustalono następujące
zadania profilaktyczne dla rodziców:
1. Każdy rodzic czuwa nad tym, aby jego dziecko wykazało właściwą kulturę
osobistą oraz sumiennie realizowało obowiązek szkolny.
2. W celu zapobiegania niewłaściwym zachowaniom rodzice utrzymują
regularny kontakt z wychowawcą klasy, a w razie potrzeby Dyrektorem Szkoły
Podstawowej.
3. Rodzice biorą udział w przedsięwzięciach organizowanych przez szkołę
mających na celu doskonalenie metod wychowawczych.
4. Rodzice uczniów sprawiających szczególne trudności wychowawcze powinni
kontaktować się ze szkołą w każdym przypadku stwierdzenia naruszenia
obowiązujących norm i zasad oraz wspólnie znajdować sposoby rozwiązywania
problemów.
5. Rodzice poinformowani o stanie czystości włosów i skóry głowy dziecka
zobowiązani są do przeprowadzenia koniecznych zabiegów leczniczych i
higienicznych a następnie do przybycia z dzieckiem do miejscowego ośrodka
zdrowia na kontrolę czystości dziecka. Rodzic prosi pielęgniarkę o pisemną
informację na temat stanu czystości dziecka, którą przekazuje do wychowawcy.
4. Zadania profilaktyczne pielęgniarki szkolnej:
1. Decyzję o sprawdzeniu czystości skóry i włosów u uczniów w warunkach
indywidualnego badania, podejmuje pielęgniarka we współpracy z dyrektorem
szkoły.
2. Rodzic/opiekun prawny może nie wyrazić zgody na objęcie jego dziecka
badaniem.
3. Pielęgniarka może dokonać przeglądu czystości skóry i włosów, za zgodą
rodziców np. z powodu nawracającej wszawicy w danej klasie.
4. O wynikach przeglądu informuje dyrektora szkoły, wychowawców oraz
rodziców w uzasadnionych przypadkach.
5. Dyrektor szkoły i nauczyciele nie mają prawa do udzielania informacji o
stanie czystości danego ucznia osobom postronnym, wyłącznie tylko rodzicom
lub prawnym opiekunom.
6. Pielęgniarka ma prawo podać dyrektorowi szkoły i nauczycielom informacje
o skali problemu na terenie szkoły.
7. Pielęgniarka może odmówić dokonania przeglądu (np. w sytuacji
konieczności wykonania innych pilnych zadań w danym czasie) powinna jednak
wskazać najbliższy możliwy termin lub przeprowadzić instruktaż dla rodziców,
jak i kiedy dokonywać u dzieci przeglądów czystości.
8. Nie wolno publicznie w obecności osób trzecich sprawdzać stan czystości
uczniów.
VII. SYTUACJE KRYZYSOWE
1. Procedury postępowania w sytuacjach kryzysowych
A. Uczeń pod wpływem alkoholu lub odurzony narkotykami
Nauczyciel,
który
stwierdza
nadużycie
środka
psychoaktywnego,
ma
obowiązek:
- powiadomić wychowawcę klasy, dyrekcję szkoły;
- odizolować ucznia od reszty klasy, stwarzając warunki, w których nie będzie
zagrożone jego życia i zdrowie;
- wezwać pielęgniarkę szkolną lub lekarza w celu sprawdzenia trzeźwości lub
odurzenia, oraz ewentualnego udzielenia pomocy medycznej;
- zawiadomić rodziców ucznia, którzy mają obowiązek niezwłocznie zabrać
ucznia ze szkoły;w przypadku odmowy przybycia do szkoły przez rodziców
decyzję o dalszym postępowaniu podejmie lekarz;
- agresywnego, gorszącego lub zagrażającego bezpieczeństwu zachowania
nietrzeźwego ucznia, gdy rodzice odmawiają przybycia do szkoły, dyrektor
powiadamia policję,
- gdy uczeń i jego rodzice są zobowiązani do kontaktu z zespołem
interwencyjnym w celu ustalenia przyczyn wystąpienia zdarzenia oraz spisania
kontraktu o nie używaniu środków psychoaktywnych;
- gdy odmowa podjęcia współpracy lub powtarzanie się sytuacji będą skutkować
powiadomieniem policji lub sądu rodzinnego.
B. W przypadku znalezienia substancji psychoaktywnej nauczycieli:
- zabezpiecza substancję przed dostępem do niej osób niepowołanych lub jej
zniszczeniem do czasu przybycia policji;
- w miarę swoich możliwości stara się ustalić, do kogo znaleziona substancja
należy;
- powiadamia dyrektora szkoły;
- wzywa policję, której przekazuje substancję i udziela wszystkich informacji
dotyczących zdarzenia.
C. W przypadku podejrzenia, że uczeń posiada substancję odurzającą
nauczyciel:
- w obecności innej osoby (dyrektora) ma prawo zażądać oddania mu jej,
pokazania zawartości plecaka i kieszeni;
- ustala, od kogo uczeń nabył posiadaną substancję;
- informuje rodziców;
- w przypadku gdy uczeń odmawia przekazania substancji, wzywa policję w
celu dokonania przeszukania ucznia i zabezpieczenia substancji;
- wydaną dobrowolnie substancję przekazuje policji.
D. W przypadku próby samobójczej ucznia nauczyciel:
- ustala rodzaj zdarzenia, usuwa wszystko, co może spowodować realizację
zamiaru samobójczego, pamiętając o tym, aby nie zostawiać ucznia samego;
- bez rozgłosu przeprowadza ucznia w bezpieczne miejsce, zbiera wstępne
informacje o zdarzeniu;
- wzywa pomoc (pielęgniarkę szkolną wychowawcę, dyrekcję szkoły)
pielęgniarka szkolna w razie potrzeby wzywa pogotowie;
- wychowawca powiadamia rodziców ucznia, dokonuje oceny sytuacji i
priorytetów działania;
- dyrektor szkoły wzywa straż pożarną, policję (w zależności od potrzeb) oraz
powiadamia kuratora oświaty.
E. Działania podejmowane w przypadku występowania wszawicy:
- w przypadku podejrzenia o występowaniu wszawicy wśród dzieci i młodzieży
szkolnej, pielęgniarka szkolna może przeprowadzić kontrolę czystości wśród
uczniów, których rodzice wyrazili zgodę na objęcie ich profilaktyką
opiekuńczo- zdrowotną.
Zgodnie z obowiązującymi standardami pielęgniarka szkolna w ramach
profilaktycznej opieki pielęgniarskiej rozpoznaje problemy zdrowotne i
społeczne uczniów oraz wynikające z nich potrzeby
zdrowotne, w tym w
zakresie higieny osobistej. Uczniów, u których stwierdza problemy wynikające
z niewydolności opiekuńczej rodziny, obejmuje opieką czynną i podejmuje
odpowiednie do zaistniałej sytuacji działania.
- pielęgniarka informuje dyrektora szkoły i wychowawców o skali zjawiska,
natomiast wychowawcy przekazują rodzicom informacje ustne bądź pisemne o
stanie czystości włosów i skóry głowy ich dzieci oraz konieczności
przeprowadzenia zabiegów higienicznych.
Należy pamiętać, że wszelkie informacje dotyczące stanu zdrowia są
informacjami objętymi tajemnicą medyczną i ochroną danych osobowych.
Osoby trzecie, czyli dyrektorzy szkół i nauczyciele mogą udzielać informacji
tylko w takim zakresie, w jakim pozwala na to prawo. Należy pamiętać, iż nie
wolno ograniczać dostępu do nauki z powodu stany zdrowia ucznia. Jeżeli stan
zdrowia ucznia tego wymaga, to dyrektor szkoły jest zobowiązany do
stworzenia takich warunków, aby uczeń mógł bez przeszkód kontynuować
naukę (Ustawa o systemie oświaty Dz. U. 1996, Nr 67, poz. 329, art. 1, ze
zmianami).
- w przypadku stwierdzenia występowania wszawicy u niektórych dzieci, należy
poinformować rodziców o konieczności wykonania wśród wszystkich
domowników zabiegów leczniczych.
-należy
przekazać
informację
wszystkim
rodzicom
o
konieczności
systematycznego sprawdzania czystości skóry głowy i włosów u dzieci.
- w przypadku występowania trudności w rozwiązywaniu problemu np. w
rodzinach o niskim statusie materialnym należy podjąć współpracę z władzami
samorządowymi (opieką społeczną), w celu udzielenia wsparcia tym rodzinom
w rozwiązywaniu problemu wszawicy wśród wszystkich domowników.
- w miarę potrzeby dyrekcja placówki może zorganizować działania edukacyjne
dotyczące ww. problematyki skierowane do dzieci, rodziców, opiekunów.
- w razie potrzeby , w takich sytuacjach (duży zasięg występowania wszawicy,
przewlekłe jej występowanie, trudne do rozwiązania przypadki) dyrekcja
placówki może zwrócić się o ukierunkowanie działań w rozwiązywaniu
problemu
do
właściwej
terenowo
–
powiatowej
stacji
sanitarno
–
epidemiologicznej.
2. Zespół interwencyjny i jego zadania:
Zespół wychowawców klas IV – VI, na czele z (przewodniczącą – Joanną
Gąsiorowską) został powołany przez radę pedagogiczną w celu podejmowania
interwencji w przypadku uczniów uporczywie łamiących normy zachowania w
szkole oraz podejmujących ryzykowne zachowania, takie jak palenie tytoniu,
picie alkoholu i używanie środków psychoaktywnych.
Celem zespołu jest wspomaganie wychowawców w przypadku zaistnienia ww.
sytuacji oraz szczegółowe rozpoznanie przyczyn, które wpłynęły na określone
zachowanie.
Zadaniem zespołu jest podejmowanie działań wobec ucznia poprzez rozmowę
interwencyjną, spisanie kontraktu oraz zastosowanie konsekwencji w przypadku
powtórzenia się nie aprobowanego zachowania.
Interwencja obejmuje również rozmowę z rodzicami ucznia w celu
wypracowania jednolitych wymagań i konsekwencji oraz udzielenia dziecku
w przypadku zaistnienia takiej potrzeby, pomocy psychologicznej lub
psychiatrycznej.
3. Droga interwencji wychowawczej w przypadku stwierdzenia
zaniedbania wychowawczego.
1. Jeżeli wychowawca lub inny nauczyciel szkoły stwierdzi, że uczeń jest
zaniedbany wychowawczo np. dziecko przychodzi do szkoły brudne,
niedomyte, ubrane nieadekwatnie do pory roku, nie posiada odpowiednich
książek i przyborów szkolnych, jest anemiczne, niedożywione, często choruje
(chore zęby, wszawica), jest chronicznie zmęczone (szybko się męczy), ciągle
niewyspane zgłasza sprawę do dyrektora szkoły.
2. Wychowawca wzywa rodziców ucznia celem zdiagnozowania przyczyn
zaistniałego stanu rzeczy oraz wspólnego wypracowania sposobu poprawy
sytuacji (zorganizowanie dożywiania dzieci, nawiązywanie współpracy z
pomocą społeczną, organizacjami charytatywnymi, psychologiem, lekarzem,
pielęgniarką).
3.
Jeżeli
mimo
zastosowania
różnych
środków
zaradczych
sytuacja
wychowawcza dziecka nie uległa poprawie (z winy rodziców) dyrektor szkoły
kieruje sprawę do GOPS-u, Sądy Rodzinnego.
4. Profilaktyka grupy sezonowej i nowej grupy A (H1N1):
W okresie zwiększonej zachorowalności na grypę, należy szczególnie pamiętać
o zasadach dotyczących zarówno zdrowego stylu życia, jak też prostych
czynnościach higienicznych, które mogą uchronić przed zachorowaniem.
Przedstawione treści zawierają zalecenia merytoryczne oraz metodyczne, które
mogą zostać wykorzystane w profilaktyce grypy i wskazania jak postępować w
przypadku wystąpienia zachorowań.
A. TREŚCI MERYTORYCZNE:
Grypa sezonowa jest ostrą chorobą wirusową, która przenosi się drogą
kropelkową bądź przez kontakt bezpośredni z zakażoną osobą lub ze skażonymi
powierzchniami. Pamiętać należy, że wirusy grypy (w tym również wirus A
(H1N1)) poza organizmem żywym mogą przetrwać jedynie kilka godzin
(średnio 2 – 3 godziny). Charakterystyczny jest dla niej gwałtowny początek. W
ciągu około 24 – 48 godzin od zakażenia pojawiają się pierwsze objawy:
wysoka gorączka, nawet 39,5 C, dreszcze, bóle mięśniowo – stawowe, ból
gardła, ból głowy, kaszel, gorączka, ogólne osłabienie i katar. U niektórych
chorych, zwłaszcza u dzieci może wystąpić biegunka i bóle brzucha.
Nowa grypa A (H1N1)v jest chorobą układu oddechowego, która przenosi się
również drogą kropelkową bądź przez kontakt bezpośredni z zakażoną osobą lub
ze skażonymi powierzchniami i wywołuje podobne objawy jak grypa sezonowa.
Utrzymująca się transmisja wirusa grypy
typu
A (H1N1)v została
potwierdzona przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) w więcej niż
jednym regionie, co stało się przyczyną do ogłoszenia przez tę Organizację
pandemii grypy. Ogłoszenie pandemii wywołanej wirusem grypy typu A
(H1N1)v spowodowane było również faktem, że wirus grypy typu A(H1N1)v:
- ma zdolność zakażania ludzi,
- jest w stanie wywołać chorobę u ludzi,
- może być łatwo przenoszony z człowieka na człowieka.
Ludzie nie mają wykształconej odporności na tego wirusa lub jest ona
niewystarczająca.
B.
ZALECENIA
DOTYCZĄCE
ZDROWEGO
STYLU
ŻYCIA
WPÓŁYWAJĄCE NA POTĘGOWANIE I UMACNIANIE ZDROWIA
1. Odpowiedni ubiór
Dzieci i młodzież powinni ubierać się odpowiednio do pogody, tak by organizm
nie przegrzewał się i nie pocił podczas wysokich temperatur na zewnątrz i
wewnątrz pomieszczeń np. w domu, w szkole i innych. Nie należy pozwolić
również na to, by organizm został wyziębiony podczas niskich temperatur i
niekorzystnej aury. Należy zadbać o odpowiedni ubiór ze szczególnym
zwróceniem uwagi na okrycie głowy, okrycie tułowia (okolice nerek), a także na
ciepłe i nieprzemakalne obuwie.
2. Urozmaicona dieta bogata w składniki odżywcze, witaminy i minerały
W diecie wzmacniającej odporność nie powinno zabraknąć białka, szczególnie
zawartego w chudym mięsie, drobiu, rybach, jajach i serach. Szczególną rolę
odgrywają tu także witaminy: C, A, E zawarte przede wszystkim w świeżych
owocach i warzywach oraz witamina D, która jest produkowana pod wpływem
promieniowania słonecznego padającego na skórę. Istotne są też składniki
mineralne takie jak cynk, żelazo, magnez, selen. W diecie nie powinno
zabraknąć błonnika. Należy pić dużo wody (zaleca się 30 ml/kg. m. c), a także
mleka i napojów mlecznych, fermentowanych (550 g/dzień). Bardzo ważne jest,
aby dzieci i młodzież spożywały przed wyjściem śniadanie, II śniadanie w
szkole oraz ciepły posiłek na obiad w szkole lub po powrocie do domu. Kolacja
powinna być lekkostrawna, spożywana minimum 2 godziny przed snem.
3.Aktywność fizyczna, zabawa
Zaleca się aby codziennie,
niezależnie od pogody, spędzać przynajmniej
godzinę na powietrzu. Należy zachęcać dzieci i młodzież do jak najczęstszej
aktywności fizycznej. W okresie wzrostu i rozwoju młodych osób należy unikać
zbyt forsowanych, mocno obciążających sportów. Wskazane jest także od czasu
do czasu zmienić klimat i otoczenie.
4. Sen i odpoczynek
Nic tak nie regeneruje i nie wzmacnia sił organizmu, a co za tym idzie również
odporności, jak właściwa ilość snu, w wywietrzonym wcześniej pomieszczeniu.
Optymalna dawka nocnego odpoczynku w przypadku dzieci i młodzieży w
wieku szkolnym jest większa niż u dorosłego i wynosi 9 – 11 godzin na dobę.
5. Higiena
Należy utrzymywać higienę osobista i otoczenia, zmieniać regularnie bieliznę
osobistą oraz pościel. Ważne jest również systematyczne wietrzenie pościeli.
Ponadto należy mieć zawsze przy sobie jednorazowe chusteczki higieniczne i
systematycznie w miarę potrzeby oczyszczać nos z wydzieliny.
C.
POSTĘPOWANIE
W
OKRESIE
POPRZEDZAJĄCYM
ZACHOROWANIA
I. Profilaktyka grupy w szkole
Szkoła jest miejscem, w którym uczniowie przebywają w bliskiej odległości,
dlatego choroby szerzące się drogą kropelkową, mogą przenosić się szczególnie
łatwo. Chorzy uczniowie mogą też stanowić źródło zakażenia dla członków
swoich rodzin oraz innych osób, z którymi kontaktują się w życiu codziennym.
Skuteczność zapobiegania szerzeniu się zakażeń wirusem grypy wśród uczniów
zależy w dużym stopniu od dobrej współpracy środowiska szkolnego z
rodzicami oraz dziećmi i młodzieżą. Koordynatorami tych działań powinni być
dyrektorzy szkół, którzy współdziałają w tym zakresie z lokalną służbą zdrowia,
stacją sanitarno – epidemiologiczną, szkolną pielęgniarką. Przygotowania do
działań profilaktycznych, w tym zaopatrzenie szkół w środki czystości oraz
przeprowadzenie edukacji rodziców, uczniów oraz personelu szkół powinno być
wykonywane jak najwcześniej, na początku sezonu grypowego.
Informacje dla pracowników szkół:
- dla uczniów, rodziców oraz personelu zorganizować spotkania edukacyjne
dotyczących podstawowych metod zapobiegania szerzeniu się zakażeń wirusem
grypy sezonowej lub nowej grypy A (H1N1)v;
- sprawdzić kanały łączności szkoły z rodzicami i możliwości szybkiego ich
powiadamiania;
- prowadzić cykliczną edukację dotyczącą zapobiegania zakażeniom poprzez
dostarczanie materiałów informacyjnych na temat zachowania się w szkole, w
domu i innych miejscach przebywania w czasie wolnym oraz promować
wszelkie zachowania zmniejszające prawdopodobieństwo zakażenia;
- zachęcać do szczepień przeciw grypie sezonowej oraz nowej grypie A
(H1N1)v (w momencie pojawienia się szczepionki)
Wskazane może być, uzgodnione z lokalną służbą zdrowia, zorganizowanie
akcji szczepień dla uczniów. Finansowanie tego przedsięwzięcia przez lokalny
samorząd byłoby bardzo pożądane.
II. Profilaktyka grypy w domu
1.Informacje dla rodziców
należy:
- obserwować domowników wskazujących objawy grypopodobne. W przypadku
wystąpienia objawów u domowników należy skontaktować się z lekarzem
rodzinnym i pozostać w domu;
- myć ręce mydłem pod bieżącą, ciepłą wodą przez 20 – 30 sekund, także
między palcami, pokazywać małym dzieciom jak należy to robić (używając
mydła, pod ciepłą wodą);
- zadbać, by dziecko zawsze miało przy sobie jednorazowe chusteczki
higieniczne do nosa;
- zasłaniać nos jednorazową chusteczką higieniczną podczas kichania i usta
podczas kasłania, wyrzucać ją do kosza po jednorazowym użyciu;
- w przypadku braku jednorazowych chusteczek kichać i kasłać w rękaw w
okolicy łokcia, a nie w dłonie;
- unikać przebywania wśród ludzi, którzy wykazują objawy grypopodobne;
- spędzać z dzieckiem aktywnie czas wolny na świeżym powietrzu;
- wietrzyć zamknięte pomieszczenia 3 – 4 razy dziennie, każdorazowo przez 10
minut;
- zadbać o porządek w mieszkaniu, szczególnie w kuchni i łazience;
2.Informacje dla uczniów
należy:
- myć ręce przez 20 – 30 sekund mydłem pod bieżącą, ciepłą wodą, także
między palcami, wielokrotnie w ciągu dnia;
- unikać dotykania błon śluzowych ust, oczu, nosa;
- zachować odległość (1 – 2 metry) od innych osób podczas kichania i kasłania;
- zasłonić nos jednorazową chusteczką higieniczną podczas kichania i usta
podczas kasłania, wyrzucać ją do kosza po jednorazowym użyciu;
- umyć ręce pod bieżącą wodą po kasłaniu i kichaniu;
- w przypadku braku jednorazowych chusteczek higienicznych kichać i kasłać w
rękaw w okolicy łokcia, a nie w dłonie;
- unikać kontaktu z osobami, które kichają i kaszlą;
- spędzać czas wolny na świeżym powietrzu;
- wietrzyć pokój 3 – 4 razy dziennie, każdorazowo po 10 minut;
- w przypadku wystąpienia objawów grypy, poinformować o swoim stanie
zdrowia rodziców lub opiekunów, którzy skontaktują się z lekarzem rodzinnym.
D.
POSTĘPOWANIE
W
PRZYPADKU
WYSTĄPIENIA
ZACHOROWAŃ NA GRYPĘ
I. Działania podczas występowania zachorowań w szkole
Informacje dla dyrektorów, nauczycieli i pozostałego szkolnego personelu
należy:
- w trakcie pobytu w szkole obserwować dzieci i młodzież pod kątem
pojawienia się u nich objawów grypopodobnych (takich jak: gorączka, kaszel,
ból gardła, ból mięśni, ból głowy, dreszcze, osłabienie, biegunka),
- w razie wystąpienia typowych objawów grypy u uczniów, poinformować
rodziców o konieczności zgłoszenia się z dzieckiem do lekarza i stosowania się
do jego zaleceń, w przypadku wystąpienia objawów chorobowych ucznia w
szkole, należy natychmiast umieścić go w osobnym pomieszczeniu. Jeżeli są to
objawy o niewielkim nasileniu należy powiadomić rodziców o konieczności
odebrania ucznia ze szkoły, w przypadku ciężkiego zachorowania zorganizować
dla ucznia transport do szpitala, uwzględniając to z rodzicami/ opiekunami
dziecka;
- zadbać o ciągły dostęp do standardowych środków higienicznych w toaletach i
dołożyć starań o zapewnienie optymalnych warunków higieniczno – sanitarnych
we wszystkich pomieszczeniach;
- zapewnić miejsca do mycia rąk lub ich dezynfekcji odpowiednimi preparatami
na bazie alkoholu (≥ 60%) i zapewnić wyposażenie tych miejsc w odpowiednie
środki i materiały higieniczne;
- zapewnić higienę miejsc pracy przebywania uczniów w tym m.in. codzienne
czyszczenie powierzchni, z którymi uczniowie mają kontakt;
- zorganizować w ramach możliwości jak najczęstszy pobyt uczniów na
świeżym powietrzu w czasie przerw i lekcji wychowania fizycznego;
- systematycznie wietrzyć sale lekcyjne i inne pomieszczenia (np. salę
gimnastyczną), każdorazowo przez 10 minut.
II. Działania podczas występowania zachorowań w domu
Informacje dla uczniów i rodziców
należy:
- w przypadku zachorowania na grypę pozostać w domu i skontaktować się z
lekarzem, o sposobie i czasie leczenia pacjenta zdecyduje lekarz;
- w czasie kaszlu lub kichania zakrywać nos i usta jednorazową chusteczką
higieniczną, którą po użyciu należy wyrzucić do kosza, a ręce umyć starannie
pod bieżącą, ciepłą wodą z mydłem;
- unikać dotykania palcami ust, nosa i oczu;
- w rozmowie unikać bliskich kontaktów z rozmówcą;
- zaniechać uścisków dłoni, pocałunków, itp,;
- poza szkołą unikać przebywania w miejscach skupisk ludzi (typu: kino,
dyskoteka, centrum handlowe, hala sportowa itp.), a w szczególności masowych
zgromadzeń oraz uprawiania sportów kontaktowych;
- na podstawie informacji otrzymywanych nie tylko w szkole, przestrzegać
podstawowych zasad higienicznych nie tylko podczas przebywania w szkole, ale
również we wszystkich sytuacjach pozaszkolnych.
Zdrowie w ponad 50% zależy od stylu życia i dlatego trzeba:
- chcieć;
- umieć;
- wiedzieć, jak o nie dbać codziennie.
VIII. SZKOLNY KODEKS PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY
1. Cele:
- ograniczenie lub całkowite wyeliminowanie aktów przemocy w szkole;
- zapobieganie powstawaniu tego rodzaju problemów w szkole.
2. Zasady przeciwko przemocy:
A. Nie akceptujemy przemocy;
B. Wszyscy – uczniowie, nauczyciele, rodzice – będziemy jej przeciwdziałać;
C. Chcemy otwarcie rozmawiać o sytuacjach związanych z przemocą;
D. Chcemy sobie pomagać w rozwiązywaniu trudnych sytuacji.
3. Działania ze strony uczniów:
A. Prezentowanie jasno określonych zasad zachowania (zgodnych ze szkolnymi
regulaminami) i dbanie o ich konsekwentne przestrzeganie ;
B. Nie stosowanie przemocy wobec innych (uczniów, rodziców, nauczycieli);
C. Reagowanie na przemoc stosowaną wobec innych uczniów (bez narażania
siebie) poprzez interwencję osobistą lub informowanie dorosłych o sytuacjach
związanych ze stosowaniem przemocy;
D. Promowanie postaw akceptowanych społecznie, poprzez wspieranie kolegów
prezentujących zachowania pożądane, reagowanie na przejawy zachowań
nieakceptowanych.
4. Działania ze strony nauczycieli
Nauczyciele dążą do zlikwidowania przemocy w naszej szkole poprzez:
A. Prezentowanie jasnego i spójnego systemu norm moralno – etycznych,
czytelnego również dla uczniów (nie stosowanie żadnej formy przemocy wobec
uczniów);
B. Prezentowanie jasno określonych zasad zachowania (zgodnych ze szkolnymi
regulaminami) i dbanie o ich konsekwentne przestrzeganie;
C. Promowanie postaw akceptowanych społecznie poprzez wspieranie uczniów
prezentujących zachowania pożądane, reagowanie na przejawy zachowań
nieakceptowanych;
D. Formowanie jasnych oczekiwań i wymagań oraz dbanie o ich przestrzeganie
5. Działania ze strony rodziców
Ze strony rodziców uczniów naszej szkoły wsparcie działań przeciw przemocy
przejawia się głównie przez:
A. Interesowanie się tym, co dzieje się w szkole – problemami występującymi w
szkole, programem wychowawczym i profilaktycznym;
B. Uczestnictwo w zebraniach klasowych;
C. Kontakt z nauczycielami w celu uzyskania informacji o postępach w nauce
dziecka, zachowaniu się w szkole i poza nią;
D. Wspólne z nauczycielami ustalenie sposobów udzielania pomocy dziecku,
gdy przeżywa ono różnego rodzaju trudności;
E. Nie przerzucanie odpowiedzialności za to co się dzieje z dzieckiem na innych
(kolegów, nauczycieli). Podejmowanie wspólnie z pracownikami szkoły prób
rozwiązywania problemu;
F. Szukanie wsparcia i pomocy u specjalistów, jeżeli podejmowane działania nie
przynoszą oczekiwanych rezultatów.
6. Działania profilaktyczne dotyczące agresji i przemocy
Jednym z nadrzędnych zadań szkoły jest zapewnienie bezpieczeństwa
wszystkim uczniom i pracownikom szkoły. Dla jego realizacji podejmowane są
następujące działania:
A.
Okresowe
diagnozowanie
sytuacji
szkolnej
dotyczącej
poczucia
bezpieczeństwa, skali szkolnej przestępczości;
B. Zapewnienie uczniom opieki nauczycieli w czasie pobytu w szkole (dyżury
nauczycieli
na
przerwach,
szczególnie
w
miejscach
narażonych
na
występowanie przemocy);
C. Przeprowadzenie godzin wychowawczych dotyczących radzenia sobie z
własnymi emocjami, tworzenie i kontrola przestrzegania regulaminów
klasowych zawierających normy postępowania uczniów;
D. Spotkania z pracownikami Policji oraz stała współpraca z tymi instytucjami;
E. Natychmiastowa i konsekwentna reakcja szkoły na akty przestępcze,
kradzieże, pobicia, szantaże;
F. Organizacja i nadzorowanie dyżurów;
G. Uświadamianie uczniom i ich rodzicom, że postępowanie dzieci również
podlega przepisom prawa (zachwianie poczucia bezkarności);
H. Konsekwentne przestrzeganie wewnętrznych regulaminów, Statutu Szkoły i
kryteriów oceniania;
I. Organizacja imprez, konkursów, dyskusji, wystaw poświęconych problemowi
przemocy w szkole;
J. Doskonalenie rodziców, nauczycieli i uczniów w zakresie możliwości
reagowania na przemoc poprzez organizacje różnorodnych spotkań, dyskusji,
zebrań, rozmów indywidualnych;
K. Organizacja skrzynki kontaktowej dla osób oczekujących pomocy
(potrzebujących wsparcia ze strony dorosłych);
L. Działalność koordynatora do spraw bezpieczeństwa w szkole;
Ł. Promowanie postaw pozytywnych uczniów poprzez przyznawanie odznaki
“fair play”.
7. Oddziaływania wychowawcze wobec osób stosujących przemoc w szkole
(zgodnie z programem wychowawczym szkoły)
A. Rozmowa nauczyciela z uczniem;
B. Rozmowa wychowawcy z uczniem;
C. Rozmowa z dyrektorem szkoły;
D. Spotkanie osób opiekujących się uczniem z jego rodzicami w ramach komisji
szkolno – wychowawczej;
E. Podjęcie współpracy z instytucjami wspierającymi działania szkoły: PPP,
Komendą Policji i innymi, w zależności od rodzaju problemu;
F. Skierowanie sprawy do Sądu Rodzinnego w przypadku, gdy podejmowane
działania okazują się nieskuteczne albo rodzaj zachowań kwalifikuje się do
podjęcia tego rodzaju działań.
O podejmowanych na terenie szkoły działaniach muszą na bieżąco być
informowani
rodzice
ucznia
(bowiem
na
nich
spoczywa
główna
odpowiedzialność za wychowanie dziecka, zaś szkoła pełni rolę wspierającą i
wspomagającą).
Program profilaktyczny realizowany jest przez wszystkich nauczycieli przy
współpracy
z
Rady Rodziców szkoły oraz przez “Dzierzgowo - med” z
pomocą instytucji wspierających szkołę: GOPS, Policja, Urząd Gminy.
IX. Spodziewane efekty:
- zmniejszenie zjawiska agresji w szkole;
- zapobieganie, reagowanie i ochrona uczniów poprzez naukę przed działaniami
niepożądanymi;
- integracja działań profilaktycznych;
- integracja zespołu klasowego;
- poprawa samopoczucia uczniów w klasie, szkole i środowisku pozaszkolnym;
- umiejętne radzenie sobie w sytuacjach zetknięcia się z agresją i
uzależnieniami;
- umiejętne wykorzystywanie czasu wolnego przez sensowny i właściwy wybór
działań i zachowań pozytywnych;
- kształtowanie pozytywnych relacji między uczniami, praca zarówno z
liderami, jak również z uczniami, którzy wycofują się i zamykają w sobie oraz
agresorami i ofiarami agresji;
- otwarcie na siebie i innych (uczniowie uczą się mówić o swoich problemach,
uczuciach i poprzez właściwe postawy własne będą nieść pomoc innym);
- wzbudzenie świadomej odpowiedzialności rodziców za proces wychowania
dzieci.
A. Uczniowie:
- mają świadomość i wiedzę o zachowaniach wpływających na zdrowie;
- potrafią dokonywać właściwych wyborów prozdrowotnych;
- potrafią rozpoznawać ryzykowne sytuacje i podejmować decyzje korzystne dla
ich zdrowia i rozwoju;
- wiedzą, jak oprzeć się presji grupy;
- mają świadomość
i wiedzę o możliwościach wpływania na swój stan
psychiczny, potrafią szukać pomocy w trudnych dla siebie sytuacjach
życiowych;
- mają świadomość realnych zagrożeń bezpieczeństwa w szkole i poza nią (w
domu, w drodze do szkoły, na wakacjach, na wycieczce);
- znają i stosują zasady bezpieczeństwa w szkole i poza nią;
- radzą sobie z drobnymi niebezpieczeństwami, zdarzeniami mającymi miejsce
w domu i w szkole;
- potrafią dbać o bezpieczeństwo własne i innych;
- wiedzą, do kogo zwrócić się w razie konieczności udzielenia pierwszej
pomocy.
X. EWALUACJA
Sposoby ewaluacji Programu Profilaktycznego:
- opis poziomu poczucia bezpieczeństwa uczniów w szkole i poza szkołą na
podstawie przeprowadzonych badań ankietowych;
- analiza i ocena podjętych działań na rzecz świadomego korzystania uczniów z
mediów, przeprowadzenie ankiet wśród uczniów i rodziców;
- analiza problemów dydaktyczno – wychowawczych w oparciu o dokumentację
wychowawczą, analiza frekwencji uczniów;
- analiza efektów pracy na procedurach związanych z sytuacjami kryzysowymi.
Ewaluacja rok rocznie przy zastosowaniu następujących narzędzi:
- ankiety;
- wywiady;
- dokumentacja wychowawców klas;
- dokumentacja szkolna;
- rozmowy z uczniami i rodzicami.